You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
V<br />
MAKALE<br />
Kolajenler ve etkileri<br />
Neye göre<br />
seçmeliyiz?<br />
Çeşitli formda olan kolajen<br />
ürünlerinden şase (toz) formda<br />
olanı seçin ve hiçbir şekilde<br />
tatlandırıcı, aroma, boyar madde<br />
içermemesine, ağzınızda acı<br />
bir tat bırakmamasına dikkat<br />
edin. Bu şekildeki toz ürünleri<br />
suya karıştırarak içebileceğiniz<br />
gibi kahvenize, yoğurdunuza,<br />
sütünüze, kefirinize,<br />
smoothie’lerinize kolaylıkla<br />
katabilirsiniz. Süt ve yoğurt<br />
içerikleriyle birlikte tüketilmesini<br />
emilimini artırdığı için özellikle<br />
tavsiye ediyorum.<br />
“Gıda takviyesi olarak kolajenler”<br />
konusunda doktor veya kullanıcı<br />
olarak önerilerimizi ve seçimlerimizi<br />
yaparken dikkat etmemiz gereken<br />
noktalar önemli, çünkü tüm takviyeler<br />
içerik olarak aynı değil.<br />
Hangi kolajenin hangi etkiyi<br />
gösterdiğini ve etki mekanizmalarının<br />
nasıl olduğunu bilmemiz gerekiyor.<br />
Örneğin, Tip 2 kolajenini sağlam<br />
kemikler ve sağlam kıkırdak dokusu<br />
desteği için özelikle 40 yaş sonrasında<br />
öneriyoruz.<br />
Dr. Seran Göçer<br />
Medikal Estetik Uzmanı<br />
1Eklemde kıkırdak yapısının sağlamlığı ve<br />
stabilitesini sağlar (özellikle Tip 2 kolajen;<br />
UC 2). Kolajen 2, eklem hareketliliğini ve<br />
sağlıklı bir enflamatuar yanıtı desteklemeye<br />
yardımcı olan glisin ve prolin amino<br />
asitlerini içerir. Yapılan çalışmalarda özellikle<br />
yaşlanmayla birlikte kaçınılmaz olarak ortaya<br />
çıkan, sporcularda eklemlerde dejenerasyon<br />
ve erken yaşlanmayla kendini gösteren,<br />
diz eklemi kireçlenmesi olarak bilinen<br />
osteoartrit, osteoartroz gibi tablolarda ağrının<br />
azaltılmasına, kıkırdak dokuda yenilenmeye<br />
ve tamir süreçlerine olumlu katkılarda<br />
bulunduğu gösterilmiştir.<br />
2Yeni kemik üretimini uyarır (özellikle<br />
Tip 2 kolajen; UC I2). Tip 2 kolajen<br />
içeren gıdaların tüketilmesinin kırıklar<br />
sonrası iyileşme sürecinin hızlanması, kemik<br />
erimesinin yavaşlatılması gibi süreçlerde<br />
olumlu katkılarının olabileceği araştırmalarda<br />
ortaya konmuştur.<br />
3Saç, cilt ve tırnakların yapısında yer<br />
alır ve bu yapıların sağlıklı durumda<br />
kalmasını sağlar. Cildin normal elastikiyetinin<br />
korunması, yaşlanmayla birlikte görülen<br />
kırışıklıkların, renk değişikliklerinin<br />
azaltılması, saç ve tırnak sağlığının<br />
korunmasında kolajen içeren gıdaların ve/veya<br />
beslenme desteklerinin tüketilmesinin katkıda<br />
bulunduğunu gösteren çalışmalar vardır.<br />
4Sağlıklı yaşamın temel noktalarından<br />
biri de vücut ağırlığının kontrolüdür.<br />
Kolajen, protein içeren gıdaların tüketilmesi<br />
metabolizmayı hızlandırıp tokluk hissi<br />
yaratarak kilo kontrolünde yardımcı olabilir.<br />
5Diğer yandan kolajen, protein bağışıklık<br />
sistemini de düzenlemektedir. Bağışıklık<br />
sisteminizin normal işlevlerini sürdürebilmesi<br />
bağırsak dokusunun sağlıklı durumda<br />
olmasıyla yakından ilişkilidir. Kolajen takviyesi<br />
alınması veya kolajen içeren gıdaların daha sık<br />
tüketilmesi sızdıran bağırsağın onarılmasına<br />
katkıda bulunabilir. Son yıllarda tanımlanmış<br />
olan sızdıran bağırsak sendromunda bağırsak<br />
mukozasının yer yer hasara uğradığı, mukoza<br />
bütünlüğünün bozulduğu gözlenmiştir.<br />
Sızdıran bağırsağınız olduğunda toksinler,<br />
gıda partikülleri ve enfeksiyon etmenleri olan<br />
mikroplar veya bunların ürünleri bağırsak<br />
duvarınızdan kan dolaşımınıza geçer. Sızdıran<br />
bağırsak sendromu pek çok otoimmun<br />
hastalığın temelini oluşturmaktadır. Diyete<br />
kolajen içeren gıdaların eklenmesiyle kolajen<br />
içindeki amino asitler hücresel sağlığı ve doku<br />
