onboard shopping - Surinam Airways

Tijdens de Engelse kolonisatie onder leiding vanWilloughby werd de slavernij in Suriname geïntroduceerd.Toen werd gebruik gemaakt van zowelInheemse als negerslaven om de plantageste bewerken. Om zo gauw mogelijk de gedaneinvesteringen in de aanleg van de plantages nietalleen terug te verdienen maar ook om winst temaken, moesten de plantage-eigenaren de beschikkinghebben over goedkope arbeidskrachten.Er was grote vraag naar goedkope arbeidmaar er waren niet voldoende inheemse arbeidersaanwezig om aan deze vraag te voldoen.In 1663 werd het werk op de inmiddels tot hetaantal van 50 uitgegroeide plantages verrichtdoor Indianen en 3000 Afrikaanse slaven.Er waren ongeveer 1000 blanken en Braziliaansejoden die zich hier hadden gevestigd, aangetrokkendoor de vrijheid van godsdienst door deEngelsen verleend aan alle kolonisten. Onderhet bewind van de Engelsen bloeiden de plantagesen ontwikkelden de handel en de koloniezelf, zich in snel tempo.Een welvarende kolonie met vele bodemschattendiende goed beschermd te worden tegen binnendringers.Lord Willoughby besloot daaromtot de reconstructie van een oude vesting, die in1644 de Fransen op de plaats van een voormaligIndiaans dorpje Parmirbo op de linkeroever vande Surinamerivier hadden gebouwd. De houtenvesting werd versterkt en naar Lord Francis fortWilloughbhy werd genoemd.De Engelsen zorgden in hun koloniën meestalvoor een goede infrastructuur omdat ze daartenslotte zelf van profiteerden. Het is dan ookbegrijpelijk en opmerkelijk dat tijdens de korteperiode van hun eerste bezetting en in de periode1804-1816 tijdens het Engels tussenbestuurze het links verkeer invoerden. Niet alleenBritten hadden zich gevestigd in Suriname, ookeen grote groep Joodse planters hadden zich ergevestigd, iets heel bijzonders in die tijd. Op eenkaart uit die tijd kun je ergens “Joods Dorp enSinagoge” vinden.De niet-Engelse kolonisten pasten zich grotendeelsaan de cultuur van de eersten. Datbetekende echter niet dat alle kolonisten eenmetamorfose ondergingen en veranderden inbuiten Engeland wonende Engelsen. Weliswaarnamen zij van laatstgenoemden de taal, wetten,gewoonten en denkbeelden over doch deze ondergingenuiteraard de invloed van de omstandighedenin Suriname.De meest markante erfenis van de Engelse periodenin Suriname is ongetwijfeld het verkeerdat nu nog steeds links houdt. Het links rijdenkomt voort uit de riddertijd, waarbij rechtshandigeridders links aanhielden om enerzijdshun sabelschede te beschermen (die men linksdroeg) en anderzijds hun rechterarm vol kondengebruiken tijdens een gevecht. Ook was het vooreen rechtshandige ridder makkelijker om vanafde linker kant te paard te stijgen. Bovendienwas het ook handiger om links te rijden, aangezienmen dan niet vanaf het midden van hetpad hoefde op te stijgen. De Britten waren ookhistorisch de eerste die (op Londen Bridge) eenverkeersregel invoerde: vanaf 1756 moest je daarlinks houden. Daarnaast zijn er tal van gebruikenen namen die herinneren aan die tijd. Rum,cake, rumcake, cookshop, furlough (verbasterd totverlof), shift (voor ploegendienst) en een grootaantal woorden in het Sranang (Surinaams) datvroeger Negerengels werd genoemd.Minder bekend is het feit dat Braamspunt, eenvooruit geschoven post van het fort NieuwAmsterdam, een verbastering is van de naamdie de Engelsen daar ooit aan hadden gegeven:Byam’s point. Aangezien de Hollanders, die nade Engelsen kwamen, die naam wat moeilijkover hun tong kregen, is het Braamspunt geworden.Ligt toch een stuk lekkerder in de mond. Enover mond gesproken, de Engelse eetgewoontenhebben weinig invloed gehad op de ontwikkelingvan de Surinaamse cuisine. Twee sneetjesbrood met lelijke, slappe Engelse frieten alsbeleg vinden we hier maar niks. Toch wel heelanders dan de heerlijke creatie van de Brit LordSandwich, eigenlijk van zijn butler, die ons eenvoedzame en tongstrelende hap bedoelde voorte schotelen.large supply of articles for the barter trade betweenthe Amerindians and the English. Duringthe English colonization under the leadershipof Willoughby, slavery was introduced inSuriname. Indigenous as well as Negro slaveswere used to work on the plantations.To recuperate as quickly as possible the investmentsmade in the plantations but also to makea profit, the plantation owners had to havecheap labor at their disposal. There was greatdemand for a cheap labor force but not enoughnative laborers were available to fill that need.In 1663, the work done on the plantations, whichhad grown to 50 in the meantime, was done byAmerindians and 3000 African slaves. Therewere approximately a 1000 whites and BrazilianJews, attracted by religious freedom which wasgranted to all the settlers by the English.Under the English administration the plantationsflourished and business and the colonyitself developed at a rapid pace.A prosperous colony with plenty of mineralresources had to be well protected against intruders.So Lord Willoughby decided to rebuildan old stronghold erected in 1644 by the Frenchat the location of a former Indian village calledParmirbo on the left bank of the Suriname River.The wooden fortress was reinforced and namedafter Lord Francis Willoughby.In their colonies the English provided a goodinfrastructure because after all it was to theiradvantage as well. So it is understandable andremarkable that during the short period of theirfirst occupation and in the period 1804-1816during their intermediate administration theywere able to introduce left hand traffic.Not only Britishers had settled in Suriname buta large group of Jewish planters as well, quitesomething unusual in those times. On a mapfrom those times you can still read somewhere“Jewish village and synagogue””.The non-English settlers largely assimilatedthe culture of the former. But it does not meanthat all settlers underwent a metamorphosisand became like Englishmen living outside ofEngland. Although the language, laws, customsand views were assimilated, they underwentthe influence of the Surinamese circumstances.The most marked inheritance from the Englishperiod in Suriname is without a doubt the lefthandtraffic that survived until this day. Lefthandtraffic stemmed from the knights area,whereby right-handed knights kept on the leftside of the road, to protect on one hand theirsword sheath (carried on the left) and on theother hand be able to fully utilize their rightarm in combat. For a right-handed knight it waseasier to mount his horse from the left. It wasalso convenient to ride on the left since one didnot have to mount his ride from the middle ofthe path.Historically the British were the first to introducea traffic rule (on London Bridge) from 1756on you had to keep left. Additionally there arelots of customs and names that remind us ofthat time. Rum, cake, rum cake, cook shop,furlough corrupted to verlof, shift (for shiftwork) and a large number of words in Sranang(Surinamese) called Negro English formerly.Less known is the fact that Braamspunt, an advancedpost of Fort Nieuw Amsterdam, is a corruptionof the name the English ever gave it:Byam’s point. Since for the Dutch that cameafter the English it was quite a mouthful pronouncingthe name, it became Braamspunt.A little bit easier to pronounce for them.Talking about a mouthful, the English eatinghabits have fortunately influenced littlethe Surinamese cuisine. Two slices of butteredbread filled with those awful, limp English friesare hardly attractive here.This is quite different from the delightful creationof the British Lord Sandwich, or actuallyfrom his butler, who intended to serve up a nourishingand pleasing to the palate snack.w w w. f l y s l m . c o m29