Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
* TRANG 40 - SỐ <strong>3255</strong> - THỨ SÁU (Friday, July 3, <strong>2020</strong>)<br />
Cường Điệu và Thực Chất: Việt Nam trong<br />
vai trò Chủ tịch luân phiên Asean Năm <strong>2020</strong><br />
*Ls Lưu Tường Quang<br />
<strong>2020</strong> là năm có nhiều cơ hội và thử<br />
thách cho Cộng hòa Xã hội Chủ<br />
nghĩa Việt Nam. Chỉ tiếc là thời điểm<br />
nầy trùng hợp với nhiệm kỳ thủ tướng<br />
của ông Nguyễn Xuân Phúc và nhiệm<br />
kỳ Tổng Bí Thư kiêm Chủ tịch Nước<br />
của ông Nguyễn Phú Trọng. Người Việt<br />
mình thường nói: “Cha nó lú thì chú nó<br />
khôn”, nhưng trong hoàn cảnh đất nước<br />
hiện nay, có lẽ trong số tam trụ triều<br />
đình, không ai đóng vai trò lãnh đạo nổi<br />
bật, hoặc cá nhân hay tập thể, để chụp<br />
lấy cơ hội về mặt thực chất, nhưng họ lại<br />
rất kiêu ngạo, tự mãn về mặt cường điệu.<br />
Cường Điệu về thành quả chống<br />
Virus Covid 19<br />
Việt Nam đang giữ vai trò thành viên<br />
không thường trực tại Hội Đồng Bảo<br />
An Liên Hiệp Quốc từ ngày 01 tháng<br />
01 năm <strong>2020</strong> đến ngày 31 tháng 12 năm<br />
2021 tức là 24 tháng. Đồng thời Việt<br />
Nam cũng đang giữ chức Chủ tịch luân<br />
phiên Tổ chức Asean trong năm <strong>2020</strong>,<br />
năm đại dịch Virus Covid 19 (mà tên gọi<br />
nguyên thủy là Virus Vũ Hán, vì nó phát<br />
hiện đầu tiên hồi tháng 12/2019 tại thủ<br />
phủ Tỉnh Hồ Bắc, Trung Hoa lục địa). Vì<br />
lý do ấy mà hầu hết các sinh hoạt thường<br />
lệ của Asean đều phải được thực hiện<br />
online kể từ tháng 3/<strong>2020</strong> và sẽ kéo dài<br />
cho đến khi 10 thành viên Asean mở của<br />
biên giới trở lại. Có nguồn tin cho rằng<br />
Việt Nam ước muốn kéo dài tư cách chủ<br />
tịch thêm 1 năm nữa. Tất nhiên, điều nầy<br />
tuỳ thuộc vào sự đồng thuận của 9 thành<br />
viên khác (Nguồn: Will <strong>Viet</strong>nam Be<br />
ASEAN Chair for Another Year? - The<br />
Diplomat thediplomat.com › <strong>2020</strong>/05<br />
› will-vietnam-be-asean-ch...May 1,<br />
<strong>2020</strong>).<br />
Hồi tháng 1/<strong>2020</strong>, Việt Nam, trên căn<br />
bản luân phiên theo mẫu tự ABC, đã giữ<br />
chức chủ tịch Hội Đồng Bảo An, nhưng<br />
đã tuyên bố ngay là không đưa vấn để<br />
tranh chấp Biển Đông vào chương trình<br />
nghị sự. Một cơ hội đã mất cũng như Việt<br />
Nam đã mất nhiều cơ hội khác trong suốt<br />
24 tháng giữ chức vụ thành viên không<br />
thường trực tại Hội Đồng Bảo An lần<br />
đầu tiên trong năm 2008/2009 (Nguồn:<br />
Lưu Tường Quang, Bauxite Việt Nam<br />
ngày 07.<strong>03</strong>.<strong>2020</strong> & Tập san Nghiên<br />
Cứu Đồng Nai & Cửu Long, Sydney, Số<br />
14/<strong>2020</strong>, trang 96-112).<br />
Tuy đại dịch Covid 19 cản trở sinh<br />
hoạt của Asean, nhưng đại dịch này cũng<br />
tạo cơ hội cho Việt Nam liên tục phát<br />
biểu cường điệu về thành quả mà chính<br />
phủ Nguyễn Xuân Phúc xác quyết là đã<br />
đạt được.<br />
Theo dữ liệu của Worldometer ngày<br />
30.<strong>06</strong>.<strong>2020</strong>, Việt Nam chỉ có 355 người<br />
nhiễm virus Covid 19, vẫn chưa có<br />
người tử vong và tổng số người được thử<br />
nghiệm (Covid 19 tests) là 275,000 - hay<br />
nói khác hơn là 2,825 thử nghiệm cho<br />
mỗi triệu dân trong tổng số 97,334,632<br />
Khai mạc Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 36 (ảnh Reuteurs)<br />
người Việt. Tất nhiên, đây không phải<br />
là dữ liệu độc lập mà là những con số<br />
do chính phủ Việt Nam cung cấp. Cũng<br />
trên căn bản ấy, Worldometer ghi nhận<br />
dữ liệu từ Nước Úc như sau: số người<br />
