Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Reo-Bankowned Properties<br />
From San Jose to Sacramento<br />
Broker/Owner<br />
JASSI GILL<br />
Ph:510-304-9292<br />
Refinance Refinance Refinance Now Now<br />
Now<br />
@ZERO COST<br />
Call Sukhi Gill:510-207-9067 Jassi Gill<br />
CA DRE Lic.#01<strong>18</strong>0969 CA DRE# 00966763<br />
Thirteenth Year in Publication kYlIPornIaf aYzIsLn<br />
Price 50¢<br />
isLkfgo, sYn PrFissko aqy inAU Xfrk qoN ieko smyN pRkfisLq hPqfvfr<br />
Email:punjabtimes1@sbcglobal.net<br />
www.punjabtimesusa.com<br />
<strong>Punjab</strong> <strong>Times</strong>, <strong>Vol</strong> <strong>13</strong>, <strong>Issue</strong> <strong>18</strong>, <strong>May</strong> 5, 2012 20451 N Plum Grove Rd. Palatine, IL 60074 Ph:847-359-0746, Fax:847-705-9388<br />
hvfeI awizaF ‘qy nslI<br />
ivqkry rokx df Auprflf<br />
inAUXfrk: amrIkf dy hvfeI<br />
awizaF ‘qy nslI ivqkry ƒ rokx leI<br />
‘iswK kulIÈn’ vwloN aihm Auprflf<br />
kIqf igaf hY. ies sMsQf ny AunHF lokF<br />
leI ivlwKx mobfeIl shUlq ÈurU kIqI<br />
hY ijnHF ƒ hvfeI awizaF ‘qy vwKrI nslI<br />
pCfx qihq inKyV ky AunHF qoN puwCpVqfl<br />
kIqI jFdI hY jF AunHF dI ivÈyÈ<br />
rUp ivc qlfÈI leI jFdI hY. Auh<br />
XfqrI aijhI sUcnf mOky ‘qy hI dy<br />
skxgy ijs nfl ieh iÈkfieq Jwt<br />
PYzrl eyjMsIaF dy iDafn ivc af<br />
jfvygI.<br />
Auh Auprflf ‘iswK kulIÈn’ ny<br />
kIqf hY ijs qihq iswK, muslmfn,<br />
dwKx eyiÈafeI qy lfqIno BfeIcfiraF<br />
dIaF ‘hvfeI Xfqrf mOky BydBfv` bfry<br />
iÈkfieqF POrI drj kIqIaF jfxgIaF.<br />
ies shUlq df nF ‘id PlfeI rfeIts`<br />
shUlq rwiKaf igaf hY ijs qihq koeI<br />
vI bMdf afpxI iÈkfieq hvfeI awzy qoN<br />
hI drj krvf skygf qy ies bfry mOky<br />
`qy hI kfrvfeI hovygI. musfiPr dI<br />
byloVI Kwjl KuafrI nhIN hovygI.<br />
‘iswK kulIÈn’ df kihxf hY ik<br />
kuJ BfeIcfiraF dy musfiPrF ƒ amrIkf<br />
dy hvfeI awizaF `qy pwKpfqI skrIinMg<br />
qy hwQF nfl Qp-Qpf ky cYWk kIqf jFdf<br />
hY qy ies ƒ lY ky keI vfrI hflfq<br />
qxfa vfly bx jFdy hn. keI hvfeI<br />
awizaF `qy iswK musfiPrF ƒ dohrI vfr<br />
jFc-pVqfl krfAuxI pYNdI hY qy Auh<br />
ies kfrvfeI ƒ afpxI byiewËqI<br />
mihsUs krdy hn. aijhy hflfq nfl<br />
nijwTx leI hI ieh Auprflf kIqf<br />
igaf hY ijs qihq ‘id aYp<br />
PlfeIrfeIts` hvfeI awzy Auqy inKyVy<br />
jfx dy KdiÈaF qy rfhq BrI srkfrI<br />
kfrvfeI ivclf pfVf pUrygI.<br />
ies shUlq rfhIN drj iÈkfieqF<br />
ƒ trFsport sikEirtI aYzminstRyÈn<br />
(tI[aYs[ey[) qy homlYNz sikEirtI vwloN<br />
srkfrI iÈkfieqF vjoN ilaf jfvygf.<br />
‘iswK kulIÈn’ dy pRogrfmF bfry<br />
zfierYktr amrdIp isMG ny dwisaf<br />
ik tI[aYs[ey[ df dfavf hY ik Auh<br />
nslI afDfr `qy iksy XfqrI dI inKyV<br />
ky qlfÈI nhIN lYNdy. ies shUlq nfl<br />
ies dfavy dy shI glq hox df pqf<br />
lwgygf. sYnytr izwk zribn ny ‘iswK<br />
kulIÈn’ dy ies Auprfly dI ÈlfGf kIqI hY.<br />
amrIkI adflq vwloN kml nfQ<br />
mYnhtn: BfrqI adflqF vwloN iswK<br />
kqlyafm dy pIVqF ƒ lMmf smF iensfP<br />
nf dy skx qoN bfad hux ivdyÈI inaF<br />
pRxflI qoN ies pfsy koeI aihm PYslf<br />
suxfey jfx dI afs bwJI hY. kfPI jwdojihd<br />
qoN bfad amrIkI Èihr mYnhtn<br />
iswK kqlyafm<br />
dI adflq vwloN kFgrs afgU kml nfQ<br />
aqy horF iÉlfÌ 1984 dy iswK kqlyafm<br />
dy kys ivc suxvfeI ÈurU kIqI jf rhI hY.<br />
iswK jQybMdI ny kFgrs pfrtI vwloN afpxy<br />
iÉlfÌ lwgy doÈF qoN bcfa krn leI pyÈ<br />
nf hox ‘qy iekqrPf PYsly (izPflt<br />
jwjmYNt) dI mMg kIqI sI.<br />
mIzIaf irport anusfr kFgrs<br />
pfrtI ny iekqrPf PYsly dI mMg df ivroD<br />
kIqf hY. amrIkI adflq ivc pfrtI dI<br />
pYrvI krn vflI kOmFqrI lfa Prm<br />
‘jonË zya` dy vkIlF ny 1984 dy<br />
kqlyafm bfry isafsI pfrtI iÉlfÌ<br />
izPflt jwjmYNt df kys dfKl krn df<br />
ivroD kridaF ikhf hY ik ies kys nfl<br />
jnqk kOmFqrI kfƒn dy aijhy aihm<br />
muwdy juVy hoey hn jo izPflt jwjmYNt rfhIN<br />
qYa nhIN kIqy jf skdy. Bfrq dy ÈihrI<br />
ivkfs mMqrI kml nfQ aqy kFgrs<br />
pfrtI dy kuJ hor afgUaF iÉlfÌ dfier<br />
iÉlfÌ mukwdmf ÈurU<br />
kIqy kys dI suxvfeI jwj rfbrt svIt<br />
vwloN kIqI jfvygI. ies qoN pihlF kFgrs<br />
pfrtI dI qrPoN lfa Prm vwloN dfKl<br />
kIqy 32 siÌaF dy juafb-dfvy ivc ikhf<br />
igaf hY ik nvMbr 1984 dy kqlyafm<br />
nfl juVIaF sfrIaF GtnfvF Bfrq ivc<br />
hoeIaF sn aqy amrIkf ivc ies kys<br />
leI koeI jnqk rucI nhIN hY. ies leI<br />
ies kys ivc amrIkI nfgirkF ‘qy ijAUrI<br />
ibTfAux df PrË afied krnf TIk nhIN<br />
hY. jvfb-dfvy muqfbk kFgrs pfrtI<br />
iÉlfÌ ‘iswKs Pfr jsits’ vwloN 27 sfl<br />
pihlF iksy ivdyÈI DrqI ‘qy hoeIaF<br />
GtnfvF sbMDI kys dfier kIqf igaf hY.<br />
Law Law Office Office Office of<br />
of<br />
Manpreet Manpreet S. S. Gahra<br />
Gahra<br />
>iemIgrysLn syvfvF<br />
>PYimlI lfa<br />
>ibjns lfa<br />
Criminal Defense (DUI,<br />
simple battery, domestic<br />
violence, immigration<br />
post-conviction relief)<br />
Berkeley Office<br />
2161 Shattuck Ave., 304, Berkeley<br />
Ph:510-841-4582 Fax:510-217-6847<br />
Sacramento Office<br />
Call For Appointment<br />
Ph:916-924-1617<br />
Manpreet S. Gahra<br />
Attorny At Law<br />
Email: manpreet@gahralaw.com
<strong>Punjab</strong> <strong>Times</strong> <strong>Vol</strong> <strong>13</strong>, <strong>Issue</strong> <strong>18</strong>, <strong>May</strong> 5, 2012 pMjfb tfeImjL sfl <strong>13</strong>, aMk <strong>18</strong>, 5 meI 2012 (2)
<strong>Punjab</strong> <strong>Times</strong> <strong>Vol</strong> <strong>13</strong>, <strong>Issue</strong> <strong>18</strong>, <strong>May</strong> 5, 2012 pMjfb tfeImjL sfl <strong>13</strong>, aMk <strong>18</strong>, 5 meI 2012 (3)
<strong>Punjab</strong> <strong>Times</strong> <strong>Vol</strong> <strong>13</strong>, <strong>Issue</strong> <strong>18</strong>, <strong>May</strong> 5, 2012 pMjfb tfeImjL sfl <strong>13</strong>, aMk <strong>18</strong>, 5 meI 2012 (4)<br />
tut BrfvF dI mfqf bIbI amr kOr nMU<br />
syjl awKF nfl aMiqm ivdfiegI
<strong>Punjab</strong> <strong>Times</strong> <strong>Vol</strong> <strong>13</strong>, <strong>Issue</strong> <strong>18</strong>, <strong>May</strong> 5, 2012 pMjfb tfeImjL sfl <strong>13</strong>, aMk <strong>18</strong>, 5 meI 2012 (5)<br />
isLkfgo dy ‘aYvr XMgmYn’ mOjI PfnI jhfn qoN ruKsq<br />
isLkfgo (ibAUro): cMgy<br />
aiDafpk, hfs rs kvI aqy AuGy<br />
akflI afgU qy isLkfgo dy pMjfbI<br />
hlikaF ivc aYvr XMgmYn krky jfxy<br />
jFdy s[ myjr isMG mOjI hux ies<br />
jhfn ‘qy nhIN rhy. idl df dOrf pYx<br />
nfl AunHF df 30 aprYl nUM gVHsMkr<br />
ivc idhFq ho igaf. ijLkrXog hY ik<br />
Auh hux bhuqf krky pMjfb hI rihMdy<br />
sn. Auh krIb 75 virHaF dy sn aqy<br />
afpxy ipCy pqnI jsbIr kOr, do<br />
DIaF-suKivMdr qy jspfl kOr, do<br />
puqr-hYpI hIr aqy virMdr ibMdIaf<br />
aqy poqiraF-dohqiraF df Biraf<br />
pirvfr Cz gey hn. hmysLF bx-Pwb<br />
ky rihx krky s[ mOjI nUM aksr<br />
mjfk ivc XMgmYn kih idqf jFdf sI.<br />
AunHF df vzf puqr hYpI hIr amrIkf<br />
dy siBafcfrk, Kyz aqy isafsI<br />
hlikaF ivc iek jfxI-pCfxI<br />
sLKsIaq hY. ipqf dy qur jfx dy sdmy<br />
ivc gRsq hYpI ny ikhf ik Aus qoN<br />
ipqf hI nhIN, iek dosq vI Kus igaf<br />
hY.<br />
s[ mOjI df jnm 1938 ivc ijlf<br />
lfielpur (hux pfiksqfn) dI toBf<br />
tyk isMG qihsIl dy ipMz cwk 97 ivc<br />
hoieaf. pfiksqfn bxn AuprMq AunHF<br />
nUM afpxy pirvfr nfl huisLafrpur<br />
ijly ivc ipMz iKnOrf af ky vsxf ipaf.<br />
bfad ivc AunHF nUM gVHsLMkr ivc jLmIn<br />
alft ho geI. s[ mOjI ny igafnI aqy<br />
Law Offices of Gill & Heridis<br />
Immigration Services<br />
�����Family Petitions<br />
�����Marriage Petitions<br />
�����Fiance Visas<br />
�����Vawa Petitions<br />
�����Consular Processing<br />
�����Worker Visas<br />
Are You Tired Of All Treatments?<br />
Try Homeopathic Natural Medicines (HNM)<br />
Gurdip Singh Sandhu<br />
Homeopathic Practitioner/Consultant<br />
DHMS-Gold Medalist, BAMS, MDEh.- India<br />
1<strong>18</strong>8 E Santa Clara St., San Jose, CA 95116<br />
Well Experienced as:<br />
Director, Principal, Professor and Chief Medical Officer<br />
in Medical Colleges and Hospitals of <strong>Punjab</strong> (India)<br />
Practice Under State of California Act SB 577<br />
Ph:(408) Ph:(408) 687-<strong>18</strong>99<br />
687-<strong>18</strong>99<br />
(408) (408) 729-6691<br />
729-6691<br />
Fax:(408)292-6200<br />
�����9th Circuit Appeals<br />
�����BIA Appeals<br />
�����Removal Defense<br />
�����Asylum<br />
Personal Injury<br />
�����Auto Collision<br />
Call for initial consultation<br />
Attorney Bhupinder Gill, Esq.<br />
Attorney George Heridis, Esq.<br />
E tI dI pVHfeI mukMml krn AuprMq<br />
1961 ivc aiDafpk vjoN nOkrI arMB<br />
kIqI. aj dunIaF dy keI ihwisaF ivc<br />
AunHF dy ividafrQI rMgIN vsdy<br />
hn. 1981 ivc s[ mOjI amrIkf<br />
af gey aqy isLkfgo af vsy.<br />
afpxIaF pirvfrk ijMmyvfrIaF<br />
pUrIaF krn AuprMq 1994 ivc<br />
Auh vfps pMjfb prq gey. s[<br />
mOjI afpxy jIvn dy muZly dOr<br />
ivc kFgrs ivc rhy qy svrgI<br />
igafnI jLYl isMG dy kfPI krIb<br />
sn pr amrIkf qoN vfps jfx<br />
AuprMq Auh akflI pfrtI ivc<br />
srgrm ho gey aqy pfrtI<br />
suprImo s[ pRkfsL isMG bfdl<br />
dy kfPI njdIk ho gey. Auh<br />
huisLafrpur akflI dl dy<br />
jnrl skwqr aqy jMglfq<br />
mihkmy dy zfierYktr, aYn afr<br />
afeI sBf dy mIq pRDfn aqy<br />
gVHsLMkr ngrpfilkf dy kONslr<br />
vI rhy. s[ mOjI iek vDIaf hfs<br />
rsI sLfier sn.<br />
s[ myjr isMG mOjI dIaF<br />
aMiqm rsmF gVHsLMkr hI<br />
vIrvfr nUM kIqIaF jfxgIaF aqy AunHF<br />
df pirvfr pMjfb phuMc igaf hY.<br />
s[ myjr isMG mOjI dy clfxy Auqy<br />
bhuq sfrIaF smfjk, siBafcfrk aqy<br />
Kyz sMsQfvF ny zUMGy duK df pRgtfvf kIqf<br />
hY. ienHF ivc akflI dl imzvYst,<br />
Homeopathic<br />
natural<br />
medicines<br />
supply<br />
Bhupinder Gill, Esq.<br />
Attorney at Law<br />
(Admitted in CA)<br />
(408) (408) (408) (408) (408) 940-6065, 940-6065, 940-6065, 940-6065, 940-6065, (408) (408) (408) (408) (408) 736-5203 736-5203 736-5203 736-5203 736-5203<br />
Email: gill@ghfirm.com Web: www.ghfirm.com<br />
830 Stewart Drive, Suite#231, Sunnyvale, CA 94085<br />
Gurdip Singh Sandhu<br />
EX Member:<br />
The California Homeopathic Society<br />
National Center For Homeopathy- USA<br />
Email: Homeomdicine@yahoo.com<br />
Website: www.Homeopathyatoz.com<br />
TTTTToll oll oll oll oll FF<br />
Frrrrree: FF<br />
ee: ee: ee: ee: 1-877-OK-HOMEO 1-877-OK-HOMEO 1-877-OK-HOMEO 1-877-OK-HOMEO 1-877-OK-HOMEO (1-877-654-6636)<br />
(1-877-654-6636)<br />
(1-877-654-6636)<br />
(1-877-654-6636)<br />
(1-877-654-6636)<br />
akflI dl ieMzIafnf, imsLIgn aqy<br />
ielInfey, ieMzIan EvrsIjL kFgrs XU<br />
aYs ey, pI sI aYs isLkfgo, pMjfbI ivrfsq<br />
sMsQf isLkfgo, pMjfbI amYrIkn<br />
afrgynfeIjysLn, sLyry pMjfb sports aYNz<br />
klcrl klwb isLkfgo, pMjfb sports<br />
klwb isLkfgo, amYrIkn iswK sInIar<br />
istIjLn aYsosIeysLn (afsf), pMjfbI<br />
amYrIkn XUQ klwb ieMzIafnf, PfeIv<br />
irvr aYNtrtynmYNt-ieMzIanaYpoils,<br />
mIrI pIrI sports klwb ieMzIafnf,<br />
imzvYst pMjfbI klcrl aYsosIeysLn<br />
ieMzIafnf, sLyry pMjfb sports<br />
aYNz klcrl aYsosIeysLn<br />
isnisnYtI, pMjfb sports<br />
klwb isnisnYtI, pMjfb<br />
sports klwb klIvlYNz,<br />
XUnfeItz sports klwb<br />
kYlIPornIaf aqy hor bhuq<br />
sfrIaF sMsQfvF sLfml hn.<br />
adfrf pMjfb tfeImjL dy<br />
stfP, slfhkfr borz aqy<br />
pwqrkfrF ny vI s[ mOjI dy<br />
idhFq ‘qy duK df pRgtfvf kIqf<br />
hY.<br />
kYlIPornIaf qoN pwqrkfr<br />
aYs asLok BOrf, gfiek<br />
akfsLdIp, sMgIqkfr nirMdr<br />
bwgf, Kyz pRmotr s[ amolk<br />
isMG gfKl, ieMzIafnf qoN<br />
ipRQpfl isMG GoqVf aqy<br />
drsLn isMG drV ny s[ mOjI dy<br />
clfxy ‘qy duK pRgt kridaF<br />
ikhf ik AunHF nUM jfpdf hY ik<br />
AunHF df bfp qur igaf hY.<br />
akflI dl amrIkf dy knvInr sRI hYrI<br />
igwl ny vI s[ mOjI dy clfxy ‘qy duK df<br />
pRgtfvf kIqf hY. isLkfgo dI jfxI-pCfxI<br />
sLKsIaq aqy mOjI pirvfr dy kfPI krIb<br />
zf[ hrijMdr isMG Kihrf, jYrfm isMG<br />
kfhloN, gurmuK Buwlr, mnijMdr BMbrf,<br />
bfb sMDU, srvx isMG itvfxf, drsLn<br />
isMG bsrfE, ny vI s[ mOjI dy acfnk<br />
clfxy Auqy duK df iejLhfr kIqf hY.<br />
pMjfb sports klwb isLkfgo ny<br />
iek ivsLysL sLok mIitMg qoN bfad jfrI<br />
ibafn ivc s[ mOjI dy clfxy nUM klwb<br />
leI iek vzf Gftf krfr idMidaF<br />
vfihgurU agy ardfs kIqI hY ik AunHF<br />
dy pirvfr nUM Bfxf mMnx df bl bKsLy.<br />
ijLkrXog hY ik s[ mOjI df vzf puqr<br />
hYpI hIr ies klwb dy bfnI mYNbrF<br />
ivcoN iek hY. ies sLok mIitMg ivc<br />
hornF qoN ielfvf hrivMdr isMG ibwlf,<br />
ajYb isMG lwKx, sMqoK isMG zI sI,<br />
nirMdr isMG srF, jskrn DflIvfl,<br />
ajmyr pMnUM, bldyv igwl, lvdIp<br />
isMG dulwq, drsLn izzrfl, lwkI<br />
shoqf aqy igafn isMG sIhrf sLfml<br />
sn.<br />
pMjfbI klcrl susfietI,<br />
isLkfgo ny s[ mOjI dy clfxy Aupr zUMGy<br />
duK df pRgtfvf kridaF mOjI pirvfr<br />
nfl hmdrdI pRgtfeI hY. susfietI<br />
vloN bulfeI geI iek sLok mIitMg ivc<br />
pfs kIqy mqy ivc ikhf igaf hY ik<br />
s[ mOjI iek vDIaf sLfier, axQk<br />
akflI afgU aqy hmdrd iensfn<br />
sn. mIitMg ivc hornF qoN ielfvf sRI<br />
sMnI kulfr, bljIq iswDU, rfijMdr<br />
isMG mfgo, pfl lYl, suKmyl isMG<br />
atvfl, blivMdr igrn aqy suirMdr<br />
isMG sMGf hfjr sn.<br />
afpxIaF awKF dI srjrI dI ijLMmyvfrI zf[ hirrUp kOr `qy Cwzo
<strong>Punjab</strong> <strong>Times</strong> <strong>Vol</strong> <strong>13</strong>, <strong>Issue</strong> <strong>18</strong>, <strong>May</strong> 5, 2012 pMjfb tfeImjL sfl <strong>13</strong>, aMk <strong>18</strong>, 5 meI 2012 (6)<br />
<strong>Punjab</strong> <strong>Times</strong><br />
Established in 2000<br />
<strong>13</strong>th Year in Publication<br />
Published every Saturday<br />
by A B Publication Inc.<br />
20451 N Plum Grove Rd.<br />
Palatine, IL 60074-20<strong>18</strong><br />
Ph:847-359-0746<br />
Fax:847-705-9388<br />
Editor:<br />
Amolak Singh Jammu<br />
Astt. Editor:<br />
Jaspreet Kaur<br />
Kuljeet Singh<br />
Graphics:<br />
Mandeep Singh<br />
Our Columnists<br />
Ashok Bhaura<br />
Tarlochan Singh Dupalpur<br />
Baljit Basi<br />
Prof. Kulwant S. Romana<br />
California:<br />
Shiara Dhindsa<br />
Photographer<br />
661-703-6664<br />
Bay Area<br />
Charanjit Singh Pannu<br />
408-608-4961<br />
Sacramento<br />
Gurbarinder Singh Raja<br />
916-533-2678<br />
Honorary Directors<br />
Community Relations:<br />
Pritam S. Grewal<br />
408-406-0703<br />
Kuljeet Singh<br />
510-284-9580<br />
Distributed in:<br />
California, Illinois, Indiana, Michigan,<br />
Wisconsin, Ohio, Iowa,<br />
Missisipi, Arkansas, Texas, Nevada,<br />
Virginia, Oregon, Arizona, Georgia,<br />
Florida, Massachusettes, Washington,<br />
New York, Missouri<br />
zfk rfhIN prcf mMgvfAux leI<br />
sflfnf cMdf: 90 zflr,<br />
pMj sfl leI: 400 zflr<br />
not: pMjfb tfeImË ivc Cpy<br />
lyKF ivcly ivcfrF nfl adfrf pMjfb<br />
tfeImË df sihmq hoxf jrUrI nhIN<br />
hY. ieh pfTkF dI mihj jfxkfrI ihwq<br />
Cfpy jFdy hn. AunHF dy shI jF glq<br />
hox bfry PYslf pfTkF dy hwQ ivc hY.<br />
pMjfb tfeImË ivc Cpy<br />
ieÈiqhfrF ivc kIqy gey dfaivaF dI<br />
jrUrI nhIN ik adfrf pMjfb tfeImË<br />
qfeId krdf hovy. pfTk iksy vI<br />
iesLiqhfr dy dfaivaF dI pusLtI afp<br />
kr lYx.<br />
Disclaimer<br />
The views expressed in the<br />
articles published in the columns<br />
of <strong>Punjab</strong> <strong>Times</strong> are that of<br />
their writers, and it is not<br />
implied that <strong>Punjab</strong> <strong>Times</strong><br />
endorses them.<br />
Sameway <strong>Punjab</strong> <strong>Times</strong><br />
does not necessarily endorses<br />
the claims made in the<br />
advertisements published in<br />
<strong>Punjab</strong> <strong>Times</strong>.<br />
All disputes subject to<br />
Chicago jurisdiction.<br />
dsqfr mfmlf nijwTx leI sMXukq rfÈtr kol phuMc<br />
cMzIgVH: ÈRomxI gurduafrf pRbMDk<br />
kmytI aqy mnuwKI hwkF bfry srgrm<br />
jQybMdI ‘XUnfeIitz iswKË` ny PrFs dy<br />
iswKF ƒ dsqfr df hwk idvfAux leI<br />
sMXukq rfÈtr dI mfnvI hwkF bfry<br />
kONsl kol muV phuMc krky mMg kIqI<br />
hY ik kONsl afpxy kIqy PYsly ƒ lfgU<br />
krfAux leI cfrfjoeI kry.<br />
ÈRomxI kmytI dy pRDfn jQydfr<br />
avqfr isMG ny amrIkI dOrf krn qoN<br />
bfad dwisaf ik ‘XUnfeIitz iswKË` ny<br />
iesy muwdy `qy amrIkf ivc ivÈyÈ<br />
knvYnÈn swdI sI ijs ivc ÈmUlIaq<br />
leI ÈRomxI kmytI ƒ vI swdf Byijafzzzzzzzzzzzzzzzzzzzzz<br />
igaf sI. ies knvYnÈn dOrfn mqf pfs<br />
krky PYslf kIqf igaf ik PrFs ivc<br />
iswKF ƒ dsqfr df hwk idvfAux leI<br />
muV sMXukq rfÈtr dI mfnvI hwkF bfry dI ies kONsl kol iswK jQybMdI vwloN<br />
kONsl kol phuMc krky cfrfjoeI kIqI PrFs vfsI rxjIq isMG (76) dy afDfr<br />
jfvy. AunHF dwisaf ik sMXukq rfÈtr `qy 2008 ivc ptIÈn dfier kIqI geI<br />
KuPIaf bYNk KfiqaF df Byq<br />
KolHygf sivtËrlYNz<br />
nvIN idwlI: sivtËrlYNz vwloN<br />
Bfrq ƒ hux AunHF KuPIaf bYNk KfiqaF dy<br />
vyrvy muhweIaf krvfey jfxgy ijnHF ivc<br />
kuJ ivakqIaF ny kflf Dn jmHF<br />
krvfieaf hoieaf hY. hflFik Bfrq ƒ<br />
ieh jfxkfrI lYx vfsqy sbMDq<br />
ivakqIaF dI pCfx dwsxI pvygI. ies<br />
nvyN smJOqy qihq kfly Dn `qy kfbU pfAux<br />
ivc mdd imlygI.<br />
dovF dyÈF ivcfly 20 aprYl ƒ hoey<br />
smJOqy muqfbk sivtËrlYNz vwloN AunHF<br />
ivakqIaF dy KuPIaf bYNk KfiqaF dy vyrvy<br />
idwqy jfxgy ijnHF dI pCfx Bfrq vwloN<br />
dwsI jfvygI. ivwq mMqrfly vwloN jfrI<br />
sUcnf anusfr srkfr ƒ sbMDq<br />
ivakqI df nF, pqf qy ijhVy kuJ hor<br />
vyrvy pqf hoxgy, Auh dwsxy pYxgy. ies<br />
srkoËI ny gwdfÌI qoN ilaf sI cox PMz<br />
lMzn: PrFs dy rfÈtrpqI inkols<br />
srkoËI ny 2007 ivc afpxy cox pRcfr<br />
dOrfn ilbIaf dy sfbkf qfnfÈfh krnl<br />
muawmr gwdfÌI qoN lgpg 4[20 kroV<br />
pONz pRfpq kIqy sn. 'zylI myl` dI irport<br />
muqfbk PrFs dy kfƒnF qihq iksy<br />
AumIdvfr dy 6300 pONz qoN vwD mdd lYx<br />
`qy mnfhI hY pr iek mukfmI inAUË<br />
vYWbsfeIt mIzIaf pfrt ny dfavf kIqf<br />
ik ieh BfrI-Brkm cMdf pnfmf qy<br />
sivtËrlYNz ivcly bYNk KfiqaF rfhIN<br />
hfsl kIqy gey sn.<br />
pYirs ivc nÈr kIqy dsqfvyË qoN<br />
pqf lwigaf hY ik srkoËI qy gwdfÌI<br />
drimafn gYr-kfƒnI ivwqI sOdf hoieaf<br />
sI ijs sdkf srkoËI ny 2007 ivc<br />
(zf[) nvdIp kOr<br />
blivMdr (inwkI) kOr syKoN<br />
sRI sMnI DUV<br />
poR[ joigMdr isMG rmdyv<br />
s[ svrnjIq isMG iZloN<br />
s[ amolk isMG gfKl<br />
s[ hridafl isMG idEl<br />
zf[ guridafl isMG bsrfn<br />
s[ blivMdr isMG sMDU<br />
dy jvfb ivc Aus ƒ sbMDq ivakqI dy<br />
KuPIaf bYNk Kfqy dy vyrvy sivtËrlYNz<br />
vwloN muhweIaf krvfey jfxgy.<br />
ies duvwly smJOqy qihq srkfr<br />
ƒ ieh vyrvy lfËmI muhweIaf krvfAuxy<br />
hoxgy. aijhf nf krn dI sUrq ivc<br />
dUjy dyÈF vwloN bYNk KfiqaF bfry jfxkfrI<br />
sFJI kIqI jfvygI. ivwq mMqrfly anusfr<br />
vyrvy dwsx dI Èrq kOmFqrI imafrF<br />
muqfbk nhIN hY. ieh smJOqf dUhry tYks<br />
qoN bcfa dy sbMD ivc kIqf igaf hY<br />
pr Bfrq vfsqy ieh lfhyvMdf hY. ies<br />
qihq Bfrq keI sUcnfvF sivtËrlYNz<br />
nfl sFJIaF kr skdf hY. iek aMdfËy<br />
muqfbk sivs bYNkF ivc BfrqI<br />
ivakqIaF qy kMpnIaf dy qkrIbn<br />
2[5 arb amrIkI zflr jmHF hn.<br />
rfÈtrpqI dI cox ijwqI sI. ies smJOqy<br />
dI ilKq arbI ivc hY qy ies Aupr<br />
gwdfÌI dI ÉuÌIaf syvf dy sfbkf muKI mUsf<br />
kusf ny shI pfeI sI. ies ivc rfÈtrpqI<br />
dI cox ivc 5 kroV XUro dy ievË ivc<br />
inkols srkoËI dI hmfieq krn dI<br />
sihmqI df iËkr kIqf igaf hY.<br />
PrFs ivc srkoËI dubfrf<br />
rfÈtrpqI dI cox lV rhy hn qy pihly<br />
gyV ivc smfjvfdI afgU qoN pCVx krky<br />
hux 6 meI ƒ dUjy gyV dIaF votF pYxgIaF.<br />
'mIzIaf pfrt` ƒ pRfpq hoey dsqfvyËF<br />
ivc iek srkfrI ibafn vI Èfml hY ijs<br />
qoN pqf cwldf hY ik srkoËI qy AunHF dy<br />
sihXogIaF ny PMz hfsl krn leI<br />
ilbIaf dy keI dOr kIqy sn.<br />
pMjfb tfeImjL df afnryrI slfhkfr borz<br />
s[ hrjIq isMG sfhI<br />
s[ srvx isMG itvfxf<br />
s[ jYdyv isMG BwTl<br />
s[ jsivMdr isMG (jwsI) igwl<br />
zf[ hrgurmuKpfl isMG<br />
sRI aXuiDaf slvfn<br />
s[ srbjIq isMG iQafVf<br />
sI ijs rfhIN PrFs srkfr `qy iswKF dy<br />
Dfrimk aiDkfrF dI AulMGxf krn df<br />
doÈ lfieaf igaf sI.<br />
ies ptIÈn rfhIN dwisaf igaf sI<br />
ik rxjIq isMG ƒ 2005 qoN ishq<br />
shUlqF qoN vFJf rwiKaf igaf ikAuNik<br />
Auh afpxf irhfieÈ bfry ÈnfKqI kfrz<br />
nhIN bxvf sikaf sI. ies kfrz Aupr<br />
Aus ƒ dsqfr qoN ibnF Poto lfAux leI<br />
afiKaf igaf sI pr Aus ny dsqfr qoN<br />
ibnF Poto iKcvfAux qoN mnHF kr idwqf.<br />
ies mfmly ivc jnvrI 2012 ivc kONsl<br />
vwloN PrFs srkfr ƒ doÈI Tihrfieaf<br />
igaf sI.<br />
AunHF dwisaf ik PrFs srkfr<br />
sMXukq rfÈtr dI mfnvI hwkF bfry<br />
kONsl dy PYsly ƒ mMnx qoN tfl-mtol<br />
kr rhI hY. ies leI kONsl kol muV<br />
phuMc krky mMg kIqI geI hY ik kONsl<br />
afpxy PYsly ƒ lfgU krvfAux leI Xqn<br />
kry. AunHF dwisaf ik iswK jQybMdI vloN<br />
ies bfry arËI muV kONsl dy sbMDq<br />
aiDkfrI ƒ sONpI geI hY.<br />
ÈRomxI kmytI dy pRDfn ny ies<br />
dOrfn pRDfn mMqrI zf[ mnmohn isMG<br />
ƒ vI apIl kIqI hY ik PrFs ivc rih<br />
rhy iswK BfeIcfry ƒ dsqfr dy hwk<br />
idvfAux leI afpxy pwDr ‘qy Xqn krn.<br />
'mIzIaf pfrt` ny ieh vI dfavf<br />
kIqf ik not ivc ijhVy 5 kroV pONz df<br />
iËkr kIqf igaf Auh srkoËI dI BYx qy<br />
rfÈtrpqI dy iek KfsmKfs dy nF `qy<br />
iek sivs bYNk ivwc KolHy Kfqy rfhIN pRfpq<br />
kIqy gey sn. irport muqfbk ieh pYsf<br />
hiQafrF dy zIlr iËafd qfkIdIn vwloN<br />
vMizaf igaf sI qy jo arb qfnfÈfhF qy<br />
PrFsIsI isafsqdfnF ivcfly ivcoly dI<br />
BUimkf inBfa irhf sI. ipCly sfl vI<br />
gwdfÌI dy puwqr sYÌ ny ieh doÈ lfey sn<br />
ik ilbIaf ny srkoËI ƒ cox PMz idwqy<br />
sn. PrFs srkfr ny ienHF KulfisaF bfry<br />
koeI itwpxI nhIN kIqI pr rfÈtrpqI<br />
srkoËI ny pihlF dfavf kIqf sI ik<br />
gwdfÌI vwloN lfey doÈ bybuinafd hn.<br />
s[ jgdIsLr isMG klyr<br />
s[ drsLn isMG drV<br />
s[ rfijMdr isMG bYNs<br />
s[ mndIp isMG BUrf<br />
s[ sLmsLyr isMG bopfrfey<br />
sRI guirMdr isMG igwl<br />
sRI hYpI hIr<br />
mYlbrn ivc BfrqI<br />
pirvfr dy cfr jIaF<br />
dI mOq<br />
mYlbrn: Èihr dy dwKx pUrbI<br />
ielfky glYn vyvrlI siQq mkfn ivcoN<br />
BfrqI pirvfr dy cfr jIaF dIaF lfÈF<br />
puils ny brfmd kIqIaF hn. BfrqI mUl<br />
dy inlyÈ Èrmf (36) Aus dI pqnI pRIiqkf<br />
(32) pMj sfl dy lVky idvyÈ iqMn sfl<br />
dI bwcI idivaf dI mOq dI puils KudkuÈI<br />
dy kys vjoN jFc kr rhI hY.<br />
svyry qkrIbn pOxy igafrF vjy<br />
puils df hYlIkfptr ielfky dy cwkr<br />
lfAux lwigaf aqy puils dIaF ivÈyÈ jFc<br />
tImF ny Gtnf vfly mkfn qy nyVy-qyVy ƒ<br />
sIl kr idwqf. inlyÈ Èrmf dI lfÈ pulIs<br />
ƒ kmry dy bfhr aqy bfkI iqMn lfÈF<br />
sOx vfly kmry ivcoN imlIaF.<br />
pirvfr dy irÈqydfr aBY isMG ny<br />
dwisaf ik Aus dI bytI ny Pon ‘qy AunHF ƒ<br />
Gtnf bfry dwisaf. hfly kuJ idnF pihlF<br />
hI ieh sfry, bwcy jnm dI pfrtI ivc<br />
Èfml hoey sn. guaFZIaF muqfbk Gr<br />
ivcoN kdy iksy lVfeI-JgVy dy sMkyq nhIN<br />
afey sn qy pirvfr qy bwcy KuÈ rihMdy<br />
sn. qkrIbn 15 sfl pihlF iPËI qoN<br />
afstrylIaf afpxy pirvfr smyq af ky<br />
rihx lwgf inlyÈ pyÈy vjoN akfAUNtYNt sI.<br />
ipCly vrHy vI sVk durGtnf ivc kfr ƒ<br />
lwgI awg ivcoN ieh pirvfr vfl-vfl<br />
bicaf sI. ivÈyÈ jFc tImF Gtnf dI jFc<br />
kr rhIaF hY.<br />
tfietYink dI hovygI vfpsI<br />
mYlbrn: afstrylIaf dy AuWGy<br />
kfrobfrI ny tfietYink-99 bxfAux dI<br />
Xojnf df Kulfsf kIqf hY jo 2016 ivc<br />
pihlI vfr ieMglYNz qoN inAUXfrk ƒ rvfnf<br />
hovygf. ies qoN krIb iek sdI pihlF<br />
tfeItYink jhfË hfdsy df iÈkfr hox<br />
kfrn smuMdr ivc zuwb igaf sI.<br />
arbpqI kfrobfrI klfeIv pflmr<br />
ny dwisaf ik AunHF tfeItYink vrgf hI<br />
Èfndfr qy suwK-shUlqF nfl lYs smuMdrI<br />
jhfË iqafr krvfAux vfsqy cIn dI<br />
kMpnI sI[aYs[sI[ ijnilMg iÈpXfrz nfl<br />
smJOqf kIqf hY. ivÈv df sB qoN vwzf<br />
pihlf tfeItYink jhfË aprYl 1912 ivc<br />
smuMdr ivc Auqfiraf igaf sI.<br />
AunHF dwisaf ik nvF tfeItYink-99<br />
iblkul pihly jhfË vrgf hovygf pr<br />
ies ivc 21vIN sdI dI qknflojI qy<br />
afDuink nyvIgyÈn qy surwiKaf Aupkrn<br />
vrqy jfxgy. aprYl 1912 ivc<br />
tfeItYink jhfË sfAUQYNptn qoN inAUXfrk<br />
leI afpxy pihly sPr `qy rvfnf hoieaf<br />
sI pr brP dy qody nfl tkrfAux kfrn<br />
hfdsy df iÈkfr ho igaf sI. ies hfdsy<br />
ivc 1500 qoN vDyry ivakqI mfry gey<br />
sn. sRI pflmr ny dwisaf ik nvF jhfË<br />
AunHF kfimaF ƒ ÈrDFjlI hovygf ijnHF<br />
asl tfeItYink bxfieaf sI. AunHF<br />
kfrIgrF ny byhwd Èfndfr kMm kIqf sI<br />
ijs ƒ sO sfl bIqx ipwCoN vI Xfd kIqf<br />
jFdf hY. hux jo nvF jhfË bxfieaf<br />
jfvygf, Auh afDuink surwiKaf XMqrF nfl<br />
lYs hovygf qF jo dubfrf koeI hfdsf nf<br />
vfpr sky.
<strong>Punjab</strong> <strong>Times</strong> <strong>Vol</strong> <strong>13</strong>, <strong>Issue</strong> <strong>18</strong>, <strong>May</strong> 5, 2012 pMjfb tfeImjL sfl <strong>13</strong>, aMk <strong>18</strong>, 5 meI 2012 (7)<br />
brqfnIaF dy amIrF `c<br />
lkÈmI imwql cotI `qy<br />
lMzn: brqfnIaf dy nYÈnl aÉbfr sMzy<br />
tfeImË vwloN CfpI 1000 amIrF dI 2012 sUcI ivc<br />
BfrqI mUl dy stIl ibËnYNs dy mÈhUr vpfrI lkÈmI<br />
imwql df nF pihly sQfn `qy hY qy AunHF ny ieh sQfn<br />
ipCly awT sflF qoN bxfieaf hoieaf hY. aÉbfr<br />
anusfr dyÈ dy 1000 lok 414 iblIan pONz dy<br />
mflk hn. ijnHF ivc sB qoN AuWpr BfrqI mUl dy<br />
stIl AudXog dy mflk 61 sflf lwkÈmI imwql df<br />
nF afAuNdf hY ijs kol 12[7 iblIan pONz dI jfiedfd<br />
hY.<br />
bIqy vrHy stIl AudXog dy Èyar kImqF ivc<br />
afeI igrfvt dy bfvjUd AunHF df ieh sQfn kfiem<br />
irhf hY. iesy qrHF dUjy nMbr `qy alIÈr AusmfnOv<br />
df nF hY ijs kol 12[3 iblIan pONz dI jfiedfd hY<br />
qy qIjy nMbr `qy 9[5 iblIan pONz dI jfiedfd dy<br />
mflk romn aYbrfmOivc df nF hY. cOQy nMbr `qy vI<br />
BfrqI mUl dy sRI aYNz gopI ihMdUjf df nF hY ijs kol<br />
8[6 iblIan pONz dI jfiedfd hY. brqfnIaF dI amIr<br />
Short Sale Specialist<br />
We e Can Can Sell Sell YYour our Home<br />
Home<br />
in in Shor Short Shor t Sale Sale a aat<br />
a t No No Cost Cost to to YYou ou<br />
Sohanpreet (Sam) Chahal<br />
CA Lic. 01504071<br />
Realtor/Notary Public<br />
email:samchahal@hotmail.com<br />
aOrqF ivcoN sfbkf ims XU[ ky[ ikRstI bfrtfrylI<br />
df nF awgy afieaf hY ijs kol afpxy pqI afrinsqo<br />
smyq 7[4 iblIan pONz dI jfiedfd hY, Auh brqfnIaf<br />
dy kuwl amIrF dI sUcI ivc pMjvyN nMbr `qy hY.<br />
For Buying & Selling<br />
Residential<br />
And For Loans<br />
Call: Sohanpreet ‘Sam’ Chahal<br />
@916-612-5773<br />
Serving from Bay Area to Sacramento<br />
Call for free listing of<br />
Reo-Bankowned Properties<br />
Multi-Million Dollars Producer-2007, 2008 & 2009<br />
jykr qusIN pihlI vfr Gr KrId rhy ho jF iPr vwzf Gr apgryz kr<br />
rhy ho, jF qusIN ienvYstmYNt pRfprtI lYxf cfhuMdy ho qF awj hI kfl kro<br />
Golden State Realty<br />
Sacramento Office: 8695 Territorial Way, Elk Grove CA 95624<br />
Tel: 916-612-5773 Fax: 916-689-5707<br />
by-eyrIaf iswK alfieSs dI mIitMg 6 meI nUM<br />
PrImFt (ibAUro): gurduafrf PrImFt dIaF coxF nUM lY ky bxy by eyrIaf isWK alfieMs dI iek<br />
mIitMg afAuNdI 6 meI aYqvfr nMU mfAUNtyn mfeIks pIjLf (3340-aYl, sYn pfblo roz, sYn pfblo) ivc<br />
sLfm 3 qoN 5 vjy qk hovygI. ies sfl dy sLurU ivc hoeIaF gurU Gr dIaF coxF ivc alfieMs dy AumIdvfr<br />
prmjIq isMG dfKf ny ieh jfxkfrI idMidaF disaf ik mIitMg alfieMs vwloN 2014 ‘c hox vflIaF coxF nMU<br />
mwdy njLr rwK ky kIqI jf rhI hY.<br />
alfieSs vwloN afpxy smUh votrF ‘qy hmfieqIaF nMU mIitMg ivc phMucx df swdf idwqf igaf hY. nfl hI<br />
ieh vI ikhf hY ik jo votrF dy vot pfAux dy hwkF df ivroDI hY, Auh mIitMg ivc iblkul nf afvy. hor<br />
jfxkfrI leI Pon 510-755-2<strong>13</strong>2 jF 510-774-5909 nMbr ‘qy sMprk kIqf jf skdf hY.
