grundbegriffe der 4 grundrechenarten - Willkommen auf dem ...
grundbegriffe der 4 grundrechenarten - Willkommen auf dem ...
grundbegriffe der 4 grundrechenarten - Willkommen auf dem ...
Sie wollen auch ein ePaper? Erhöhen Sie die Reichweite Ihrer Titel.
YUMPU macht aus Druck-PDFs automatisch weboptimierte ePaper, die Google liebt.
GRUNDBEGRIFFE DER 4 GRUNDRECHENARTEN<br />
Blatt 1 MUH<br />
ADDITION Summe<br />
addieren<br />
plus 2 + 4 + 6 = 12<br />
Summanden Summenwert<br />
( Glie<strong>der</strong> )<br />
SUBTRAKTION Differenz<br />
subtrahieren<br />
minus 12 – 3 = 9<br />
Minuend Subtrahend Differenzwert<br />
MULTIPLIKATION Produkt<br />
multiplizieren<br />
mal 4 • 5 = 20<br />
Faktoren Produktwert<br />
DIVISION Quotient / Bruch<br />
dividieren<br />
a<br />
geteilt a : b = = c<br />
b<br />
Divident/ Divisor/ Quotientwert<br />
Zähler Nenner<br />
Merke:<br />
Bei <strong>der</strong> Rechnung ist zu beachten: „Punktrechnung“ (Multiplikation/ Division)<br />
geht vor „Strichrechnung“ (Addition/ Subtraktion)!<br />
BEISPIELE:<br />
1. 6 · 4 + 5 · 3 – 4 · 2 = 24 + 15 – 8 = 31<br />
2. 20 – 2 · 6 = 20 – 12 = 8<br />
3. 26 : 2 – 3 · 4 = 13 – 12 = 1<br />
1
Blatt 2 MUH<br />
ADDITION / SUBTRAKTION<br />
1. Kommutativgesetz (Vertauschungsgesetz):<br />
In einer Summe kann man die Summanden vertauschen.<br />
a + b = b + a<br />
2 + 6 = 6 + 2<br />
2. Assoziativgesetz (Klammergesetz):<br />
Beim Addieren darf man die Summanden zu Teilsummen<br />
zusammenfassen.<br />
a + b + c = a + (b + c) = (a + b) + c<br />
8 + 2 + 1 = 8 + (2 + 1) = (8 + 2) + 1 = 11<br />
= 8 + 3 = 10 + 1 = 11<br />
3. Gleichartige Zahlen sind:<br />
a, 2a, 3a,....<br />
x, 2x, 3x,....<br />
Gleichartige Zahlen werden addiert/ subtrahiert, in<strong>dem</strong> man die Beizahlen<br />
addiert/ subtrahiert.<br />
3a + 4a +2a = 9a<br />
8x +2x –9x = x ! (statt 1x)<br />
4. In einer Summe/ Differenz lassen sich nur gleichartige Zahlen<br />
zusammenfassen.<br />
2a + 3b + a + 4b = 3a + 7b<br />
2
Übung zur Addition und Subtraktion<br />
Blatt 3 MBM<br />
1.<br />
2.<br />
3.<br />
4.<br />
5.<br />
6.<br />
7.<br />
8.<br />
9.<br />
10.<br />
11.<br />
12.<br />
13.<br />
14.<br />
15.<br />
16.<br />
17.<br />
18.<br />
19.<br />
20.<br />
Suche Fehler in den<br />
Lösungen!<br />
18x-19x+27x-45x+99x+x = 81x<br />
-32b-15b+55b-12b = -4b<br />
7x-15x+20x-2x+3x = 13x<br />
13a-5a+ax-4a = 4a+ax<br />
a(4+x)<br />
8b-3c-7b+3c-b = 0<br />
18x-3n-11x+15+8n = 7x+5n+15<br />
3a-12b+8b+7c-d+4a-3c+5d = 7a-4b+4c+4d<br />
-b+15a+16b-12c-8a-15b+12c = 7a<br />
x-1-4y+2y-2-6x+12y+15x = 10x+10y+3<br />
2,7x+0,6y+0,8x-1,3y = 3,5x-0,7y<br />
5,5c-6,2d-2,8c-0,1+4,6d = 2,7c-1,6d-0,1<br />
3,2x+7,6z+7,6y-4,4x-6,6z-0,5-5,4y+3,3x = 2,1x+2,2y+z-0,5<br />
33,05c-19,95c-3,125b-5,23a+12,48a+23,875b<br />
=<br />
7,25a+20,75b-13,1c<br />
15,375ab+2,33ac-0,475ab-0,34-0,34ac = 14,9ab+1,99ac-0,34<br />
15,11a-9,98c-7,87a+5,66b+11,47b+12,07c = 7,24a+17,13b+2,09c<br />
17,64m+783cm+1230mm = 26,7m<br />
0,0116km+12,60m+940cm = 33,6m<br />
3,2kg-100g-0,6kg = 2,5kg<br />
1,03t+215kg+0,7t+25000g = 1970kg<br />
2,4m²-0,7m²+530dm²-15600cm² = 5,44m²<br />
3
Übung zum Auf- und Abrunden<br />
Blatt 4 MUH<br />
Aufgabe:<br />
5,9373<br />
0,7694<br />
16,0918<br />
9,4095<br />
111,5549<br />
5,0696<br />
1,0907<br />
77,4599<br />
3,9518<br />
0,9786<br />
99,5477<br />
9,9509<br />
1,9876<br />
9,9549<br />
105,0908<br />
Auf 1. Stelle<br />
Auf 2. Stelle<br />
Auf 3. Stelle<br />
4
Lösungen zum Auf- und Abrunden<br />
Blatt 4b MUH<br />
Aufgabe:<br />
Auf 1. Stelle<br />
Auf 2. Stelle<br />
Auf 3. Stelle<br />
5,9373 5,9 5,94 5,937<br />
0,7694 0,8 0,77 0,769<br />
16,0918 16,1 16,09 16,092<br />
9,4095 9,4 9,41 9,410<br />
111,5549 111,6 111,55 111,555<br />
5,0696 5,1 5,07 5,070<br />
1,0907 1,1 1,09 1,091<br />
77,4599 77,5 77,46 77,460<br />
3,9518 4,0 3,95 3,952<br />
0,9786 1,0 0,98 0,979<br />
99,5477 99,5 99,55 99,548<br />
9,9509 10,0 9,95 9,951<br />
1,9876 2,0 1,99 1,988<br />
9,9549 10,0 9,95 9,955<br />
105,0908 105,1 105,09 105,091<br />
5
ADDITION UND SUBTRAKTION VON SUMMEN UND DIFFERENZEN<br />
Blatt 5 MUH<br />
Rechnen mit Klammern<br />
1. Bei <strong>der</strong> Addition (+ vor <strong>der</strong> Klammer) von Summen und Differenzen<br />
können die Klammern wegfallen.<br />
3 + (7 + 6) = 3 + 7 + 6 = 16<br />
3 + 13 = 16<br />
3 + (7 – 6) = 3 + 7 – 6 = 4<br />
3 + 1 = 4<br />
2. Bei <strong>der</strong> Subtraktion (- vor <strong>der</strong> Klammer!) von Summen und Differenzen<br />
können die Klammern wegfallen, wenn man die Rechenzeichen in <strong>der</strong><br />
Klammer vertauscht. (statt – steht dann ein + und umgekehrt!)<br />
3 - (7 + 6) = 3 – 7 – 6 = - 10<br />
3 - 13 = - 10<br />
3 - (7 - 6) = 3 – 7 + 6 = 2<br />
3 - 1 = 2<br />
3. Mehrfachklammern mit Variablen löst man von innen nach außen <strong>auf</strong> und<br />
rechnet in folgenden Schritten:<br />
(1) Klammern <strong>auf</strong>lösen;<br />
(2) sortieren;<br />
(3) zusammenfassen.<br />
(1) 29x – [3x + 2y – (22x + 3y)]<br />
= 29x – [3x + 2y – 22x - 3y]<br />
= 29x – 3x - 2y + 22x + 3y<br />
(2) = 29x – 3x + 22x – 2y + 3y<br />
(3) = 48x + y<br />
6
Übung zum Rechnen mit Klammern<br />
Blatt 6 MBM<br />
1. 2c+(3c+6)<br />
2. x+7+(2x+5)<br />
3. 30x+(5x-2y)<br />
4. 0,2a+(2b+0,5a)-b<br />
