KUSVAmart17

More documents

Recommendations

Info

BİYOGRAFİ RESUL ORMAN NIZAMA ADANMIŞ, TAM TESLIMIYETÇI BIR HAK SEVDALISININ ÖYKÜSÜ ÇOBAN MUSTAFA PAŞA “Çoban Mustafa Paşa büyük hayrat sahibi ve günümüz Gebze’sinin baş mimarıdır. Aslen Boşnak olan Çoban Mustafa Paşa, İkinci Beyazıd Han, Yavuz Sultan Selim Han ve Kanuni Sultan Süleyman Han dönemlerinde önemli devlet görevlerde bulunmuş kıymetli devlet ve dava adamıdır. Yeniçeri ocağında yetişmiş olan Mustafa Paşa, kapıcıbaşlılık, beylerbeyilik, Rumeli Beylerbeyliği, üçüncü vezirlik, serdarlık, valilik ve ikinci vezirlik görevlerinde bulunmuştur. Beylerbeyliği görevinde sırasında kendisinin yetişmesinde büyük katkısı olan Sadrazam Pîrî Paşa’yı yakından tanıma ve çalışma imkânı bulmuş ve onun teşvikleri ile Yavuz Sultan Selim tarafından üçüncü vezirlik görevine getirilmiştir ve Kanuni Sultan Süleyman döneminde de bu görevi, başka görevlerle birlikte başarılı bir şekilde yürütmüştür. 1514’te Çaldıran Meydan Muharebesinde katılan Çoban Mustafa Paşa ordunun hemen hareket edip Şah İsmail’e saldırıp onları beklemedikleri bir saldırıyla yenebilecekleri aksi halde Ordu içinde ikilik çıkıp sıkıntı yaşayabileceği fikrini ilk sunan kişi olup, savaşın seyrini değiştirmiştir. 1516 yılında Memlüklülerle yapılan Mercidabık savaşına katılmıştır. 1517 Ridaniye savaşına katılmış savaş sırasında kaçan Tomambay’ı yakalayan birliğin öncüsüydü. Kutsal Emanetlerin İstanbula getirmekle sorumlu kişiydi. Yavuz Sultan Selim’in vefatı sırasında Pîrî Paşa tarafından Hazine-i Hümâyûn anahtarı ve hazineyi koruma görevi Çoban Mustafa Paşa’ya verilmiştir. Belgrat Seferi’nde Tuna boyundaki askerî kuvvetleri komuta etmiştir. 1522 yılında ise donanmanın başına serdar tayin edilerek Rodos Seferi’ne çıkmıştır. Bu kuşatma sırasında Mısır valisi Hayr-bay’ın vefatı üzerine geri çağrılarak 14 Aralık 1522 yılında Mısır valiliğine tayin edilmiştir. Bu görevi 6 ay kadar sürdüren Mustafa Paşa, daha sonra geri çağrılarak ikinci kez vezirlik görevine devam etmiştir. Mohaç Meydan Muharebesinde görev alan Çoban Mustafa Paşa Viyana kuşatması hazırlıkları sırasında rahatsızlanıp 27 Nisan 1529 yılında İstanbul’da vefat eder. Gebze’de kendi ismini taşıyan külliyedeki türbeye defnolunmuştur. Makedonya’da kendi adına yaptırdığı külliyede temsili bir türbesi bulunmaktadır burada da kızı mef- 9 mart ‘17
RESUL ORMAN tundur. Oğullarından Mehmed ise Konya’da meftundur. Çoban Mustafa Paşa, Eskişehir’de Kurşunlu Külliyesi adında bir külliyede ve Makedonya’da Cisrl Mustafa Paşa adında bir külliye yaptırmıştır. Bununla birlikte Balkan bölgesinde birçok hayrat eseri bulunmaktadır. Kendi adını vererek yaptırdığı külliyede Ebu Suud Efendi ve Şeyhülislam Hamid Efendi gibi dönemin en büyük müderrisleri görev yapmıştır. Ayrıca bu iki büyük müderris Osmanlı’nın yükseliş döneminde şeyhülislamlık görevlerinde bulunmuşlardır. Bu da külliyenin eğitimde ne kadar ileride olduğunu gösteriyor. Ayrıca külliyede ders veren alimlerden biri de dönemin en büyük ilim deryalarından biri olarak kabul edilen Tebrizli Mehmed