<strong>Punjab</strong> <strong>Times</strong> <strong>Vol</strong> <strong>13</strong>, <strong>Issue</strong> <strong>18</strong>, <strong>May</strong> 5, 2012 pMjfb tfeImjL sfl <strong>13</strong>, aMk <strong>18</strong>, 5 meI 2012 (8)<br />
mfnv jIvn `c imTfs Gol irhf hY nfnk JIrf<br />
cMzIgVH (ibAUro): qkrIbn 500<br />
sflF bfad vI nfnk JIrf mfnv jIvn<br />
`c imTfs Gol irhf hY. hYrfnI dI gwl hY<br />
ik ieQy hor JrinaF df pfxI bysuafdf<br />
sI qy Auh ies vyly suwk cuwky hn pr ies<br />
Jrny df pfxI hI TMzf qy imwTf hY qy inrMqr<br />
vih irhf hY. iËkrXog hY ik gurU nfnk<br />
dyv afpxI dUjI AudfsI dOrfn 1512 ivc<br />
ibdr phuMcy. hflFik ieh Èihr AudoN<br />
brIdÈfhI hkUmq dI rfjDfnI sI pr pIx<br />
dy imwTy pfxI dI kmI qoN pRyÈfn lokF ny<br />
nfnk PkIr ƒ ies idwkq df hwl lwBx<br />
dI duaf kIqI.<br />
ikhf jFdf hY ik gurU jI ijs itwly<br />
`qy bYTy sn, AuQoN AunHF ny afpxy sfQI ƒ<br />
iek pwQr htfAux leI ikhf. pwQr<br />
htfAuNidaF hI imwTy pfxI df cÈmf Puwt<br />
ipaf ijs ƒ mukfmI BfÈf ivc JIrf<br />
(Jrnf) ikhf jFdf hY. ieh JIrf hI ibdr<br />
Èihr ivc pMj sdIaF qoN imwTy pfxI df muwK<br />
sroq hY. iehI kfrn hY ik ibdr vfsI<br />
gurduafrf gurU nfnk JIrf ƒ Èihr df muwK<br />
pCfx icMnH mMndy hn qy hr iqwQ-iqAuhfr<br />
jF GrylU KuÈI jF sMkt smyN gurduafry af<br />
ky duaf krnf afpxf PrË smJdy hn.<br />
ibdr pRfcIn ieiqhfsk Èihr hY.<br />
krnftk df ieh Dur AuWqrI iËlHf iek<br />
pfisEN aFDrf pRdyÈ dy myzk sMgfrYzI<br />
iËlHy qy do pfisEN mhfrfÈtr dy lfqUr<br />
iËlHy nfl iGiraf hoieaf hY. krnftk<br />
nfl ieh isrP dwKx<br />
vwloN gulbrgf iËlHy<br />
rfhIN hoieaf hY.<br />
ibdr qy ies df<br />
qflukf kilafx (jo<br />
hux bsv kilafx dy<br />
nF nfl jfixaf jFdf<br />
hY) nf isrP isafsI<br />
swqf df pRqIk rhy<br />
hn sgoN ieh kdy<br />
iswiKaf qy<br />
siBafcfrk ivkfs<br />
df gVH vI sn. 12vIN<br />
sdI eIsvI qk<br />
cflUikaf sfmrfj dI rfjDfnI rihx qoN<br />
bfad ieh idwlI dy qurk sulqfnF dy<br />
sfmrfj df ihwsf irhf. <strong>13</strong>47 ivc ieh<br />
bihmfnI sfmrfj df ihwsf bixaf qy<br />
1429 qoN ies sfmrfj dI rfjDfnI bx<br />
igaf. iPr ieh brIdÈfhI qy afidlÈfhI<br />
sulqfnF dI rfjDfnI vjoN jfixaf jFdf<br />
irhf.<br />
bfdlF ivruwD mukdmy `c gvfh muwkrn `qy svfl<br />
cMzIgVH (pMjfb tfeImË<br />
ibAUro): muwK mMqrI pRkfÈ isMG bfdl<br />
qy AunHF dy pirvfr ivruwD mukdmy `c gvfh<br />
muwkrn `qy ajy vI vwzf svfl KVHf hY.<br />
qkrIbn 59 gvfhF `coN 35 gvfh afpxy<br />
ibafnF qoN muwkr gey sn ijs bfry kfƒnI<br />
mfihrF dy vwK-vwK ivcfr hn. AuNj pMjfb<br />
qy hirafxf hfeI kort vwloN syvfmukq<br />
puils aPsr gurcrn isMG PyrUrfey<br />
ivruwD jfalI krMsI dy mfmly `qy hyTlI<br />
adflq ƒ muV qoN suxvfeI krn dy hukmF<br />
nfl pMjfb dy keI aihm mfmilaF bfry<br />
muV crcf iCV geI hY.<br />
ienHF mfmilaF ivc muwK mMqrI pRkfÈ<br />
isMG bfdl, AunHF dy pirvfrk mYNbrF qy<br />
ÈRomxI akflI dl nfl sbMDq afgUaF dy<br />
mukwdmy vI Èfml hn. kfƒnI mfihrF<br />
anusfr dovF mfmilaF ivc gvfhF vwloN<br />
afpxIaF pihlIaF gvfhIaF qoN mukrn<br />
dI smfnqf hY qy hfeI kort `c ienHF kys<br />
ƒ vI cuxOqI idwqI jf skdI hY.<br />
iËkrXog hY ik s[ bfdl qy horF ƒ<br />
muhflI dI ivÈyÈ adflq ny bfiewËq brI<br />
kr idwqf sI. ivÈyÈ adflq dy PYsly ƒ<br />
jFc eyjMsI ny qF AuprlI adflq ivc<br />
cuxOqI nhIN idwqI pr ivÈyÈ adflq vwloN<br />
doÈI krfr idwqy gey do puils aiDkfrI<br />
brijMdr kumfr AuWpl qy suirMdrpfl isMG<br />
ivrk afpxy bcfa leI hfeI kort phuMc<br />
gey hn. jI[aYs[ PyrUrfey mfmly ivc hfeI<br />
kort vwloN gvfhF dy mukrn ƒ afDfr<br />
bxf ky hyTlI adflq ƒ muV qoN suxvfeI<br />
krn leI ikhf igaf hY qy ieh vI ikhf<br />
hY ik hyTlI adflq ƒ mfmly dI suxvfeI<br />
dOrfn gvfhF dy mukrn ƒ gMBIrqf nfl<br />
lYxf cfhIdf sI. bfdlF vfly mfmly ivc<br />
gvfhF qy qÌqIÈI aPsr dy mukrn vrgy<br />
mhwqvpUrn qwQF ƒ hI puils aiDkfrI<br />
AuWpl vwloN afpxy bcfa leI afDfr<br />
bxfieaf igaf hY. muwK mMqrI bfdl, AunHF<br />
dy puwqr qy horF ivruwD ivjIlYNs ibAUro<br />
vwloN jo mfmlf drj kIqf igaf sI, Aus<br />
ivc ivjIlYNs vwloN pyÈ kIqy clfn ivc<br />
<strong>13</strong>8 gvfh KVHy kIqy gey sn. bI[ky[ Aupl<br />
ny hfeI kort ivc dfier kys `c dfavf<br />
kIqf hY ik sfl 2007 ivc jdoN hI swqf<br />
qbdIl hoeI qF mfmly ny moVf kwitaf.<br />
ivjIlYNs ny sfry gvfhF ivcoN isrP<br />
59 ƒ jFicaf qy kys ƒ hor gvfhF ƒ<br />
jFcy bgYr hI smyN qoN pihlF bMd kr idwqf<br />
jdik bhuqy gvfh vwK-vwK ivBfgF qy bYNkF<br />
dy aiDkfrI sn. dwsxXog hY ik srkfrI<br />
iDr vwloN jFcy 59 gvfhF ivcoN qkrIbn<br />
35 gvfh afpxy ibafnF, irportF qy<br />
Indian Restaurant<br />
For Sale<br />
ieMzIan rYstorYNt ivkfAU hY<br />
ieMzIanaYpoils (ieMzIafnf) ivc cMgf<br />
cldf BfrqI rYstorYNt 80 sItF, bIar<br />
aqy ilkr lfeIsYNs smyq ivkfAU hY. bhuqy<br />
gfhk amrIkn gory, kYtirMg df vI cMgf<br />
kfrobfr. mfsk rYNt 3300 zflr<br />
kfl kro: 317-3<strong>13</strong>-9651<br />
irkfrzF Aupr nhIN KVHy. ieQoN qwk ik<br />
pVqflIaf aPsr suirMdrpfl isMG<br />
afpxI pVqfl `qy nf KiVHaf qy aMiqm<br />
irport Aus vwloN sYkÈn 173<br />
sI[afr[pI[sI[ qihq jmF krvfeI geI.<br />
hor AuWc aiDkfrI ijnHF ivc<br />
zI[afeI[jI[, aYs[pI[, ingrfn<br />
iejMnIar, kfrjkfrI ieMjnIar Èfml<br />
sn, vI pUrI qrHF afpxy ibafn bdl gey.<br />
puils aiDkfrI brijMdr kumfr AuWpl<br />
df mfmlf hfeI kort ivc ajy ivcfr<br />
aDIn hY. kfƒnI mfihrF vwloN dohF<br />
mfmilaF ivc smfnqfvF mMnIaF jf<br />
rhIaF hn. adflq vwloN ies mfmly ivc<br />
aYmIiks ikAUrI vI nfmËd kIqf hoieaf<br />
hY. ies mfmly ivc ivjIlYNs aiDkfrIaF<br />
ny iblkul cuwp Dfr leI hY. ivjIlYNs dy<br />
aiDkfrI mMndy hn ik bfdlF qy PyrUrfey<br />
mfmly ivc smfnqf hY pr Auh mIzIaf<br />
ivc kuJ vI kihx ƒ iqafr nhIN hn.<br />
iËkrXog hY ik muwK mMqrI, AunHF dy<br />
pirvfr qy horF ƒ muhflI dI ivÈyÈ adflq<br />
ny akqUbr 2010 ivc brI kr idwqf sI.<br />
kYptn amirMdr isMG dI hkUmq dOrfn<br />
bfdlF dy horF ivruwD iBRÈtfcfr qy sroqF<br />
qoN iËafdf jfiedfd bxfAux df mfmlf<br />
drj kIqf igaf sI. ÈRomxI akflI<br />
dl nfl sbMDq hor afgUaF ijnHF ivruD<br />
kFgrs srkfr smyN mfmly drj kIqy<br />
gey sn pr ipCly smyN dOrfn adflqI<br />
kfrvfeI ivwc gvfh afpxIaF pihlIaF<br />
gvfhIaF qoN muwkr gey sn, AunHF ivc<br />
pMjfb ivDfn sBf dy sfbkf spIkr<br />
inrml isMG kfhloN, KyqIbfVI mMqrI<br />
jQydfr qoqf isMG, sfbkf mMqrI syvf<br />
isMG syKvF, suwcf isMG lMgfh qy jgdIÈ isMG<br />
grcf dy mfmly iËkrXog hn.<br />
pMjfb qy hirafxf hfeI kort dy<br />
AuGy vkIl rMjn lKnpfl df kihxf hY<br />
ik muwK mMqrI pRkfÈ isMG bfdl, Aup<br />
muwK mMqrI suKbIr isMG bfdl qy horF<br />
ivruwD drj mfmly ƒ jykr kfƒnI<br />
nËrIey qoN dyiKaf jfvy qF gurcrn isMG<br />
PyrUrfey vfly mfmly nfl smfnqfvF hn<br />
ikAuNik dohF mfmilaF ivc hI gvfh<br />
afpxIaF pihlIaF gvfhIaF qoN muwkr<br />
gey sn. AunHF ies mfmly dI suxvfeI<br />
muV ÈurU krfAux leI hfeI kort ivc<br />
jnihwq ptIÈn vI dfier kIqI sI qy<br />
iehI kfƒnI qwQ adflq dy iDafn ivc<br />
ilaFdy sn.<br />
nfnk JIrf qoN inrMqr jl pRvfh<br />
gurduafrf nfnk JIrf sfihb df JIrf (Jrnf) hux vI aOV pIVq ielfkf<br />
vfsIaF leI TMZy-imwTy jl df sroq hY. jdoN imnrl vftr df irvfj nhIN sI<br />
cwilaf, AudoN ibdr afAux vfly srkfrI aPsrF jF rfj nyqfvF dy pIx leI jl<br />
nfnk JIrf qoN hI iljfieaf jFdf sI. awj qoN ds sfl pihlF qk izptI kimÈnr<br />
qy iËlHf puils muKI dIaF koTIaF leI jl vI svyry nfnk JIrf sfihb qoN jFdf sI.<br />
kdy ibdr Èihr dy afs-pfs nfnk JIrf sfihb vrgy cfr hor cÈmy sn.<br />
BU-ivigafnkF anusfr ieh cÈmy Kfry qy Bfry pfxI vfly ies iKwqy ivc imwTy pfxI<br />
dI Dfrf df pRvfh hox df sUck hn. idlcsp gwl ieQy ieh hY ik ijwQy bfkI dy<br />
cÈmy suwk cuwky hn, AuQy nfnk JIrf qoN jl pRvfh pihlF vFg jfrI hY.<br />
ibdr ivc pwky qOr `qy vsy iswK pirvfrF dI igxqI isrP 12 hY. zyZ drjn<br />
hor pirvfr afrËI qOr `qy vsy hoey hn. ienHF ivcoN kuJ gurduafry dy mulfËmF dy<br />
hn. iswK pirvfrF dI eynI QoVHI igxqI dy bfvjUd gurduafrf sfihb dI Cb pMjfbhirafxf<br />
dy iksy vI pRmuwK ieiqhfsk gurduafry qoN Gwt nhIN.<br />
aOrMgËyb vwloN ieh ielfkf ijwq ley<br />
jfx qoN bfad ieh mugl qy iPr inËfm<br />
hYdrfbfd dI slqnq df ihwsf bixaf<br />
irhf. hux vI ieh hYdrfbfd-krnftkf<br />
iKwqy df aMg mMinaf jFdf hY.<br />
sRI hËUr sfihb (nFdyV) ivKy 300<br />
sflf gurqf gwdI smfgmF qoN bfad dwKxI<br />
Bfrq ivc iswK BfeIcfry vwloN gurduafrf<br />
nfnk JIrf sfihb, ibdr ivKy 500 sflf<br />
JIrf pRgt smfgm krvfieaf igaf.<br />
'500 sflf, bfbf nfnk dyv jI dy nfl`<br />
df sunyhf dyx vflf ieh smfgm 29<br />
aprYl qk cwilaf. smfgm leI iswK<br />
sMgqF ny vwzI pwDr `qy ÈmUlIaq kIqI.<br />
500 sflf JIrf pRgt smfgm leI 14<br />
aprYl, 2011 qoN 500 aKMz pfTF dI<br />
lVI afrMBI geI sI ijnHF df lMGy idn<br />
Bog pfieaf igaf.<br />
Philips-66 Truck Stop<br />
Convenience Store<br />
For Lease to Own<br />
11 Pumps, 30 Truck Parkings<br />
Diesel & Gas<br />
With Restaurant, Liquor, Lottery<br />
Good Profit Margin<br />
Prime Location (4 States Traffic Area on<br />
State Hwy 71/I-44 in Missouri)<br />
Serious Parties Only, Please.<br />
Contact: 417-825-7602<br />
Email:shaanmann5@gmail.com
<strong>Punjab</strong> <strong>Times</strong> <strong>Vol</strong> <strong>13</strong>, <strong>Issue</strong> <strong>18</strong>, <strong>May</strong> 5, 2012 pMjfb tfeImjL sfl <strong>13</strong>, aMk <strong>18</strong>, 5 meI 2012 (9)<br />
Property For Sale<br />
Buy or Sell<br />
* For Quick Short Sale<br />
* Home Loans & SBA Loans<br />
in India<br />
Shop cum Flat For Sale, Phase 3 Mohali, <strong>Punjab</strong><br />
Serious NRI Parties Only<br />
Please contact<br />
Phone: 417-825-7602<br />
Email: shaanmann5@gmail.com<br />
Raj Singh<br />
MA, Med.<br />
(Retd. Principal)<br />
Realtor/Notary<br />
CA DRE#01776459<br />
Mortgage Specialist<br />
NMLS#361690<br />
House, Liquor Store,<br />
Gas Station etc.<br />
In Bay Area & Central Valley<br />
* Refinance @ Zero Cost<br />
* Free Loan Approval Letter<br />
SMS or Call @<br />
510-452-7370<br />
510-452-7370<br />
www.singhraj.bayeastweb.com<br />
Fax: 510-490-9703<br />
46560 Fremont Blvd., Suite#111, Fremont, CA 94538<br />
Reliable and Experienced<br />
Real Estate Professional<br />
Gr aqy hor pRfprtI KrIdx jF vycx leI<br />
gurbMs isMG igwl, Pon: 209-815-<strong>18</strong>69<br />
*Bay Area *Tracy *Manteca * Lathrop * Weston Ranch<br />
*Stockton *Lodi *Elk Grove *Sacramento *Modesto *Turlock<br />
*Brentwood *Antioch *Oakley *Discovery Bay<br />
We Specialize in Bankowned,<br />
Foreclosure and Short Sale Homes<br />
jy qusIN afpxf Gr sLfrtsyl<br />
`qy vycxf cfhuMdy ho<br />
If you want to sell your house in<br />
shortsale, first call 209-815-<strong>18</strong>69<br />
We are certified Home Afordable Foreclosure<br />
Alternative (HAFA) specilist in<br />
shortsale of homes.<br />
Rent `qy Gr<br />
lYxf hovy jF<br />
Rent `qy Gr<br />
dyxf hovy<br />
Gurbans Singh Gill<br />
Realtor<br />
<strong>13</strong> Years Experiance<br />
in Real Estate<br />
e-mail: gurbans@gotracy.com<br />
Fax: 209-836-0706<br />
www.gotracy.com<br />
Gurbans Gill 209-815-<strong>18</strong>69<br />
Gr KrIdx leI ZukvF qy sunihrI mOkf<br />
lon lYx ivc vI mdd krFgy<br />
jy iksLq dyxI ho rhI hY aOKI qF sLfrt syl<br />
bfry vI ivcfr kr skdy ho<br />
amrIkf ivc pihlI<br />
vfr GrF dIaF<br />
kImqF vI Gwt aqy<br />
ivafj dIaF drF vI<br />
sYkrfmYNto jF nyVly<br />
sLihrF ivc Gr<br />
KrIdx jF vycx<br />
leI sMprk kro<br />
bYNk nUM muVy GrF<br />
dy vDIaf sOdy<br />
gurbKsLIsL isMG gryvfl<br />
iraYltr<br />
DRE# 01908<strong>13</strong>8<br />
gurbKsLIsL isMG gryvfl, Pon: 916-716-9400<br />
PYks: 916-258-0312 e-mail: gbsgrewal@yahoo.com www.GGrewal.KWRealty.com
<strong>Punjab</strong> <strong>Times</strong> <strong>Vol</strong> <strong>13</strong>, <strong>Issue</strong> <strong>18</strong>, <strong>May</strong> 5, 2012 pMjfb tfeImjL sfl <strong>13</strong>, aMk <strong>18</strong>, 5 meI 2012 (10)<br />
mflvy dy itwibaF `c nvIN dunIaf afbfd<br />
biTMzf: lMmI AuzIk qoN bfad afÉr<br />
pRDfn mMqrI zf[ mnmohn isMG ny 28<br />
aprYl ƒ gurU goibMd isMG irPfienrI<br />
dyÈ ƒ smripq kr idwqI hY. ies mOky<br />
AunHF mOky afiKaf ik biTMzf irPfienrI<br />
nfl pMjfb dy snaqI ivkfs df muwZ bwJ<br />
igaf hY. AunHF afiKaf ik snaqIkrn<br />
pMjfb ivc afriQk ivkfs qy nOjvfnF leI<br />
ruËgfr dy vsIly pYdf krn ivc shfeI<br />
hovygf. AunHF luiDafxf dI sfeIkl qy<br />
hOËrI snaq, btflf dI mÈInI puriËaF<br />
dI snaq qy jlMDr dI KyzF dy smfn dI<br />
snaq dI imsfl idMidaF afiKaf ik<br />
pMjfb ivc Coty aqy drimafny drjy dy<br />
AudXogF df gOrvmeI ieiqhfs irhf hY.<br />
lMGy do dhfikaF ivc pMjfb ny snaqI<br />
Kyqr ivc afpxI cVHq guaf leI.<br />
cMzIgVH: gurU goibMd isMG irPfienrI<br />
pUry 16 vrHy isafsI cwkrivAUh ivc PsI<br />
rhI. ies lMmy arsy mgroN aÉIr ieh<br />
irPfienrI cflU ho geI hY. isafsI iDrF<br />
vloN ies pRfjYkt ƒ keI coxF ivc isafsI<br />
muwdf vI bxfeI rwiKaf. ÈRomxI akflI dl<br />
qy kFgrs ivc irPfienrI pRfjYkt ƒ<br />
afpo-afpxI dyx dwsx df mukfblf vI<br />
cwldf irhf. sfbkf KËfnf mMqrI siurMdr<br />
isMglf keI vrHy irPfienrI ƒ kFgrs<br />
dI dyx dwsdy rhy.<br />
AudGftn smfroh mOky muwK mMqrI<br />
pRkfÈ isMG bfdl ny irPfeInrI ƒ vfjpfeI<br />
srkfr dI dyx dwisaf jdoNik pRDfn mMqrI<br />
ny ies ƒ kFgrs dI dyx hI dwisaf.<br />
ÊOrqlb hY ik qqkflI pRDfn mMqrI atwl<br />
ibhfrI vfjpfeI ny <strong>13</strong> nvMbr, 1998 ƒ<br />
irPfienrI df nINh pwQr rwiKaf sI qy<br />
2004 qwk AusfrI mukMml krn df tIcf<br />
rwiKaf sI. lMmf smF irPfienrI CotF qy<br />
irafieqF dy mfmly krky vI rukI rhI.<br />
kYptn amirMdr isMG ny kFgrsI rfj<br />
dOrfn irPfienrI ƒ CotF df vwzf gwPf dyx<br />
qoN nFh kr idwqI sI.<br />
irPfienrI dy sPr `qy Jfq mfrIey<br />
biTMzf: ijnHF iksfnF dI ËmIn<br />
irPfeInrI leI aYkuafier hoeI, AunHF dy<br />
ichry awj vI Audfs sn. irPfeInrI leI<br />
ipMz kxkvfl, rfmsrf, PuwloKfrI qy rfmF<br />
dI krIb 2000 eykV ËmIn aYkuafier<br />
kIqI geI sI. ipMz kxkvfl dy sfbkf<br />
srpMc byaMq isMG df iÈkvf hY ik<br />
irPfeInrI leI AunHF dy ipMz dI sB qoN<br />
iËafdf 1200 eykV ËmIn aYkuafier<br />
kIqI geI pr irPfeInrI df nF PuwloKfrI<br />
ipMz `qy hY ijnHF dI pOxy iqMn sO eykV<br />
ËmIn aYkuafier hoeI hY.<br />
sfbkf srpMc df kihxf sI ik pMjfb<br />
srkfr ny AunHF dy bwicaF ƒ nOkrI dyx<br />
df vfadf kIqf sI pr hfly qwk nOkrI<br />
nhIN idwqI geI. ipMz rfmsrf dy srpMc<br />
ENkfr isMG df kihxf sI ik irPfeInrI<br />
dI AusfrI smyN isrP muMizaF ƒ lybr df<br />
kMm hI imilaf hY. ipMz PuwloKfrI dI<br />
mihlf srpMc dy pqI aMgryj isMG df<br />
kihxf sI ik ipMz dy lokF kol afmdn<br />
df koeI sfDn nhIN hY qy irPfeInrI ivc<br />
irPfeInrI lwgx nfl itwibaF dI<br />
DrqI `qy krIb <strong>18</strong>0 eykV ËmIn ivc<br />
irPfeInrI tfAUniÈp bx igaf hY.<br />
tfAUniÈp dI hiraflI qy iemfrqsfËI qoN<br />
pMjfb `c<br />
snaqI ivkfs<br />
df muwZ bwJf: zf[<br />
mnmohn isMG<br />
iksy ivdyÈI ngr df BulyKf pYNdf hY. biTMzf<br />
irPfeInrI leI cfr ipMzF dI krIb 2000<br />
eykV ËmIn aYkuafier kIqI geI sI ijs<br />
ivcoN kfPI ËmIn brfnI sI. AudoN srkfr<br />
qF qqkflI pRDfn mMqrI pI[vI[ nrismhf<br />
rfE ny 11 aprYl, 1996 ƒ 16 vrHy pihlF<br />
pMjfb srkfr ƒ irPfienrI biTMzf ivKy<br />
lfey jfx df ilKqI pwqr Byijaf sI.<br />
juafb ivc pMjfb srkfr ny pUry sihXog<br />
df Brosf idwqf sI. qqkflI muwK mMqrI<br />
hrcrn isMG brfV dI srkfr smyN<br />
irPfienrI leI ËmIn dI ÈnfÉq krn df<br />
kMm ÈurU ho igaf sI. mgroN akflI srkfr<br />
ny ies leI ËmIn aYkvfier kIqI. AudoN<br />
hI ies df nINh pwQr rwiKaf igaf.<br />
qqkflI kyNdrI pYtrolIam mMqrI rfm<br />
nfiek ny 29 jUn, 2002 ƒ pRfjYkt dy<br />
mukMml hox df tIcf jUn 2006 kr idwqf<br />
qy iPr pYtrolIam rfj mMqrI sMqoÈ<br />
kumfr gMgvfV ny ieh tIcf vDf ky sfl<br />
2007 kr idwqf.<br />
kFgrsI hkUmq afAux mgroN<br />
qqkflI muwK mMqrI kYptn amirMdr isMG<br />
ny qyl kMpnI dy cyarmYn nfl 5 julfeI,<br />
2002 ƒ nvIN idwlI ivc mulfkfq krky<br />
irPfienrI leI 700 kroV rupey dI mMg<br />
kIqI sI. Aus mgroN qyl qy kudrqI gYs<br />
kfrporyÈn dy qqkflI cyarmYn sbIr<br />
rfhf ny biTMzf irPfienrI ƒ Gfty df sOdf<br />
isrP lybr<br />
df kMm<br />
imilaf hY jo<br />
kfPI nhIN hY.<br />
ies ipMz<br />
dy gmdUr<br />
isMG df<br />
kihxf sI ik<br />
iksfnF ƒ<br />
AujfVf Bwqf vI<br />
nhIN idwqf<br />
igaf. ipMz dI<br />
irPfeInrI<br />
sfeIt ivc jo 40 eykV ËmIn aYkuafier<br />
hoxoN bcI hY, Aus ËmIn ƒ hux koeI rsqf<br />
nhIN lwgdf ijs krky iksfnF leI lwKF<br />
dI ËmIn hux imwtI bxI hoeI hY. kxkvfl<br />
dy byaMq isMG ny dwisaf ik AunHF dy ipMz<br />
df qF muwK gyt hI irPfeInrI dI surwiKaf<br />
krky bMd kr idwqf igaf sI pr lokF ny<br />
Drny mfr ky gyt Kulvf ilaf sI. hux<br />
iPr muwK gyt bMd kr idwqf hY ijs krky<br />
gurU goibMd isMG irPfienrI<br />
ny brfnI ËmIn df 3[65 lwK pRqI eykV<br />
dy ky iksfnF ƒ inhfl kr idwqf sI.<br />
irPfeInrI pRfjYkt 21500 kroV<br />
rupey df hY ijs nfl ieh ielfkf pYtro<br />
kYmIkl hwb ivc bdl igaf hY. pMjfb<br />
srkfr vwloN ies ielfky ivc hI 200<br />
eykV rkby ivc snaqI pfrk bxfieaf<br />
jfxf hY. ivÈv pwDrI qknIk vflI<br />
irPfeInrI pRqI idn 1,80,000 bYrl<br />
roËfnf qyl soDygI. muMdrf qoN irPfeInrI<br />
qwk 1017 iklomItr lMmI pfeIplfeIn<br />
ivCfeI geI hY ijs rfhIN kwcf qyl puwjxf<br />
hY. irPfeInrI dI smrwQf 9 imlIan<br />
tn hY. biTMzf irPfeInrI dyÈ df sB qoN<br />
vwzf qyl pRfjYkt hY ijs ivc 21500<br />
kroV rupey df ivdyÈI pUMjI invyÈ hoieaf<br />
hY.<br />
afÉr isafsI GuMmxGyrI `coN bc inklI irPfienrI pMjfb srkfr vwloN KuwlHy gwPy<br />
krfr dy idwqf qy afiKaf ik AuqrI Bfrq<br />
dIaF loVF muqfbk qyl soDx dI smrwQf<br />
pihlF hI hY ijs krky ies pRfjYkt dI<br />
loV nhIN. kYptn muwK mMqrI amirMdr<br />
isMG ny irPfeInrI leI CotF ƒ pMjfb leI<br />
Gfty vflf sOdf dwisaf.<br />
iPr irPfienrI ivc AulU bolx lwg<br />
pey. irPfienrI ivc AusfrI leI 22 hËfr<br />
tn stIl dIaF jo plytF puwjIaF sn,<br />
Auh 21 PrvrI, 2005 ƒ ivÈfKfptmn<br />
vfps jfxIaF ÈurU ho geIaF. mflvy dy<br />
lokF ƒ muV AudoN AumId jfgI jdoN muwK<br />
mMqrI kYptn amirMdr isMG ny PuwloKfrI<br />
ivKy 12 agsq, 2005 ƒ pRfjYkt dI<br />
rIlFicMg mOky nvIN zIz afP ieMsorYNs `qy<br />
shI pfeI. stIl ikMg lkÈmI imwql ny<br />
pRfjYkt ivc BfeIvflI df aYlfn kIqf qF<br />
lokF ƒ pUrI afs ho geI. akflI srkfr<br />
smyN irPfienrI dI AusfrI mukMml hoeI.<br />
ies ivc 29 agsq, 2011 ƒ muMdrf qoN<br />
pfeIp lfeIn rfhIN kwcf qyl puwjf qy<br />
sqMbr, 2011 ivwc aËmfieÈ ÈurU hoeI.<br />
dsMbr 2011 ivwc irPfeInrI ivcoN iqafr<br />
imwtI df qyl mfrkIt ivc puwjf qy PrvrI<br />
2012 ivc pYtrol mfrkIt ivc afieaf.<br />
nhIN bdlI ipMzF vfilaF dI qkdIr<br />
ipMz dy lokF ƒ 6<br />
iklomItr df<br />
Pfslf qYa krky<br />
ipMz puwjxf pYNdf<br />
hY. irPfeInrI<br />
vwloN ipwCy jyhy<br />
kxkvfl ipMz<br />
ivc nvF rylvy<br />
styÈn sQfpq<br />
kIqf igaf hY,<br />
hux Aus dy<br />
ivsQfr leI<br />
iksfnF qoN hor<br />
ËmIn mMgI jf rhI hY. pRbMDk lMbfeI ivc<br />
ËmIn mMgdy hn. iksfnF df kihxf hY ik<br />
Auh ies qrHF lMbfeI ivc ËmIn dyx ƒ<br />
iqafr nhIN hn ikAuNik ies nfl ËmIn<br />
Krfb huMdI hY. AunHF afiKaf ik Auh qF hI<br />
ËmIn dyxgy jy AunHF ƒ AujfVf Bwqf imlygf<br />
qy iek jIa ƒ nOkrI imlygI.<br />
rfmsrf dy iksfn qF adflqF ivc<br />
kys vI lV rhy hn ikAuNik AunHF dI nihrI<br />
cMzIgVH: pMjfb srkfr vwloN biTMzf<br />
irPfeInrI ƒ spYÈl pYkyj qihq 1250<br />
kroV df gwPf idwqf igaf hY. ies pYkyj<br />
qoN ielfvf hor drjnF CotF idwqIaF geIaF<br />
hn ijnHF dI rkm kroVF rupey ivc bxdI<br />
hY. spYÈl pYkyj ivc syl tYks qy<br />
kmrÈIal tYks qoN ielfvf ivafj mukq<br />
krËf vI Èfml hY.<br />
irPfeInrI pRbMDkF ny hor irafieqF<br />
lYx Kfqr pMjfb srkfr `qy lgfqfr<br />
dbfa bxfieaf hoieaf hY. jo Krcf rfj<br />
srkfr vwloN buinafdI ZFcf KVHf krn<br />
vfsqy kIqf igaf hY, Auh vwKrf hY. ieh<br />
Kulfsf AudXog qy vxj ivBfg pMjfb qoN<br />
sUcnf df aiDkfr kfƒn qihq pRfpq<br />
srkfrI dsqfvyËF qoN hoieaf hY. srkfrI<br />
sUcnf anusfr biTMzf irPfeInrI ƒ<br />
irafieqF dy jo gwPy idwqy gey hn, AunHF<br />
ivwc pMjfb srkfr vwloN 1250 kroV rupey<br />
df ivafj mukq krËf vI Èfml hY. rfj<br />
srkfr kMpnI ƒ pMj sflF vfsqy pRqI<br />
sfl 250 kroV rupey ivafj mukq krËf<br />
dyvygI. moty ihsfb nfl krIb 200 kroV<br />
rupey df ivafj rfj srkfr BrygI. ies<br />
pRojYkt leI krIb 2000 eykV ËmIn<br />
cfr ipMzF dI aYkuafier kIqI geI sI.<br />
pfxI vflI ËmIn df srkfrI muwl brfnI<br />
kih ky idwqf igaf hY. ipMz kxkvfl ivwc<br />
nvIN ryl lfeIn krky inkfsI dI smwisaf<br />
af geI hY. rfmF mMzI dy sqIÈ kumfr ny<br />
dwisaf ik Aus dy lVky ny kYmIkl<br />
ieMjnIairMg kIqI hY qy irPfeInrI ivc<br />
keI vfr aplfeI kIqf hY pr pRbMDkF ny<br />
nFh kr idwqI. hux Auh cMzIgVH lfgy<br />
nOkrI kr irhf hY.<br />
Aus df kihxf sI ik irPfeInrI df<br />
kI Pfiedf jy AunHF dy bwicaF ny bfhr hI<br />
nOkrI krnI hY. ies qrHF sqpfl ny<br />
dwisaf ik Aus df lVkf mkYnIkl<br />
ieMjnIairMg ivwc tfpr hY. irPfeInrI<br />
ivc keI dPf aplfeI kIqf pr nOkrI<br />
nhIN idwqI geI. Aus df lVkf hux JfrKMz<br />
ivc nOkrI kr irhf hY. ies qrHF hor<br />
bhuqy sfry nOjvfn hn ijnHF irPfeInrI<br />
ivwc nOkrI imlx dI AumId nfl izgrIaF<br />
kIqIaF sn pr AunHF ƒ nOkrI nhIN imlI.<br />
irPfeInrI ivc nOkrI krn vfly iËafdf<br />
pMjfb qoN bfhrly hI hn.<br />
ËmIn aYkuafier krn vfsqy 14<br />
PIsdI lwgx vfly ivBfgI Krcy qoN vI Cot<br />
idwqI geI hY. rfj srkfr irPfeInrI dy<br />
buinafdI ZFcy leI Krc afey <strong>18</strong>0 kroV<br />
rupey ivc 90 kroV rupey df Xogdfn pf<br />
rhI hY. ies ny 50 kroV rupey dI lfgq<br />
nfl irPfeInrI roz bxf ky idwqI hY. sUcnf<br />
anusfr irPfeInrI tfAUniÈp ivc skUl<br />
qy hspqfl dI AusfrI `qy vI 50 PIsdI<br />
Krcf pMjfb srkfr kr rhI hY.<br />
irPfeInrI cflU hox mgroN jo<br />
irPfeInrI ivc afpxI Kpq vfsqy ibjlI<br />
pYdf hoeygI, Aus Aupr 15 sfl koeI ibjlI<br />
kr nhIN lwgygf. irPfeInrI dI AusfrI<br />
dOrfn vrqI ibjlI ƒ ibjlI kr qoN Cot<br />
idwqI geI hY. AusfrI dOrfn nihrI pfxI<br />
vI rfj srkfr vwloN muÌq idwqf igaf hY.<br />
irPfeInrI AuqpfdF qy 10 sfl koeI cuMgI<br />
qy aYNtrI tYks nhIN lwgygf qy kwcy qyl<br />
`qy vI koeI tYks 10 sfl nhIN lwgygf.<br />
iesy qrHF irPfeInrI cflU hox qoN 15 sfl<br />
leI iPks pUMjI invyÈ df vwD qoN vwD 300<br />
PIsdI sYNtrl syl tYks dI zYPrmYt<br />
pRdfn kIqI jfvygI. mgroN ieh 16vyN sfl<br />
qoN irPfeInrI vwloN pMjfb srkfr ƒ 30<br />
iCmfhIaF ivc vfps kIqf jfvygf.<br />
irPfienrI dy nF keI irkfrz<br />
cMzIgVH: qyl soDk kfrKfny dy<br />
inrmfx leI sB qoN aihm 700-800<br />
aYm[tI[ Bfv 700 lwK iklo Bfry iqMn<br />
rIaYktrF ƒ gujrfq kFzlF qoN biTMzf<br />
ilafAux leI qkrIbn 1400 iklomItr<br />
lMmy rfsqy ƒ pfr kridaF iqwKy moVF, rylvy<br />
lfienF, pulF qoN rihq 70 brfbr sVkF df<br />
inrmfx kIqf igaf. ies leI 50 vwK-vwK<br />
ivBfgF dIaF mnËUrIaF lYxIaF peIaF.<br />
ienHF rIaYktrF qy hor sfËo-smfn<br />
ƒ kFzlf bMdrgfh qoN ÌuwloKfrI ilafAux<br />
vfsqy 24 dirafvF qy 54 nihrF ƒ pfr<br />
krn df sÌr qYa kIqf igaf qy ienHF ƒ<br />
vfrI-vfrI 300 qoN vI vwD tfierF vfly<br />
trfly `qy lwd ky ieQy ilaFdf igaf. gurU<br />
goibMd isMG qyl soDk kfrÉfny ƒ bxfAux<br />
leI ijMnf sIimMt kMkrIt vriqaf igaf<br />
Aus nfl dubeI dI sB qoN AuWcI iemfrq burj<br />
KlIÌf ƒ do vfr bxfieaf jf skdf hY. gurU<br />
goibMd isMG qyl soDk kfrÉfny dy inrmfx<br />
leI ijnHF lohf vriqaf igaf hY, Aus<br />
nfl pYirs ivc siQq afeIiÌl tfvr vrgy<br />
15 tfvr bxfey jf skdy hn. gurU goibMd<br />
isMG qyl soDk kfrÉfny dI icmnI dI AucfeI<br />
idwlI siQq kuqb imnfr qoN duwgxI hY.
<strong>Punjab</strong> <strong>Times</strong> <strong>Vol</strong> <strong>13</strong>, <strong>Issue</strong> <strong>18</strong>, <strong>May</strong> 5, 2012 pMjfb tfeImjL sfl <strong>13</strong>, aMk <strong>18</strong>, 5 meI 2012 (11)<br />
Matrimonials<br />
vr dI loV hY<br />
US/Canadian professional<br />
match sought for a US educated,<br />
pretty, charming Jat Sikh 30, 5"5<br />
tall girl, on work permit. Respond<br />
to Ph. 408-439-4761or email:<br />
panjabandeep@gmail.com<br />
Wanted suitable Jat Sikh US<br />
citizen or green card holder match<br />
for Jat Sikh girl 27, 5’-4", Masters<br />
in Public Health, doing city job.<br />
Contact: kismit1987@gmail.com<br />
kMinaf dI loV hY<br />
jwt iswK ielYktrIkl<br />
ieMjInIar, Aumr 26 sfl, kwd 5’-<br />
7" amrIkI istIjLn lVky leI<br />
poRPYsLnl jwt iswK lVkI dI loV hY.<br />
sMprk kro: 209-675-5441<br />
rfmgVIaf iswK Aumr 33 sfl<br />
kwd 5’-7” amrIkf rihMdy afto<br />
mkYink lVky leI grInkfrz holzr<br />
jF istIjLn lVkI dI loV hY. lVky df<br />
sfrf pirvfr amrIkf ivc sYtlz.<br />
sMprk kro Pon: 510-827-8515<br />
jwt iswK do sky sunwKy BrfvF-Aumr<br />
29 sfl kwd 6’-1" qy 28 sfl kwd 6<br />
Put leI amrIkn istIjLn jF grIn<br />
kfrz holzr lVkIaF dI loV hY.<br />
qlfksLudf vI ivcfrnXog. sfrf pirvfr<br />
amrIkf ivc sYtl hY aqy cMgI jfiedfd<br />
df mflk hY. lVikaF df pirvfr iek<br />
mhIny leI ieMzIaf jf irhf hY. sMprk<br />
kro: Pon 91-97797-92697,<br />
eImyl: gentlemanjatt@yahoomail.com<br />
Jat Sikh medico match for 32/<br />
5'-9" handsome medical graduate<br />
recently matched for Internal<br />
Medicine. Joining Residency in<br />
June 2012. US Green Card Holder,<br />
due for citizenship. Status family.<br />
Early marriage. Send particulars<br />
with photographs to<br />
nrimatch@yahoo.com. Contact<br />
408-550-9586<br />
pMjfb tfeImjL ivc<br />
iesLiqhfr idE aqy<br />
afpxf kfrobfr vDfE<br />
12 meI dy kbwzI myly leI Kyz pRymIaF<br />
nUM huMm-huMmf ky pujx df swdf<br />
PrImFt (ibAUro): XUnIan istI ivc 12 meI nUM krvfey jf rhy kOmFqrI<br />
kbwzI kwp tUrnfmYNt leI smUh Kyz pyRmIaF nUM swdf idMidaF XUnfeItz sports klwb<br />
kYlIPornIaf dy cyarmYn sRI amolk isMG gfKl ny ikhf ik myly dIaF sB iqafrIaF<br />
mukMml ho cukIaF hn. AunHF afiKaf ik myly dOrfn drsLkF dI shUlq df Kfs<br />
hKafl riKaf jfeygf aqy isikErtI dy sKq pRbMD hoxgy.<br />
klwb dI iek mIitMg qoN bfad sRI gfKl ny disaf ik kbwzI kwp df pihlf<br />
ienfm 11,000 zflr df hovygf jo s[ suKvMq isMG sLyrigwl aqy zfiemMz trFsport<br />
stfktn vloN hovygf jdik 9000 zflr df dUjf ienfm isLkfgo qoN ivsLysL qOr ‘qy<br />
phuMc rhy mihmfnF inwk gfKl, zf[ hrijMdr isMG Kihrf, blivMdr isMG (cuafies<br />
kfrpYts) aqy guljLfr isMG mulqfnI spFsr krngy. AunHF ikhf ik ies kbwzI<br />
tUrnfmYNt dOrfn sfry afPIsLIal bfhrly hoxgy. stfr kbwzI iKzfrI 7 meI qoN pujxy<br />
sLurU ho jfxgy. vfihgurU df Et afsrf qkx leI gurU gMRQ sfihb df aKMzpfT<br />
gurduafrf PrImFt ivKy 4 meI nUM afrMB hovygf aqy Bog 6 meI nUM pvygf.<br />
AunHF dwisaf ik tUrnfmYNt df iswDf pRsfrx ryzIE cVHdI klf vloN KIqf jfeygf.<br />
klwb vloN smUh drsLkF nUM bynqI kIqI geI hY ik myly dOrfn sPfeI aqy shI QF ‘qy<br />
pfrikMg df Kfs iKafl riKaf jfvy.<br />
SUPER SUPER TRA TRAVEL TRA VEL<br />
847-676-9090, 773-465-5566<br />
E-mail: supertravel2003@yahoo.com<br />
Lowest Fares With Excellent Service<br />
AMERICAN AIR,<br />
CONTINENTAL AIR<br />
For Emergency<br />
Call anytime at<br />
847-673-3825<br />
EARLY BIRD SALE!!!!<br />
Desi Cuts Yuba City<br />
440 N. Palora Ave.#B, Yuba City, CA 95991 (Near LA Merchandise)<br />
For Men & Children<br />
byeyrIaf, kYlIPornIaf qoN<br />
bfad hux XUbf istI ivc<br />
Pon:530-673-1455<br />
Pon:530-673-1455<br />
ijMdgI `c kfmXfbI leI smfrt hoxf hI<br />
jrUrI nhIN blik vDIaf idKxf vI jrUrI hY.<br />
vDIaf hyar kitMg qy afpxI dwK hor sohxI bxfAux<br />
leI aj hI imlo imstr tonI ƒ, jo ik ieMzIaf,<br />
ieMglYNz XU ky, amrIkf kuaflIPfeIz bfrbr ny.<br />
JET AIRWAYS<br />
DELTA, AIR INDIA,<br />
KLM, LUFTHANSA.<br />
India $545<br />
London $250<br />
Tony<br />
*Hair cut *Beard Perm *Hair styler *Color *Threading<br />
Monday to Friday 9:00-7:30 (Tuesday Closed)<br />
Saturday 9:00-7:00, Sunday 10:00-6:00<br />
MRP MRP MRP TRA TRAVEL TRA VEL VEL VEL<br />
Lowest International and Domestic Fares<br />
FLY ANY AIRLINE OF YOUR CHOICE<br />
Providing the lowest Airfare,<br />
Cruise and Travel<br />
Packages to Asia, Africa,<br />
Europe, the Middle East<br />
and North America CST: 2097308-40<br />
stfktn, lYQrop, trysI, mntIkf qy<br />
lozfeI ivc BMgVf iswKx leI<br />
sunihrI mOkf<br />
BMgVf klfsF<br />
sLurU hn<br />
408-929-8005<br />
E-mail:mrptravel@gmail.com<br />
2123 Port Way, San Jose, CA 95<strong>13</strong>3<br />
Passport &<br />
Visa services<br />
also available<br />
India Vacation<br />
tour package<br />
also available.<br />
To Advertise with <strong>Punjab</strong> <strong>Times</strong> Call: 847-359-0746<br />
Learn the most thrilling dance of the world - Bhangra<br />
Bhangra teaching with very perfessional aproach.<br />
smyN aqy qfrIK leI kfl kro<br />
jsvMq isMG, 209-992-7<strong>18</strong>5<br />
ryzIE cVHdI klf suxo<br />
hux dunIaF Br ivc<br />
www.radiock.com ‘qy<br />
byeyrIaf aqy XUbf istI<br />
hPqy dy swqy idn, 24 GMty<br />
Dfrimk, siBafcfrk pRogrfm, qfjLf KbrF, tfk sLoa,<br />
gurduafrf sYn hojLy qoN gurbfxI df iswDf pRsfrx<br />
hux $40 vflf vwzf ryzIE isrP $30 ivc KrIdo<br />
bhuq hI vDIaf kuafiltI<br />
> Preet Fabric, Fremont > Kash Fabrics, Hayward<br />
> LA Merchandise, Yuba City > Sidhartha International, Fremont<br />
ryzIE qusIN Pon<br />
832-551-5038<br />
832-551-5038<br />
832-551-5038<br />
510-972-0442<br />
510-972-0442<br />
510-972-0442<br />
`qy vI sux skdy ho<br />
gurcrn isMG mfn, Pon 510-557-0061<br />
lKbIr isMG, Pon 510-760-9882<br />
Radio CK, PO Box 296, Fremont, CA 94537
<strong>Punjab</strong> <strong>Times</strong> <strong>Vol</strong> <strong>13</strong>, <strong>Issue</strong> <strong>18</strong>, <strong>May</strong> 5, 2012 pMjfb tfeImjL sfl <strong>13</strong>, aMk <strong>18</strong>, 5 meI 2012 (12)<br />
niÈaF dy<br />
diraf `c<br />
hiVHaf pMjfb<br />
kwKoN hOly hoey pMjfbI<br />
cMzIgVH (pMjfb tfeImË ibAUro)<br />
: pMjfb ivc ies vyly niÈaF df CyvF<br />
diraf vg irhf qy ies diraf df vhfa<br />
swqf ‘qy kfbË iDrF qYa krdIaF hn.<br />
niÈaF ny pMjfbIaF ƒ mfnisk, bOiDk<br />
qy afriQk pwK qoN kwKoN hOly kr<br />
idwqf hY. qfËf srvyKx ‘c<br />
sfhmxy afieaf hY ik pMjfb ivc<br />
hr iqMn ivakqIaF ivcoN iek<br />
nÈyVI ho cuwkf hY. hflfq ies<br />
kdr iBafnk hn ik skUlF<br />
dy 30 ÌIsdI ividafrQI<br />
niÈaF dI lpyt ivc af cuwky<br />
hn. kOm df BivwK ieh<br />
ividafrQI niÈaF dI mfr hyT<br />
afAux kfrn afpxf srIr<br />
KoKlf krn dy nfl-nfl<br />
sdfcfrk kdrF-kImqF qoN vI<br />
bymuwK ho rhy hn. klgIDr trwst bVU<br />
sfihb vwloN Xojnf kimÈn dy sihXog<br />
nfl krvfey srvyKx anusfr kfljF<br />
dy ds ividafrQIaF ivcoN hr qIjf<br />
ividafrQI niÈaF dI dldl ivc Ds<br />
cuwkf hY. Bfrq ivc kuwl ËIrI df 12<br />
ÌIsdI, kpfh df <strong>13</strong> ÌIsdI, kxk df<br />
22 ÌIsdI Auqpfdn krn vflf iksfn<br />
vI niÈaF dI mfr hyT hY. roËfnf 5[20<br />
lwK Èrfb dy Zwkx KolHx vfilaF ivc<br />
iËafdf iksfn hI Èfml hn.<br />
ies qoN ielfvf iek hor srvyKx<br />
anusfr 60 ÌIsdI durGtnfvF, 90<br />
ÌIsdI qyËDfr hiQafrF nfl hfdsy<br />
dIaF GtnfvF, 69 ÌIsdI blfqkfr,<br />
74 ÌIsdI zkYqI, 80 ÌIsdI duÈmxI<br />
kwZx vyly hmilaF ivc niÈaF dI hI<br />
vrqoN kIqI jFdI hY. ienHF niÈaF dy mfrU<br />
pRBfvF ny bhuq sfry pMjfbIaF ƒ apMg<br />
aqy cMgf mfVf socx dI loV ƒ Éqm kr<br />
idwqf hY. 1978 qoN 1993 qk KfVkUvfd<br />
vyly pMjfb df byhwd nuksfn hoieaf qy<br />
vwzI igxqI nOjvfn ies lihr ‘c Kp-<br />
Kpf gey pr hux hflqf Aus qoN vI<br />
iBafnk rUp Dfr ky pMjfbIaF dy srIr<br />
qy afqmf ƒ KoKlf kr rhy hn. hflfq<br />
ieh hn ik hr awT imMt bfad iek<br />
nÈyVI dI mOq hox kfrn roËfnf sYNkVy<br />
GrF ivc swQr ivC rhy hn. ies sB<br />
leI srkfrI Èih hfsl hY ikAuNik niÈaF<br />
dI qskrI krnf hux afm bMdy dy vws dI<br />
gwl nhIN qy srkfrI srpRsqI qoN ibnF<br />
ieh kfrobfr vD Puwl hI nhIN skdf. ieh<br />
srkfr dI hI imhrbfnI hY ik niÈaF dI<br />
splfeI lfeIn GrF qk ivC geI hY qy<br />
hux jfgx df vylf<br />
cMzIgVH: jy jnqf sucyq ho jfvy<br />
qF iBRÈt rfjqMqr ƒ sbk isKfAux<br />
dy nfl-nfl niÈaF dy sOdfgrF dIaF<br />
kflIaF krqUqF ƒ vI TwilHaf jf skdf<br />
hY. votF smyN jy nOjvfn sBfvF, pMcfieqF<br />
qy buwDIjIvI vrg agFh ho ky ‘niÈaF<br />
vwty vot nhIN` df nfarf bulMd krky<br />
amlIjfmf pihnfAux leI XqnÈIl<br />
hox qF ijwQy coxF sfÌ-suQrIaF hox<br />
dy nfl-nfl lokF ƒ vI inrpwK qy cMgf<br />
AumIdvfr cuxn df shI mOkf imlygf,<br />
AuQy iek mhInf pMjfbIaF ƒ muÌq nÈf<br />
vMz ky 4 sfl 11 mhIny AunHF dI iËMdgI<br />
nfl iKlvfV krn vfly isafsqdfnF<br />
ƒ ieh sunyhf idwqf jf skygf ik niÈaF<br />
ƒ AuqÈfhq krnf mfnvI kdrFkImqF<br />
df Gfx hY. pfiksqfn qoN Bfrq<br />
ivc niÈaF dI Kyp leI pMjfb ivc<br />
lgdI kOmFqrI srhwd ieko-iek lFGf<br />
nhIN. nypfl qy bMglfdyÈ qoN ielfvf<br />
rfjsQfn dy lFiGaF dI vrqoN vI ies<br />
mMqv leI kIqI jFdI hY. hYrfnI dI<br />
gwl hY ik kOmFqrI srhwdF ‘qy pUrI<br />
cOksI hox dy bfvjUd niÈaF dI qskrI<br />
jfrI hY. ies sbMDI surwiKaf eyjMsIaF<br />
vI Èwk dy Gyry ivc hn. keI mulfËm qy<br />
aiDkfrI qskrI dy kysF ivc smyN-smyN<br />
isr igRÌqfr vI kIqy gey hn.<br />
srvyKx ivc ieh gwl vI sfhmxy<br />
afeI hY ik QfixaF df vI isafsIkrn ho<br />
igaf hY. Qfxy pRÈfskI qy pRbMDkI inXmF<br />
anusfr nhIN sgoN ivDfn sBf hlikaF<br />
anusfr kr idwqy gey hn. isafsI<br />
ivakqI QfixaF ivc afpxI psMd dy<br />
Qfxydfr lvf ky afpxI mrËI nfl kMm<br />
krvf rhy hn. kuJ smF pihlF jdoN Qfxy<br />
ivc nvF Qfxydfr afAuNdf sI qF Auh pqvMqy<br />
ÈihrIaF nfl mIitMg krky AunHF qoN amncYn<br />
leI sihXog dI mMg krdf sI pr<br />
hux hflq ies qoN Ault hY. isafsI phuMc<br />
rfhIN jdoN Qfxy ivc nvF Qfxydfr afAuNdf hY<br />
qF Auh sB qoN pihlF ielfky dy smwglrF nfl<br />
sMprk krdf hY jF iPr smwglr sMprk kr<br />
lYNdy hn. AuNj puils vfly eImfndfrI qy<br />
isdkidlI nfl cfhux qF niÈaF dI<br />
bImfrI qoN hÌqy ivc Cutkfrf pfieaf jf<br />
niÈaF dy afsfnI nfl muhweIaf hox krky<br />
Kpq ivc coKf vfDf hoieaf hY. ies gwl<br />
df aMdfËf ies qoN lfieaf jf skdf hY ik<br />
Èrfb dy TyikaF igxqI ijhVI 2005-<br />
06 ivc 4912 sI Auh 2011-12 ivc<br />
vD ky 12<strong>18</strong>8 ho geI. 2005-<br />
06 ivc Èrfb qoN 1570[30<br />
kroV mflIaf srkfr ƒ pRfpq<br />
hoieaf jdoNik 2011-12 leI<br />
3192 kroV mflIaf iewkTf<br />
krn df tIcf imiQaf igaf.<br />
Èrfb iqafr krn vflIaF<br />
pMjfb ‘c pihlF awT PYktrIaF<br />
huMdIaF sn. 2010 ivc 11<br />
PYktrIaF ho geIaF qy hux 19<br />
hor Èrfb dIaF PYktrIaF lfAux<br />
dI mnËUrI dy ky ‘pMQk srkfr‘<br />
ny pMjfb ƒ niÈaF dy CyvyN diraf<br />
‘c zobn df bMdobsq kr idwqf hY. ies<br />
qrIky nfl hux pMjfb ivc roËfnf 59 lwK<br />
35 hËfr Èrfb dIaF boqlF df Auqpfdn<br />
hovygf. sfl 2010-11 ivc Èrfb pIx<br />
leI pRvfnq ahfiqaF dI igxqI 325 sI<br />
qy 2011-12 ivc ienHF dI igxqI 353 ho<br />
geI hY. ienHF qoN ibnF Èrfb dIaF pRcUn<br />
dIaF KuwlHIaF nfjfieË dukfnF dI igxqI<br />
ies qoN vI ikqy vwD hY. ienHF TyikaF rfhIN<br />
pMjfbIaF dIaF jybF ivcoN roËfnf 8 kroV<br />
rupey inkl rhy hn. nOjvfnF ƒ niÈaF<br />
qy hiQafrF nfl lYWs krky iek QF qoN<br />
dUjI QF niÈaF dIaF KypF phuMcfAux leI<br />
vriqaf jFdf hY qy ies bfry nOjvfn<br />
lVkIaF qoN vI kMm ilaf jf irhf hY.<br />
skdf hY pr puils aiDkfrIaF df kihxf hY<br />
ik vrqmfn isstm dy cldy mOjUdf isstm<br />
‘c AunHF qoN koeI afs nhIN rwKxI cfhIdI.<br />
nOjvfnF df joÈ qy ÈkqI hVHF dy<br />
pfxI vFg huMdI hY. ijvyN hVHF df pfxI<br />
rokQfm rfhIN nfilaF, rjbfihaF qy<br />
nihrF ivc pf ky hVHF dI qbfhI qoN bicaf<br />
jf skdf hY, iesy qrHF hI nOjvfnF dI<br />
ÈkqI ƒ Êlq idÈf qoN shI idÈf vwl moV<br />
ky aiDafpk qy mfpy AunHF dI mMËl pRfpqI<br />
ivc afpxf Xogdfn pf skdy hn. nOjvfnF<br />
ƒ doÈ nf dy ky idÈf dyx dI loV dy nflnfl<br />
AunHF leI ZukvyN ruËgfr dy mOky dyxf<br />
kfƒn dIaF cor morIaF<br />
cMzIgVH: pMjfb pMcfieqI rfj aYkt dI Dfrf 40-ey anusfr jy koeI vI<br />
pMcfieq do iqhfeI bhumq nfl ipMz ivc Èrfb df Tykf nf KolHx bfry pihlI aprYl<br />
qoN 30 sqMbr dy drimafn mqf pf ky kimÈnr aYksfeIË ivBfg ƒ Byj idMdI hY qF<br />
Aus ipMz ivc Èrfb df Tykf nhIN KuwlH skdf.<br />
sfl 2011-12 ivc KuwlHy Èrfb dy TyikaF bfry pMjfb dIaF 72 pMcfieqF ny mqy<br />
pf ky Byjy sn ijnHF ivcoN 47 pMcfieqF iekwly sMgrUr iËlHy nfl hI sbMDq sn. jykr<br />
pMjfb dy 12673 ipMzF dIaF pMcfieqF lfmbMd ho ky mqy pf ky Byjx qF pMjfb<br />
srkfr ƒ ÈrfbbMdI bfry ËrUr socxf pvygf. ies dy nfl hI pMcfieqI rfj aYkt dI<br />
Dfrf 40-bI qihq jy Aus ipMz ivc koeI smwglr nfjfieË Èrfb vycx jF Èrfb<br />
kwZidaF PiVaf jFdf hY qF pMcfieq vwloN pfieaf mqf mhwqvhIx ho jfvygf. ies<br />
Dfrf qihq hI aYksfeIË ivBfg ny keI ipMzF dIaF pMcfieqF dy Èrfb dy Tyky nf<br />
KolHx bfry pfey mqy rwd kr idwqy. ies bfry ijwQy pMcfieqF ivc ros hY, AuQy smfj<br />
syvI jQybMdIaF ny afvfË bulMd kridaF ikhf hY ik ipMz ivc iek bMdy dy ksUrvfr hox<br />
‘qy sfry ipMz ƒ sËf nhIN idwqI jf skdI. ipCly ivDfn sBf dy sYÈn ivc vI ies Dfrf dI<br />
Êlq vrqoN ivruwD ivDfnkfrF ny afvfË AuTfeI sI. ies qoN ibnF pMjfb aYksfeIË<br />
aYkt 1914 dI Dfrf 29 aDIn nfbflg ƒ Èrfb nhIN vycI jf skdI. Tyky ‘qy pRcfr ihwq<br />
rMg-ibrMgIaF lfeItF nhIN lfeIaF jf skdIaF qy nf hI idl luBfAU PotoaF nfl pRcfr kIqf jf<br />
skdf hY. Tyky awgy borz vI lfAuxy ËrUrI hn ijnHF ‘qy Èrfb pIx dI mnfhI dy nfl-nfl jy<br />
iksy ny iÈkfieq krnI hovy qF Aus aiDkfrI df nF qy pqf vI iliKaf hoxf ËrUrI hY.<br />
srkfr df doglf ikrdfr<br />
cMzIgVH: niÈaF dy sOdfgrF vwloN ijs qrHF mOq df sfmfn vMzx smyN kfƒn<br />
dIaF DwjIaF AuzfeIaF jf rhIaF hn, Aus qoN spÈt hY ik ieh sB kuJ srkfrI<br />
srpRsqI hyT ho irhf hY.<br />
srkfr ies vyly dUhrI nIqI ‘qy kMm kr rhI hY. iek pfsy Èrfb pIx vfilaF<br />
qy vMzx vfilaF ƒ AuqÈfhq krnf, Èrfb dy Tyky bMd krvfAux bfry pMcfieqI miqaF ƒ kfƒn<br />
dI afV hyT rwd krnf qy dUjy pfsy srkfr vwloN hI niÈaF ivruwD sYmInfr krny, nÈf CuzfAU<br />
kyNdr KolHxy qy niÈaF ivruwD ieÈiqhfrbfËI krnI, iek hwQ nfl do gMZF KolHx df asÌl<br />
Xqn hI ikhf jf skdf hY. isafsqdfn qy puils ivBfg jy niÈaF dI rokQfm leI<br />
suihrd ho jfx qF niÈaF dy dYNq ƒ asfnI nfl nkfrf kIqf jf skdf hY. duwK dI gwl<br />
hY ik isafsqdfnF nfl smwglrF dI pihlF qoN gUVHI XfrI hY qy smwglr cox ijwqx<br />
vfly AumIdvfr ‘qy pfxI dI qrHF pYsf vhfAux dy nfl-nfl, votrF ƒ BrmfAux leI<br />
niÈaF dI splfeI vI krdf hY qy iPr cox ijwqx AuprMq lIzrF dy afÈIrvfd sdkf<br />
DVwlydfrI nfl smwgilMg krky coxF ivc Krc kIqy pYsy qoN keI guxF iËafdf pYsf iekwTf krky<br />
ijwQy afp mflfmfl ho jFdf hY, AuWQy isafsqdfn df vI pUrf iKafl rwKdf hY.<br />
srkfr df ÌrË hY.<br />
niÈaF dy kfrobfr ivc lwgI ZfxI<br />
ijMnI qfkqvr hY, Aus sfhmxy hfl dI<br />
GVI nÈf mukq smfj isrjx vfilaF<br />
dI qfkq ingUxI jfpdI hY pr ijs smyN<br />
lokF df roh, ivdroh ivc bdl igaf qF<br />
ijwQy ies kfly DMdy ivc lwgy isafsI<br />
lokF dI hflq zfvFzol hovygI, AuQy<br />
smwglr qy isafsI phuMc vfly<br />
aiDkfrI vI mUMh dI Kfxgy. ies leI<br />
ivakqIgq qy smUihk XqnF rfhIN<br />
pMjfb dy ipMzy ‘qy peI niÈaF rUpI grd<br />
ƒ JfiVaf jf skdf hY.<br />
pMjfb ƒ nÈf-mukq<br />
bxfAux df aYlfn<br />
cMzIgVH : pMjfb srkfr ny niÈaF<br />
dI alfmq ƒ mukMml qOr ‘qy Kqm krn<br />
qy ies alfmq df iÈkfr ho cuwky nOjvfnF<br />
dy muV vsyby leI sUby Br ivc nÈf CuzfAU<br />
kyNdr KolHx df PYslf kIqf hY. ies bfry<br />
PYslf muwK mMqrI pRkfÈ isMG bfdl ny<br />
post grYjUeyt ieMstIicAUt afP mYzIkl<br />
aYjUkyÈn aYNz irsrc, cMzIgVH<br />
(pI[jI[afeI[) dy zfktrF dI tIm qy rfj<br />
dy sInIar aiDkfrIaF nfl Auc pwDrI<br />
mIitMg dOrfn ilaf hY. s[ bfdl ny ishq<br />
qy pirvfr BlfeI ivBfg qy mYzIkl iswiKaf<br />
qy Koj ivBfg ƒ afiKaf ik pI[jI[afeI[ dy<br />
mfihr zfktrF nfl qflmyl krky ivafpk<br />
nIqI iqafr kIqI jfvy. AunHF ny AuWc pwDrI<br />
kmytI df vI gTn kIqf ijs ivc ishq<br />
ivBfg pMjfb dy pRmuwK skwqrF qy<br />
pI[jI[afeI[ dy mfihr pRo[ (zf[) ajIq<br />
avsQI qy pRo[ (zf[) dyvfÈIÈ bfsU Èfml<br />
kIqy gey hn. sUby ivc 25 kroV rupey dI<br />
lfgq nfl pMj nÈf CuzfAU kyNdr kfiem krn<br />
dI vI pRvfngI idwqI. zI[jI[pI[ sumyD isMG sYxI<br />
ny dwisaf ik niÈaF dI qskrI rokx leI puils<br />
ny Ëordfr muihMm ivwZI hY.
