TIM-TOM - Educo

Nederlands
9. Haas
De haas houdt van het open veld. Hij leeft vooral in vruchtbare zand- en kleigronden. Hij heeft
lange voorpoten en kan heel hard lopen; tijdens het lopen maakt hij allerlei plotselinge
wendingen, waardoor hij vaak aan zijn vijanden ontsnapt. Tijdens zijn vlucht gaat hij plotseling
als een hond overeind zitten. De mannetjeshaas heet rammelaar, het wijfje voedster. ‘s Winters
is een haas schadelijk omdat hij aan het jonge hout knaagt. Hij eet planten en schors van
bomen en struiken. Hij heeft geen hol en legt zijn jongen in een leger op een beschutte plek.
10. Wilde eend
Op de lange puntige vleugels van een wilde eend, kun je een groepje witte en blauwe veertjes
zien. Die plek noemen we spiegel. De kop en de hals zijn groen. Het wijfje is bruinachtig en ook
kleiner dan het mannetje.
Ze houden van plaatsen met water, zoals vijvers en meren met veel riet. Het is een watervogel.
Eenden worden niet nat, want het water loopt zo van de veren af. Aan de poten hebben ze
zwemvliezen. Een wilde eend eet veel. Hij duikt met de kop onder water. Hij eet blaadjes,
planten en zaden en ook wel kleine kikkers en visjes. Overdag slapen ze op de grond en ‘s
nachts gaan ze het water op om eten te zoeken.
Eenden leggen eieren waar kuikens uitkomen. Ze kunnen meteen zwemmen.
11. Populierenpijlstaartrups
Deze rups komt voornamelijk in populieren voor. Ze verpoppen zich in een cocon van aarde en
eten na het uitkomen hun eigen cocon op.
De vlinder van de populierenpijlstaartrups heeft een schutkleur, die vrijwel gelijk is aan de kleur
van de boomstam, zodat hij niet gemakkelijk te ontdekken is.
12. Duizendpoot
De duizendpoot komt voor op vochtige donkere plaatsen, onder stenen en boomstronken.
Het lichaam bestaat uit een kop en een aantal gelijkvormige schakeltjes/segmenten. Ieder
segment heeft één of twee paar poten.
De larve heeft drie paar poten, maar krijgt er na iedere vervelling poten bij. Er zijn heel veel
soorten duizendpoten. De gewone heeft vijftien paar poten. Ze leven van allerlei prooidieren
zoals regenwormen en insecten, die ze doden door gif uit de gifklier van de kaakpoten.
13. Tuinslak
Er zijn heel veel soorten slakken. De meeste slakken hebben een huisje. Bij de tuinslak is het
donkergestreept. De tuinslak is een landbewoner; hij ademt door de longen. Er zijn ook
waterbewoners en die ademen door kieuwen.
De tuinslak heeft een bepaalde luchtvochtigheid nodig en daarom komt hij voor op vochtige
plaatsen, onder stenen.
Hij eet dode plantenresten maar ook wel bladeren en insecten. De slakken bewegen zich
langzaam voort. Ken je de uitdrukking “een slakkengangetje”?
14. Dagpauwoog
Bij de ontwikkeling van ei tot volwassen dier, doorloopt de vlinder een volkomen
gedaanteverwisseling. Uit het ei komt een rups; die voedt zich met bladeren.
De rups vervelt verschillende keren, verpopt zich dan en wordt tot vlinder. De rupsen zijn
schadelijk, omdat ze grote hoeveelheden cultuurgewassen en bomen kunnen vernielen. De
dagpauwoog houdt een winterslaap in holle bomen en legt vroeg in het voorjaar eieren. De
vlinders zijn mooi om te zien.
De vlekken op de vleugels van de dagpauwoog lijken op ogen; daarmee schrikken ze vijanden
af. De rupsen leven vooral op brandnetels; de vlinders kun je vinden in tuinen op struiken
bijvoorbeeld de Buddleia.
15. Koe
We kennen in Nederland eigenlijk drie soorten koeien; het Fries-Hollandse ras, ook wel
zwartbont genoemd; het Groningse ras, ook wel blaarkoppen genoemd; ze zijn bijna helemaal
zwart; en het Maas-IJssel-Rijnras, het roodbonte ras.
De koe graast ‘s zomers in de wei en eet gras; ‘s winters staan ze op stal en eten daar hooi,
stro, kuilvoer en mais. Een koe heeft vier magen; de grootste maag heet pens. Hierin wordt het
voedsel fijn gemaakt. Koeien worden standaard twee keer per dag gemolken. Van de melk
5