5. (15m-8)+(9-9m)<br />
6. 5x-(12+x)<br />
7. l +m-( l -m)<br />
8. c-d-(c+d)<br />
9. 2a+4b-(4a-5b)<br />
10. 6a-2b+5c-(-7b+4c)<br />
11. (2a-2b)+(3a+4b)+(5a-6b)<br />
12. (8x-3y)+9z+(y+4x-3z)<br />
13. (x+2ax+a)-(x-2ax+a)<br />
14. x+(18x+6y)+(8x-4y)-y<br />
15. 3a-b+7c-(3a-5c)-(-9a-b+3c)<br />
16. a+b-(12x+6b)-(4x+8b-10x+10b)<br />
17. 3a-4b-(7b-5a)+(-9a-10b)+2b<br />
18. –ab+7a-13-(-4ab+8a-25)+(-8ab+a-21)<br />
19. 25a-[36b-(19a-11b)-12a]<br />
20. 18a-[(14a-8b+2c)-(8a+12b-3c)]<br />
21. a+b+c+d-[(d+a)-(b+c-a)]<br />
22. –(4x-1)-[4-(3x+2y)-2x]-2y<br />
23. 6m+5n-(8p+6s)-[5m-3n+(7p+4s)]<br />
24. 7x-4y+7z-[3x+6y-(12x-5z)-2x]<br />
25. –[-(3x+2y-z)+z]-[z-(2x-2y)]<br />
26. [(6a-3)-(2b-a)]-[(5b-1)-(3a+b)]<br />
27. 3x+{(2x+3)-[(x+2)-(5x-9)]}<br />
28. a-{[a+2b-3-(2a-2b-3)]+3a}<br />
29. -{[(b-3ab)-(a+3ab)]-(6a-3b)}+a<br />
30. (x-y)-{y-z-[2x-3y+(2z-3x)+t]}-t<br />
Suche Fehler in den Lösungen!<br />
1. 5c+6<br />
2. 3x+12<br />
3. 35x-2y<br />
4. b+0,7a<br />
5. 6m+1<br />
6. 4x-12<br />
7. 2m<br />
8. –2d<br />
9. –2a+9b<br />
10. 6a+5b+c<br />
11. 10a-4b<br />
12. 12x-2y+6z<br />
13. 4ax<br />
14. 27x+y<br />
15. 9a+9c<br />
16. a-23b-6x<br />
17. –a-19b<br />
18. –5ab-9<br />
19. 56a-47b<br />
20. 12a+20b-5c<br />
21. –a+2b+2c<br />
22. x-3<br />
23. m+8n-15p-10s<br />
24. 18x-10y+2z<br />
25. 5x-3z<br />
26. 10a-6b-2<br />
27. 9x-8<br />
28. –a-4b<br />
29. 8a+6ab-4b<br />
30. –5y+3z<br />
7
Blatt 7 MUH<br />
MULTIPLIKATION UND POTENZEN<br />
Definition:<br />
Die Multiplikation ist eine verkürzte Schreibweise <strong>der</strong> mehrfachen Addition<br />
gleicher Summanden.<br />
3+3+3+3 = 4 · 3 = 12<br />
3a+3a+3a+3a = 4 · 3a = 12a mit a>0<br />
Vorzeichenregel:<br />
Sind beide Faktoren eines Produkts positiv, (+4) · (+3) = (+12)<br />
so ist auch das Produkt positiv.<br />
Sind beide Faktoren eines Produkts negativ, (-4) · (-3) = (+12)<br />
so ist das Produkt auch positiv.<br />
Ist einer <strong>der</strong> beiden Faktoren eines Produkts (-4) · (+3) = (-12)<br />
negativ, so ist auch das Produkt negativ. (+4) · (-3) = (-12)<br />
Besteht ein Produkt aus mehr als zwei Faktoren, so gilt:<br />
Ist die Anzahl negativer Faktoren gerade, so ist das Produkt positiv.<br />
Ist die Anzahl negativer Faktoren ungerade, so ist das Produkt negativ.<br />
Zusammenfassung:<br />
Faktoren Produkt<br />
+ · + = +<br />
- · - = +<br />
- · + = -<br />
+ · - = -<br />
Kommutativgesetz (Vertauschungsgesetz):<br />
In einem Produkt kann man die Faktoren vertauschen.<br />
a · b = b · a<br />
Assoziativgesetz (Klammergesetz):<br />
Beim Multiplizieren darf man die Faktoren zu Teilprodukten zusammenfassen.<br />
(a · b) · c = a · (b · c) = a · b · c<br />
Definition:<br />
Potenzen sind eine verkürzte Schreibweise <strong>der</strong> mehrfachen Multiplikation<br />
gleicher Faktoren. Vorzeichenregel beachten!<br />
a · a · a = a³<br />
a³} bezeichnet man als Potenz mit Basis a und Exponent (Hochzahl) ³.<br />
Der Exponent einer Potenz gibt also an, wie oft die Basis als Faktor im Produkt<br />
vorkommt.<br />
Beispiele: 1m · 1m = 1m² geometrische Fläche eines Quadrats<br />
1cm· 1cm · 1cm = 1cm³ Bedeutung Volumen eines Würfels<br />
8
Blatt 7b MUH<br />
MULTIPLIKATION UND POTENZEN<br />
1. Distributivgesetz (Verteilungsgesetze):<br />
Eine Zahl wird mit einer Summe (Differenz) multipliziert, in<strong>dem</strong> man jeden<br />
Summanden in <strong>der</strong> Klammer unter Beachtung <strong>der</strong> Vorzeichen mit <strong>der</strong> Zahl<br />
multipliziert.<br />
a · (b + c) = ab + ac<br />
a · (b - c) = ab – ac<br />
2. Distributivgesetz (Verteilungsgesetze):<br />
Zwei Summen (Differenzen) werden miteinan<strong>der</strong> multipliziert, in<strong>dem</strong> man jeden<br />
Summanden <strong>der</strong> ersten Klammer mit je<strong>dem</strong> Summanden <strong>der</strong> zweiten Klammer<br />
unter Beachtung <strong>der</strong> Vorzeichen multipliziert und die Produkte addiert.<br />
(a + b)·(c + d) = ac+ad+bc+bd (a - b)·(c - d) = ac-ad-bc+bd<br />
(a - b)·(c + d) = ac+ad-bc-bd (a + b)·(c - d) = ac-ad+bc-bd<br />
Merke: Je<strong>der</strong> Onkel tanzt mit je<strong>der</strong> Tante.<br />
Die Distributivgesetze (Verteilungsgesetze) regeln die Verknüpfung zwischen<br />
Addition und Multiplikation.<br />
Bei <strong>dem</strong> Ausmultiplizieren verwandelt man ein Produkt in eine Summe.<br />
Bei <strong>dem</strong> Faktorisieren (Ausklammern) verwandelt man eine Summe in ein<br />
Produkt.<br />
Produkte<br />
Ausmultiplizieren<br />
Faktorisieren<br />
(Ausklammern)<br />
Summen<br />
a · (b + c) ab + ac<br />
(a + b) · (c + d) ac + ad + bc + bd<br />
9
Übung zur Multiplikation<br />
Blatt 8 MBM<br />
1. 6a·4b<br />
2. 9x·2y<br />
3. 5c·3a<br />
4. 9·(-5x)<br />
5. 6·(-7ac)<br />
6. 7a·(-2x)<br />
7. (-10a)·(-11x)<br />
8. (-5m)·8n<br />
9. 4ab·(-5c)<br />
10. (-2x)·(-3y)·3<br />
11. (-8m)·2·(-4n)<br />
12. (-x)·2a·(-5x)<br />
13. 4ab·(-2c)·a<br />
14. (-8y)·(-y)·(-10x)<br />
15. (-a)·(-2b)·a·(-b)<br />
16. 7(a+3)<br />
17. 4(a+5)<br />
18. 8(x-2y)<br />
19. 4(9a-3b)<br />
20. 4(3a+6b)·x<br />
21. 8(2a-5b-2)<br />
22. 4n(2m-n+3)<br />
23. 2x(1-y+x)<br />
24. 40a(3x-2a+1)<br />
25. (-5x)(3x-2y+8z)<br />
26. (x-4)(y-9)<br />
27. (n-3)(a+5)<br />
28. (m-3)(x+11)<br />
29. (2r+s)(9x+y)<br />
30. (16+2y)(y-1)<br />