<strong>Punjab</strong> <strong>Times</strong> <strong>Vol</strong> <strong>13</strong>, <strong>Issue</strong> <strong>18</strong>, <strong>May</strong> 5, 2012 pMjfb tfeImjL sfl <strong>13</strong>, aMk <strong>18</strong>, 5 meI 2012 (<strong>13</strong>)<br />
golzn pMjfb klwb vloN sLfndfr pMjfbI nfeIt<br />
XUnIan istI (ibAUro): golzn<br />
pMjfLb klwb vloN bWicaF nUM mF bolI pMjfbI<br />
aqy pMjfbI ivrsy nfl joVn dy AudysL nfl<br />
logn hfeI skUl dy QIeytr ivKy sLfndfr<br />
ivsfKI nfeIt kIqI geI ijs ivc byeyrIey<br />
dy lokl klfkfrF aqy nfmvr<br />
gfiekF ny Bfg ilaf. drsLn isMG aOjlf,<br />
hrjIq jIqI, iesLmIq nrUlf aqy suKvMq<br />
suwKI ny ivsfKI dy vK-vK pwKF (afriQk,<br />
ieiqhfsk aqy siBafcfrk) nUM rUpmfn<br />
krdy gIqF dI Cihbr lfeI.<br />
‘igWDy dIaF rfxIaF’ tIm ny igWDf<br />
aqy pflI DnOlf dI dyK ryK ivc iqafr<br />
‘hIry pMjfb dy’ tIm ny BMgVf pf ky ivsfKI<br />
nfeIt nUM hor vI rMgIn kr idqf. aMq<br />
ivc sfry gfiekF ny iml ky ivsfKI sbMDI<br />
ivc bolIaF pf ky pRogrfm nUM isKr qy<br />
pucf idWqf. sMgIq jvflf aqy sfQIaF ny<br />
idqf. pRogrfm df mMc sMcfln nIlm sYxI<br />
ny kIqf. XUUnIan istI dy myar ‘rfbrt<br />
grIn’ ny Aucycy qOr ‘qy isLrkq kIqI.<br />
klwb vloN ijQy smUh gfiekF aqy<br />
klfkfrF nUM snmfn icMnHF nfl snmfinq<br />
kIqf igaf, AuQy grYNz spFsr qrlocn<br />
isMG bfhIaf aqy avinMdr isMG bfhIaf,<br />
rMgkrmI suirMdr isMG Dnoaf aqy lyKk<br />
aYs[ asLok BOrf df vI snmfn kIqf<br />
igaf.<br />
poRgrfm nUM nypry cfVHn ivc golzn<br />
pMjfLb klwb dI pRbMD kmytI drsLn isMG<br />
aOjlf, blijMdr isMG svYc, gursLrn<br />
ivrfsq-ey-Kflsf vyKx afey<br />
drÈkF dI Kwjl-KuafrI<br />
cMzIgVH:Kflsf pMQ dI qIjI<br />
ÈqfbdI mOky anMdpur sfihb ivKy sYNkVy<br />
kroV rupey Krc ky iswK pMQ ƒ smripq<br />
kIqI Xfdgfr afm lokF leI KolH cuwkI<br />
hY. hux qwk awT lwK qoN vDyry lok iswK<br />
kOm dI ies ivrfsq ƒ vyK cuwky hn.<br />
ivrfsq-ey-Kflsf ƒ vyKx leI<br />
ies dy pRbMDkF ny smF svyry 8 vjy qoN<br />
rfq 8 vjy qwk df rwiKaf hoieaf pr ies<br />
ƒ vyKx leI dyÈ ivdyÈ qoN afAuNdy drÈkF<br />
ƒ keI idwkqF df sfhmxf krnf pY irhf<br />
hY. ies Xfdgfr ƒ bxfAux df muwK mMqv<br />
ijQy sMsfr dy lokF ƒ iswK ivrsy qoN<br />
jfxU krfAuxf hY AuQy nOjvfnF ƒ vI<br />
afpxI muwK Dfrf ivc Èfml krnf hY.<br />
ivrfsq dyKx leI pfs vflIaF<br />
iKVkIaF `qy CF df koeI pRbMD nf hox<br />
kfrn grmIaF dy mwdynËr sMgqF ƒ<br />
BfrI pRyÈfnI huMdI hY. drÈkF dy iksy ÈYWz<br />
hyT bYTx, pIx df pfxI, pKfny dIaF<br />
shUlqF dI vwzI Gft hY.<br />
sB qoN vwzI muÈkl apMg qy bËurgF<br />
ƒ hY ijnHF dy pirvfrk mYNbr AunHF ƒ<br />
afpxy moiZaF `qy cuwk ky ies Xfdgfr ƒ<br />
idKfAuNdy hn. pRbMDkF vwloN Gwto Gwt 10-<br />
20 vIlHcyar df pRbMD krn dI loV hY qF<br />
ik apMg qy bËurg vI sOK nfl ies<br />
kMplYks ƒ vyK skx. ivrfsq-ey-Kflsf<br />
dy muK kfrjkfrI aiDkfrI zf[ krmjIq<br />
isMG srF dy iDafn ivc kuJ msly ilaFdy<br />
gey sn pr prnflf AuQy df AuQy hY.<br />
luiDafxf qoN pirvfr smyq ivrfsqey-Kflsf<br />
ƒ dyKx leI afey zf[ jsbIr<br />
isMG ny dwisaf ik nOjvfn iswK jo<br />
piqqpuxy dy nfl nfl niÈaF dI mfr ivc<br />
jkVy jf rhy hn, ivrfsq-ey-Kflsf ivc<br />
idKfieaf ivrsf AunHF ƒ ËrUr tuMbygf.<br />
AunHF ny ihrK kridaF ikhf ik ivrfsqey-Kflsf<br />
dI ijqnI pRsMsf kIqI jfvy QoVI<br />
hY pr pRbMDkF vwloN ieQy jo gfeIz jF hor<br />
amlf lfieaf hoieaf hY, Aus ivcoN bhuqf<br />
afp hI piqq hY.<br />
pMjfb tfeImjL df nF lE<br />
24/7 Customer Service Available<br />
aqy 50 imMt muPq lE Same rate for lanline and mobile.<br />
isMG syKoN, sonUM copVf aqy qrsym sMDU ny<br />
sKq imhnq kIqI aqy ‘ryzIE cVHdI klf’<br />
ny ies pRogrfm nUM kfmXfb bxfAux ivc<br />
aihm BUimkf inBfeI.<br />
10 sflF qoN pMjfbI pirvfrF dI pihlI psMd<br />
$25 ivc 3000 imMt (50 GMty)<br />
ies afPr nUM huxy hI lYx leI ieh kUpn koz sfzI vYbsfeIt `qy<br />
jf ky afpxy akfAUNt ivc tfeIp kro aqy afpxy ipafiraF<br />
nfl Pon `qy lMmIaF aqy Zyr sfrIaF gwlF kro.<br />
tYksI BfeIcfry vwloN<br />
smfgm 6 nUM<br />
aYl sbrFty, kYlIPornIaf<br />
(ibAUro): ieQoN njdIkI ksby brkly<br />
sLihr aqy aYmrIivl dy tYksI zrfeIvr<br />
BfeIcfry vwloN sLhIdF dy isrqfj sRI gurU<br />
arjn sfihb dy pRkfsL idhfVy nMU smripq<br />
iek smfgm aYl sobrFty gurU Gr ivKy<br />
aYqvfr 6 meI nUM krvfieaf jf irhf hY.<br />
ieh jfxkfrI idMidaF tYksI<br />
BfeIcfry dy iek bulfry s[ prmjIq isMG<br />
dfKf ny dwisaf ik ies smfgm sbMDI 4<br />
meI sLukrvfr nMu svyry 10 vjy aKMzpfT<br />
riKaf jfeygf ijs df Bog 6 meI aYqvfr<br />
nMU pvygf. AuprMq pMQ pRisD ZfzI jwQf,<br />
pMQk ivdvfn, kvI jn pMQk ivcfrF rfhIN<br />
sMgqF nfl sFJ pfAuxgy. kQf kIrqn df<br />
pRvfh clygf aqy iqMny idn gurU kf lMgr<br />
atut vrqygf. gurU ky lMgr bxfAux dI<br />
syvf BfeI GneIaf susfietI dy syvfdfr<br />
kr rhy hn. hor jfxkfrI leI Pon 510-<br />
843-1111, 510-774-5909 jF 510-<br />
703-4000 ‘qy sMprk kIqf jf skdf hY.<br />
kOmFqrI iswK sfihq sBf<br />
vwloN kvI drbfr 3 qy 17 nMU<br />
sYn hojy (ibAUro): ieMtrnYsLnl<br />
iswK sfihq sBf vwloN iek kvI drbfr 3<br />
qy 17 meI nMU sLfmIN 8 vjy qoN 10 vjy qwk<br />
krvfieaf jfeygf.<br />
ieh jfxkfrI idMidaF sBf vloN jfrI<br />
iek ibafn ivc ikhf igaf hY ik kvI<br />
drbfr ieMtrnYt vYbsfeIt<br />
www.radiock.com rfhIN jF Pon 510-<br />
972-0820 jF Pon 832-551-5038<br />
rfhIN suixaf jf skdf hY. hor jfxkfrI<br />
leI ieMtrnYsLnl iswK sfihq sBf nfl<br />
Pon 510-774-5909 rfhIN ho skdf hY.<br />
bObI ijMdl Aup rfÈtrpqI dI dOV `coN bfhr<br />
ihAUstn: amrIkf ivc BfrqI mUl dy gvrnr bObI ijMdl ny vI Aup rfÈtrpqI<br />
leI dfavydfrF dI dOV ivc Èfml hox qoN ienkfr kr idwqf. ies qoN pihlF sfAUQ<br />
kYrolInf dI gvrnr inwkI hylI vI ieho kih cuwkI hY ik Auh ies ahudy leI hox vflI<br />
cox ivc koeI idlcspI nhIN rwKdI. hflFik irpblIknpfrtI vwloN imwt romnI ies<br />
ahudy leI mohrI dfavydfr hn. dUjI vfr lUeIisafnf df gvrnr cuxy jfx vfly bObI<br />
ijMdl ny ikhf ik Auh Aup rfÈtrpqI dy ahudy leI Kud AumIdvfr nhIN bxnf cfhuMdf<br />
pr Auh romnI dI ijwq XkInI bxfAux leI Aus dy hwk ivc pRcfr vfsqy sihXog<br />
ËrUr dyvygf. bObI ijMdl anusfr Aus ny hfly afpxy rfj ivc kfPI kMm krny hn<br />
qy Auh ieQoN nhIN jfxf cfhuMdf. ieho Aus df mnpsMd kMm hY. sfAUQ kYrolInf dI BfrqIamrIkI<br />
gvrnr inwkI hylI df kihxf hY ik Auh amrIkf dy Aup-rfÈtrpqI pd leI dOV<br />
ivc Èfml nhIN hoxf cfhuMdI BfvyN ik AunHF dI irpbilkn pfrtI vwloN imMt romnI ies ahudy<br />
dy dfavydfrF ivc Èfml hY. Aus df kihxf hY ik Auh sfAUQ kYrolInf nfl hI juVI rihxf<br />
cfhuMdI hY. ieQoN dy lokF ny Aus ƒ mOkf idwqf hY qy Aus ny ienHF lokF nfl kuJ vfady kIqy<br />
hoey hn ijnHF ƒ Auh hr hfl pUrf krn df Xqn krygI.<br />
hylI (40 sfl) BfrqI mUl dI aijhI pihlI mihlf hY jo amrIkf ivc iksy<br />
sUby dI gvrnr bxI hY. Auh mhfqmf gFDI ƒ afpxf pRyrnf sroq mMndI hY qy afpxy<br />
jwdI dyÈ vI afAuxf cfhuMdI hY. Auh cfhuMdI hY ik BfrqI kMpnIaF Aus dy sUby sfAUQ<br />
kYrolInf ivc invyÈ krn.<br />
Gr dy Pon aqy sYl Pon<br />
leI ieko ryt<br />
ijMnI dyr gwlF krogy<br />
Auny hI imMt kwty jfxgy<br />
tOl PrI nMbr 1-888-652-6268<br />
732-983-4332/4333
<strong>Punjab</strong> <strong>Times</strong> <strong>Vol</strong> <strong>13</strong>, <strong>Issue</strong> <strong>18</strong>, <strong>May</strong> 5, 2012 pMjfb tfeImjL sfl <strong>13</strong>, aMk <strong>18</strong>, 5 meI 2012 (14)<br />
pMjfb tfeImjL<br />
Èincrvfr, 5 meI 2012<br />
pMjfb df ivkfs aqy byvsI<br />
biTMzf ivc qyl soD kfrKfny dy AudGftn mOky pRDfn mMqrI zf[<br />
mnmohn isMG ny jo BfÈn idwqf hY, Auh bhu-arQ smoeI bYTf hY. AunHF ikhf<br />
hY ik ies kfrKfny nfl pMjfb dy snaqI ivkfs df muwZ bwJ igaf hY.<br />
AunHF pMjfb dI snaq df iËkr kridaF luiDafxf dI sfeIkl qy hOËrI<br />
snaq, btflf dI mÈInI puriËaF aqy jlMDr dI Kyzfˆ dy smfn dI<br />
snaq dI imsfl idwqI. AunHF pMjfbIaF nMU bhuq huwb ky dwisaf ik pMjfb<br />
ivc Coty aqy drimafny drjy dIaF snaqfˆ df mfx-mwqf ieiqhfs irhf<br />
hY. afpxy 15 imMt dy rty-rtfey aqy isafsI BfÈn dOrfn AunHF qoN ieh vI<br />
kih ho igaf ik ipCly do dhfikafˆ ivc pMjfb ny snaqI Kyqr ivc<br />
afpxI cVHq guaf leI hY. KYr, hkIkq ieh hY ik pMjfb nMU snaqF pwKoN<br />
pYrF isr krn leI ipCly lMmy smyN qoN hokf idwqf jFdf irhf hY pr awj<br />
qwk ieh hokf iksy dy kMnIN nhIN ipaf hY. bhuq vfr rMj nfl vI ikhf<br />
igaf ik snaqIkrn dy mfmly ivc kyNdr srkfr pMjfb nfl sdf<br />
ivqkrf krdI rhI hY pr jy hux pRDfn mMqrI Kud pMjfb dI snaqI cVHq<br />
guafcx dI gwl kr rhy hn qF ies df jvfb AunHF nMU hI dyxf bxdf hY<br />
ikAuNik ipCly do dhfikaF qoN AunHF dIaF GVIaF afriQk nIqIaF hI<br />
dyÈ ivc cwl rhIaF hn. ienHF do dhfikaF dIaF nIqIaF dOrfn qF<br />
pMjfb Auqy iek hor mfr vI peI hY. sUby ivc hux qwk ijMnIaF vI KyqI<br />
afDfirq snaqF lwgIaF hn, Aus nfl iksfnF nMU rwqI Br vI Pfiedf<br />
nhIN hoieaf hY. ies dI sB qoN AuBrvIN imsfl pMjfb ivc lwgy icps<br />
kfrKfny hn. ienHF kfrKfny vfilaF ny iksfnF nMU afp kih ky afpxI<br />
mrËI vflI iksm dy aflUaF dI kfÈq krvfeI pr iPr ieh kih ky<br />
KrId nhIN kIqI ik aflU imwTy hn, icps bxfAux dy Xog nhIN. iksfn<br />
dyKdy rih gey, ikqy vI koeI suxvfeI nhIN hoeI.<br />
asl ivc dyÈ aqy sUby dIaF nIqIaF hI aijhIaF hn ik ieh<br />
idn-b-idn tuwt rhI iksfnI nMU TuMmxf dyx ivc nfkfm rhIaF hn. ZFcf<br />
aijhf Ausr igaf hY ik DnfZ sB qoN vwD lfhf Kwt rhy hn. ies pRsMg<br />
ivc biTMzy vfly kfrKfny dI hI imsfl leI jf skdI hY. ies kfrKfny<br />
ivc stIl snaq dy nfmI kfrobfrI lkÈmI imwql df pYsf lwg irhf hY,<br />
pr bhuq Gwt lokF nMU pqf hY ik sMsfr ivc cwl rhy afriQk mMdvfVy<br />
kfrn jdoN Aus df qKq zol irhf sI qF Aus ny qyl Kyqr ivc afx pYr<br />
Diraf aqy afAuNidaF sfr hI ies kfrKfny ivc sFJ pf leI. hux Auh<br />
ies kfrKfny dI smrwQf vDfAux dIaF skImF bxf irhf hY. srkfr hor<br />
pRojYktF ivc vI Aus dI dwb ky mwdd kr rhI hY. hux ieQy ieh gwl krnI<br />
bxdI hY ik pMjfb ivc vI bQyry lok, Kfs krky prvfsI vIr pYsf lfAuxf<br />
cfhuMdy hn pr sUby ivc nf qF snaqIkrn leI Aus qrHF dIaF shUlqF<br />
idwqIaF jf rhIaF aqy nf hI aijhf Audm krn vfly nMU hwlfÈyrI hI idwqI<br />
jf rhI hY. prvfsI vIr twkrF mfr-mfr hMB jFdy rhy hn pr snaq leI<br />
hrI JMzI lYx ivc hËfrF roVy rfh ivc iKwlry imldy hn. ihmfcl qy<br />
hirafxf vrgy guaFZI sUibaF ivc snaqkfrF nMU ivÈyÈ irafieqF<br />
idwqIaF jf rhIaF hn. ienHF irafieqF kfrn hI keI snaqkfr pMjfb<br />
ivcly afpxy kfrKfny AuKfV ky ienHF sUibaF ivc iljf rhy hn. ruËgfr<br />
dI Bfl ivc ipMzF dy ipMz KflI ho rhy hn, nOjvfn df mUMh ÈihrF aqy<br />
ivdyÈ vwl hoieaf ipaf hY pr ipMzF ivcoN bfhr inwkl rhI ies AUrjf nMU<br />
sFBx leI srkfrF kol koeI skIm nhIN hY.<br />
duKFq ieh hY ik ivkfs dI ijs lIh ‘qy pMjfb nMU pfAuxf cfhIdf hY,<br />
Aus bfry qF ajy gwl vI nhIN ho rhI. awj kwlH qF pul, mflË aqy<br />
irhfieÈI AusfrIaF nMU hI ivkfs dwisaf jf irhf hY. iPkr vflf nukqf<br />
ieh hY ik ies smyN dOrfn pMjfb dI nvIN pIVHI mfrU alfmqF dI iÈkfr ho<br />
geI hY. nOjvfnF Auqy pY rhI niÈaF dI mfr hux iksy qoN CupI hoeI nhIN.<br />
smfjk-siBafcfrk inGfr ny hflfq hor vI ivkrfl bxf idwqy hn. awj<br />
nvIN pIVHI cOrfhy ivc KVHI hY. ies pIVHI dy iPkrF dI bFh PVn dI iksy<br />
nMU iPkr nhIN hY. isafsq dy cwkrivAU ny sB kuJ DuMdlf kr idwqf hY. ies<br />
DuMdlky ivc hr koeI bMdf afpo-afpxy ihsfb nfl jIx dy afsry lwB<br />
irhf hY. gurF dy nF ‘qy vwsdf pMjfb ieMnf byvws Èfied kdI vI nhIN sI.<br />
ies smuwcy hflfq Auqy jy GoKvIN ingHf suwtI jfvy qF spÈt ho jFdf hY ik<br />
ieh inGfr ssqI isafsq dI bdOlq hoieaf hY. nhIN qF koeI kfrn<br />
nhIN sI ik hr pCfV nMgy DV Jwlx vflf pMjfb ieMnf byvws ho jFdf! ies<br />
byvsI dy moCy pfAux leI iPlhfl koeI iDr rVk nhIN rhI, pr suixaf hY<br />
aqy ieiqhfs vI dwsdf hY ik pMjfb aijhIaF byvsIaF Auqy aksr pfr<br />
pfAuNdf irhf hY. Auh GVIaF AuzIkx leI iPlhfl sB pMjfbI Èfied ajy<br />
byvws hn.<br />
Tfh-sotf<br />
-cfcf byilhfjL<br />
ivsfKI myilaF dI lVI?<br />
Zol vwjxy KVkxy KUbH icmty, nflyL hoxgy nfc hrxfKIaF dy.<br />
KOrU pYNdy ‘c arQ iks puwCxy ny? mUMh ‘coN Jwl-vlwlIaF afKIaF dy.<br />
pwtI mys ky akl-qihjLIb vflI, sbk dyxgy inry gusqfKLIaF dy.<br />
ikhny rokxf ivrsy ivc gMd pYxoN, QoQy rihxgy dfavy sB rfKIaF dy.<br />
pMQ sfijaf gurU ny kdoN, ikwQy? nyVy jfxf nhIN iksy ny ‘sfKIaF’ dy.<br />
muwk igaf ‘vsfK’ pr muwkxy nf BfdoN qwk vI myly ivsfKIaF dy!<br />
mrdfny ky, irËrvyÈn qy isafsq<br />
pMjfb jINdf gurF dy nF ‘qy<br />
pMjfb dIaF kbIlf-jfqIaF bfry pMjfbI XUnIvristI, pitaflf vwloN mrfsIaF bfry krvfeI<br />
Koj muqfbk ienHF nUM mrdfny ky aqy zUMm vjoN vI jfixaf jFdf hY. ies mnOq dI ÈurUafq lok-cyqy<br />
ivc gurU nfnk dyv dy sfQI BfeI mrdfny qoN huMdI hY. ieh jfqI Aus mfqrf ivc muslmfn rih<br />
skx dI koiÈÈ kr rhI hY ijs ivc BfeI mrdfnf muslmfn sI. jnmsfKIaF muqfbk mrdfnf<br />
Auho ijhf hI muslmfn sI ijho ijhy gurU nfnk dyv jI ihMdU sn. pMjfb ivc iswK BfeIcfry aqy<br />
mrfsI BfeIcfry df ieh irÈqf sdf hI inBdf irhf hY aqy ies nUM qoVn dI isafsq nhIN krnI<br />
cfhIdI.[[[pMjfbI XUnIvristI dI irport ny ieh vI nqIjf kwiZaf sI ik zUMm-mrfsI asl ivc<br />
muslmfnF aqy iswKF nfloN ihMdUaF dy vwD nyVy hn. kYnyzIan lyKk qfirk Ìiqh muqfbk pMjfb dy<br />
muslmfn, hËrq muhMmd sfihb nfloN iswK gurU sfihbfn qoN vwD pRBfvq hn. kfrn ieh hY ik<br />
pMjfb df muslmfn ijMnI cMgI qrHF gurU gRMQ sfihb dI bfxI nUM smJ skdf hY, AunI cMgI qrHF kurfn<br />
ÈrIP nUM nhIN smJ skdf. ieho hfl pMjfb dy ihMdU BfeIcfry df hY ikAuNik Auh vI ijMnI cMgI qrHF<br />
bfxI nUM smJ skdy hn, AunI cMgI qrHF sMsikRq ivc rcIaF pivwqr ilKqF nUM nhIN smJ skdy.<br />
iehI afDfr hn ijnHF nUM iDafn ivc rwK ky pRo[ pUrn isMG ny ieh nqIjf kwiZaf sI ik pMjfb<br />
sfrf jINdf gurF dy nF ‘qy.<br />
BfrqI kfnUMn ivc anusUicq jfqIaF<br />
aqy pCVIaF ÈRyxIaF nUM irËrvyÈn rfhIN<br />
muhweIaf krvfeI geI surwiKaf df afDfr<br />
ieh sI ik pCVy hoey lokF nUM qrwkI kr<br />
cuwky lokF dy rihmo-krm ‘qy iËMdgI nf<br />
guËfrnI pvy. ies nUM msly dy pwky hwl<br />
vjoN kdy vI nhIN ilaf igaf sI pr ijvyNijvyN<br />
pCVypn dI isafsq df bolbflf huMdf<br />
igaf hY, iqvyN-iqvyN kuJ aijhIaF iprqF<br />
vI pYNdIaF geIaF jo irËrvyÈn dI mUl<br />
Bfvnf nfl myl nhIN sn KFdIaF. ies<br />
msly nMU smJx ihq aKbfrF ivc nsLr<br />
hoeI Ébr ‘ivDfiek sdIk df srtIiPkyt<br />
rwd krvfAux leI anusUicq jfqI kimÈn<br />
srgrm‘ dI pux-Cfx kIqI jf skdI hY.<br />
qknIkI idRÈtIkox qoN mslf,<br />
lokqMqirk-isafsI pRsMg ivc GwtigxqIaF<br />
nUM bhu-igxqI vwloN sMBv<br />
vDIkIaF qoN mihÌUË krn nfl juiVaf<br />
hoieaf hY. BfrqI kfnUMn ivc ieh ivvsQf<br />
kIqI geI hY ik Drm-inrpwK rfj hox<br />
krky Bfrq ivc Drm dy afDfr ‘qy iksy<br />
nfl koeI vDIkI nhIN kIqI jf skdI.<br />
sMivDfn dI Dfrf 15 muqfbk Drm dy<br />
nfl-nfl nsl, jfq, ilMg aqy jnm nUM<br />
lY ky kIqI geI koeI vI vDIkI, ÊYrkfnUMnI<br />
mMnI geI hY. irËrvyÈn leI do<br />
hI muwK kotIaF-anusUicq jfqI aqy ipCVI<br />
jfqI hI pRvfn kIqIaF geIaF hn.<br />
sMivDfn dy GfiVaF nUM icwq-cyqy vI nhIN<br />
hovygf ik ieh jfqIaF vI afpxI BfeIcfrk<br />
sFJ nUM Buwl ky, iewk-dUjy ivruwD ivc<br />
KVHIaF ho jfxgIaF. afpsI ivroD df arQ<br />
qF iehI inkldf hY ik irËrvyÈn nIqI<br />
hux avsr nhIN, blik aiDkfr ho igaf<br />
hY. ieh Bfvnf msly dI isafsq nfl<br />
juVI hoeI qF smJ afAuNdI hY aqy ies dI<br />
nYiqkqf Ausfr skxI muÈikl jfpdI hY<br />
pr ijs Bfvnf nfl irËrvyÈn nUM lY ky<br />
mslf bxfieaf jf irhf hY, Aus qoN qF<br />
iehI lgdf hY ik anusUicq jfqI aYkt<br />
1950 dI AulMGxf ho jfvygI.<br />
sMivDfn dI Dfrf (2) aqy afrtIkl<br />
29 muqfbk qF irËrvyÈn nfl imlx vfly<br />
lfBF qoN nsl jF jfq df bhfnf lY ky<br />
iksy nUM vI nhIN roikaf jf skdf. ies<br />
Bfvnf dI pROVqf 15(4) qoN vI ho jFdI hY.<br />
irËrvyÈn dy msly df qknIkI pwK BfvyN<br />
dyKx ivc qF anusUicq aqy pCVIaF<br />
jfqIaF nUM hI mfnqf idMdf lwgdf hY pr<br />
asl ivc ieh hr rMg dy dilq qy ipCVy<br />
BfeIcfry nUM sMBv-shUlqF lYx dI afigaf<br />
aqy mfnqf idMdf hY.<br />
BfeIcfrk qOr ‘qy mrfsI BfeIcfry<br />
nUM muslmfnF ivc hI igixaf jFdf hY pr<br />
amlI rUp ivc ieh BfeIcfrf pMjfb dI<br />
Gwt-igxqI hox krky Aus qrHF muslmfn<br />
BfeIcfry df ihwsf nhIN mMinaf jf skdf<br />
ijvyN ies msly ivc mMinaf jf irhf hY.<br />
pMjfb dIaF kbIlf-jfqIaF bfry pMjfbI<br />
XUnIvristI dy smfj ivigafn ivBfg vwloN<br />
krvfeI geI Koj ivc mrfsIaF bfry ieh<br />
nqIjf kwiZaf igaf sI ik AunHF nUM mrdfny<br />
ky aqy zUMm vjoN vI jfixaf jFdf hY. ies<br />
mnOq dI ÈurUafq lok-cyqy ivc gurU nfnk<br />
dyv dy sfQI BfeI mrdfny qoN huMdI hY. ieh<br />
jfqI Aus mfqrf ivc muslmfn rih skx<br />
dI koiÈÈ kr rhI hY ijs ivc BfeI<br />
mrdfnf muslmfn sI. jnmsfKIaF<br />
muqfbk mrdfnf Auho ijhf hI muslmfn<br />
zf[ blkfr isMG<br />
Pon: 91-93163-0<strong>13</strong>28<br />
sI ijho-ijhy gurU nfnk dyv jI ihMdU sn.<br />
pMjfb ivc iswK BfeIcfry aqy mrfsI<br />
BfeIcfry df ieh irÈqf sdf hI inBdf<br />
irhf hY aqy ies nUM qoVn dI isafsq<br />
nhIN krnI cfhIdI.<br />
ivDfiek muhMmd sdIk dy muwdy ‘qy<br />
ieh irÈqf ivclq hox vfly rfhy pYNdf<br />
nËr af irhf hY. ieh lwgx lwg ipaf hY<br />
ik irÈiqaF dI nYiqkqf KurdI jf rhI hY.<br />
ies irÈqy nUM ivclq krn qoN pihlF jF<br />
ipwCoN ieh ËrUr soc lYxf cfhIdf hY ik<br />
pMjfbI XUnIvristI dI irport ny ieh vI<br />
nqIjf kwiZaf sI ik zUMm-mrfsI asl<br />
ivc muslmfnF aqy iswKF nfloN ihMdUaF dy<br />
vwD nyVy hn. kYnyzIan lyKk qfirk Ìiqh<br />
muqfbk pMjfb dy muslmfn, hËrq<br />
muhMmd sfihb nfloN iswK gurU sfihbfn<br />
qoN vwD pRBfvq hn. kfrn ieh hY ik pMjfb<br />
df muslmfn ijMnI cMgI qrHF gurU gRMQ<br />
sfihb dI bfxI nUM smJ skdf hY, AunI<br />
cMgI qrHF kurfn ÈrIP nUM nhIN smJ skdf.<br />
ieho hfl pMjfb dy ihMdU BfeIcfry df hY<br />
ikAuNik Auh vI ijMnI cMgI qrHF bfxI nUM<br />
smJ skdy hn, AunI cMgI qrHF sMsikRq<br />
ivc rcIaF pivwqr ilKqF nUM nhIN smJ<br />
skdy. iehI afDfr hn ijnHF nUM iDafn<br />
ivc rwK ky pRo[ pUrn isMG ny ieh nqIjf<br />
kwiZaf sI ik pMjfb sfrf jINdf gurF dy<br />
nF ‘qy.<br />
mrfsIaF dI roËI-rotI df qorf<br />
jjmfn ÈRyxI dy afsry qurdf sI aqy Auh<br />
pMjfbI smfjkqf df atuwt aMg sn.<br />
smfjk loV dI pUrqI vfsqy hI pMzq ÈRyxI<br />
nfloN alihdgI vfsqy mrfsIaF vwloN<br />
jjmfn dI QF ‘pRBf` Èbd vriqaf jfx<br />
lwg ipaf sI. dilq ÈRyxIaF vfsqy sIrI<br />
aqy lfgI Èbd afm vrqy jFdy sn. ies<br />
nfl iehI hflq sfhmxy afAuNdI hY ik<br />
pMjfbI smfj dIaF ÈRyxIaF do hI sn-<br />
‘dfqf` aqy `Bugqf`. vrqmfn smyN ivc<br />
ieh dovyN ÈRyxIaF iewk-dUjy vwl ihjrq<br />
krn lwg peIaF hn. hflfq ny ienHF dohF<br />
ÈRyxIaF ivc nvIaF ÈRyxIaF pYdf kr<br />
idwqIaF hn. prMpirk dfqf ÈRyxIaF ivc<br />
qF mËbUq mwD vrg pYdf ho igaf hY pr<br />
prMpirk Bugqf ÈRyxIaF ivc ieh vrg<br />
pYdf nhIN ho irhf. smfjk pRsMg ivc<br />
smfjk sMquln leI mËbUq mwD vrg<br />
bhuq ËrUrI huMdf hY. irËrvyÈn dI<br />
isafsq ny BugiqaF qoN dfiqaF vwl<br />
ihjrq dIaF sMBfvnfvF byÈwk pYdf kr<br />
idwqIaF hn pr ies df lfhf dilq<br />
BfeIcfry dy 5 ÌIsdI nUM hI iml irhf hY.<br />
ies 5 ÌIsdI nUM dfqf ÈRyxI df ihwsf hI<br />
smiJaf jfxf cfhIdf hY ikAuNik bfkI 95<br />
ÌIsdI qF vot bYNk ÈRyxI ho igaf hY. jfqI<br />
ÌKr jF jfqI kyNdrq ÈbdfvlI nfl juVy<br />
srokfr msly pYdf qF kr skdy hn pr<br />
msilaF df hwl krn leI iksy iksm<br />
dI BUimkf nhIN inBfa skdy. ies nfl<br />
pYdf hox vfly hflfq, msilaF dI<br />
isafsq nUM bhuq rfs afAuNdy hn.<br />
Dfrimk pwK qoN gurU sfihbfn dI<br />
agvfeI ivc BfeIcfrk sMquln vfsqy<br />
nfm mfzl sfhmxy ilaFdf igaf sI. ies<br />
muqfbk gurmiq dy pFDI vfsqy ËrUrI kIqf<br />
igaf sI ik Auh jnm nfl, krm, Drm<br />
aqy Brm nfl juVy hoey ivqkiraF nUM ipwCy<br />
Cwz ky awgy qury. ies nfl ieh nukqf hI<br />
sfhmxy afAuNdf hY ik iswK Drm dy pRBfv<br />
nUM pMjfb ivc jgIrdfrI isafsq vwloN<br />
Korf lfAux dy bfvjUd pMjfb dIaF dilq<br />
ÈRyxIaF dI BfeIcfrk siQqI, bfkI Bfrq<br />
dy sUibaF dI dilq siQqI nfloN bhuq<br />
ibhqr sI. isMG sBf lihr qoN bfad<br />
gurduafiraF nUM mhMqF qoN mukq krvf ky,<br />
sMgq, pMgq aqy lMgr nfl dilqF vfsqy<br />
BfeIcfrk pfbMdIaF qkrIbn Éqm hI ho<br />
geIaF sn. mrdfnyikaF dI kIrqnkfrI<br />
ivc aihm BUimkf rhI hY. gurU gRMQ sfihb<br />
ivc ‘zUMm` drj hY-‘rfmklI kI vfr rfie<br />
blvMiz qQf sqY zUMm afKI.` BfeI kfnH<br />
isMG nfBf ny mhfn koÈ dy pMnf 561 `qy<br />
ieh rfie drj kIqI hoeI hY, “sMsikRq<br />
ivc zm, zom aqy zoNb ieh iqMn Èbd<br />
sMkIrxjfiq dI iewk nIc jfiq leI afey<br />
hn, zUMm ihMdU aqy muslmfn jfiq ivc<br />
pfey jFdy hn. sRI gurU nfnk dyv df ainn<br />
iswK BfeI mrdfnf iesy jfiq ivc pYdf<br />
hoieaf sI. swqf blvMz afid rbfbI vI<br />
zUMm jfiq ivcoN sn.” ies bfry iewk<br />
pusqk ‘mrfsIaF df ipCokV qy BfeI<br />
mrdfnf` mrhUm ÈmÈyr isMG aÈok dI<br />
ilKI hoeI hY. Bfrq ivc jfqIaF aqy nslF<br />
bfry bhuq kuJ iliKaf hoieaf pRfpq hY.<br />
(bfkI sPf 29 `qy)
<strong>Punjab</strong> <strong>Times</strong> <strong>Vol</strong> <strong>13</strong>, <strong>Issue</strong> <strong>18</strong>, <strong>May</strong> 5, 2012 pMjfb tfeImjL sfl <strong>13</strong>, aMk <strong>18</strong>, 5 meI 2012 (15)<br />
hiQafrF dI dOV Bfrq dy ihq ivc nhIN<br />
pRPuwl ibdveI<br />
Bfrq ivc ieh aMnHI dyÈ BgqI aqy<br />
kwtV kOmvfdI Bfvnf dI hI qfkq hY ik<br />
imËfeIl agnI-5 ijs nUM srkfrI qOr<br />
Auqy ‘ieMtr kFtInYNtl bYlysitk imËfeIl`<br />
ikhf jFdf hY, dy qjrby df svfgq bhuq<br />
Èor-Èrfby qy vfjy-gfjy nfl kIqf igaf<br />
hY. iek vI iDr ny ies ijwq dy Jwly pRcfr<br />
jo mIzIaf ivc sfÌ qOr `qy ho irhf nËr<br />
afAuNdf hY, dI aflocnf nhIN kIqI. ies<br />
pRcfr qihq ies imËfeIl dy qjrby nUM<br />
qknflojI dy Kyqr dI ‘vwzI Cfl` aqy<br />
‘bfËI pltfAux` vflf afiKaf jf irhf<br />
hY. iksy ny vI imËfeIl aqy prmfxU<br />
hiQafrF dI ies dOV dy Éqry ivruwD koeI<br />
icqfvnI nhIN idwqI jo ies iKwqy nUM burI<br />
qrHF asiQr kr skdf hY. cIn ivc<br />
‘globl tfeImË` dy vYr vfly pRqIkrm<br />
`qy vI sfzf pRqIkrm koeI vDyry sMquilq<br />
nhIN sI, isvfey ies dy ik agnI-5 df<br />
AudyÈ isrP (sMBfvI hmlf) ‘rokxf` hY.<br />
cIn dy srkfrI aÉbfr ny byhwd sÉq<br />
aflocnf kridaF ikhf hY ik Bfrq<br />
‘imËfeIl Brm` ivc ipaf hoieaf hY pr<br />
cIn nfl hiQafrF dI dOV ivc kuwl imlf<br />
ky Auh ikqy vI nhIN KVHdf. ies ny ikhf<br />
hY ik jy Bfrq kol imËfeIlF hn jo cIn<br />
dy bhuqy ihwisaF qwk mfr kr skdIaF<br />
hn qF ies df mqlb ieh nhIN ik ieh<br />
(Bfrq) ies qrHF afpxI hYNkV idKf ky<br />
cIn nfl cwldy JgiVaF `coN kuJ Kwt<br />
lvygf. Bfrq nUM ieh gwl sfÌ-sfÌ pqf<br />
hoxI cfhIdI hY ik cIn dI prmfxU smrwQf<br />
Bfrq nfloN ikqy iËafdf qfkqvr aqy<br />
BrosymMd hY. Bfrq nUM afpxy pwCmI<br />
BfeIvfl mulkF aqy cIn nUM Gyrn vfly<br />
kfPly `c afpxI ÈmUlIaq dy iksy pRBfv<br />
nUM vDf ky nhIN dyKxf cfhIdf. ies nfl<br />
cIn dI bdly dI kfrvfeI Bfrq nUM bhuq<br />
mihMgI pvygI. ies imËfeIl dy qjrby<br />
`qy ho rhy jÈnF dy dOrfn ies srokfr<br />
bfry koeI nhIN bol irhf.<br />
ieh ijhVI KuÈI mnfeI jf rhI hY,<br />
Auh hor kfrnF krky vI ÊYr-vfjb hY.<br />
nInf ivafs<br />
keI sflF qoN nirMdr modI afpxy<br />
sfQI afgU aYl[ ky[ azvfnI vFg nvF<br />
muKOtf pfAux dI isrqoV koiÈÈ kr rhy<br />
hn. ieh muKOtf azvfnI ny AudoN pfieaf<br />
sI, jdoN AunHF ny 2005 ivc muhMmd alI<br />
ijnfh dI Drm-inrpwKqf dy msIhy vjoN<br />
pRsMsf krn leI pfiksqfn dI Xfqrf<br />
kIqI sI. ‘tfeIm` rsfly dy 26 mfrc<br />
dy eyÈIafeI aYzIÈn ivc modI bfry kvr<br />
storI lwgx qoN bfad iksy nUM ies leI<br />
qF muafÌ kIqf jf skdf hY ik Aus ny<br />
modI dy mKOty nUM modI df asl ichrf<br />
smJ ilaf aqy mMn ilaf ik ivkfs pwKoN<br />
modI ny gujrfq leI Auh kuJ kIqf hY, jo<br />
koeI hor muwK mMqrI iksy sUby leI nhIN<br />
kr skdf.<br />
anykF srkfrI vYWbsfeItF ‘qy<br />
mÈhUrI vfly pYNPlYNtF aqy pRYWs irlIËF<br />
rfhIN iek nukqy ‘qy hI Ëor idwqf jf irhf<br />
hY: nirMdr modI ny gujrfq nUM ‘svrinm‘<br />
(golzn) rfj bxf idwqf hY. dUjy pfsy,<br />
sÉq qwQ vwKrI iksm dI khfxI suxfAuNdy<br />
hn. sB qoN ivkisq rfj hox dI gwl qF<br />
dUr rhI, gujrfq anykF aihm smfjk,<br />
afriQk sUckF ivcoN iksy nUM vI hfsl<br />
nhIN kr sikaf. ieh sUck lokF dI cMgyrI<br />
hflq, jIvn-Krc, bfl mOq dr, kupoÈx,<br />
sfÉrqf aqy invyÈ afid sbMDI iek qrHF<br />
dI kuMjI huMdy hn.<br />
sMn 2001 ivc modI nUM jdoN muwK<br />
mMqrI dI gwdI imlI sI qF AunHF nUM pihlF<br />
qoN hI iek ivkisq rfj dI agvfeI krn<br />
Bfrq df ‘ieMtYgRytz gfeIzz imËfeIl<br />
izvYlpmYNt pRogrfm` (agnI imËfeIl<br />
ijs df ihwsf hY) Auc-pwDrI qknflojI<br />
sbMDI kfmXfbIaF qoN sdf vFJf irhf hY.<br />
ieh 1983 ivc ÈurU kIqf igaf sI qy<br />
ies ny 1997 qwk ipRQvI, agnI, akfÈ,<br />
iqRÈUl aqy nfg imËfeIlF iqafr krnIaF<br />
sn. 1997 qoN bfad vI 10 sfl bIqx<br />
mgroN aqy 400 ÌIsdI vwD lfgq dy nqIjy<br />
vjoN isrP nyVy mfr krn vflI ipRQvI<br />
aqy agnI dy iqMn aDUry rUp hI ies koloN<br />
iqafr ho sky. rwiKaf Koj aqy ivkfs<br />
sMsQf ijs dy aDIn ieh pRogrfm hY, ny<br />
prmfxU AUrjf mihkmy vFg kdy vI koeI<br />
vwzf pRojYkt smyN isr mukMml nhIN kIqf.<br />
ipCly nvMbr, Bfrq ny 3500 iklomItr<br />
qwk mfr krn dI smrwQf vflI agnI-4<br />
df inrmfx aqy qjrbf imwQy smyN qoN<br />
duwgxf smF lwgx qoN bfad kIqf sI.<br />
rwiKaf Koj qy ivkfs sMsQf ny 5,000<br />
iklomItr qwk mfr krn vflI agnI-5<br />
imËfeIl iqafr kr leI. ieh ajy<br />
vI[afeI[sI[bI[aYm[ qoN ipwCy hY ijs dI<br />
Gwto-Gwt mfr krn dI smrwQf nUM anykF<br />
dyÈ 5,500 jF 8,000 iklomItr mMndy<br />
hn. Éud Aukq sMsQf mMndI hY ik agnI-<br />
5 isrP 80 ÌIsdI hI dysI hY.<br />
ies dfavy ‘qy cInI mfihrF ny gMBIr<br />
svfl AuTfey hn ik agnI-5 nUM trwk qoN<br />
vI Cwizaf jf skdf hY ijs nfl ies nUM<br />
iek QF qoN dUjI QF qwk iljfieaf jf skdf<br />
hY aqy ies nUM hmilaF qoN vI bcfieaf<br />
jf skdf hY. AunHF df kihxf hY ik ies df<br />
50 tn df vËn sVkF aqy pulF ‘qy cldy<br />
smyN aijhy muZly ZFcy leI smwisaf KVHI<br />
kr skdf hY.<br />
ies sB dI pRvfh kIqy bgYr ieh<br />
sMsQf hux ÈyKI mfr rhI hY ik Auh 2<br />
mItr dy Gyry vflI agnI-5 imËfeIl nUM<br />
‘mltI ieMzIpYNzYNtlI tfrgytz rI-aYNtrI<br />
vhIkl (aYm[afeI[afr[vI[) jF anykF<br />
‘vfrhYwzs` nfl lYs krnf cfhuMdI hY qF<br />
jo ieh vwK-vwK inÈfny ivMnH sky pr<br />
agnI-5 dI pryz dOrfn lfeI jf rhI numfieÈ.<br />
df lfB hfsl hoieaf sI. ies dy bfvjUd<br />
iek dhfky bfad gujrfq dI kfrguËfrI<br />
kI hY? srkfr dI mnuwKI ivkfs bfry<br />
2011 dI irport ny Aus aKOqI AuWBr rhy<br />
gujrfq dy aks nUM BMn ky rwK idwqf hY,<br />
ijs sbMDI bfkI rfjF dy mukfbly iËafdf<br />
qyËI nfl awgy vDx df dfavf kIqf jFdf<br />
irhf hY. hor sroqF ijvyN kOmI nmUnf<br />
srvyKx, BfrqI irËrv bYNk,<br />
mrdmÈumfrI aqy nYÈnl kONsl Pfr<br />
aplfeIz ieknfimks irsrc<br />
(aYn[sI[ey[eI[afr[) qoN imlIaF<br />
jfxkfrIaF vI iesy gwl ‘qy Ëor idMdIaF<br />
hn ik gujrfq awgy qF viDaf hY pr ies<br />
dy ivkfs dI rÌqfr dUjy rfjF dI qyË<br />
rÌqfr df mukfblf nhIN kr skI.<br />
sUby dI pRqI ivakqI GrylU<br />
Auqpfdkqf nUM hI lY lE. sMn 2001-02<br />
qoN lY ky swqF sflF dy smyN dOrfn hirafxf<br />
dUjy nMbr qoN pihly ‘qy phuMc igaf.<br />
mhfrfÈtr ny afpxf sQfn iqMn qoN suDfr<br />
ky do kr ilaf. kyrl do sQfnF dI Cfl<br />
mfr ky qIjy nMbr ‘qy phuMc igaf aqy<br />
ies qoN vI ÊrIb sUbf EzIÈf do sQfn<br />
AuWpr af igaf hY. gujrfq ny kI hfsl<br />
kIqf hY? ieh ies smyN dOrfn swqvyN qoN<br />
isrP CyvyN nMbr ‘qy phuMicaf hY. kupoÈx<br />
nfl nijwTx dy mfmly ivc vI ibhfr aqy<br />
aYm[afeI[afr[vI[ nUM qF ajy pUrI qrHF<br />
cIn vI nhIN ivkisq kr sikaf.<br />
asl gwl qF ieh hY ik prmfxU<br />
hiQafrF ny Bfrq qy pfiksqfn nUM vwzI<br />
hwd qwk asurwiKaq bxf idwqf hY. dovF<br />
dyÈF dy inhwQy kroVF lokF ‘qy prmfxU<br />
hiQafrF nfl lYs imËfeIlF dy hmly df<br />
Éqrf mMzrfAux lwgf hY ijs qoN bcx df<br />
koeI rfh nhIN hY. ienHF dovF dyÈF ivc<br />
hiQafrF ‘qy kMtrol krn dI nF-mfqr<br />
vI koeI gwl nhIN cwl rhI. ieh Ébr ik<br />
pfiksqfn afpxI prmfxU smwgrI nUM<br />
ieDr-AuDr phuMcf irhf hY qF ik ies<br />
AuWqr pRdyÈ vrgy sUby hI awgy hn.<br />
aYn[sI[ey[eI[afr[ vwloN krvfey srvyKx<br />
muqfibk gujrfq aijhy rfj vjoN AuWBiraf<br />
hY ijwQy BuwK aqy kupoÈx df pwDr<br />
qfimlnfzU, pwCmI bMgfl aqy ieQoN qwk<br />
ik AuWqr pRdyÈ qoN vI iËafdf hY.<br />
ieh modI leI mfx vflI gwl nhIN<br />
hY. Auh gujrfqI gOrv df nfarf vrqdy<br />
hn pr sMn 2001 qoN 2008 dOrfn nvjMmy<br />
bwicaF dI kOmI mOq dr 63 qoN Gt ky 53<br />
ÌIsdI rih geI hY, Bfv ies ivc <strong>13</strong><br />
ÌIsdI dI kmI afeI hY, jd ik gujrfq<br />
‘c ieh dr isrP 10 ÌIsdI hI GtI.<br />
ieh sfry aMkVy JUTy nhIN hn, ijvyN modI<br />
dI AuWcI rOlf pfAux vflI pRfpygMzf mÈIn<br />
dy ieh dfavy JUTy hn ik modI ny 6 kroV<br />
gujrfqIaF dI iksmq bdl idwqI hY.<br />
sfÉrqf dI gwl hI lY lE. 2001 ivc<br />
muwK mMqrI df ahudf sMBflx qoN CyqI bfad<br />
hI modI ny gujrfq nUM 2010 qwk pUrI<br />
qrHF sfÉr bxfAux sbMDI afpxf ‘ivËn‘<br />
pRkfiÈq kIqf sI pr ies nUM pUrf krnf<br />
qF ikqy irhf, 2011 dI mrdmÈumfrI<br />
drsfAuNdI hY ik gujrfq sfÉrqf dy mfmly<br />
ivc do sQfn hyTF izg ky <strong>18</strong>vyN nMbr ‘qy<br />
phuMc igaf hY.<br />
Bfjpf dy keI muwK mMqrIaF nUM iKJ<br />
cVHfAuNidaF ipCly idnIN azvfnI ny ikhf<br />
Aupr amrIkf (jo ies nUM aiqvfdIaF dy<br />
hwQ afAux qoN rokxf cfhuMdf hY) df kbËf<br />
nf ho sky. ies nfl nvIaF ainsicqqfvF<br />
pYdf ho jfxgIaF. ies iKwqy ivc sB qoN<br />
vwzf Éqrf qF sMBfvI prmfxU hmlf rokU<br />
isDFq dy pRBfv hyT ies dy lIzrF ivc<br />
Brosy dI Bfvnf hY. ieh isDFq ieh kihMdf<br />
hY ik surwiKaf prmfxU inÈsqrIkrn<br />
nfl XkInI nhIN bxdI, sgoN ‘dihÈq dy<br />
sMquln‘ (Bfv do ivroDI dyÈ iek-dUjy dI<br />
dihÈq kbUldy hox) dy ËrIey ivroDI dyÈF<br />
leI ‘Ëbrdsq nuksfn‘ phuMcfAux dI<br />
DmkI vflf vfqfvrn isrj ky ivroDI dy<br />
hmly qoN bicaf jf skdf hY.<br />
awDI sdI qwk Bfrq df ies prmfxU<br />
hmlf rokU isDFq dy ivroD ‘c isDFqk<br />
stYNz kfiem irhf hY. ieh ies nUM nYiqk<br />
qOr ‘qy niKwD krfr idMdf irhf hY ikAuNik<br />
ies dy mUl ivc mnuwKqf leI koeI rihm<br />
nhIN hY qy ieh ‘duÈmx‘ dyÈ dy afm lokF<br />
dy kqlyafm dI qqprqf drsfAuNdf hY.<br />
ies qoN ielfvf Bfrq dI ieh vI dlIl<br />
rhI hY ik ieh isDFq hiQafrF dI dOV nUM<br />
qUl idMdf hY jo vwzI asurwiKaf vflI hflq<br />
pYdf krdI hY qy afriQk qOr ‘qy vI iksy<br />
dyÈ nUM qbfh kr idMdI hY.<br />
ieh isDFq ieh mMn ky cwldf hY ik<br />
ivroDIaF dIaF prmfxU smrwQfvF aqy<br />
isDFqF dy mfmly ivc dovF pfisaF qoN pUrI<br />
pfrdrÈqf hovygI, prmfxU hiQafrF dI<br />
koeI acncyqI jF ÊYr-aiDkfrq vrqoN<br />
nhIN hovygI, prmfxU hiQafrF vfly dyÈF<br />
ivc iek dUjy pRqI koeI ÊlqPihmI nhIN<br />
hovygI aqy nf hI koeI rvfieqI tkrfa<br />
hovygf. scfeI ieh hY ik ivroDIaF dy<br />
ierfidaF bfry bhuq Gwt pfrdrÈqf jF<br />
spÈtqf huMdI hY.<br />
iPr, hr qrHF dIaF durGtnfvF vI<br />
keI vfr vfpr jFdIaF hn. prmfxU<br />
hiQafrF nUM iljf rhIaF prmfxU<br />
pxzuwbIaF smuMdrI jhfËF nfl tkrfa<br />
cuwkIaF hn. iek vfr mOsm sbMDI rfktF<br />
nUM imËfeIlF mMn ilaf igaf sI qy jvfbI<br />
hmly df afdyÈ vI dy idwqf igaf sI, ijs<br />
gujrfq dI qrwkI dI asl qsvIr<br />
sI ik gujrfq nUM afdrÈ vFg apxfAuxf<br />
cfhIdf hY. asl ivc azvfnI vI gFDI<br />
ngr lok sBf hlky dI sIt leI modI<br />
‘qy hI inrBr hn. BfvyN rqn tftf hovy jF<br />
mukyÈ aMbfnI, vwzy kfrobfrI ÈÉs afm<br />
krky modI nUM ‘KuÈ‘ krdy hI rihMdy hn.<br />
krn vI ikAuN nf? afKr modI vI qF AunHF<br />
dy sfry pRojYkt cutkI ivc pfs kr idMdy<br />
hn. iksfnF nUM afsfnI nfl AunHF dI ËmIn<br />
qoN htf ky sYNkVy eykV AupjfAU BUmI ibnF<br />
iksy ivvfd jF sMGrÈ dy snaqI hsqIaF<br />
dy hvfly kr idMdy hn. tftf df nYno<br />
pRojYkt pwCmI bMgfl qoN gujrfq afAuxf<br />
Aukq nukqy dI hI pRoVqf krdf hY.<br />
gujrfq df byhwd srgrm sUbfeI<br />
pRcfr ivBfg ‘svrn` aqy ‘gqIÈIl`<br />
gujrfq dI imwQ AuBfrn ivc koeI ksr<br />
nhIN Cwz irhf. ies sbMDI sB qoN vwzI<br />
BUimkf ‘zbilAU zbilAU zbilAU zft<br />
vfeIbrYNt gujrfq zft kfm` inBfa rhI<br />
hY. ieh lokF nUM mMnvfAux leI pUrf Ëor<br />
lf rhI hY ik iswDy ivdyÈI invyÈ dy rUp<br />
ivc kroVF zflr gujrfq ivc af rhy<br />
hn. vYWbsfeIt df dfavf hY ik 2003,<br />
05 aqy 07 dy iqMn sMmylnF ivc iswDy<br />
ivdyÈI invyÈ sbMDI hoey smJOiqaF qihq<br />
kuwl <strong>18</strong>6 iblIan zflr gujrfq ivc<br />
afAux df ieMqËfm hoieaf. ies df kihxf<br />
asl gwl qF ieh hY<br />
ik prmfxU hiQafrF ny<br />
Bfrq qy pfiksqfn nUM vwzI<br />
hwd qwk asurwiKaq bxf<br />
idwqf hY. dovF dyÈF dy inhwQy<br />
kroVF lokF ‘qy prmfxU<br />
hiQafrF nfl lYs<br />
imËfeIlF dy hmly df Éqrf<br />
mMzrfAux lwgf hY ijs qoN<br />
bcx df koeI rfh nhIN hY.<br />
ienHF dovF dyÈF ivc<br />
hiQafrF ‘qy kMtrol krn<br />
dI nF-mfqr vI koeI gwl<br />
nhIN cwl rhI.<br />
ÊlqPihmI nUM aYn mOky ‘qy iek qknIkI<br />
mfihr duafrf PV lYx ‘qy vfps lY ilaf<br />
igaf. prmfxU hiQafrF vfly dyÈ qF<br />
rvfieqI jMgF hI lVdy hn, ijvyN 1970<br />
dy dhfky ivc AusUrI ndI dy pfr sovIaq<br />
sMG aqy cIn aqy prmfxU qjribaF qoN<br />
bfad kfrigl ivc Bfrq qy pfiksqfn<br />
ny lVI sI. ieh XuwD prmfxU XuwD df rUp<br />
vI lY skdy sn.<br />
ies isDFq nUM mMnx vfly lokF dy<br />
dfaivaF qoN Ault prmfxU hiQafr asl<br />
ivc hiQafrF dI rvfieqI dOV nUM TwlH nhIN<br />
pfAuNdy. 1998 qoN Bfrq aqy pfiksqfn ny<br />
rvfieqI hiQafrF Auqy hox vfly KricaF<br />
‘c cfr guxf vfDf kIqf hY aqy 2007-<br />
2011 dy arsy ivc Bfrq dunIaf df sB<br />
qoN vwzf hiQafrF dI drfmd krn vflf<br />
dyÈ bixaf irhf hY.<br />
sB qoN vwzI qRfsdI qF ieh hY ik<br />
Bfrq ny ies isDFq dy swc nUM Bulf idwqf<br />
hY aqy ies df ivhfr TMZI jMg dI qrË<br />
df hY. ieh cIn nfl imËfeIl qy prmfxU<br />
hiQafrF dI dOV ivc pY igaf hY jo afpxy<br />
afriQk afkfr aqy ÌOjI KricaF dovF<br />
pwKoN Bfrq qoN iqMn guxf vwzf hY. Bfrq nUM<br />
ieQy hI ruk ky afpxy amlF ‘qy muV ivcfr<br />
krnI cfhIdI hY qy pfiksqfn qy cIn nfl<br />
aijhI dOV ‘c nf pYNidaF kUtnIqk bdlF<br />
dI qlfÈ krnI cfhIdI hY.<br />
hY ik 2009 dy sMmyln qoN bfad 240<br />
iblIan dy pUMjI invyÈ sbMDI hor smJOqy<br />
aqy 2011 dy aijhy sMmyln ivc 4[5 sO<br />
iblIan dy smJOiqaF `qy dsqÉq hoey.<br />
ieh kuwl imlf ky iekwly gujrfq leI hI<br />
2003 qoN 2011 qwk 876 iblIan iswDy<br />
ivdyÈI invyÈ dI rkm bxdI hY. jy ienHF<br />
ivcoN 60 ÌIsdI smJOqy vI hkIkI rUp<br />
Dfr lYx (nf ik 84 ÌIsdI ijvyN dfavf<br />
kIqf jf irhf hY) qF gujrfq cIn `c ies<br />
smyN dOrfn hoey iswDy ivdyÈI invyÈ qoN vI<br />
vwD invyÈ vflf sUbf bx jfvygf.<br />
ieh afDfrhIx aqy dfÊdfr dfavy<br />
BfrqI irËrv bYNk vwloN apRYl 2000 qoN<br />
2011 qwk iswDy ivdyÈI invyÈ sbMDI<br />
muhweIaf krfey gey aMkiVaF qoN KoKly<br />
sfbq ho jFdy hn. ies smyN dOrfn gujrfq<br />
ivc kuwl 7[3 iblIan df hI iswDf ivdyÈI<br />
invyÈ hoieaf jo Bfrq dy kuwl ivdyÈI invyÈ<br />
df isrP 5 ÌIsdI ihwsf bxdf hY pr modI<br />
aqy AunHF dI srkfrI mÈInrI jfxdI hY,<br />
‘mIzIaf kIborz` ikvyN clfeI rwKxf hY.<br />
hfl hI ivc hoeIaF pMj rfjF dIaF pMj<br />
ivDfn sBf coxF ny modI nUM pRDfn mMqrI<br />
vjoN AuWBrn df mOkf muhweIaf krfieaf<br />
hY qF jo Auh afpxI ‘hrmn-ipafrqf`<br />
kOmI pwDr qwk vDf skx pr Auh gujrfq<br />
qoN bfhr inklx nUM qrjIh nhIN dy rhy.<br />
ies qoN hI Aus afdmI dy kwd-buwq df pqf<br />
lwg jFdf hY ijs bfry ‘tfeIm` mYgËIn vwloN<br />
dfavy kIqy gey hn ik Auh 2014 dIaF<br />
lok sBf coxF ivc pRDfn mMqrI dy ahudy df<br />
muwK dfavydfr ho skdf hY.
<strong>Punjab</strong> <strong>Times</strong> <strong>Vol</strong> <strong>13</strong>, <strong>Issue</strong> <strong>18</strong>, <strong>May</strong> 5, 2012 pMjfb tfeImjL sfl <strong>13</strong>, aMk <strong>18</strong>, 5 meI 2012 (16)<br />
safdq hsn mMto dI Xfd ivc inwk<br />
11 meI 2012 AurdU dy supRisD<br />
khfxIkfr safdq hsn mMto dI ÈqfbdI<br />
df idn hY. Auh eys idn sO sfl pihlF<br />
smrflf nyVy ppVOdI nF dy nfnky ipMz<br />
pYdf hoieaf sI. ÈuwD sYkUlr soc rwKx<br />
vfly ies lyKk ƒ eyDrlI srkfr ny qF<br />
kI AuDrly pMjfb ny vI BulfeI rwiKaf hY.<br />
safdq hsn mMto<br />
Aus ƒ cyqy krn dI pihl mMto dy 99 vyN<br />
jnm idn ‘qy ipCly sfl pMjfbI sfihq<br />
sBf, nvIN idwlI ny eys ipMz ivKy mMto<br />
XfdgfrI lfiebRyrI sQfpq krky kIqI sI.<br />
hux lyKk mMc smrflf vfly aYqvfr <strong>13</strong><br />
meI ƒ mMto dI Xfd ivc iek vwzf jÈn<br />
mnf rhy hn. idn vyly pMjfbI XUnIvristI<br />
pitaflf dy AupkulpqI zf[ jspfl isMG<br />
dI pRDfngI hyT sYmInfr qy kvI drbfr<br />
hovygf. Èfm ƒ mMto dy jIvn bfry mMc<br />
rMgmMc aMimRqsr vloN kyvl DflIvfl df<br />
mMto dy jIvn bfry iqafr kIqf nftk pyÈ<br />
kIqf jfvygf. iehIE nftk agly idn 14<br />
meI ƒ pMjfb klf pRIÈd cMzIgVH vloN<br />
rMDfvf afzItorIam ivc vI Kyizaf jfxf<br />
hY. smrflf vfly jÈnF ivc pfiksqfn<br />
qoN mdIhf gOhr df jIvnsfQI Èfihd<br />
ndIm, idwlI qoN AurdU adIb rqn isMG<br />
aqy mlyrkotlf qoN rubInf Èbnm Bfg<br />
lYxgy. mMto dI bytI nusrq jlfl ƒ lfhOr<br />
qoN ilafAux df Xqn vI jfrI hY ijhVf ik<br />
vIËf imlx qy inrBr krdf hY.<br />
hux qF cMzIgVH dy coxvyN sfihq<br />
pRymIaF ny mMto PfAUNzyÈn nF dI iek sMsQf<br />
vI soc rwKI hY. 11 meI ƒ mMto dI jnm<br />
ÈqfbdI smyN hornF gwlF qoN ibnF PfAUNzyÈn<br />
dy XqnF sdkf cMzIgVH dI pMjfb afrts<br />
kfAUNsl dy ivhVy mMto dI jgq pRiswD<br />
khfxI ‘toBf tyk isMG` Auqy aDfrq iek<br />
nftk krvfieaf jf irhf hY, PfAUNzyÈn<br />
vloN ies mOky ‘qy pfiksqfn dI pRiswD<br />
nftkkfrf mdIhf gOhr dy jIvn sfQI<br />
Èfihd ndIm, mMto dI bytI nusrq jlfl,<br />
pRisD vkIl hIrf lfl iswbl ƒ vI<br />
inMmiqRq kIqf jf irhf hY aqy jMmU kÈmIr<br />
dy sfbkf muwK mMqrI PfrUk abduwlf ƒ<br />
vI. cyqy rhy ik mMto dy vwzy vzyry kÈmIrI<br />
sn qy kÈmIrI BfÈf ivc mMto df arQ<br />
Bfrf/vËndfr hY.<br />
kuJ vI hovy 11 meI vfly idn hor<br />
koeI phuMcy nf phuMcy iswbl sfihb df<br />
afAuxf qF insicq hY. Auh dyÈ vMz qoN<br />
pihlF mMto dIaF khfxIaF Auqy bxy kysF<br />
dI mMto vloN kIqI pYrvI leI jfxy jFdy<br />
hn. mMto PfAUNzyÈn nfl dfs vI sbMDq<br />
hY. sfƒ ies gwl df iekbfl kridaF<br />
koeI iJjk nhIN ik sfƒ vI afpxI<br />
iËMmyvfrI df cyqf bVI dyr nfl afieaf<br />
hY. pr iml rhy huMgfry qoN jfpdf hY ik<br />
asIN iekwly nhIN. kI hoieaf qy kIkUM<br />
hoieaf, Pyr kdI!<br />
mMjI Auqy hwQkVI lwgy<br />
Bgq isMG dI qsvIr<br />
hwQkVI lwgy ÈhId Bgq isMG dI<br />
mMjI vflI qsvIr Pyr crcf ivc hY. ÈhId<br />
dI jnm ÈqfbdI ny ies ƒ kYlMzrF df<br />
iÈMgfr bxf idwqf sI. eys qsvIr sdkf<br />
qsvIr ivc Bgq isMG qoN puwC igwC kr<br />
rhy afeI[ zI[ ieMspYktr gopfl isMG<br />
pMƒ dI gwl vI qurI hY. hux ieh sfzy<br />
ivhVy af vVI hY. ieMspYktr myrI pqnI<br />
surjIq kOr df dfdf sI. suMdr isMG<br />
mjITIaf df mmyrf Brf. pirvfr dy<br />
aMimRqf Èyrigwl dy ipqf AumrfE isMG nfl<br />
vI nyVly sbMD sn. brqfnvI hfkmF ƒ<br />
KuPIaf eyjMsIaF ivc kMm krn leI asr<br />
rsUK vfly KfndfnI bMdy lwBx dI jfc<br />
sI. gopfl isMG pMƒ 1927 ivc anfrklI<br />
lfhOr dy Qfxy ivc qfienfq sn jdoN Bgq<br />
isMG Auqy dusihrf bMb kys bixaf. ieh<br />
qsvIr rylvy styÈn dI puils cOkI ivc<br />
iKcvfeI geI. KuPIaf eyjMsI vfly doÈI dI<br />
pihcfx rwKx leI aijhf krdy hn. pMƒ<br />
df iËkr XUnIstfr buks, cMzIgVH vloN<br />
keI ijldF ivc Cfpy ‘hYNigMg afP Bgq<br />
isMG` nF dy dsqfvyËF ivc vI afAuNdf hY.<br />
ienHF ijldF df muwK sMpfdk mflivMdrjIq<br />
isMG vVYc hY. Ausny qF ies qsvIr dIaF<br />
keI kfpIaF krvf ky aqy AunHF dy Qwly<br />
qsvIr bfry TIk jfxkfrI Cpvf ky afpxy<br />
kol rwKIaF hoeIaF hn. ÈhId dI jIvnI<br />
ivc idlcspI rwKx vfilaF ƒ qsvIr<br />
dI kfpI dyxf Ausdf Èugl hY.<br />
suwk<br />
gulËfr isMG sMDU<br />
Sandhugulzar@yahoo.com<br />
ies qsvIr dy muV crcf ivc afAux<br />
df kfrn iesdf pMjfbI dy iek pRiswD<br />
smfcfr pwqr ivc Cpxf hY ijsdy Qwly ies<br />
bfry idwqI jfxkfrI Aukf hI glq hY. ies<br />
df sMbMD mulqfn dI jylH nfl joV ky ÈhId<br />
nfl gwlF krn vfly iswK ivakqI df nF<br />
BfeI rxDIr isMG iliKaf igaf hY.<br />
hux jdoN surjIq kOr vloN ies Buwl<br />
dI soD CpI hY qF sfzy Gr afAux vflIaF<br />
Pon-kflF qoN pqf lwgdf hY ik gopfl isMG<br />
ƒ rxDIr isMG ilKx vflf lyKk hI<br />
nhIN, hor vI anykF lok ies bfry anjfx<br />
hn. keI qF Ausƒ Bgq isMG df ipqf jF<br />
dfdf smJdy rhy hn.<br />
Pon-kflF krn vfilaF dI<br />
Auqsukqf ny mYƒ ieh gwl ‘inwk-suwk`<br />
rfhIN pfTkF dy vzyry Gyry ivc phuMcfAux<br />
leI pRyiraf hY. pihl krn vflf ieMtrnYt<br />
`qy ‘inwk-suwk` pVHn vflf ietlI ivc<br />
rih irhf srbjIq isMG hY ijsny Ausy<br />
idn mYƒ awDI rfq jgf ky ieh ikhf sI.<br />
aMiqkf:<br />
(surjIq pfqr)<br />
hovy pyÈ svyrf sUrj df jfieaf<br />
nHyry dy drbfr ‘c mYƒ hfk peI<br />
mfpx ƒ gihrfeI myrIaF socF dI<br />
myrI ihwk ivc qyg AunHF ny zob leI<br />
eyynf swc nf bol ik kwlf rih jfvyN<br />
cfr ku bMdy Cz dy moZf dyx leI.
