Historia_ZP

15. Cesarstwo Rzymskie
Po zamordowaniu Cezara doszło w republice rzymskiej do wojen domowych, w których wyniku władzę w państwie
objął w 30 r. p.n.e. Oktawian, zwany od 27 r. p.n.e. Augustem. • Ustrój republikański został zastąpiony cesarstwem.
W odniesieniu do I–III w. n.e. nazywamy tę formę rządów także pryncypatem, cesarz bowiem był „pierwszym obywatelem”
(princeps). • Cesarze posiadali w państwie najwyższą władzę. Byli głównodowodzącymi armii i mieli prawo decydowania
o wojnie i pokoju. Zarządzali prowincjami, w których stacjonowało wojsko. Sprawowali funkcję najwyższego
kapłana. • W okresie cesarstwa Rzym toczył liczne wojny, ale coraz mniej terytoriów było wartych podbicia. Od II w.
n.e. Rzymianie zaczęli więc przywiązywać wagę przede wszystkim do obrony własnych granic, czemu służył m.in. limes.
1.
2.
3.
4.
Wszystkim następnie, o co ludzie mogą błagać bogów i co
bogowie mogą zsyłać ludziom, o czym można zamarzyć
i czego dostąpić w szczęściu, August po swym powrocie
[z Egiptu] do Rzymu obdarzył republikę, lud rzymski
i świat. […] okiełznano szał wojen domowych, poskromiono
wrogów zewnętrznych. Ucichł szczęk oręża, wszędzie
zapanował pokój. Prawa odzyskały moc, sądy powagę,
senat dostojeństwo. Władzę urzędników sprowadzono
do poprzednich ram […]. Wskrzeszono dawną, uświęconą
tradycją formę ustroju republikańskiego. Rolnik wrócił na
pole, kapłan do świątyni. Ludzie znów poczuli się bezpieczni,
przestali drżeć o swoje mienie. Ogłoszono zbawienne
ustawy, do dawnych wniesiono pożyteczne poprawki.
Wellejusz Paterkulus, Historia rzymska, II 89,
przeł. E. Zwolski, Wrocław 2006, s. 157,
ze zmianami M.N. Faszczy.
1.
2.
3.
31 p.n.e. zwycięstwo Oktawiana w bitwie pod Akcjum
30–27 p.n.e. przejęcie pełni władzy przez Oktawiana – początek Cesarstwa Rzymskiego
43–82 n.e. podbój Brytanii przez Rzym
101–106 n.e. podbój Dacji przez Rzym
117