National Geoscience Conference 2011 - Department Of Geology ...

More documents

Recommendations

Info

$anding utara fractured basement modeling an integrated workflow ...$

NATIONAL GEOSCIENCE CONFERENCE 2011 11 – 12 June 2011 • The Puteri Pacific Johor Bahru, Johor, Malaysia Paper P1-19 Aplikasi teknik-teknik geofizik dalam kajian lubang benam di Kampung Chabang Dua, Kuala Dipang, Perak Mohd Amir Asyraf B Sulaiman Program Geologi, Universiti Kebangsaan Malaysia, 43600 Bangi, Selangor Alamat emel: mdamirasyraf@gmail.com Kajian lubang benam adalah satu kajian bencana geologi kejuruteraan yang mampu menyelamatkan kehilangan harta benda dan nyawa. Mengikut Smith (1999), lubang benam atau sinkhole didefinasikan sebagai “pembentukan lubang pada saiz tertentu dari atas permukaan tanah hingga kedasar dengan bacaan ke dalaman dan diameter tertentu. Ianya terbentuk bermuladari pembentukan lohong atau gua di bawah tanah di kawasan yang didasari oleh batu kapur”. Lubang benam terbentuk disebabkan oleh hakisan semulajadi yang bertindak balas dengan batu kapur membentuk kaviti dan kemudian membentuk lubang benam. Punca utama berlaku lubang benam ialah air yang berasid meresap masuk melalui retakan dan rekahan dalam batu kapur membentuk kaviti. Tanah penutup yang berada di atas kaviti tersebut akan runtuh. Satu kejadian lubang benam yang telah menenggelamkan sebuah rumah telah berlaku di Kampung Chabang Dua, Kuala Dipang, Perak pada 29 Mac 2005, sehari selepas berlakunya kejadian gempa bumi di Kepulauan Nias, Sumatera. Objektif kajian ini dijalankan ialah untuk mengesan kehadiran kaviti dengan menggunakan teknik geofizik yang bersesuaian. Sebanyak tiga kaedah geofizik telah digunakan iaitu pengimejan keberintangan geoelektrik, seismos biasan dan radar penusukan tanah (GPR). Kaedah GPR dan keberintangan geoelektrik telah dilakukan di sepanjang tujuh garis survei manakala tiga garis survei dilakukan untuk kaedah seismos biasan. Kaedah keberintangan elektrik telah menggunakan tatasusunan Wenner 32SX dengan 41 batang elektrod dan kaedah GPR pula menggunakan antena berfrekuensi 250 MHz jenis Shielded. Untuk kaedah seismos biasan pula menggunakan 24 geofon. Hasil kajian mendapati ketiga-tiga kaedah tersebut berupaya mengesan kaviti berdasarkan pencirian yang dibuat. Keratan rentas keberintangan geoelektrik menunjukkan nilai keberintangan tinggi sekitar 24000 Ωm hingga 100000 Ωm yang mewakili kaviti diisi bahan kering iaitu pasir dan lempung kering manakala kaviti tepu pasir basah atau tepu air menunjukkan nilai keberintangan yang rendah di sekitar 10 Ωm hingga 400 Ωm. Hasil keratan rentas GPR menunjukkan gelombang yang terpantul berbentuk hiperbola cembong ke atas mewakili kaviti kosong atau pantulan daripada satu objek keras seperti paip atau kehadiran bebola lempung dalam pasir. Pantulan berbentuk lembangan pula mewakili potensi kaviti yang telah diisi oleh pasir atau air. Batu dasar yang terdiri daripada batu kapur dijumpai pada kedalaman sekitar 7 m. Gelombang elektromagnet tidak boleh dipantulkan semasa melalui medium berair kerana gelombang akan diserap oleh medium tersebut. Oleh itu, zon yang berada di bawah paras air tanah merupakan zon yang bebas pantulan. Keratan halaju survei seismos biasan menunjukkan bentuk lembangan berhalaju rendah sekitar 300 m/s mewakili potensi lubang benam. Terdapat juga bentuk lapisan yang mengalami depression seolah-olah berlaku runtuhan tanah yang masuk melalui rekahan dalam batu kapur. Struktur ini berpotensi untuk membentuk lubang benam dan ini andaian dikukuhkan lagi berdasarkan cerapan di atas permukaan di mana terdapat mendapan pada permukaan tersebut. Nilai halaju tinggi diwakili oleh batu dasar iaitu batu kapur sekitar 3600 m/s hingga 4000 m/s. Batu kapur dijumpai sekitar kedalaman 7 m hingga 10 m. Aras air tanah boleh di ketahui melalui halaju lapisan sekitar 1500 m/s hingga 1700 m/s. Korelasi antara garis survei keberintangan geoelektrik dan GPR menunjukkan terdapat rongga berbentuk palung memanjang pada arah utara-selatan dan arah barat daya- timur laut. Rujukan Abu Shariah. 