<strong>Punjab</strong> <strong>Times</strong> <strong>Vol</strong> <strong>13</strong>, <strong>Issue</strong> <strong>18</strong>, <strong>May</strong> 5, 2012 pMjfb tfeImjL sfl <strong>13</strong>, aMk <strong>18</strong>, 5 meI 2012 (17)
<strong>Punjab</strong> <strong>Times</strong> <strong>Vol</strong> <strong>13</strong>, <strong>Issue</strong> <strong>18</strong>, <strong>May</strong> 5, 2012 pMjfb tfeImjL sfl <strong>13</strong>, aMk <strong>18</strong>, 5 meI 2012 (<strong>18</strong>)<br />
mhF-skYNzlF ivc EhilaF dI isafsq<br />
aslIaq ieh hY ik dovF vwzIaF pfrtIaF-kFgrs aqy Bfjpf, dI lIzriÈp ivc mfVI iksm dy ansrF df guMdvF<br />
qfxf dovIN pfsIN iewko vyly qixaf rihMdf hY ijhVf kfrporyt GrfixaF dy iBRÈt ihwqF ivc pUrI qrHF BfeIvflI krdf hY.<br />
jdoN bIqy pMdrvfVy ieh Kbr afeI ik Bfrq ivc hux qwk dy sB qoN vwzy 2jI spYktRm vfly skYNzl ƒ vI Cotf kr dyx vflf<br />
koly dIaF KfxF dI alftmYNt df ds lwK kroV rupey df skYNzl ho igaf hY qF iewk dm pfrlImYNt ivc duhfeI pY geI.<br />
ieh duhfeI do GMty vI nhIN sI rhI. ieh skYNzl ies kr ky db igaf ik Aus ivc kyNdr ivc rfj krdI kFgrs pfrtI<br />
iekwlI nhIN sI vlHytI jfxI, ijMny vI rfjF ivc koly dIaF KfxF hn, AunHF sB dIaF srkfrF dy muKI mfr hyT af jfxy sn.<br />
koly dy blfkF dI alftmYNt krn leI kyNdr df koly df mMqrflf afgU BUimkf inBfAuNdf hY qy sbMDq rfj dI isKrlI<br />
aPsrÈfhI alftmYNt krn vflI tIm dI mYNbr huMdI hY. AunHF rfjF ivcoN ikhVy aPsr ƒ ies kMm leI Byjxf hY, ies<br />
df PYslf rfj df muwK mMqrI afp krdf hY.<br />
awj dy Bfrq ivc jdoN asIN tYlIkfm<br />
mMqrfly df 2jI spYktRm df iewko skYNzl<br />
pOxy do lwK kroV rupey qoN vwD df dyK<br />
cuwky hF, AudoN boPorË qop sOdy df 1434<br />
kroV rupey vflf skYNzl sfzf iDafn muV<br />
rfjIv gFDI: kuaqfrocI nMU bcfieaf<br />
ky mwl bYTf hY. tYlIkfm skYNzl dy pOxy<br />
do lwK kroV rupey ivcoN swT hËfr kroV<br />
rupey dI GplybfËI hoeI dwsI geI ijhVI<br />
kuwl mfl dy qIjy ihwsy qoN twp jFdI hY, jd<br />
ik boPorË dy 1434 kroV rupey dy sOdy<br />
ivcoN cOhT kroV rupey dI dlflI df doÈ<br />
lwgf ijhVf kuwl sOdy df pMj PIsdI vI<br />
nhIN bxdf. ieh AudoN aqy awj dy pwDr df<br />
Prk hY. asIN jdoN tYlIkfm skYNzl dy pOxy<br />
do lwK kroV rupey dy rOly ivc AulJy pey<br />
sF, AudoN iewk hor vwzy Gply, koly dIaF<br />
KfxF dI vMz, dI jFc irport bxdI peI sI<br />
ijs muqfbk koly dI dlflI ivcoN mUMh kflf<br />
krfAux df ikwsf ds lwK kroV rupey qoN<br />
twp skdf hY. hux qF Aus agly skYNzl dI<br />
AuzIk krnI cfhIdI hY ijhVf ds lwK kroV<br />
rupey ƒ vI twp ky Bfrq dy smuwcy rfjpRbMD<br />
df mUMh icVf irhf hovygf.<br />
purfxy bfby kihMdy huMdy sn ik ‘corI<br />
lwK dI vI huMdI hY qy kwK dI vI`, ies<br />
leI sfzy ivcoN iksy df vI ieh kihx ƒ<br />
mn nhIN krdf ik boPorË skYNzl dI jFc<br />
hux Cwz dyxI cfhIdI hY. lIrF dy ies iKwdo<br />
ƒ Polx ivcoN jo kuJ inkldf hY, Aus ƒ<br />
muV-muV dyKx AuWqy vI ieho ijhf kuJ nhIN<br />
lwBdf ijs dy huMidaF ieh ikhf jfvy ik<br />
ieh jFc kdy iksy isry vI lwg skygI.<br />
ies vfrI skYNzl dI crcf muV ky<br />
ies leI iCVI hY ik svIzn df ijhVf<br />
puils aPsr styn ilMzstfrm AudoN Aus<br />
jFc ivc Èfml sI, Aus ny iewk aKbfr<br />
ƒ ibafn dy ky kuJ nvyN ‘Kulfsy` kr idwqy<br />
hn. sB qoN vwzf Kulfsf jy koeI hoieaf<br />
mMinaf jf skdf hY qF Auh ieh ik<br />
aimqfb bwcn df koeI ksUr nhIN sI qy<br />
Aus ƒ ibnF vjHf isafsI ÈrIkF ivcoN iksy<br />
ny Psfieaf sI ijs df nF lYx qoN Aus ny<br />
guryË kIqf hY. mrhUm pRDfn mMqrI rfjIv<br />
gFDI bfry Aus ny Ausy qrHF dy Kulfsy kIqy<br />
hn, ijho ijhy awj kwlH mOjUdf pRDfn mMqrI<br />
mnmohn isMG bfry huMdy rihMdy hn. hr<br />
koeI ieh kih idMdf hY ik zfktr mnmohn<br />
isMG afp qF iksy iksm dy iBRÈtfcfr<br />
ivc Èfml nhIN, pr ijs srkfr df Auh<br />
pRDfn mMqrI hY, Auh sfzy dyÈ dy hux qwk<br />
dy ieiqhfs dI sB qoN iBRÈt srkfr khI<br />
jf skdI hY. styn ilMzstfrm ny vI ieho<br />
kuJ ikhf hY ik rfjIv gFDI ny afp irÈvq<br />
nhIN sI KfDI, pr EqfvIE kuafqrocI nF<br />
df ijhVf bMdf ies kFz df muwK pfqr hY,<br />
Aus ƒ bcfAux ipwCy rfjIv gFDI dI<br />
ilhfjdfrI hI kMm krdI sI. nf mnmohn<br />
isMG ƒ mfVf kho, nf rfjIv gFDI ƒ mfVf<br />
kho, ikAuNik dovF ny ‘Kud kuJ nhIN KfDf`,<br />
pr Kfx vfilaF dI srpRsqI dovyN krdy<br />
inkl afAux qF afp iBRÈt hox jF nf<br />
hox df bhuqf Prk nhIN pYNdf. iswDV bMdy<br />
vI kih idMdy hn ik ‘bMdf sMgq qoN<br />
pCfixaf jFdf hY` qy ienHF dovF dy nfl<br />
juVI ‘sMgq` isry dI mfVI sfbq huMdI hY.<br />
bhuq sfry lok isrP iewko pwK dyKdy<br />
hn, dUjf dyK nhIN skdy, pr keI dUjf<br />
pwK dyK ky vI awK bcf ky lMGx df Xqn<br />
krdy hn. dUjf pwK ieh hY ik jy kFgrs<br />
pfrtI ivc iewdF dy dlflF dy srpRsq<br />
bYTy hoey sn qF ijhVI rfjsI iDr kFgrs<br />
dy ivroD afsry rfjnIqI df akfÈ CUhxf<br />
cfhuMdI hY, Aus df ivhVf vI ieho ijhy<br />
sMprkF qoN bicaf nhIN irhf. qihlkf kFz<br />
vyly ijs Bfjpf pRDfn bMgfrU lkÈmx ƒ<br />
iewk lwK rupey PV ky drfj ivc rwKdf<br />
lokF ny tI vI cYnlF AuWqy dyiKaf sI, Aus<br />
boPorË kMpnI<br />
dI hfivtËr<br />
qop dI idwlI<br />
ivc pryz<br />
dOrfn kIqI<br />
jf rhI<br />
numfieÈ.<br />
ƒ hux adflq ny doÈI krfr dy idwqf hY.<br />
Auh mfmlf hiQafrF dI dlflI ƒ lokF<br />
sfhmxy ilafAux leI kIqy sitMg<br />
apryÈn df sI ijhVf aslI nf huMdf<br />
hoieaf vI ieh dwsx ƒ kfPI sI ik pYsy<br />
Krcx vflf dlfl af jfvy, ivkx ƒ bQyry<br />
jxy hr pfsy hI iqafr hn.<br />
boPorË iksy qop df nhIN, qopF<br />
bxfAux vflI kMpnI df nF hY. Aus dIaF<br />
bxfeIaF nIvyN QF qoN AuWcy vwl golf suwtx<br />
vflIaF hfivtËr qopF jdoN Bfrq ny<br />
KrIdIaF sn, Aus vyly ijnHF lokF dy nF<br />
dlflF vjoN sfhmxy afey, kuafqrocI AunHF<br />
ivc iewk sI, pr iewko iewk nhIN.<br />
kuafqrocI dI rfjIv gFDI dy prvfr nfl<br />
hwdoN vwD nyVqf sI, ies kr ky rfjIv<br />
gFDI ny Aus ƒ bcfieaf ho skdf hY, pr<br />
Ausy kys ivc ijhVy ihMdUjf BrfvF df nF<br />
afAuNdf sI, Auh vI iksy dy nyVU sn. jdoN<br />
Auh idwlI dI iewk adflq ny ies kys<br />
ivcoN brI kr idwqy qF ihMdUijaF ivcoN iewk<br />
Brf, sRIcMd ihMdUjf ieh kihMdf sI ik Auh<br />
ibRtyn dy pRDfn mMqrI tonI blyar ƒ jdoN<br />
imilaf qF AunHF kol bYTy atl ibhfrI<br />
vfjpfeI AuWT ky imly qy pihlI gwl ieh<br />
afKI: ‘hm ny afp ky sfQ iËafdqI kI<br />
hY`. vfjpfeI ƒ ieh kihx dI ies leI<br />
loV peI ik Aus nfl ihMdUjf BrfvF dI<br />
nyVqf sI aqy lfl ikRÈn azvfnI nfl<br />
sbMD Krfb sn. azvfnI nfl hI nhIN,<br />
pfrlImYNt dy Auqly sdn rfj sBf ivc<br />
BfrqI jnqf pfrtI dy awj dy nyqf arux<br />
jyqlI nfl vI ihMdUjf dy sbMD cMgy nhIN<br />
sn. ihMdUijaF df kihxf hY ik arux jyqlI<br />
AunHF nfl ies leI nfrfË sI ik vfjpfeI<br />
srkfr bxn vyly rfm jyTmlfnI dy hwk<br />
ivc jy ihMdUjf dKl nf idMdy qF kyNdr df<br />
kfƒn mMqrI jyqlI ny bx jfxf sI. Auh<br />
kihMdy hn ik AunHF jyqlI ƒ iml ky hflq<br />
spwÈt krn dI koiÈÈ vI kIqI, pr Aus<br />
df mn sfP nhIN sI hoieaf.<br />
ieh svfl vfDU hY ik AunHF ny rfm<br />
jyTmlfnI ƒ mMqrI bxvfieaf jF nhIN,<br />
pr ies ibafn df ikAuNik kdy KMzn nhIN<br />
kIqf igaf, ies leI ieh mMnxf pvygf<br />
ik AunHF dI phuMc Bfjpf dy isKr qwk<br />
ieMnI sI ik AunHF ƒ iksy bMdy ƒ vËIrI<br />
idvfAux jF CuzfAux dy smrwQ mMinaf<br />
jFdf sI. svfl qF ieh hY ik ijhVy ihMdUjf<br />
BrfvF AuWqy boPorË qop sOdy ivcoN dlflI<br />
Kfx dy doÈ vfjpfeI srkfr vyly vI Bfrq<br />
dI sB qoN vwzI jFc eyjMsI sI[bI[afeI[<br />
lfAuNdI sI, AunHF nfl Bfjpf dy AuWprly<br />
lIzrF dI ies pwDr dI sFJ df afDfr kI<br />
sI? Èfied kuJ lokF ƒ ieh jfx ky hYrfnI<br />
hovy ik sI[bI[afeI[ ny jdoN ihMdUjf BrfvF<br />
AuWqy boPorË kMpnI qoN pYsy lYx df doÈ<br />
lfieaf qF AunHF ny ieh kdy nhIN ikhf ik<br />
‘pYsy nhIN sI ley.` AunwqI sqMbr 2000<br />
ƒ ihMdUjf BrfvF ny afpxI sPfeI leI<br />
ijhVf ibafn jfrI kIqf sI, Auh ieh sI<br />
ik ‘boPorË qop kMpnI qoN ijhVy PMz sfƒ<br />
imly hn`, AunHF df Aus kMpnI vwloN Bfrq<br />
nfl kIqy gey qopF dy sOdy nfl koeI sbMD<br />
nhIN hY. PMz imly qF mMn ley sn.<br />
isrP ieMnf hI nhIN, ies qoN aglI<br />
gwl ieh hY ik AunHF ny azvfnI bfry vI<br />
ieh ikhf ik jo kuJ AunHF ny azvfnI leI<br />
kIqf sI, Aunf iksy vI hor lIzr vfsqy<br />
nhIN kIqf. iPr vI azvfnI AunHF nfl nfrfË<br />
hoieaf irhf. azvfnI ny vI ihMdUjf dy ies<br />
ibafn df kdy KMzn nhIN kIqf. dyÈ dy lokF<br />
ƒ ieh jfxn df hwk hY ik ieho ijhy guwJy<br />
ieÈfry kIqy jfx dy bfvjUd Bfjpf afgU cuwp<br />
aimqfB bwcn: byksUr<br />
ikAuN vwt lYNdy rhy, ies df KMzn ikAuN nhIN<br />
sI krdy? AunHF ƒ dwsxf cfhIdf hY ik jy<br />
kuafqrocI nfl rfjIv gFDI dy sbMD sn qF<br />
ihMdUjf BrfvF nfl ienHF dy sbMDF ivc<br />
lukfAux vflI kmËorI ikhVI hY?<br />
Bfjpf afgUaF df ieh kihxf TIk<br />
hY ik ihMdUjf BrfvF ƒ Cwzx vyly srkfr<br />
dI agvfeI kFgrs pfrtI kol sI qy<br />
kuafqrocI nfl ilhfj pflx vyly vI<br />
kFgrs kmfn sFBI bYTI sI, pr jdoN<br />
rfjIv gFDI ƒ Cwizaf igaf, AudoN qF kmfn<br />
Bfjpf dy hwQ sI. jy iksy ƒ Cwzxf jF<br />
iÈkMjf kws dyxf srkfr dy vws ivc sI<br />
qF cfr PrvrI 2004 ƒ jdoN rfjIv gFDI<br />
ƒ Aus kys ivcoN kwiZaf igaf, AudoN Bfjpf<br />
srkfr ny ies df rfh ikAuN nf roikaf?<br />
Aus qoN pihlF sI[bI[afeI[ sdf pRDfn<br />
mMqrI dy aDIn huMdI sI, AudoN pihlI vfrI<br />
pRDfn mMqrI vfjpfeI dI bjfey izptI<br />
pRDfn mMqrI lfl ikRÈn azvfnI dI kmFz<br />
hyT afeI qy Aus ny bfbrI msijd kys<br />
ivcoN afpxf nF kwZvf ilaf sI. bfkI sfry<br />
nF kys ivc rih jfx kfrn Bfjpf aMdr<br />
ies gwloN rOlf vI ipaf sI. jy izptI pRDfn<br />
mMqrI iewk mukwdmy ivcoN afpxf nF kwZx<br />
leI sI[bI[afeI[ dI vrqoN kr skdf sI,<br />
Aus ny sI[bI[afeI[ dI lgfm iKwc ky Aus<br />
isafsq df ipV<br />
jiqMdr pnMU<br />
koloN rfjIv gFDI ivruwD jFc isry lvfAux<br />
dI koiÈÈ ikAuN nf kIqI?<br />
aslIaq ieh hY ik dovF vwzIaF<br />
pfrtIaF dI lIzriÈp ivc mfVI iksm<br />
dy ansrF df guMdvF qfxf dovIN pfsIN iewko<br />
vyly qixaf rihMdf hY ijhVf kfrporyt<br />
GrfixaF dy iBRÈt ihwqF ivc pUrI qrHF<br />
BfeIvflI krdf hY. jy ieh gwl pihlF<br />
sfP nhIN sI qF hux ho geI hY. jdoN bIqy<br />
pMdrvfVy ieh Kbr afeI ik Bfrq ivc<br />
hux qwk dy sB qoN vwzy 2jI spYktRm vfly<br />
skYNzl ƒ vI Cotf kr dyx vflf koly dIaF<br />
KfxF dI alftmYNt df ds lwK kroV rupey<br />
df skYNzl ho igaf hY qF iewk dm<br />
pfrlImYNt ivc duhfeI pY geI. ieh duhfeI<br />
do GMty vI nhIN sI rhI. bhuqy lokF ƒ<br />
ies dy kfrn df pqf nhIN lwg sikaf,<br />
pr aKbfrF ivcoN kuJ ny aMdr dy siPaF<br />
AuWqy Cfp idwqf qy iksy ivrly-tFvyN tI[vI[<br />
cYnl ny Aus dI gwl dwbvIN Ëbfn ivc<br />
kIqI. Auh skYNzl ies kr ky dwb igaf<br />
ik Aus ivc kyNdr ivc rfj krdI kFgrs<br />
pfrtI iekwlI nhIN sI vlHytI jfxI, ijMny<br />
vI rfjF ivc koly dIaF KfxF hn, AunHF<br />
sB dIaF srkfrF dy muKI mfr hyT af<br />
jfxy sn. koly dy blfkF dI alftmYNt<br />
krn leI kyNdr df koly df mMqrflf afgU<br />
BUimkf inBfAuNdf hY qy sbMDq rfj dI<br />
isKrlI aPsrÈfhI alftmYNt krn vflI<br />
tIm dI mYNbr huMdI hY. AunHF rfjF ivcoN<br />
ikhVy aPsr ƒ ies kMm leI Byjxf hY,<br />
ikAuNik mfmlf mlfeI sFBx df huMdf hY,<br />
ies df PYslf rfj dy hyTly lok nhIN krdy,<br />
Aus rfj df muwK mMqrI afp krdf hY. ieMnf<br />
mhF-skYNzl crcf qoN pfsy kr dyxf qy pMJI<br />
sfl pihlF dy boPorË skYNzl ƒ cuwk qurnf<br />
ijs dy nfl hux ‘isrP` lf ky cOhT kroV<br />
rupey kihxy pYNdy hn, ieh dwsdf hY ik cor<br />
qy kuwqI rly hox vFg hfkm qy ivroDI iDr<br />
rly hoey hn qy ‘cor-cor` df rOlf dyÈ dy<br />
lokF ƒ buwDU bxfAux df idKfvf hY, isrP<br />
idKfvf, hor kuJ vI nhIN.<br />
rhI gwl ies mMg dI ik Auh cOhT<br />
kroV vfps ilaFdy jfxy cfhIdy hn, cOhT<br />
ipwCy koeI cOhT sO kroV vI Krc lvy, pr<br />
ieh Xfd rwK lvy ik ‘gMgf geIaF hwzIaF<br />
kdy muVdIaF nhIN huMdIaF`.<br />
jfiedfd dI KrId-vyc<br />
cMzIgVH, mohflI, pMckUlf aqy afs-pfs<br />
dy ielfikaF ivc jLmIn-jfiedfd dI<br />
KrId-vyc leI sMprk kro<br />
punIaf rIal astyt:94173-34049<br />
asIN jfiedfd dI mYnyjmYNt df kMm vI krdy hF
<strong>Punjab</strong> <strong>Times</strong> <strong>Vol</strong> <strong>13</strong>, <strong>Issue</strong> <strong>18</strong>, <strong>May</strong> 5, 2012 pMjfb tfeImjL sfl <strong>13</strong>, aMk <strong>18</strong>, 5 meI 2012 (19)<br />
M.K. Nijjar DDS<br />
Ruchi Nijjar DDS<br />
Laser Dentistry<br />
No shots, No Drill,<br />
No Pain.<br />
Family Dentistry<br />
Cosmetic Dentistry<br />
Esthetic Crowns, Bridges &<br />
Dentures Teeth Whitening * Oral<br />
Surgery Root Canal Treatments<br />
Treatments & Prevention of Gum<br />
Diseases New Patients &<br />
Children Welcome<br />
510-794-7058<br />
WWW.DRNIJJAR.COM<br />
(Across From Washigton Hospital & Bart)<br />
<strong>18</strong>95 Mowry Ave. Ste 104 Fremont<br />
Gr KrIdxf hY jF vycxf!<br />
sYNtrl vYlI dy sLihrF-ilivMgstn, aYtvftr, mrsz,<br />
trlk, mfzYsto aqy lfs bYnos ivc GrF dI KrId aqy<br />
vyc leI ibhqrIn syvf leI kfl kro<br />
jrnYl isMG lflVIaf<br />
Pon:209-856-2<strong>13</strong>1<br />
Jarnail Singh Lallria<br />
Broker Associate<br />
DRE#01440382<br />
M&M AND ASSOCIATES<br />
Each office is independently<br />
owned and operated.<br />
Cell: 209-620-5393<br />
Fax:209-216-5502<br />
e-mail: jlallria@c21mm.com<br />
Mob Web: m.jlallria.c21mm.com<br />
2995 “R” Street, Suite # 102, Merced, CA 95348<br />
suirMdr ibMdrf df puwqr pfl ibMdrf<br />
asYNblI aYvfrz nfl snmfnq<br />
PrImFt (aYs[aÈok BOrf): pMjfbI BfeIcfry<br />
ivc afpxy inmrqf vfly suBfa aqy imwT bolVy<br />
iensfn qy ieMzo-amrIkn klcrl aYsosIeyÈn dy<br />
pRDfn suirMdr ibMdrf, gurbÉÈ kOr ibMdrf dy hoxhfr<br />
puwqr prmpRIq AurÌ pfl ibMdrf ƒ lMGy idnIN<br />
asYNblI mYn rojr izksn vwloN ‘asYNblI rYjolUÈn`<br />
aYvfrz nfl invfijaf igaf. ieMzs vYlI cYNbr afÌ<br />
kmrs dy sB qoN CotI Aumr dy gwBrU mYNbr pfl<br />
ibMdrf dIaF kimAUntI leI kIqIaF syvfvF dI izksn<br />
ny BrpUr pRÈMsf kIqI.<br />
iËkrXog hY ik ieMzs vYlI cYNbr afÌ kmrs<br />
vwloN ipCly do virHaF qoN mnfey jFdy ivsfKI dy iqAuhfr<br />
nfl sbMDq pRogrfm ivc pfl ibMdrf dI bVI srgrm<br />
BUimkf huMdI hY. amrIkf dI rfjnIqI ivc pRvyÈ krn<br />
df ieCuwk pfl pMjfbI BfeIcfry dy hor vI anykF<br />
Noble Dental Care<br />
spYsLl afPr<br />
$50<br />
Shital Shah, DDS<br />
*Tooth Colored Fillings<br />
*Gum Treatment<br />
*Teeth Whitening<br />
*Crowns and Bridges<br />
*Full and Partial Dentures<br />
*Porcelain Veneers<br />
*Extraction<br />
*Root Canals<br />
*Night Guards<br />
*Dentistry for Children<br />
Dental X-Rays, Examination Consultation<br />
and Cleaning (Cash Patients Only)* *Conditions Apply<br />
Up to 50% off Cash Patients. Senior and Student Discounts<br />
State of the Art Dental Technology<br />
Most Dental PPO Plans Accepted<br />
Interest Free Payment Plans Available<br />
Family and Cosmetic Dentistry<br />
*sInIar aqy<br />
stUzYNt izskfAUNt<br />
*dMdF dy rMg nfl imldI iPilMg<br />
*msUiVaF df ielfj<br />
*dMd icwty krnf<br />
*krfAUn qy ibRj<br />
ivafj rihq<br />
pymYNt plYn<br />
kfrjF ivc afpxy ipqf nfl sihXog krdf hY.<br />
Special Special Offer<br />
Offer<br />
Invisalign<br />
Starting Starting at at at $2,950*<br />
$2,950*<br />
*Limitided time offer may end without<br />
notice. Restrictions apply. Not valid with<br />
any other offer.<br />
Emergency Patients Welcome<br />
Evening/Saturday Appointments Available<br />
Ph:510-493-2<strong>13</strong>0<br />
www.1nobledentalcare.com<br />
34603 Alvarado Niles Rd., Union City, CA (Alvarado Niles & Decoto Rd., Behind Taco Bell)
<strong>Punjab</strong> <strong>Times</strong> <strong>Vol</strong> <strong>13</strong>, <strong>Issue</strong> <strong>18</strong>, <strong>May</strong> 5, 2012 pMjfb tfeImjL sfl <strong>13</strong>, aMk <strong>18</strong>, 5 meI 2012 (20)<br />
KusLKbrI!<br />
12 meI, 2012<br />
(idn sincrvfr) svyry 9 qoN sLfm 6 vjy qwk<br />
ivsLysL snmfn<br />
hYrI igwl, ibwkr isMG prmfr, myjr isMG<br />
gfKl, BgvMq isMG bwl, bIr isMG, mMdr<br />
isMG, mohn isMG, syvI isMG, sUbI isMG<br />
cyarmYn<br />
s[ amolk isMG gfKl<br />
Pon: 831-247-4637<br />
kbwzI koc<br />
s[ prmjIq isMG sMDU<br />
hr koeI afpxy ‘qy mfx krdf afieaf jo vI ies jhfn aMdr.<br />
phuMc rhy swjx: jgIr isMG inAU Xfrk, surjx isMG cwTf, ieMzIaf, jIqf nwq kYnyzf, bfbf hrpRIq<br />
ieMzIaf, amolk isMG jMmU isLkfgo, zf[ hrijMdr Kihrf, isLkfgo, guljLfr isMG mulqfnI isLkfgo, syvf<br />
isMG rMDfvf, pMmf idEl torFto, jogf kMg torFto, jws sohl torFto, nItU kMg, hrijMdr isMG ilwDr tYkss,<br />
blkfr isMG ilwDr tYkss, dljIq isMG sylm, jgIr isMG kdolf srI, jsvMq dfs torFto<br />
hor jfxkfrI leI kfl kro<br />
pRDfn<br />
s[ blbIr isMG BftIaf<br />
Pon: 510-677-6248<br />
sQfn:<br />
James Logan High School<br />
<strong>18</strong>00 H Street,<br />
Union City, CA 94587<br />
kbwzI dy aMqrrfsLtrI suprstfr<br />
iKzfrI phuMc rhy hn<br />
phuMc rhIaF tImF: XU aYs ey,<br />
ieMzIaf, kYnyzf eIst, kYnyzf vYst<br />
USA Team ( Sponsored By United Sports Club of CA)<br />
India Team (Sponsored by Jagir Singh New York and<br />
Harjinder S. Lidhar TX & Sewa Singh Randhawa)<br />
Canada East Team (Sponsored by Sprts & Culture<br />
Fedration of Ontario)<br />
Canada West Team (Sponsored by Westren Kabaddi Player<br />
Association, BC)<br />
Best Raider and Stopper will be honored Jeeta Natt Toronto.<br />
jnrl skwqr<br />
s[ gurdfvr isMG mhyVU<br />
Pon: 510-468-9381<br />
aYgjLYkitv kmytI zfierYktrjL:<br />
mwKx isMG bYNs, iekbfl isMG gfKl, plivMdr isMG gfKl, dlivMdr isMG pwzf, kuldIp<br />
isMG mfn, nirMdr isMG shoqf, ieMdrjIq isMG iQMd, kulvMq isMG inwjr, sfDU isMG KlOr<br />
United United United Spor Sports Spor ts ts ts Club Club Club Of Of Of Calif Califor Calif or ornia or nia nia nia<br />
33372 Palomino Com., Fremont, CA 94555, Ph:510-468-9381 or e-mail:2gsmann@gmail.com<br />
sikAuirtI df<br />
puKqf<br />
ieMqjLfm<br />
hovygf<br />
mIzIaf spFsr<br />
pMjfb tfeImjL<br />
ryzIE cVHdI klf<br />
www.radiock.com<br />
vIzIE/PotogRfPI<br />
Lall Film Productions<br />
Ph:510-557-8487<br />
KjLfncI<br />
s[ jugrfj isMG shoqf<br />
Pon: 510-673-0825
<strong>Punjab</strong> <strong>Times</strong> <strong>Vol</strong> <strong>13</strong>, <strong>Issue</strong> <strong>18</strong>, <strong>May</strong> 5, 2012 pMjfb tfeImjL sfl <strong>13</strong>, aMk <strong>18</strong>, 5 meI 2012 (21)<br />
ihwkF cOVIaF krky qurn vfly, prKy sdf hI jFdy mYdfn aMdr.<br />
pihlf ienfm 11000 zflr<br />
suKvMq isMG sLyrigwl (ieMzIafnf), zfiemMz trFsport<br />
aqy iBMdf gfKl vloN<br />
dUjf ienfm<br />
isLkfgo qoN inwk gfKl, zf[ hrijMdr isMG Kihrf,<br />
blivMdr isMG qy guljLfr isMG mulqfnI vloN<br />
kmYNtytr<br />
pRo[ mwKx isMG, ipRM[ srvx isMG, bIbI afsLf sLrmf,<br />
aYs[ asLok Borf qy iekbfl gfilb<br />
not: rfjf svIts vloN bhuq hI vfjb kImqF Auqy vDIaf<br />
kuafiltI df svfidsLt Bojn AuplbD hovygf.<br />
muwK<br />
spFsr<br />
KusLKbrI!<br />
s[ nirMdr isMG shoqf aqy s[ jugrfj isMG shoqf vloN afpxy ipqf svrgI ksLmIr isMG<br />
shoqf (bVf ipMz) dI Xfd ‘c.<br />
s[ kuldIp isMG (bUtf) iswDU aqy s[ joigMdr isMG sfbkf cyarmYn blfk simqI (kpUrQlf)<br />
vloN afpxy ipqf svrgI sohx isMG iswDvF donf dI inwGI Xfd ivc.<br />
s[ dlivMdr isMG pwzf vloN afpxy mfmf jI svrgI ibwkr isMG dI Xfd ivc.<br />
Donor List<br />
Amolak Singh Gakhal, Iqbal Singh Gakhal, Palwinder S Gakhal, Dalwinder S Padda,<br />
Raja Sweets- Union City, Jagraj Singh & Narinder Singh Sahota, Diamond Tranport-<br />
Stockton, Gurcharan S Mann, Kuldip S Mann, Gurdawar S Mann, Ballbir S Bhatia, Harnek<br />
S Atwal, Bhinda Gakhal, Pinky Atwal & Kuljit S Nijjar, Sarabjit S Thiara – Yuba City,<br />
Lashar Brothers, Baljit Sahota, Amarjit Sangha, Sohal Brother-Lodi, Randhir S Nijjar,<br />
RSI Insurance, Western Trucking, LTA Trucking, Kashmir S Dhoot. Raj Bhanot, Kulwant<br />
S Nijjar& Sukhvir S Nijjar, Raghbir S Gakhal, Major Brar, Sunshine Transport, Jimco<br />
Truck Stop, Mangal S Bhandal Kings Sports Club –Sacramento, Kuldip Singh Buta, Gurdev<br />
S Sohal, Kuldip S Dhaliwal, Salinas Towing, Paramjit S Lidhar, Avtar S Sran, Amrik Chand<br />
CPA, Lakhbir S Patwari- Radio Chardi Kala, Northern Sports Club, Diamond Club-<br />
Sacramento, Mohinder S Kaler & Baljinder S Kaler, Santa Clara Sports Club, Inderjit S<br />
Thind, Hary Gill & Avtar Gill, Stop & Shop (Vikram Singh), Bains Accountancy, Jagtar S<br />
Sran, Bakhtawar S Gakhal & Sheera Gakhal, Sukhi Ghuman- Bakersfield, Indian Gourmet-<br />
Watsonville, Union Trucking, Brij Chandok, Sashi Paul, Santokh Judge, Gurdip S Sarai,<br />
Pritam S Grewal, Tut Brothers- Watsonville, Maghar S Basran- Moon Star Ice Cream<br />
Modesto, Sukhwinder Singh & Nirpal Singh Mushiana, Harbhajan, S Gakhal, Tirth Gakhal,<br />
Sarai Trucking, Paramjit S Khaira, Jassi Shergill- west Sacramento Truck Wash, Kuldip S<br />
Sidhu, Sewa S Sidhu, Nachatar S Sidhu, Kuldip S Cheema, Bombay Bar & Grill- Sacramento,<br />
Kenny Virk, Sarabjit S Dhaliwal, Lakhwinder S Chahal, Dhanna Bhalwan, Balbir Dhaliwal,<br />
Dalvir S Hothi, Charan S Pragpuri, Gajjan Singh,<br />
Dalwinder S Dhoot, Inderjit S Waring, Tirth S Sahota,<br />
Jasvir S Pawar, Diamond Palace, Pargan Singh, Gurjinder<br />
Pal S Rai, Avtar S Sran, Satpal S Sarpanch, Jassi Gill,<br />
Hardev S Takhar, Bob S Dhillon, Sukhdev S Baniwal, USI<br />
Network, Kashmir S Thandi, Malwinder S Sandhu, Balhar<br />
S Sarpanch, Bhupinder S Parmar, Kulwant S Khaira (SFO),<br />
Kabul S Tut, Bhinder S Sandhu, Baljog S Sandhu,<br />
Ravinderjit S Sandhu (Gandhi), Dilbag S Sandhu, Pal S<br />
Sahota, Kala Tracy Wala, Rana Kahlon- Commissioner,<br />
S & S Trucking, Manjit S Sandhu & Mehanga S Sarpanch,<br />
Dhanna Shergill, Jassi Construction- Hayward, Surinder<br />
S Atwal, Surjit S Nijjar, Gurchetan S Johl, Sarwan Singh-<br />
Stockton, Sucha Ram Bharta, Amrit S Atwal, Ram Murti,<br />
Dharam pal Mahi, Shanksr Singh, Punia Brothers, Sakhi<br />
Sanghera, Janty veer, Aman Tiwana, Gurdial S Dhillon,<br />
Sukhjinder S Padda, Balraj Singh, Ninder Sahota, Sarabjot<br />
S Sawadi, Surjit S Bains, Kulvir S Sandhu, KNS Logistics,<br />
Hundal Trucking, Dalwinder Shergill, Nahal Enterprise,<br />
Dr Harminder S Shergill, Randhir S Kang, Joga Singh &<br />
AjitPal S Shergil, Jasvir S Takhar, Central Truck Driving<br />
School, Avtar Singh Tari, Jarnail S Mann, Major S Gakhal,<br />
Sohan S Gakhal, Jaswant S Sahota, Bombay Pizza House,<br />
Mohinder S Takhar, Kuldip S Bajwa, Kanwar Singh Sidhu.<br />
Davinder S Rania & Jasbir Raja.
<strong>Punjab</strong> <strong>Times</strong> <strong>Vol</strong> <strong>13</strong>, <strong>Issue</strong> <strong>18</strong>, <strong>May</strong> 5, 2012 pMjfb tfeImjL sfl <strong>13</strong>, aMk <strong>18</strong>, 5 meI 2012 (22)<br />
bykrjLPIlz `c do gurduafry iewk ho jfx qy sMgq byhwd KusL<br />
bykrjLPIlz: pMjfbIaF dI sMGxI<br />
vsoN vfly ies Èihr ivc Aus vyly ieiqhfs<br />
iliKaf igaf jdoN do gurduafry iewk ho<br />
gey qy iek nvyN gurduafrf sfihb gurU<br />
nfnk imÈn iswK sYNtr bykrjLPIlz dI<br />
sQfpnf hoeI. amrIkf ivc Èfied aijhf<br />
pihlI vfr hoieaf hY ik do gurduafiraF<br />
qoN iewk gurduafrf bixaf hovy, nhIN qF<br />
iek qoN bhuqy hI bxdy suxy hn. ies<br />
ÈlfGfXog kdm Auqy smuwcy BfeIcfry vloN<br />
KuÈI pRgtfeI jf rhI hY.<br />
nvyN guruGr ivc sRI gurU gRMQ sfihb<br />
jI dI pfvn bIV aYqvfr 29 apRYl 2012<br />
ƒ svyry 9 vjy 1925 plFË roz<br />
bykrjLPIlz qoN 8601 sfAuQ aYc strIt<br />
bykrjLPIlz ivKy ilaFdI geI ijs dI<br />
agvfeI pMj ipafiraF vloN kIqI geI qy<br />
sMgqF vloN PuwlF dI vrKf krky gurU sfihb<br />
jI df siqkfr kIqf igaf.<br />
28 apRYl idn sincrvfr ƒ BfrI<br />
dIvfn sjy ijs ivc sMgqF ny Èbd<br />
kIrqn, kQf vIcfr aqy ZfzI vfrF rfhI<br />
gurU ieiqhfs srvx kIqf. AuprMq<br />
afiqÈbfËI kIqI geI ijs df sMgqF ny<br />
KUb afnMd mfixaf. iqMn idn cwly ies<br />
smfgm ivc BfeI sqmohx isMG aqy BfeI<br />
gurpRIq isMG dy jQy vloN rsiBMnf kIrqn<br />
krky sMgqF ƒ ielfhI bfxI nfl joiVaf.<br />
BfeI suKivMdr isMG gryvfl dy ZfzI jQy<br />
ny joÈIlIaF vfrF gf ky sMgqF ƒ inhfl<br />
kIqf aqy lMgrF dI syvf cldI rhI.<br />
pRbMDkF ny dwisaf ik sqfrF eykV<br />
ivc ies gurUGr dI iblizMg afAuNdy do<br />
sflF ivc bx ky iqafr ho jfvygI ijs<br />
(bfkI agly sPy `qy)
<strong>Punjab</strong> <strong>Times</strong> <strong>Vol</strong> <strong>13</strong>, <strong>Issue</strong> <strong>18</strong>, <strong>May</strong> 5, 2012 pMjfb tfeImjL sfl <strong>13</strong>, aMk <strong>18</strong>, 5 meI 2012 (23)<br />
(ipCly sPy qoN jfrI)<br />
ivc sInIar istIËn sYNtr, pMjfbI<br />
skUl, lfiebRyrI aqy KyzF leI grfAuNz<br />
vI bxfieaf jfvygf. pRbMDkF ny sQfnk<br />
sMgqF, syvfdfrF aqy smUh snyhIaF df<br />
DMnvfd kIqf ijnHF dy sihXog sdkf ieh<br />
kfrj nypry cVH sikaf. ies mOky sQfnk<br />
lIzr mfeIkl rUbIE, istI kONsl mYNbr<br />
rsl johnsn, rUzI sfls, ikrn go<br />
suprvfeIËr, sYm rmyirË, lqIsIaf<br />
pryË ny sMgqF nUM ies Audm dI vDfeI<br />
idqI. hËfrF dI igxqI ivc sMgqF ny hfËrI<br />
Br ky gurU sfihb dIaF KuÈIaF pRfpq<br />
kIqIaF.<br />
ip<br />
kI qusIN ijafdf Bfr dy kfrn sLUgr, kolYstrol, blwz<br />
pYRsLr, kbjL, kmr drd, joVF dy drd, hrdm Qkfvt<br />
mihsUs hox, QoVf ijhf qurn nfl sfh cVHn afid<br />
alfmqF qoN rfhq pfAuxf cfhuMdy ho?<br />
> kI trwk clfAux kr ky quhfzy kol ijLm jfx jF ksrq<br />
krn df ivhl hI nhIN hY?<br />
> sfzI kMpnI dIaF dysI dvfeIaF vrq ky qusIN afpxf<br />
vjLn sOiKaF hI Gtf skdy ho. ienHF dvfeIaF dy koeI<br />
sfeIz iePYkt vI nhIN hn.<br />
> sfzI kMpnI ipCly 32 sfl qoN 72 dysLF ivc afpxIaF<br />
hrbl dvfeIaF nfl lokF dI syvf kr rhI hY.<br />
Safe & Easy Weight Loss<br />
Ph:317-886-4858<br />
916 East Main Street, Suite 106,<br />
Greenwood, IN 46143<br />
dysI bfjLfr dy iblkul krIb<br />
dPqr hfeIvya afeI-65 dy aYgijt 99 dy iblkul nyVy<br />
www.punjabiweightloss.blogspot.com<br />
www.shopherbalife.com/skaur<br />
hrjIq isMG jOhl:pihlF Bfr 204<br />
pONz aqy iqn mhIny bfad 164 pONz<br />
trwkr vIr EFS, T-check,<br />
Com-check rfhIN pyamYNt<br />
kr skdy hn.
<strong>Punjab</strong> <strong>Times</strong> <strong>Vol</strong> <strong>13</strong>, <strong>Issue</strong> <strong>18</strong>, <strong>May</strong> 5, 2012 pMjfb tfeImjL sfl <strong>13</strong>, aMk <strong>18</strong>, 5 meI 2012 (24)<br />
rYNtn gurUGr `c Kfilsqfn idvs ‘qy ardfs hoeI<br />
isaftl (ibAUro): gurduafrf<br />
isMG sBf rYNtl ivKy Kfilsqfn aYlfnnfmy<br />
df idhfVf AuqsLfh nfl mnfieaf igaf.<br />
ies mOky vK vK bulfiraF ny sMgq nUM<br />
sMboDn kridaF disaf ik 29 apRYl<br />
1986 ƒ Kflsy dI srb Auc adflq<br />
sRI akfl qÉq sfihb ‘qy Kflsy ny<br />
gurmqf krky Kfilsqfn df aYlfn<br />
kIqf sI. Kflsf afpxI mMiËl vwl<br />
qur ipaf hY. ies rfj dI hwd ikwQoN<br />
qwk hovygI, ieh qF smF hI dwsygf?<br />
Kflsf (swc) nf kdy ruikaf hY, nf<br />
Juikaf hY qy nf muwikaf hY. 29 apRYl<br />
ƒ sMsfr Br ivc iswK Kfilsqfn<br />
idvs dy qOr ‘qy mnfAuNdy hn.<br />
sMgqF dy iekwT ivc pRbMDk<br />
kmytI dy pRDfn BfeI gurdyv isMG mfn ny<br />
ies aYlfnnfmy ƒ idRVqf nfl duhrfieaf.<br />
BfeI blvMq isMG rfjoafxf vwloN iswKI<br />
siprt nfl kOmI ivc ilaFdI jfigRqI dI<br />
brkly, kYlIPornIaf: “BfeI<br />
rfjoafxf ny ihMdusqfnI kfƒn awgy apIl<br />
nf krky ijQy ihMdusqfnI kfƒn df doglf<br />
ichrf nMgf kIqf, AuQy nfl<br />
dI nfl iswK siprt dy ijAUNdy<br />
hox df sbUq vI idwqf hY.<br />
ihMdusqfnI srkfr awgy nf<br />
Jukx df BfeI rfjoafxy df<br />
PYslf dwsdf hY ik iswK PFsI<br />
Auqy qF JUl skdf hY pr<br />
Ëulm awgy nhIN Juk skdf.<br />
hryk iswK `c ies qrHF dI<br />
siprt df hoxf ËrUrI hY. iswK<br />
sMGrÈ ivclIaF QwkIaF hfrIaF qy votF<br />
dI rfjnIqI kr rhIaF iDrF ƒ BfeI<br />
rfjoafxf nfl AulJx dI bjfey afpxf<br />
kOmI ÌrË pCfxnf cfhIdf hY.”<br />
ieh ivcfr XUnIvristI afÌ ibRitÈ<br />
kolMbIaf qoN afey AuGy ivdvfn s[<br />
pRBÈrnbIr isMG ny XU[sI[ iswK stUzYNts<br />
PYzryÈn brkly aqy BfeI blvMq isMG<br />
ÈlfGf kIqI. sMq jrnYl isMG Kflsf<br />
iBMzrFvfilaF df vcn hY ‘’ijs idn POj<br />
drbfr sfihb aMdr dfKl hovygI, Aus<br />
idn Kfilsqfn dI nINh rwKI jfvygI qy<br />
iPr qusIN sfƒ BfvyN iekwlf aMimRqsr hI<br />
dy idAu qy asIN dwsFgy ik Kfilsqfn ikwQoN<br />
qwk bxygf?`` AunHF iswK sMgq ƒ apIl<br />
kIqI ik sMGrÈ jfrI rhy.<br />
BfeI blvMq isMG sohl ny ikhf ik<br />
rfjoafxf mUvmYNt dy kfrkuMnF vwloN<br />
XUnIvristI dy bolt hfl ivc ‘BfeI<br />
rfjoafxf vrqfry qoN bfad Bfrq ivc iswKF<br />
df BivwK’ ivsLy Auqy krvfey gey sYmInfr<br />
ivc pRgtfey. iswK stUzYNts PYzryÈn<br />
brkly vwloN 24 apRYl ƒ ÈfmIN 6[30 qoN<br />
9[30 vjy qwk krvfey gey ies sYmInfr<br />
ivc ilMgfrf kflj vYnkUvr qoN pRoPYsr<br />
ieMdrf pRsq ny afpxy BfÈx ivc afpxI<br />
afËfdI leI lV rhIaF kOmF (iDrF) ƒ<br />
drpyÈ muÈklF qy mnuwK dy afËfdI nfl<br />
EmnI vIzIE, bykrjLPIlz<br />
keI lok Kfilsqfn dy nfm qoN zrdy,<br />
iJjkdy qy GbrfAuNdy hn pr ieh soc qF<br />
gurU nfnk dyv jI vwloN iswKF ƒ ivrsy<br />
ivc hI imlI hY. iswK rfj dI gwl qF<br />
pihlI pfqÈfhI qoN hI ÈurU ho geI sI.<br />
ies inafry pMQ ƒ dsmy jfmy ‘c<br />
sMpUrn krky swc dy vfrÈ bxf<br />
idwqf, ijQy-ijwQy swc hovygf Auh<br />
Kflsy dI BUmI hovygI. asIN qF<br />
Ëulm dy iÉlfÌ sMGrÈ kr rhy<br />
hF. kIrqn, kQf vI Kflsf rfj<br />
Bfg ‘qy hI kyNdrq sI. aKIr ivc<br />
igafnI suKdyv isMG jI dyhrfdUn<br />
vfly, gurU Gr dy vËIr aqy smuwcI<br />
sfD-sMgq ny gurU crnF ivc<br />
Kfilsqfn leI ardfs kIqI. mIq<br />
skwqr BfeI gurdyv isMG smrf hurF ny<br />
sucwjI syvf inBfAuNidaF ies pRx ƒ<br />
duhrfAux leI sfD-sMgq df DMnvfd<br />
kIqf.<br />
brkly XUnIvristI `c hoieaf BfeI rfjoafxf Auqy sYmInfr<br />
sbMDF bfry ivcfr pyÈ kIqy.<br />
s[ amndIp isMG (brkly<br />
XUnIvristI) ny BfeI rfjoafxf vrqfry<br />
dI ieiqhfsk mhwqqf ƒ bhuq<br />
ZukvyN lÌËF ivc ibafn<br />
kridaF sYmInfr dy ivÈy bfry<br />
cfnxf pfieaf. brkly<br />
XUnIvristI dIaF<br />
ividafrQxF ibnY kOr aqy<br />
srgux kOr ny BfeI rfjoafxy<br />
dIaF icwTIaF pVH ky<br />
suxfeIaF. svflF-jvfbF dy<br />
sYÈn dOrfn iek aihm svfl<br />
ieh vI sfhmxy afieaf ik mOjUdf<br />
lIzriÈp kOmI msilaF qy kOm df sfQ<br />
ikAuN nhIN idMdI. smfgm dy muwK pRbMDk<br />
s[ amndIp isMG ny afey smUh sroiqaF<br />
aqy bulfiraF df DMnvfd kIqf. hor<br />
jfxkfrI leI amndIp isMG nfl Ìon<br />
559-286-5060 `qy sMprk kIqf jf<br />
skdf hY.<br />
pfTkF df kflm<br />
afK qsvIrF boldIaF<br />
‘pMjfb tfeImË’ dy pfTkF leI ÈurU kIqy kflm ‘afK<br />
qsvIrF boldIaF’ nMU BrpUr huMgfrf imilaf hY. ies kflm<br />
ny pfTkF dy idlF aMdr bYTy Èfier nMU KUb hlUixaf hY. ieh<br />
kflm ÈurU krn df sfzf mksd vI iehI sI. ies kflm<br />
qihq hr hPqy iek qsvIr CfpI jFdI hY. ieh qsvIr<br />
dyK ky quhfzy mn ivc ijhVy vlvly AuTdy hn, Auh kivqf<br />
dy iek bMd jF iek-do vfkF ivc sfnUM qsvIr dy isrlyK<br />
dy qOr `qy Byjo. bMd iËafdf lMmf nf hovy. ‘gfgr ivc<br />
sfgr’ Brn vfilaF nMU pihl imlygI. vDIaf, CFtvINaF<br />
ilKqF prcy ivc CfpIaF jfxgIaF. pfTkF dI shUlq<br />
leI, Audfhrx vjoN Poto nfl kfiv totf vI idwqf igaf hY.<br />
bws, qusIN Poto leI ZuwkvyN aijhy kfiv toty sfnMU Gwlxy hn.<br />
kfiv totf quhfzI afpxI jF iksy hor dI rcnf vI ho skdI<br />
hY. ies vfr aijhIaF ilKqF sfzy pfs phuMcx leI<br />
afKrI qfrIK 12 meI hY. -sMpfdk<br />
kYpsLn mukfblf-9<br />
jyqU kYpsLn<br />
kMm qoN zrdy GroN Bwj ky,<br />
BgvyN vsqr pfAuNdy.<br />
bYT iekwTy ivhlV sfry,<br />
sulÌf ÉUb mGfAuNdy.<br />
kYpsLn mukfblf-11<br />
ichry Auqy lflI tpky, Pyr AudfsI ikMnI.<br />
srhwdF dI sIx mfr ky, ijMd qfrF ivc ivMnHI.<br />
awbf ny clo cuwkIaF rPlF, dosL asF df ikhVf.<br />
bfhrilaF ny ikAuN bxfieaf, Gr lfsLF df ivhVf.<br />
jIvn-Gol qoN pfsf vwt ky,<br />
rwb dy Xfr khfAuNdy.<br />
-jgmIq isMG pMDyr<br />
ipMz qy zfkKfnf klfhV<br />
(ijLlHf luiDafxf, pMjfb)<br />
--hor<br />
kYpsLn<br />
anpVHqf qy byrujLgfrI ny,<br />
Zfh kOmF nMU lfeI.<br />
qfhINEN aMDivsLvfs ny zobI,<br />
dyKo kuwl lukfeI.<br />
Boly-Bfly lok PsfAuNdy,<br />
nIaq ienHF dI KotI,<br />
bUbinaF dy ivhlV cyly,<br />
dyKo sUty lfAuNdy.<br />
-jgjIq kOr, kYNtn, imsLIgn.