nhiễm coronavirus là 7,767, số người tử<br />
vong là 104, số người được thử nghiệm<br />
virus Covid 19 là 2,414,416 - hay nói<br />
khác hơn là 94,690 thử nghiệm cho<br />
mỗi triệu dân trong tổng số 25,498,156<br />
người (kể cả 300,000 người Úc gốc Việt<br />
và người Việt theo Kiểm Tra Dân Số -<br />
Census 2016). Chỉ số dương tính tại Úc<br />
vào thời điểm nầy là 0.3%, theo thống kê<br />
của Bộ Y Tế liên bang Úc Châu.<br />
Theo hầu hết các chuyên gia thế giới<br />
về đại dịch, thử nghiệm (testing) là<br />
một phương thức hữu hiệu và cần thiết<br />
để phát hiện và chận đứng lây lan dịch<br />
bệnh Covid 19. Thống kê tại Việt Nam<br />
(và tại Trung Hoa lục địa) đều không<br />
chính xác. Thế nhưng, như là một ngoại<br />
lệ, chúng ta tạm chấp nhận các con số<br />
nói trên phản ánh đúng thực tế, nhưng<br />
câu hỏi vẫn không thể không nêu lên là<br />
với chỉ số ‘xét nghiệm’ rất thấp như vậy,<br />
thì ai có thể tin được là Việt Nam chỉ có<br />
số ca dương tính là 355 người vào ngày<br />
30.<strong>06</strong>.<strong>2020</strong>? Giới chức thẩm quyền y<br />
tế tại hầu hết gần 200 quốc gia và vùng<br />
lãnh thổ trên thế giới đều nhìn nhận dữ<br />
liệu thông kê chính thức của họ có thể<br />
không phản ánh đúng tình trạng dịch<br />
bệnh thực sự, ngoại trừ Cộng hòa Xã hội<br />
Chủ nghĩa Việt Nam.<br />
Chúng ta không phủ nhận là giới bác<br />
sĩ Việt Nam cũng có thể có chuyên viên<br />
giỏi, về mặt cá nhân, nhưng họ phải sinh<br />
hoạt trong một hệ thống y tế chậm tiến,<br />
và các bệnh viện không có đủ phương<br />
tiện kỹ thuật đương đại, không khác chi<br />
tình trạng và tiêu chuẩn tại Indonesia,<br />
Philippines và Thái Lan. Đây là 3 trong<br />
số 6 nước được coi là đã phát triển hơn<br />
thành phần 4 quốc gia thành viên còn<br />
lại của Asean là Việt Nam, Miến Điện,<br />
Cam Bốt và Lào. Vào ngày 30.<strong>06</strong>.<strong>2020</strong>,<br />
Indonesia có 55,092 người nhiễm bệnh,<br />
Philippines có 36,438 và Thái Lan có<br />
3,169.<br />
Việt Nam đã bắt đầu phát biểu cường<br />
điệu khi tuyên bố kiểm soát được đại<br />
dịch Covid 19 và lập tức theo gót chân<br />
Bắc Kinh với chiến lược “ngoại giao<br />
khẩu trang” để quảng bá thành tích.<br />
Trong số các nhân vật quyền lực tại<br />
Việt Nam, có lẽ Phó Thủ tướng Vũ Đức<br />
Đam là người sử dụng đại ngôn nhiều<br />
hơn cả: “Có ai bị nhiễm thì chúng ta<br />
điều trị khỏi bệnh. Thí dụ có nhiều ca<br />
nhiễm, dù con vi rút này ở đâu đáng sợ,<br />
nhưng với Việt Nam ta thì chắc chắn là<br />
nó không làm gì được.” (Video clip)<br />
Cường Điệu về thành quả Hội Nghị<br />
Thượng Đỉnh Asean <strong>2020</strong><br />
Tại Hội Nghị Thượng Đỉnh Asean<br />
được tổ chức online ngày 26.<strong>06</strong>.<strong>2020</strong>,<br />
do Việt Nam chủ toạ với tư cách chủ<br />
tịch Asean <strong>2020</strong>, tất nhiên Ông Nguyễn<br />
Xuân Phúc không bỏ lỡ cơ hội để phô<br />
trương thành tích về virus Covid 19.<br />
Bản Tuyên Bố của Chủ Tịch - The Asean<br />
Chair’s Statement - được phổ biến khi<br />
Hội Nghị nầy bế mạc, đã dành 9 điều<br />
(Điều 2 đến Điều 10) để bàn về Covid<br />
19. Đây là vấn đề mới trong năm <strong>2020</strong>,<br />
nên những Bản Tuyên Bố từ năm 2019<br />
trở về trước đều không có phần này. Bố<br />
cục của Bản Tuyên Bố Chủ Tịch theo<br />
một khuôn mẫu tượng tự nhau từ năm<br />
nầy sang năm khác. Bản Tuyên Bố nầy<br />
thường được Bộ Ngoại Giao của quốc<br />
gia giữ ghế Chủ tịch soạn thảo và chuyển<br />
đến 9 thành viên còn lại để tham khảo.<br />
Trong rất nhiều năm qua, Bản Tuyên Bố<br />