Suche Fehler in den Lösungen!<br />
1. 24ab<br />
2. 18xy<br />
3. 15ac<br />
4. -45x<br />
5. -42ac<br />
6. -14ax<br />
7. 110ax<br />
8. -40mn<br />
9. -20abc<br />
10. 18xy<br />
11. 64mn<br />
12. 10ax²<br />
13. -8a²bc<br />
14. -80xy²<br />
15. -2a²b²<br />
16. 7a+21<br />
17. 4a+20<br />
18. 8x-16y<br />
19. 36a-12b<br />
20. 12ax+24bx<br />
21. 16a-40b-16<br />
22. 8mn-4n²+12n<br />
23. 2x-2xy+2x²<br />
24. 120ax-80a²+40a<br />
25. -15x²+10xy-40xz<br />
26. xy-9x-4y+36<br />
27. an+5n-3a-15<br />
28. mx+11m-3x-33<br />
29. 18rx+8ry+9sx+4sy<br />
30. 14y-16+2y²<br />
10
Übung zur Multiplikation<br />
Blatt 8b MBM<br />
Fortsetzung:<br />
31. (x+y)(x+y)<br />
32. (x-3y)(x+3y)<br />
33. (2m+n)(2m+n)<br />
34. 2(4-a)(3-b)<br />
35. 5(2-x)(x+3m)<br />
36. 18a(1+b)(1-b)<br />
37. (2x-5)(x-2y+1)<br />
38. 2(a+2b)+3(a+b)<br />
39. 6(2x+1)+4(x-1)<br />
40. x(a+1)+x(1-a)<br />
41. 10(m-3n)-2(5m+n)<br />
42. 3(3x-y)-7(2x+2y)<br />
43. x(x+2y)-y(x+y)<br />
44. (a+3)(b+2)+4(a-3)<br />
45. 7(x+2y)+2(x+1)(x+y)<br />
46. (2m-1)(m+1)-2(m²-1/2)<br />
47. (x+4)(x-2)+(x-1)(x+2)<br />
48. (a-2b)(2a+b)+(a+b)(a+2b)<br />
49. (m+n)(n-1)+(m+n)(1-n)<br />
50. (x+t)(x+2t)-(2t-1)·t<br />
51. (a+b)·[2(a-2b)+3]<br />
52. (x-1)·[ (x+4)-3(1-x)]<br />
53. (2m-n)·[2(m²-1)-m(2m+1)]<br />
54. (a-2)·(a+2)·(x-3)<br />
55. (1+2t)·[(1-t)(1+t)+(t-1)(1+t)]<br />
Suche Fehler in den Lösungen!<br />
31. x²+2xy+y²<br />
32. x²-9y²<br />
33. 4m²+4mn+n²<br />
34. 24-8b-6a+2ab<br />
35. 10x+30m-5x²-15mx<br />
36. 18a-18ab²<br />
37. 2x²-4xy-3x+10y-5<br />
38. 5a+7b<br />
39. 16x+2<br />
40. 2x<br />
41. -32n<br />
42. -5x-17y<br />
43. x²+xy-y²<br />
44. 6a+ab+3b-6<br />
45. 9x+16y+2xy+2x²<br />
46. m<br />
47. 2x²+3x-10<br />
48. 3a²<br />
49. 0<br />
50. x²+3tx+t<br />
51. 2a²+ab-b²<br />
52. 4x²-3x-1<br />
53. -4m-2m²+2n+mn<br />
54. a²x-3a²-4x+12<br />
55. 0<br />
11
Übung zum Ausklammern<br />
Blatt 9 MBM<br />
1. 3x+3y<br />
2. 10a+20b<br />
3. 20x+20<br />
4. 7x+7y+14z<br />
5. 18m-6n+12<br />
6. 4xy+12x<br />
7. ax+ay+2a<br />
8. 7a-14b-49<br />
9. 12a+12b-12<br />
10. 15m-5n+5<br />
11. 4ay-8ax-4az<br />
12. 12a-48ab-24ac<br />
13. 50t -25at<br />
14. 3mx-2nx+x<br />
15. 27t-45st+9tm<br />
16. 45-45x+90y<br />
17. 150xyz-25xy+100axy<br />
18. 3x²+2x-ax<br />
19. 5a+25a²+ax<br />
20. 3x²y+2xy²<br />
21. 10m²+5mn-5m<br />
22. 8F1+4F2+12F3<br />
23. π d1+π d2<br />
24. 5a l1+15a l2-20a l3<br />
25. 10x-50x²-60ax<br />
26. 8(a+b)+x(a+b)<br />
27. 15(m-n)-a(m-n)<br />
28. a (1+x)+b(1+x)+(1+x)<br />
29. (b-2)·x+b-2<br />
Suche Fehler in den Lösungen!<br />
1. 3(x+y)<br />
2. 10(a-2b)<br />
3. 20(x+1)<br />
4. 7(x+y+2z)<br />
5. 6(3m-n+2)<br />
6. 4x(y+3)<br />
7. a (x+y+2)<br />
8. 7(a-2b-7)<br />
9. 12(a+b-1)<br />
10. 5(3m-n+1)<br />
11. 4a (y-2x-z)<br />
12. 12a (1-4b-2c)<br />
13. 25t (2-a)<br />
14. x(3m-2n+1)<br />
15. 9t (3-5s+m)<br />
16. 45(1-x+2y)<br />
17. 25xy(6z-1+4a)<br />
18. x(3x+2-a)<br />
19. a (5+25a+x)<br />
20. xy(3x+2y)<br />
21. 5m(2m+n-1)<br />
22. 4(2F1+F2+3F3)<br />
23. π (d1+d2)<br />
24. 5a ( l1+3 l2-4 l3)<br />
25. 10x(1-5x-6a)<br />
26. (a+b)(8+x)<br />
27. (m-n)(15-a)<br />
28. (1+x)(a+b+1)<br />
29. (b-2)(x+1)<br />
12
Übung zum Ausklammern<br />
Blatt 9b MBM<br />
30. 2m+2n+x(m+n)<br />
Fortsetzung:<br />
31. (4a+b)(x+y)+(2a-b)(x+y)<br />
32. (a+2b)(10x-1)-(x+4)(a+2b)<br />
33. (3a-b)(x+1)-3a+b<br />
34. ma+mb+2a+2bx<br />
35. 3a+ax+6b+2bx<br />
36. 3ax+6xy+a+2y<br />
37. 5n+15m+2mn+6m²<br />
38. xy+4y+9x+36<br />
39. an+5n+3a+15<br />
40. mx-3x+11m-33<br />
41. ax-4x-3a+12<br />
42. 2mx-2m-x+1<br />
43. 3-3x-at +atx<br />
44. F1 l1+F2 l1+ F1 l2 + F2 l2<br />
45. 3nx+x²+3ny+xy<br />
46. 2ax-2a+3bx-3b<br />
47. a(x-1)-x(1-x)<br />
48. 10(a -2b)-3(2b-a)<br />
49. 4(1-x)+a (1-x)+4(x-1)<br />
50. 2ax+2a y+2a+by+bx+b<br />
Suche Fehler in den Lösungen!<br />
30. (m+n)(2+x)<br />
31. (x+y)·6a=6a (x+y)<br />
32. (a+2b)(9x-5)<br />
33. (3a-b)[(x+1)-1]=x(3a-b)<br />
34. (m+2)(a+b)<br />
35. (a+2b)(3+x)<br />
36. (a+2y)(3x+1)<br />
37. (n+3m)(5+2m)<br />
38. (x+4)(y+9)<br />
39. (a+5)(n+3)<br />
40. (m-3)(x+11)<br />
41. (a-4)(x-3)<br />
42. (x-1)(2m-1)<br />
43. (1-x)(3-at)<br />
44. ( l1+ l2)(F1+F2)<br />
45. (3n+x)(x+y)<br />
46. (2a+3b)(x-1)<br />
47. (x-1)(a+x)<br />
48. (a-2b)(10+3)=13(a-2b)<br />
49. (1-x)(4+a -4)=a (1-x)<br />
50. (x+y+1)(2a+b)<br />
13
Blatt 10 MUH<br />
DIE BINOMISCHEN FORMELN<br />
Definition: Binom = Summe mit 2 Glie<strong>der</strong>n<br />
(a+b)·(a+b) = a²+ab+ba+b² = a²+2ab+b² 1. binomische Formel<br />
+2ab<br />
(a-b)·(a-b) = a²-ab-ba+b² = a²-2ab+b² 2. binomische Formel<br />
-2ab<br />
(a+b)·(a-b) = a²-ab+ba-b² = a²-b² 3. binomische Formel<br />
- a b + a b =0<br />
(-a-b)· (-a-b) = (-1)· (a+b)· (-1)· (a+b) = (-1)· (-1) (a+b)· (a+b) = a²+2ab+b²<br />
Wir fassen zusammen!<br />
(a+b)² = a²+2ab+b² 1. binomische Formel<br />
(a-b)² = a²-2ab+b² 2. binomische Formel<br />
(a+b)·(a-b) = a²-b² 3. binomische Formel<br />
Binome und das Pascalsche Dreieck<br />
14
Blatt 10b MUH<br />
DIE BINOMISCHEN FORMELN<br />
Geometrische Darstellung <strong>der</strong> binomischen Formel:<br />
(a+b)(a+b)=a²+2ab+b² (a+b)² ist also NICHT a²+b² !<br />
(a-b)(a-b)=a²-b²-2(ab-b²)=a²-b²-2ab+2b²=a²-2ab+b²<br />
(a-b)(a+b)=a²-(ab-b²) -b²+(ab-b²) =a²-b²<br />
15
Übung zu den binomischen Formeln<br />
Blatt 11 MBM<br />