<strong>Punjab</strong> <strong>Times</strong> <strong>Vol</strong> <strong>13</strong>, <strong>Issue</strong> <strong>18</strong>, <strong>May</strong> 5, 2012 pMjfb tfeImjL sfl <strong>13</strong>, aMk <strong>18</strong>, 5 meI 2012 (25)<br />
Global Global Multi Multi Ser Services Ser vices<br />
kYlIPornIaf rihMdy trwkr BrfvF leI KusLKbrI<br />
trwkF dIaF plytF qusIN globl mltI srivss<br />
dy dPqr ivcoN qurMq vI lY skdy ho<br />
trwikMg dI dunIaF ivc nvF kdm<br />
> trwk lfiesYNs plytF vfsqy hux hPiqaFbwDI AuzIk dI loV nhIN<br />
> Ausy idn lfiesYNs plytF lYx leI sfzy nfl sMprk kro<br />
pMj sfl qoN quhfzI<br />
syvf nUM smripq<br />
High Five Plaza #207<br />
16925 S. Harlan Rd.<br />
Lathrop CA 95330<br />
Exactly on I-5 and Louise Exit<br />
Opposite Dennys Restaurant<br />
AuplbD syvfvF<br />
*License Plates<br />
*IFTA *Fuel tax Return<br />
*DOT, ICC-MC Registration Services<br />
*New Mexico & Kentucky Permit<br />
*Corporation and LLC Formation,<br />
*Highway Use Tax (2290)<br />
*UCR Permit, Oregon Permits, CA #,<br />
*MCP, New York Permits etc.<br />
rfijMdr isMG jF mnIq pfl isMG<br />
Pon 209-982-9996<br />
PYks:209-982-9997<br />
DMV Lic No. 62822<br />
nYsLnl trwk zrfeIivMg skUl<br />
Na National Na tional Truc uc uck uc k Dri Driving Dri ving Sc School Sc hool<br />
sYkrfmYNto, kYlIPornIaf<br />
jordfr mMg `qy hux XUbf istI lokysLn vI sLurU<br />
Enr aprytr aqy zrfeIvr cfhIdy hn<br />
kMpnI zrfeIvr nUM 35 sYNt pRqI mIl idwqy jfxgy<br />
*trwk zrfieivMg skUl<br />
srkfr qoN mfnqf pRfpq hY<br />
*lfiesYNs lYx AuprMq kMm/jOb<br />
dI gfrMtI<br />
*irhfiesL df vI Kfs pRbMD<br />
*2-3 hPiqaF ivc pRoPYsLnl<br />
trwk zrfievr bxo<br />
Call For Special Price<br />
Kashmir S. Thandi<br />
Office: (866) 933-3038<br />
Balhar S. Ranu Cell:916-502-7733<br />
Yuba City Ph:530-383-2785<br />
4585 Pell Dr. Secramento CA, 95838
<strong>Punjab</strong> <strong>Times</strong> <strong>Vol</strong> <strong>13</strong>, <strong>Issue</strong> <strong>18</strong>, <strong>May</strong> 5, 2012 pMjfb tfeImjL sfl <strong>13</strong>, aMk <strong>18</strong>, 5 meI 2012 (26)<br />
lok vyd guxu igafn ivic arD srIrI moK duafrI<br />
BfeI gurdfs ƒ iswK Drm icMqn df<br />
pihlf Drm-ÈfsqrI mMinaf jFdf hY. iswK<br />
Drm icMqn dy gOx sRoqF ivc BfeI gurdfs<br />
dIaF rcnfvF, Kfs krky AunHF dIaF vfrF<br />
ƒ pihlf sQfn pRfpq hY. AunHF dIaF vfrF<br />
ƒ gurbfxI dI kuMjI ikhf jFdf hY ikAuNik<br />
vfrF ivc AunHF ny iswKI isDFqF dI bhuq<br />
hI srl BfÈf ivc ivafiKaf kIqI hY.<br />
gurU nfnk dyv jI ny afsf dI vfr ivc<br />
iesqrI bfry gwl kridaF, “so ikAu mMdf<br />
afKIaY ijqu jMmY rfjfn” ikhf hY aqy<br />
nfl hI Purmfieaf hY ik smfijk jIvn<br />
df Durf iesqrI hY. iesqrI qoN hI ieh<br />
sMsfr cwl irhf hY. iswK Drm gRihsQpRDfn<br />
Drm hY. gRihsQ ikAuNik mnuwK dy<br />
jIvn ƒ sMquln aqy sMjm bKÈdf hY ies<br />
leI mukqI df drvfËf vI gRihsQ hI hY,<br />
iekFqk aqy sMinafsI jIvn nhIN. BfeI<br />
gurdfs ny iesy isDFq ƒ idRV<br />
krvfAuNidaF pMjvIN vfr dI sohlvIN pAuVI<br />
ivc iesqrI ƒ “arD srIrI moK<br />
duafrI” ikhf hY. sRI gurU gRMQ sfihb ivc<br />
jIv dy akfl purK pRqI pRym, ivCoVy aqy<br />
sMjog ƒ dwsx leI smfijk irÈiqaF<br />
ivcoN sB qoN vwD ijs idRÈtFq dI vrqoN<br />
kIqI geI hY, Auh Dn aqy ipr hY. gurmuiK<br />
leI suhfgx iesqrI df alMkfr aqy<br />
mnmuK leI duhfgx df alMkfr vriqaf<br />
igaf hY.<br />
ÈRomxI gurdvfrf pRbMDk kmytI vwloN<br />
BfeI gurdfs dIaF vfrF ivc hr iewk<br />
pAuVI qy Aus ivc pRfpq ivcfr ƒ isrlyK<br />
dy rUp ivc iliKaf imldf hY. Aupr dwsI<br />
pAuVI df isrlyK hY, ‘suhfgx dy rUp ivc<br />
guriswK’. iewk lVkI afpxy mF-bfp dy<br />
Gr jnm lY ky pldI aqy vwzI huMdI hY.<br />
ies ƒ BfrqI smfj ivc iesqrI df pykf<br />
Gr ikhf jFdf hY. ivafh-ÈfdI AuprMq<br />
iesqrI pqI nfl Aus dy Gr clI jFdI hY<br />
ijs ƒ shurf Gr ikhf jFdf hY. sRI gurU<br />
gRMQ sfihb dI bfxI ivc jigafsU jF<br />
gurmuiK leI suhfgx df idRÈtFq<br />
vrqidaF ies sMsfr ƒ Aus df pykf Gr<br />
ikhf hY aqy agly jhfn ƒ Aus df shurf<br />
Gr. kudrqI hY ik jy pRBU pqI ivafhux<br />
afieaf hY qF aglf jhfn hI shurf Gr<br />
bxnf hY. guriswK leI suhfgx iesqrI<br />
dy idRÈtFq df vrxn kridaF BfeI<br />
gurdfs ilKdy hn ik pyky Gr ivc<br />
iesqrI ƒ byhwd lfz aqy ipafr imldf<br />
hY. mF-bfp Aus ƒ bhuq ipafr aqy lfz<br />
afpxI<br />
bfq<br />
gurbcn isMG Buwlr<br />
Pon: 011-657-368-68<br />
khfxI-lyKk vjoN afpxy sPLr dy<br />
afrMB Auqy Jfq pfAuNdf hF qF nËr<br />
suBfivk hI QoVHf ijhf hor ipwCy clI jFdI<br />
hY. mYnUM bcpn ivc suxIaF bfqF cyqy<br />
afAuNdIaF hn. lgdf hY, ieh bfq hI sI<br />
jo myry mn ivc AugmI-ivgsI khfxI df<br />
bI bxI. bfqF vwl iDafn jfx dy nfl hI<br />
myry cyqy ivc ‘pRIqf qKfx’ AuBr afAuNdf<br />
hY. sfzy ipMz ‘mhfn koÈ’ vfly BfeI kfnH<br />
isMG dy pirvfr dI ‘mÈIn’ huMdI sI. afty<br />
dI cwkI, rUM-vylxI qy rUM-ipMjxI dy smUh<br />
nUM lok ‘mÈIn’ hI afKdy. BfrI ieMjx qy<br />
vwzy BOxF-pitaF smyq ieh sB kuC<br />
nfl pfldy hn. ies ivc koeI aiqkQnI<br />
nhIN hY ikAuNik sfzy smfj ivc DIaF ny<br />
ivafh AuprMq mF-bfp df Gr Cwz dyxf<br />
huMdf hY ies leI AunHF ƒ puwqrF nfloN vwD<br />
moh aqy ipafr idwqf jFdf hY. awj kwl<br />
BfvyN jfiedfd dy lflc kfrn BYx-BrfvF<br />
dy irÈiqaF ivc vI qRyVF pYx lwg peIaF<br />
hn pr iPr vI DIaF ƒ lfz ipafr nfl<br />
hI pfilaf jFdf hY. BfeI gurdfs anusfr<br />
pyky Gr ivc iesqrI afpxy BrfvF dI<br />
lfzlI BYx huMdI hY, dfdky aqy nfnky<br />
pirvfr ivc vI Aus ƒ afdr-siqkfr<br />
imldf hY. juafn hox qy jdoN Aus df<br />
ivafh kIqf jFdf hY qF hr mF-bfp afpxI<br />
afriQk phuMc anusfr Aus leI gihxy,<br />
kpVy aqy hor smfn dfj dy rUp ivc idMdf<br />
hY. BfeI gurdfs dy Ëmfny ivc dfj awj<br />
vFg lfhxq nhIN sI bixaf. AudoN dfj<br />
iesqrI Dn dy rUp ivc DI df hwk smJ<br />
ky idwqf jFdf sI. dfj df bhuqf ihwsf<br />
dsqkfrI GrylU vrqoN dy smfn dy rUp<br />
ivc kuVIaF-icVIaF ny afp iqafr kIqf<br />
huMdf sI. ies qoN AunHF dy hunrmMd aqy<br />
sucwjIaF hox df vI pqf lgdf sI. ieh<br />
irvfj vIhvIN sdI dy qkrIbn Cy-swq<br />
dhfikaF qwk kfiem irhf hY. hux qF<br />
dfË lfhnq aqy lflc df pRqIk bx<br />
igaf hY ijs kfrn vwzI igxqI ivc<br />
kuVIaF ƒ Kfs krky pMjfb ivc dfj dy<br />
lflcIaF hwQoN mOq df muMh vI dyKxf<br />
pYNdf hY.<br />
BfeI gurdfs ny BfvyN gurmuiK jF<br />
guriswK dI pirBfÈf dy rUp ivc ieh<br />
alMkfr vriqaf hY pr ieh iewk smfijk<br />
swc vI hY ik suGV iesqrI dy rUp ivc<br />
Aus ƒ shury pirvfr ivc pUrf afdrsiqkfr<br />
imldf hY. Auh sdf afpxy pqI<br />
df pRym mfxdI hY, pqI df suK BogdI hY<br />
Aus ƒ rwbI-ipafr df CwqI pRkfr df Bojn<br />
pRfpq huMdf hY. BfeI gurdfs ny aijhI<br />
gurmuiK iesqrI ƒ aiDafqmk ividaf<br />
aqy igafn afid dy guxF nfl BrpUr<br />
prmfqmf-rUpI pqI dI arDMgnI aqy<br />
mukq-afqmf ikhf hY. gurU dy dwsy rsqy<br />
qy cwlx df suK-Pl ivÈvfs dI pwkI idRV<br />
ierfdy vflI pqIbrqf iesqrI bxnf hY.<br />
pMjfbI dy mhfn Èfier aqy icMqk<br />
pRoPYsr pUrn isMG ny pMjfb ƒ aijhI<br />
DrqI ikhf hY ijs ‘qy vwsx vfly lok<br />
gurU dy nfm qy jINdy hn. “pMjfb sfrf<br />
jINdf gurU dy nfm ‘qy” pr ieh hux bIqy<br />
rfmpurf PUl dy rylvy styÈn qoN do-ZfeI<br />
koh vft ipMz qwk ikvyN Zoieaf igaf<br />
hovygf, awj vI hYrfnI huMdI hY! mÈIn df<br />
pRbMDk srvx isMG qy mkYink-imsqrI<br />
pRIqf sfzy hI ipMz dy sn. nF qF Auhdf<br />
pRIqm isMG sI pr mUMh Auqy vI lok AuhnUM<br />
‘pRIqf qKfx’ hI afKdy. Auh CVf sI qy<br />
hux lgdf hY, AuhdI afpxy Brf dy pirvfr<br />
nfl bxdI nhIN hovygI. Auh srvx isMG<br />
dy qUVI-zMgr vfly Gr rihMdf sI. ies<br />
Gr dI ipwT sfzy Gr dI ipwT dy nfl lgdI<br />
sI. AuhnUM sfrMgI vjfAux df ÈOk sI aqy<br />
qfrF Auqy gLË Pyrdf hoieaf Auh msq ho<br />
dIaF gwlF jfpdIaF ny. hux pMjfb iewk<br />
jF dUjy rUp ivc gurU dy nfm ‘qy isrP<br />
rfjnIqI krdf hY. Aus ƒ gurU dy nfm ‘qy<br />
jIx df hux koeI iPkr nhIN jfpdf. kuwJ<br />
idn pihlF hI aKbfrF ivc CpI Ébr<br />
anusfr gurU dy nfm ‘qy lIzrI krn vflI<br />
iewk bIbI ƒ afpxI DI dI doÈI pfieaf<br />
igaf hY aqy sjf hoeI hY. ‘nMnHI CF` dI<br />
srpRsq bIbI vI Ausy gurU dy nfm ‘qy<br />
rfjnIqI krdI hY pr Aus ny ies bIbI dI<br />
kfrguËfrI qy koeI Tos pRqIkrm nhIN<br />
kIqf ikAuNik hux asIN gurU dy nfm qy<br />
ijAuNdy nhIN isrP rfjnIqI krdy hF.<br />
koeI pfTk ieh pRÈn vI kr skdf<br />
hY ik mYƒ ieny idnF bfad hI ikAuN cyqf<br />
afieaf? drasl cyqf afAux df kfrn<br />
myry sfhmxy peIaF aMgryËI-pMjfbI ivc<br />
kYnyzf qoN inkldIaF dysI aÉbfrF hn,<br />
ijnHF ivc bhuq hI suhxIaF-sunwKIaF aqy<br />
suGV jfpdIaF, pRoPYsr pUrn isMG dy<br />
pMjfb ivc jMmIaF aqy BfeI gurdfs dy<br />
ÈbdF ivc ‘pyvkVY Gir lfzulI mfAU pIAU<br />
KrI ipafrI’ iqMn DIaF dIaF qsvIrF<br />
ÉbrF smyq hn. pihlI qsvIr-Ébr<br />
pUnm ilwt dI hY. ies dI ieh qsvIr<br />
afpxy pqI s[ mnijMdr isMG nfl hY.<br />
ieh 27 sflf pMjfbI kuVI iqMn sfl pihlF<br />
afpxy GroN kilink qy afpxy kMm vflI<br />
QF jfx leI inklI sI jo Aus dy Gr qoN<br />
pYdl isrP vIh ku imMt df rfh sI, pr<br />
Auh nf afpxy kMm qy phuMcI aqy nf hI<br />
Gr vfps afeI. AudoN Auh do sfl dI iewk<br />
bwcI dI mF sI aqy iqMn mhIny dI grBvqI<br />
sI. pqI Aus df AudoN Bfrq igaf hoieaf<br />
sI, sws vI nfl hI geI hoeI sI (bdyÈF<br />
ivc nuMhF dy jdoN kql kIqy jFdy hn AudoN<br />
afm qOr qy pqI Bfrq hI gey huMdy hn).<br />
pqI ny vfps af ky sUh dyx vfilaF leI<br />
ienfm vI rwKy, puils ny vI bhuq CfxbIx<br />
kIqI pr pUnm df koeI Éurf-Koj nhIN<br />
imilaf. hux iqMn sflF bfad lMGI 22<br />
PrvrI ƒ ENtYrIE dy kylzOn ielfky qoN<br />
ijhVIaF mnuwKI hwzIaF imlIaF hn,<br />
puils muqfibk Auh pUnm dIaF hn.<br />
puils ƒ pqf nhIN lwg irhf ik pUnm ƒ<br />
mfrn dI kI vjHf sI? ijnHF ƒ kql dy<br />
doÈI pfieaf igaf hY, Auh pUnm dy afpxy<br />
shury pirvfr dy jIa hn ijnHF ivc pUnm<br />
‘sfhurVy Gir mMnIaY sxKqI prvfr<br />
sDfrI’ sI. ieh mYNbr hn Aus dI 35<br />
sflf nxd mndIp kOr pUnIaf aqy shurf<br />
jFdf. AuhnUM bfqF vI bhuq Xfd sn.<br />
grmIaF dI ruwq ivc sB lok CwqF Auqy<br />
sONdy. asIN aFZ-guaFZ dy inafxy Auhdy<br />
duafly jf bYTdy. Auh bfq CyVdf qF asIN<br />
khfxI-rs dy bMnHy hoey iek iek Èbd<br />
suxdy rihMdy.<br />
tuwtvIaF bfqF qoN ielfvf AuhdI iek<br />
ivÈyÈqf bfeI bfqF dI iek lVI sI. jdoN<br />
Auhny ies lVI df afrMB krnf huMdf,<br />
Auh afKdf, “lAu beI muMizAu-kuVIAu,<br />
hux mYN rfjy ibkrmfjIq df pRsMg CyVUMgf.<br />
ieh bfeI rfqF cwlU. jIhny sfrIaF bfeI<br />
rfqF nhIN afAuxf, Auh huxy hI ieQoN Bwj<br />
kulvMq isMG, jo iksy aOrq nfl CyV-<br />
CfV krn dy kysF ivc vI AuliJaf hoieaf<br />
hY. hfly qwk koeI ibafn bfhr nhIN afey<br />
ik Xogqf-pRfpq, vDIaf nOkrI kr rhI,<br />
suhxI-sunwKI pUnm df kql ikAuN kIqf<br />
igaf pr afm vFg lgdf hY ik icwkV<br />
iewk jF dUjy ZMg nfl pUnm qy hI AuCfilaf<br />
jfvygf. kuwJ ikhf nhIN jf skdf.<br />
dUsrI qsvIr qyijMdr kOr Dnoaf<br />
dI afpxy pUrn guriswK idsdy pqI, ijs<br />
ny dfVHf vI iÈMgfiraf hoieaf hY, kulvMq<br />
isMG Dnoaf nfl hY. ieh koeI kwcI ijhI<br />
Aumr df joVf nhIN hY. 35 sflf kulvMq<br />
isMG Dnoaf ny bwqI sflf bIbI qyijMdr<br />
kOr Dnoaf df kiQq qOr ‘qy kql jnvrI<br />
2010 ivc kIqf sI, ijs dI Auh ‘suK<br />
mfxY ipru syjVI’ aqy ‘arD srIrI moK<br />
duafrI’ sI. qyijMdr kOr dy guMm hox dI<br />
irport Aus dy pirvfr vwloN drj krvfeI<br />
geI sI pr aÉbfr muqfibk puils ny<br />
dUsry idn hI inAUtn ielfky ivcoN Aus dI<br />
lfÈ pRfpq kr leI sI. qyijMdr kOr Dnoaf<br />
srI dI rihx vflI sI. kihMdy hn ik<br />
mfmUlI GrylU JgVy qoN vD ky ieh mfmlf<br />
kql qwk phuMc igaf. hux gunfh kbUl<br />
kr lYx nfl pqI ƒ isrP cfr sfl dI<br />
sjf BogxI pYxI hY. mnuwKI jfn dI kImq<br />
ikMnI ssqI hY. Aus dy do bwcy jo irÈqydfrF<br />
kol pl rhy hn, afpxI mF df ipafr<br />
ies sMsfr ivc ikQoN pRfpq kr skxgy<br />
aqy jdoN vwzy ho ky AunHF ƒ pqf lwgygf qF<br />
kI Auh afpxy bfp ƒ muafP kr skxgy?<br />
ijs ny AunHF ƒ sdf leI mF dy ipafr qoN<br />
vFiJaF kr idwqf.<br />
qIsrI qsvIr-Kbr byhwd sunwKI<br />
kuVI rivMdr kOr BMgU dI hY ijs dy kys<br />
dI suxvfeI iqMn meI qoN ibRitÈ kolMbIaf<br />
suprIm kort ivc ÈurU hoxI hY. ipCly<br />
sfl 28 julfeI ƒ 24 sfl dI cVHdI Aumr<br />
ivc Aus df kql Aus dy pqI 27 sflf<br />
mnmIq isMG ny pMjfbI aÉbfr ‘swc dI<br />
afvfË` dy dPqr ivc, ijwQy Auh kMm krdI<br />
sI, idn-idhfVy cfkU nfl kr idwqf.<br />
aÉbfr muqfibk rivMdr kOr aqy mnmIq<br />
isMG df ivafh 2009 ivc hoieaf sI pr<br />
AunHF dy jfxkfrF muqfibk kql qoN kuwJ<br />
mhIny pihlF Auh vwK ho gey sn. rivMdr<br />
kOr dy pirvfr df koeI vI mYNbr kYnyzf<br />
ivc nhIN hY. Auh aÉbfr ivc pRÈfskI<br />
shfiek sI aqy sQfnk pMjfbI afrts<br />
klwb ivc kuVIaF ƒ igwDf vI isKfAuNdI<br />
jfvy. mYN ivcfilAuN iksy nUM nhIN htx<br />
dyxf.” iPr Auh pRsMg ieAuN CyVdf: iek<br />
sI afjVI. Auh psUaF Auqy nËr rwKx<br />
vfsqy iek Aucy itWby Auqy bYTdf sI. nyiVAuN<br />
rfh jFdf sI. rfhy-rfh keI lok JgVdy<br />
jf rhy sn. afjVI ny puwiCaf qF Auh boly,<br />
“ieh dovyN aOrqF ies ieko bwcy dIaF mfvF<br />
bxdIaF hn. ienHF dI Èkl-sUrq, rMgrUp<br />
qy nYx-nkÈ ivc Borf vI PLrk nhIN.<br />
pMcfieq qoN inbyVf nf hoieaf qF asIN rfjy<br />
kol gey. AuhqoN vI inaF nhIN hoieaf.”<br />
afjVI smJ igaf, dovF ivcoN iek ËrUr<br />
BUq hY. Auh boilaf, “ieh inaF qF mYN<br />
gurmiq igafn<br />
zf[ gurnfm kOr, kYnyzf<br />
sI. Aus dy pqI ny Aus bMdy ‘qy vI hmlf<br />
krn dI koisÈ kIqI jo Ausƒ vrjx dI<br />
koiÈÈ kr irhf sI.<br />
asIN bdyÈF ivc vI vwzy vwzy ngr<br />
kIrqn kwZ ky gurpurb mMnfAuNdy hF, bfhr<br />
bYTy ihMdusqfn ivc Éfilsqfn bxfAux<br />
leI vI bVy qqpr hF, hor vI bhuq sfry<br />
msilaF pRqI icMqq hoey bdyÈF dI DrqI<br />
qy jlsy-jlUs, idKfvy krdy hI rihMdy<br />
hF pr aMdroN ‘gurF dy nfm qy jIx vfly`<br />
smfj df kI hfl hY aqy ies dy bdyÈF<br />
ivc rih rhy dUsry BfeIcfiraF qy kI asr<br />
pYNdf hY, kdI ies bfry soicaf hY? ikAuN<br />
sfzIaF afpxIaF koeI aijhIaF sMsQfvF<br />
nhIN hn ijhVIaF aOrqF dIaF smwisafvF<br />
vwl iDafn dy skx qFik AunHF ƒ afpxI<br />
jfn qoN hwQ nf Doxy pYx?<br />
byÈk ienHF msilaF vwl iDafn dyx<br />
nfl koeI cODr qF nhIN imlxI pr kImqI<br />
jfnF bcfAux dy nfl nfl hor BfeIcfiraF<br />
ivc iewËq ËrUr bxygI. bfhrly hmlfvrF<br />
koloNN ihMdusqfnI DIaF CuzfAuxf hux<br />
ieiqhfs df ihwsf bx ky purfxf ho igaf<br />
hY (rfjnIqk jlisaF vyly asIN dUsry<br />
BfeIcfry ƒ bVy imhxy mfrdy hF ijvyN sfzy<br />
bËurgF ny ieh bhfdrI isrÌ sfzy vwloN<br />
imhxy mfrn leI hI idKfeI hovy). hux<br />
smF afpixaF koloN afpxIaF DIaF ƒ<br />
bcfAux df hY aqy ieh mslf koeI Cotf<br />
nhIN hY. aÉbfrF ivc qF ÉbrF isrP<br />
mfry jfx dIaF afAuNdIaF hn. GrylU<br />
ihMsf df sfhmxf kuVIaF ƒ ivgVy<br />
shuiraF hwQoN vwzy pwDr qy krnf pYNdf<br />
hY. shuiraF ivc swsF-nxfnF, shury,<br />
pqI koeI vI ho skdf hY.<br />
bfq aqy afDuink sfihqk khfxI<br />
afDuink pMjfbI khfxI nUM sfzy kuC ivdvfnF ny pqf nhIN ikAuN qy ikvyN XUrpI khfxI dI Aupj kih idwqf! AunHF ny ieh<br />
mwq pyÈ kIqf ik ipClI sdI ivc aMgryËI ividaf dy psfr nfl XUrpI khfxI aMgryËI rfhIN sfzy qwk puwjI aqy Ausy dy<br />
afDfr Auqy sfzI khfxI df ivkfs hoieaf. sfzI hËfrF sfl ipwCy qwk jFdI kQf-prMprf vwl dyKidaF pMjfbI khfxI<br />
nUM XUrpI imwtI ivcoN Kwg ky BfrqI imwtI ivc lfieaf igaf bUtf afKxf ikvyN vI dlIl-afDfirq qwQ nhIN hY.<br />
kr idMdf hF. ieh qF pwkI gwl hY, ienHF<br />
ivcoN iek swcI mF hY qy dUjI JUTI. swcI mF<br />
puwqr KLfqr kuC vI kr skdI hY. Auh<br />
myry kUhny ivc vI vV skdI hY. bwcf Ausy<br />
df hovygf.” BUq Jwt pfxI vfly cmVy dy<br />
kUhny ivc vV geI qy afjVI ny Jwt Auhdf<br />
mUMh rwsI nfl bMnH idwqf. Auh dUjI aOrq<br />
nUM kihMdf, lY mfqf, afbdf puwqr lY jf.<br />
afKLr KLbr rfjy qwk vI phuMc geI. Auh<br />
bhuq hYrfn vI hoieaf qy pRyÈfn vI. ijs<br />
JgVy df PLYslf Auh qy Auhdy mMqrI nf<br />
(bfkI agly sPy `qy)
<strong>Punjab</strong> <strong>Times</strong> <strong>Vol</strong> <strong>13</strong>, <strong>Issue</strong> <strong>18</strong>, <strong>May</strong> 5, 2012 pMjfb tfeImjL sfl <strong>13</strong>, aMk <strong>18</strong>, 5 meI 2012 (27)<br />
ajokI pMjfbI ivc iDRsit/iDRst Èbd<br />
nhIN vriqaf jFdf. ieh Èbd dsm gRMQ<br />
ivc hI kuJ iek vfrI afieaf hY qy ieh<br />
gRMQ muwK qOr ‘qy ibRj BfÈf ivc ricaf igaf<br />
hY. ies gRMQ ivc kiQq qOr ‘qy afieaf ieh<br />
Èbd vI myry iKafl ivc ÈwkI hY. hF, kuJ<br />
Kfs nfmF dy aMÈ vjoN ieh afid qy dsm,<br />
donF gRMQF ivc ËrUr imldf hY:<br />
hixE iDRst doRxM qjy dRox pRFxM<br />
kirE juwD qy dyv lok ipafxM<br />
[[[ [[[ [[[<br />
iDRst doRn mfirE aqrQI<br />
pFzv sYn Bly kr mQI<br />
-igafn pRboD<br />
iDRstdumn dropqI df Brf sI jo pFzvF<br />
vwloN liVaf. jd Ausdy ipAu nUM dRon ny mfr<br />
idwqf qF Ausny dRon nUM Kqm krn dI pRiqwigaf<br />
kIqI qy solvyN idn Aus nUM mfr mukfieaf.<br />
bfad ivc Auh suwqf ipaf afp dRon dy puwqr<br />
asvQfmn hwQoN mfiraf igaf. dsm gRMQ<br />
ivc ‘iDRstdumn’ nUM kyvl ‘iDRst’ hI ikhf<br />
igaf hY, nfl ‘dumn’ nhIN lfieaf igaf.<br />
gurU rfm dfs ny mhfBfrq dy iek pRsMg df<br />
vrnx kIqf hY ijs ivc iDRstbuDI nF df<br />
ikrdfr afAuNdf hY, ‘ijAu jn cMdRhFsu duiKaf<br />
iDRstbuDI apnf Gru lUkI jfry’. cMdRhFs<br />
iek rfjy df lVkf sI ijsnUM eIrKfvs<br />
iDRstbuDI ny mrvfAux df jqn kIqf pr<br />
glqI nfl afpxf puwqr mrvf bYTf. ienHF<br />
pRsMgF ivc iDRst Èbd zfZf, kihrvfn dy<br />
arQF ivc afieaf hY. ieh soicaf jf skdf<br />
hY ik iDRst Èbd iksy vyly pMjfbI ivc<br />
pRclq irhf hovygf. purfxI pMjfbI ivc ‘È’<br />
dI QF `qy ‘s’ DunI bolI jFdI sI pr awj<br />
kwlH qqsm Èbd Aucfrx df irvfj cwl<br />
ipaf hY ijvyN dys dI QF `qy dyÈ, sbd dI QF<br />
`qy Èbd. iDRst Èbd df qqsm sMsikRq<br />
rUp iDRÈt hY, pr myry sImq igafn anusfr<br />
pMjfbI ivc iDRÈt Èbd vI Gwt hI kdy pVHnsuxn<br />
nUM imilaf hY. ies Èbd dy arQ<br />
jfnx qoN pihlF ieh spÈt kr dyeIey ik<br />
drasl iesdf ajokf rUp jo pMjfbI ivc<br />
afm hI pRclq hY, Auh BfeI rxDIr isMG<br />
dy ÈbdfarQ ivc idwqy iDRst Èbd dy arQF<br />
vjoN idwqy ÈbdF ivc vI Èfiml hY jo ies<br />
pRkfr hn: 1[cqur, isafxf, sfhsI,<br />
AuqÈfhI; 2 ZIT, inrlwj, dlyr.[[[Èfied<br />
qusIN anumfn lf hI ilaf hovygf, sO PI sdI<br />
ieh Èbd ‘ZIT’ hY. sMsikRq iDRÈt Èbd df<br />
pRfikRq rUp ‘iZtT’ hY qy awgy pMjfbI ihMdI<br />
qy hor keI BfÈfvF ivc iesdf rUp ZIT ho<br />
igaf hY. qulsI dfs ny iliKaf hY:<br />
bfq aqy afDuink<br />
sfihqk khfxI<br />
(sPf 26 dI bfkI)<br />
kr sky, afjVI ny kr idwqf! soc soc ky<br />
isafxf mhF-mMqrI boilaf, mhfrfj, cwlo,<br />
Auh itwbf putf ky dyKo ijWQy afjVI bYTf sI.<br />
itwbf putdy gey, putdy gey, afKLr iek qKLq<br />
inkl afieaf. ncdI hoeI iek pUqlI qKLq<br />
Auqy afeI qy bolI, ieh qKLq Aus inaFeIN<br />
rfjy ibkrmfjIq df hY ijsny[[[.<br />
ies ipwCoN pRIqf Aus pUqlI dI suxfeI<br />
rfjy ibkrmfjIq dy inaF dI pUrI bfq<br />
suxfAuNdf. pihlI pUqlI bfq mukf ky<br />
muVdI qF dUjI pUqlI Ausy qrHF nwcdI hoeI<br />
afAuNdI qy afKdI, ieh qKLq Aus inaFeIN<br />
rfjy ibkrmfjIq df hY ijsny[[[! Aus<br />
pUqlI dI suxfeI bfq pRIqf aglI rfq<br />
suxfAuNdf. ieAuN bfeI pUqlIaF iek iek<br />
kr ky afAuNdIaF qy rfjy ibkrmfjIq dy<br />
duwDoN pfxI Cfnx vfly inaF dy bfeI ikwsy<br />
suxfAuNdIaF. ieh bfq-kQf bfeI rfqF<br />
cldI. hux pRIqy dI Auprokq BUimkf qoN<br />
ibnF koeI bfq Xfd nhIN rhI. Aus smyN<br />
ies gwl dy mhwqv df igafn nhIN sI.<br />
jdoN igafn hoieaf, pRIqf dUjy sMsfr jf<br />
kvn hY iDRst?<br />
ibn pUCy kuC khAUN gosfeIN<br />
syvk smX nf ZIT iZTfeI<br />
sMsikRq dI ‘D’ DunI afm hI pMjfbI<br />
‘Z’ ivc aqy ‘Èt’ DunI ‘T’ ivc bdl jFdI<br />
hY ijvyN Drnf qoN Zyr aqy puÈt qoN ipwT.<br />
‘mhfn koÈ’ ivc ZIT Èbd mOjUd hY qy iesdI<br />
ivAuqpqI df sMkyq drusq qOr `qy sMsikRq<br />
iDRÈt dwisaf igaf hY. Aus anusfr iesdy<br />
arQ hn, 1[ byadb 2[inzr, inDVk<br />
3[inrlwj -pfvAu dfn ZIT hoie mFgAu’sUhI<br />
mhwlf pMjvF 4[DIrj, ‘qFko ZIT<br />
bMDfXkY’-cirqr 62[ BfeI sfihb ny bhuq<br />
sfry arQ sMsikRq iDRÈt dy hI cuwk ley<br />
hn. sMsikRq sfihq ivc iDRÈt nfiek Aus<br />
nUM ikhf jFdf hY jo nfiekf/pqnI koloN byhd<br />
ËlIl huMdf hoieaf vI Ausdf ipwCf nhIN<br />
Cwzdf. mnoivigafnI dwsdy hn ik aijhy<br />
igry hoey qy iqRskfirq ivhfr ivc ZIT<br />
afÈk suafd lYNdy hn. pMjfbI ivc kihMdy<br />
nhIN, ipafry dIaF gflF iGAu dIaF nflF.<br />
afÈkI ivc kuJ nf kuJ ZIT hoxf hI pYNdf<br />
hY. sihqI rFJy bfry afKdI hY, ‘koeI zUm<br />
cuwikaf sI. hux Jorf huMdf hY, jy Auh bfeI<br />
bfqF vyly-isr ilK leIaF huMdIaF,<br />
Auprokq BUimkf nfl juV ky kmfl dI<br />
pusqk bxdIaF!<br />
bfqF dI iek gwl bVI anoKI sI.<br />
anyk bfqF ivc swqf-ÈkqI qy hAuN dy<br />
mflk rfijaF aqy AunHF dy cqur-clfk<br />
vËIrF dy tfkry Auqy afjVI huMdf sI ijsnUM<br />
buWDI-ivvyk dy mukfbly ivc jyqU idKfieaf<br />
jFdf sI. rfjÈfhI dy mukfbly lokÈfhI dI<br />
ijwq qF ieh hY hI sI, lgdf hY ies<br />
vrqfry df iek arQ ieh vI sI ik afm<br />
lokF qoN ielfvf pRikrqI qy vMnsuvMny jIvjnOrF<br />
qy psUaF nfl lMmf vfh ivakqI<br />
nUM bMd kmiraF ivcoN imldI jfxkfrI qy<br />
cusqI-clfkI nfloN vDIk igafnI qy<br />
sUJvfn bxf ky hr siQqI df tfkrf vDyry<br />
cMgI qrHF krn dI smrwQf dy idMdf hY!<br />
ieQy ies gwl df dUjf pfsf dwsxf<br />
vI idlcsp rhygf. Auh ieh ik bfqF nUM<br />
AunHF dy Kry kudrqI rs-rUp ivc, Bfv<br />
ijvyN Auh suxfeIaF jFdIaF sn, ilKqI<br />
Èkl dyxf asMBv vrgf muÈikl sI. bfqF<br />
nUM klmI jfmf puafAux df kMm isdk qy<br />
isrV nfl vxjfrf bydI, suKdyv mfdpurI<br />
qy igafnI guridWq isMG ny kIqf. iek<br />
vfr vxjfrf bydI jI ny myry nfl gwlbfq<br />
kridaF afpxy anuBv dy afDfr Auqy<br />
‘mhfn koÈ’ ivc idqI tUk ivc ‘isRst’ Èbd<br />
mocI koeI ZIz kMjr, ieky cUhVf iksy srfAuN<br />
df hY.’ ZIz ZIT df hI iek rUp hY. AuNj<br />
ajoky isafsqdfn ivc ZIT dy sfry gux<br />
pfey jFdy hn, AusnUM ZITqm ikhf jf skdf<br />
hY, sMsikRq ivc iDRÈtqm Èbd hY.<br />
KYr, ZIT/iDRst dI pUrI Qfh pfAux<br />
leI iesdIaF jVHF, iesdf afr-pirvfr<br />
qy iesdy sky sbMDIaF dI sfr lYxI hovygI.<br />
iDRÈt Èbd df sMsikRq DfqU hY ‘iDRÈ’ ijsdf<br />
mqlb sfhsI jF dlyr hoxf, juraq krnf,<br />
DwkV hoxf, Dun df pwkf hoxf, Duws dyxf,<br />
gusqfKI krnf, iesqrI nUM hwQ pfAuxf afid<br />
hn. ienHF sfry arQF nUM ghu nfl vfcIey qF<br />
ienHF ivc nfkfrfqmk qy sfkfrfqmk dovyN<br />
qrHF dy Bfv inihq hn. sfkfrfqmk gux<br />
vjoN dlyrI krdf hoieaf bMdf bhfdrI vI<br />
kr lYNdf hY qy nfkfrfqmk vjoN juraq krdf<br />
pMgy lY lYNdf hY, do peIaF ikDr geIaF.<br />
kuJ vI hovy, ieh smJx vfly bMdy dy nËrIey<br />
`qy vI inrBr krdf hY. BfeI rxDIr isMG<br />
ny ijQoN qIk iDRst Èbd dy arQ inrlwj,<br />
dlyr, AuqÈfhI, ieQoN qwk ik cqur idwqy hn,<br />
bfqF dy mOiKk qy ilKqI rUpF ivcly vwzy<br />
pfVy df gMBIr kfrn dwisaf sI. bfqF<br />
iekwTIaF krn dy afÈy nfl jdoN Auh koeI<br />
bfq suxdy sn, ieh sMBv nhIN sI huMdf<br />
ik mgroN Gr af ky Auh AusnUM hUbhU Ausy<br />
lihËy ivc, Ausy vfk-bxqr nfl kfgLË<br />
Auqy Auqfr skx. AunHF ny spwÈt mMinaf<br />
ik Aus ivc AunHF dI afpxI sfihqkqf<br />
nf cfhuMidaF vI mwloËorI rl jFdI sI qy<br />
bfq dI mOilkqf ivc imlfvt ho jFdI<br />
sI. mnuwKI cyqf koeI typirkfrzr qF hY<br />
nhIN sI ik bfq nUM Aus ivc Br ky mgroN<br />
hUbhU kwiZaf jf sky! jy Auh klm-kfgLË<br />
kZdy sn, bol dy nfl nfl kdm imlf ky<br />
qurn dI smwisaf qF afAuNdI hI sI, asl<br />
smwisaf bfq suxfAux vfly dI pyÈkfrI<br />
ivc iekdm qbdIlI af jfxf sI. Auh<br />
scyq ho jFdf sI aqy AuhdI suBfivkqf<br />
pqlI pY ky vfk-bxqr qy BfÈfeI<br />
pyÈkfrI ivc bxfvt af jFdI sI. kfÈ,<br />
Aus smyN afvfË PVn vfly awj vrgy sUKLm<br />
XMqr huMdy ijnHF nUM Cupf ky ikqy vI<br />
iljfieaf jf skdf hY. hux jdoN aijhy<br />
XMqr pRfpq hn, Auh bfqF suxfAux vfly<br />
nhIN rhy!<br />
afDuink pMjfbI khfxI nUM sfzy kuC<br />
ivdvfnF ny pqf nhIN ikAuN qy ikvyN XUrpI<br />
khfxI dI Aupj kih idwqf! AunHF ny ieh<br />
Auh ies dy arQ-dfiery ivc afAuNdy hn<br />
pr ijvyN zf[ gurnfm kOr ny ‘kvn iDRst ko<br />
iBRst hY? kho skl ibsQfr’ (pMjfb<br />
tfeImË, 15 apRYl) vfly lyK ivc vfijb<br />
ÈMkf Ëfihr kIqf hY, iesdy ‘isafxf’ hox<br />
dy arQ dUr cly gey hn, hflFik isDFqk<br />
qOr `qy ies Èbd dy cqur qoN awgy isafxf<br />
bx jfx dI pUrI sMBfvnf hY. ies pRikiraf<br />
nUM asIN arQ dI AunqI afKdy hF. asIN<br />
sfhs Èbd ivc ieh vrqfrf dyK cuwky hF<br />
ijsdy muZly arQ DwkyÈfhI, DfVf, luwtKoh,<br />
zfkf, blfqkfr, aiqafcfr afid sn pr<br />
awj Audm, hOslf, juraq ho gey hn; pr<br />
asIN hvf ivc sotIaF nhIN mfrnIaF, asIN<br />
XQfrQ dyKxf hY qy XQfrQ ieh hY ik ies<br />
Èbd dy isafxf hox dy arQ ikDry AuplBd<br />
nhIN. myrI rfie ieh hY ik sbMDq quk ivc<br />
afieaf Èbd iDRst nhIN hY. ies ÈwkI Èbd<br />
smyq pUrf dohrf dubfrf pyÈ krdy hF:<br />
kvn irst ko pust hY<br />
khf isRsit ko cfr.<br />
kvn iDRsit ko iBRst hY<br />
kho skl ibsQfr.<br />
zfktr sfihb ny iesqoN pihly ‘kvn<br />
irst ko pust hY’ vfly lyK ivc pRsMg<br />
anusfr isRsit sbd dy isRÈtI arQ `qy<br />
ikMqU kIqf sI qy iesdy arQ vfijb qOr `qy<br />
sirÈtfcfr arQfq srboqm acfr kIqf<br />
sI. myrf ivcfr hY ik aglI quk ivclf<br />
‘iDRst’ Èbd asl Èbd df glq Auqfrf<br />
hovygf, vfsqv ivc ieh Èbd vI ‘isRsit’<br />
hI hY. ies iksm dI kivqf ivc duhrfa<br />
af jfxf afm gwl hY. ‘D’ qy ‘s’ awKrF dI<br />
Èkl imldI juldI hI huMdI hY, Kfs qOr `qy<br />
hwQilKqF ivc aijhf hox dI bhuq sMBfvnf<br />
hY. mYN ieh gwl aYvyN atklpcU nhIN kih<br />
irhf. hor pfTFqr ivc iesdy ‘isRsit’<br />
rupFqr vI imldy hn ijs qoN myrI gwl dI<br />
puÈtI huMdI hY. AuQy iesdf aMgryËI anuvfd<br />
superb kIqf igaf hY jo ies Èbd df ZukvF<br />
mwq pyÈ kIqf ik ipClI sdI ivc aMgryËI<br />
ividaf dy psfr nfl XUrpI khfxI<br />
aMgryËI rfhIN sfzy qwk puwjI aqy Ausy dy<br />
afDfr Auqy sfzI khfxI df ivkfs hoieaf.<br />
sfzI hËfrF sfl ipwCy qwk jFdI kQfprMprf<br />
vwl dyKidaF pMjfbI khfxI nUM<br />
XUrpI imwtI ivcoN Kwg ky BfrqI imwtI ivc<br />
lfieaf igaf bUtf afKxf ikvyN vI dlIlafDfirq<br />
qwQ nhIN hY. sfzI afpxI kQfprMprf,<br />
bfqF ijsdf muwK aMg sn, sfzI<br />
afDuink khfxI dI puKLqf buinafd bxI.<br />
hF, ies gwl nfl sihmq hoieaf jf skdf<br />
hY ik pwCmI khfxI ny sfzI khfxI dy<br />
qknIkI pwKoN cusq-drusq bxn, smkflI<br />
iviÈaF nUM afpxy aMdr smox aqy mnuwKI<br />
mn dy aMdr zUMGf Jfkx dy smrwQ hox<br />
ivc inWgr ihWsf pfieaf.<br />
sfzIaF bfqF vFg AurdU ivc<br />
dfsqfngoeI dI prMprf bhuq mËbUq sI.<br />
dsdy hn ik iksy Ëmfny ivc idwlI dy<br />
pyÈfvr dfsqfngo jfmf msijd dIaF<br />
pOVIaF Auqy bYT ky dfsqfnF suxfieaf<br />
krdy sn aqy sroqy huMmhMmf ky AunHF<br />
duafly juV jfieaf krdy sn. bfqF vflf<br />
hfl hI dfsqfnF df hoieaf. sfzy leI,<br />
pMjfbI sfihqkfrF leI ieh jfxnf<br />
idlcsp rhygf ik AurdU sfihq qy<br />
siBafcfr nfl juVy hoey kuC sUJvfnF ny<br />
sLbd<br />
JroKf<br />
bljIq bfsI<br />
Pon: 734-454-4958<br />
aMgryËI anuvfd hY. hor qF hor, ‘mhfn koÈ’<br />
dy iek ieMdrfj qoN vI myrI gwl pRmfxq<br />
huMdI hY-ies ivc ‘isRst’ Èbd df iek arQ<br />
sRyÈT idMdy hoey Audfhrx vjoN jo tUk idwqI<br />
geI hY, Auh ‘akfl Ausqq’ vflI ieho<br />
cricq tUk hY, “kvn isRsit ko iBRst hY?”<br />
kfHn isMG ny ieMdrfj dyx qoN pihlF avwÈ<br />
hI ‘dsm gRMQ’ dI hwQ ilKq dyKI hovygI pr<br />
dsm gRMQ dy tIkfkfr ny lgdf hY, sB<br />
Gflf-mflf kr idwqf hY-iDRst qy isRst do<br />
vwKo-vwKry ÈbdF dy arQ ieko QF nrV idqy<br />
gey hn. bhuq sfry kihMdy khfAuNdy ivdvfn<br />
ies qrHF krdy dyKy hn. myrf iKafl hY, hux<br />
kuJ gwl sfPL ho geI hovygI. vDyry insicq<br />
hox leI mOilk hwQ-ilKqF Prolx dI loV<br />
hY jo ies vkq myry pfs nhIN hn.<br />
iDRÈ DfqU qoN kuJ hor vI pMjfbI Èbd<br />
ivkisq hoey hn. Dus dyxf ivc Dus Èbd<br />
iDRÈ dy arQF qy DunI nfl imldf hY. qkVf,<br />
Bfrf, DONskfrI, motf sFZ dy arQF ivc Zwtf<br />
Èbd vI iesy DfqU nfl sbMDq hY. Èfied<br />
iDq qy Dfk vI iesy qoN bxy hn. ieh Èbd<br />
ieMnf cqur hY ik ies ny afpxIaF<br />
irÈqydfrIaF dUr dUr qwk PYlfa rwKIaF<br />
hn. bhuq sfrIaF ihMd-XUrpI BfÈfvF ivc<br />
iesdy sujfqI Èbd imldy hn. iesdf BfropI<br />
mUl hY ‘dhers’ ijsdf arQ sfhs,<br />
hOslf jF juraq krnf hY. sB qoN jfixaf<br />
pCfixaf aMgryËI Èbd hY dare ijs dy<br />
arQ iDRÈt nfl imldy juldy hn. purfxI<br />
aMgryËI ivc iesdy arQ ‘Kqrf shyVnf’<br />
huMdf sI qy awj kwlH hOslf krnf, juraq<br />
krnf hY . purfxI aMgryËI ivc dare df<br />
BUqkflI Èbd durst huMdf sI. grIk<br />
thrasys, ilQUaYnIan dristu aqy<br />
avysqf drs dy iehI arQ huMdy hn,<br />
arQfq juraq krnf. not krn vflI gwl<br />
hY ik BfrqI BfÈfvF ivc iesdf ruJfn bhuqf<br />
nfkfrfqmk arQ giRhx krn vwl hY jd<br />
ik dUsrIaF BfÈfvF ivc iesqoN Ault.<br />
ieh svfl AuBfiraf hY ik kI smkflI<br />
iviÈaF df prMprfgq dfsqfn dy muhfvry<br />
nfl sumyl sMBv hY? cricq smfjkrfjnIqk<br />
iPLlm ‘pIplI lfeIv’ dy lyKk<br />
qy sih-inrdyÈk mihmUd PLfrUkI aqy<br />
aYktr dfinÈ husYn ny iml ky keI sflF<br />
qoN ieh qjrbf ÈurU kIqf hoieaf hY aqy<br />
sroqy AunHF dIaF pyÈkfrIaF ivc BfrI<br />
idlcspI idKf rhy hn. imsfl vjoN,<br />
aprYl 2011 ivc keI sflF qoN sIKF<br />
ipwCy suwty hoey zf[ ibnfiek syn dI hmfieq<br />
ivc idwlI ivc kIqy gey ‘ktihry ivc<br />
inaF’ nF dy siBafcfrk myly dy aMqly<br />
idn AunHF ny mMc sMBfilaf qF hfl Br<br />
jfx krky bfhr KloqI rih geI sroiqaF<br />
dI BIV vfsqy skrIn df pRbMD krnf<br />
ipaf. ienHF dfsqfngoaF ny dyÈ nUM<br />
‘bfdÈfhq’ afK ky kfrjpflkf qy<br />
inaFpflkf nUM ‘jfdUgr’ ikhf jo ibnfiek<br />
syn aqy jylHF ivc inaF AuzIk rhy Auhdy<br />
vrgy hor iksy vI ivakqI nUM Auzx-CU<br />
kr skdy hn. dfsqfnI lihËy qy rUp vflI<br />
pMqflI imMt dI kmfl dI pyÈkfrI ivc<br />
AunHF ny dfVHI qy aiqvfd dy nfqy bfry vI<br />
ivaMg kIqy. ieh gwl ËrUr ivcfrI jfxI<br />
cfhIdI hY ik kI pMjfbI sfihq ivc vI<br />
bfq dy muhfvry ivc smkflI ivÈy pyÈ<br />
krn df pRXog sMBv hY?
<strong>Punjab</strong> <strong>Times</strong> <strong>Vol</strong> <strong>13</strong>, <strong>Issue</strong> <strong>18</strong>, <strong>May</strong> 5, 2012 pMjfb tfeImjL sfl <strong>13</strong>, aMk <strong>18</strong>, 5 meI 2012 (28)<br />
BfeI blvMq isMG rfjoafxf vwloN mwly pYNqiVaF qoN bfad keI hlikaF ivc vfhvf ihljul hoeI hY aqy hux qwk ho rhI hY. hux Aus ny jylH ivcoN jgqfr<br />
isMG qfrf dI icwTI df jvfb Byijaf hY. adfry kol jQydfr dljIq isMG, buwZf jOV (rfjsQfn, Bfrq) df iek Kq vI puwijaf hY jo Aus ny BfeI<br />
rfjoafxf nMU iliKaf hY. ies qoN ielfvf BfeI rfjoafxf nMU jylH ivc iml ky afey ikrpfl isMG biTMzf ny vI afpxI ilKq ByjI hY. ienHF ilKqF<br />
nfl cwl rhI bihs ivc kuJ hor msly afx juVy hn. pMjfb aqy pMQ leI drd rwKx vfilaF leI ieh msly bhuq aihm hn. ienHF iqMnF ilKqF<br />
nMU ieQy rqf ku aYizt krky Cfipaf jf irhf hY. ienHF ilKqF ivc ijnHF gwlF ‘qy Poks kIqf igaf hY, Auh ‘pMjfb tfeImË’ dy pfTkF leI CfpIaF<br />
jf rhIaF hn. ipClI vfr BfeI rfjoafxf dI BYx ny afpxy Kq ivc BfeI rfjoafxf dy pihlF jfrI kIqy Kq vI pfTkF nfl sFJy krn dI bynqI<br />
kIqI sI. ieh Kq AunHF vwloN clfeI jf rhI vYbsfeIt www.sangharshdasach.com ‘qy pVHy jf skdy hn. asIN ieh ilKqF ies ivcfr nfl Cfp<br />
rhy hF ik BfeI rfjoafxf ny afpxy KqF ivc ijhVy msly rwKy hn, jF AunHF bfry hor lokF dy jo ivcfr afey hn, AunHF bfry bxdI-srdI crcf hovy.<br />
ienHF gwlF nMU isrP ies krky hI axgOilaF nhIN krnf cfhIdf ik ies nfl kuJ iDrF dI sihmqI nhIN hY. -sMpfdk<br />
BfeI rfjoafxf vwloN jgqfr<br />
isMG qfrf dI icwTI df jvfb<br />
Kflsf jI, jgqfr isMG qfrf ny mYnUM<br />
lYtr ilK ky kuJ suafl juafb kIqy hn.<br />
ienHF df juafb mYN Kflsf pMQ dI lwgI<br />
kcihrI ivc dyxf cfhuMdf hF.<br />
jgqfr isMG qfrf, sB qoN pihlF qF<br />
mYN qYnUM ieh puwCxf cfhuMdf hF ik qUM mYnUM<br />
iks hYsIaq nfl ieh svfl<br />
puwC irhf hYN? kI qUM mYnUM ryÈm<br />
isMG, jgqfr isMG hvfrf aqy<br />
pRo[ divMdrpfl isMG Buwlr df<br />
sfQI hox dy nfqy ieh sB puwC<br />
irhf hYN, jF iPr byaMq kFz dI<br />
kfrvfeI df, qyry kihx<br />
anusfr, muwZlf ihwsf hox dy<br />
nfqy ieh sB puwC irhf hYN?<br />
ijwQoN qwk qyry ies kFz dI<br />
kfrvfeI df mwuZlf ihwsf hox<br />
dI gwl hY, mYN qYnUM ieh Xfd<br />
krvfAuxf cfhuMdf hF ik jdoN<br />
31 agsq 1995 nUM mYN qYnUM<br />
afpxy skUtr ‘qy bYTf ky sYktrIeyt<br />
afpxy nfl lY igaf sI, Aus sYktrIeyt<br />
bfry qUM pihlF iblkul hI axjfx sI.<br />
iPr dupihr nUM byaMq isMG dy sYktrIeyt<br />
puwjx qoN bfad afpF vfps kmry ivc<br />
cly gey sI ijQy BfeI idlfvr isMG<br />
aYkÈn leI iqafr sI. iPr afpF BfeI<br />
idlfvr isMG smyq sYktrIeyt vfps af<br />
gey. sYktrIeyt puwj ky qUM kfr KVHI krky<br />
28 apRYl myry leI suBfgf idn sI<br />
ijs idn BfeI blvMq isMG rfjoafxf dy<br />
pirvfrk mYNbrF nfl mYnUM pitaflf jylH<br />
ivc mulfkfq krky AunHF dy pihlI vfr<br />
drÈn krn df mOkf imilaf. myry leI<br />
hor vI KuÈI dI gwl ieh sI ik pihlI hI<br />
mulfkfq dOrfn BfeI rfjoafxf ny aYsI<br />
apxwq aqy hlImI nfl afpxy mn dI<br />
zUMGfeI qoN Auh swc pRgt kIqf ijs nUM<br />
sux ky mOky ‘qy hfjLr koeI vI ivakqI<br />
ieh aMdfËf hI nhIN sI lf skdf ik do<br />
ajnbIaF dI pihlI vfr mulfkfq ho rhI<br />
hY. ieh mihsUs ho irhf sI ik bhuq<br />
purfxI idlF dI sFJ hY. pMQk ivcfrF krdy<br />
smyN asIN ieMnf guafc gey ik BfeI<br />
rfjoafxf dy mnIlf rih rhy ccyrf Brf-<br />
BrjfeI, mfsI jI, cfcf jI, BqIjf,<br />
BqIjI, sB qoN ipafrI BYx kmldIp kOr,<br />
jIjf jI aqy BfxjI nfl AunHF nUM koeI<br />
gwl krn df mOkf hI nf imilaf. hor vI<br />
KuÈI dI gwl ieh ik AunHF ny koeI iglf<br />
krn dI bjfey KuÈI hI Ëfhr kIqI ik<br />
mYnUM imly ibnF hI kfhlI nfl AuQoN clf<br />
igaf sI. Aus qoN bfad mYN aqy BfeI<br />
idlfvr isMG iewkly hI aYkÈn dI iqafrI<br />
krdy rhy. qYnUM pqf hY ik jgqfr isMg<br />
hvfrf 30 qrIk nUM hI muhflI qoN idwlIgfjIafbfd<br />
clf igaf sI aqy 31 agsq<br />
1995 nMU byaMq isMG dy kql vfly idn<br />
vI idwlI-gfjIafbfd hI sI. qUM kfr<br />
sYktrIeyt Cwz ky AuQoN Bwj ky vI ies<br />
kfrvfeI df muwZlf ihwsf bx igaf aqy<br />
hvfrf gfjIafbfd ivc bYT ky ies kys<br />
df mfstrmfeINz aqy krqf-Drqf bx<br />
igaf. BfeI idlfvr isMG afpxy srIr<br />
dI botI-botI krvf ky vI quhfzI nËr<br />
ivc ies kys df ihwsf nhIN hY, ikAuNik<br />
AunHF nUM pMQk ivcfrF sux ky jo KuÈI hfsl<br />
hoeI hY, Auh Èfied pirvfrk gwlF krky vI<br />
nf huMdI. ieh sux ky myrf isr AunHF awgy<br />
siqkfr nfl Juk igaf ik sfry hI pirvfrk<br />
mYNbr inwjI pirvfrk gwlF nfloN pMQk<br />
msilaF nUM ikMnI qrjIh dy rhy hn.<br />
mulfkfq dOrfn BfeI rfjoafxf nUM<br />
bynqI kIqI geI ik gurbfxI dy isDFq<br />
aqy purfqn iswK ieiqhfs dy pfey pUrinaF<br />
‘qy cwl ky ijs idRVqf nfl swc ‘qy pihrf<br />
idwqf hY, ies ny quhfzI ÈKsIaq nUM bhuq<br />
Aucf kr idwqf hY. ies smyN quhfzy vloN<br />
ikhf aqy iliKaf iewk iewk Èbd kOm dI<br />
ËmIr nUM jgfAux df kMm kr irhf hY.<br />
ies leI ienHF ÈbdF dI vrqoN isrP sFJy<br />
kOmI ihwqF leI hI kIqI jfvy. ivcfrDfrk<br />
vKryvyN kfrx pMQ dIaF dUjIaF iDrF nfl<br />
ivvfd cldf rwKx nfl hmyÈF AucI<br />
ÈKsIaq nUM hI Zfh lwgdI hY. ies leI<br />
bynqI hY ik cwl irhf ivvfd POrn bMd<br />
kr idwqf jfvy.<br />
BfeI rfjoafxf df jvfb vI bVf hI<br />
quhfzy kihx anusfr ieh kys mnuwKI bMb<br />
df kys hI nhIN hY. ieh sfrf kMm jgqfr<br />
isMG hvfrf ny afp hI kIqf hY. myrf aqy<br />
bfkI sfQIaF df nfm qF quhfzI zfierI<br />
ivc ikqy drj hI nhIN hY. hux jd Kflsf<br />
pMQ nUM ies kys dI aslIaq df pqf lwg<br />
irhf hY qF quhfnUM duwK puwj<br />
irhf hY. kI qYnUM ryÈm isMG<br />
vwloN rvI kYt nfl sbMD<br />
rwKx df Borf vI duwK nhIN<br />
hY? kI qYnUM BfeI idlfvr<br />
isMG dI kurbfnI qoN munkr<br />
hox df Borf vI duwK nhIN hY?<br />
iPr vI, mYN kdy iksy dy vI<br />
sihXog nUM kdy Gtf ky jF<br />
vDf ky nhIN dyiKaf. ijs iksy<br />
df ijMnf vI sihXog hY, Auh<br />
siqkfrXog hY pr bfkI<br />
sfQIaF dy sihXog nUM Buwl<br />
ky Kud hI DoKy nfl krqf-<br />
Drqf bx jfxf Kflsf pMQ nfl DoKf hY,<br />
sMGrÈ nfl DoKf hY.<br />
qusIN ieh ikhf hY ik hvfry aqy<br />
sfQIaF dy ivcfr kI hn, ieh koeI bihs<br />
df ivÈf hI nhIN hY. jgqfr isMG qfrf jI,<br />
qUM mYnUM ieh gwl dws, jd 31 mfrc nUM<br />
myrI PFsI df idn qYa sI qF 27 mfrc nUM<br />
hvfrf afpxy nyVly sfQI dljIq isMG<br />
(bfkI agly sPy `qy)<br />
cwl irhf ivvfd POrn bMd kIqf jfvy<br />
muwK syvfdfr akfl qÉq sfihb, BfeI blvMq isMG rfjoafxf,<br />
pMQk jQybMdIaF dy smUh ahudydfrF sfihbfn nUM apIl<br />
qrkpUrx sI. AunHF ikhf ik Ausf ienHF<br />
vIrF nfl koeI ivvfd nhIN hY, isrP ieho<br />
hI kihxf hY ik jylH ivc sYNkVy hor<br />
ivakqI hn ijhVy bfhr koeI nf koeI<br />
aprfD krky afey hn pr adflqF ivc<br />
afpxy afp nUM bcfAux leI Auh Aus kIqy<br />
aprfD qoN muwkr jFdy hn qy vkIlF rfhIN<br />
afpxy ies JUT nUM swcf iswD krn dI<br />
koiÈÈ krdy hn. ies qrHF krn nfl bhuq<br />
sfry aprfDI sjf qoN bc vI jFdy hn qy<br />
ijhVy JUT nUM swc iswD krn ivc sPl<br />
nhIN huMdy, Auh afpxI koiÈÈ dy bfvjUd<br />
sjLf Bugqdy hn. BfeI rfjoafxf dI dlIl<br />
sI ik afm aprfDIaF vFg sMGrÈIl XoDy<br />
afpxy iksy inwjI ihwqF dI pUrqI jF ivkfrF<br />
aDIn ho ky koeI aprfD nhIN krdy,<br />
blik AunHF dy aprfD krn df mkisd<br />
afpxI jmfq jF kOm nfl kIqI jf rhI<br />
byiensfPI Kqm krnf huMdf hY. iensfP<br />
dI mMg leI kIqy gey aprfD ipwCoN PVy<br />
jfx ‘qy, jy sMGrÈIl XoDy, Kfs krky<br />