büyümesini destekleyerek “sızıntıyı kapatır.”<br />
6Yapılan çalışmalarda kolajen içeren<br />
takviyelerin kullanılmasının kötü<br />
kolesterol seviyelerinin azaltılmasına katkıda<br />
bulunduğu gösterilmiştir. Böylece kalp-damar<br />
sağlığının korunmasında olumlu etkilerinin<br />
olabileceği düşünülmektedir.<br />
Cildin gençliği ve güzelliği için Tip 1 ve Tip 3 kolajen<br />
l Kolajen, vücudumuzun yapıtaşı olan proteinlerin yaklaşık<br />
%30’unu oluşturur. Adeta bir zamk gibidir, hücrelerimizin<br />
bir arada sıkıca durmasını sağlar ve dokuya sağlamlık<br />
verir. Bu muhteşem proteinin 20’den fazla tipi olup Tip<br />
1 ve Tip 3 kolajen daha çok cildimizde, saçlarımızda,<br />
kemiklerimizde, kaslarımızda, göz küresinde yaygın<br />
olarak bulunur. Cilt dokusunun kuru ağırlığının neredeyse<br />
%80’i kolajenden oluşmaktadır. Yine beraberinde sıkça<br />
duyduğumuz hyalüronik asit ise cilt altı bağ dokuda<br />
kolajenle birlikte yer alan, su tutarak cildin nemliliğini ve<br />
gerginliğini sağlayan polisakkarit yapısında bir maddedir.<br />
Cildin yanı sıra eklem boşluklarındaki sıvılarda, göz<br />
küremizde, damarlarımızın çeperlerinde, kaslarımızda da<br />
yaygın olarak bulunur.<br />
l Cildimiz, yaşlanma belirtilerinin en çarpıcı olarak<br />
göründüğü organlarımızdan biridir. Yaşlanmayla birlikte<br />
ciltte kırışıklıklar, renk değişiklikleri, lekelerin artması,<br />
elastikiyet kaybı, kuruluk, sarkmalar gibi bulgular ortaya<br />
çıkmaya başlar. Bunun temel nedeni cilde gerginliğini,<br />
elastikiyetini ve nemliliğini veren başlıca maddeler<br />
olan kolajen ve hyalüronik asit üretiminin yaşla birlikte<br />
azalmasıdır. Yaş almanın yanında güneş ışınlarına<br />
maruz kalma, çevre kirliliği, sigara veya benzeri tütün<br />
ürünlerine aktif veya pasif olarak maruz kalma, sağlıksız<br />
beslenme, hormonal değişiklikler, diyetteki eksiklikler ve<br />
genetik yatkınlıklar da kolajen ve hyalüronik asit kaybını<br />
artırmaktadır.<br />
l Yapılan çalışmalar, dışarıdan kolajen ve hyalüronik<br />
asit desteği almanın bu süreçte olumlu etkiler<br />
gösterebileceğini ortaya koymaktadır. Ancak alınacak<br />
destekteki miktarların ve madde formlarının kritik<br />
önemi vardır. Bu desteklerdeki içerik miktarlarının diğer<br />
organlarımıza zarar vermeyecek güvenli ve yeterli<br />
miktarda olması, madde formlarının ise bağırsaklardan<br />
emilimi mümkün olan ve emilim oranı en yüksek formda<br />
olması tercih edilmelidir. Kolajenler protein yapısında<br />
maddelerdir; günlük protein alımının fazlası böbreklerden<br />
atılmaktadır. Günlük ihtiyacımızdan daha fazla miktarlarda<br />
protein aldığımızda bu proteinin kullanımı mümkün<br />
olmaz ve atılması gerekir. Bu noktada yüksek protein<br />
alımı böbreklerimiz için önemli bir yük teşkil etmekte<br />
ve risk oluşturmaktadır. O nedenle ihtiyacımızdan daha<br />
fazla protein almama konusunda dikkatli olmamız<br />
gerekmektedir. Bu yüzden lütfen içeriğindeki kolajen<br />
miktarlarının etkin ve günlük ihtiyacımızı karşılayabilecek<br />
dozda ayarlanmış olmasına dikkat edin. Bir diğer önemli<br />
nokta da üründeki ham maddelerin klinik çalışmalarla<br />
etkinliği gösterilmiş patentli ham maddeler olmasıdır.<br />
l Biz bu alanda çalışan doktorlar olarak yaşlanmaya sadece<br />
ciltteki kırışıklıklar açısından değil, tüm vücudu etkileyen<br />
bir hastalık olarak bakmaktayız. Buradan hareketle<br />
cilt sağlığını desteklerken, genç olmanın en önemli<br />
göstergelerinden biri olan kas kitlesini korumak, kasların<br />
sağlamlığını ve protein içeriğini artırmak ve yağ dokusunu<br />
azaltmak diğer hedefimizdir. En önemlisi de hastamıza<br />
zarar vermeden bunu yapmaktır.<br />
34 OCAK <strong>2021</strong> OCAK <strong>2021</strong> 35
Change language