Bringe <strong>auf</strong> Summenform!<br />
1. (x+6)²<br />
2. (9-y)²<br />
3. (4a+b)²<br />
4. (5x+2y)²<br />
5. (3c-d)²<br />
6. (8n-5)²<br />
7. (m-1/2)²<br />
8. (2a-3)²<br />
9. (2a-3)(2a+3)<br />
10. (5x-7y)(5x+7y)<br />
Bringe <strong>auf</strong> Produktform!<br />
11. x²+2x+1 = ( )²<br />
12. 16m²-40mn+25n² =<br />
13. 4x²+12x+9 =<br />
14. 9r²-1 =<br />
15. 64a²-25b²=<br />
Ergänze zu vollständigen Quadraten!<br />
16. x²+8x+ = ( )²<br />
17. x²-10x+ =<br />
18. 4m²+8m+ =<br />
19. x²+ +4y² =<br />
20. 25a²- +49b² =<br />
Bringe <strong>auf</strong> Summenform!<br />
21. (a+b)²-(a²+b²)<br />
22. (x+y)²-(x²-y²)<br />
23. (a-b)²-(a²-b²)<br />
24. (a+b)²-(a-b)²<br />
25. (x+y)²+(x-y)²<br />
Suche Fehler in den Lösungen!<br />
1. x²+12x+36<br />
2. 81-18y+y²<br />
3. 16a²+8ab+b²<br />
4. 25x²+20xy+4y²<br />
5. 9c²-6cd+d²<br />
6. 64n²-80n+25<br />
7. m²-m+1/4<br />
8. 4a²-12a+9<br />
9. 4a²-9<br />
10. 25x²-49y²<br />
11. (x+1)²<br />
12. (4m-5n)²<br />
13. (2x+3)²<br />
14. (3r+1)(3r-1)<br />
15. (8a+5b)(8a-5b)<br />
16. x²+8x+16=(x+4)²<br />
17. x²-10x+25=(x-5)²<br />
18. 4m²+8m+4=(2m+2)²<br />
19. x²+4xy+4y²=(x+2y)²<br />
20. 25a²-70ab+49b²=(5a-7b)²<br />
21. 2ab<br />
22. 2xy+2y²<br />
23. 2b²-2ab<br />
24. 4ab<br />
25. 2x²+2y²<br />
16
Übung zu den binomischen Formeln<br />
Blatt 11b MBM<br />
26. 2(x+y)²+4(x-y)²<br />
27. (m-n)(m+n)-(n²+m²)<br />
28. (m+n)(m-n)-(m-n)²<br />
29. (x+2y)(x-2y)-(x+y)(x-y)<br />
30. (3x+1)²-(x-2)²<br />
31. (a-6)²-(a+3)²<br />
32. 5(m-1)²+3(m+2)(m-2)<br />
33. 8(2x+1)²-16(x-1)²<br />
34. -2(a+4b)²-8(a-2b)²<br />
35. 10(x+5)²-5(x-5)²<br />
36. 2(x-1)²-(x+1)²- (x+2)²<br />
37. (m-n)(m+n)-4(m-2n)²<br />
38. 2(x+y)3(x-y)-3(x+y)²<br />
Fortsetzung:<br />
39. (x+y)²[(m-n)²+n(2m-n)-m²]<br />
Berechne die Formel für:<br />
40. (a+b)³ durch (a+b)²(a+b)<br />
41. (a-b)³ durch (a-b)²(a-b)<br />
Suche Fehler in den Lösungen!<br />
26. 6x²-4xy+6y²<br />
27. -2n²<br />
28. 2nm-2n²<br />
29. -3y²<br />
30. 8x²+10x-3<br />
31. -18a+27<br />
32. 8m²-10m-7<br />
33. 16x²+64x-8<br />
34. -10a²+16ab-64b²<br />
35. 5x²+150x+125<br />
36. -10x-3<br />
37. -3m²+16mn-17n²<br />
38. 3x²-6xy-9y²<br />
39. 0<br />
40. a³+3a²b+3ab²+b³<br />
41. a³-3a²b+3ab²-b³<br />
17
Blatt 12 MUH<br />
DIVISION / BRUCHRECHNUNG<br />
Divident : Divisor = Quotient(-wert)<br />
20 : 4 = 5<br />
Darstellung als Bruch<br />
20<br />
= 5<br />
4<br />
Zähler<br />
Zähler 1 1 4<br />
Bruchstrich =<br />
Nenner 3<br />
3 12<br />
Nenner<br />
Der Nenner gibt die Größe des Bruchteils an,<br />
<strong>der</strong> Zähler zählt die Anzahl <strong>der</strong> Bruchteile!<br />
1 4<br />
bedeutet, bedeutet;<br />
3<br />
12<br />
teile ein Ganzes in 3 gleichgroße teile ein Ganzes in 12 gleichgroße<br />
Teile und nehme davon 1 Stück. Teile und nehme davon 4 Stück.<br />
Man unterscheidet echte und unechte Brüche.<br />
5<br />
echter Bruch<br />
8<br />
Der Zähler ist kleiner als <strong>der</strong> Nenner und es gibt kein Ganzes. (Der Wert ist<br />
immer kleiner 1)<br />
7 6 1 1<br />
= ( + ) = 3 unechter Bruch<br />
2 2 2 2<br />
Der Zähler ist größer als <strong>der</strong> Nenner und es gibt dann mindestens ein Ganzes.<br />
a a 0<br />
SONDERFÄLLE: = a ; = 1 ; = 0<br />
1 a a<br />
a<br />
MERKE: Die Division durch Null ist nicht erlaubt!<br />
0<br />
18
Blatt 12b MUH<br />
VORZEICHENREGELN:<br />
REGELN ZUR BRUCHRECHNUNG<br />
Haben Zähler und Nenner gleiche Vorzeichen, dann ist das Ergebnis positiv!<br />
+ −<br />
= = +<br />
+ −<br />
Haben Zähler und Nenner ungleiche Vorzeichen, dann ist das Ergebnis negativ!<br />
− +<br />
= = −<br />
+ −<br />
RECHENREGELN:<br />
Kürzen von Brüchen<br />
Wir kürzen einen Bruch, in<strong>dem</strong> wir Zähler und Nenner durch dieselbe Zahl<br />
dividieren.<br />
6<br />
8<br />
=<br />
6 : 2<br />
8:<br />
2<br />
Erweitern von Brüchen<br />
Wir erweitern einen Bruch, in<strong>dem</strong> wir Zähler und Nenner mit <strong>der</strong>selben Zahl<br />
multiplizieren.<br />
=<br />
3<br />
4<br />
3 3 ⋅ 3 9<br />
= =<br />
2 2 ⋅ 3 6<br />
Gleichnamig machen von Brüchen<br />
Zwei o<strong>der</strong> mehr Brüche erhalten durch kürzen o<strong>der</strong> erweitern denselben Nenner.<br />
Addieren von Brüchen<br />
Wir addieren gleichnamige Brüche, in<strong>dem</strong> wir die Zähler addieren und den<br />
Nenner beibehalten (Nenner bleiben unverän<strong>der</strong>t). Ungleichnamige Brüche<br />
werden zuerst gleichnamig gemacht und dann addiert.<br />
a b a + b<br />
3 2 3 + 2 5<br />
+ = Beispiel: + = =<br />
n n n<br />
7 7 7 7<br />
Subtrahieren von Brüchen<br />
Wir subtrahieren gleichnamige Brüche, in<strong>dem</strong> wir die Zähler subtrahieren und<br />
den Nenner beibehalten (Nenner bleiben unverän<strong>der</strong>t). Ungleichnamige Brüche<br />
werden zuerst gleichnamig gemacht und dann subtrahiert.<br />
a b a − b<br />
5 3 1 5 + 3 −1<br />
7<br />
− = Beispiel: +<br />
− = =<br />
n n n<br />
8 8 8 8 8<br />
19
Blatt 12c MUH<br />
REGELN ZUR BRUCHRECHNUNG<br />
Multiplikation (Bruch mit natürlicher Zahl).<br />
Wir multiplizieren einen Bruch mit einer natürlichen Zahl, in<strong>dem</strong> wir den Zähler<br />
mit <strong>der</strong> Zahl multiplizieren und den Nenner beibehalten (Nenner bleibt<br />
unverän<strong>der</strong>t).<br />
a a ⋅ n<br />