(bfkI agly sPy `qy)<br />
rfjoafxf dy nF KuwlHf pwqr<br />
jo pujIÈn awj BfeI jgqfr isMG hvfry dI hY, Aus sQfn ‘qy phuMcx leI<br />
keI sfl lwg jFdy hn. awj koeI vI nhIN cfhuMdf ik aijhf nOjvfn kOm qoN sdf leI ivwCV<br />
jfvy. ies leI iswK pMQ awj Aus ƒ hr hflq ivc bcfAux dI koiÈÈ ivc hY.<br />
jy gwl krIey BfeI blvMq isMG rfjoafxf dI qF byaMq isMG kFz (1995) qoN<br />
pihlF Aus bfry koeI nhIN jfxdf sI. bwbr Kflsf ieMtrnYÈnl jo 1978 ivc<br />
hoNd ivc afeI, byaMq isMG dIaF vDIkIaF jQydfr suKdyv isMG bwbr dI ÈhIdI qoN bfad<br />
Aus nMU pfr bulfAux df ÌYslf kIqf. bwbrF ƒ byaMq isMG qwk puwjx leI aMdrly bMidaF<br />
dI loV sI, ies leI AunHF ny blvMq isMG rfjoafxf aqy hor isMGF ƒ pRyiraf.<br />
hux blvMq isMG rfjoafxf df pirvfrk ipCokV sFJf krdf hF. Aus df<br />
bfp ipMz df srpMc sI aqy ies ny tksfl nfl sbMiDq KfVkU isMGF dI muKbrI<br />
kIqI sI. ijs idn ies df bfp mfiraf igaf, Aus idn blvMq isMG rfjoafxf,<br />
ies df bfp qy ies dy BfeI ny bwbrF dy iek isMG ƒ PVn dI koiÈÈ kIqI sI, pr<br />
Aus isMG ny PurqI nfl afpxf ipstl kwZ ky rfjoafxf dy bfp ƒ mfr idwqf.<br />
rfjoafxf qy ies df BfeI AuQoN dOV gey, qy bwbr vI AuQoN inkl igaf sI. blvMq<br />
dy bfp dy mrn qoN bfad ies dI mfqf ƒ srkfrI pYnÈn lwg geI aqy blvMq<br />
isMG ƒ puils ivc nOkrI iml geI. blvMq isMG ƒ bwbrF ny ikhf ik afpxy bfp<br />
dy krmF dy Doxy Dox leI AunHF nfl rl jf. jy ieh nf rldf qF ho skdf, ies ƒ vI soDf<br />
lwg jfxf sI. awj 17 sflF bfad ieh AunHF isMGF dy iKlfÌ hI Ëihr Augl irhf hY,<br />
ijnHF dI pRyrnf nfl ieh ies kMm leI iqafr hoieaf sI.<br />
pMQ Kflsf awgy mYN kuJ bynqIaF krnIaF cfhuMdf hF. ienHF ƒ pVH-ivcfr ky<br />
pMQ afp ÌYslf kry ik ijMnf blvMq isMG rfjoafxf ƒ cuwikaf igaf hY, kI Auh<br />
ies dy kfbl hY jF nhIN?<br />
1) rfjoafxf kihMdf hY ik Auhny kfƒn awgy koeI apIl nhIN krnI, pr<br />
ijhVy kr rhy hn, AunHF ƒ gwdfr afKdf hY. Kflsf jI, Ërf soco, jy awj sRI<br />
akfl qÉq df jQydfr aqy pMQ Kflsf BfeI idlfvr isMG jY isMG vfly ƒ kOmI<br />
ÈhId df iKqfb dy rhy hn qF BfeI jgqfr isMG hvfrf aqy Aus dy sfQI kfƒnI<br />
lVfeI lV rhy hn, ieh vI sMGrÈ df ihwsf hI hY. rfjoafxf ƒ puwCo ik Auh<br />
puils dI nOkrI dI ikMnI aqy kdoN qwk srkfrI qnKfh lYNdf irhf hY? ies dI<br />
mfqf jI ƒ jo srkfrI pYnÈn iml rhI hY, ieh ikhVy kfƒn hyT hY?<br />
2) blvMq isMG rfjoafxf aqy bfkI isMGF ƒ jd PFsI dI sËf suxfeI geI,<br />
rfjoafxf ny apIl krn qoN qF nFh kr idwqI aqy nfl hI afpxy dfVHI kys ktvf ky BfeI<br />
jgqfr isMG hvfrf ƒ qohÌy vjoN Byj ky kihMdf ik afpxI iswKI sFB lY. kI ieh iswKI<br />
jgqfr isMG hvfrf dI sI ik gurU jI dI? BfeI hvfrf ny qF rfjoafxf ƒ mfVy kMmF qoN htf<br />
ky cMgy pfsy lfieaf ijs nfl ieh kOm df hIro bx igaf. 3) Kflsf jI, rfjoafxf roË<br />
kihMdf hY ik Auhy nF ‘qy koeI pYsf iekwTf nf kry. soc ky dwso ik ijhVI icwTI<br />
rfjoafxf ny afpxI BYx kmldIp kOr dI vYWbsfeIt ‘qy apIl vjoN lfeI hY, iehI<br />
icwTI tI[vI[ mIzIaf rfhIN vI sMgqF ƒ idKf ky mfieaf leI apIlF kIqIaF<br />
geIaF hn, ik pYsy ies akfAUNt ivc Byjo. ies Auqy iks dy dsqÉq hn? kroVF<br />
rupey iekwTy vI ho cuwky hn. BfeI rfjoafxf jI ny qF kys lVnf nhIN, nf vkIl krnf,<br />
nf apIl krnI, nf hI kmldIp kOr ny koeI kys lVnf hY, iPr ieh pYsy kfhdy vfsqy?<br />
4) BfeI ryÈm isMG 30 sflF qoN pMQ dI syvf kr rhy hn. ijhVy ielËfm rfjoafxf<br />
ny lfey hn, Auh bybuinafd hn. Ëihr dI golI shI sI, rfjoafxf ny jd golI KfDI<br />
hI nhIN, qF asr iks qrHF ho jFdf? BfeI idlfvr isMG dy nfl dI bMb vflI bYlt iehƒ<br />
vI idwqI geI sI ky[pI[aYs[ igwl vfsqy; pr ies ny vrqI nhIN qF dUijaF ƒ doÈ iks leI?<br />
afiKr ivc mYN BfeI blvMq isMG rfjoafxf ƒ ieh dwsxf cfhuMdf hF ik mYN<br />
ivsfKI 1978 dy sfky qoN bfad sMq jrnYl isMG jI Kflsf iBMzrF vfilaF nfl<br />
kfÌI smF syvf kIqI hY. sMn 1984 ivc mYN sMqF dy nfl hI sI. tksflI hox dy<br />
nfqy myrf isr bwbrF awgy Jukdf hY, bwbrF ny swcy idloN qn, mn aqy Dn nfl pMQ<br />
dI syvf kIqI hY aqy afs krdF hF ik hux vI Auh syvf kr rhy hoxgy. blvMq<br />
isMG jI ijnHF ny awj qYƒ bwbrF nfloN vwKrf kIqf hY, AunHF hI ÈKsF ny 1984 ivc<br />
vI bwbrF iKlfÌ bhuq kuJ iliKaf sI, pr mYN AunHF ƒ rok nf sikaf. qUM hux qwk<br />
ijhVy isMGF dy iKlfÌ ilK cuwkf hY, ijvyN bwbrF dy iKlfÌ vI ilK idwqf, s[<br />
ismrnjIq isMG mfn, BfeI dljIq isMG ibwtU, dl Kflsf vfly; gwl kI, qUM sfry<br />
KfilsqfnIaF ivruwD hI ilK irhf hYN. ijhVI jmfq (Bfjpf) df afgU sRI drbfr<br />
sfihb Auqy hmlf krvfAux dI gwl afpxI ikqfb ivc ilK ky afp mMndf hY,<br />
AuhdI BfeIvfl pfrtI dI qUM ihmfieq kr irhf hYN. kI ieh acMBf nhIN hY ik afp<br />
qUM ies pfrtI dI hmfieq krky vI iekwlf hI KfilsqfnI rih igaf? qy ijnHF ny<br />
qyrI PFsI ivruwD morcy lfey, qy jylHF ivc gey, AunHF sfiraF ƒ qUM BMz irhf hYN.<br />
ies vfsqy mYN qYƒ slfh dyxI cfhFgf ik Kflsf pMQ koloN afpxIaF glqIaF dI<br />
muafÌI mMg lY, ies ivc qyrf hI Blf hY; nhIN qF ienHF qyry nflidaF ny hI qYƒ<br />
vI imwtI ivc rol ky rwK dyxf hY. awj sfry pMQ ƒ sRI akfl qÉq sfihb hyT<br />
iekwTy krn df ishrf jo qyry isr bwJ igaf hY, jy qUM isMGF ivruwD ieh icwTI-pRcfr bMd<br />
nhIN kryNgf qF sfrI kOm ƒ muV KyrUM-KyrUM krn leI vI iswK sMgqF afAux vfly kwlH ƒ qYƒ<br />
hI ijLMmyvfr TihrfAuxgIaF.<br />
-jQydfr dljIq isMG, buwZf jOV (rfjsQfn, Bfrq)
<strong>Punjab</strong> <strong>Times</strong> <strong>Vol</strong> <strong>13</strong>, <strong>Issue</strong> <strong>18</strong>, <strong>May</strong> 5, 2012 pMjfb tfeImjL sfl <strong>13</strong>, aMk <strong>18</strong>, 5 meI 2012 (29)<br />
BfeI rfjoafxf vwloN jgqfr isMG qfrf dI icwTI df jvfb<br />
ibwtU rfhIN aKbfrF nUM ieh ibafn jfrI<br />
krdf hY ik Aus dy aqy myry ivckfr bhuq<br />
hI ijLafdf ivcfrk mwqByd hn, qF iPr<br />
Kflsf pMQ nUM ieh dwsxf quhfzf ÌrjL hY<br />
ik quhfzy ikhVy ivcfrF nfl myry mwqByd<br />
hn? ieQy mYnUM ieh jfxn df pUrf hwk hY<br />
ik afKr quhfzy ivcfr hn kI? iek<br />
jwQybMdI df muKI ijs dy hr kMm ny afpxI<br />
jwQybMdI dy mYNbrF leI pRyrnf df sroq<br />
bxnf huMdf hY, agr Auh muKI ibnF koeI<br />
ivcfr rwKy iek afm aprfDI, corF vFg<br />
iksy mYijstryt awgy afpxf kys lVdf<br />
hY, sYÈn kort ivc kys lVdf hY,<br />
hfeIkort ivc kys lVdf hY, suprIm<br />
kort ivc afpxf kys lVdf hY, duÈmx<br />
dI adflq ivc cuwp-cfp KVHf hY qF qusIN<br />
ies nUM kI khogy? kI isrÌ golI clfAuxf<br />
qy Bwj jfxf hI sMGrÈ hY? jgqfr isMG<br />
qfrf jI, iksy sMGrÈI XoDy df hr aYkÈn<br />
Aus dy ivcfr huMdy hn; agr koeI sMGrÈI<br />
XoDf koeI aYkÈn krky duÈmx dI adflq<br />
ivc afm aprfDI vFg afpxy kIqy hoey<br />
kMm qoN munkr ho jfvy qF iPr sMGrÈI<br />
XoDy aqy afm aprfDI ivc Prk hI kI<br />
rih jFdf hY? hr aYkÈn qoN bfad ieh<br />
dwsxf sMGrÈI bMdy df PrË huMdf hY ik Auusny<br />
ieh aYkÈn ikAuN kIqf, ies df sMGrÈ nUM<br />
aqy Kflsf pMQ nUM kI Pfiedf hY?<br />
ijQoN qwk hvfrf jF iksy hor dy kys<br />
lVn df sbMD hY, mYnUM iksy dy vI kys<br />
lVn ‘qy koeI ieqrfjL nhIN hY, pr kOmI<br />
sLhId BfeI idlfvr isMG jY isMG vflf<br />
dI kurbfnI qoN munkr ho ky iksy vwloN vI<br />
kys lVn ‘qy sÉq ieqrfjL hY. qUM vI 8<br />
sfl adflq ivc bYTdf irhf hYN, pr qusIN<br />
sfry sfQIaF ny ajy qwk ieh spwÈt nhIN<br />
(ipCly sPy qoN jfrI)<br />
jrnYl vI afm aprfDIaF vFg sjLf qoN<br />
bcx leI JUT df shfrf lYx qF afm<br />
aprfDIaF qy sMGrÈIl XoiDaF ivc koeI<br />
aMqr hI nhIN rih jFdf. AunHF hor ikhf<br />
ik PFsI dI sjLf pfAux ipwCoN qF sMGrÈIl<br />
XoDy leI jfbr srkfr dIaF byiensfPIaF<br />
ivruD swc bolx df Auh suinhrI mOkf<br />
imldf hY ijhVf hor iksy vI styj qoN<br />
pRfpq nhIN ho skdf.<br />
BfeI rfjoafxf ny ikhf ik jy koeI<br />
ies mOky nUM pRfpq krn dI QF kfnUMnI<br />
dfa-pyc KyzidaF JUT df shfrf lY ky<br />
afpxI jfn bcfAux leI afpxf kys<br />
lVnf vI cfhuMdf hY qF vI AunHF nUM koeI<br />
ieqrfË nhIN, bÈrqy Auh ies sMGrÈ<br />
dOrfn hoey ÈhIdF dI ÈhIdI rolx df gunfh<br />
nf krn. AunHF ikhf ik Aus df BfeI jgqfr<br />
isMG hvfrf nUM iewko svfl hY ik Auh BfeI<br />
idlfvr isMG nUM ÈhId mMndy hn jF nhIN?<br />
dUjf svfl hY ik BfeI ryÈm isMG spÈt<br />
kry ik Aus df rvI kYt nfl koeI sbMD<br />
hY jF nhIN? ieh vIr ienHF svflF df iswDf<br />
jvfb dyx dI QF hor hor iksm dy doÈ<br />
lfAux lwg pYNdy hn. hux jdoN qwk Auh<br />
ienHF do svflF df Auqr idwqy ibnF hor<br />
doÈ lfAuxgy qF Auh (rfjoafxf) AunHF df<br />
spÈtIkrn idMdf rhygf qy svfl puwCdf<br />
rhygf. jy Auh doÈ lfAuxy bMd kr dyxgy<br />
qF jvfb afpxy-afp hI bMd ho jfxgy.<br />
ies gwlbfq AuprMq BfeI rfjoafxf<br />
ny BfeI jgqfr isMG qfrf vwloN ieMtrnYwt<br />
‘qy pfeI geI icwTI df jvfb jo Auh pihlF<br />
hI ilKI bYTy sn, BYx kmldIp kOr nUM<br />
PVf idwqf.[[[<br />
mYN iehI kihxf cfhFgf ik ijMnf swc<br />
koeI ivakqI PFsI dy qÉqy ‘qy KVH ky<br />
bol skdf hY, Auqnf swc hor iksy ivakqI<br />
kIqf ik qusIN sfry acfnk hI BfeI<br />
idlfvr isMG dI kurbfnI qoN munkr ikAuN<br />
ho gey? ikqy quhfzI ies koiÈÈ df mksd<br />
ÈhId BfeI idlfvr isMG jY isMG vflf dI<br />
kurbfnI nUM nOjvfnF dI pRyrnf df sroq<br />
bxn qoN rokxf qF nhIN hY? agr kys hI<br />
lVnf sI qF ieh kih ky liVaf jFdf ik<br />
asIN ies kys ivc Èfiml nhIN hF, asIN<br />
byksUr hF. awj vI myry svfl quhfzy<br />
sfhmxy Ausy qrHF KVHy hn ik agr quhfzy<br />
kihx muqfbk ieh kys mnuwKI bMb df kys<br />
hI nhIN hY, qF iPr BfeI idlfvr isMG ÈhId<br />
iks qrHF ho igaf, bwbr iks qrHF ho igaf?<br />
ryÈm isMG dy rvI kYt nfl kI sbMD hn?<br />
svflF dy juafb dyvo. iewDr-AuDr dIaF<br />
gwlF krky tfl-mtol nf kro.<br />
quhfzf kihxf ik hvfrf suprIm<br />
kort qoN bfad rfsLtrpqI kol nhIN<br />
jfvygf. quhfzI ieh gwl vI afpxy afp<br />
nUM aqy Kflsf pMQ nUM DoKf dyx vflI hY.<br />
ijhVf ivakqI mYijstryt awgy kys<br />
lVdf hY qF Aus nUM rfsLtrpqI awgy kys<br />
lVn ‘qy qF mfx hI krnf cfhIdf hY<br />
ikAuNik mYijstryt nfloN qF rfsLtrpqI<br />
df ahudf suprIm hY.<br />
qusIN myry leI ÈRomxI kmytI aqy<br />
akflI dl vwloN rihm mMgx dI gwl kIqI<br />
hY. myrI PFsI ‘qy lwgI rok nUM, myry vwloN<br />
ies nUM Kflsf pMQ dI ijwq krfr dyx ‘qy<br />
ieqrfjL kIqf hY. qUM kih irhf hYN ik myrI<br />
PFsI ‘qy rok lwgx nfl Kflsf pMQ df<br />
isr idwlI awgy Juikaf hY, pr qyrf zYzI<br />
vDfvf isMG afpxI lYtr ivc ieh kih<br />
irhf hY ik ieh rok Kflsf pMQ dy roh dy<br />
kfrx lwgI hY.<br />
nf mYN iksy qoN rihm mMigaf, nf hI<br />
cwl irhf ivvfd POrn bMd kIqf jfvy<br />
Kfs krky ijhVf afpxf kys adflq ivc<br />
lV irhf hovy, Auh AunHF swc kdI nhIN<br />
bol skdf. aDUrf swc pUry swc df kdI<br />
vI mukfblf nhIN kr skdf. mYN afpxy<br />
pihly Kq ivc vI BfeI ryÈm isMG bwbr<br />
nUM bynqI kIqI sI qy hux smuwcIaF pMQk<br />
jQybMdIaF nUM apIl krdf hF ik BfeI<br />
rfjoafxf vwloN boly jf rhy pUry swc nUM<br />
svIkfr krky Aus nUM hmfieq idwqI jfvy<br />
qy kOmI ÈhId BfeI idlfvr isMG aqy rvI<br />
kYt sbMDI afpxI nIqI spÈt kIqI jfvy.<br />
ies dy nfl hI BfeI rfjoafxf jI nUM<br />
bynqI krdf hF ik Auh sB jQybMdIaF nUM<br />
akfl qÉq nUM smrpx hox dy nfm ‘qy<br />
bfdl dl vwloN afp hudry ZMg nfl<br />
inXukq kIqy gey aqy AunHF dI mrËI<br />
nfl hI rfqo-rfq htfey jf skx vfly<br />
jQydfrF nUM ieMnI aihmIaq dy ky<br />
pujfrIvfd nUM bVHfvf dy ky aiswDy rUp<br />
ivc sB kuJ bfdl pirvfr dy aDIn<br />
krn vflI nIqI ‘qy muV ivcfr kIqI<br />
jfvy. aTfrvIN sdI vfly akfl qÉq<br />
aqy ies dy jQydfrF dI pRMprf nUM bhfl<br />
krky sRI akfl qÉq sfihb dI srb<br />
Aucqf bhfl krn leI koeI bfnxUM<br />
bMinHaF jfvy. jy iksy isafsI pfrtI vloN<br />
inXukq kIqy jQydfr hI iswKF leI<br />
srbAuc hn qF gurU gRMQ sfihb jI dI<br />
srbAucqf df kI sQfn hovygf, ies sbMDI<br />
sfiraF nUM socx dI loV hY. sfry ÈRomxI<br />
akflI dlF dI mOjUdf kfrguËfrI 1920<br />
ivc sQfpq hoey ÈRomxI akflI dl qoN<br />
kohF dUr hY. so, sfiraF hI dlF nUM BMg<br />
krky 1920 vflf isDFqk ÈRomxI akflI<br />
dl bhfl krn dI vI sÉq ËrUrq hY.<br />
ikrpfl isMG biTMzf<br />
Pon: +91-98554-80797<br />
kirpalsinghbathinda@gmail.com<br />
Kflsf pMQ ny iksy qoN rihm mMigaf, sgoN<br />
Kflsf pMQ ny kysrI pwgF bMnH ky, kysrI<br />
inÈfn hwQ ivc PV ky sVkF qy inkl ky<br />
‘Kfilsqfn ijLMdfbfd dy nfhry lgf ky<br />
idwlI qoN aËfdI dI mMg kIqI sI, 29 mfrc<br />
nUM pitaflf jylH nUM Gyrn df pRogrfm<br />
bxfieaf sI. jy 28 mfrc dI rfq nUM myrI<br />
PFsI `qy rok nf lgfeI jFdI qF 29 mfrc<br />
nUM pitaflf jylH dy afly-duafly Kflsf<br />
pMQ df imsflI iewkT hoxf sI. Kflsf<br />
pMQ dy ies iewkT dI akfl purK qoN ibnF<br />
hor koeI nyqf agvfeI nhIN sI kr irhf,<br />
ies df mnorQ myrI PFsI rokxf sI. myrI<br />
PFsI `qy rok iksy sLRomxI kmytI jF<br />
akflI dl dy kihx `qy nhIN lwgI, sgoN<br />
Kflsf pMQ dy roh awgy, eyjMsIaF dIaF<br />
irportf qy idwlI df qÉq Juikaf sI. myry<br />
vwl rwsf lY ky af rhI idwlI nUM Kflsf<br />
pMQ ny kysrI inÈfn idKf ky vfps idwlI<br />
vwl nUM Bjfieaf sI. iesy leI hI mYN ies<br />
nUM Kflsf pMQ dI ijwq krfr idwqf sI. jy<br />
qYnUM akfl purK vwloN Kflsf pMQ dy ivhVy<br />
ivc vrqfey gey ies vrqfry ivcoN vI koeI<br />
Èwk jF DoKf nËr afAuNdf hY qF ieh ksUr<br />
quhfzI soc df, quhfzI mfniskqf df hY.<br />
iesy leI hvfrf vwloN ivsfKI `qy idwqf sMdyÈ<br />
vI jFc pVqfl qoN bfad jfalI inkilaf<br />
hY. ieh iksy hor vwloN iliKaf hoieaf hY.<br />
ijhVf qusIN coxF ivc inrdoÈ iswKF<br />
dI kfql jmfq kFgrs dI kIqI mwdd qoN<br />
ienkfr kIqf hY, Aus dy sbUq aqy KbrF<br />
mYN quhfnUM Byj idwqy hn. pihlF koeI kMm<br />
krnf, iPr Aus qoN muwkr jfxf quhfzI<br />
iPqrq hY.<br />
iek qUM pRo[ Buwlr ‘qy icwkV suwtx<br />
dI gwl khI hY. pihlI gwl qF qUM mYnUM<br />
ieh dws ik qUM sfiraF vwloN svfl puwCx<br />
df Tykf lY ilaf hY? qUM kdy ryÈm vwloN ,<br />
kdy hvfrf vwloN, kdy pRo[ Buwlr vwloN mYnUM<br />
svfl puwC irhf hYN? mYN kdy vI pRo[ Buwlr<br />
‘qy koeI icwkV nhIN suwitaf, hËfrF lok<br />
hr roË afpxy kys lVdy hn, rihm dIaF<br />
apIlF krdy hn, mYN kdy iksy ‘qy koeI<br />
ieqrfË nhIN kIqf. mYN qF iksy ijLMmyvfr<br />
swjx rfhIN pRo[ Buwlr nUM ieh sunyhf dyx<br />
dI koiÈÈ vI kIqI sI ik agr rihm dI<br />
apIl hI krnI hY qF sMGrÈ nfloN afpxf<br />
nfqf qoV lvo. apIl krn vflf cfhy pRo[<br />
Buwlr hovy, cfhy hvfrf; mYN ienHF df ivroD<br />
kdy vI iksy inwjI kfrn krky nhIN kIqf,<br />
sgoN kOmI BfvnfvF aqy sMGrÈI soc krky<br />
hI kIqf hY. myrI alocnf dy kfrn ieh<br />
huMdy hn ik jdoN pUrI ÈRomxI kmytI, sfrf<br />
sMq smfj pRo[ Buwlr dy pirvfr nfl KVH<br />
igaf qF iPr do GMty bfad hI jwsI KMgUVf<br />
vrgy kFgrsI kol jfx dI kI jLrUrq<br />
(sPf 14 dI bfkI)<br />
ies ivcoN iehI qwQ sfhmxy afAuNdy hn<br />
ik mrfsIaF nUM iksy iewk jfqI qwk sImq<br />
nhIN kIqf jf skdf. koeI iswK ieho ijhI<br />
kotI vMz ikvyN kr skdf hY? akfl qKq<br />
sfihb, ÈRomxI gurduafrf pRbMDk kmytI<br />
aqy akflI dl BfeI mrdfny nUM sdf hI<br />
mfnqf idMdf irhf hY.<br />
irËrvyÈn dy pRsMg ivc<br />
mrdfnyikaF df ieh mslf nvF nhIN hY,<br />
byÈwk ieh 1947 qoN ipwCoN pYdf hoieaf hY.<br />
iswKF dy Auh msly ijhVy 1947 qoN ipwCoN<br />
pYdf hoey hn, AunHF nUM kfnUMnI sur ivc<br />
sulJfAux dy Xqn kdy vI sÌl nhIN hoey.<br />
kfnUMn ny ieho ijhy BfeIcfrk msly sbMDq<br />
sUby dIaF srkfrF nUM sONpy hoey hn. ies<br />
df mqlb ieh hoieaf ik ÌYslf krn<br />
sI? jd pirvfr df svyry sRI akfl qÉq<br />
sfihb ‘qy snmfn ho igaf qF iPr Èfm<br />
nUM sonIaf gFDI dy drbfr ivc jf ky rihm<br />
mMgx dI kI jLrUrq sI? aijhf kih ky<br />
mYN ieQy kdy vI pRo[ Buwlr dy pirvfr df<br />
apmfn nhIN kr irhf huMdf, sgoN myrf<br />
mksd pirvfr dy ho rhy apmfn nUM<br />
rokxf huMdf hY.<br />
sMGrÈ dOrfn agr duÈmx jF<br />
duÈmxF dI adflq iksy sMGrÈI XoDy nUM<br />
mOq dI sËf suxfAuNdf hY qF Aus smyN XoDy<br />
kol afpxI gwl kihx df, afpxy sMGrÈ<br />
vfry dwsx df ies qoN vDIaf mOkf hor<br />
koeI nhIN huMdf. aijhy smyN jrnYl nUM<br />
afpxy jrnYl hox PrË adf krnf cfhIdf<br />
hY ikAuNik agr koeI jrnYl hI duÈmx<br />
qoN afpxI ijLMdgI dI BIK mMgygf qF ipwCy<br />
KVHI POj kI krygI?<br />
bfkI jgqfr isMG qfrf jI, quhfzy<br />
nfl myry igly-iÈkvy jo vI hox, iewk<br />
gwl bhuq klIar hY ik ies jnm ivc<br />
myrf quhfzy nfl iksy iksm df vI koeI<br />
sbMD nhIN hovygf. qusIN afpxy Aupr lwgy<br />
ieljLfmF dy juafb afpxI iksy kmjLorI<br />
krky nhIN idwqy hoxy. ieljLfmF qoN bfad<br />
cuwp rihx dy afpxy kImqI ivcfrF nUM<br />
afpxy qwk hI sImq rwKo.<br />
qusIN 31 agsq nUM BfeI idlfvr<br />
isMG nUM afKrI Ìiqh bulfAux smyN quhfzy<br />
kihx anusfr ieh vfadf kIqf sI ik<br />
qusIN BfeI sfihb dI soc ‘qy pihrf dyvogy;<br />
pr qusIN qF Aus dy nfl cMgf vfadf<br />
inBfieaf ik Aus dI kurbfnI qoN hI munkr<br />
ho gey. BfeI idlfvr isMG ny afpxy srIr<br />
dI botI-botI ies krky krvfeI sI qF<br />
ik Auh pMjfb dI DrqI ‘qy ho rhy inrdoÈ<br />
iswK nOjvfnF dy kqlyafm nUM rok sky,<br />
pr guaFZI dyÈ ivc bYT ky pMjfb dy<br />
nOjvfnF nUM smYk vycx df vfadf vI kI<br />
qusIN BfeI sfihb nfl hI kIqf sI? qusIN<br />
qF afpxf muwK dÌqr vI sRI akfl qÉq<br />
sfihb ‘qy hI KolH rwiKaf hY. ieh ikMny qoN<br />
ikMny vjy qwk KuwlHdf hY, ieh vI dws dyxf<br />
sI. ies dÌqr df kMtrol ikqy bwbr<br />
Kflsf jrmnI dy muKI jwQydfr BfeI ryÈm<br />
isMG bwbr kol qF hI nhIN hY? mYN hmyÈf<br />
socdf huMdf sI ik qusIN sfry hmysLf sRI<br />
akfl qÉq sfihb dy jwQydfr sfihbfn<br />
dI aflocnf hI ikAuN krdy rihMdy ho. mYnUM<br />
qF hux pqf lwgf hY ik quhfzf myn dÌqr<br />
hI AuQy hY. ipClI idnIN hoey sMGrÈ dOrfn<br />
quhfzy dÌqr dy iewk Auc ahudy ‘qy bYTy<br />
mYNbr nfl sfzf vfh vI ipaf sI. Auey<br />
kuJ qF Èrm kro, mwdd sRI akfl qÉq<br />
sfihb nUM Zfhux vfilaF dI krnI, inrdoÈ<br />
iswKF dy kfqlF dI krnI, niÈaF df<br />
lwigaF ieh iDafn ivc rwKxf cfhIdf hY<br />
ik sUby dy swiBafcfr aqy Drm ivc msly<br />
dI aihmIaq nUM iDafn ivc rwiKaf jfvy.<br />
ies mnÈy nfl ieh mslf ikRpfl isMG<br />
bzUMgr dy iDafn ivc ilaFdf igaf sI.<br />
AunHF ny pMjfb rfj ipCVIaF ÈRyxIaF dy<br />
cyarmYn dI hYsIaq ivc ies msly bfry<br />
pRmuwK skwqr pMjfb, smfj ivigafn<br />
ivBfg gurU nfnk dyv XUnIvristI,<br />
jQydfr akfl qÉq sfihb aqy iswK<br />
ieiqhfs aqy irsrc borz nUM icwTIaF<br />
ilK ky rfie mMgI sI. pRfpq rfie nUM lY<br />
ky mrdfnyikaF nUM suxn vfsqy iewk<br />
mIitMg gurduafrf dUK invfrn sfihb,<br />
pitaflf ivKy vI swdI geI sI. ies qoN<br />
ieh spÈt sI ik ieh sfrI kfrvfeI muwK<br />
mMqrI pRkfÈ isMG bfdl qwk phuMcfAux<br />
kfrobfr krnf, dÌqr vI sRI akfl qÉq<br />
sfihb ‘qy hI KolHxf. vfh! cMgy vfady<br />
inBfa rhy ho BfeI idlfvr isMG nfl.<br />
qusIN byaMq kys ivc jylHF ivc bMd isMGF<br />
dI aqy AunHF dy pirvfrF dI mwdd krn dI<br />
apIl Kflsf pMQ nUM kIqI hY. kI qusIN<br />
ieh dwsx dI Kycl krogy ik ieh sfry<br />
isMG quhfnUM 17 sfl bfad hI ikAuN nËr<br />
afey hn? qUM qF ienHF isMGF nUM 250 rupey<br />
mhInf qnKfh dy ky Krcf Gwt krn df<br />
AupdyÈ vI idMdf huMdf sI. ienHF idnF ivc<br />
hI jylH dI qlfÈI dOrfn quhfzy koloN 70<br />
hËfr rupey nkd brfmd hoey sn. hux<br />
qwk ijnHF nfl DoKf krdy rhy ho, hux<br />
acfnk AunHF isMGF dI mwdd df iKafl<br />
mn ivc ikvyN af igaf?<br />
jLrf AuT ky KVHy hovo, donoN hwQ joVo<br />
aqy Aupr vwl nUM mUMh krky Aus akfl<br />
purK vfihgurU qoN afpxy kIqy hoey aqy<br />
kIqy jf rhy gunfhF dI muafÌI mMgo aqy<br />
vfihgurU vfihgurU kro. ies ivc hI quhfzf<br />
Blf hY. rwb rfKf.<br />
imqI 28-04-2012<br />
-blvMq isMG rfjoafxf<br />
koTI nMbr 16<br />
kyNdrI jylH, pitaflf (pMjfb)<br />
ikqy ivrsy ƒ deIey<br />
nf Bulf[[[<br />
‘pMjfb tfeImË’ dy aMk 16 (21<br />
apRYl, 2012) ivc rfjvIr kOr syKoN df<br />
lyK piVHaf ijs dI ijMnI vI ÈlfGf kIqI<br />
jfvy, QoVHI hY. byÈwk svrn isMG tihxf<br />
afpxy aMdfË ivc lwcr gfAux vfly<br />
gfiekF ƒ hlUxdy rihMdy hn pr afpxy<br />
pMjfbI swiBafcfr ƒ ijAuNdf rwKx leI<br />
ies qrHF dy lyKF dI mOjUdf dOr ivc muwK<br />
loV hY. jy pMjfb srkfr dI gwl krIey<br />
qF AunHF ƒ ies nfl koeI mqlb nhIN.<br />
AunHF ƒ votF qwk mqlb hY, lokF qwk<br />
nhIN. bfdl srkfr ny qF hMs rfj hMs<br />
ƒ pfrtI df mIq pRDfn vI inXukq kr<br />
idwqf hY. hux jy dyKIey ik hMs rfj hMs<br />
dI pMjfb jF pMjfbI swiBafcfr ƒ kI dyx<br />
hY? pihlF Auhny gfieaf-‘aOh dyKo<br />
sVkF `qy awg qurI jFdI af’. jdoN DmkI<br />
imlI qF zrdy ny ‘pwqf-pwqf isMGF df`<br />
gfieaf. ies qoN bfad isafsq `c af<br />
igaf. jdo hfr igaf, qF iPr Bwj igaf.<br />
AudoN qF iewQoN qwk kih igaf sI ik<br />
‘isafsq qF nrk hY.’ jdoN suKbIr ny<br />
burkI suwtI qF iPr af igaf, Ausy nrk<br />
ivc. hux ies ƒ kI ikhf jfvy?<br />
-rfj DflIvfl, kYlIPornIaf<br />
mrdfny ky, irËrvyÈn qy isafsq<br />
vfsqy kIqI geI sI. ieh sfrf kuJ PfeIlF<br />
ivc ipaf hoxf cfhIdf hY aqy ies nUM<br />
adflqF rfhIN sfhmxy ilafAux qoN pihlF<br />
muwK mMqrI nUM ÌYslf kr lYxf cfhIdf hY.<br />
ies ivc dyrI krn nfl ieh mslf<br />
isafsI rMg lYNdf clf jfvygf.<br />
jfxkfrI muqfbk pihlF<br />
mrdfnyikaF nUM irËrvyÈn dIaF sfrIaF<br />
shUlqF imldIaF sn. mrdfnyikaF nUM<br />
cox lVn qoN rokx dI mnÈf nfl AunHF nUM<br />
irËrvyÈn ivcoN lFBy kIqf igaf sI. hux<br />
mrdfnyikaF ivcoN aYm[aYl[ey[ bx igaf<br />
hY. ieh mslf cuxy hoey nUM htfAux dI<br />
isafsq ho jfx qoN bcfAuxf cfhIdf hY. ieh<br />
mslf mihË Dfrimk, isafsI jF<br />
irËrvyÈn df hI nhIN hY ikAuNik ies df<br />
sbMD mrdfnyikaF nfl juiVaf hoieaf hY.
<strong>Punjab</strong> <strong>Times</strong> <strong>Vol</strong> <strong>13</strong>, <strong>Issue</strong> <strong>18</strong>, <strong>May</strong> 5, 2012 pMjfb tfeImjL sfl <strong>13</strong>, aMk <strong>18</strong>, 5 meI 2012 (30)<br />
Èfier sohx isMG joÈ nMU Xfd kridaF[[[<br />
igafn isMG iblgf<br />
aÌrIkI dyÈ kInIaf dI rfjDfnI<br />
nYrobI ivKy bIqI 3 apRYl ƒ prvfsI Èfier<br />
sohx isMG joÈ (96) lMmyrI Aumr Bog<br />
ky ies ÌfnI sMsfr qoN kUuc kr gey. AunHF<br />
pMjfbI BfÈf ƒ cfr kfiv pusqkF ‘Duwp<br />
CF’ (1975), ‘smyN dI awK’ (1977),<br />
‘guMgI DrqI’ (1978), ‘rUhF dy irÈqy’<br />
(1989) idwqIaF. ies qoN ielfvf AunHF<br />
cfr nfvl ‘ryÈmI awg’, ‘roNdIaF ruwqF’,<br />
‘kfly awKrF dI kYd’, ‘mYN<br />
iqRhfieaf mr igaf’ pMjfbI<br />
BfÈf dI JolI pfey. ‘bldy<br />
buJdy awKr’ AunHF dIaF<br />
coxvIaF kivqfvF aqy gIqF<br />
dI ikqfb hY jo nvXug<br />
pRkfÈn, nvIN idwlI vfilaF<br />
ny do vfrI 1989 qy 1999 ‘c<br />
CfpI. joÈ df iliKaf gIq<br />
‘tuwty idl nhIN juVdy vyKIN qoVIN<br />
nf, klIaF qoN vD koml vyK<br />
mroVIN nf[[[’ 1950 ivc<br />
dIdfr isMG prdysI, suirMdr<br />
kOr qy pRkfÈ kOr ny gfieaf<br />
sI. ies dy bol aqy DunF awj<br />
vI dunIaf dy kony-kony ‘c<br />
gUMjdy hn. sfihqk,<br />
ivcfrDfrk qy duinafvI<br />
irÈqy mrn ipwCoN vI tuwtdy nhIN<br />
hn, sgoN amr ho jFdy hn.<br />
joÈ jI dIaF cMd sqrF ieAuN hn[[[<br />
rwb qy rUh ny ieko dovyN,<br />
rUh peI rwb ivc boly.<br />
afpxf vkq guafvy bMdf,<br />
rwb jo bfhr toly.<br />
rUh ivc rwb hY,<br />
rwb ivc rUh hY.<br />
gwlF krn PirÈqy,<br />
mrnoN bfad vI nhINAuN tuwtdy,<br />
ieh rUhF dy irÈqy.<br />
pRiswD AurdU Èfier PYË aihmd PYË<br />
1976 ‘c nYrobI gey. AunHF ny joÈ dI<br />
pMjfbI qy AurdU kivqf ƒ vficaf qy ikhf,<br />
“joÈ sfihb kI ÈfierI myN PYË hY, hsrq<br />
hY, jo hm ko idlI psMd afeI, afdmI sy<br />
ienhyN muhwbq hY.” pMjfbI sfihq pfrKU<br />
zf[ jsbIr isMG afhlUvflIaf ny sohx<br />
isMG joÈ dI kivqf dI pihlI sP dy styjI<br />
kvI PIroË-Aud-dIn srP, ivDfqf isMG<br />
qIr, qyj isMG sfbr, guridwq isMG kuMdn<br />
qy krqfr isMG blwgx nfl qulnf kIqI<br />
sI. AunHF dI kivqf ipMgl qy CMdfbMdI dy<br />
inXmF ivc bwDI hoeI sur-qfl ivc<br />
Eqpoq qy surIlI sI. afm gwlbfq<br />
qyÊ hvfly<br />
DrqI DfhF mfrIaF, jd dIdy gfly,<br />
roVF vrgy awQrU, sI awKIN Zfly,<br />
gMgf vrgy lhU ƒ, jf cVHy Aubfly,<br />
sI nf mUMhoN afKdI, sI vwjy qfly,<br />
vYrI bx gey eys dy, jo drdI bfhly,<br />
gurU qyg bhfdr kIqf sI, isr qyg hvfly.<br />
Ëulm cuÌyry PYilaf, ‘vf aYsI cwlI,<br />
pfp ny Gyrf pf ilaf, sI nykI ‘kwlI,<br />
hfhfkfr cuÌyr sI, pY geI qrQwlI,<br />
ibt-ibt DrqI vyKdI, ho-ho ky JwlI,<br />
iehƒ syk sI vMzdy, jo iehdy Cfly,<br />
gurU qyg bhfdr kIqf sI, isr qyg hvfly.<br />
awq kIqI sI awq ny, awq kIqI BfrI,<br />
Ëulm dy hwQoN ivlkdy, sI jd sMsfrI,<br />
isr df sOdf krn leI, qur pey vpfrI,<br />
mMnIN hfr awj mOq ny, sI Auh vI hfrI,<br />
byVf ihMdU Drm df sI ipaf kucfly,<br />
gurU qyg bhfdr kIqf sI, isr qyg hvfly.<br />
kridaF vI ieMj lgdf sI ijvyN kivqf<br />
suxf rhy hox. Auh styjI kvI sn, styj<br />
dy DnI sn qy sroiqaF ƒ JUmx lf idMdy<br />
sn. jd kdy BMgVy jF igwDy df gIq<br />
suxfAuNdy qF pMjfbI muMzy kursIaF Cwz ky<br />
nwcx leI mjbUr ho jFdy:<br />
nwc kuVIey nI Ërf nwc kuVIey,<br />
jfpdI ey sfƒ suwcf kwc kuVIey.<br />
JUT nf mYN afKF bolF swc kuVIey,<br />
nwc kuVIey[[[<br />
sohx isMG josL (swjy) aqy nusrq Piqh alI Kfn<br />
alfp gruwp lMzn vwloN irkfrz<br />
krvfieaf ieh gIq, jd vI kdy ivafhF-<br />
ÈfdIaF ivc vjdf hY, nOjvfn muMzy-kuVIaF<br />
nwcx lwg pYNdy.<br />
mYƒ iksy ny gl nhIN lfieaf,<br />
sB ny Tokr lfeI ey.<br />
kul dunIaf dI pIVf myrI,<br />
klm dy ihwsy afeI ey.<br />
ieh gIq lMzn rMgIlf gruwp ny<br />
irkfrz krvfieaf sI qy hrbMs isMG<br />
plfhy ny gfieaf sI.<br />
lMbVF dy vfjf vwijaf,<br />
XfrF BMgVf pfieaf.<br />
rwj rwj sfry ÉuÈI mnfE,<br />
sfzf Xfr ivafh ky afieaf.<br />
BfbI mINh lwzUaF df pf dy[[[<br />
ieh gIq pRiswD gfiek mihMdr kpUr<br />
duafrf lMzn ivc irkfrz krvfieaf<br />
igaf sI qy sMgIq kMvljIq BMvrf ny idwqf<br />
sI.<br />
jUn 1976 ‘c nYÈnl QIeytr nYrobI<br />
ivKy AunHF vwloN iliKaf kfiv-nft ‘hIr<br />
rFJf’ Kyizaf igaf jo afm lokF leI<br />
aBuwl Xfd bx igaf.<br />
nYrobI dy lokl gfiek jiqMdr iZwloN,<br />
divMdr mfjrf ny AunHF dy cfr gIqF dI<br />
kYist irlIË kIqI. sMgIq ky[aYs[ mTfrU<br />
df sI jo iPilps irkfrzË vfilaF ny<br />
iqafr kIqI sI. 1985 zfiemMz izsk<br />
kMpnI lMzn vfilaF alfp gruwp vwloN joÈ<br />
jI dy gIqF dI kYist irlIË kIqI. 1987<br />
‘c iesy kMpnI ny iek hor ienHF dy gIqF<br />
dI kYist sroiqaF snmuwK kIqI. jnvrI<br />
1988 ivc pMjfbI dy pRiswD gfiek gurdfs<br />
mfn ny ‘pI ky qUM afieaf’, ‘vfh<br />
nI jvfnIey’ gIq gfey jo<br />
plYtInm izsk supr kYistË<br />
ieMzstrIË vfilaF ny irkfrz<br />
kIqy sn. AunHF dy Dfrimk gIq<br />
‘nfnk idwqf eyh pYgfm’, ‘nfnk<br />
nfnk gfAuNdy ƒ’, ‘suwKF suwKdI<br />
ƒ’ ey[aYs[ muqlfÈI iPilps<br />
irkfrzË vfilaF rvI, mnjIq,<br />
gurmIq vwloN gfey gey sn.<br />
‘ivafh ky qyrf idAur af igaf,<br />
gorIey gorf rMg vwlfh’ mihMdr<br />
kpUr brimMGm qoN sfAUQfl<br />
(ieMglYNz) ivc irkfrz krvfey<br />
sn.<br />
mYƒ jnvrI 2009 ivc<br />
kIinaf nYrobI PyrI mfrn df mOkf<br />
imilaf qy sohx isMG joÈ jI ƒ<br />
imlx df avsr pRfpq hoieaf.<br />
kuJ irÈqydfrI dIaF sFJF sn.<br />
AunHF df jnm 15 mfrc 1925 ƒ<br />
nfnky ipMz sogVI alfvlpur ivKy hoieaf.<br />
muZwlI ivwidaf (cfr jmfqF) AurdU ivc<br />
ipMz jmÈyr Kfs iËlHf jlMDr ivc pRfpq<br />
kIqI. AunHF dy ipqf krqfr isMG qy mfqf<br />
eIÈr kOr muwDV dsqkfr mwDvrgI<br />
pirvfr ivcoN sn jo kMm dI Bfl ivc 1939<br />
qoN ibRtÈ eIst aÌrIkf kIinaf ivc rih<br />
rhy sn. aTfrF sfl dI CotI Aumr ivc<br />
AunHF df ivafh inrml kOr nfl ho igaf.<br />
ikwqy dI Bfl ivc Auh lfhOr af gey pr<br />
15 agsq 1947 ƒ dyÈ afËfd ho igaf.<br />
pMjfb vMizaf igaf, ihMdU musilm Psfd<br />
ho rhy sn. iPrkfpRsq mËHbI jƒnIaF<br />
hwQoN mfr-vwZ ho rhI sI. DIaF-BYxF dI<br />
iewËq luwtI jf rhI sI. ienHF kukrmF df<br />
sohx isMG joÈ dy kvI mn ‘qy zUMGf sdmf<br />
sI ijs df iËkr kridaF AunHF dIaF awKF<br />
ivc pfxI af jFdf sI. lfhOr qoN bVI<br />
muÈikl nfl bc ky ipMz jmÈyr af gey.<br />
AuQoN muMbeI, qy Ausy sfl kMm dI Bfl ivc<br />
nYrobI af itkfxf kIqf. 1948 nYrobI ivKy<br />
‘krqfr ieMjInIairMg vrks’ nF dI afto<br />
mkYnIkl vrkÈfp bxfeI. 1965 ƒ ies<br />
sohx isMG joÈ dIaF kivqfvF<br />
gwl pwlf pf ky pMzqF, sI ieAuN Prmfieaf,<br />
momn sfzy lhuU df, awj iPry iqhfieaf,<br />
ieh mOq brfbr jfpdf, jo jMjU pfieaf,<br />
ikhVy vyly rwb qoN, ieh lyK ilKfieaf,<br />
gAUaF leI jlfd sI, jd bxy gvfly,<br />
gurU qyg bhfdr kIqf sI, isr qyg hvfly.<br />
anhoxI hoxI ho ky, jd afx KloeI,<br />
DrmI bfJ nf Drm ƒ, hY imldI ZoeI,<br />
awq cuwkI jF awq ny, kI krdf koeI?<br />
qyg dy awgoN ‘joÈ’ nf, af qyg KloeI,<br />
mUMhoN boly bol jo, awj bol ky pfly,<br />
gurU qyg bhfdr kIqf sI, isr qyg hvfly.<br />
nwc muMizaf<br />
nwc muMizaf, nwc muMizaf, af ky nwc muMizaf,<br />
Eey Aury af ky nwc muMizaf.<br />
nwc muMizaf, Auh sfƒ nwc ky ivKf,<br />
hfx dI kuVI dy nfl BMgVf qUM pf,<br />
df nF bdl ky ‘sohx isMG joÈ aYNz snË<br />
ilimtz’ rwK idwqf. sfihq rcnf df kMm<br />
vI cwldf irhf. jY ihMd kvI mMzl nYrobI<br />
dy pRDfn pMizq lwCmI nrfiex gridÈ<br />
nfl myl hoieaf. AunHF ny ienHF dy gIqF,<br />
kivqfvF ƒ sux ky afp jI df (qKls)<br />
klmI nF ‘joÈ’ rwK idwqf. Auh sohx isMG<br />
muwDV qoN sohx isMG joÈ ho igaf. afp jI<br />
ny sfihqk srgrmIaF df Gyrf moklf<br />
kridaF pMjfbI kvI sBf, nYrobI dI nINh<br />
rwKI. afp Aus dy pihly sMsQfpk pRDfn<br />
bxy.<br />
muMbeI dI iPlm ieMzstrI nfl afp<br />
pUrI qrHF juVy hoey sn. bhuq sfrIaF<br />
pMjfbI aqy kuJ ku ihMdI iPlmF dy gIq<br />
ilKx df mOkf imilaf. suryÈ vfzykr,<br />
imhr imwql, virMdr, mihmUd, ivnod<br />
KMnf, iniqn mukyÈ, anurfDf pOzvfl,<br />
kmfl amrohI, bI[afr[ copVf, rfj bwbr<br />
iPlm qy sMgIq dIaF pRiswD hsqIaF nfl<br />
afp jI df pUrn snyh sI aqy afp df<br />
siqkfr krdIaF sn.<br />
smuwcy pMjfbI BfeIcfry qy BfrqIaF,<br />
Auh BfvyN dunIaf dI iksy nukry vsyaf<br />
hox, afp dIaF sfihqk, swiBafcfrk,<br />
Dfrimk BfeIcfrk srgrmIaF dI dyx<br />
ƒ kbUlidaF afp df pUrn snmfn kIqf.<br />
smyN smyN snmfnF nfl JolI BrI. eIst<br />
aPrIkf rfmgVHIaf borz ny 1989,<br />
1995, 2002 ƒ iqMn vfr BfeIcfrk qy<br />
sfihqk aqy Dfrimk syvfvF leI<br />
snmfnq kIqf. nvMbr 1989 ivc BfeI<br />
vIr isMG aYvfrz pI[aYs[ Èrmf vloN pyÈ<br />
kIqf. igaf. mfrc 1990 ivc gurU nfnk<br />
dyv XUnIvristI, aMimRqsr ny nfnaPIÈIal<br />
aYNbYszr afÌ kInIaf hox df<br />
aYlfn kIqf. iesy sfl ieMzo-kqr AurdU<br />
mrkË, dohf-kqr dy BfrqI aqy<br />
pfiksqfn dy prvfsIaF ny mjrUh<br />
sulqfnpurI qy bfiqÈ dihlvI rfhIN<br />
snmfnq kIqf igaf.<br />
kYnyzIan alUmnI afÌ vrlz<br />
XUnIvristI, torFto (kYnyzf) aqy pMjfbI<br />
klmF df kfÌlf trFto, antfrIE<br />
(kYnyzf), dohF sMsQfvF ny sfihq ivc afp<br />
dI ivlwKx dyx krky snmfn smfgm<br />
krvfey. akqUbr 2003 nMU gurU rfm dfs<br />
akYzmI, cMzIgVH ny vrHy df kvI snmfn<br />
Byt kIqf. PrYNziÈp Porm afÌ ieMzIaf ny<br />
vDIaf sfihqk srgrmIaF leI snmfn<br />
pRmfx pwqr idwqf.<br />
pMjfbI adbI sMgq lMzn XU[ky[ ny<br />
mfq BfÈf pMjfbI aqy AurdU pRqI syvfvF<br />
leI afdr idwqf. vrlz XUnIvristI<br />
nwc muMizaf, nwc muMizaf, Eey af ky nwc muMizaf.<br />
awj iksy kuVI qoN ipafr mMg lY,<br />
rUp vfly rMg ivc idl rMg lY,<br />
iPwkf pYNdf nhINAuN rMg, Koh lY awKIaF qoN sMg,<br />
awj ipafr vflI awg hfey aMbrF ƒ lf, nwc muMizaf[[[<br />
ËulPF dI kYd ivc rihxf iswK lY,<br />
BOry vFgUM PuwlF Auqy bihxf iswK lY,<br />
mihk ipafr dI iKlfr, hovy ijwq cfhy hfr,<br />
sfiraF dy sOhyN sONh ipafr dI qUM Kfh, nwc muMizaf[[[<br />
awQrI juafnI ieko vfr afAuNdI ey,<br />
zUMGy pfxIaF ƒ ‘joÈ’ af ky awg lfAuNdI ey,<br />
mMny iksy df nf kihxf, iehny bYT nhINAuN rihxf,<br />
iksy kuVI dy qUM idl ivc aflHxf bxf, nwc muMizaf[[[<br />
nwc muMizaf Auh sfƒ nwc ky ivKf,<br />
hfx dI kuVI dy nfl BMgVf qUM pf,<br />
nwc muMizaf, nwc muMizaf, Eey nwc muMizaf,<br />
E bwly bwly nwc muMizaf, Eey nwc muMizaf.<br />
aYrIjLonf (XU[aYs[ey[) ny afp ƒ afnryrI<br />
zfktryt dI izgrI idMidaF Kfs qOr ‘qy<br />
ies gwl df ijLkr kIqf ik cfr jmfqF<br />
qwk pVH ky joÈ jI mfq-BfÈf ÈfhmuKI<br />
awKrF ivc ilKdy hn, pr afpxIaF<br />
BfÈfvF pRqI Koj qy syvfvF pRqI ieh izgrI<br />
pRfpq krn ivc sÌl rhy hn. ieQy ieh<br />
gwl ilKfxI vI kuQF nhIN hovygI ik joÈ<br />
jI ny ieh afdr qy snmfn hfsl krn<br />
leI kdy vI DVybMdI joV qoN qoV jF rfjsI<br />
isPfrÈF df shfrf nhIN ilaf, sgoN Auh<br />
afp ieMnf qoN kohF dUr rhy hn.<br />
zf[ gupfl isMG ny iliKaf, “grIb<br />
lokF dy ivÈfl jnsmUhF ƒ vMgfrn leI<br />
joÈ vrgy lok kvIaF dI loV hY, joÈ jI<br />
ny BfvyN Drm `qy iliKaf, iensfn jF<br />
Bgvfn `qy, sdf nvF idRÈtIkox pyÈ kIqf.<br />
Auh kivqf ilKdf nhIN, sgoN jIAUNdf vI<br />
hY.”<br />
iesqrI jfqI ‘qy ho rhy Ëulm bfry<br />
sohx isMG joÈ ny iliKaf:<br />
ieh sIqf hY aYsI sIqf,<br />
mUMh ijn afpxf sIqf ey.<br />
nf ijAuNdI nf moeI moeIey,<br />
Ëihr qUM ikhVf pIqf ey.<br />
AunHF df AurdU rMg dyKo:<br />
-hr rfq ko dulhn sjqI hUM,<br />
hr subHf jnfËf hoqf hY.<br />
myry GuMgrU sony nhIN dyqy,<br />
jb sfrf aflm soqf hY.<br />
-ijs ky vI hfQ lgI aOrq,<br />
jI Br kr sqfieaf aOrq ko.<br />
kftoN sy dfmn cfk kIaf,<br />
PUloN sy sjfieaf aOrq ko.<br />
ajfieb kml df kihxf hY, “joÈ<br />
dI kivqf df mIrI gux Ëbfn dI sfdgI,<br />
mFjI-DoqI qy bfmuhfrf hoxf hY jo cflI<br />
sfl prdys rih ky vI pMjfbI bolI df<br />
Tuk qy muhfsrf nhIN Buwilaf.”<br />
pMjfbI aqy AurdU BfÈf dy bhuq sfry<br />
aflockF ny joÈ jI dI kivqf ƒ priKaf<br />
aqy Aus qy afpxy amuwly ivcfr pyÈ kIqy.<br />
AunHF dy sdf sdf leI jfx nfl ijQy<br />
pirvfr ƒ Gftf ipaf hY, AuQy pMjfbI<br />
sfihq leI vI ieh vwzf ivgocf hY. AunHF<br />
df afpxI mOq ikafsidaF iliKaf AurdU<br />
rMg df Èyar ilK ky ies mhfn kvI ƒ<br />
ÈrDf dy Pul Byt krdf hF:<br />
pUrI nf ho myry lIey,<br />
ËmIn kI cfdr.<br />
myrf kPn myry lIey,<br />
afsmF ho jfey.<br />
koeI sfQ nf cly myry,<br />
sfey ky isvf,<br />
joÈ ky sr nf koeI,<br />
aihsF ho jfey.<br />
***
<strong>Punjab</strong> <strong>Times</strong> <strong>Vol</strong> <strong>13</strong>, <strong>Issue</strong> <strong>18</strong>, <strong>May</strong> 5, 2012 pMjfb tfeImjL sfl <strong>13</strong>, aMk <strong>18</strong>, 5 meI 2012 (31)<br />
virafm isMG sMDU dI svYjIvnI ivcoN ies vfr Auh aiDafie Cfipaf jf irhf hY ijs ivc afieaf svfl hr lyKk nMU puwiCaf jFdf hY: quhfzI mnpsMd<br />
rcnf ikhVI hY? virafm ny ies svfl bfry vI pUrI kQf kIqI hY. Aus ny ies aiDafie df nF ‘mnpsMd khfxI’ rwiKaf hY. Aus dIaF qkrIbn sfrIaF<br />
khfxIaF bfry BfvyN BrpUr crcf hoeI hY, pr ‘aMg-sMg’, ‘ikwQy gey!’, ‘zuMmH’, ‘sunihrI ikxkf’, ‘vfpsI’, ‘BwjIaF bfhIN’, ‘afpxf afpxf ihwsf’,<br />
‘mYN hux TIk Tfk hF’ qy ‘nON bfrF ds’ nMU Auh CFtvIaF khfxI ivc Èumfr krdf hY. aksr ikhf jFdf hY ik ijMnI crcf iksy lyKk dI iksy iek ikqfb<br />
dI huMdI, AunI crcf virafm dI iek khfxI dI ho jFdI rhI hY. KYr! ies aiDafie ivc Aus ny afpxI khfxI ‘vfpsI’ bfry gwlF kIqIaF hn. ies<br />
khfxI df kYnvs aMbr ijwzf hY. ies ivc afey do muwK pfqr sMqf isMG qy kuldIp isMG irÈqy ivc cfcf-BqIjf hn. dovyN vwK-vwK kfrnF krky GroN inkldy<br />
hn pr lyKk ny dohF dI vfpsI nMU iËMdgI nfl joV ky vwzf sunyhf idwqf hY. iËMdgI df ieh sMGrÈ amuwk vI hY aqy amoV vI. virafm ny ies sMGrÈ dI bfq<br />
pfAuNidaF ieh Èfhkfr rcnf kIqI hY. ieh khfxI sMqf isMG dy mfiDam rfhIN Drm, plfien, iqafg, Dfrimk bMidaF qy adfiraF dy dMB `qy bfry gwl<br />
krdI aiDafqmk mukqI df KoKlypn Ëfihr krdI hY aqy GroN Bwj ky jIvn qoN plfien kr gey bMdy nUM Gr muVn df sMkyq idMdI hY. ies dy nfl hI ies<br />
ivc iËMdgI dy krm-Kyqr ivc jUJx qy afpxy ihwsy dI lVfeI lVn df sMkyq vI hY. iesy qrHF nkslI lihr nfl juV ky ‘ihMsf’ dy mfrg rfhIN rfj qy smfj<br />
nUM bdlx quiraf kuldIp vI pMjfb ivc smyN-smyN AuWTIaF aijhIaF ‘ihMsk’ lihrF df pRqIinD ikrdfr bxdf hY. Ausdy ikrdfr rfhIN iehI sunyhf imldf<br />
hY ik jIvn nUM bdlx leI lVI jfx vflI lVfeI jy lok-sfQ qoN ivrvI hY qF ies lVfeI df aMq ‘mOq’ ivc inkldf hY. –sMpfdk<br />
lVI joVn leI ipClf aMk vyKo<br />
mn-psMd khfxI<br />
keI vfr puwC ilaf jFdf hY ik mYnUM<br />
afpxI ikhVI khfxI sB qoN cMgI lwgdI<br />
hY. AuNj qF myrIaF lgBg sfrIaF khfxIaF<br />
bfry hI bVf hulfrvF pRqIkrm hoieaf,<br />
pr ‘aMg-sMg’, ‘ikwQy gey!’, ‘zuMmH’,<br />
‘sunihrI ikxkf’, ‘vfpsI’, ‘BwjIaF<br />
bfhIN’, ‘afpxf afpxf ihwsf’, ‘mYN hux<br />
TIk Tfk hF’ qy ‘nON bfrF ds’ khfxIaF<br />
dI crcf kuJ vDyry hI hoeI. ies crcf dy<br />
afDfr `qy vI iksy khfxI nUM kuJ ‘vwD<br />
cMgf’ ikhf jf skdf hY. pr pfTkF dI<br />
psMd dy nfl nfl jy mYN afpxI psMd vI<br />
Èfml krnI hovy qF mYN ienHF ivcoN<br />
DUV ivcly kx sPLr<br />
iËMdgI<br />
ikrq aqy kmfeI. dovyN PotoaF arÈdIp isMG ny virafm sMDU dy ipMz surisMGvflf jf ky iKwcIaF.<br />
‘sunihrI ikxkf’, ‘vfpsI’, ‘mYN hux TIk<br />
Tfk hF’ qy ‘nON bfrF ds’ nUM vDyry idl dy<br />
nËdIk smJdf hF.<br />
‘idl dy nËdIk’ hox df kfrn ieh<br />
nhIN ik ienHF ivc myrf inwjI afpf Èfml<br />
hY. ies ivc koeI Èwk nhIN ik mukMml<br />
pfqr vjoN BfvyN nf shI pr bhuq sfry<br />
pfqrF ivc lyKk toty toty ho ky iKliraf<br />
ipaf huMdf hY. rcnf ivc kfrjÈIl<br />
rcnfqmk-idRÈtI pwKoN qF hryk ilKq ivc<br />
lyKk ikqy nf ikqy hfËr huMdf hI hY.<br />
kihx qoN Bfv kyvl eynf hY ik ienHF<br />
khfxIaF ivc nf mYN qy nf hI myrf lhU dy<br />
irÈqy pwKoN koeI nËdIkI iksy pfqr dI<br />
Èkl ivc hfËr hY.<br />
ienHF cfr khfxIaF ivcoN awgy iPr<br />
cox krnI hovy qF pfTkF df iewk vwzf<br />
ihwsf ‘mYN hux TIk Tfk hF’ df pRsMLsk<br />
hY; pr mYnUM ‘vfpsI’ df pwlVf QoVf ku<br />
vwD Juikaf nËr afAuNdf hY. ies df pihlf<br />
kfrn qF ieh hY ik jdoN vI kdI mYN ies<br />
khfxI nUM pVHn bYTdf hF qF ies dI<br />
pyÈkfrI df aMdfË, BfÈf df suhj,<br />
irÈiqaF dI jitlqf qy AunHF nfl juVI<br />
