12.02.2013 Views

D:\Hydrogelogia PDFY\tom1\Hydrogeologia część trzecia.vp

D:\Hydrogelogia PDFY\tom1\Hydrogeologia część trzecia.vp

D:\Hydrogelogia PDFY\tom1\Hydrogeologia część trzecia.vp

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Zagro¿enia i ochrona s³odkich wód podziemnych<br />

azotanów po okresie wieloletniej (1989–1992) suszy hydrologicznej<br />

(maks. 18 mg N NO3 /dm 3 w wodach Warty w rejonie<br />

Poznania). Zjawisko to zwi¹zane by³o z kumulowaniem<br />

siê azotanów na terenach rolniczych w glebie i strefie aeracji<br />

w okresie suszy i ich skoncentrowanym sp³ywem po jej zakoñczeniu.<br />

13.1.2. Zró¿nicowanie presji ognisk zanieczyszczeñ<br />

Najwiêkszej presji ognisk zanieczyszczeñ poddane s¹<br />

rejony po³udniowej, centralnej i zachodniej Polski – patrz<br />

figura 13.2 (T. B³aszyk, J. Górski, 1993; A. Macioszczyk,<br />

J. Mitrega, 1997; J. Mitrega, A. Sadurski, 1999). Du¿a<br />

koncentracja ognisk zanieczyszczeñ wystêpuje w rejonach<br />

eksploatacji surowców mineralnych tj. w okrêgach: Górnoœl¹skim,<br />

Legnicko-G³ogowskim, Wa³brzyskim, Tarnobrzeskim,<br />

Lubelskim i Kujawskim oraz w rejonach odkrywkowej<br />

eksploatacji wêgla brunatnego. W obszarach<br />

tych czêsto wystêpuj¹ nie tylko oddzia³ywania na jakoœæ<br />

wód podziemnych ale równie¿ ich degradacja iloœciowa.<br />

Oddzia³ywania te zwi¹zane s¹ z wp³ywem odpadów, œcieków,<br />

emisji py³owo-gazowych, a tak¿e negatywnych przekszta³ceñ<br />

naturalnego œrodowiska hydrogeochemicznego.<br />

Zró¿nicowanie ognisk zanieczyszczeñ powoduje, ¿e<br />

do wód podziemnych przedostaj¹ siê ró¿ne substancje.<br />

Mo¿emy je podzieliæ na takie, które wystêpuj¹ w warunkach<br />

naturalnych oraz obce, nie spotykane w naturalnym<br />

œrodowisku. W szerokiej gamie ró¿nych substancji zanieczyszczaj¹cych<br />

nale¿y wymieniæ przede wszystkim te,<br />

które stanowi¹ powszechny czynnik zanieczyszczaj¹cy<br />

na znacznych obszarach i decyduj¹ o mo¿liwoœci wykorzystania<br />

wód. S¹ to g³ównie azotany i pestycydy, jak<br />

równie¿ wielopierœcieniowe wêglowodory aromatyczne<br />

(WWA), substancje ropopochodne, detergenty i fenole<br />

oraz metale ciê¿kie. Najbardziej powszechne s¹ zanieczyszczenia<br />

azotanami. Ich Ÿród³em s¹ g³ównie nawozy<br />

502<br />

13.1.3. G³ówne substancje zanieczyszczaj¹ce<br />

Nale¿y podkreœliæ, ¿e zagro¿enia w znacznym stopniu<br />

pozostaj¹, a niekiedy wrêcz zwiêkszaj¹ siê w przypadku<br />

likwidacji zak³adów górniczych. Du¿y stopieñ zagro¿enia<br />

wystêpuje równie¿ w rejonach aglomeracji miejsko-<br />

-przemys³owych.<br />

Ogniska zanieczyszczeñ zwi¹zane z rolnictwem i hodowl¹<br />

rozproszone s¹ po ca³ym terytorium kraju na terenach<br />

u¿ytków rolnych. Najwiêksze zagro¿enia z racji najwy¿szych<br />

dawek nawozów sztucznych oraz koncentracji<br />

hodowli wystêpuj¹ jednak w zachodniej Polsce. W centralnej<br />

i wschodniej Polsce koncentruj¹ siê one w takich<br />

rejonach jak Kujawy, otoczenie aglomeracji warszawskiej<br />

oraz niektóre rejony Ziemi Zamojskiej.<br />

mineralne i organiczne oraz œcieki i odpady, a tak¿e emisje<br />

py³owo-gazowe.<br />

Istotny czynnik zagro¿enia wód podziemnych na terenach<br />

rolniczych stanowiæ mog¹ pestycydy. Wskazuj¹ na to<br />

wyniki badañ w USA i krajach Europy Zachodniej. W Polsce<br />

problem ten jest dotychczas s³abo rozpoznany. Wykonane<br />

badania dokumentuj¹ g³ównie zanieczyszczenie wód<br />

podziemnych w rejonach niew³aœciwie urz¹dzonych i eksploatowanych<br />

mogilników. Nieliczne badania dokumentuj¹<br />

zanieczyszczenie p³ytkich wód podziemnych w obszarach<br />

intensywnych upraw ogrodniczych i sadowniczych.<br />

W zanieczyszczonych wodach podziemnych doœæ czêsto<br />

obserwuje siê wystêpowanie detergentów, WWA i w mniej-

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!