Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
V<br />
MEDİKAL TEKNOLOJİ<br />
Kanseri dört yıl önceden<br />
tespit eden kan testi geliştirildi<br />
Bilim insanları kanseri önceden tespit edebilmek için<br />
uzun yıllardır çalışıyor. Bu çabaya bir katkı Kaliforniya<br />
Üniversitesi’nden geldi. Biyomühendis Kun Zhang ve<br />
araştırmacı arkadaşları, “PanSeer” adını verdikleri bir<br />
kan testi geliştirdi ve bu testi kullanarak belirtiler<br />
ortaya çıkmadan dört yıl önce kanseri teşhis etmeyi<br />
başardı.<br />
Nature Communications dergisinde yayınlanan<br />
yazıya göre araştırmanın geçmişi 2007<br />
yılına dayanıyor. Araştırmacılar, o dönemde<br />
123.000’den fazla sağlıklı kişiden örnek aldı, 2017<br />
yılına kadar olan süreçte bu kişilerden 1.000’i<br />
kansere yakalandı. Bu kez de aynı sayıda sağlıklı<br />
kişiyle eşleştirilmiş, sonunda kanser geliştiren<br />
191 kişinin kan örnekleri incelendi.<br />
Akciğer, karaciğer, mide, yemek borusu ve<br />
kalın bağırsak olmak üzere en sık ortaya çıkan<br />
beş kanser türü için geliştirilen “PanSeer”;<br />
alınan kan örneğinden DNA’yı izole ediyor,<br />
kanser oluşumunun en yüksek olduğu 500 gen<br />
bölgesinde DNA metilasyonu (kimyasal değişimi)<br />
ölçümü yapıyor. Sonuç olarak da yüzde 90<br />
doğrulukla ve yüzde 5 yanlış pozitif oranıyla kanser<br />
yıllar öncesinden ortaya çıkarılıyor.<br />
Tabii ki bu testin herkes için ulaşılabilir olması<br />
için öncelikle farklı araştırmacılar tarafından da<br />
incelenmesi ve aynı sonuca ulaşılması durumunda klinik<br />
uygulamaya geçilmesi gerekiyor. Uzmanlar ayrıca testin<br />
kan plazmasında ölçülebilir sinyal üretmeyen ve çok hızlı<br />
gelişen kanserlerde etkin olamayacağını belirtiyor.<br />
Medikal<br />
teknoloji<br />
SINIR TANIMIYOR<br />
İmkânsızı imkânlı yapan, eşsiz gelişmelere ve<br />
buluşlara imza atan, devinimi hiç durmayan<br />
medikal teknoloji dünyasındaki yenilikler<br />
hem çok ilgi çekici hem de umut verici.<br />
İpek Itır Can<br />
8 dilde çeviri yapan ve yemek yemeye<br />
uygun iki koronavirüs maskesi üretildi<br />
Tüm dünyada yaşanmakta<br />
olan Covid-19, günlük yaşamımızı<br />
ve alışkanlıklarımızı değiştirirken<br />
teknolojik çözümleri de beraberinde<br />
getiriyor. Bunlar arasında en ilginç<br />
olanlardan biri Japonya’da ortaya<br />
çıktı: C-Mask mikrofonlu maske.<br />
Donut Robotics isimli bir teknoloji<br />
firması tarafından geliştirilen bu<br />
maske hem sosyal mesafeyi koruyor<br />
hem de Japonca’dan sekiz dile çeviri<br />
yapabiliyor.<br />
C-Mask’ın işleyişi şöyle: Maskenin<br />
kablosu cep telefonuna bağlanıyor,<br />
kullanan kişinin söylediklerini metne<br />
dönüştürüyor, sonra da bunları<br />
seslendiriyor. Bu şekilde maskeden<br />
dolayı konuşulanların anlaşılamaması<br />
ve iletişimin zorlaşması sorununa<br />
çözüm getiriliyor. Plastik ve silikon<br />
karışımından üretilen C-Mask’ın<br />
üzerinde delikler bulunuyor, bu<br />
nedenle normal maskenin üzerine<br />
takılması gerekiyor.<br />
İnovatif bir maske çözümü de<br />
İsrail’den geldi; uzaktan kumandalı<br />
yüz maskesi. Avtipus Patents<br />
and Inventions isimli şirket, bu<br />
ürünle restoranlarda yemek<br />
yerken maskenin çıkarılmamasını<br />
sağlıyor. Maskenin ağız bölümünde<br />
bir açıklık bulunuyor ve bu açıklık<br />
çatal maskeye ulaştığında mini bir<br />
kumandayla açılıyor. Ancak maskeyle<br />
sulu yemeklerin yenmesinin zor<br />
olduğu belirtiliyor.<br />
48 OCAK <strong>2021</strong> OCAK <strong>2021</strong> 49
Change language