Karamanî’dir. Çoban Mustafa Paşa, 1522 yılında bir sohbete katılmış, sohbeti yapan Tebrizli Mehmed Karamanî’nin sohbetinden etkilenmiş ve Karamanî’yi külliyede ders vermeye ikna etmiştir. Böylece külliyenin ünü artar, yurtiçinden ve yurt dışından birçok öğrenci külliyeye ders almaya gelir. Külliyeden elde edilen gelirlerle şehre büyük yatırımlar yapılır yeni hayratlar yanında dükkanlar alınır. Bu dükkânlardan alınan kira gelirlerinin bir kısmı Mekke ve Medine’ye kutsal beldelerin eksiklerinin giderilmesi için gönderilir. O dönemde Gebze’de birçok âlim yetişmiş ve şehir, yeni bir kimliğe bürünmüş, âdeta ilim merkezi olmuştur. Bu külliyenin mimari yapısı ve verilen eğitim şekli daha sonra Nevşehirli Damat İbrahim Paşa’nın 1726 yılında adını taşıyan külliye için de ilham kaynağı olmuştur. Hatta Şeyhülislam Hamid Efendi, İstanbul’da adını taşıyan, büyük bir medrese yaptırmıştır. Bu medresede yetişen devrin önemli âlimlerinden biri de Evliya Çelebi’dir. Evliya Çelebi, vefa göstererek yetişmesinde rolü olan Şeyhülislam Hamid Efendi’nin müderrislik yaptığı Çoban Mustafa Paşa Medresesi’ne Seyahatname’sinde geniş yer vermiştir. Öyle ki külliyede kullanılan mermerlerin, Mısır’dan nasıl geldiğini, ne tür çalışmalarda kullanıldığını uzun uzadıya anlatmıştır. Çoban Mustafa Paşa, “Boşnak, Damat, Gazi, Melek Mustafa Paşa, Mısırlı Paşa’’ gibi birçok lakapla anılsa da en meşhuru ‘’Çoban’’dır. Bu lakabın çobanlık yaparken kendisini keşfeden Osmanlı âlimleri tarafından verildiğini yaptığımız derin araştırmalar neticesinden öğreniyoruz. Çoban Mustafa Paşa, Yavuz Sultan Selim’in kızı Hanım Hatun ile evlenmiştir. Bu evlilikten Muhyiddin Mehmet Efendi ve Ahmet Bey adlarında iki oğlu ve Hanım Hatun adında bir kızı dünyaya gelmiştir. “Unutmayalım ki nereye gittiğini bilenler, nereden geldiğini bilenlerdir.’ İbrahim Habib SEVÜK Yaptırdığı hayrat Eserleri Baş hayrat eseri olan Çoban Mustafa Paşa Külliyesi, Eskişehir’de Kurşunlu Külliyesi, Cesri Mustafa Paşa Külliyesi, Galata, Rodos, Edirne, Boğazken ve Seyidgazi Sibyan Mektepleri, Svilegrand’da Mustafa Paşa Köprüsü, Edirne’de iki kapılı han, Yeşilce, Tahmis, Prevadi ve Silistre’de birer hamam yaptırmıştır. kusva.org 10
Page 3: KUSVA Gençlik Hareketi Adına İmt
Page 7 and 8: CEYDA KAYA çalışmalarıyla gün
Page 9 and 10: MEHMET SABİT GÖKTAŞ edebilir.Ber
Page 11 and 12: HÜSEYİN CAN COŞKUN kiler netices
Page 13 and 14: MİHRİBAN CEYLAN yetişecektir. Fa
Page 15 and 16: ENES BAŞ - Al kör adam, al da şu
Page 17 and 18: HÜSNÜ KANBER başlayan cumhuriyet
Page 19 and 20: ÖMER BAKKALOĞLU ğiyle telefonda.
Page 21 and 22: ZEYNEP HANDE BURAKÇI III. Gökyüz
Page 23 and 24: SAFİYE GENÇ BIZLERE BEYAZAY DERNE
Page 25 and 26: SAFİYE GENÇ deki engelleri kaldı
Page 27 and 28: YAKUP ÖKSÜZ İLE RÖPORTAJ beşik
Page 29: YAKUP ÖKSÜZ İLE RÖPORTAJ araşt
Page 33 and 34: FURKAN ÇOLAK • İslam’a sıms
Page 35 and 36: NİDA URMUÇ ni olay örgüsünden
Page 37 and 38: NİDA URMUÇ arındırmak isteyişi
Page 39: NİDA URMUÇ “28 ŞUBATTA HÜKÜM

KUSVAmart17

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?