memorie biografiche del venerabile don giovanni bosco - Salezjanie

letni chłopak układając jego regulamin i stosując go w praktyce, uprzedził na
dziesiątki lat dzisiejsze czasy.
Okres dwu lat: 1877 – 78, które obejmuje niniejszy XIII tom Memorie, jest
okresem bardzo ważnym w życiu księdza Bosko. Dwa złowieszcze zdarzenia
koncentrują naszą uwagę w tym czasie: jedno dotyczy Zgromadzenia Salezjańskiego,
a drugie całego Kościoła Katolickiego. Mamy na myśli Pierwszą Kapitułę Generalną
naszego Zgromadzenia i przejście Kluczy Piotrowych z rąk Piusa IX do tych Leona
XIII.
Pierwsze zdarzenie było wielkim krokiem naprzód w rozwoju dzieł księdza
Bosko, i wycisnęło na nich wyraźnie swoje znamię; w drugim zdarzeniu,
okołokościelnym, ksiądz Bosko, za zrządzeniem Boskiej Opatrzności, był nie tylko
zwykłym obserwatorem, ale czynnym aktorem.
Te dwa zdarzenia poprzedzały, względnie łączyły się z innymi, które
następowały jedne po drugich, rzec można, z dziwną natarczywością z dnia na dzień.
Ksiądz Bosko był w owym okresie trzy razy w Rzymie, i trzy we Francji; wysłał dwie
ekspedycje misjonarzy: Salezjanów i Córek Najśw. Maryi Wspomożycielki, do
Ameryki Południowej i stworzył tam nowe placówki. W tym również czasie we
Włoszech otworzył domy w Spezia, Lucca, Este, Magliano, Sabino, i przejął pod
swoją administrację papiernię w Mathi. We Francji uruchomił Oratorium w Marsylii,
a szkołę rolniczą w Navarra. Dom macierzysty Córek Maryi Wspomożycielki
przeniósł z Mornese do Nizza Monferrato, i przygotował im inne placówki. Położył
kamień węgielny pod kościół św. Jana Ewangelisty w Turynie, zorganizował
Pomocników i zaczął wydawać Bollettino Salesiano. A to są tylko imprezy najbardziej
rzucające się w oczy.
Ale z powodu tych przedsięwzięć, względnie równocześnie z nimi, cały
szereg drobniejszych spraw wypełniał każdą godzinę dnia księdza Bosko tak jednak, iż
nigdy nie dał się on zaabsorbować do tego stopnia jedną sprawą, ażeby równocześnie
nie miał na oku kilku innych. By się o tym przekonać, wystarczyłoby ułożyć sobie
tablicę synchronistyczną tego, co będzie opowiadane w niniejszym tomie, podkładając
pod poszczególne daty zajęcia, praktyki, inicjatywy, imprezy, jakimi się wtedy
zajmował Święty. Wypadnie nam podziwiać, jak jeden człowiek mógł się mnożyć na
tyle sposobów, i to bez uszczerbku dla każdej poszczególnej sprawy, a co ważniejsze,
bez zatracenia panowania nad sobą i zupełnego spokoju. A uwydatni się to jeszcze
bardziej i osiągnie stopień heroiczny, kiedy przy tych wszystkich jego heroicznych
poczynaniach przyjdzie mu pić kielich goryczy. Nikt nie zetknął się z księdzem Bosko,
nawet w chwilach najbardziej krytycznych, by nie odniósł wrażenia, iż ma do
czynienia z człowiekiem, z którego serca wypływa Duch Pański.
I ten tom będzie ujęty w ten sam sposób, co dwa poprzednie, które spotkały
się z uznaniem i ze strony czcigodnych starszych Współbraci, co byli świadkami
czasów, które opisujemy, i ze strony magistrów nowicjuszów, którzy stale mają w
rękach żywot świętego Założyciela, i ze strony tych, co pracują naukowo i na tym polu
są kompetentni. Każdy, więc rozdział będzie koncentrował się około jednego
4