2009. Determination of cave geometry by using a geoelectrical resistivity inverse model. Engineering Geology. 105:239-244 Alvin K. Benson. 1995. Application of ground penetrating radar in assessing some geological hazard: examples of groundwater contamination, faults, cavities. Journal of Applied Geophysics. 33: 177-193. Fehdi, C., Baali, F., Boubaya, F. & Rouabhia, A. 2011. Detection of sinkhole using 2D electrical resistivity imaging in the Cheria Basin. Arab Journal Geoscience. 4: 181-187 Nawawi, M.N.M., 2004. Application of geophysical method in solving the environment and civil engineering problems. AUN/ SEED Net Field Wise Seminar on Enhancement on Strategic Plan towards Sustainable Education and Research on Geological Engineering. Penang, 19-20 Jan. Smith, T.J., 1999. Proceedings, Hydrogeology and Engineering Geology of Sinkhole and Karst.. Balkerna, Rotterdam, USA. 98
NATIONAL GEOSCIENCE CONFERENCE 2011 11 – 12 June 2011 • The Puteri Pacific Johor Bahru, Johor, Malaysia Paper P1-20 Survei geofizik dalam kajian lubang benam di Lapangan Terbang Sultan Azlan Shah, Ipoh, Perak Mohammad Farie Bin Eddy Abdul Khalid Program Geologi, Pusat Sekitaran dan Sumber Alam, Fakulti Sains Dan Teknologi, Universiti Kebangsaan Malaysia, 43600 Bangi, Selangor Darul Ehsan Alamat emel: mohdfarie@gmail.com Satu kajian geofizik telah dilakukan untuk mengkaji kejadian lubang benam di Lapangan Terbang Sultan Azlan Shah, Ipoh, Perak. Terdapat dua kes kejadian lubang benam yang berlaku di lapangan terbang ini pada April 2010. Runtuhan pada permukaan tanah ke dalam lubang benam merupakan kejadian yang biasa berlaku pada batu kapur. Ini berpunca daripada proses pelarutan dan hakisan di dalam batu kapur akibat aliran air bawah tanah. Air hujan yang turun meresap masuk ke dalam tanah penutup dan mengalir melalui rekahan atau kekar pada batu kapur akan menghakis dan melarutkan sedikit demi sedikit permukaan batu kapur sepanjang retakan atau sesar yang sedia ada dan seterusnya menghasilkan rongga-rongga kecil di dalam batu kapur. Objektif kajian adalah untuk menentukan dimensi lubang benam yang muncul di tapak kajian dengan menggunakan kaedah geofizik, mengesan potensi lubang benam baru menggunakan kaedah geofizik dan memetakan jaringan lubang benam subpermukaan dengan mengesan kehadiran lohong-lohong yang baru di kawasan kaijan. Kaedah geofizik yang digunakan ialah pengimejan keberintangan eletrik, seismos biasan dan radar penusukan tanah (Ground Penetrating Radar, GPR). Sebanyak 6 garis survei pengimejan keberintangan eletrik pada lubang pertama, 5 garis survei seismos biasan dan 21 garis survei GPR. Susunatur yang digunakan bagi kaedah pengimejan keberintangan eletrik ialah susunatur Wenner 32SX dan sebanyak 41 batang elektrod disusun sepanjang garis survei. Manakala bagi kaedah seismos biasan sebanyak 24 geofon digunakan dengan jarak antara geofon adalah 1 m. Prinsip pantulan atau Common Offset Reflection telah digunakan bagi kaedah GPR untuk kajian ini. Hasil cerapan lapangan di sekitar lubang benam runtuhan pertama didapati saiz sebenar lubang ialah 2 m x 0.58 m dan lubang kedua bersaiz 1.5 m x 1 m. Hasil survei geofizik teknik pengimejan keberintangan eletrik di sepanjang 3 garis rentas menunjukkan