sMvydnf, smfjk qy rfjnIqk idRÈtI aqy<br />
rcnf ivcoN pRfpq huMdf sihj-sunyhf mYnUM<br />
hmyÈf afpxy nfl vhf ky lY qurdf hY.<br />
pVHidaF mYnUM lwgdf hI nhIN ik ieh<br />
khfxI mYN ilKI hY!<br />
ieh myrI pihlI pRqInD vwz-afkfrI<br />
khfxI hY. ies qoN pihlF vI ‘ikwQy gey!’<br />
qy ‘sunihrI ikxkf’ vrgIaF iËMdgI dy<br />
vzyry msilaF nUM muÉfqb vwz-afkfrI<br />
khfxIaF ilK ky mYN pMjfbI khfxI ivc<br />
nvyN idshwdy joVn dI koiÈÈ kr cuwkf sF<br />
aqy khfxI nfl juVI pRcilq Dfrnf ik<br />
khfxI nfvl qoN bfhr rih gey Coty<br />
msilaF jF srokfrF nUM Ëbfn dyx vflI<br />
sfihqk ivDf hI hY-nUM rwd kr ky ieh<br />
sfbq kr cuwkf sF ik khfxI ivc iËMdgI<br />
ijwzy hI vwzy srokfrF dI gwl CohI qy sÌlqf<br />
nfl pyÈ vI kIqI jf skdI hY. ‘vfpsI’<br />
nfl jitl-XQfrQ nUM pyÈ krn vflI khfxI<br />
df pRqIinD nmUnf pihlI vfr hoNd ivc<br />
afieaf sI. khfxI ilKdy smyN ies dI<br />
rcnf-vsqU dIaF iviBMn prqF, bhu-rMgy<br />
irÈiqaF dy qxfE aqy ibrqFq dy vyg ny<br />
mYnUM aijhf bMnH ky rwiKaf ik pqf hI nf<br />
lwgf ik khfxI eyzf vwzf afkfr lY geI hY!<br />
‘vfpsI’ bVy vwzy kYnvs `qy PYlI<br />
hY. ieh pMjfbI bMdy dy mn nfl juVI mLUl<br />
smwisaf nUM muÉfqb hY. hryk mnuwK afpxy<br />
supinaF dy mycy df jIvn loVdf hY pr<br />
hflfq dIaF rfjnIqk, smfjk qy<br />
siBafcfrk mjbUrIaF dy jkV-jfl ivc<br />
Psy Aus dy supny aksr hI dm Guwt ky<br />
mr jFdy hn. vDyry cyqMn mnuwK afpxy<br />
supinaF dy hfx df smfj isrjx leI<br />
ivroDI hflfq nfl sUrimaF vFg lVn qy<br />
Aus nUM bdlx df Xqn krdy hn. ienHF<br />
XqnF nfl sImq sÌlqf qF pRfpq ho<br />
skdI hY, mukMml sÌlqf nhIN. ies kr<br />
ky duKFq AunHF dI hoxI hY. sÌlqf nUM koeI<br />
asloN ‘iswDf’ rfh vI nhIN jFdf. ivMgy<br />
tyZy rfhF ivcoN vI lMGxf pYNdf hY. awgy jf<br />
ky ipwCy nUM muVnf vI pY skdf hY qy iPr qoN<br />
awgy jfx leI hflfq-anukUl iksy hor<br />
rfh nUM vI lwiBaf jf skdf hY. iewky rfh<br />
`qy qury jfx dI ‘kwtVqf’ sdf vfrf nhIN<br />
KFdI.<br />
dUjy pfsy aijhy lokF dI vI sfzy<br />
smfj ivc Gft nhIN rhI ijhVy hflfq dy<br />
dbfE awgy isr cuwk ky Aus nfl lVn dI<br />
QF isr suwt ky hfr mMn lYNdy hn aqy<br />
aÉfAuqI iksm dI aiDafqmk ‘mukqI’<br />
dI qlfÈ ivc iËMdgI qoN plfien kr jFdy<br />
hn. pMjfbI ijwQy iËMdgI dIaF qlÉ<br />
hkIkqF nfl jUJ ky dyÈ-ivdyÈ ivc<br />
sQfpq hoey hn, AuQy hr pMjfbI dy mn<br />
ivc ikDry nf ikDry koeI jogI jF sMinafsI<br />
vI luikaf hoieaf hY.<br />
‘vfpsI’ dy do aihm ikrdfr ‘sMqf<br />
isMG’ aqy Aus df BqIjf ‘kuldIp’ ies<br />
hkIkq dy pRqIinD nmUny hn. khfxI<br />
anusfr, ‘iewk Gr ivcoN do jxy inkly<br />
sn. cfcf ies kr ky inkilaf sI; ik<br />
AuhnUM lwgdf sI ik Gr df qy jwg df qF<br />
kuJ sOr nhIN skdf, so bMdf afpxf afp<br />
hI svfr lvy qF bVI gwl hY. qy BqIjf<br />
ies kr ky inkilaf sI ik Gr df qy<br />
afpxf vI qF hI sOr skdf sI jy pihlF<br />
jwg df kuJ svfr ilaf jfvy.’<br />
khfxI sMqf isMG dy mfiDam rfhIN<br />
Drm, plfien, iqafg, Dfrimk<br />
ivakqIaF qy adfiraF dy dMB ‘qy<br />
ivÈlyÈxI idRÈtI qoN Jfq pfAuNdI hoeI<br />
aiDafqmk mukqI dy KoKlypn df AuCfV<br />
pfVdI hY aqy GroN Bwj ky jIvn qoN plfien<br />
kr gey ivakqI nUM muV Gr vwl prqx<br />
df sMkyq idMdI hoeI iËMdgI dy krm-Kyqr<br />
ivc jUJx leI qy afpxy ihwsy dI lVfeI<br />
lVn df sMkyq vI krdI hY. nkslI lihr<br />
nfl juV ky, aMzr-grfAUNz ho ky ‘ihMsf’<br />
dy mfrg rfhIN rfj qy smfj nUM bdlx<br />
quiraf kuldIp vI pMjfb ivc smyN smyN<br />
AuTIaF aijhIaF ‘ihMsk’ lihrF df<br />
pRqIinD ikrdfr bxdf hY. Aus dy ikrdfr<br />
rfhIN vI ieh sunyhf imldf hY ik jIvn nUM<br />
bdlx leI lVI jfx vflI lok-sfQ qoN<br />
ivrvI iksy vI lVfeI df aMq ‘mOq’ ivc<br />
inkldf hY. asl ivc khfxI dovF iDrF<br />
nUM moV ky, iËMdgI nfl joV ky, iewk nvIN<br />
lVfeI lVn df sMkyq idMdI hY. ËrUrI nhIN<br />
nvIN lVfeI ivc vI sÌlqf pRfpq hovy.<br />
pr sMGrÈ krnf mnuwK dI loV qy krqwv<br />
hY. inrMqr sMGrÈ ivc hI mnuwK df gOrv<br />
luikaf hoieaf hY.<br />
ies buinafdI msly qoN ielfvf<br />
khfxI ipafr, ivafh, sMsikRiqk dbfE,<br />
afrQkqf qy mfnvI irÈiqaF dIaF anykF<br />
guMJlF nUM prq-dr-prq KolHdI jFdI hY.<br />
mnuwKI mn dI alOkikqf dy dIdfr vI huMdy<br />
hn qy jIvn dy iviBMn rsF-rMgF dy arQF<br />
df AudGftn vI huMdf hY. ivrft jIvniÉlfry<br />
nUM qy mnuwKI mn dI qrlqf nUM<br />
smJx qoN ielfvf iËMdgI df sMquln<br />
keI vfr puwC ilaf jFdf hY ik mYnUM afpxI ikhVI<br />
khfxI sB qoN cMgI lwgdI hY. AuNj qF myrIaF lgBg<br />
sfrIaF khfxIaF bfry hI bVf hulfrvF pRqIkrm<br />
hoieaf, pr ‘aMg-sMg’, ‘ikwQy gey!’, ‘zuMmH’,<br />
‘sunihrI ikxkf’, ‘vfpsI’, ‘BwjIaF bfhIN’,<br />
‘afpxf afpxf ihwsf’, ‘mYN hux TIk Tfk hF’ qy ‘nON<br />
bfrF ds’ khfxIaF dI crcf kuJ vDyry hI hoeI. ies<br />
crcf dy afDfr `qy vI iksy khfxI nUM kuJ ‘vwD cMgf’<br />
ikhf jf skdf hY. pr pfTkF dI psMd dy nfl nfl jy<br />
mYN afpxI psMd vI Èfml krnI hovy qF mYN ienHF ivcoN<br />
‘sunihrI ikxkf’, ‘vfpsI’, ‘mYN hux TIk Tfk hF’<br />
qy ‘nON bfrF ds’ nUM vDyry idl dy nËdIk smJdf hF.<br />
df<br />
virafm isMG sMDU<br />
isrjdy glp-ibMb ivc bMnHx dI klf<br />
sdkf ‘vfpsI’ mYnUM vzyry mhwqv dI rcnf<br />
pRqIq huMdI hY.<br />
ies khfxI dy Cpx ‘qy rivMdr rvI<br />
ny iliKaf sI, ‘vfpsI’ pMjfbI dI hI nhIN<br />
blik ivÈv khfxI-sfihq dI Auqm<br />
pRfpqI hY. joigMdr kYroN ny iliKaf,<br />
‘vfpsI’ khfxI nUM pVH ky ies qrHF<br />
mihsUs hoieaf ijvyN pihlI vfr pMjfbI<br />
dI khfxI ilKI geI hovy. pMjfbI khfxI<br />
df jy koeI mfzl iqafr krnf hovy qF<br />
ies khfxI nUM afDfr bxfieaf jf skdf<br />
hY.<br />
ies khfxI dy kIly hoey abohr dy<br />
sfihqkfr imwqrF cMdr iqRKf qy mohn lfl<br />
ny ies df ihMdI ivc anuvfd kr ky afpxy<br />
Ércy ‘qy ‘Èbd lok pRkfÈn, abohr’ vwloN<br />
pusqk rUp ivc ies nUM pRkfiÈq<br />
krvfieaf. zf kIrqI kysr ny vwKry qOr<br />
‘qy ies df ihMdI ivc anuvfd kIqf aqy<br />
ies nUM ihMdI dy iksy pRiswD sfihqk<br />
mYÊËIn ivc Cpvfieaf. ihMdI dy pRiswD<br />
khfxIkfr rmyÈ AupfiDafie ny mYnUM<br />
iliKaf ik mYN Aus nUM mUl pMjfbI khfxI<br />
ByjF qf ik Auh Éud rIJ nfl ies df<br />
anuvfd kry ikAuNik khfxI dy mhwqv<br />
anusfr pihly dovyN anuvfd Aus nUM<br />
‘iensfÌ’ krdy nhIN sn lwgdy. rmyÈ<br />
AupfiDafie ny khfxI df muV anuvfd kIqf<br />
qy ies nUM pRiswD ihMdI sfihqk mYÊËIn<br />
‘hMs’ ivc Cpvfieaf.<br />
‘vfpsI’ dy ‘hMs’ ivc pRkfiÈq hox<br />
nfl dyÈ Br dy pfTkF vwloN ies dI BrpUr<br />
pRsLMsf hoeI. ‘hMs’ ivc khfxI CpI nUM<br />
sfl ho cwilaf sI ik iewk idn mYnUM zfk<br />
rfhIN muÉqfr igwl qy srvmIq duafrf<br />
ByjI iksy ihMdI aÉbfr dI kitMg imlI.<br />
AunHIN idnIN ‘hMs’ vfly ihMdI ivc CpI Aus<br />
sfl dI sB qoN ibhqrIn khfxI nUM ds<br />
hËfr rupey df ienfm idaf krdy sn.<br />
‘vfpsI’ qF ihMdI dI mUl khfxI hY hI<br />
nhIN sI, ies kr ky ies nUM qF ienfm<br />
vfsqy ivcfiraf hI nhIN sI jf skdf.<br />
srvoqm ihMdI khfxI df ienfm ijs lyKk<br />
nUM imilaf (Aus df nF hux mYnUM Xfd nhIN)<br />
Aus nfl ieMtrivAU kIqI geI qy Aus nUM<br />
khfxI `qy imly ienfm bfry puwiCaf igaf.<br />
Aus ny ikhf, ‘byÈwk ienfm myrI khfxI<br />
nUM imilaf hY qy mYnUM ies dI bVI ÉuÈI vI<br />
hY pr jy ieh ienfm dyxf myry vws ivc<br />
huMdf qF mYN ieh ienfm ‘vfpsI’ khfxI nUM<br />
dyxf sI!’<br />
aÉbfr dI kitMg Aus khfxIkfr dy<br />
Auprokq kQn dy pRmfx vjoN ByjI geI sI.<br />
-cldf
<strong>Punjab</strong> <strong>Times</strong> <strong>Vol</strong> <strong>13</strong>, <strong>Issue</strong> <strong>18</strong>, <strong>May</strong> 5, 2012 pMjfb tfeImjL sfl <strong>13</strong>, aMk <strong>18</strong>, 5 meI 2012 (32)<br />
hrpfl isMG pMnU<br />
keI dosqF ny ikhf-lflI bfry ilK.<br />
KflI idmfg qy KflI awKF nfl ieDr AuDr<br />
dyKx lwg jFdf. mYN Aus bfry kI ilKF?<br />
jIhƒ mYN jfxdf nhIN, Aus bfry khI gwl<br />
kI hovygI? lok vrikaF dy vrky rwb bfry<br />
ilKI jf rhy hn, rwb bfry ilKx vfsqy<br />
koeI gurU nfnk cfhIdf hY, tYgor cfhIdf<br />
hY. ienHF do vzyiraF dy nfm ies krky<br />
ley ikAuNik ieh sn Auh ÈKs jo rwb<br />
nfl lV pYNdy sn. lVIdf Aus nfl huMdf<br />
hY ijhVf quhfzf hY. mYN rfijaF dy XuwDF<br />
dIaF gwlF nhIN kr irhf, ieh AunHF vwl<br />
ieÈfrf hY ijnHF dy kdm Cuhx leI bfdÈfhF<br />
dI kqfr lwgI hovy. ijhVy isafxy dosq<br />
kih rhy sn ilK, Auh afsvMd sn. AunHF<br />
qoN ikqy vDIk isafixaF ny ikhf-iblkul<br />
nf ilK. Aus ivcoN kwK nhIN inklxf, ikAuN<br />
smF Krfb kryN, kuwJ hor ilK.<br />
hoieaf ieh ik 11 apRYl 2004 ƒ<br />
myrI inkI ijhI ilKq ‘pMjfbI itRibAUn’<br />
ny CfpI ijs ivc mYN lflI df, Ausdy Gr<br />
df qy Ausdy ipqf df iËkr kIqf. sfl<br />
1968 ivc dsvIN jmfq ipMzoN krky jdoN<br />
mYN mihMdrf kflj ivc dfKl ho ky, pRImYzIkl<br />
krky zfktr bxn df PYslf<br />
kIqf, AudoN myrI jyb ivc cuafnI nhIN sI.<br />
mYN lflI dy pitafly bhyVf roz vfly mkfn<br />
dy qbyly ivc zyrf jmf ky pVHnf ÈurU kIqf.<br />
pMdrF sfl df ieh Cokrf dyKdf-lflI nfl<br />
rfËdF af irhf hY, sompfl rMcn af irhf<br />
hY, surjIq pfqr, nUr, iÈv kumfr[[[XfnI<br />
ik sfry dy sfry ajUby. pihlI vfrI<br />
aYl[pI[ mÈIn cldI dyKI, pihlI vfrI typ<br />
irkfrzr dy vwzy spUl GuMmdy dyKy[[[dUroN.<br />
myrI ieh ilKq pVH ky keIaF ƒ XkIn af<br />
igaf ik ilK skdf hY lflI bfry, pr ilKdf<br />
nhIN. so, mnfAux dy Xqn hoey.<br />
tYgor dy vfk ny shfrf idqf. ‘coKyr<br />
bflI dI BUimkf ivc ilKdy hn, “ ‘bMg<br />
drÈn’ df sMpfdk sRIÈ cMdr vfr-vfr<br />
afKI igaf-lMmI khfxI ilK, lVIvfr<br />
CfpFgy, aYqvfrI mYgËIn sYkÈn ivc. tuwty<br />
qfiraF vFg CotIaF khfxIaF dI qF bfrÈ<br />
huMdI rhI, lMmI khfxI (nfvl) ilKI nhIN<br />
sI. jdoN Auh nF hitaf, mYN hF kr idqI.<br />
Auh qF KuÈ ho ky clf igaf, mYN bycYn ho<br />
igaf, socI igaf kI krF. mYN afpxyafp<br />
ƒ ikhf-idl dI BwTI ivc awg bfl,<br />
sÉq lohf qfa, iPr hQOVy nfl swtF mfrIN<br />
jfeIN, afpy koeI mUrq pRgt ho jfvygI.<br />
lE ieh hY quhfzI ‘coKyr bflI’.”<br />
Èfied kuJ gwl bxy, pr ikAuNik<br />
pfTkF ƒ guMmrfh krn dI myrI afdq<br />
nhIN, myrIaF XfdF, mn Aupr Aukry pRBfvF<br />
ivc lflI gYr-hfijLr hY, Aus df ipqf<br />
inrMqr hfËr. so, bhuqIaF gwlF ipqf bfry<br />
ho jfxgIaF pr ieh vI jfxn dI ivDf hY,<br />
ipqf ivcoN dI Èfied puwqr idws pvy.<br />
AupinÈd ivc Audflk apxy byty ÈvyqkyqU<br />
ƒ kihMdf hY-qUM sony qoN bxIaF hoeIaF<br />
cIËF inrK-prK ky sony bfry jfxnf<br />
cfhuMdf hYN. Ault kr, isrP sony ƒ jfx,<br />
Aus qoN bxIaF vsqF bfry afpy pqf lwg<br />
jfeygf. bRhm dy iviBMn rUpF ivc idsdIaF<br />
vsqUaF ƒ jfxn dI QF bRhm ƒ jfx.<br />
kudrq df afpy pqf lwg jfeygf.<br />
lflI dy Gr puwjx dI dfsqfn. myrf<br />
vwzf Brf guridafl isMG dsvIN ivcoN bhuq<br />
vDIaF nMbr lY igaf. mYirt ivc afieaf.<br />
awgy pVHn vfsqy pYsy nhIN sn. so, eyar<br />
Pors ivc ispfhI BrqI ho igaf. qnKfh<br />
ibafsI rupey mhInf. ieh 1958 dI gwl<br />
hY jdoN Auh mYƒ pihlI jmfq ivc dfKl<br />
krvf ky clf igaf. mYƒ ikhf krdf-jy<br />
dsvIN ivcoN myry nfloN vwD nMbr lY igaf,<br />
qYƒ kflj dfKl krvf idAUNgf. mYN Krf<br />
rwtybfË sF, hux vI hF. mYƒ pMjvIN ivc<br />
pqf lwg igaf sI ik myrf idmfg<br />
drimafny drjy df hY, rwty mfr qy kMm<br />
bxf, nhIN PylH ho jfeyNgf. awTvIN dI mYirt<br />
ilst puwjI, myrf awT rupey mhInf vËIPf<br />
lflI df cOigrdf<br />
pMj dhfky pihlF hoNd ivc afieaf pitafly df BUqvfVf hux lok kQf dI jUny pY cuwkf<br />
hY. ieh kQf hux cwldI hI rihxI hY. ies kQf rfhIN BUqvfVy ivc rihMdy BUq ikqy nf ikqy<br />
hfËrI luafeI jFdy hn. pRo[ hrpfl isMG pMnU ny ies lok kQf dy iek pfqr hridljIq<br />
isMG iswDU AurP lflI nMU kyNdr ivc rwK ny BUqvfVy bfry kQf kIqI hY. lflI jo hux lflI bfby<br />
vjoN jfixaf jFdf hY, Kud lok kQf hY ijs df koeI afid, koeI aMq nhIN. ies ÈKs bfry<br />
pRo[ pMnU ny bVI rIJ nfl lMmf lyK ‘lflI df cOigrdf’ iliKaf hY jo ‘pMjfb tfeImË’ dy<br />
pfTkF leI lVIvfr Cfipaf jf irhf hY. iesy islisly ivc pMjfbI dy suhjvMqy Èfier<br />
nvqyj BfrqI jo ies BUqvfVy df ihwsf irhf hY, ny lflI bfry lMmI nËm ilKI hY. ies nËm<br />
df nF ‘lflI’ hI hY. ieh nËm vI asIN afpxy pfTkF nfl sFJI krFgy. BUqvfVy nfl<br />
juVIaF ienHF rcnfvF ivc idl DVkdf hY, iËMdgI sfh lYNdI hY, sfihq kUkdf hY, cuPyry<br />
rux-Jux lwgI rihMdI hY. rcnfvF ivc bIVy Èbd iËhn nMU srÈfr krdy hn. ienHF ivc<br />
mnuwKI mn nwc irhf hY. ieh mnuwK dy mnuwK hox df koeI avwlf jÈn hY. -sMpfdk<br />
lwgf, PIs mfP. dsvIN df nqIjf inkilaf<br />
qF Brf qoN ikqy vDIk nMbr. CuwtI afey,<br />
mYN KuÈ-KuÈ nqIjy df kfrz idKfieaf.<br />
ÈfbfÈ imlI qF mYN ikhf-clo iPr pitafly<br />
dfKl krvfAu. Auh hws ipaf, ikhf-ikQy<br />
ny pYsy? qYƒ eyar Pors ivc ispfhI<br />
BrqI krvfAux afieaF. mYN bVf duKI<br />
hoieaf. guwsy nfl ikhf-iPr lfrf ikAuN<br />
lfieaf sI? Auh hws ipaf-lfry krky<br />
eyny nMbr lY igaYN, nhIN qUM ikQy pVHnf<br />
sI? mfry gey. BrqI aMbfly huMdI sI.<br />
srtIiPkyt cukvf ky ipMzoN aMbfly df rfh<br />
PiVaf. bws cfr GMty lYNdI sI. mYN bYT<br />
igaf-socdf igaf, Brf ny<br />
pRfeIvyt aMgryËI dI aYm[ey[<br />
kr leI hY, mYN ikhVf pVHnoN<br />
htxY? bhuq imhnq krFgf.<br />
lVfeIaF lwgxgIaF qF pUrI<br />
bhfdrI nfl lVUMgf. jy mr<br />
igaf qF vI TIk, ieh iËMdgI<br />
kI iËMdgI hoeI? jy bc igaf<br />
qF qrwkI krdf krdf eyar<br />
mfrÈl dy ahudyy qoN irtfier<br />
hovFgf. eyar mfrÈl mYN pMdrF<br />
imMtF dy aMdr-aMdr bx igaf.<br />
iPr mYN Auh BfÈx iqafr krn<br />
lwg ipaf ijhVf mYN irtfiermYNt<br />
vyly dyxf sI. AudoN qF Pursq<br />
nhIN hoxI, hux ivhlf bYTf hF.<br />
mYN pUrI spIc iqafr krky<br />
ËbfnI Xfd kr leI, hux vI<br />
Xfd hY pr hux kMm dI nhIN<br />
rhI. hux pRoPYsr irtfier<br />
hovFgf, Auh spIc iqafr<br />
krnI hY.<br />
aMgryËI aqy gixq df<br />
tYst ilaf. kwd Bfr prKy nfpy.<br />
sB TIk. aÌsr ny ikhf-iPwt<br />
hYN. ilaf srtIiPkyt idKf. mYN<br />
myË Auqy kfgË rwK idqy. dyKy.<br />
aÌsr boilaf-qUM qF pMdrF<br />
sflF df hYN, sqfrF sfl hoxI<br />
cfhIdI aY Aumr. jfh, do sfl<br />
bfad afeIN. vwzy Brf ƒ<br />
puwiCaf-hux kI krF? Ausny<br />
ikhf-do sfl bfpU nfl KyqI<br />
krf, hor kI krnY? mYN bQyrf ikhf ik<br />
iPr qF mYN ieh vI Buwl jfAUN jo hux piVHaf<br />
hY? pr hor cfrf eI nHIN jdoN koeI.<br />
mYN idl nhIN Cwizaf. nfnkf Gr cMgf<br />
KFdf-pINdf sI. vwzf mfmf anpVH sI. Aus<br />
ƒ kI pqf mYirtF izvIËnF df. Auhƒ ieh<br />
pqf sI ik vwzf Bfxjf bVf pVHfkU hY. mYN<br />
jf ky Kbr idwqI-myry Auhdy qoN svfey nMbr<br />
afey ny. bVy KuÈ hoey. rfqIN rotI Kf ky<br />
sOx vfsqy Cwq Aupr cVHy. mYN hOlI dy ky<br />
gwl qorI ik kflj ivc pVHnY, pitafly,<br />
pYsy idAu. svyry mfmI cfh dyx afeI, KuÈ<br />
lwgI. kihMdI-dohqy, qyry vfsqy pYisaF<br />
df ieMqËfm kr idwqY. qyrf mfmf qYƒ<br />
pitafly Cwzx jfAUgf. qyry vfsqy Kfx-<br />
pIx df smfn vI pIpy ivc pf idwqY. dUjy<br />
pIpy ivc kuJ kwpVy rwK idqy. islvf AuQy<br />
leIN. nfly iek gwl hor. qYƒ kmry df<br />
ikrfieaf nHIN dyxf pAU. AuQy PiqhgVHIey<br />
srdfr dI koTI aY, qyry mfmy ƒ pqY. Auh<br />
qYƒ iek kmrf dy dyxgy. srdfr df ieky<br />
muMzf hY lflI, bVf pVHfkU dsINdY. mymF<br />
nfl Prl-Prl aMgryËI boldf qF mYN vI<br />
dyiKaY. kI pqf, Auhƒ dyK ky qUM vI cMgf<br />
pVHfkU ho jfvyN? dovyN jxy iek-iek pIpf<br />
cuwk ky asIN cIky qoN pitafly jfx vflI<br />
bws ‘qy svfr ho gey. puwj gey lflI dy<br />
Gr. srdfr df nfm sI gurnfm isMG.<br />
hridljIq isMG iswDU (lflI) aqy nvqyj BfrqI<br />
mfmf Ausƒ cfcf kih ky bulfAuNdf sI.<br />
so, mYN nfnf jI kihxf ÈurU kr idwqf. jdoN<br />
kMm dwisaf qF koTI dy bfhr qbyly vwl<br />
AuNgl krky ikhf-afh mMjI cwk, AuQy<br />
Dr lY. nOkr-cfkr nhIN ieQy koeI. sfÌsUP<br />
krky zyrf jmf lY. mfmy ƒ gwl jcI<br />
nf, ikhf-cfcf ieh kmry bMd pey rihMdy<br />
ny, ienHF coN dy dyh iek kmrf Bfxjy ƒ?<br />
srdfr ny ikhf-lflI ivafihaf igaY.<br />
hux qF ieQy afAux vyly mYN vI duicwqI ivc<br />
huMnf. ieQy mYƒ eI nf ikqy rihx qoN<br />
ienkfr iml jfvy. nvyN Ëmfny df qYƒ pqf<br />
nHIN rfm isaF. mYN hOslf krky iek<br />
afigaf hor mMgI-nfnf jI, mYƒ pqf lwgY<br />
ieh hvylI bMd peI rihMdI aY. myrf ‘kwly<br />
df jIa nHIN lwgxf. ipMzoN afpxy iek dosq<br />
ƒ lY afvF? qusIN ieh smJ lieE ik<br />
rKvflI vfsqy iek dI QF do pihrydfr<br />
iml gey, muÌq do. Auh hws ipaf, ikhfkfkf<br />
jy koeI muMzf pVHfkU hY byÈk lY af.<br />
sfAU bx ky rihxf pYxY.<br />
asIN iqMny pYdl pitaflf bws stYNz<br />
puwjy. srdfr afpxy ipMz PiqhgVH,<br />
lihrygfgy dy nyVy sMgrUr iËlHy vwl qy<br />
mfmf afpxy ipMz dI bws cVH gey. mYN<br />
afpxy ipMz af igaf. imsqrIaF df muMzf<br />
ajIq myrf skUl df jotIdfr sI. asIN<br />
iekwiTaF dsvIN kIqI. pVHn ivc mYQoN ipwCy<br />
sI. bfpU nfl Èfh dy afry Aupr<br />
kMm krn lwg ipaf sI. hOlI<br />
dy ky iek pfsy iljf ky gwl<br />
dwsI ik muPq rihx vfsqy Cwq<br />
iml geI, cwl dfKl hoeIey.<br />
Auhny ikhf-afh sfeIkl cuwk,<br />
myry ipMz aqflF jfh, mF nfl<br />
gwl kr. ieQoN hux Puwt. bfpU<br />
smJ irhY, qUM kMm ivc ivGn<br />
pfAux afieaNY, gwlF mfrn.<br />
mYN ipMz igaf. mF ny qF<br />
mMn eI jfxf sI. kihx lwgI-<br />
Bfpy awgy imMnq-qrlf kr<br />
dyKFgI. AumId Gwt eI aY, pr<br />
dyKdy aF kI bxdY. kwlH ƒ<br />
ajIq qYƒ dws deygf. mYN ikhfiek<br />
vfr dI PIs Br idAu, Cy<br />
mhIny dI PIs 83 rupey hY. iPr<br />
asIN muafP krvf lFgy, nfly<br />
itAuÈnF kiraf krFgy. KuÈ<br />
ajIq ny agly idn Kbr idwqI<br />
ik cwlFgy. muÈikl bVI afeI,<br />
pr afiKr bfpU ƒ mnf eI<br />
ilaf. Auh iehI afKI jFdf sImYƒ<br />
shfrf imilaf sI hwQ<br />
vtfAux vflf, hux ieh vI<br />
cwilaY.<br />
bws PVI qy af Auqry<br />
rfijMdrf hspqfl dI cuMgI<br />
Aupr. irkÈy vfly ƒ bhyVf roz<br />
jfx leI ikhf, Ausny bfrF afny<br />
mMgy. ajIq ny ikhf-clf mYN<br />
lYnf, qUM ipCy bYT, awT afny<br />
idaFgy. irkÈy vflf hws ipaf, ikhfirkÈf<br />
clfAuxf Kyz neIN; pr clo aTwnI<br />
E shI. asIN afpxy suPinaF dy dys ivc<br />
puwj gey. Auh dUjI vfrI ipMzoN afpxf<br />
sfeIkl lY afieaf. dohF kol ieko<br />
sfeIkl sI. mYN mYzIkl ivc dfKl ho<br />
igaf, ajIq afrts ivc. pihlI vfr<br />
mihMdrf kflj dyiKaf qF lwgf, ieQy dfKl<br />
hox vflf mhfn huMdf hY BfvyN jyb ivc<br />
duafnI nf hovy.<br />
lflI df shurf Gr pitaflf hI sI.<br />
afpxI pqnI nfl qF bhyVf roz Gwt eI<br />
afAuNdf, dosqF dy kfPly hI bhuqI vfr<br />
idKfeI idMdy. srdfr ipMz rihMdf. kdI<br />
kdfeIN mhIny do mhIny bfad do cfr idn<br />
rih ky vfps prq jFdf. pitafly dy nyVy<br />
nfBf roz Auqy Cy eykV ËmIn sI. lYNz<br />
sIilMg aYkt qoN pihlF sfrf ipMz<br />
PiqhgVH Ausy df sI pr sIilMg ipCoN vI<br />
Gwt kImq puaf ky 200 eykV bcf ley<br />
sn. ipMz dI hvylI iklf sI. Aucy QF AuWpr<br />
Ausiraf iklf. asIN pitafly afp rotI<br />
pkfAuNdy. dfl jF sbËI jo svyry Kf ky<br />
jFdy, AuhI Èfm ƒ. idn iesy qrHF bIqdf.<br />
ies qbyly dI KurlI ivc asIN imwtI pf<br />
idwqI. Aupr iek qih iewtF dI ivCf ky<br />
aKbfrF nfl Zk idwqI. iehI sfzf kuikMg<br />
ryNj, iehI zfieinMg tybl. iek stov, cfr<br />
kOlIaF, cfr glfs. ajIq hwsdfsmfjvfd<br />
af igaf. mwJF aqy bMidaF df<br />
zfieinMg tybl iewko. afriQk brfbrI.<br />
surjIq pfqr dy ÈbdF ivc-Auhdf<br />
‘ipCly jnm` df nfm hridljIq isMG<br />
iswDU sI. vwzy jgIrdfr df puwqr, pr<br />
afpxf rfjBfg iqafg ky inkilaf<br />
hoieaf ajokf isDfrQ. aMgryËI dI<br />
aYm[ey[, idwlI dwKx GuMimaf hoieaf.<br />
bMbeI dI mfieaf ngrI dI vI Qfh pf<br />
afieaf sI qy klkwqf XUnIvristI ivc<br />
bMgflI dfinÈvrF nfl vI goÈtF rcf<br />
afieaf sI. aiDafpkf zf[ dlIp kOr<br />
itvfxf afpxy pirvfr dy jIaF vFg hI<br />
smJdy sn, AunHF sfƒ moh aqy apxwq<br />
nfl Br idwqf. AunHF ny hI mYƒ lflI nfl<br />
imilfieaf sI; lflI, ieh surjIq aY,<br />
myrf ividafrQI. ieh vI quhfzy hI kbIly<br />
df bMdf hY. iek Èfm lflI kihx lwgfcwl<br />
kvI, Èihr cwlIey. pitaflf Èihr<br />
XUnIvristI qoN swq ku iklomItr dUr hY.<br />
pfqr ny ikhf-lflI jI, pYdl eI? kihx<br />
lwgf-nhIN, kQf `qy svfr ho ky cwlFgy.<br />
Aus idn qoN bfad pYr ËmIn `qy nhIN lwgy.<br />
sdf kQf `qy svfr irhf. dunIaf dIaF<br />
mhfn ikqfbF pVHn ivc idn-rfq ruwJy<br />
hoey. nfvlF khfxIaF dy pfqrF ƒ ijvyN<br />
nfl-nfl leI iPrdy. ivÈv sfihq qoN Aury<br />
dI gwl nhIN krdy sI. lorkf, soÌoklIË,<br />
sfrqr, kfmU AuQy ieAuN hI sn ijvyN<br />
kpUrQly bfvf blvMq, hirBjn isMG,<br />
iÈv kumfr, mIÈf huMdy sI.<br />
bRYÉq, nyrUdf, pfË pihlF pihl<br />
lfiebRyrI dIaF ÈYlÌF ‘qy nhIN imly, pfqr<br />
ƒ pitafly dIaF glIaF bfËfrF ivc lflI<br />
nfl qury iPridaF imly. lflI rfq idn<br />
nfvlkfrF dy ikrdfrF qy kvIaF dy ibMbF<br />
ivckfr rihMdf. Aus df hr vfk kivqf,<br />
isafxp jF ivnod nfl jgdf huMdf. Aus<br />
nfl qurn df mqlb sI klpnf dIaF<br />
glIaF ivcoN lMGxf; ijwQy supnf,<br />
aslIaq, dys ibdys sfry iekwTy rihMdy.<br />
Auh kdI vI ikqy vI DUxI bfl lYNdf, ikqy<br />
isvf jgf lYNdf qy ikrdfrF qy gfQfvF ƒ<br />
pRgt kr lYNdf. Auh afpxIaF gwlF nfl<br />
dupihrF ƒ ÈfmF ivc bdl idMdf, ÈfmF ƒ<br />
zUMGIaF rfqF ivc qy zUMGIaF rfqF ƒ<br />
svyrF ivc.<br />
iek vfr pfqr kol mohnjIq<br />
afieaf hoieaf sI; hostl dy kmry ivc<br />
rfq ƒ igafrF ku vjy bwqI buJf ky<br />
rjfeIaF ivc vVy hI sn ik drvfËy ‘qy<br />
dsqk hoeI, qy afvfË afeI:<br />
-ikAuN beI? kbrF c pYx lwgy EN,<br />
Auey kbrF qF vIh vrHy zUMGIaF ho geIaF.<br />
kbrF ‘qy koeI dIvf eI jgf idE[[[. bwqI<br />
jgfeI, drvfËf KoilHaf. lflI sfihb KVHy<br />
hn-stov bfl kvI, qwqf pfxI Dr, alK<br />
jgfeIey, bVI Audfs hY rfq.<br />
pVy mËfr py kuC hYN dIey Xy tUty hUey<br />
ienHIN sy kfm clfE,<br />
bVI Audfs hY rfq.<br />
-ieh 1967 dI gwl hY, Èfied. AudoN<br />
vIh sfl hoey sn pMjfb dy btvfry ƒ,<br />
20 vrHy zUMGIaF kbrF df ieÈfrf eyhI<br />
sI. iÌrfk gorKpurI dI Audfs rfq qoN<br />
ÈurU hoeI lflI dI gwl suKbIr dI rfq dy<br />
ichry qwk phuMc geI. AuQoN gulËfr dI<br />
cOrs rfq qwk. gulËfr qoN gwl bMbeI iÌlm
<strong>Punjab</strong> <strong>Times</strong> <strong>Vol</strong> <strong>13</strong>, <strong>Issue</strong> <strong>18</strong>, <strong>May</strong> 5, 2012 pMjfb tfeImjL sfl <strong>13</strong>, aMk <strong>18</strong>, 5 meI 2012 (33)<br />
AudXog vwl muVn lwgI sI pr rfh ivc<br />
lfhOr af igaf, lfhOr dIaF pMjfbI iPlmF<br />
af geIaF. iek vfr iPr vIh vrHy zUMGIaF<br />
kbrF koloN lMG ky bMbeI afeI. iPr<br />
gulËfr ‘qy gwl Ërf ku ruk ky mInf kumfrI<br />
vwl muV geI. mInf kumfrI qoN mDUbflf,<br />
mDUbflf qoN mYryiln mnro qwk. mnro qoN<br />
amrIkf dIaF iPlmF qwk. iPlmF qoN<br />
cfrlI cYpiln qwk. cfrlI cYpln qoN Aus<br />
dI iÌlm ‘gRyt izktytr’ qwk. glob ƒ<br />
Puwtbfl bxf ky Kyz rhy ihtlr qwk, AuhI<br />
Puwtbfl Auizaf, hostl dy AuproN dI, pUrb<br />
ivc sUrj bx ky cVH igaf. ieAuN svyr<br />
hoeI. lflI kQf dy Auzx Ktoly ‘qy svfr<br />
krf ky iek rfq ivc pqf nhIN ikhVyikhVy<br />
jhfn idKf ilafieaf. iek Èfm<br />
Auh nIqÈy dI mÈhUr pusqk ‘ds spyk<br />
Ërdusq’ df AurdU anuvfd lY afieaf:<br />
‘Ërdusq ny khf Qf’. iqMn rfqF ivc Aus<br />
df sfrf pfT pVH ky suxfieaf. lflI dI<br />
isrjxf ÈkqI, cyqf, hfËr-jvfbI kmfl<br />
sI. Auh afpxIaF gwlF nfl qRYkfl drÈn<br />
krf idMdf. ieiqhfs, imiQhfs,<br />
mhFngrIaF, mhFkfiv, bRihmMz, iek iCx<br />
df ivrft rUp[[[.<br />
lflI ƒ iek vfr pfqr ny puwiCafqusIN<br />
kuJ ilKdy ikAuN nhIN?<br />
-mYN ikvyN ilKF? myry iek pfsy buwlHy<br />
Èfh KVHf, kihMdf idKf KF kI iliKaf?<br />
dUjy pfsy bfby KVHy aY.<br />
lflI df iek mfmf bhuq piVHaf<br />
iliKaf sI. Aus dy iek hwQ ivc jfm<br />
huMdf qy dUjy hwQ ivc ikqfb. jdoN lflI<br />
bI[ey[ ivc pVHdf sI qF iek khfxI ilK<br />
ky Auhƒ idKfAux igaf. pVH ky kihx<br />
lwgf-jdoN kuJ dosqovskI vrgf ilK skyN<br />
qF myry kol lY ky afeIN.<br />
iek Èfm lflI, pfqr ƒ pRoPYsr<br />
rfËdF dy zyry lY igaf. nvIaF nvylIaF<br />
ikqfbF nfl Biraf Gr. moh BrIaF<br />
inrml hwsdIaF awKF vflf cMcl qy pivwqr<br />
ijhy hfsy vflf rfËdF. kwc dy glfsF ivc<br />
son rMgf pfgl pfxI, pfxI dI GuMmxGyrI<br />
vFg GuMm irhf aYl[pI[, XhUdI DunF<br />
(jIAUieÈ mYlozIË). AunHF DunF ƒ awKF mIt<br />
ky suxn lwgy qF Auh ajIb idRÈF ivc<br />
anuvfd hox lwgIaF.”<br />
¿¿¿<br />
pVHn ilKx df kMm ÈurU kr idwqf<br />
sI. do ku mhIinaF bfad lflI df pfpf<br />
ipMzoN af igaf. puwiCaf-ikvyN E beI<br />
muMizE? asIN ikhf-TIk hF jI. iPr<br />
puwiCaf-pitaflf dyiKaf? asIN ‘hF’ ivc<br />
isr ihlfey.-kI kI dyiKaf? AuWqr-mfl<br />
roz, bfrFdrI bfg, iklf mubfrk,<br />
adflq bfËfr, moqI mihl. iPlm nhIN<br />
dyKI. ieh cMgI cIË nhIN huMdI. hws ipafmYƒ<br />
pqf sI ieho jvfb idAugy. pfs hox<br />
jogy nMbr nhIN imly quhfƒ. ijs ƒ qusIN<br />
pitaflf smiJaf, ieh qF Auh QF hY ijQy<br />
pitaflf rihMdf hY, Aus bfiÈMdy df Gr<br />
hY. QoVHy ku idn rhFgf quhfzy kol.<br />
pitaflf idKfvFgf. TIk aY? asIN ‘hF’<br />
ivc isr ihlfey. ikhf-quhfƒ idKfvFgf<br />
rfËdF, bydfr, dlIp itvfxf, ivÈvnfQ<br />
iqvfVI, gulvMq isMG, gMzf isMG, pRIqm<br />
isMG. imlFgy Ausqfd bfkr husYn ƒ,<br />
kMvr imRgyNdr isMG ƒ, mhfrfjf XfdvyNdr<br />
isMG ƒ, lfl cMd Xmlf qy hrpfl itvfxy<br />
ƒ. Blvfn kysr isMG dI hvylI cwlFgy.<br />
iek Èfier hY kulvMq gryvfl. iek<br />
joigMdr isMG hY, Aus vrgI hIr iks ny<br />
gfAuxI hY? Ausdf nfm asIN joigMdr hIr<br />
rwK idwqY. suxy ieh nfm kdI? iksy df<br />
nfm nhIN suixaf sI isvfie mYzm itvfxf<br />
dy ijnHF dI khfxI ‘bs kMzktr’ dsvIN<br />
dI pfT poQI ivc lwgI hoeI sI. AunHF ny<br />
iek hor PYslf suxfieaf-irkÈy, qFgy<br />
jF bws dI svfrI nhIN krn idaFgf. pYdl<br />
cwlxf pvygf, qF pitaflf imlygf sihjy<br />
sihjy, mnËUr aY? guMigaF boilaF vFg<br />
‘hF’ ivc isr ihlfey. pwcI qIh iklomItr<br />
pYdl sÌr Aus leI afm gwl sI. jdoN<br />
iewk ipMz qoN dUjy ipMz jFdf; nOkr, kuwqf<br />
qy GoVf nfl huMdy. svfrI nhIN krdf sI.<br />
kih idMdf-jdoN Qwk igaf qF svfr ho jfvFgf.<br />
Qwkdf eI nf. mYN Aus ƒ GoVy dI kfTI `qy<br />
svfr kdy nhIN dyiKaf. awgy-awgy quiraf<br />
jf irhf hY, bfkI sB ipwCy-ipwCy.<br />
AudoN qF bhuqf eI sohxf lgdf huMdf,<br />
awj vI kdI kdfeIN mihMdrf kflj dI<br />
qIrQ Xfqrf krn ƒ idl krdf huMdf hY.<br />
KrV dy ivDfiek mrhUm s[ bicwqr isMG<br />
1985 ivc myry Gr afey. cfh pfxI qoN<br />
bfad kihx lwgy-mihMdrf kflj cwlxf<br />
hY. mYN AunHF nfl kfr ivc bYT igaf. kflj<br />
puwjy qF mYƒ Xfd afieaf-Auho awj qF<br />
CuwtI hY. Auh boly-qF hI qF afieaf hF jy<br />
CuwtI hY. aiDafpk, ividafrQI nhIN dyKxy,<br />
kflj dyKxf hY. Èukr hY CuwtI vfly idn<br />
vI kflj ikqy nhIN jFdf. mYN ieQoN pVH ky<br />
igaf sF. qusIN mYƒ jylH ivc dwisaf sI<br />
qusIN ieQoN pVHy. afAu awj iek gyVf<br />
lfeIey.<br />
mYN srdfr ƒ puwiCaf-qusIN vI<br />
mihMdrf kflj ivc pVHy? KUb hwisaf-<br />
”Auey ieh kflj bxfieaY iksy ny? ieh<br />
qF skUl hoieaf krdf sI bfhrvIN qwk<br />
df. iek idn srkfrI icwTI af geI ik<br />
awgoN qoN iehƒ skUl nf ikhf kro, kflj<br />
ikhf kro. aYN kihx nfl, iek icwTI nfl<br />
skUl, kflj bx jfieaY krdY? cIPË<br />
kflj lfhOroN piVHaf hF. aMdr afAu Ërf.<br />
afh idsdIaF ny ÈIlzF, kwp aqy<br />
trfPIaF? kqfrF dIaF kqfrF. dwso,<br />
kfns ‘qy bcI hY koeI QF? ivdvqf df<br />
kdy dfavf nhIN kIqf. Kyzx dI rucI sI,<br />
so hfkI dI kpqfnI kIqI. ijQy Kyzx jFdy,<br />
jdoN pqf lgdf PiqhgVHIey nfl twkr<br />
hovygI, qfp cVH jFdf sI agilaF ƒ.<br />
tIm dI Poto dyKI. mhfrfjf XfdivMdr<br />
isMG bYTy sn. mYN puwiCaf-vDIaf iKzfrI<br />
sn mhfrfjf? hws ipaf-TIk sn, tIm<br />
ivc pf lYNdy sF, Pst klfs tryn dIaF<br />
sItF imlxgIaF, AunHF krky aflIÈfn<br />
hotlF ivc rihx df bMdobsq ho jFdf.<br />
Auh hwwsdf qF ijvyN Jrnf Puwt pYNdf,<br />
sfrf ijsm hwsdf. ieh lPË ilKidaF<br />
mYƒ cYKv df vfnkf Xfd af igaf. afpxy<br />
bfby ƒ ilKy Éq ivcly vfk hn, “bfbf qUM<br />
jdoN jMgl coN ikRsms tRI vwZx leI jFdf,<br />
mYN vI qyry nfl qur pYNdf. drKq vwZidaF<br />
jdoN TMZ nfl mYƒ kMbdf dyKdf qF qUM KUb<br />
hwsdf, qyry nfl sfrf jMgl hws pYNdf.”<br />
vldfr qfrF dIaF lwqF vflI kursI<br />
‘qy bYTf gwlF krdf dyK ky mYN socdfmhfrfjf<br />
rxjIq isMG dIaF dovyN awKF<br />
kfiem rihMdIaF qy ichry Aupr cyck dy<br />
dfg nf huMdy qF iblkul ies qrHF df hoxf<br />
sI. awKF mÈflF vFg dgdIaF. ieh nhIN<br />
ik guwsf nhIN afAuNdf sI. guwsy ivc Kud ƒ<br />
burf Blf kihx lgdf. ijs Aupr kRRoDvfn<br />
hY, Ausƒ nhIN.<br />
pfTko, myrf ipCokV aqy ies<br />
srdfr df ipCokV dyKidaF quhfƒ iKafl<br />
af skdf hY ik asIN Aus qoN zrdy hoeIey.<br />
iblkul nhIN. myry bfpU jI JfV JMb vI<br />
krdy, QwpV vI jV idMdy. srdfr qoN zr<br />
qF kI lwgxf sI, sgoN asIN ies dy Gr<br />
rih ky afpxy-afp ƒ surwiKaq smJdy.<br />
myrI jmfq df iek muMzf ijhVf klfs<br />
ivc votF pYx vyly mYQoN hfr igaf sI,<br />
mYƒ awKF idKfAux lwgf. mYN iek idn Ausƒ<br />
mnf ky srdfr dI hvylI ivc lY igaf qy<br />
cfh iplfeI. Ausdf ipMz sMgqpurf sI,<br />
srdfr dy ipMz qoN do ku iklomItr dUr.<br />
srdfr ny muMzy ƒ bfpU df nfm puwiCaf,<br />
Ausny dwisaf. srdfr ny ikhf-kfky<br />
afpxy bfpU ƒ khIN PiqhgVHIaf Xfd<br />
krdf sI. imlx ikAuN nHIN afAuNdf? Auhƒ<br />
puwCIN, myry nfl AuhdI kI sFJ sI. bws,<br />
ieMnI ku gwl. qyjf isMG sdf leI myrf<br />
imwqr ho igaf.<br />
iek idn ikhf-bVf rOlf pf rwiKaY<br />
juafkF ny, beI lflI bVf pVHfkU aY. beI<br />
iehdy vrgf ivdvfn eI nHIN koeI. koeI<br />
vrkf mYƒ idKfAu qF shI iesdf iliKaf<br />
Cipaf ijs krky ikDry hlcl hoeI hovy.<br />
ÈoÈybfË ny ieh awj kwlH dy Cokry. mYN qF<br />
kihnf, Cwzy ieh ikqfbF df KwpKfnf. iehƒ<br />
jIp lY idMnf. kuwqy rwKy TfT nfl. pMj cfr<br />
bMdUkF vfly ibTf ilaf kry afpxy nfl.<br />
dfrU dUrU pI ilaf kry. akl qF af jfey<br />
mfVI motI iehƒ. ijDr dI lMGy, lok ikhf<br />
qF krn, afh jf irhY beI PiqhgVHIey<br />
srdfr df muMzf lflI.<br />
lYkcrfr dI afsfmI vfsqy arËIaF<br />
dyx vfilaF ivc lflI vI sI. dÌqr ny<br />
vfeIs-cFslr ikRpfl isMG nfrMg ƒ<br />
dwisaf-hridljIq isMG iswDU (lflI)<br />
ies afsfmI vfsqy XogqfvF pUrIaF nhIN<br />
krdy. nfrMg ny ikhf-kI Prk pYNdY. afpF<br />
ikhVf rwKxY, aYvyN rOlf pfAuNdf iPrygf<br />
ik ieMtrivAU df mOkf nhIN idwqf, bulf<br />
lAu. aMgryËI df aYksprt KuÈvMq isMG<br />
sI. lflI dI vfrI afeI. jdoN iCV jFdf<br />
AudoN rukdf kdoN? iekwlf aMgryËI sfihq<br />
nhIN, jrmn, PrFsIsI, rUsI sfihq.<br />
iekwlf sfihq nhIN, pNyitMgË, imAUËk,<br />
Pok. nfrMg df iKafl sI afeygf gyVf<br />
mfr jfeygf. jdoN jwjmYNt hoeI, mfihrF ny<br />
ikhf-hridljIq. nfrMg ny dwisaf-iehdI<br />
muwZlI Xogqf pUrI nhIN. KuÈvMq isMG ny<br />
ikhf-aMgryËI df bMdf rwKxf hY nf, ijQy<br />
KuÈvMq isMG dsKq krygf, Xog mMinaF<br />
jfeygf. idAu PfeIl, dsqÉq krIey.<br />
lflI dI inXukqI hoeI, iksy ny kot<br />
kcihrI df drvfËf nf KVkfieaf.<br />
mYN hrjIq igwl ƒ imlx clf igaf.<br />
ieh gwl kIqI, hws ipaf-lflI bfry dMdkQfvF<br />
GVIaF geIaF hn. nOkrI lYx<br />
vfsqy Ausƒ koeI muÈikl pyÈ nhIN afeI.<br />
XogqfvF pUrIaF nhIN sn, pr nfrMg ny<br />
ivroD nhIN kIqf. surjIq lI, joigMdr<br />
puafr aqy BUipMdr isMG XogqfvF pUrIaF<br />
krdy sn, ienHF ƒ bhuq muÈiklF pyÈ<br />
afeIaF. nfrMg anusfr ieh pwky<br />
nkslvfdI sn, isry dy Kqrnfk.<br />
aYzhfk nOkrI 6 mhIinaF leI idwqI jFdI<br />
hY, ienHF ƒ iqMn-iqMn mhIny qoN vDIk<br />
inXukqI dy hukm nhIN imldy sn, ikAuNik<br />
lflI kimAUinst nhIN sI, Ausƒ bhuq<br />
afrfm nfl nOkrI imlI.<br />
lflI jfieinMg irport dyx igaf<br />
muKI igwl ƒ kihx lwgf-iksy ƒ dwisE<br />
nf beI lflI nOkr ho igaY. myry BfeIcfry<br />
ivc myrI bdnfmI hovygI. mflk nOkr ho<br />
jfey, ieh gwl Èrmnfk hY.<br />
igwl ny ikhf-mYN ikAuN dwsxf hoieaf<br />
iksy ƒ?<br />
lflI-pr mYƒ svyry af ky hfËrI<br />
lf ky cfr vjy qwk bYTxf ipaf krygf.<br />
pqf qF lwg jfxY.<br />
igwl-qyry ‘qy koeI pfbMdI nhIN. qYƒ<br />
koeI nOkr nhIN smJygf, ijhVf mrËI<br />
vfeIs cFslr af jfey, qYƒ nhIN tokygf.<br />
ieAuN lflI Aumr Br mflk irhf.<br />
lflI ƒ imlx afieaf iek muMzf<br />
igwl dy kmry ivc igaf, puwiCaf-lflI<br />
ikQy aYY? igwl ny ikhf-jy qUM lflI ƒ<br />
jfxdYN, iPr qYƒ pqf hoxf cfhIdY Auh ikQy<br />
hY ies vyly. jy nhIN jfxdf, iPr iml ky<br />
kI kryNgf?<br />
zf[ Bgq isMG vI[sI[ kol lflI<br />
ivruwD iksy cuglI kIqI. dwisaf, kMm nhIN<br />
krdf. klfs ivc nhIN jFdf. drKq hyT<br />
bYTf gwlF krI jFdY PËUl. Aus ƒ smJfAu.<br />
Bgq isMG ny ikhf-qUM vI lflI dI klfs<br />
ivc bYiTaf kr kdI kdfeINN, qYƒ vI akl<br />
afey. lflI ijQy bYTf hovy, AuhI klfs<br />
rUm hY. lflI XUnIvristI vfsqy nhIN<br />
bixaF, Aus vfsqy XUnIvristI bxI hY.<br />
hrjIq igwl kol iksy ny iÈkfieq<br />
kIqI-lflI qy surjIq lI sfrf idn kfÌI<br />
hfAUs ivc XwkV mfr ky Gr cly jFdy<br />
hn. qusIN ivBfg ivc ibTf ky kMm krn<br />
leI ikAuN nhIN kihMdy? igwl ny ikhf-mr<br />
jfx dy ienHF ƒ cfh pI pI ky. ieQy bYT ky<br />
ikhVf kMm krngy? ienHF dI gYr-hfËrI<br />
ivc mYN qF kMm kr lYnf. iPr myry kol<br />
bYTy irhf krngy, mYƒ vI kMm nhIN krn<br />
dyxf. myrf jI krdY ds mIl qy kfÌI hfAUs<br />
hovy, afAuNdy jFdy bIq jfx.<br />
srdfr afAuNdf qF asIN kuJ vDIaf<br />
dfl sbËI bxfAuNdy, Auh afK idMdf-ikAuN,<br />
lflI dI jyb ivc pMj rupey qoN vwD kdI pYsf nhIN irhf.<br />
AudoN vI nhIN jdoN pRoPYsr lwg igaf sI. rotI, ivskI, cfh,<br />
lwsI, jo KfDf pIqf, Aus df ibl nfl vflf dyvygf. sfrI<br />
Aumr ieho hoieaf. jy quhfzf iKafl hY ieh gwl mYƒ burI<br />
lgdI hY, qusIN glq ho. lflI vrgf PkIr ievyN hI krygf.<br />
kulvMq isMG gryvfl dy suBfa ivc bfdÈfhI sI. Auh vDIaf<br />
qoN vDIaf Kfx pIx dI cIË KrId ky, pYsy Kud idMdf. hux<br />
qwk mYƒ pYsy nhIN dyx idMdf-qUM Cotf hYN, cuwp krky bYiTaf<br />
kr. jy koeI imwqr dUr jFdf idws ipaf, bulfAuxf hY, AucI<br />
afvfË nhIN deygf, qyË kdmI cwl ky rlygf jF iPr koeI<br />
ividafrQI iml igaf, Aus ƒ Aus vwl Bjf deygf.<br />
ctxI Aupr iGAu rwK ky nHIN KfDI jFdI<br />
rotI? guV nfl nHIN burkI lMGdI? nfBf<br />
roz vfly Kyq ivc gMnf bIijaf hoieaf<br />
sI. vMzfeI vfilaF ny vIh bfeI iklo guV<br />
df QYlf Byijaf, Auh sfƒ cukf idwqf. iksy<br />
ƒ ikhf do syr iGAu dy jf, Auh sfƒ iGAu<br />
dy igaf. iek irtfier mfstr jI imlx<br />
af igaf. Aus ƒ ikhf-mfstr jI ieh<br />
muMzy imhnqI ny, sfAU ny. byÈk dsvIN<br />
dIaF kuVIaF ƒ pVHfAux lf idAu. mYƒ do<br />
kuVIaF ƒ pVHfAux leI mfeI dI srF lfgy<br />
iek mkfn ivc lY igaf. kuVIaF dy mfpy<br />
iewËq bhuq krdy, muMizaF dI itAUÈn nfloN<br />
pYsy vDIk idMdy. kuVIaF afKf mMndIaF,<br />
jo sbk dy jFdf agly idn Xfd huMdf.<br />
muMzy algrË huMdy bhuq krky.<br />
rfËdF, rMcn aqy lflI iqMny aMgryËI<br />
izispiln dy sn. ivÈv sfihq Aupr<br />
GMitaF bwDI goÈtF huMdIaF. rMcn qF bfad<br />
ivc PuwlbRfeIt pRoPYsr vI bixaf. asIN<br />
AunHF leI cfh ÈkMjvI jo afKdy bxf idMdy,<br />
BuwK lgdI qF zolU ivc dfl PrfeI qy<br />
ilPfPy ivc rotIaF Zfby qoN PV ilafAuNdy.<br />
ies gwl df kI rOlf ik sfzy kol pYsy<br />
nhIN. pYNtF kmIËF ikwlIaF nfl ltkdIaF<br />
huMdIaF, ijs mrËI jyb ivcoN pYsy kwZ<br />
lYNdy. iks dI jyb sI ijs ivcoN awj df<br />
iznr afieaf hY? pqf nhIN. ieMnf ihsfb<br />
ËrUr rwKdy ik ijs jyb ivcoN pYsy kwZy,<br />
bkfieaf Ausy ivc pfAuxf hY. iensfÌ<br />
pUrf krdy. ieh gwl nhIN ik eImfndfr<br />
sF. corI krn df hOslf nhIN sI. ienHF dI<br />
jyb ƒ hwQ lfAux df hOslf koeI iskMdr<br />
kr skdf hY. brtrMz rsl ny iliKaf,<br />
“gYlIlIE ny dyiKaf, asmfn dI Cwq<br />
purfxI ho geI hY. Ausny Cwq bdl idwqI.<br />
cfr sdIaF bfad afeInstIn ny ikhfgYlIlIE<br />
vflI Cwq TIk sI pr hux purfxI<br />
ho geI hY. dUjI vfr afeInstIn ny<br />
asmfn bdilaf.”<br />
myrf asmfn lflI ny nhIN, Ausdy<br />
pfpf ny bdilaf. myrf pitaflf quhfzy<br />
pitafly qoN vwKrf hY. XUnIvristI vI Aus<br />
nfl afAuNdy qF qur ky afAuNdy. iek idn<br />
mYƒ puwiCaf-qYƒ iks gwl dI KuÈI sB qoN<br />
vDIk hoeI hrpfl? mYN ikhf-ijho ijhf<br />
gfeIz sfƒ imilaf, Auho ijhf iksy<br />
mhfrfjy dI iksmq ivc nhIN iliKaf.<br />
hoeI nf kmfl? hwQ ‘qy hwQ mfr ky KUb<br />
hwisaf, ikhf-Xfr mYN ikMinaF ku nfl<br />
JK mfrdf iPrdf hF? iks ƒ qmIË hY<br />
gwl puwCx aqy suxn dI? mYƒ vI qF KuÈI<br />
imldI hY quhfzy nfl iPridaF quridaF.<br />
afeygf iek idn jdoN lok ikhf krngyajIq<br />
pitaflf hY, pMnU pitaflf hY. mYƒ<br />
gurU bfby Aupr XkIn hY, quhfzy isrV<br />
ivc Brosf hY. pVHfeI ies qrHF kirE beI<br />
nOkrI lYx Kfqr myry kol nf eI afAuxf<br />
pvy.<br />
lflI dI jyb ivc pMj rupey qoN vwD<br />
kdI pYsf nhIN irhf. AudoN vI nhIN jdoN<br />
pRoPYsr lwg igaf sI. rotI, ivskI, cfh,<br />
lwsI, jo KfDf pIqf, Aus df ibl nfl vflf<br />
dyvygf. sfrI Aumr ieho hoieaf. jy quhfzf<br />
iKafl hY ieh gwl mYƒ burI lgdI hY,<br />
qusIN glq ho. lflI vrgf PkIr ievyN hI<br />
krygf. kulvMq isMG gryvfl dy suBfa<br />
ivc bfdÈfhI sI. Auh vDIaf qoN vDIaf<br />
Kfx pIx dI cIË KrId ky, pYsy Kud idMdf.<br />
hux qwk mYƒ pYsy nhIN dyx idMdf-qUM Cotf<br />
hYN, cuwp krky bYiTaf kr. jy koeI imwqr<br />
dUr jFdf idws ipaf, bulfAuxf hY, AucI<br />
afvfË nhIN deygf, qyË kdmI cwl ky<br />
rlygf jF iPr koeI ividafrQI iml igaf,<br />
Aus ƒ Aus vwl Bjf deygf.<br />
suirMdr Èrmf ny lflI nfl bhuq<br />
smF ibqfieaf hY. Aus dIaF gwlF suxIeylflI<br />
kol smyN dy hfx dy pRÈn vI hn,<br />
AuWqr vI. ÈbdF dI QF hvf ivc lihrfAuNdy<br />
hwQF nfl jdoN AuzfrI mfrdf hY qF klf,<br />
Drm, rUhfnIaq qy icMqn nfl sbMDq sB<br />
KMzF bRihmMzF dy drÈn krdf krfAuNdf<br />
hoieaf Auh sroqy ƒ nf kyvl klfmukq<br />
qy sQfn mukq krdf hY sgoN KVoq mukq<br />
vI kr idMdf hY[[[aYnf sB kuJ huMidaF vI<br />
Aus bfry ilKxf aOKf hY ikAuNik hr pl<br />
quhfzy kol huMidaF vI iehI mihsUs huMdf<br />
hY ijvyN ieh bMdf ies DrqI df nf ho ky<br />
iksy hor lok df hovy.<br />
-rfjpury vflf ÈyKr vDIaf PotogRfPr<br />
hY, AusdIaF mUMhoN boldIaF qsvIrF vyK<br />
ky hmyÈf pRiswD nfvl ‘birijË afÌ<br />
