IRAK ÇERKESLERİ - orsam

IRAK ÇERKESLERİ (Çeçenler, Dağıstanlılar, Adigeler)
ORSAM
rıntıları öğrenmeye dönük inancı sayesinde
2004 yılında “Iraklı Çeçen, Dağıstanlı ve Çerkes
Aşiretleri El-Tadamun Derneği” kurulmuştur.
Söz konusu derneğin genel merkezi,
Kuzey Kafkasya’dan gelen nüfusun yoğun olduğu
ve Çerkeslerin yerleştiği bölgelerin merkezinde
kalan Kerkük olmuştur.
1. Nüfus Hacmi ve Coğrafi Dağılım
20. yüzyıl boyunca Irak’ta Çeçen, Dağıstanlı
ve Adigelerin sorunları ele alınmadığı için
Irak’taki Çeçen, Dağıstanlı ve Adigelerin yerleşim
yerlerini ve gerçek sayılarını belirleyecek
bir nüfus sayımı yapılamamıştır. Bununla
birlikte, Irak’ta Çerkes halkının yaşadığı bilinmektedir.
Dağınık halde yaşayan Çerkeslerin
özellikle Irak’ın en uç kuzeybatı sınırı olan
Fishabur bölgesinden itibaren Musul’dan geçip
Irak’ın ortasına inen bir hat üzerinde yaşadıkları
bilinmektedir. Bu bölgenin Irak’ta
Türkmenlerin yaşadığı hatla da örtüştüğü görülmektedir.
Buradan hareketle Çerkeslerin
Irak’ta yaşayan Türkmenleri kendilerine daha
yakın hissederek aynı yaşam alanları paylaştığını
ifade etmek mümkündür. Bu nedenle
çoğu Iraklı Çerkesleri “Türk” ya da “Türkmen”
olarak adlandırmaktadır.
Irak’ta yaşayan Kuzey Kafkasyalıların yüzde
75’ini Çeçenler oluşturmaktadır. Önce Tikrit
şehrinin karşısına, Dicle Nehri’nin sol tarafına
yerleşen Çeçenler, daha sonra diğer bölgelere
yerleşmiştir. Bağdat’a kadar inen Çeçenlerin
bir mahalle etrafında toplandıkları
bilinmektedir. Bağdat’ta Çeçenlerin yaşadığı
mahalle günümüzde bile “Çeçen Mahallesi”
olarak anılmaktadır. 5 Hatta 1911 senesinde
Bağdat Valiliği’ni vekaleten yürüten Yusuf
Akay’ın Çerkes olduğu bilinmektedir. Ayrıca
Bağdat’ta oldukça tanınmış bir Çerkes ailesinin
mensubu olan Ekrem Fehmi, Irak’ta krallık
döneminde Milli Eğitim Müdürlüğü yapmıştır.
6
Irak’taki bir Çerkes köyünden görüntü
ORSAM
9