profil lubang benam pertama dengan lebih jelas iaitu terletak pada berkedalaman 2.5 m. Berdasarkan survei seismos, kedudukan lubang benam pertama bahagian dalam dapat ditonjolkan dengan lebih jelas dengan dimensi 10 m X 3 m dengan halaju bahan di sekitar 4000 m/s dimana lubang benam tersebut telah ditimbus semula dengan bahan pengisi. Bahan pengisi ini terdiri daripada campuran matriks, tar, premix, gravel dan pasir. Kedalaman lubang benam pertama adalah lebih daripada 8 m yang berjaya dikesan pada data garis survei GPR 7 dan data ini disokong oleh data RES 2. Keratan GPR menunjukkan posisi lubang benam dengan ciri-ciri pantulan beramplitud tinggi tetapi tidak dapat memberikan dimensi lubang benam pertama dan kedua. Walau bagaimana pun, beberapa potensi lubang benam berbentuk lembangan dapat dilihat dalam beberapa keratan GPR yang diperolehi. Survei GPR pada lubang benam kedua mendapati banyak struktur retakan dan sesar sepanjang garis survei yang berpotensi untuk berlakunya lubang benam. Akibat daripada lubang benam tersebut, sebuah palung lohong sepanjang 8.5 m terbentuk di sepanjang paip saliran bawah tanah yang berarah selari dengannya. Hasil survei GPR menunjukkan lubang benam kedua terbentuk oleh kebocoran paip berpunca daripada penyambungan paip saliran bawah tanah yang tidak dipasang dengan sempurna. Kebocoran paip ini membolehkan air yang mengalir didalam paip saliran tersebut menghakis dan melarutkan tanah dinding di sekitar paip saliran tersebut. Berdasarkan peta taburan kaviti bagi sekitar kawasan kedua-dua lubang benam tersebut mendapati bahawa kaviti yang terbentuk menunjukkan teren pembentukan lohong berarah timurlaut – barat daya dan barat laut - tenggara kawasan kajian. Rujukan Alvin, K. B., 1995. Application of ground penetrating radar in assessing some geological hazard: example of groundwater contamination, faults, cavities. Journal of Applied Geophysics 33, 177-193. Khadijah, A. S., Kamariah, N. A. R., Harith, Z. Z. T. & Rosli, B. S., 2004. Pengkajian punca kejadian amblesan di Jalan Tunjang- Air Hitam, Kedah. Seminar Geofizik 2004: p. 93-103. Nawawi, M. N. M., Zuriati Jusoh, & Rosli Saad, 2010. Application of geophysical method in engineering and environmental problems. AIP Conference Proceedings 1250 : National Physics Conference. p. 181-184. 99
Page 1 and 2:
PERSATUAN GEOLOGI MALAYSIA GEOLOGIC
Page 3 and 4:
PERSATUAN GEOLOGI MALAYSIA GEOLOGIC
Page 5 and 6:
Contents NATIONAL GEOSCIENCE CONFER
Page 7 and 8:
NATIONAL GEOSCIENCE CONFERENCE 2011
Page 9 and 10:
Kata Aluan MENTERI BESAR JOHOR NATI
Page 11 and 12:
Page 13 and 14:
08:00 - 09:00 REGISTRATION OPENING
Page 15 and 16:
Page 17 and 18:
Page 19 and 20:
Page 21 and 22:
Page 23 and 24:
Page 25 and 26:
Page 27 and 28:
Page 29 and 30:
Page 31 and 32:
Page 33 and 34:
Page 35 and 36:
Page 37 and 38:
Page 39 and 40:
Page 41 and 42:
Page 43 and 44:
Page 45 and 46:
Page 47 and 48:
Table 1: Current groundwater abstra
Page 49 and 50:
Page 51 and 52:
Page 53 and 54:
Page 55 and 56:
Page 57 and 58:
Page 59 and 60:
Page 61 and 62:
Page 63 and 64:
Table 1: Facies analysis of the Lat
Page 65 and 66:
Page 67 and 68:
Page 69 and 70: NATIONAL GEOSCIENCE CONFERENCE 2011
Page 103 and 104: The result of the probabilistic sei
Page 119: NATIONAL GEOSCIENCE CONFERENCE 2011
Page 127 and 128: Rujukan Burton, C.K. 1970, Lower Pa
Page 171 and 172:
Page 173 and 174:
Page 175 and 176:
Page 177 and 178:
Page 179 and 180:
Page 181 and 182:
Page 183 and 184:
Page 185 and 186:
Notes
Page 188:
Geological Society of Malaysia c/o
show all

National Geoscience Conference 2011 - Department Of Geology ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?