26.10.2018 Views

Fizyka. Zakres podstawowy

Podręcznik, dzięki któremu pokażesz uczniom wykorzystanie fizyki w życiu codziennym, co pomoże prowadzić lekcje w interesujący dla uczniów sposób, a uczniom ułatwi zrozumienie fizyki.

Podręcznik, dzięki któremu pokażesz uczniom wykorzystanie fizyki w życiu codziennym, co pomoże prowadzić lekcje w interesujący dla uczniów sposób, a uczniom ułatwi zrozumienie fizyki.

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

DYNAMIKA<br />

10. <br />

<br />

<br />

<br />

<br />

Księżyc okrąża Ziemię, a Ziemia okrąża Słońce. Ruch po okręgu jest w Kosmosie bardzo<br />

powszechny. Także wokół nas widać wiele jego przykładów. Osoby wirujące na karuzeli<br />

czy też pasażerowie autobusu wjeżdżającego na rondo poruszają się – przynajmniej przez<br />

pewien czas – po okręgu.<br />

<br />

Rozpatrzymy tzw. jednostajny ruch po okręgu, w którym wartość prędkości się nie<br />

zmienia. Gdy autobus takim ruchem jedzie po rondzie, prędkościomierz w autobusie<br />

wciąż pokazuje tyle samo kilometrów na godzinę. Jeszcze lepszym przykładem może<br />

być ruch muchy, która zasnęła na końcu dużej wskazówki wielkiego zegara. Pozostając<br />

w błogiej nieświadomości, porusza się ona właśnie ruchem jednostajnym po okręgu.<br />

Czas jednego pełnego okrążenia nazywamy okresem i oznaczamy literą T. Na przykład<br />

okres obiegu dużej (minutowej) wskazówki zegara powinien wynosić godzinę. Okres<br />

sekundnika to minuta, a okres małej (godzinowej) wskazówki to dwanaście godzin. Okres<br />

naszego obiegu wokół osi ziemskiej to doba, a okres obiegu Ziemi dookoła Słońca to rok.<br />

Do opisu ruchu po okręgu służy również częstotliwość, czyli liczba pełnych obiegów<br />

w jednostce czasu. Wobec tego częstotliwość jest odwrotnością okresu:<br />

f = 1 T<br />

(1)<br />

Jednostką częstotliwości jest herc:<br />

1Hz= 1 s<br />

Jeśli do wzoru na prędkość w ruchu jednostajnym:<br />

υ = s t<br />

podstawimy drogę przebytą w czasie jednego okresu ruchu T , czyli obwód okręgu równy<br />

2πr, otrzymamy wzór na prędkość w ruchu jednostajnym po okręgu:<br />

υ = 2πr<br />

(2)<br />

T<br />

34

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!