Il Zernezer
Il Zernezer
Il Zernezer
Sie wollen auch ein ePaper? Erhöhen Sie die Reichweite Ihrer Titel.
YUMPU macht aus Druck-PDFs automatisch weboptimierte ePaper, die Google liebt.
Stabilimaints istorics<br />
La Tuor dals Mohrs<br />
Plü probabel construida<br />
fingià i’l 13avel tschientiner<br />
ed abitada da la famiglia<br />
Mohr fin dal 1570. La<br />
famiglia Mohr es gnüda<br />
manzunada per la prüma<br />
vouta dal 1244.<br />
Intuorn il 1620 d’eira la<br />
tuor be plü üna ruina.<br />
Plü tard es ella gnüda<br />
reconstruida e d’eira in adöver sco praschun. Hoz<br />
es la tuor abitada ed in possess privat.<br />
<strong>Il</strong> Chastè (Planta-Wildenberg)<br />
L’implant es creschü our da la tuor dals da<br />
Wildenberg (oriunds da Falera in Surselva). <strong>Il</strong>s<br />
Wildenbergs sun documentats a Zernez per la<br />
prüma vouta dal 1280/90. Circa al cumanzamaint<br />
dal 14avel tschientiner va la tuor in possess da<br />
l’ovais-ch da Cuoira. Dal 1400 - 1850 in possess da<br />
la famiglia Planta, daspö là da la famiglia Bezzola.<br />
Dal temp da Campell (1504 - 1582) faivan ils trais<br />
stabilimaints d’avdanza attachats a la tuor amo ün<br />
aspet da friun. Dal 1618 es il chastè per part<br />
devastà dals Valladers suot Jürg Jenatsch (our dad<br />
ira cunter Rudolf de Planta.) Refat dal 1622. Da<br />
quist temp derivan plü probabel ils plans süsom<br />
dal chastè cun las balastreras a foura d’clav. Üna<br />
cumplettaziun plü extaisa dal complex ha lura gnü<br />
lö intuorn il 1649. L’aspet dal chastè sco ch’el as<br />
preschainta hoz va inavo sün üna reconstrucziun e<br />
cumplettaziun da la seguonda mità dal 18avel<br />
tschientiner. 1956 ha il Cumün da Zernez cumprà il<br />
chastè per til metter in adöver sco chasa<br />
cumünala.<br />
Dal 2008 han il Parc Naziunal Svizzer ed il Cumün<br />
da Zernez brattà ils edifizis dal sez da<br />
l’administraziun e museum dal Parc cul Chastè<br />
Wildenberg.<br />
Historische Gebäude<br />
Der Mohrenturm<br />
Erbaut wahrscheinlich bereits im 13. Jahrhundert<br />
und von der 1244 erstmals urkundlich bezeugten<br />
Familie Mohr noch um 1570 bewohnt.<br />
Um 1620 war der Turm nur noch eine Ruine, später<br />
wurde der Turm wieder hergestellt und diente als<br />
Gefängnis. Heute ist der Turm ein privat genutztes<br />
Wohnhaus.<br />
Schloss Planta-Wildenberg<br />
Die Anlage ist aus der Burg<br />
der Herren von Wildenberg<br />
(Stammschloss in Falera im<br />
Bündner Oberland) hervorgegangen.<br />
Die Wildenbergs<br />
sind um 1280/90<br />
erstmals in Zernez nachgewiesen.<br />
Vermutlich anfangs<br />
des 14. Jahrhunderts<br />
an den Bischof von Chur<br />
übergegangen. Von etwa 1400 - 1850 im Besitz der<br />
Familie Planta, seither im Besitz der Familie Bezzola.<br />
Zu Campell’s Zeit (1504 - 1582) hatten die drei<br />
mit dem Turm verbundenen Wohngebäude noch<br />
ganz das Aussehen einer Burg. 1618 (Bündner Wirren)<br />
von den Unterengadinern unter Jürg Jenatsch<br />
teilweise zerstört (aus Zorn auf Rudolf de Planta).<br />
Um 1622 wieder hergestellt. Aus dieser Zeit stammen<br />
wohl die oberen Geschosse des Turmes mit<br />
den Schlüssellochscharten. Ein grösserer Ausbau<br />
fand um 1649 statt. Der heutige Zustand ist jedoch<br />
im wesentlichen auf einen umfassenden Aus- und<br />
Umbau in der zweiten Hälfte des 18. Jahrhunderts<br />
zurückzuführen. 1956 erwarb die Gemeinde Zernez<br />
das Schloss zur Nutzung als Gemeindehaus.<br />
Im 2008 haben der Schweizerische Nationalpark<br />
und die Gemeinde Zernez die Gebäude der Parkverwaltung<br />
und Parkmuseum mit dem Schloss<br />
Wildenberg getauscht.<br />
6