Bošnjaci će izgubiti izbore
U - Saff.ba
U - Saff.ba
- No tags were found...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Feljton<br />
Skrivena disertacija: IV poglavlje: duhovni život katoličkog dela<br />
stanovništva za vreme turske vladavine u svom karakterističnom<br />
otelovljenju, literarnom i kulturnom delovanju franjevaca (I dio)<br />
Pehlivanjenje između<br />
Austrije i Srbije<br />
Preko ove veličanstvene<br />
tolerantnosti jedne islamske<br />
vlasti Andrić prelazi bez<br />
komentara. Andrić ne pravi<br />
usporedbu sa stanjem u<br />
Evropi u tom XV stoljeću<br />
(1464.) gdje je svuda važilo<br />
isključivo pravilo “čija država<br />
onoga i vjera”, što je značilo<br />
bezobzirno razračunavanje do<br />
potpunog fizičkog uništenja<br />
sa svima koji predstavljaju<br />
nešto drugačije, pa čak i blagu<br />
varijaciju iste religije<br />
Piše: Kemal Zukić<br />
Na početku ovog poglavlja Andrić<br />
Npiše o aktivnostima katoličkih<br />
Nmisionara u Bosni na zatiranju<br />
hereze, Crkve bosanske. Andrić ovlaš<br />
navodi da su taj posao prvo radili dominikanci<br />
koje su brzo zamijenili franjevci.<br />
U vezi ove smjene Andrić ili nije znao<br />
ili nije htio znati očigledne razloge koji<br />
proizlaze iz duboke specifičnosti prirode<br />
naroda Bosne. Naime, da je iznio to<br />
da su dominikanci pretrpjeli potpuni<br />
neuspjeh u Bosni, u zatiranju bogumilstva,<br />
zato što su nastupili grubo, rigidno<br />
i netaktično, što nikad nikom u<br />
Bosni nije dalo dobre rezultate, Andrić<br />
bi svoju “raspravu” morao usaglasiti sa<br />
suštinskim karakterom svoje Bosne i<br />
njenog naroda, a on to nije želio. On<br />
je imao svoj mračni cilj da sve svaljuje<br />
na slaba leđa Bošnjaka i prije<br />
dolaska Turaka, i sve što se ne<br />
uklapa u taj kalup on odbacuje.<br />
Kako su vlasti Austrije i<br />
Mađarske bolje razumijevale<br />
prirodu Bosne od Andrića,<br />
oni su u Bosnu, sa istim ciljem,<br />
poslali mnogo blaže i<br />
tolerantnije franjevce. Iako su<br />
franjevci, kao i dominikanci,<br />
bili stranci u Bosni, koji<br />
čak ni jezik nisu znali, ovi<br />
drugi su mudro ispravili te<br />
svoje nedostatke. Ne koriste<br />
prisilu, miješaju se skromno<br />
sa skromnim ljudima Bosne<br />
i uče jezik tog naroda koga<br />
žele da preobraćaju u katoličanstvo.<br />
I uspjeh je bio izuzetan,<br />
čak ga i Andrić priznaje i<br />
piše da su franjevci kao misionari<br />
“počeli da preobraćaju<br />
bogumile i pravoslavne hrišćane,<br />
oni su bili prisiljeni da<br />
nauče jezik zemlje u kojoj su<br />
delovali”.<br />
Zlotvori Bosne<br />
“Sa turskom invazijom ....već se raspala<br />
i organizacija katoličke crkve, kaže<br />
i Andrić, iselili su se pripadnici plemstva,<br />
pa i neki franjevci, koji su između<br />
ostalog poneli sa sobom i telo svetog<br />
Luke koje se do tada čuvalo u Jajcu”, ali,<br />
neki franjevci su ostali. To su oni koji<br />
su bolje razumjeli Bosnu ali i islamskog<br />
osvajača.<br />
24. septembar - 16. ševval<br />
24<br />
Andrić se<br />
stalno zapli<strong>će</strong><br />
u vlastite<br />
neiskrene<br />
konstrukcije.<br />
Tako on<br />
satanizira<br />
bogumile, kao<br />
budu<strong>će</strong> Turke,<br />
a pokazuje<br />
simpatije<br />
prema<br />
franjevcima.<br />
I Andrić kratko kaže da je pred velikog<br />
sultana Mehmeda Fatiha stao franjevac<br />
fra Anđel Zvjezdović i isposlovao<br />
“ahd-namu”, sultansku garanciju slobode<br />
vjeroispovjesti franjevcima i njihovim<br />
vjernicima “dokle god oni meni i<br />
mojim zapovedima budu verni”.<br />
Preko ove veličanstvene tolerantnosti<br />
jedne islamske vlasti Andrić prelazi<br />
bez komentara. Andrić ne pravi usporedbu<br />
sa stanjem u Evropi u tom XV<br />
stoljeću (1464.) gdje je svuda<br />
važilo isključivo pravilo “čija<br />
država onoga i vjera”, što je<br />
značilo bezobzirno razračunavanje<br />
do potpunog fizičkog<br />
uništenja sa svima koji<br />
predstavljaju nešto drugačije,<br />
pa čak i blagu varijaciju iste<br />
religije. Radi minimuma istinitosti<br />
morao je spomenuti<br />
bjesomučne progone raznih<br />
crkava koje su proglašene<br />
“heretičkim”, u koje spadaju i<br />
pripadnici “Crkve bosanske”<br />
koje Andrić uvijek imenuje<br />
bogumilima. Mogao je vesti i primjer Španije, gdje<br />
na<strong>će</strong><br />
nakon osam stoljeća tolerancije<br />
između muslimana,<br />
kršćana i Jevreja pod muslimanskom<br />
vlašću, doći do neviđenih<br />
progona, pokrštavanja<br />
i protjerivanja muslimana<br />
i Jevreja nakon uspostave<br />
katoličke vlasti. A to se desilo<br />
samo tridesetak godina nakon<br />
čudesne demonstracije<br />
tolerantnosti izraženoj u ahdnami<br />
sultana Fatiha.<br />
Andrić je u ratu sa istinom i logikom<br />
i sve što vodi u tom pravcu on prešućuje.<br />
A to je nešto što nije smio uraditi u jednoj<br />
“raspravi” koja pretenduje da strancima<br />
objasni činjenicu da je veliki broj Bosanaca<br />
prihvatio islam a par stoljeća prije toga<br />
grčevito i žilavo se držao Crkve bosanske<br />
uprkos stalnoj pogibelji i krstaškim ratovima.<br />
Pogotovo je žalosno da Andrić kao
Change language