ΟΙ ΓΛΩΣΣΕΣ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ - ΑΛΕΞΗΣ ΚΑΡΠΟΥΖΟΣ

άλλα σημαινόμενα, τα σημαινόμενα μετασχηματίζονται σε
σημαίνοντα σε μια κυκλική διαδικασία.
Σ’ αυτό τον τρόπο σκέψης, το νόημα του σημείου, είναι διασκορπισμένο
και διάχυτο σε ολόκληρη την αλυσίδα των σημαινόντων.
Μονίμως αναβάλλεται η ενήλωση του νοήματος σε ένα συγκεκριμένο
σημείο, δεν μπορεί να προσδιοριστεί πλήρως, μιας που η
παρουσία του σχετίζεται με την απουσία του σε μια
ανολοκλήρωτη, χρονικά, διαδικασία. Το ένα σημαίνον παραπέμπει
σε ένα άλλο και οι σημασίες συνεχώς τροποποιούνται από τις
προηγούμενες και διατηρούνται ανοιχτές στα ίχνη εκείνων που
ακολουθούν. Κάθε σημείο φέρει ίχνη νόηματος από όλα τα άλλα
σημεία με τα οποία συνδέεται σε ολόκληρο το γλωσσικό ιστό που
διατηρείται ανεξάντλητος. Σε κάθε σημείο μπορούμε να
ανιχνεύσουμε ίχνη των άλλων σημείων, τα οποία έχει αποκλείσει
για να είναι αυτό που είναι. Δηλαδή αυτό που είναι, είναι ό,τι δεν
είναι. Δηλαδή όλα τα άλλα σημεία που έχει αποκλείσει, αποτελούν
συστατικά στοιχεία της ταυτότητάς του. Όλα τα υπόλοιπα νοήματα
εμπεριέχονται στο νόημα του συγκεκριμένου σημείου. Με
λίγα λόγια, το νόημα του σημείου, δεν ταυτίζεται ποτέ με τον
εαυτό του. Συνεχώς συναρθρώνει και αποδιαρθρώνει το σύνολο
του σημειακού κόσμου. Με αυτή την έννοια δεν μπορούμε να
γνωρίσουμε την πρωταρχική σημασία του σημείου, μιας που η
“ιστορία” του έχει πλασθεί από την ιστορία του σημειακού
συστήματος. Απλώς τη σημασία του κάθε σημείου, την
συναντούμε κάθε φορά σε διαφορετικά συμφραζόμενα και σε
ποικίλες χρήσεις που το εμπλουτίζουν. Το γεγονός ότι το σημείο
είναι αναγνωρίσιμο, σημαίνει ότι διατηρεί τη σταθερότητά του,
αλλά από την άλλη μιας που τα συμφραζόμενα αλλάζουν και οι
χρήσεις του μεταβάλλονται, η σταθερότητα διασπάται και το
νόημα του μεταβάλλεται διαρκώς, δεν ταυτίζεται ποτέ με τον
εαυτό του, διαρκώς αναβάλλεται το νόημα, δεν είναι ποτέ παρόν
σε όσα λέμε ή γράφουμε. Αυτό που είναι παρόν, σχετίζεται με αυτό
που δεν είναι παρόν, το νόημα δεν φωτίζεται, δεν αποκαλύπτεται
και δεν “ελέγχεται” πλήρως από τα παρόντα σημεία, αλλά από τη
σχέση τους με τα απόντα.
Νομίζουμε όμως ότι το καίριο και αποφασιστικό σημείο της
αποδομιστικής σκέψης, είναι η κριτική που ασκείται στον
16