⋅ n = Beispiel:<br />
b b<br />
5 5 ⋅ 3 15<br />
⋅ 3 = =<br />
8 8 8<br />
Multiplikation (Bruch mit Bruch).<br />
Wir multiplizieren einen Bruch mit einem Bruch, in<strong>dem</strong> wir den Zähler mit <strong>dem</strong><br />
Zähler und den Nenner mit <strong>dem</strong> Nenner multiplizieren.<br />
a c a ⋅ c<br />
⋅ = Beispiel:<br />
b d b ⋅ d<br />
5<br />
8<br />
3 5 ⋅ 3 15<br />
⋅ = =<br />
2 8 ⋅ 2 16<br />
Division (Bruch durch natürliche Zahl).<br />
Wir dividieren einen Bruch durch eine natürliche Zahl, in<strong>dem</strong> wir den Nenner<br />
mit <strong>der</strong> natürlichen Zahl multiplizieren. Der Zähler bleibt unverän<strong>der</strong>t.<br />
a a<br />
: n = Beispiel:<br />
b b ⋅ n<br />
5<br />
: 3<br />
8<br />
5<br />
= =<br />
8 ⋅ 3<br />
Division (Bruch durch Bruch).<br />
Wir dividieren einen Bruch durch einen Bruch, in<strong>dem</strong> wir den ersten Bruch mit<br />
<strong>dem</strong> Kehrwert des zweiten Bruches multiplizieren.<br />
a c a d a ⋅ d<br />
: = ⋅ = Beispiel:<br />
b d b c b ⋅ c<br />
5<br />
24<br />
5 3 5 2 5 ⋅ 2 10 5<br />
: = ⋅ = = = gekürzt<br />
8 2 8 3 8 ⋅ 3 24 12<br />
Division (natürliche Zahl durch Bruch).<br />
Wir dividieren eine natürliche Zahl durch einen Bruch, in<strong>dem</strong> wir die Zahl mit<br />
<strong>dem</strong> Kehrwert des Bruches multiplizieren.<br />
b c a ⋅ c<br />
a : = a ⋅ = Beispiel:<br />
c b b<br />
5 8 3 ⋅ 8<br />
3 : = 3 ⋅ = =<br />
8 5 5<br />
Potenzieren eines Bruches.<br />
Wir potenzieren einen Bruch, in<strong>dem</strong> wir Zähler und Nenner potenzieren.<br />
⎛<br />
⎜<br />
⎝<br />
a<br />
b<br />
⎞<br />
⎟<br />
⎠<br />
3<br />
a³<br />
=<br />
b³<br />
Beispiel:<br />
2 3<br />
⎛<br />
⎞<br />
⎜ ⎟<br />
⎝ 3 ⎠<br />
=<br />
2³<br />
3³<br />
=<br />
8<br />
27<br />
24<br />
5<br />
20
21<br />
Übung zum Kürzen und Erweitern von Brüchen<br />
Blatt 13 MBM<br />
1. 4<br />
2a<br />
2. 15<br />
5b<br />
3. 7<br />
14x<br />
4. 3<br />
12y<br />
5.<br />
x<br />
x<br />
50<br />
25<br />
6.<br />
y<br />
xy<br />
13<br />
26<br />
7.<br />
n<br />
mn<br />
45<br />
15<br />
8.<br />
ab<br />
b<br />
a<br />
12<br />
²<br />
18<br />
9.<br />
²<br />
100<br />
²<br />
20<br />
n<br />
mn<br />
10.<br />
xyz<br />
y<br />
x<br />
10<br />
²<br />
²<br />
5<br />
−<br />
11.<br />
)<br />
(<br />
3<br />
48<br />
b<br />
a +<br />
−<br />
12.<br />
20<br />
)<br />
(<br />
5 y<br />
x +<br />
13.<br />
m<br />
m<br />
m<br />
64<br />
)<br />
1<br />
(<br />
32 +<br />
14.<br />
11<br />
22<br />
22 y<br />
x −<br />
15.<br />
18<br />
9<br />
9 b<br />
a +<br />
16.<br />
y<br />
x<br />
a<br />
4<br />
32<br />
16 −<br />
17.<br />
20<br />
5<br />
2 =<br />
18.<br />
21<br />
3<br />
2 =<br />
19.<br />
32<br />
8<br />
13 =<br />
20.<br />
b<br />
b<br />
a<br />
12<br />
3<br />
5 =<br />
21.<br />
bx<br />
x<br />
a<br />
22<br />
11<br />
20 =<br />
22.<br />
a<br />
x<br />
24<br />
12<br />
5 =<br />
23.<br />
m<br />
m<br />
21<br />
7<br />
15 =<br />
24.<br />
ax<br />
ab<br />
15<br />
5<br />
13<br />
=<br />
25.<br />
10<br />
5<br />
)<br />
(<br />
24<br />
=<br />
+ b<br />
a<br />
26.<br />
35<br />
7<br />
)<br />
(<br />
2<br />
=<br />
− y<br />
x<br />
27.<br />
a<br />
n<br />
m<br />
24<br />
8<br />
)<br />
(<br />
3<br />
=<br />
+<br />
28.<br />
)<br />
(<br />
9<br />
3<br />
16<br />
b<br />
a<br />
am<br />
+<br />
=<br />
29.<br />
6<br />
3<br />
3<br />
12<br />
=<br />
+ b<br />
a<br />
30.<br />
64<br />
8<br />
5<br />
4<br />
=<br />
+ y<br />
x<br />
31.<br />
56<br />
7<br />
20<br />
=<br />
− n<br />
m<br />
32.<br />
a<br />
y<br />
x<br />
27<br />
9<br />
2<br />
15<br />
=<br />
−<br />
33.<br />
)<br />
(<br />
36<br />
)<br />
(<br />
27<br />
a<br />
m<br />
x<br />
m<br />
a<br />
+<br />
+<br />
34.<br />
13<br />
39<br />
65<br />
26 x<br />
b<br />
a −<br />
−<br />
35.<br />
2<br />
2<br />
6<br />
−<br />
+<br />
− b<br />
a<br />
36.<br />
y<br />
b<br />
a<br />
b<br />
a<br />
xy<br />
)<br />
(<br />
75<br />
)²<br />
²(<br />
60<br />
−<br />
−<br />
37.<br />
)²<br />
(<br />
75<br />
²<br />
)<br />
(<br />
90<br />
m<br />
a<br />
x<br />
x<br />
m<br />
a<br />
+<br />
+<br />
38.<br />
b<br />
a<br />
b<br />
ab<br />
a<br />
2<br />
4<br />
²<br />
4<br />
²<br />
4<br />
+<br />
+<br />
+<br />
39.<br />
xy<br />
x<br />
x<br />
4<br />
12<br />
²<br />
4 +<br />
40.<br />
x<br />
y<br />
x<br />
9<br />
)<br />
2<br />
)(<br />
18<br />
( −<br />
−<br />
41.<br />
a<br />
b<br />
a<br />
b<br />
a<br />
4<br />
)²<br />
(<br />
)²<br />
( −<br />
−<br />
+<br />
42.<br />
x<br />
y<br />
y<br />
x<br />
−<br />
−<br />
3<br />
15<br />
5<br />
43.<br />
x<br />
a<br />
x<br />
ax<br />
²<br />
9<br />
3<br />
9<br />
−<br />
44.<br />
)²<br />
)²(<br />
(<br />
15<br />
)<br />
(<br />
5<br />
²)<br />
²<br />
(<br />
2<br />
y<br />
x<br />
y<br />
x<br />
y<br />
x<br />
x<br />
y<br />
x<br />
−<br />
+<br />
−<br />
⋅<br />
−<br />
45.<br />
x<br />
bx<br />
ax<br />
21<br />
14<br />
28 −<br />
46.<br />
x<br />
ax<br />
x<br />
x<br />
6<br />
4<br />
10<br />
²<br />
2 +<br />
−<br />
47.<br />
b<br />
a<br />
b<br />
a<br />
b<br />
a<br />
2<br />
2<br />
)²<br />
(<br />
+<br />
−<br />
−<br />
+<br />
48.<br />
)<br />
2<br />
(<br />
9<br />
)<br />
