Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Walka radioelektroniczna<br />
Rosyjski system walki radioelektronicznej<br />
z małymi bezzałogowcami Repellent<br />
Miroslav Gyűrösi<br />
Walka z bezzałogowymi statkami<br />
powietrznymi wszystkich klas i kategorii<br />
stała się jednym z głównych wyzwań<br />
dla współczesnych sił zbrojnych. Z całą<br />
ostrością problem ten pokazała obecna<br />
faza konfliktu rosyjsko-ukraińskiego,<br />
ale już wcześniej potrzebę uzyskania<br />
zdolności skutecznej walki z nowymi<br />
środkami ataku i rozpoznania<br />
z powietrza uwidoczniły wojny w Syrii,<br />
Jemenie, czy konflikt karabachski.<br />
Fotografie w artykule: Miroslav Gyűrösi,<br />
Ministerstwo Obrony Republiki Serbii,<br />
NTC REB, Rosoboroneksport, Internet.<br />
Dziś specjaliści z ośrodków naukowo-badawczych<br />
i firm praktycznie z całego<br />
świata poszukują skutecznych oraz efektywnych<br />
kosztowo metod wykrywania powietrznych<br />
bezzałogowców i przeciwdziałania<br />
im. W formułowanych przez użytkowników wymaganiach<br />
wobec systemów wykrywania<br />
i ostrzegania oraz zakłócania bezzałogowych<br />
statków/systemów powietrznych (BSP) priorytet<br />
mają zdolność selekcji (czułość) i skuteczność<br />
przeciwdziałania przy jak najprostszej obsłudze,<br />
a – w ramach możliwości – także jak<br />
najniższe koszty zakupu oraz wsparcia eksploatacji<br />
w cyklu życiowym.<br />
Również przeciwdziałanie (unieszkodliwianie)<br />
jest wielkim wyzwaniem. Doświadczenia pokazują,<br />
że najefektywniejszym rozwiązaniem jest fizyczna<br />
eliminacja bezzałogowca będącego dużym<br />
zagrożeniem. Problem pojawia się jednak,<br />
gdy przestrzeń powietrzna jest nasycona tego<br />
typu aparatami, np. działającymi w rojach, i zrealizowanie<br />
takiego kroku w przypadku każdego wykrytego<br />
oraz zaklasyfikowanego jako zagrożenie<br />
jest po prostu niemożliwe. Stąd też rozwiązania<br />
służące do ochrony i obrony przed BSP przybierają<br />
postać systemów wielowarstwowych, tak samo<br />
jak tych do walki z klasycznymi środkami napadu<br />
powietrznego – poszczególne warstwy wzajemnie<br />
się przenikają i uzupełniają.<br />
Oprócz systemów przeznaczonych do fizycznej<br />
eliminacji (niszczenia) bezzałogowców, działających<br />
na różnych zasadach fizycznych, do środków<br />
przeciwdziałania należą urządzenia do zakłócania<br />
ich aparatury pokładowej o różnej mocy, stopniu<br />
złożoności, rozmiarach i mobilności. Często systemy<br />
zakłócające są integrowane ze środkami przeznaczonymi<br />
do wykrywania i klasyfikacji zagrożeń,<br />
a niekiedy także do ich niszczenia.<br />
W pełni rozwinięty seryjny system walki radioelektronicznej Repellent podczas moskiewskiego salonu MAKS. Dobrze<br />
widoczna jest platforma podnoszona za pomocą mechanizmu nożycowego i maksymalnie wysunięty teleskopowo<br />
rozsuwany maszt stabilizowany odciągami linkowymi. Opory stabilizujące na pozycji bojowej platformę MAMP-2.1<br />
z aparaturą są wysunięte.<br />
Małe bezzałogowe statki powietrzne, dzielone<br />
są zwykle na dwie główne kategorie, mini-BSP<br />
i mikro-BSP. Niekiedy z klasy mikro wydziela się<br />
wielowirnikowce, nazywane potocznie dronami.<br />
Mini-BSP o konstrukcji klasycznej mają masę od<br />
5 do 50 kg, długość 1,5–2,5 m, rozpiętość 3–4 m,<br />
a ich prędkość lotu zawiera się w przedziale<br />
40–200 km/h. Typowy czas przebywania w powietrzu<br />
wynosi od dwóch do dziewięciu godzin,<br />
a pułap od 2500 do 5000 m. Promień bojowy to<br />
od 25 do nawet 200 km. Napęd zapewnia zwykle<br />
silnik spalinowy, ale wśród mniejszych BSP tej kategorii<br />
spotyka się także napęd elektryczny. Ładunek<br />
użyteczny stanowią zazwyczaj głowice<br />
optoelektroniczne, integrujące barwne kamery<br />
dzienne i kamery termowizyjne, czasem również<br />
wskaźniki, dalmierze, a nawet podświetlacze laserowe.<br />
Mogą być też uzbrojone w specjalnie skonstruowane<br />
minibomby bądź pociski kierowane,<br />
a także amunicję improwizowaną.<br />
Do mikro-BSP zalicza się aparaty o długości rzędu<br />
0,5 m i rozpiętości 1,0 m oraz masie ok. 0,5 kg.<br />
Ich prędkość lotu to od 45 do 65 km/h, a w powietrzu<br />
mogą przebywać do 45 minut. Wysokość lotu<br />
nie przekracza 300 m, a promień bojowy 2 km. Napęd<br />
zazwyczaj jest elektryczny, a ładunek użyteczny<br />
50 Wojsko i Technika • Kwiecień <strong>2024</strong><br />
www.zbiam.pl