Lotnictwo Aviation International 4/2024
by ZBiAM
by ZBiAM
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
KOSMOS<br />
Co poleciało,<br />
spaść musi<br />
Waldemar Zwierzchlejski<br />
8 marca o godzinie 19:34 czasu uniwersalnego<br />
(14:34 lokalnego) w miejscowości Naples w stanie<br />
Floryda, jakiś obiekt spadając z nieba przebił<br />
dach domu, a następnie stropy pomiędzy<br />
dwoma piętrami, by w końcu spocząć na parterze.<br />
W chwili zdarzenia w domu przebywał syn<br />
właściciela, który nie odniósł żadnych obrażeń.<br />
Po powrocie do domu, właściciel posesji Alejandro<br />
Otero znalazł na podłodze ważący około<br />
kilograma metaliczny odłamek, który, jak<br />
wszystko na to wskazuje, pochodzi z palety ze<br />
zużytymi bateriami, odrzuconej od Międzynarodowej<br />
Stacji Kosmicznej w 2021 roku. To zdarzenie<br />
upadku szczątków satelitów na Ziemię,<br />
aczkolwiek daleko nie pierwsze tego rodzaju,<br />
niesie za sobą ciekawe implikacje.<br />
Czym był odłamek?<br />
Począwszy od 2016 r. na ISS rozpoczęto proces wymiany<br />
akumulatorów, których żywotność i sprawność dobiegała<br />
pomału wyznaczonego limitu. Procedura ta wykorzystywała<br />
japońskie statki towarowe typu HTV, mające ze<br />
wszystkich dostępnych transportowców dostatecznie dużą<br />
przestrzeń ładunkową. Przebieg wymiany był następujący<br />
– po przyłączeniu do ISS, paleta z sześcioma nowymi bateriami<br />
i ich złączami była wyjmowana i mocowana najpierw<br />
w magazynie na zewnętrznej powierzchni stacji. Należy tu<br />
zauważyć, że nowe baterie były znacznie mniejsze od dotychczas<br />
stosowanych (sześć sztuk zastępowało 12 dotychczasowych)<br />
i wykonane w innej technologii (litowo-jonowe<br />
w miejsce niklowo-wodorowych). Następnie para astronautów<br />
dokonywała wymiany zestawu baterii, po czym stare<br />
umieszczane były ponownie w bagażniku HTV. Po odłączeniu<br />
od stacji, transportowiec był deorbitowany w taki sposób,<br />
by zakończyć swój lot w cmentarzysku satelitów – na<br />
południowym Pacyfiku, gdzieś w połowie drogi pomiędzy<br />
Nową Zelandią a Ameryką Południową, z dala od szlaków<br />
żeglugowych, czy tras przelotów samolotów. Proces ten rozpoczął<br />
się misją HTV-6 w grudniu 2016 roku.<br />
Niestety już podczas drugiej dostawy wydarzyła się rzecz<br />
nieprzewidziana. Statek co prawda dostarczył we wrześniu<br />
Fragment promu kosmicznego<br />
Columbia,<br />
który spadł na ranczo<br />
w Teksasie.<br />
62<br />
<strong>Lotnictwo</strong> <strong>Aviation</strong> <strong>International</strong> KWIECIEŃ <strong>2024</strong>
Change language