(<br />
)²<br />
(<br />
3<br />
)<br />
10<br />
5<br />
(<br />
n<br />
m<br />
x<br />
y<br />
x<br />
y<br />
x<br />
n<br />
m<br />
+<br />
⋅<br />
−<br />
−<br />
⋅<br />
+
Suche Fehler in den Lösungen zum Kürzen und Erweitern von Brüchen!<br />
Blatt 13b MBM<br />
a<br />
1.<br />
2<br />
b<br />
2.<br />
3<br />
3. 2x<br />
4. 4y<br />
1<br />
5.<br />
2<br />
6. 2x<br />
m<br />
7.<br />
3<br />
3a<br />
8.<br />
2<br />
m<br />
9.<br />
5<br />
10.<br />
xy<br />
−<br />
2z<br />
11. −<br />
a + b<br />
16<br />
x + y<br />
12.<br />
4<br />
m + 1<br />
13.<br />
2<br />
14. 2x-2y<br />
a + b<br />
15.<br />
2<br />
16.<br />
4a − 8x<br />
y<br />
8<br />
17.<br />
20<br />
14<br />
18.<br />
21<br />
52<br />
19.<br />
32<br />
20.<br />
21.<br />
22.<br />
20 a<br />
12b<br />
40ab<br />
22bx<br />
10ax<br />
24a<br />
45m²<br />
23.<br />
21m<br />
24.<br />
25.<br />
26.<br />
27.<br />
28.<br />
29.<br />
30.<br />
31.<br />
32.<br />
39a²<br />
bx<br />
15ax<br />
48( a + b)<br />
10<br />
10( x − y)<br />
35<br />
9 a(<br />
m + n)<br />
24a<br />
48am(<br />
a + b)<br />
9(<br />
a + b)<br />
24a + 6b<br />
6<br />
32x + 40y<br />
64<br />
160m − 8n<br />
56<br />
45ax − 6ay<br />
27a<br />
3x<br />
33.<br />
4<br />
34. 2a-5b-3x<br />
35. 3a-b<br />
4xy( a − b)<br />
36.<br />
5<br />
37.<br />
38.<br />
39.<br />
6x<br />
5(<br />
a + m)<br />
2a + b<br />
2<br />
x + 3<br />
y<br />
40. 4y<br />
41. b<br />
42. -5<br />
3a<br />
43.<br />
1 − 3a²<br />
44.<br />
45.<br />
46.<br />
47.<br />
48.<br />
2x<br />
3(<br />
x +<br />
y)<br />
4a − 2b<br />
3<br />
x − 5 + 2a<br />
3<br />
a + b −1<br />
2<br />
5( x −<br />
y)<br />
3x<br />
22
Übung zur Addition und Subtraktion von Brüchen<br />
Blatt 14 MBM<br />
1.<br />
2.<br />
3.<br />
4.<br />
5.<br />
6.<br />
7.<br />
8.<br />
9.<br />
10.<br />
11.<br />
12.<br />
13.<br />
14.<br />
15.<br />
16.<br />
1 3<br />
+<br />
8 8<br />
3<br />
+<br />
10<br />
5<br />
7<br />
7<br />
6<br />
+<br />
−<br />
6<br />
7<br />
5<br />
10<br />
11<br />
6<br />
−<br />
+<br />
+ +<br />
3 3<br />
b a<br />
3<br />
7<br />
1<br />
6<br />
2<br />
3<br />
8m 5m<br />
−<br />
9 9<br />
3a 7a<br />
+<br />
5 5<br />
−<br />
4x x 6x<br />
− +<br />
9 9 9<br />
5<br />
6<br />
4a + b a + 3b<br />
+<br />
2 2<br />
5m − n 2m<br />
− n<br />
+<br />
4 4<br />
x − 2y 4y<br />
−<br />
3 3<br />
a − 2b + c c + a<br />
−<br />
9 9<br />
2x + 9y<br />
4y<br />
− 3x<br />
−<br />
5 5<br />
20a −1<br />
2 − a<br />
−<br />
3 3<br />
16 − 5m<br />
3 + 7m<br />
+<br />
x x<br />
13x<br />
−1 5 − 2x<br />
−<br />
a + b a + b<br />
17.<br />
18.<br />
19.<br />
20.<br />
21.<br />
22.<br />
23.<br />
24.<br />
25.<br />
26.<br />
27.<br />
28.<br />
29.<br />
30.<br />
31.<br />
3m<br />
+ n m − n<br />
−<br />
m + n m + n<br />
2<br />
+<br />
7<br />
4<br />
−<br />
5<br />
2<br />
+<br />
5<br />
3<br />
14<br />
1<br />
15<br />
4<br />
3<br />
3 1<br />
−<br />
8 3<br />
2<br />
3<br />
3<br />
14<br />
+<br />
−<br />
1<br />
6<br />
2<br />
7<br />
a a<br />
+<br />
2 4<br />
−<br />
−<br />
2x 4x<br />
+<br />
3 9<br />
4m m<br />
−<br />
7 21<br />
5<br />
12<br />
11<br />
28<br />
5n n 5n<br />
+ −<br />
6 12 36<br />
a + b 3a<br />
+<br />
2 4<br />
2x + y 4x<br />
− y<br />
+<br />
3 15<br />
m + 4n 4m<br />
+ 2n<br />
−<br />
8 4<br />
12r − s r + 2s<br />
−<br />
10 5<br />
Suche Fehler in den<br />
Lösungen!<br />
15x<br />
− 6<br />
16.<br />
a + b<br />
17. 2<br />
1<br />
18.<br />
2<br />
1<br />
1.<br />
2<br />
4<br />
2.<br />
5<br />
8<br />
3.<br />
7<br />
4<br />
4. −<br />
3<br />
a + b + 2<br />
5.<br />
3<br />
m<br />
6.<br />
3<br />
7. 2a<br />
8. x<br />
5a + 4b<br />
9.<br />
2<br />
7m − 2n<br />
10.<br />
4<br />
x− 6y<br />
11.<br />
3<br />
2b<br />
12. −<br />
9<br />
13. x+y<br />
14. 7a-1<br />
19 + 2m<br />
15.<br />
x<br />
11<br />
19.<br />
15<br />
26<br />
20.<br />
15<br />
1<br />
21.<br />
24<br />
5<br />
22.<br />
12<br />
13<br />
23. −<br />
28<br />
3a<br />
24.<br />
4<br />
10x<br />
25.<br />
9<br />
11m<br />
26.<br />
21<br />
7n<br />
27.<br />
9<br />
28.<br />
29.<br />
30.<br />
31.<br />
5a + 2b<br />
4<br />
14x + 4y<br />
15<br />
7m<br />
−<br />
8<br />
2r −<br />
s<br />
2<br />
23
Übung zur Addition und Subtraktion von Brüchen<br />
Blatt 14b MBM<br />
32.<br />
33.<br />
Fortsetzung:<br />
18x −11y<br />
y x + 2y<br />
+ −<br />
9 3 5<br />
m − 2n n 3m<br />
+ n<br />
− +<br />
3 7 6<br />
4( x − 2y)<br />
y 5(<br />
2x<br />
− y)<br />
34. + −<br />
5 15 10<br />
35.<br />
36.<br />
37.<br />
38.<br />
39.<br />
40.<br />
41.<br />
42.<br />
43.<br />
44.<br />
n + x n − x<br />
−<br />
2n<br />
2n<br />
3 a + 5b<br />
5b<br />
+ 8a<br />
−<br />
a a<br />
x + y x − y<br />
−<br />
2 2<br />
x + 7 3 x − 6<br />
− +<br />
− 2 2 2<br />
mx − my nx − ny<br />
+<br />
m + n m + n<br />
17ax<br />
− 5ab<br />
2ax<br />
−11ab<br />
−<br />
5x<br />
+ 2b<br />
5x<br />
+ 2b<br />
7x<br />
7<br />
+<br />
x + 1 x + 1<br />
7x<br />
− 5y<br />
8x<br />
+ 3y<br />
8x<br />
+ 5y<br />
− −<br />
x − y x − y x − y<br />
a + 2 2 − 2a<br />
+ 5b<br />
−<br />
5b<br />
− 3a<br />
5b<br />
− 3a<br />
3x<br />
3ax<br />
+ −<br />
4b<br />
8ab<br />
x<br />
2a<br />
45.<br />
46.<br />
47.<br />
48.<br />
49.<br />
50.<br />
