28.03.2017 Views

EDEBİYAT PROJE

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

ilgileri içermesidir.<br />

Konu ne olursa olsun bir mesnevide bu bölümlerin pek çoğu bulunur.<br />

Mesnevide olaylar bir masal anlatımı ile sürer. Anlatış ve tasvirler akıl ve mantık sınırından taşarlar. Yer<br />

ve zaman belirsizdir. Tasvirlerde aşırı abartmalar göze çarpar. Hikâye kahramanları olağanüstü<br />

davranışlarda bulunurlar. Ağırlık merkezi aşk olan mesnevilerde cin, peri, dev, cadı, ejderha gibi masal<br />

motifleri çok bulunur. Bazan bu aşk ve imajlar, tasavvufi veya alegorik-sembolik nitelikler gösterebilirler.<br />

Mesnevilerde konu değişik olabilir:<br />

Aşk (msl. Leyla ile Mecnun),<br />

din-tasavvuf (msl. Mevlid),<br />

didaktik-ahlaki (msl. Hayriyye-i Nabi),<br />

savaş ve kahramanlık (msl. Gazavatname),<br />

bir şehir ve güzel anlatımı (msl. Şehrengiz),<br />

mizah (msl. Harname),<br />

ilim (msl. kıyafetname),<br />

sözlük bilgisi (msl. Tuhfe-i Vehbi) ve<br />

tarih (msl. Muradname) bunlardan birkaçıdır.<br />

Mesnevilerde her beyitin ayrı kafiyeli olması nedeniyle büyük bir yazma kolaylığı vardır. Bu yüzden<br />

anlatım esasına dayanan, hikâye niteliği taşıyan destanlar, uzun aşk hikâyeleri, şehrengizler,<br />

didaktik(öğretici), dini-ahlaki konular mesnevi nazım şekliyle kaleme alınmıştır. Bunun yanında divan<br />

şairleri arasında mesneviye hiç iltifat etmeyenler de vardır (msl. Bakî, Nedim).<br />

Eski edabiyatımızda mesnevi asla gazel ve kaside gibi ön planda tutulmamış, hatta yalnızca mesnevi<br />

yazan şairlerin sanatı küçümsenmiştir.<br />

Mesnevilere Dair Bazı Notlar<br />

Türk edebiyatındaki ilk mesnevi örneği; Kutadgu Bilig adlı eserdir.<br />

Anadolu sahasında hamse sahibi ilk şair, Hamdullah Hamdi'dir.<br />

Tüm Türk edebiyatı genelinde bakıldığında hamse sahibi ilk şair; Ali Şir Nevai'dir.<br />

Fuzuli, hamse sahibi bir şair değildir.<br />

Baki ve Nedim mesnevi türünde herhangi bir eser kaleme almamıştır.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!