HYRJE NË PUNËN E REFERENCAVE - Biblioteka Kombëtare dhe ...

514
HYRJE NË PUNËN E REFERENCAVE
tuar ose të kufizuar mbi një subjekt ose titull të caktuar. Dy fjalorët e
pashkurtuar kanë prej 46 000 shënimeve te botimi i Webster deri në 315
000 te fjalori nga Random House. Oxford English Dictionary ka diku rreth
500 000 fjalë, mirëpo nuk konsiderohet një fjalor i përgjithshëm.
Shumica e fjalorëve të tavolinave, sikurse fjalori shumë i përdorur
Merriam-Webster’s Collegiate Dictionary ose ai American Heritage kanë
diku prej 150 000 deri 170 000 fjalëve dhe frazave konsiderohen më se të
mjaftueshme për nevojat e shfrytëzuesit mesatar.
Gjuha LS. Fjalorët, në ditët e sotme, përfshijnë edhe zhargonet
themelore. Ky është një vendim kontravers nga ana e redaktorëve të
fjalorëve, posaçërisht në rastet kur fjalori dështon të specifikojë se fjala e
caktuar nuk duhet të përdoret në një kompani “të sjellshme dhe serioze”.
“Duhet t’u bëhet e qartë të gjithë lexuesve se ky lloj i populizmit nuk
është fort demokratik... Ndoshta, kjo është kështu nga fakti se çfarë po
kërkon publiku nga fjalorët është korrektësia. Zhargonet mund të bëhen
dhe të gjenden nga vetë lexuesit”. 3
Përkundër dëshirës së pakicës, që ta fshijë zhargonin nga fondi i fjalëve
në fjalor, shumica e botuesve i përfshijnë zhargonet në botimet e tyre. Pse?
Sepse derisa zhargonet mund të mos jenë të pranuara nga shoqëria, ato
përdoren me të madhe. Shumë botues kanë mënyra të ndryshme se si t’u
tregojnë lexuesve se fjalët ose zhargonet e tilla janë fyese “nuk duhet të
përdoren në publik”, “zhargon”, e kështu me radhë.
Me përfshirjen e zhargonëve dhe fjalëve të quajtura “fjalët me katër
shkronja”, asnjë vit nuk shkon pa pasur ndonjë problem. Në vitin 1999,
American Online e hoqi versionin elektronik të Merriam-Webster të
Merriam’s College Thesaurus “për korrigjim” pasi u gjet se një listë e fjalës
“homoseksual” i përfshinte edhe disa sinonime të tjera nga zhargoni i
rrugës, për të cilat nuk ishte bërë ndonjë paralajmërim për mospërdorimin
e tyre. Tani është kthyer prapë Online me paralajmërimet e qarta për
zhargonet e tilla. Versioni i vitit 2000 nga Random House Webster’s College
Dictionary ka edhe opsionin e “hapjen syve lexuesit”.
Diku rreth 300 fjalë janë të shënuara si fyese, si p.sh., “kjo është një
ndër fjalët më fyese në gjuhën angleze” është e dhënë si paralajmërim për
ndonjë zhargon racial. Madje, edhe përpara se të jepet definicioni “holly
roler” është e etiketuar “një zhargon, i cili nuk duhet përdorur. Kuptohet
3 "Too Many Words to the Street Wise" The Guardian Weekly, 6 shtator, 1998, f. 26.