Chủ Tịch lúc nào cũng có điều khoản về<br />
Vấn đề Biển Đông.<br />
Trong Bản Tuyên Bố năm <strong>2020</strong>, dưới<br />
tiêu đề “Regional and International<br />
Issues and Developments”, vấn đề Biển<br />
Đông được ghi nhận trong Điều 64 và<br />
65. Điều 64 nhắc đến và lập lại Luật<br />
Biển 1982 UNCLOS hai lần và Điều 65<br />
ba lần.<br />
Bản Tuyên Bố vừa được phổ biến,<br />
bộ máy tuyên truyền của nhà nước Việt<br />
Nam hình như đã hoạt động tích cực để<br />
rao bán điều gọi là sự xoay chiều chính<br />
sách đáng kể của Tổ chức Asean trong<br />
vấn đề Biển Đông, tức là Luật Biển<br />
UNCLOS 1982 là cơ sở để thảo luận và<br />
giải quyết vấn đề Biển Đông.<br />
Trong số các hãng tin quốc tế, hình<br />
như chỉ có Associated Press (AP) của<br />
Mỹ là nhấn mạnh về điểm gọi là thay đổi<br />
đáng kể của Tổ chức Asean (AP, ASEAN<br />
position vs. China’s vast historical sea<br />
claims called a ‘significant shift’, June<br />
26, <strong>2020</strong>). Bản tin nầy phỏng vấn 3 nhà<br />
ngoại giao ẩn danh về đặc điểm nầy.<br />
Nếu quả thật đây là thay đổi đáng kể của<br />
Asean thì tại sao 3 nhà ngoại giao nầy<br />
phải dấu tên? Bản tin AP cũng phỏng<br />
vấn cựu Gs Ts Carl Thayer. Thật ra Ts<br />
Carl Thayer đã được đặc biệt chiếu cố<br />
bởi nhiều cơ quan truyền thông do nhà<br />
nước cộng sản Việt Nam kiểm soát, như<br />
Báo Lao Động, Thông Tấn Xã Việt nam,<br />
Thế Giới 360, Truyền hình thông tấn, V<br />
News vv… Ts Carl Thayer nhận định<br />
rằng “Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ<br />
36 thành công nhờ sự quyết đoán, linh<br />
hoạt của Việt Nam”.<br />
Nhằm đánh giá thật sự về điều được<br />
gọi là sự xoay chiều đáng kể nói trên,<br />
tôi kiểm lại 4 Bản Tuyên Bố Chủ Tịch<br />
Asean từ năm 2016 đến năm 2019.<br />
Trừ năm 2017 khi Tổng Thống<br />
Rodrigo Duterte của Philippines làm<br />
Chủ tịch Asean, các bản Văn Tuyên Bố<br />
năm 2016 do Thủ tướng Lào làm Chủ<br />
tịch, năm 2018, do Thủ tướng Singapore<br />
làm Chủ tịch và năm 2019 do Thủ tướng<br />
Thái Lan làm chủ tịch, tất cả đều ghi<br />
nhận mối quan tâm / quan ngại về Biển<br />
Đông và kêu gọi các nước liên hệ tự chế,<br />
giải quyết khác biệt bằng phương tiện<br />
hòa bình trong tinh thần tôn trọng luật<br />
pháp quốc tế, kể cả Luật Biển Liên Hiệp<br />
Quốc 1982 UNCLOS.<br />
Lào và Cam Bốt tuỳ thuộc rất nhiều<br />
vào Bắc Kinh và ủng hộ lập trường của<br />
Trung Cộng trong vấn đề Biển Đông.<br />
Tuy vậy, tranh chấp Biển Đông vẫn được<br />
ghi nhận trong những điều 121, 122,<br />
123, 124. 125, 126 và 127. Điều 123 viết<br />
như sau: “Chúng tôi tái xác nhận thêm<br />
về sự cần thiết phải cải thiện tin cậy và<br />
niềm tin hỗ tương, vận dụng tự chế trong<br />
phương thức sinh hoạt, tránh những<br />
hành động có thể làm phúc tạp thêm tình<br />
hình và theo đuổi giải quyết tranh chấp<br />
một cách hòa bình, theo đúng luật pháp<br />
quốc tế, kể cả Luật Biển Liên Hiệp Quốc<br />
1982 UNCLOS”. Từ ngữ nguyên văn:<br />
“123. We further reaffirmed the need to<br />
enhance mutual trust and confidence,<br />
exercise self-restraint in the conduct of<br />
activities and avoid actions thật may<br />
further complicate the situation, and<br />
pursue peaceful resolution of disputes<br />
in accordance with international law,<br />
including the 1982 United Nations<br />
Convention on the Law of the Sea<br />
(UNCLOS)”.<br />
Vào năm 2017, Ông Duterte thay đổi<br />
chính sách của Philippines, kết thân với<br />
Bắc Kinh và đồng ý không viện dẫn<br />
Phán Quyết ngày 12.07.2016 của Toà<br />
Án Trọng Tài Thế Giới, nên chúng ta