mYzIsn kfAUNtI’ dIaF sqrF Xfd af<br />
jFdIaF hn-cMgf PotogRfPr kyvl lfeIt<br />
qy Èyz ƒ hI ÈUt krdf hY, AusdI sfrI<br />
iËMdgI ienHF dohF pwKF ƒ shI anupfq<br />
ivc ibTfAuNidaF bIq jFdI hY. ieh vwKrI<br />
gwl hY ik qsvIrF ivc lfeIt aqy Èyz dy<br />
nfl-nfl bMdy qy sQUl vsqF vI af<br />
jFdIaF hn. hoieaf ieh ik sitwl PotogRfPI<br />
kridaF ÈyKr ƒ ÈOk jfigaf ik PIcr<br />
iPlm bxfeI jfvy. khfxI, skrIn plya,<br />
zfielfg vI afp ilKygf. ies PYsly bfry<br />
Ausny lflI ƒ jfxU krvfieaf qF AunHF TrHmy<br />
nfl smJfieaf-bfkI dI gwl afpF iPr<br />
krFgy ÈyKr, pihlF qUM iksy cMgy lyKk dI<br />
invyklI khfxI cux jo ÈUt krnI sOKI hovy.<br />
khfxI lwBx df guxf Èrmf `qy pf idwqf<br />
igaf.<br />
cuxIaF khfxIaF ‘qy keI idn bihs<br />
huMdI rhI. iesy dOrfn suirMdr ny iek idn<br />
blvMq isMG dI ihMdI khfxI ‘guMmrfhI’<br />
suxfeI. ieh khfxI Aus bwcy bfry hY jo<br />
GroN qF skUl jfx leI inkldf hY pr<br />
skUl nhIN puwjdf. aiDafpk dI iÈkfieq<br />
‘qy ipqf bwcy df ipwCf krn inkldf hY.<br />
keI moV kwtidaF iek QF ipAu puwqr df<br />
myl ho jFdf hY. bwcf zrdf hY, ipqf hOslf<br />
idMdf hY, sfvF hoieaf bwcf bVy cfa nfl<br />
(bfkI agly sPy `qy)
<strong>Punjab</strong> <strong>Times</strong> <strong>Vol</strong> <strong>13</strong>, <strong>Issue</strong> <strong>18</strong>, <strong>May</strong> 5, 2012 pMjfb tfeImjL sfl <strong>13</strong>, aMk <strong>18</strong>, 5 meI 2012 (34)<br />
amirMdr igwl nOjvfn pIVHI df<br />
chyqf klfkfr hY. Aus dI soË BrI afvfË<br />
nvyN qjribaF dI hfxI vI hY qy sB vrgF<br />
dI ieksfr psMd vI. ho-hwly vfly vI Aus<br />
ƒ Aunf hI cfhuMdy ny, ijMnf sMjIdf lok.<br />
sfihq rsIaf hox krky Aus ƒ cMgymMdy<br />
bfry igafn hY, iehI kfrn hY ik<br />
awj qwk Aus mUMhoN koeI gIq aijhf nhIN<br />
suixaf ijs ‘qy ikMqU kIqf jf skdf hovy.<br />
jd Aus ny gfAuxf ÈurU kIqf sI, Aus ny<br />
sfd-murfdI gfiekI ËrIey vwKrI pCfx<br />
CwzI sI qy hux jdoN Auh bdly vkq muqfbk<br />
gf irhf hY qF vI sB pihlI psMd hY. jdoN<br />
Auh ‘cMn df tukVf‘ vrgy gIq pyÈ krdf<br />
sI, AudoN vI sB Aus dI gfiekI qy pyÈkfrI<br />
dI kdr krdy sn qy hux ‘kI smJfeIey‘<br />
vyly vI.<br />
nvyN dOr ‘c aijhy ‘stfr‘ bhuq Gwt<br />
nËr afAuNdy hn ijnHF ƒ pMdrF qoN qyeI<br />
Aumr vrg vfilaF ijMnf ipafr hI bËurg<br />
idMdy hox. amirMdr ies mfmly ‘c mohrI<br />
hY. ies dy do kfrn hn. pihlf, Auh nvIN<br />
pIVHI dI psMd bxidaF ieKlfk qoN kdy<br />
nhIN izwigaf qy dUjf, Aus dy gIqF ivclI<br />
ÈfierI ieMnI pfeydfr huMdI ey ijhVI sB<br />
ƒ hulfrf idMdI hY.<br />
amirMdr dI sUJ df hI iswtf hY ik<br />
iek pfsy Auh ‘kI smJfeIey`, ‘qUM judf<br />
lflI df cOigrdf<br />
pUrf idn aijhIaF idlcsp QfvF ‘qy<br />
GuMmdf GumfAuNdf hY jo ipqf ny afpxI<br />
ruJyivaF BrI iËMdgI ‘c kdy nhIN dyKIaF.<br />
hr QF bfry bwcy dI jfxkfrI kmfl dI hY,<br />
anykF ajnbI Ausƒ jfxdy hn. Èfm vyly<br />
ipqf puwqr Gr afAuNdy hn qF dohF ivckfr<br />
ipafr qy smJdfrI dI nvIN qMd juV cukI<br />
huMdI hY. rfq ƒ afpxy kmry ivc lyitaf<br />
ipqf soc irhf hY-bwcf afpxf rfh afp<br />
lwBx ‘c smrwQ ho irhf hY pr iËMdgI dI<br />
KUbsUrqI dy anyk psfr Ausny hux qwk<br />
nhIN dyKy. bwcy ƒ nhIN, ipqf ƒ rsqy dI<br />
loV hY.<br />
gwlF iPlmF, gIqF qy sfihq ivc<br />
mnuwKI irÈiqaF ƒ Prol rhIaF hn. idn<br />
kdoN Zl igaf, pqf nhIN lwigaf. Èrmf<br />
ny ikhf-bfibE afpF bws vI PVnI hY.<br />
lflI AuTx hI lwgf sI ik ÈyKr ny rok<br />
ilaf, aKy mYN guMmrfhI dI skirpt<br />
suxfAuxI hY. bYT gey. skirpt pVHI jfx<br />
lwgI. afm ihMdI iPlmF dI qrË ‘qy ÈyKr<br />
ny khfxI ƒ qoVidaF mroVidaF Aus ivc<br />
ryp, rys, mujrf qy BMgVf pf idwqy, ienHF<br />
ibnf izstRIibAUtr iPlm cuwkdy nhIN. do<br />
ZfeI GMty skirpt suxidaF lMG gey.<br />
ieÈfrf nf smJidaF ÈyKr ny svfl<br />
duhrfieaf-qusIN smJy nhIN bfibE, hor<br />
gwlF iPr shI, Gwto Gwt ieh qF dws jfAu<br />
ik mUl khfxI ƒ ieMprUv krn leI jo mYN<br />
qbdIlIaF kIqIaF hn, Auh quhfƒ ikho<br />
ijhIaF lwgIaF?<br />
‘tOhr imwqrF dI` ivc sMdyÈ<br />
vI hY: amirMdr igwl<br />
hoieaF` qy ‘lfeIey jy XfrIaF` vrgy bol<br />
gfAuNdf hY qF ‘swQF KflI ho cwlIaF` gf ky<br />
pMjfb dy aqIq ƒ vI Xfd krdf hY.<br />
amirMdr dy hwk `c gwlF hor vI bhuq<br />
kIqIaF jf skdIaF ny, pr sB qoN aihm<br />
iqMn hn. Aus ny awj qwk nf qF nMgyËvfd<br />
idKfAux df Xqn kIqf, nf kdy niÈaF dI<br />
vkflq krdy gIq gfey qy nf hI kdy<br />
ihMsfvfd ƒ mfnqf idvfAux dI koiÈÈ kIqI.<br />
Auh afpxI klf aqy soc dy dm `qy ‘stfr`<br />
hY qy ieho ijhy stfr smyN dy bdlfE nfl nf<br />
tuwtdy ny qy nf hI Jukdy ny.<br />
huxy-huxy amirMdr dI aYlbm<br />
‘judf` ihwt hoeI hY qy awj dy dOr `c ieMnI<br />
iËafdf sI[zI[ ivkxI CotI-motI gwl nhIN.<br />
awj jdoN pfierysI df rfg alfipaf jf<br />
irhf hY qF vI amirMdr dI ‘judf` ieMnI<br />
ivkI ik vfry inafry ho gey.<br />
amirMdr ipCly kuJ idnF qoN qurly<br />
vflI pwg bMnH, hwQ KUMzf PV cYnlF ‘qy<br />
gfAuNdf ids irhf hY. hfeI ipwc ‘qy Aus<br />
vwloN gfieaf Èfied pihlf gfxf hY ijs<br />
dI crcf iCVI hY. Aus df ieh rUp ipafrf<br />
vI hY qy inafrf vI. asl ‘c Aus dI nvIN<br />
pMjfbI iÌlm ‘tOhr imwqrF dI‘ irlIË ho<br />
rhI hY ijhVI 11 meI ƒ isnyimaF df<br />
iÈMgfr bx jfvygI. amirMdr afpxI pUrI<br />
tIm smyq ijwQy-ijwQy sMBv ho skdf hY,<br />
pRcfr ‘c juitaf hoieaf hY. pyÈ hn Aus<br />
nfl hoeI gwl-bfq dy kuJ aMÈ:<br />
? ‘judf` ihwt hox kfrn quhfzI<br />
nvIN iÌlm qoN AumIdF hor vD<br />
geIaF ny, kI mihsUs krdy ho.<br />
- mYN qy myrI pUrI tIm ny ‘judf` leI<br />
vI bhuq imhnq kIqI sI qy sfzI Auh<br />
imhnq rMg ilafeI. hux nvIN iÌlm<br />
‘tOhr imwqrF dI` irlIË ho rhI hY qF vI<br />
sfrI tIm ny idn-rfq iek kIqf hY qy<br />
lflI ny ikhf-ÈyKr, jy juwqI pf leI<br />
hY qF ies df ieh mqlb qF nhIN ik mYN<br />
lfh nhIN skdf.<br />
guridafl isMG nfvilst qy lflI<br />
bfby ivckfr sFJ bhuq purfxI hY. bybfkI<br />
nfl afpo-afpxI gwl kih sux lYNdy hn.<br />
guridafl ny puwiCaf-ikvyN irhf iPr<br />
prsf? Auqr-ajy pMjfh ku sPy pVHy hn,<br />
pUrf pVH ky gwl krFgy. iPr puwiCafbfibE,<br />
ikQy ku puwjy iPr? -qkrIbn sO<br />
ku sPy pVH ley hn, AuQy puwjf hF ijQy<br />
prsf mMjy ‘qy bYTf hY. iek idn iPr<br />
puwiCaf-gwl lwgI iPr iksy isry?<br />
lflI-gwl isry kI lwgxI sI<br />
guridafl, iqMn mhIny ho gey prsf mMjy<br />
qoN AuTdf eI nhIN.<br />
suirMdr ny soPoklIË dI ilKq ‘rfjf<br />
iezIps’ nftk dIaF irhrslF dyKx dI<br />
bynqI kIqI. Ausny puwiCaf-ies grIk<br />
tRYijzI ƒ qusIN iks bolI ivc Kyz rhy<br />
ho? dwisaf-hËrq avfrf df kIqf hoieaf<br />
AurdU anuvfd hY, AurdU ivc KyzFgy.<br />
irhrslF dOrfn iek idn glqIaF dyK<br />
ky boly-kihMdy sI AurdU `c KyzFgy, qusIN<br />
qf iswDI grIk bol rhy ho. iPr AurdU<br />
Aucfrn dIaF brIkIaF qoN jfxU<br />
krvfAuNidaF g/Ê, j/Ë dy Aucfrn dI shI<br />
smJ idwqI. soPoklIË bfry dwisaf ik<br />
ieh nftk afpxI bxqr krky hI vwzf<br />
nhIN, sgoN mnuwKI mn dIaF zuUMGfeIaF ƒ<br />
vI mfnisk AucfeI qoN dyKx df mOkf idMdf<br />
ijs qrHF iÌlm dy sMgIq aqy pRomo ƒ<br />
huMgfrf iml irhf hY, Aus qoN sfzf XkIn<br />
hY ik ieh myrIaF pihlIaF iÌlmF nfloN<br />
awgy jfvygI.<br />
? pihlI iÌlm krn vyÜy mn<br />
‘c kI kuJ cwl irhf sI qy qIjI qwk<br />
phuMcx vyÜy kI mihsUs kr rhy ho.<br />
- pihlI iÌlm ‘muMzy XU[ky` dy ijMmI<br />
Èyrigwl nfl sI ijs ƒ drÈkF byimsfl<br />
huMgfrf idwqf. dUjI ‘iek kuVI pMjfb dI`<br />
DIaF ƒ puwqF brfbr drjf dyx dI gwl<br />
krdI sI qy cMgI gwl hY ik ies sMdyÈ<br />
BrpUr iÌlm ƒ KUb huMgfrf imilaf.<br />
pihlf kMm koeI vI krnf hovy, QoVHf<br />
DVkU qF huMdf hI hY, pr aiBafs nfl<br />
sB shI ho jFdf hY. ‘muMzy XU ky` dy krn<br />
vyÜy mYƒ aiBafs Gwt sI. ‘tOhr imwqrF<br />
dI` ivc sB ny afpxf rol bfKUbI kIqf qy<br />
sB dI ieko iewCf sI ik nOjvfn vrg dI<br />
Aus AumId `qy Kry AuWqiraf jfvy.<br />
? ‘tOhr imwqrF dI` iÌlm iks<br />
hY. nftk ivc vfprI muwK Gtnf mF puwq<br />
dy srIrk sbMD ƒ afDfr bxfAuNidaF<br />
Prfiez ny ies iksm dI rucI ƒ iezIps<br />
kMplYks df nfm idMidaF soPoklIË ƒ<br />
afpxI ÈrDFjlI Byt kIqI.<br />
iezIps vwloN afpxI prjf ƒ idwqI<br />
spIc nfl nftk ÈurU huMdf hY. ÈurU kridaF<br />
suirMdr ny ikhf-ajIËo. lflI ny ikhfvfvl<br />
dI QF pihlf Èbd kMsonYNt hovy qF<br />
vwD pRBfvÈflI huMdf hY, qUM ‘ajIËo` dI QF<br />
‘myry ajIËo` kr leIN.<br />
nftk pUrI qrHF Plfp ho igaf. Èoa<br />
qoN bfad Auh afieaf, KfmoÈI nfl suirMdr<br />
dy moZy ‘qy hwQ rwiKaf, hMJU inkl afey<br />
qF PYË dy iÈar nfl qswlI idqI.<br />
iek vfr suirMdr qy lflI ny iksy<br />
srkfrI sMsQf vwloN krvfieaf jf irhf<br />
nftk dyKx df PYslf kIqf. hfl ajy KflI<br />
sI pr Auh sB qoN ipwCy bYT igaf. suirMdr<br />
awgy iljfx leI biËd sI. Auh<br />
muskrfieaf, ikhf-ieh srkfrI PMkÈn<br />
hY. srkfr koeI vI hovy, socx smJx<br />
vfly bMdy ƒ kfbU krn dy Aus kol do<br />
qrIky huMdy hn. iek ienfm df, dUjf<br />
snmfn df. ienfm vflf qF KYr afpF koeI<br />
kMm kIqf nhIN pr ienHF df kI Brosf kdoN<br />
iksy dy gl ‘c hfr pf dyx. DOxf kyvl<br />
qlvfrF nfl nhIN, mfVI nIq vfly bMidaF<br />
hwQoN pfey PuwlF dy hfrF nfl vI vwZIaF<br />
jFdIaF hn.<br />
mYzm lflI ny bfibaF hwQ Jolf PVf<br />
ky sbËI mMzI goBI KrIdx Byjy. iek kfr<br />
rsqy ivc Aus lfgy af ky rukI. pihlF<br />
qF koeI aMdroN bulfAuNdf irhf, iPr<br />
drvfËf KolH ky bfhr afieaf qF pqf lwgf<br />
msly `qy afDfrq hY.<br />
- ieh myrIaF pihlIaF dohF iÌlmF<br />
nfloN vwKrI hY, qy pUrI qrHF msflf iPlm<br />
hY. ies ivc iËafdf iDafn nOjvfnF df<br />
rwiKaf igaf hY. AunHF dI msqI ibafn kIqI<br />
geI hY. AunHF dy KyzF nfl juVy hox dI gwl<br />
kIqI geI hY. AunHF drpyÈ cuxOqIaF dwsIaF<br />
geIaF hn. iÌlm ivc KyzF aMdr huMdI<br />
rfjnIqI df muwdf vI AuBfiraf igaf hY.<br />
? iÌlm dy do gIq cYnlF ‘qy<br />
af rhy ny ijnHF ivc qusIN qy rxivjY<br />
ids rhy ho. kI pUrI iÌlm do nOjvfnF<br />
dI khfxI hY.<br />
- iblkul. pUrI iÌlm myry aqy<br />
rxivjY duafly GuMmdI hY. smF keI krvtF<br />
lYNdf hY qy iÌlm ivc sfzy irÈqy vI.<br />
rxivjY ny vI bhuq kmfl dI adfkfrI<br />
kIqI hY. sfrI gwl KolHx nfloN bws ieMnf<br />
hI khFgf ik myry aqy rxivjY ‘coN iek ƒ<br />
vI iÌlm ‘coN kuJ sYikMzF leI pfsy nhIN<br />
kIqf jf skdf.<br />
rMcn hY. purfxf imwqr, hux iÈmly<br />
XUnIvristI ivc pVHfAuNdf sI. gly imly,<br />
suwK duwK kIqf qy nyVlI cfh dI dukfn ‘qy<br />
cfh df afrzr idwqf. gwlF kridaF do<br />
GMty bIq gey qF rMcn ny ikhf-lflI nFh<br />
nf krIN. qyry nfl gwlF kridaF hflI<br />
idl rwjf nhIN, cwl iÈmly cwlIey. aMgryËI<br />
dIaF nvIaF durlwB ikqfbF afeIaF hn.<br />
pyNitMg aYgËIibÈn vI lwgI hY. mYN aMgryËI<br />
ivc nfvl iliKaY, myrf jI krdY Ausdf<br />
KrVf qUM, kyvl qUM suxy. mn psIj igaf,<br />
kfr ivc bYT ky iÈmly cly gey. mYzm<br />
swq idn AuzIkdy rhy. byÈwk GumwkV<br />
drvyÈI qbIaq df pqf sI pr ieMny idn<br />
lfpqf? aYs[aYs[pI[ ƒ Pon kIqf, “sbËI<br />
lYx Byjy sn, hPqf ho igaf afey hI<br />
nhIN.” aYs[aYs[pI[ ny ikhf-mYzm sbËI<br />
hor iksy qoN mMgvf lvo iPr.”<br />
suiqMdr isMG nUr ny dwisafbyiPkrI<br />
df aflm sI. kwlH ƒ pihlf pypr<br />
hY sflfnf iemiqhfn df, srbsMmqI nfl<br />
ÈfmI PYslf ho igaf, lflI dy pitafly<br />
vfly bfg ivc jf ky aMb cUpy jfx. qur<br />
pey, brsfq ÈurU ho geI, kwcy rfhF ‘qy<br />
iqlkdy izgdy ZihMdy bfg ivc puwj gey.<br />
aMb qF cUpy pr rfqIN rihx leI AuQy koeI<br />
bMdobsq nhIN sI. awDI rfq iBwjdy iBjFdy<br />
vfps puwjy. aglI svyr pypr ivc jf<br />
bYTy. iek idn pqf lwgf ik aMbfly<br />
swiqafjIq rya dI iPlm lwgI hY, iek<br />
idn leI. agly idn pypr sI. qF kI<br />
hoieaf, pypr huMdf rhygf. sfeIklF ‘qy<br />
svfr ho ky iPlm dyKx gey awDI rfq<br />
vfps prqy.<br />
(bfkI agly aMk `c)<br />
kI mYN<br />
JUT<br />
boilaY[[[<br />
svrn isMG tihxf<br />
Pon:91-98141-78883<br />
? ‘tOhr imwqrF dI` dI tIm<br />
bfry ivsQfr `c dwso.<br />
- ieh iÌlm ‘ieroË ieMtrnYÈnl`<br />
qy ijMmI Èyrigwl dI pRozkÈn hY qy ies dy<br />
zfierYktr nvnIq isMG hn. bfkI<br />
adfkfrF ivc survIn cfvlf, aimqf<br />
pfTk, rfxf rxbIr, bIƒ iZwloN qy mukyÈ<br />
irÈI Èfml hn. iÌlm dy sMgIqkfr jYdyv<br />
kumfr hn qy khfxI, zfielfg qy skrIn<br />
plya dI iËMmyvfrI DIrj rqn ny inBfeI<br />
hY, ijhVy ‘myl krf dy rwbf` qy ‘jIhny<br />
myrf idl luwitaf` nfl pRiswDI hfsl kr<br />
cuwky hn. iÌlm dy gIq jwgI isMG qy rfjyÈ<br />
cloqrf dy ilKy hn ijnHF ƒ mYN vwK-vwK<br />
gfiekfvF nfl gfieaf hY.<br />
? pMjfbI iÌlmF vwzI igxqI<br />
‘c bx rhIaF ny, ies ƒ ÈuB Ègn<br />
mMndy E ik cuxOqI.<br />
- jdoN koeI cIË kfmXfb huMdI ey qF<br />
Aus ‘c iksmq aËmfAux vfilaF dI<br />
igxqI vDdI hI vDdI ey. pMjfbI iÌlmF<br />
bhuq iËafdf bx rhIaF ny, mYN ies ƒ<br />
ÈuB Ègn hI khFgf. klfkfrF ƒ adfkfr<br />
bxn df mOkf imilaf ey. iÌlm AudXog<br />
nfl juVy bhuq sfry lokF dI rotI muV cwlx<br />
lwgI ey.<br />
rhI gwl cuxOqI dI. ijhVI iÌlm<br />
drÈkF dI AumId ‘qy KrI nhIN AuWqrygI,<br />
Aus leI cuxOqI pYdf hoxI kudrqI hY.<br />
iÌlm nfl bhuq sfry pihlU juVy huMdy ny, jy<br />
AunHF ‘coN iek vI ipwCy rih igaf qF nqIjf<br />
AumIdF qoN Ault ho skdf hY. pRoizAUsr,<br />
zfierYktr qoN lY ky XUint df hr mYNbr<br />
cMgy nqIjy leI hI kMm krdf hY, pr keI<br />
vfr koeI kmI pyÈI rih jFdI hY.<br />
? BivwK dIaF XojnfvF.<br />
- nvIN iÌlm ‘mYN qyrf 22, qUM myrf<br />
22` dI ÈUitMg cwl rhI ey. gfiekI sÌr<br />
iewdF hI jfrI rwKFgf. gfiekI qy iÌlmF<br />
ivc brfbr ivcrnf hI BivwKI Xojnf ey<br />
qy AumId hY ik dohyN KyqrF ivc sroqy/<br />
drÈk iewdF hI ipafr bKÈdy rihxgy.<br />
golk<br />
golk vwl jo qyrI awK,<br />
mfrI ies ny qyrI mwq.<br />
kursI nUM qUM kYNcI mfrI,<br />
hwkdfrF df mfryN hwk.<br />
hYNkV Qwly ieÈt BulfvyN,<br />
invx nym qoN Aucf nwk.<br />
BgqI syvf ismrn nfhIN,<br />
dfmn dUiÈq dfgI vwK.<br />
sUJ gurbfxI kMT nf hoeI,<br />
pMizq ZoNgI bx mfryN JwK.<br />
bMdgI kdy nf icMqn kIqf,<br />
afqimk sUJ qoN AUxf pwK.<br />
AupdyÈ gurU nf pwly bMnHyN,<br />
Èbd srUr ilaf nf cwK.<br />
gurUGrF ivc sMnHF lfvyN,<br />
cVHfvf vyK ky mfryN JwK.<br />
hiQafrF df deyN zrfvf,<br />
bfby dI rfKI? idwqy rwK.<br />
mfeIk PV aYkitMg krdoN,<br />
Kfj hovy ijEN lVdI mwK.<br />
Br lY qihKfny ijMny mrËI,<br />
nfl nhIN jfxf qyry kwK.<br />
pfp kdy ieh muafP nf hoxy,<br />
BuwlF bKÈfeIN BfvyN pMnU lwK.<br />
-crnjIq pMnU
<strong>Punjab</strong> <strong>Times</strong> <strong>Vol</strong> <strong>13</strong>, <strong>Issue</strong> <strong>18</strong>, <strong>May</strong> 5, 2012 pMjfb tfeImjL sfl <strong>13</strong>, aMk <strong>18</strong>, 5 meI 2012 (35)<br />
bMglf<br />
mfrkMzy isMG<br />
Aus idn rfq ƒ QoVHI ijhI bfirÈ ho ky ruk<br />
geI sI[[[iPr vI vfqfvrx ‘c islH ijhI Br geI<br />
sI ijhVI isrP mihsUs kIqI jf skdI sI. mYN vrFzy<br />
ivc kursI AuWqy cuwpcfp bYTf ibnf mksd sfhmxI<br />
msijd dy bnyiraF AuWqy klolF krdy kbUqrF dy<br />
joiVaF ƒ dyK irhf sF. AudoN hI ipCly pfisEN iksy<br />
dy afAux di ibVk afeI. jd qwk mYN Aus vwl muVdf,<br />
Auh myry iek pfsy af ky KVHI ho geI sI.<br />
“E kjrI qUM[[[pr ieMnI Audfs ikAuN eyN?”<br />
mYN swcmuwc pihlI vfrI kjrI ƒ ieMnI Audfs<br />
dyiKaf sI. AuNj BfvyN lwK duwK qklIPF ikAuN nf<br />
hox[[[Auh hmyÈf hwsdI rihMdI hY.<br />
“swcmuc mYN hfr geI aF BfeI sfhb! qusIN<br />
afiKaf sI nf[[[iËMdgI Kyz nhIN; qy mYN vI qF iËMdgI<br />
ƒ Kyz nhIN sI smiJaf[[[isrP Aus AuWqy Brosf<br />
kIqf sI.<br />
“pr kjrI, iksy AuWqy Brosf krn qoN pihlF<br />
koeI Tos afDfr vI qF hoxf ËrUrI huMdY. kfPI icr<br />
pihlF mYN qYƒ ikhf sI, rfm rqn ajy nOjvfn eyN,<br />
mrd bwcf ey[[[Aus AuWqy ieMnf Brosf krnf TIk nhIN.<br />
ruipaf-pYsf hwQ afAux AuWqy Auh ikwQoN qwk qyrf<br />
sfQ deygf, koeI nhIN kih skdf.”<br />
“ÉYr! jo hoxf sI, ho igaf. mYN kwlH eI ipMz<br />
vfps clI jfvFgI. dyKdI aF, ipMz dI DrqI mfqf<br />
ikwQy qwk sfQ idMdI aY. BfbI ƒ iml afvF.” kih ky<br />
Auh aMdr myrI pqnI ƒ imlx clI geI.<br />
dUjy idn sfry muhwly ivc kjrI dy ipMz cly<br />
jfx dy crcy iCVy hoey sn. lokF ƒ iPkr ipaf<br />
hoieaf sI ik ivafhF-ÈfdIaF ivc nwicaf kOx<br />
krygf? gfieaf kOx krygf? qy hux Auhdf vfps<br />
afAuxf vI muÈikl hY[[[qy ieh vI ik rfm rqn ny<br />
Aus nfl dgf kIqf hY[[[vÊYrf vÊYrf.<br />
kjrI ƒ mYN pihlI vfrI Aus idn dyiKaf sI<br />
ijs idn myrI pqnI ‘ibmfr’ ho geI sI qy Auh sfzy<br />
Gr kMm-kfr krn afeI sI. Auh QoVHf-bhuq pVHIilKI<br />
vI sI. kMm clfAU ihMdI aqy bMglf bol lYNdI<br />
sI. vwzIaF-vwzIaF cmkIlIaF awKF, BrvF srIr<br />
iek vfrI mYN ies Èihr vrgI bsqI<br />
ivc vsdy ikÈn cfcy ƒ puwiCaf sI ik<br />
cfcf, kdy quhfƒ afpxf ipMz Xfd afAuNdf<br />
hY? myrI gwl sux ky Aus dIaF inwkIaF<br />
inwkIaF buwZIaF awKF afsmfn vwl AuWT<br />
geIaF sn. ibMd df ibMd ichry AuWqy rOxk<br />
af geI sI ijhVI qurMq hI murJfa vI<br />
geI sI. Aus ikhf, “bwciVaf, ieh vI<br />
koeI puwCx-dwsx vflI gwl aY[[[mF qy mfq-<br />
BUmI iks ƒ Xfd nhIN afAuNdIaF? iqMnF<br />
cOhF sflF bfad kyrF ipMz gyVf mfr<br />
afAuNdf vF pr muMzy hux ipMz jfx vfsqy<br />
iqafr eI nhIN[[[vwzI jfq vfilaF dI ‘qUMqYN’<br />
psMd eI nhIN krdy.” kih ky Auh myry<br />
vwl dyKx lwg ipaf. AudoN mYN afpxy afp ƒ<br />
AunHF vrgf mihsUs kIqf sI.<br />
qy Aumr koeI CwbI-sqfeI sfl. kxk-vMnF rMg,<br />
afvfË koiel vrgI[[[imwTI qy iqwKI. jd kdI myrI<br />
pqnI dy kihx AuWqy koeI gIq suxfAux bih jFdI qF<br />
aMdr bfhr ‘ihwl’ jFdf. idl dIaF qihaF ivc GUk<br />
suwqf koeI anfm drd acfnk bfhr afAux leI<br />
mclx lwg pYNdf. jdoN mYN Auhƒ puwCdf ik kjrIey!<br />
AuNj qUM ieMnI KuÈ qy cMcl idsdI eyN, pr eyzy AudfsI<br />
Bry gIq ikAuN gfAunI eyN? qF sihj suBfa hI Auh<br />
juafb idMdI, “BfeI sfhb, ies gwl df qF mYƒ vI<br />
pqf nhIN[[[pr pqf nhIN ikAuN ieh gIq cMgy ijhy<br />
lwgdy ny.”<br />
úúú<br />
klkwqy dy afs-pfs keI mÈhUr bsqIaF vws<br />
geIaF hn. AuNj hux qusIN ienHF ƒ isrP bsqIaF<br />
nhIN, Èihr vrgIaF bsqIaF kih skdy ho. awjkwlH<br />
Èihr dIaF keI shUlqF iewQy hn[[[skUl, hspqfl<br />
kjrI dI vfpsI<br />
bMglf lyKk mfrkMzy isMG dI khfxI ‘kjrI dI vfpsI’ smfj<br />
ivc aOrq dI hkIkI iËMdgI dI qsvIrkÈI krdI hY. aOrq ikMny<br />
jPr jfl ky afpxy leI QF bxfAuNdI hY, afpxy pYrF `qy Klox df<br />
Xqn krdI hY; pr acfnk cwlI hnyrI Aus nMU qIlf qIlf krky suwt<br />
idMdI hY. bMdy leI Auh mihË vsq hI rih jFdI hY. irÈiqaF ivc<br />
BMn-GV vflI ieh kQf hr vfprdI hY aqy hr vfr vfprdI hY, pr<br />
ikqy kuJ tuwtdf nhIN; ikqy koeI Prk nhIN pYNdf. sB pihlF vFg<br />
cwlI jFdf hY qy kjrI vrgIaF jfnF df jdoN idl tuwtdf hY; mfno, do<br />
jhfn zoldy jfpdy hn. lyKk ny bhuq sihj Bfv nfl aOrq dy ies<br />
drd nMU Ëbfn idwqI hY. ieh Ëbfn byhwd KfmoÈ hY pr ieh KfmoÈI<br />
idl dIaF gihrfeIaF qwk asr krdI hY. -sMpfdk<br />
qoN lY ky guMzfgrdI vÊYrf qwk. afey idn koeI nf<br />
koeI Gtnf hoeI rihMdI hY. ijwQy bhuq sfrIaF JuwgIaF<br />
qy KolIaF hn, AuWQy keI aflIÈfn iemfrqF vI bxIaF<br />
hoeIaF hn. vDyry ibhfr qy AuWqr pRdyÈ qoN afey<br />
mËdUr hI iewQy rihMdy hn[[[ijhVy jUt imwl jF Cotyvwzy<br />
snaqI DMidaF ivc kMm krdy hn. keI lok qF<br />
hux ‘iewQoN dy ho ky’ hI rih gey hn. iek vfrI mYN<br />
ies Èihr vrgI bsqI ivc vsdy ikÈn cfcy ƒ<br />
puwiCaf sI ik cfcf, kdy quhfƒ afpxf ipMz Xfd<br />
afAuNdf hY? myrI gwl sux ky Aus dIaF inwkIaF<br />
inwkIaF buwZIaF awKF afsmfn vwl AuWT geIaF sn.<br />
ibMd df ibMd ichry AuWqy rOxk af geI sI ijhVI<br />
qurMq hI murJfa vI geI sI. Aus ikhf, “bwciVaf,<br />
ieh vI koeI puwCx-dwsx vflI gwl aY[[[mF qy mfq-<br />
BUmI iks ƒ Xfd nhIN afAuNdIaF? iqMnF cOhF sflF<br />
bfad kyrF ipMz gyVf mfr afAuNdf vF pr muMzy hux<br />
ipMz jfx vfsqy iqafr eI nhIN[[[vwzI jfq vfilaF<br />
dI ‘qUM-qYN’ psMd eI nhIN krdy.” kih ky Auh myry<br />
vwl dyKx lwg ipaf. AudoN mYN afpxy afp ƒ AunHF<br />
vrgf mihsUs kIqf sI. iesy ikÈny cfcy dy nfl<br />
vflI KolI kjrI dI sI. koeI pMj Cy sfl pihlF Auh<br />
mujwPrpur dy iksy ipMz ivcoN afpxy idEr nfl ieQy<br />
afeI sI. AuNj Aus df mrd vI Auhdy nfl sI pr<br />
Auhdf vDyry XkIn afpxy idEr AuWqy hI sI. Auhdf<br />
afdmI hwzF pYrF df TIk Tfk sI, pr sI Auh kMm<br />
cor. vYsy bfhrI qOr `qy Auh ies soc ƒ CupfAux dI<br />
koiÈÈ krdI huMdI sI pr qfVn vfly qF ikafmq dI<br />
nËr rwKdy ny. kuJ idnF bfad hI aFZ-guaFZ dy<br />
lok ies gwl qoN jfxU ho gey ik kjrI AuWqy pUrf<br />
aiDkfr Auhdy idEr rfm rqn df hI hY. jdoN kdI<br />
rfm rqn rfq ƒ Èrfb pI ky afAuNdf, Auhƒ kutfpf<br />
cfVHdf pr kjrI sI ik ‘AuÌ’ nhIN sI krdI. awj<br />
qwk Auhny AuhdIaF vDIkIaF dI iÈkfieq iksy kol<br />
nhIN sI kIqI. iek vfrI myrI pqnI ny Aus ƒ puwiCaf,<br />
“nI kjrIey[[[kI ieh gwl TIk ey ik qUM isrP rfm<br />
rqn dIaF lwqF hI GuwtdI eyN, afpxy mrd dIaF<br />
nhIN?”<br />
“nf BfbI, inrf kUV aY.” Auh afpxIaF vwzIaFvwzIaF<br />
awKF ƒ rqf iskoV ky bolI, “pr BfbI, Auh<br />
sfry idn df Qwikaf-tuwitaf afAuNdy[[[ies leI kdy-<br />
kdfeIN lwqF nwp dyNdI aF.[[[qy Aus kMm cor ƒ Guwtxf,<br />
nf Guwtxf iek brfbr aY.[[[sfrf idn qF ipaf mMjf<br />
qoVdf rihMdY.”<br />
iek idn ajIb Gtnf vfpr geI ijs ƒ dyK ky<br />
muhwly vfly hYrfn rih gey. ijhVI kjrI afpxy idEr<br />
dI qulnf lkÈmx nfl krdI sI, AuhI Auhƒ nMgf<br />
kr rhI sI.<br />
gwl ieMj hoeI ik rfm rqn afpxy leI koeI<br />
kuVI dyK ky afieaf sI qy ies gwl df kjrI ƒ vI<br />
iksy qoN pqf lwg igaf sI. Auhny rfm rqn ƒ cfh<br />
dI dukfn AuWqy hI jf Gyiraf qy lwgI juafb qlb<br />
krn, “ikAuN Auie BYVy bUQy vfilaf, qUM kuVI dyKx<br />
igaf sYN? qy mYN ikwQy jfvF? qyry Brf ny qF myry cIr<br />
ivc sMDUr eI Biraf sI, qUM qF mF kflI dy sfhmxy<br />
Aumr Br sfQ inBfAux dIaF sONhF KfDIaF sI. dyKdI<br />
aF, ikvyN Ausƒ Gr ilafAunY[[[sfiraF ƒ mfr ky<br />
afp Ëihr Kf lvFgI.”<br />
AudoN rfm rqn nIvIN pf ky bYTf irhf sI qy BIV,<br />
pfglF vFg cIk rhI kjrI vwl dyK rhI<br />
sI[[[“sfiraF ƒ mfr ky mrFgI.” ies Gtnf df<br />
rfm rqn dI ishq AuWqy koeI asr nhIN sI hoieaf<br />
pr kjrI bfry lokF dy idlF ivc bxIaF cMgIaF<br />
BfvnfvF GsmYlIaF pY geIaF sn. lok Auhƒ koeI<br />
ssqI aOrq smJx lwg pey sn. ies gwl df<br />
aihsfs Auhƒ ipwCoN hoieaf qy Auh Audfs rihx<br />
lwgI[[[cuwpcfp afpxI KolI ivc peI rihMdI[[[nf ikqy<br />
jfx nf afAux. iPr iek idn muhwly dy lokF dyiKaf<br />
ik rfm rqn nvIN vhutI lY afieaf hY qy vwKrI KolI<br />
ivc rihx lwg ipaf hY. sfry kjrI dI pRqIikiraf<br />
dyKx dI AuzIk ivc sn pr jo AunHF dyiKaf, Aus<br />
nfl AunHF sB ƒ skqf mfr igaf[[[kI kI rMg bdldI<br />
hY ieh kjrI vI? ijs rfm rqn ny Bry bfËfr ivc<br />
Auhƒ nMigaF hox leI mjbUr kr idwqf sI, Auh<br />
Aus rfm rqn dI lfVI ƒ dyKx geI. Auhny afpxy<br />
ivafh vflI sfVHI bMnHI hoeI sI, ichry AuWqy pfAUzr<br />
qy sno dI icknfht sI qy cfl ivc msqI jo iksy<br />
pujfrn dI cfl ivc huMdI hY. jdoN lokF ƒ pqf lwigaf<br />
ik Aus ny rfm rqn dI vhutI ƒ mUMh idKfeI vjoN<br />
afpxy sfry gihxy dy idwqy ny qF AunHF dy idl ivc<br />
muV Aus pRqI hmdrdI jfg peI.<br />
dUjy idn iksy ny vI Auhƒ muhwly ivc nhIN dyiKaf.<br />
úúú<br />
awj isafldf styÈn AuWqy iek do lokl gwzIaF<br />
dy dyr nfl afAux krky bVI BIV sI. bYrkpur lokl<br />
ivcoN Auqr ky mYN cuwpcfp afpxy afp ƒ Aus BIV<br />
ivc Cwz idwqf sI. jdoN myrI ikÈqI iknfry lwgI qF<br />
afpxy afp ƒ tI stfl sfhmxy KloiqaF dyiKaf.<br />
AuWQoN ijAuN hI awgy qurn lwgf, myrI nËr kjrI ‘qy<br />
jf peI. Auh bwcy df hwQ PVI cuwpcfp plytÌfrm dy<br />
iek pfsy KVHI sI[[[acfnk myry pYr mYƒ Aus vwl<br />
lY qury sn.<br />
“kjrI qUM ieQy?” nyVy phuMc ky mYN puwiCaf.<br />
“nmskfr BfeI sfhb, BfbI df kI hfl aY?”<br />
“TIk aY[[[pr qUM kd afeI?”<br />
“huxy, bws af eI rhI aF.”<br />
“ies vfrI qF nvF mihmfn vI nfl ey qyry.”<br />
myrI eys gwl AuWqy Auhny afpxy bwcy vwl dyiKaf<br />
sI qy muskrfAux lwg peI sI.<br />
mYN Auhƒ qkrIbn do ZfeI sflF bfad dyiKaf<br />
sI. ienHF idnF ivc Auhdy ichry AuWqy ipMz dI grIbI<br />
dI Cfp pY geI hY[[[Auhny mYlf Jolf kwCy mfiraf<br />
hoieaf sI qy Auhdy kwpVy vI Kfsy mYly hoey hoey sn.<br />
gwlbfq ivc iksy hfry-nkfry bMdy ijhI Qkfvt sI.<br />
“afÉr qYƒ vfps afAuxf hI ipaf, kjrI?”<br />
ibnF mksd hI mYN kih bYTf sF qy ieh gwl Èfied<br />
Auhdf aMdr Kurc geI sI. Auhdy ichry AuWqy keI<br />
rMg afey, iPr Auhny ÈFq ho ky ikhf[[[“vfps ËrUr<br />
af geI aF, pr Aus kol nhIN jfvFgI. vfps afAuxf<br />
myrI lfcfrI aY[[[iek qF rwb ny grIb bxfieaf,<br />
dUjf AuWcI jfqI `c jnm dy idwqf[[[ipMz ivc rih ky<br />
mËdUrI vI nhIN kr skdI. hVH qy sokf qF hr sfl<br />
dy pRfhuxy hoey hoey aY. ikvyN nf ikvyN guËfrf qF krnf<br />
eI pAUgf, BfeI sfhb.”<br />
mYN dyiKaf AuhdIaF nËrF cIQiVaF ivc ilpty<br />
AunHF lokF AuWqy itkIaF hoeIaF sn ijhVy plyt Pfrm<br />
AuWqy pey sn qy ijnHF df Èfied nf koeI Gr sI, nf<br />
iPr iek idn muhwly dy lokF<br />
dyiKaf ik rfm rqn nvIN vhutI lY<br />
afieaf hY qy vwKrI KolI ivc rihx<br />
lwg ipaf hY. sfry kjrI dI<br />
pRqIikiraf dyKx dI AuzIk ivc<br />
sn pr jo AunHF dyiKaf, Aus nfl<br />
AunHF sB ƒ skqf mfr igaf[[[kI<br />
kI rMg bdldI hY ieh kjrI vI?<br />
ijs rfm rqn ny Bry bfËfr ivc<br />
Auhƒ nMigaF hox leI mjbUr kr<br />
idwqf sI, Auh Aus rfm rqn dI<br />
lfVI ƒ dyKx geI. Auhny afpxy<br />
ivafh vflI sfVHI bMnHI hoeI sI,<br />
ichry AuWqy pfAUzr qy sno dI<br />
icknfht sI qy cfl ivc msqI jo<br />
iksy pujfrn dI cfl ivc huMdI hY.<br />
jdoN lokF ƒ pqf lwigaf ik Aus ny<br />
rfm rqn dI vhutI ƒ mUMh idKfeI<br />
vjoN afpxy sfry gihxy dy idwqy ny qF<br />
AunHF dy idl ivc muV Aus pRqI<br />
hmdrdI jfg peI.<br />
Gft.<br />
ikqy ieMj nf hovy ik kjrI ƒ vI iksy ieho ijhI<br />
jgHf Èrn lYxI pey[[[ieh ivcfr mn ivc afAuNidaF<br />
hI Gbrfht qy pRyÈfnI mYƒ cfry pfisEN Gyr lYNdI hY.<br />
AudoN hI koeI ieMjx kUikaf.<br />
“ieh neI hft vflI gwzI aY nf? myry leI<br />
ieh[[[.”<br />
“hF[[[hF. qUM iesy ivc cVH jf. vyly isr tItfgVH<br />
phuMc jfeyNgI.”<br />
iek vfrI Auhny iswDf myrIaF awKF ivc qwikaf,<br />
Jolf cuwikaf qy afpxy bwcy df hwQ PV ky Aus plytPfrm<br />
vwl qur geI ijwQy lokl tRyn KVHI hoeI sI.<br />
anuvfd: mihMdr bydI, jYqo<br />
Pon: 91-94177-30600
<strong>Punjab</strong> <strong>Times</strong> <strong>Vol</strong> <strong>13</strong>, <strong>Issue</strong> <strong>18</strong>, <strong>May</strong> 5, 2012 pMjfb tfeImjL sfl <strong>13</strong>, aMk <strong>18</strong>, 5 meI 2012 (36)<br />
bflIvuwz ivc mihlf<br />
inrdyÈkF dIaF DuMmF<br />
mIrf nfier<br />
bflIvuwz ‘c mihlf adfkfrF df<br />
rfj qF ÈurU qoN hI irhf hY pr hux<br />
iPlm inrdyÈn ivc aOrqF ny vwzf<br />
mukfm hfsl kr ilaf hY. ipCly kuJ<br />
sflF ‘c mihlf inrdyÈkF dIaF iPlmF<br />
ihwt rhIaF hn qy keIaF ny aYvfrz<br />
vI ijwqy hn. iek smF aijhf sI vI<br />
jdoN iPlm mykr nMidnI jyeys ƒ aOrq<br />
hox krky qfimlnfzU dy iPlm aYNz<br />
tYlIivËn ieMstIicAUt ivc bVI muÈkl<br />
nfl dfÉlf imilaf sI. ieh purfxI<br />
gwl hY ikAuNik sfl 2012 ivc iPlm<br />
‘qlfÈ‘ dI sB qoN bysbrI nfl AuzIk<br />
kIqI jf rhI hY qy Aus dI inrdyÈk<br />
rImf kfgqI hY.<br />
iesy qrHF iek smF sI jdoN mihlf<br />
inrdyÈkF ƒ isrP mihlf iviÈaF nfl<br />
joiVaf jFdf sI pr awj hflq ieh hY<br />
ik ipCly sfl joieaf aKqr dI<br />
‘iËMdgI n imlygI dobfrf` iPlm afeI<br />
qy muwK Dfrf dIaF iPlmF ivc sB qoN<br />
vDyry cricq iehI iPlm rhI. hux qF<br />
mihlf inrdyÈk aOrq `qy afDfrq<br />
iPlm qoN iknfrf kr rhIaF hn qy ‘mYN<br />
hUM nf` jF iPr ‘Em ÈFqI Em` vrgIaF<br />
PfrmUlf iPlmF bxf ky bfks afiPs<br />
`qy Dmfl mcf rhIaF hn.<br />
jykr iDafn nfl dyiKaf jfvy qF<br />
ipClf sfl isnymf nfl juVIaF aOrqF<br />
leI Kfs irhf. aijhIaF iPlmF<br />
afeIaF ijnHF ivc muwK ikrdfr<br />
mihlfvF df hI sI. aijhIaF iPlmF<br />
afeIaF jo aOrqF vwloN inrdyiÈq sn<br />
qy ienHF ivcoN kfPI bfks afiPs ‘qy<br />
sPl rhIaF. iPlm ‘DobI Gft‘ jF<br />
‘iËMdgI n imlygI dobfrf‘ ihwt rhIaF<br />
pr iPlm ‘qyry myry Pyry‘ qy ‘dmf dm‘<br />
Plfp vI rhIaF. ies dy bfvjUd<br />
ivwidaf bfln ny ‘id zrtI ipkcr‘<br />
rfhIN ieh vI iswD kIqf hY ik iPlm ƒ<br />
ihwt krfAux ivc ieh ËrUrI nhIN ik ieh<br />
mrd pRDfn hovy. aOrqF vI iPlm ƒ ihwt<br />
krvf skdIaF hn.<br />
pUrI dunIaf ivc koeI aijhI iPlm<br />
ngrI nhIN hY jo mrdF qy aOrqF ivc<br />
brfbr vMzI hovy. iDafn rhy ik hflIvuwz<br />
ivc vI mihlf inrdyÈk kYQrIn ibglo<br />
ƒ afskr pRfpq krn ivc 82 sflF df<br />
smF lwgf qy awj vI hflq ieh hY ik Auh<br />
bflIvuwz ivc keI mihlf inrdyÈkF dy<br />
Prhf Kfn<br />
afAux dy bfvjUd Auh smF nhIN afieaf<br />
jdoN ies dI prvfh nf kIqI jfvy ik bfks<br />
afiPs ‘qy sPl iPlm dyx leI kYmry dy<br />
ipwCy kOx hY. Audfhrn leI jdoN ‘afieÈf‘<br />
qy ‘kuC lv jYsf‘ iPlmF Plfp hoeIaF<br />
qF iksy ny ieh nhIN ikhf ik koeI vI<br />
iPlm Plfp ho skdI hY sgoN ieh ikhf<br />
igaf ik ieh iPlmF ies leI Plfp<br />
hoeIaF ikAuNik ienHF df inrdyÈn aOrqF<br />
ny kIqf sI. ÉYr, ies soc ƒ bdlx dI<br />
ÈurUafq Prhf Kfn ny kIqI qy joieaf<br />
aKqr qy ikrn rfv, anuÈf irËvI qy<br />
rImf kfgqI ies ƒ awgy vDf rhIaF hn.<br />
jykr aijhI hflq qwk phuMcxf hY ijQy<br />
joieaf aKqr kYQrIn ibglo<br />
iPlm ngrI ies gwl dI prvfh nf<br />
kry ik kYmry dy ipwCy mrd hY jF aOrq<br />
qF ies leI ËrUrI hY ik aOrqF vwD qoN<br />
vwD iPlmF bxfAux qF hI qbdIlI<br />
afeygI. ies ivc koeI Èwk nhIN ik<br />
Prhf Kfn sPl inRq inrdyÈkf qoN sPl<br />
iPlm inrdyÈkf bx geI hY qy bfks<br />
afiPs ‘qy AunHF dIaF do iPlmF ‘mYN hUM<br />
nf‘ qy ‘Em ÈFqI Em‘ ny Ëbrdsq<br />
sPlqf hfsl kIqI hY.<br />
iesy ruJfn ƒ ikrn rfv (DobI<br />
Gft) qy joieaf aKqr (iËMdgI n<br />
imlygI dobfrf) ny afpxIaF XUQ<br />
afDfrq iPlmF nfl agFh vDfieaf<br />
qy aOrq afDfrq isnymf qoN Kud ƒ vwK<br />
rwiKaf. anuÈf irËvI dI iPlm ‘pIplI<br />
lfeIv` ijs dI ik Auh inrdyÈkf aqy<br />
rfeItr vI hY iek ihwt iÌlm sI.<br />
BfvyNik Bfrq ivc ies ƒ koeI bhuqf<br />
mhwqv nf imilaf hovy pr anuÈf ƒ<br />
iesy iÌlm leI zrbn iÌlm PYstIvl<br />
ivc ‘bYst iÌlm aYvfrz` nfl<br />
invfijaf igaf. BfvyN kuJ smF pihlF<br />
sfeIN prFjpy ny ‘cÈmybwdUr` qy ‘kQf`<br />
vrgIaF kfmyzI iPlmF bxfeIaF sn<br />
pr Aus vyly dIaF mihlf inrdyÈkF<br />
ijvyN aruxf rfjy, mIrf nfier qy ryvqI<br />
ƒ isrP arQpUrn isnymf nfl hI<br />
joiVaf jFdf sI ijs ƒ mltIplYks<br />
ivc iek Kfs vrg hI dyKdf sI.<br />
awj dIaF mihlf inrdyÈkfvF dI<br />
idlcspI nvIaF-nvIaF khfxIaF<br />
ivc hY. Auh aijhIaF iPlmF<br />
bxfAuxIaF cfhuMdIaF hn jo bfks<br />
afiPs ‘qy 20 kroV dI EpinMg dyx.<br />
ijs idn ies iksm dI iPlm af<br />
jfvygI qF Aus ipwCoN drjnF iPlmF<br />
mihlf inrdyÈkF vwloN bxfeIaF hoeIaF<br />
drÈkF sfhmxy afAuxgIaF. ies leI<br />
aOrqF ƒ hux vI sKq sMGrÈ krnf pY<br />
irhf hY ijvyN huxy ijhy irlIË hoeI ‘lMdn<br />
pYirs inAUXfrk‘ dI inrmfqf isRÈtI<br />
afiraf df idn svyry sfZy Cy vjy ÈurU<br />
huMdf hY ijs ipwCoN Auh sikRpt pVHdI<br />
hY, afpxy bwicaF dy skUl jFdI hY qy<br />
iPr skrIinMg pRmoÈn qy mfrkIitMg<br />
dIaF srgrmIaF ivc ihwsf lYx kfrn<br />
Auh dyr rfq hI sONdI hY. tYlIivËn qoN<br />
isnymf vwl afAux vflIaF ieh igxIaF<br />
cuxIaF mihlf inrmfqfvF ivcoN iek<br />
hY. hor mihlf inrmfqfvF qy inrdyÈkF<br />
vFg afiraf df vI iPlmI pirvfr hY<br />
ijs df Aus ƒ smrQn pRfpq hY. afiraf<br />
inrmfqf rmyÈ bihl dI bytI hY.<br />
aYzvYNcr psMd anuÈkf<br />
anuÈkf Èrmf BfvyN pqlI qy nfËuk ijhI nËr afAuNdI hovy pr Aus aMdr<br />
sports df jËbf vI hY ijs ivc Kfs qOr ‘qy Jukfa aYzvYNcr pRqI hY. ies<br />
adfkfrf df kihxf hY ik Aus ƒ aYzvYNcr sports psMd hn. Auh afrmI ikz hY<br />
ies leI sports qy iPtnYWs nfl Aus dI pCfx bcpn qoN hI krvf idwqI geI sI.<br />
GoVsvfrI qy keI sports Kyzxf Aus leI kuJ nvF nhIN hY. Auh bYzimMtn KyzdI<br />
sI qy vDIaf qYrfk vI sI.<br />
mOj-msqI psMd krn vflI anuÈkf kuJ srgrmIaF nfl juVy KqiraF qoN<br />
vI cMgI qrHF jfxU hY. Aus df kihxf hY ik Auh jYWt skfeI qoN izwgI hY jdoN ‘lyzIË<br />
vrisË irwkI bihl` leI ÈUitMg kr rhy sn qy ieh vfkeI bhuq iBafnk sI.<br />
Aus ny 360 izgrI df trn kIqf hvf ivc qy Auh izwgI vI. Aus ipwCoN Aus ny<br />
soc ilaf sI ik jYWt skfeI `qy kdy nhIN jf skdI. Auh vfkeI bhuq zr geI<br />
sI pr Aus hfdsy ny ies adfkfrf ƒ nvyN sports tRfeI krn qoN kdy nhIN<br />
roikaf. jdoN Auh ‘iËMdgI nf imlygI dobfrf` dyKI qF ieh PYslf kIqf ik skfeI<br />
zfieivMg aijhI cIË hY ijs ƒ Auh afpxI iËMdgI ivc iek vfr qF krnf hI hY.<br />
aYvyN aYvyN rOlf rOlf pY pY igaY: igaY: kMgnf kMgnf<br />
Cy virHaF dy iÌlmI kYrIar ivc kMgnf rfxfvq ny pMJI dy<br />
krIb iÌlmF kr leIaF hn. cusq qy huiÈafr kMgnf hux<br />
‘qyË` iÌlm nfl kroVF drÈkF<br />
dI nËr df iÈMgfr bx rhI hY.<br />
iËafdf pRcfr dI QF afpxy kMm<br />
nfl mqlb rwKxf kMgnf rfxfvq<br />
dI KUbI hY. qMdrusq mukfbly ivc<br />
ivÈvfs rwKdI, kMgnf ƒ ainl<br />
kpUr qy ajY dyvgn nfl ‘qyË`<br />
iÌlm krky kfÌI nvyN anuBv<br />
hfsl hoey.<br />
jËbfqI qy pRyÈfnI vfly<br />
ikrdfr Auh jIa jfn nfl kr<br />
rhI hY. gMBIr iÌlmF qoN KihVf<br />
Cuzf ky kMgnf hfsrs iÌlmF vwl<br />
hoeI hY. klfkfr nfiekF nfl<br />
mqBydF ƒ aPvfh krfr idMdI kMgnf rfxfvq iÌlm smIKakF<br />
qoN vI duKI hY jo ilK kuJ idMdy hn qy huMdf kuJ hY. ‘qyË` dy pRcfr<br />
ivc Auh Gwt hI idwsI hY. kfrn keIaF ny ajY dyvgn nfl<br />
JgVf ikhf pr kMgnf kihx lwgI ik ajy qy ainl ‘qyË` dy<br />
muwK klfkfr hn. AunHF df pRcfr ivc jfxf Aus qoN aihm sI.<br />
aYvyN ho hwlf mcfAux dI loV nhIN. hryk dI mMËl qy qkdIr<br />
vwKrI huMdI hY. ies leI iksy nfl qulnf qy sfVy dI Aus anusfr<br />
loV nhIN. pCfx bdlx ivc mfihr kMgnf brqfnIaf dy zfktr<br />
nfl sbMDF ƒ mihË korI gwp kihMdI hY.
<strong>Punjab</strong> <strong>Times</strong> <strong>Vol</strong> <strong>13</strong>, <strong>Issue</strong> <strong>18</strong>, <strong>May</strong> 5, 2012 pMjfb tfeImjL sfl <strong>13</strong>, aMk <strong>18</strong>, 5 meI 2012 (37)
<strong>Punjab</strong> <strong>Times</strong> <strong>Vol</strong> <strong>13</strong>, <strong>Issue</strong> <strong>18</strong>, <strong>May</strong> 5, 2012 pMjfb tfeImjL sfl <strong>13</strong>, aMk <strong>18</strong>, 5 meI 2012 (38)
<strong>Punjab</strong> <strong>Times</strong> <strong>Vol</strong> <strong>13</strong>, <strong>Issue</strong> <strong>18</strong>, <strong>May</strong> 5, 2012 pMjfb tfeImjL sfl <strong>13</strong>, aMk <strong>18</strong>, 5 meI 2012 (39)
<strong>Punjab</strong> <strong>Times</strong> <strong>Vol</strong> <strong>13</strong>, <strong>Issue</strong> <strong>18</strong>, <strong>May</strong> 5, 2012 pMjfb tfeImjL sfl <strong>13</strong>, aMk <strong>18</strong>, 5 meI 2012 (40)<br />
gurU nfnk iswK tYNpl kmytI aqy sfD sMgq dy sihXog nfl<br />
solfno kfAuNtI sports klwb<br />
vloN pysL hY<br />
11vF kbwzI aqy sfkr mylf<br />
sincr qy aYqvfr 12-<strong>13</strong> meI 2012<br />
sQfn: gurduafrf gurU nfnk iswK tYNpl df ahfqf<br />
(Guru Nanak Sikh Temple, 4948 Rockvin Rd., Fairfield)<br />
kbwzI dy isrP<br />
aMzr-21 mYc<br />
hI krvfey<br />
jfxgy. sB<br />
klwbF nUM kbwzI<br />
mYcF ‘c ihwsf<br />
lYx df swdf hY.<br />
sfkr mYcF<br />
ivc isrP<br />
lokl tImF hI<br />
ihwsf lYxgIaF<br />
aqy sfkr df<br />
PfeInl<br />
mukfblf<br />
aYqvfr <strong>13</strong><br />
meI nUM hovygf.<br />
rYsilMg (kusLqIaF) aqy bYNc pRYs dy mukfbly vI hoxgy. rYsilMg leI bldyv bsrf Pon 707-592-1965 ‘qy sMprk kro.<br />
ieh mYc spFsr krn leI huisLafr zzvfl aqy rfijMdr sprfey nfl Pon 707-386-4917 nfl sMprk kIqf jfvy.<br />
jrUrI bynqI: KyzF gurUGr dI grfAuNz ivc ho rhIaF smUh Kyz pRymIaF nUM bynqI hY ik guruGr dI mirafdf df pUrf pUrf<br />
iKafl riKaf jfvy aqy sLrfb jF iksy vI qrHF dy nsLy dI vrqoN nf kIqI jfvy.<br />
hor jfxkfrI leI kfl kro: iBMdr isMG sMDU, Pon: 707-334-7820<br />
surjIq isMG rwqU<br />
iBMdr sMDU<br />
divMdr mfhl<br />
iekbfl nMnV<br />
joigMdr bsrf<br />
kuldIp gryvfl<br />
prmjIq dusFJ<br />
huiÈafr zzvfl<br />
muihMdr isMG nfhl<br />
hrBjn sMDU<br />
dyv qwKr<br />
jsvMq isMG hMs<br />
hrivMdr idEl<br />
crnjIq ibinMg<br />
kulvMq sMDU<br />
hirMdr bYNs<br />
kulvMq bYNs<br />
rivMdr bYNs<br />
hirMdr gryvfl<br />
zf[ gurpRIq isMG Duwgf<br />
Our Sponser<br />
lihMbr rfey<br />
gurmIq isMG QFdI<br />
suKivMdr isMG pfhl<br />
avqfr isMG iswDU<br />
ajIq gryvfl<br />
surjIq isMG sMDU<br />
pivwqr atvfl<br />
kyvl isMG<br />
siqMdr hyar<br />
bldyv bsrf<br />
idlbfg sMDU<br />
ajIq sMDU<br />
dusFJ bRdrË<br />
hrijMdr DfmI<br />
moihMdrjIq pfslf<br />
mohn isMG iswDU<br />
blijMdr cfhl<br />
rfijMdr sprfey<br />
jsivMdr sMDU<br />
mohn isMG jOhl<br />
blXog sMDU<br />
bljIq puryvfl<br />
rfj kumfr<br />
bgIcf isMG hoTI<br />
crnjIq isMG Buwlr<br />
ggn sUc<br />
mwKx bfsI<br />
ikÈn isMG<br />
gurnIr shoqf<br />
izskfAUNt ilwkr<br />
tI[jy[ mfrt<br />
surjIq isMG qrn<br />
mjnjIq isMG puryvfl<br />
hrBjn iswDU<br />
mnjIq imnhfs<br />
gurpfl zzvfl<br />
pfl isMG gosl<br />
Ëorf brfV<br />
sMnI pMDyr<br />
suirMdr cfhl<br />
jsivMdr iswDU<br />
iekbfl isMG rMDfvf<br />
mnjIq isMG<br />
blkfr isMG<br />
suirMdrpfl hyar<br />
gurdIp isMG BMgU<br />
krnjIq isMG aOlK<br />
suKivMdr gryvfl<br />
rnbIr isMG jOhl<br />
idlbIr isMG pfhl<br />
BuipMdr sMDU<br />
lwkI kfjlf<br />
bRhm dwq<br />
gurcrn isMG<br />
Èfm suMdr vohrf<br />
kulivMdr bYNs<br />
hrBjn pfhl<br />
idlbfg sMGf<br />
aimwq iqvfVI<br />
jogf isMG<br />
suKrfj isMG<br />
ÈÈIpfl<br />
krnl pUrn isMG<br />
Sponsers<br />
smUh sfD sMgq, gurU nfnk iswK tYNpl afÌ Pyar PIlz<br />
ieMzIaf gfrzn svIts<br />
pMjfbI Zfbf, izksn<br />
P.A.C.A., C2H Subar Co. Employees<br />
ihMdU tYNpl afÌ vflyho<br />
krfAUn ihwl mtIrIal afÌ vflyho<br />
romI Enr afÌ klyEn afÌ vfkfivl<br />
ieilt ieMtrtynmYNt