memorie biografiche del venerabile don giovanni bosco - Salezjanie

władzy kościelnej. Był w tym zgodny sam ze sobą, iż szacunek, jaki żywił do Stolicy
Apostolskiej potwierdził faktami, nie słowami.
Rossmini z głęboką wiedzą połączył stateczny rozsądek i pokorę dobrego
katolika. Nie wiem, czy jaki inny kapłan odprawiał Mszę świętą z taką wiarą
i pobożnością, jak Rosmini. Naocznie stwierdzono, jak z tej jego żywej wiary tryskała
miłość, skromność i powaga...
Drugie pytanie nie pochodzi od nas, lecz postawili je Księdzu Bosko inni:
Dlaczego to – spytał razu pewnego z zaufaniem sekretarz – sam Ksiądz Bosko
przyczynił się u Piusa IX do nominacji kanonika Gastaldiego na biskupa Salazzo
i arcybiskupa Turynu? Wszak wiedział, że był zwolennikiem rosminianów
i akarosminianinem? Na to Ksiądz Bosko, według pierwszego świadectwa księdza
sekretarza, miał dać taką odpowiedź: Widzisz, kanonik Gastaldi zapewniał mnie
wielokroć, że porzucił Instytut Miłosierdzia, gdyż niektórzy jego członkowie nie dość
okazywali uległości Papieżowi oraz zapewniał, iż wyrzekł się pewnych poglądów
liberalnych wyznawanych i bronionych przez siebie, zanim wstąpił do rosminianów.
Prócz tego spodziewałem się, że mogłem liczyć na jego życzliwość do nas. Ale
niestety zawiodłem się. Zaledwie został arcybiskupem, zmienił się zupełnie.
Popierał rosminizm prywatnie i publicznie, protegując jego zwolenników
a zwalczając nas, gdy Ksiądz Bosko nie chciał podzielać jego poglądów. Tak Ksiądz
Bosko daleki od bezpośredniej walki, przybrał taktykę defensywną, zdecydowany
wycierpieć wszystko od arcybiskupa, jako ofiara jego sekatur.
To samo pytanie po wielokroć mu stawiano w roku 1878 zaproszony na obiad
przez Benedyktów do św. Pawła na odpust ich założyciela, słuchał w milczeniu, co
opowiadano w refektarzu o arcybiskupie turyńskim, aż zaindagowany przez kardynała
Bartolini, czy nie on sam przyczynił się do jego wyniesienia na stolicę arcybiskupią,
odpowiedział:
Tak, Eminencjo, ale obecnie tego żałuję.
W pierwszych dniach pobytu w Rzymie Ksiądz Bosko złożył wizytę ministrowi
oświaty. Miał szczególny powód po temu. W listach poprzednich urządzono publiczne
egzaminy dla tych, którzy nie posiadając dyplomu nauczycielskiego, ubiegali się
o habilitację w szkołach średnich, co nie było mile widziane przez profesorów
zwyczajnych, którzy ukończyli normalne studia uniwersyteckie. Jako powód
przytaczano, że z tej koncesji korzystało najwięcej nauczycieli szkół prywatnych,
a więc katolickich, istniała zaś tendencja skasowania tych szkół. Za inicjatywą
Księdza Bosko wielu nauczycieli katolickich z całych Włoch i klerycy Księdza Bosko
oczywiście incognito wnosiło do ministerstwa podania o dopuszczenie do egzaminów
kwalifikacyjnych celem uzyskania pozwolenia na nauczanie. Naturalnie każdy
występował w swoim imieniu, podając coraz odmienne powody. Dwukrotnie już
udawało się Księdzu Bosko osiągnąć cel zamierzony. Jak wynikało ze sprawozdań
urzędowych, władze szkolne widząc wielką liczbę zgłoszeń, wobec braku sił
nauczycielskich, godziło się na uzupełnianie kadr tą drogą. Tak więc i teraz próbował
powiększyć liczbę swych dyplomowanych nauczycieli w zakładach.
12