4a<br />
− 5b<br />
2b<br />
− a<br />
+<br />
3(<br />
a + b)<br />
a + b<br />
n − 2m<br />
m + n<br />
+<br />
x − y y − x<br />
m + 1 m + 1<br />
+<br />
x − a a − x<br />
m −1 m + 1<br />
−<br />
x − a a − x<br />
a + 2b<br />
7b<br />
+<br />
m − n 4n<br />
− 4m<br />
3x<br />
−1<br />
1 − 2x<br />
−<br />
3a<br />
− 3b<br />
2b<br />
− 2a<br />
Lösungen - Suche Fehler!<br />
32.<br />
33.<br />
34.<br />
42.<br />
44.<br />
46.<br />
81x − 58y<br />
45<br />
35m − 27n<br />
42<br />
− 6x − 31y<br />
30<br />
− 9x<br />
−13y<br />
9x<br />
+ 13y<br />
=<br />
x − y y − x<br />
x(<br />
9a<br />
− 4b)<br />
8ab<br />
3m<br />
3m<br />
− =<br />
x − y y − x<br />
Lösungen –<br />
Suche Fehler!<br />
x<br />
35.<br />
n<br />
36. -5<br />
37. y<br />
38. -8<br />
39. x-y<br />
40. 3a<br />
41. 7<br />
43. -1<br />
1<br />
45.<br />
3<br />
47. 0<br />
2m<br />
48.<br />
x − a<br />
49.<br />
50.<br />
4a<br />
+ b<br />
4(<br />
m−n)<br />
1<br />
6(<br />
a − b)<br />
ENDE lei<strong>der</strong> noch<br />
nicht in Sicht!<br />
24
Übung zur Multiplikation von Brüchen<br />
Blatt 15 MBM<br />
1.<br />
2.<br />
3.<br />
4.<br />
5.<br />
6.<br />
7.<br />
9 8<br />
⋅<br />
4 5<br />
4 11<br />
⋅<br />
11 2<br />
12<br />
7<br />
⋅<br />
2<br />
5<br />
⋅<br />
1 1<br />
4 ⋅ ⋅<br />
7 2<br />
3<br />
10<br />
6<br />
7<br />
⋅<br />
⋅<br />
5<br />
12<br />
5<br />
14<br />
⋅<br />
7<br />
6<br />
⋅<br />
3<br />
8<br />
7<br />
12<br />
4 5<br />
2 ⋅ ⋅ ⋅<br />
5 7<br />
1<br />
8<br />
5 4<br />
8. 3 ⋅ ⋅ ⋅15<br />
6 9<br />
9.<br />
⎛ 2 ⎞<br />
3 ⋅ ⎜−<br />
⎟ ⋅<br />
⎝ 3 ⎠<br />
1<br />
5<br />
⎛ 3⎞<br />
⎛ 2 ⎞<br />
10. ⎜−<br />
⎟ ⋅ ⎜−<br />
⎟<br />
⎝ 8 ⎠ ⎝ 15 ⎠<br />
⎛ 1 ⎞<br />
⎜−<br />
⎟<br />
⎝ 9 ⎠<br />
11. ( − 9) ⋅ ⋅ ( − 4)<br />
21<br />
⎛ 2 ⎞<br />
−<br />
12. ( − 3 ) ⋅ ⋅ ⎜ ⎟<br />
10 ⎝ 7 ⎠<br />
13.<br />
14.<br />
15.<br />
3a 2a<br />
⋅<br />
2 3<br />
5x 18y<br />
⋅<br />
2y<br />
25<br />
m 8n²<br />
2n 5m<br />
⋅<br />
16.<br />
17.<br />
18.<br />
2y<br />
1 30x<br />
⋅ ⋅<br />
5x<br />
y y<br />
2<br />
( a + b)<br />
5<br />
10<br />
⋅<br />
3(<br />
a + b)<br />
5(<br />
x − 2y)<br />
21x<br />
⋅<br />
7 x − 2y<br />
19.<br />
13 ⋅ ( 5m<br />
− n)<br />
6a<br />
⋅<br />
3 m ⋅ ( 5m<br />
− n)<br />
20.<br />
21.<br />
22.<br />
23.<br />
24.<br />
25.<br />
26.<br />
27.<br />
2a<br />
+ 2b<br />
21<br />
⋅<br />
3 8(<br />
a + b)<br />
5x<br />
−10y<br />
10<br />
⋅<br />
4 x − 2y<br />
a + 2b<br />
10<br />
⋅<br />
4 ( a + 2b<br />
)²<br />
m + x 5m<br />
+ 5x<br />
8 ⋅ ⋅<br />
3 20<br />
3x<br />
− y 2x<br />
+ 2y<br />
⋅<br />
x + y 3x<br />
− y<br />
a − 5 1<br />
⋅<br />
3 10 − 2a<br />
( x − y)²<br />
10<br />
⋅<br />
5 y − x<br />
5m<br />
− n 2m<br />
− 2n<br />
⋅<br />
n − m 3n<br />
−15m<br />
1<br />
28. ⋅ ( 8x²<br />
− 2x<br />
−16)<br />
2x<br />
29. )<br />
1 1<br />
xy ⋅ ( −<br />
x y<br />
30.<br />
( m + 2n)²<br />
x²<br />
1<br />
⋅ ⋅<br />
x m + n 2(<br />
m + 2n)<br />
31.<br />
13 + 26x<br />
12x<br />
⎛ 1 ⎞<br />
⋅ ⋅ ⎜−<br />
⎟<br />
9 2x<br />
+ 1 ⎝ 39 ⎠<br />
32.<br />
4a<br />
− 5 ( a + 5)²<br />
1<br />
⋅ ⋅<br />
a + 5 2 5 − 4a<br />
33. ( a + 1)<br />
3x<br />
+ 12y<br />
15x<br />
− 3<br />
a²<br />
− 2a<br />
+ 1<br />
⋅<br />
2a²<br />
− 2<br />
34. ⋅ ( 5x²<br />
− x)<br />
x²<br />
−1<br />
⎛ 15 9 ⎞<br />
35. ⋅ ⎜ − ⎟<br />
3 ⎝ x + 1 x −1<br />
⎠<br />
36. – 40.<br />
Übung zum Ausklammern!!!<br />
36.<br />
37.<br />
38.<br />
39.<br />
40.<br />
a + b 2<br />
+<br />
a − b a − b<br />
xy²<br />
x²<br />
y<br />
+<br />
x −1 x −1<br />
1 1<br />
+<br />
x( x − y)<br />
y(<br />
y − x)<br />
2x<br />
+ 4 x + 2<br />
−<br />
x²<br />
−1<br />
( x −1)²<br />
m² −<br />
9 6 − 2m<br />
−<br />
m²<br />
nm²<br />
25
Suche Fehler in den Lösungen zur Multiplikation von Brüchen!<br />
Blatt 15b MBM<br />
18<br />
x ⋅ ( m + 2n)<br />
1.<br />
30.<br />
5<br />
2 ⋅ ( m + 2n)<br />
2. 2<br />
4x<br />
31. −<br />
9<br />
4<br />
3.<br />
5<br />
+ 5<br />
32. −<br />
2<br />
2<br />
4.<br />
7<br />
a<br />
a −1<br />
33.<br />
2<br />
x ⋅ x + 4y<br />
3<br />
5.<br />
64<br />
5<br />
6.<br />
28<br />
1<br />
7.<br />
7<br />
50<br />
8.<br />
3<br />
2<br />
9. −<br />
5<br />
1<br />
10.<br />
20<br />
11. − 4<br />
9<br />
12.<br />
5<br />
13. a²<br />
9x<br />
14.<br />
5<br />
4n<br />
15.<br />
5<br />
12<br />
16.<br />
y<br />
4<br />
17.<br />
3<br />
18. 15x<br />
26 a<br />
19.<br />
m<br />
7<br />
20.<br />
4<br />
25<br />
21.<br />
2<br />
22.<br />
2 (<br />
5<br />
a + 2b<br />
)<br />
2( m + x)²<br />
23.<br />
3<br />
24. 2<br />
1<br />
25. −<br />
6<br />
26. − 2( x − y)<br />
= 2(<br />
y − x)<br />
2<br />
27.<br />
3<br />
8<br />
28. 4x − 1 −<br />
x<br />
29. y-x<br />
34. ( )<br />
35. 2x-8<br />
36. – 40. Lösungen zum<br />
Ausklammern!!!<br />
Suche Fehler!<br />
1<br />
36. ⋅ ( a + b + 2)<br />
a − b<br />
xy<br />
37. ⋅ ( x + y)<br />
x −1<br />
1 ⎛ 1 1 ⎞<br />
38. ⋅ ⎜ − ⎟<br />
x − y ⎝ x y ⎠<br />
x + 2 ⎛ 2 1 ⎞<br />
39. ⋅ ⎜ − ⎟<br />
x²<br />
−1<br />
⎝ x + 1 x −1<br />
⎠<br />
m − 3<br />
⎛ 2 ⎞<br />
40. ⋅ ⎜m<br />
+ 3 + ⎟<br />
m²<br />
⎝ n ⎠<br />
26
27<br />
Übung zur Division von Brüchen<br />
Blatt 16 MBM<br />
1.<br />
2<br />
1<br />
:<br />
7<br />
4<br />
2.<br />
15<br />
7<br />
:<br />
5<br />
14<br />
3. 8<br />
:<br />
9<br />
