PROJEKT_WESJA POGLĄDOWA

ROZDZIAŁ 3. || STR. 50
wieku dochodzi do istotnego zachwiania
równowagi w funkcjonowaniu organizmu. Obok
zmian w układzie krążenia, szkieletowym,
nerwowym czy odpornościowym, pogarsza
się także wydajność układu pokarmowego.
Zmniejszenie wydzielania soków trawiennych
i obniżenie perystaltyki jelit powoduje
nasilenie niestrawności, występowanie
naprzemienne biegunek czy zaparć oraz utratę
apetytu. Dieta osób wieku geriatrycznego musi
być modyfikowana w taki sposób, aby zapewnić
odpowiednią podaż substancji odżywczych
i nie dopuścić do rozwoju negatywnych skutków
złego żywienia. Szczególną uwagę należy
zwrócić na niepełnosprawność starszych
osób, suchość w jamie ustnej, utrudnione
połykanie, braki w uzębieniu, depresja czy
konieczność stałego przyjmowania leków.
Celem zminimalizowania ryzyka zaburzeń
związanych z odżywianiem, należy zwrócić
uwagę na regularne dostarczanie pokarmów
o określonym składzie jakościowym,
w odpowiednich proporcjach i ilościach.
Znamienną cechą wieku podeszłego jest
mniejsza ilość wydzielanej śliny jako wynik
ograniczenia aktywności gruczołów ślinowych.
Zanik kubków smakowych prowadzi do gorszej
percepcji smaku, co w połączeniu z mniejszą
ilością śliny skutkuje suchością w jamie ustnej,
obniżającą walory smakowe spożywanych
pokarmów. Zmiany w obrębie jamy ustnej
wynikają z przewlekłych stanów zapalnych.
Ubytki w uzębieniu czy nieprawidłowe
protezowanie mogą powodować upośledzenie
żucia i połykania, a co za tym idzie
ograniczać wybór pokarmów i zwiększać
ryzyko niedożywienia. Obserwowane jest
zmniejszenie ilości wydzielanego kwasu
żołądkowego i enzymów w jelicie cienkim
oraz upośledzenie motoryki (prowadzące do
zaburzeń trawienia i wchłaniania substancji
odżywczych). Zaburzenia zmysłu węchu,
wzroku i słuchu, stałe przyjmowanie leków,
stany depresyjne, zła sytuacja ekonomiczna
większości osób w wieku podeszłym – to
tylko niektóre z czynników utrudniających
zachowanie prawidłowej diety w tym okresie
życia. Powyższe uwarunkowania istotnie
rzutują na słabą kondycję psychofizyczną
tych osób. Przestrzeganie zasad żywienia
oraz dbanie o jakość spożywanych pokarmów
są podstawowymi warunkami prawidłowego
funkcjonowania ustroju i zachowania zdrowia
na długi czas. Higiena żywienia osób starszych
określa warunki niezbędne do realizacji
prawidłowego odżywiania. Ważny jest nie tylko
odpowiedni dobór produktów zaspakajających
zapotrzebowanie osób żywionych, jakość
tych produktów i ich prawidłowe rozłożenie
na posiłki, ale także warunki przyrządzania,
podawania i spożywania posiłków. Spadek masy
mięśniowej zachodzący w procesie starzenia
może powodować obniżenie zapotrzebowania
na białko. Zmniejszenie rezerw ustrojowych
i spowolnienie metabolizmu protein
powoduje, że norma dostarczanego białka
u osób starszych jest wyższa w porównaniu
do osób młodych. Rekomendowaną normą
białka dostarczonego w diecie seniorów jest
1g/kg masy ciała. Powyższa ilość powinna być
zwiększona w trakcie ostrej lub zaostrzenia
przewlekłej choroby. Niedostateczna
podaż białka może generować trudności
terapeutyczne. Niewłaściwe proporcje białka
oraz tłuszczy i węglowodanów mogą stać
się przyczyną niedożywienia energetycznobiałkowego.
Obserwowane jest także
nieuzasadnione, nadmierne spożywanie
tłuszczów znacznie przekraczające zalecane
normy żywieniowe. Otyłość u ludzi starszych
nie jest tak powszechna jak u młodych osób,
aczkolwiek blisko 20% osób powyżej 65 roku
ROZDZIAŁ 3. || STR. 51