4<br />
4.<br />
5<br />
1<br />
:<br />
5<br />
5.<br />
3<br />
2<br />
:<br />
27<br />
1<br />
:<br />
9<br />
2<br />
6.<br />
15<br />
2<br />
:<br />
5<br />
4<br />
:<br />
10<br />
7.<br />
22<br />
39<br />
:<br />
26<br />
11<br />
:<br />
13<br />
4<br />
8.<br />
2<br />
3<br />
:<br />
11<br />
:<br />
11<br />
42<br />
9.<br />
3<br />
2<br />
:<br />
4<br />
1<br />
2<br />
1<br />
⎟<br />
⎠<br />
⎞<br />
⎜<br />
⎝<br />
⎛ +<br />
10.<br />
8<br />
9<br />
:<br />
2<br />
3<br />
4<br />
21<br />
⎟<br />
⎠<br />
⎞<br />
⎜<br />
⎝<br />
⎛<br />
+<br />
11. 9<br />
:<br />
6<br />
5<br />
3<br />
2<br />
⎟<br />
⎠<br />
⎞<br />
⎜<br />
⎝<br />
⎛ +<br />
12.<br />
10<br />
3<br />
:<br />
10<br />
1<br />
5<br />
2<br />
⎟<br />
⎠<br />
⎞<br />
⎜<br />
⎝<br />
⎛ −<br />
13.<br />
40<br />
1<br />
:<br />
5<br />
1<br />
4<br />
1<br />
⎟<br />
⎠<br />
⎞<br />
⎜<br />
⎝<br />
⎛ +<br />
14.<br />
70<br />
9<br />
:<br />
35<br />
1<br />
7<br />
2<br />
⎟<br />
⎠<br />
⎞<br />
⎜<br />
⎝<br />
⎛ −<br />
15.<br />
22<br />
21<br />
:<br />
1<br />
11<br />
4<br />
⎟<br />
⎠<br />
⎞<br />
⎜<br />
⎝<br />
⎛<br />
−<br />
16. ⎟ ⎠<br />
⎞<br />
⎜<br />
⎝<br />
⎛ +<br />
⎟<br />
⎠<br />
⎞<br />
⎜<br />
⎝<br />
⎛ −<br />
3<br />
1<br />
9<br />
2<br />
:<br />
7<br />
3<br />
4<br />
1<br />
17.<br />
15<br />
7<br />
:<br />
5<br />
14 x<br />
y<br />
x<br />
18.<br />
10<br />
9<br />
:<br />
5<br />
27 b<br />
b<br />
a<br />
19. a<br />
b<br />
a<br />
:<br />
13<br />
:<br />
13<br />
20.<br />
n<br />
m<br />
m<br />
n<br />
30<br />
1<br />
:<br />
1<br />
:<br />
15<br />
14<br />
21.<br />
21<br />
)<br />
(<br />
10<br />
:<br />
3<br />
)<br />
(<br />
4 y<br />
x<br />
y<br />
x −<br />
−<br />
22.<br />
1<br />
1<br />
:<br />
1 +<br />
+ y<br />
y<br />
x<br />
23.<br />
3<br />
2<br />
2<br />
:<br />
2<br />
x<br />
a<br />
x<br />
a −<br />
−<br />
24.<br />
15<br />
2<br />
:<br />
5<br />
2<br />
4 b<br />
a<br />
b<br />
a +<br />
+<br />
25.<br />
y<br />
x<br />
y<br />
x<br />
y<br />
x<br />
y<br />
x<br />
4<br />
8<br />
5<br />
50<br />
:<br />
2<br />
10<br />
+<br />
−<br />
+<br />
−<br />
26.<br />
6<br />
:<br />
3<br />
a<br />
b<br />
b<br />
a −<br />
−<br />
27.<br />
35<br />
1<br />
:<br />
3<br />
:<br />
7<br />
15<br />
15 −<br />
− a<br />
a<br />
28.<br />
)²<br />
1<br />
(<br />
²<br />
2<br />
:<br />
1 +<br />
+ x<br />
m<br />
x<br />
m<br />
29.<br />
4<br />
:<br />
2<br />
²<br />
² n<br />
m<br />
n<br />
m −<br />
−<br />
30.<br />
n<br />
a<br />
n<br />
a<br />
1<br />
²<br />
1<br />
−<br />
+<br />
31.<br />
n<br />
b<br />
a<br />
n<br />
b<br />
a<br />
m<br />
−<br />
+<br />
−<br />
+<br />
⋅<br />
1<br />
)²<br />
(<br />
1<br />
32. mn<br />
n<br />
x<br />
m<br />
x +<br />
33.<br />
1<br />
1<br />
1<br />
²<br />
1<br />
²<br />
+<br />
−<br />
+<br />
−<br />
x<br />
x<br />
x<br />
x<br />
34.<br />
b<br />
a<br />
a<br />
b<br />
a<br />
b<br />
b<br />
a<br />
1<br />
1 +<br />
+<br />
+<br />
+<br />
35.<br />
²<br />
²<br />
1<br />
y<br />
x<br />
ab<br />
y<br />
x<br />
b<br />
y<br />
x<br />
a<br />
−<br />
+<br />
−<br />
+<br />
+<br />
36.<br />
2<br />
²<br />
² m<br />
n<br />
m<br />
n<br />
n<br />
m<br />
−<br />
−<br />
37.<br />
x<br />
y<br />
x<br />
y<br />
x<br />
x<br />
y<br />
y<br />
y<br />
x<br />
+<br />
+<br />
+<br />
+<br />
38.<br />
b<br />
a<br />
a<br />
b<br />
b<br />
b<br />
a<br />
1<br />
1<br />
2<br />
2<br />
2<br />
−<br />
+<br />
−
Suche Fehler in den Lösungen zur Division von Brüchen<br />
Blatt 16b MBM<br />
6a<br />
18.<br />
b²<br />
1<br />
19.<br />
b<br />
m ⋅ ( a + b)<br />
1 − n<br />
⋅<br />
n −1<br />
( a + b)²<br />
31.<br />
m<br />
= −<br />
a + b<br />
8<br />
1.<br />
7<br />
2. 6<br />
1<br />
3.<br />
18<br />
4. 25<br />
5. 9<br />
375<br />
6.<br />
4<br />
16<br />
7.<br />
39<br />
28<br />
8.<br />
121<br />
9<br />
9.<br />
8<br />
10. 6<br />
1<br />
11.<br />
6<br />
12. 1<br />
13. 18<br />
14. 2<br />
20. 28n²<br />
14<br />
21.<br />
5<br />
22. x<br />
3<br />
23.<br />
4<br />
24. 6<br />
4<br />
25.<br />
5<br />
26. -2<br />
27. -25<br />
x + 1<br />
28.<br />
2m<br />
( m + n)(<br />
m − n)<br />
⋅ 4<br />
29. 2(<br />
m − n)<br />
= 2(<br />
m + n)<br />
( a + 1)<br />
⋅ n<br />
n ⋅ ( a + 1)<br />
⋅ ( a −1)<br />
30.<br />
1<br />
=<br />
a −1<br />
nx + mx 1<br />
⋅<br />
mn mn<br />
32.<br />
x(<br />
n + m)<br />
=<br />
m²<br />
n²<br />
( x + 1)(<br />
x −1)(<br />
x + 1)<br />
( x²<br />
+ 1)(<br />
x −1)<br />
33.<br />
( x + 1)<br />
²<br />
=<br />
x²<br />
+ 1<br />
[ a(<br />
a + b)<br />
+ b(<br />
a + b)<br />
] ⋅ ab<br />
34. ( a + b)<br />
⋅ ab<br />
= a + b<br />
a(<br />
x − y)<br />
+ b(<br />
x + y)<br />
35.<br />
x²<br />
− y²<br />
+ ab<br />
m²<br />
− n²<br />
2<br />
⋅<br />
nm n²<br />
− m²<br />
36.<br />
2<br />
= −<br />
mn<br />
( )<br />
37.<br />
( )<br />
2<br />
15. −<br />
3<br />
9<br />
16. −<br />
28<br />
6<br />
17.<br />
y<br />
1<br />
x²<br />
+ xy + y²<br />
⋅ xy<br />
=<br />
xy ⋅ x²<br />
+ xy + y²<br />
( a²<br />
−<br />
2ab<br />
+ b²<br />
) ⋅ ab<br />
=<br />
2ab<br />
⋅ ( b − a)<br />
( a − b)<br />
² ( a − b)<br />
²<br />
38. =<br />
2(<br />
b − a)<br />
− 2(<br />
− b + a)<br />
a − b b − a<br />
= − =<br />
2 2<br />
28