You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
MEDYCYNA<br />
laryngologia<br />
Nowe<br />
wytyczne<br />
w leczeniu zapalenia<br />
dr n. med. Piotr<br />
Rapiejko<br />
specjalista<br />
otolaryngolog,<br />
adiunkt Kliniki<br />
Otolaryngologii,<br />
Wojskowego Instytutu<br />
Medycznego<br />
w Warszawie<br />
zatok przynosowych<br />
Zapalenie zatok<br />
przynosowych to coraz<br />
częstszy problem<br />
zdrowotny. Szacuje się,<br />
że w Europie dotyczy<br />
on 1-2% populacji,<br />
a w Polsce 4-8 mln<br />
osób rocznie. Warto<br />
zatem poznać<br />
najnowsze zalecenia<br />
dotyczące leczenia<br />
tego schorzenia.<br />
Leki<br />
objawowe<br />
0 pkt 3 pkt 7 pkt 10 pkt<br />
Objawy<br />
łagodne<br />
0-3 pkt<br />
Podstawową przyczyną ostrego<br />
zapalenia zatok przynosowych<br />
jest zaburzenie drożności i wentylacji<br />
zatok przynosowych. Prowadzi<br />
to do nieprawidłowego ruchu<br />
rzęsek, obrzęku błony śluzowej i zastoju<br />
śluzu. Wszystkie te czynniki sprzyjają<br />
rozwojowi procesu zapalnego, a następnie<br />
także zakażeniu zatok przynosowych.<br />
Doprowadzają też do nieodwracalnego<br />
uszkodzenia powierzchni błony śluzowej<br />
i rzęsek, przerostu błony śluzowej i w efekcie<br />
– rozwoju przewlekłego zapalenia.<br />
Zaś przekrwienie i zastój żylny osłabiają<br />
układ immunologiczny walczący<br />
z zakażeniem. Wzrasta więc poziom pH,<br />
a to sprzyja rozwojowi bakterii beztlenowych.<br />
W zatoce wytwarza się także<br />
ujemne ciśnienie. W rezultacie powstaje<br />
błędne koło, które nasila objawy zapalenia.<br />
Schemat leczenia ostrego zapalenia zatok przynosowych<br />
Objawy<br />
umiarkowane<br />
3-7 pkt<br />
Glikokortykosteroidy miejscowe<br />
Preparaty poprawiające drenaż zatok<br />
Objawy<br />
ciężkie<br />
7-10 pkt<br />
Antybiotykoterapia<br />
Leki przeciwbólowe, przeciwzapalne, przeciwgorączkowe<br />
Donosowe lub doustne leki obkurczające błonę śluzową nosa<br />
Hipertoniczne i izotoniczne roztwory wody morskiej i soli fizjologicznej<br />
PRZEŁOM W LECZENIU<br />
Leki przeciwzapalne stosowane w leczeniu<br />
zachowawczym zmniejszają obrzęk błony<br />
śluzowej i zatok, co warunkuje drożność<br />
ujścia zatok do jamy nosowej i umożliwia<br />
odpływ wydzieliny z zatok. W etiopatogenezie<br />
ostrych i przewlekłych zapaleń<br />
dużą rolę odgrywa układ naczyniowy oraz<br />
powstający w przebiegu nieprawidłowej<br />
funkcji obrzęk błony śluzowej. Wtedy<br />
konieczne jest zastosowanie dodatkowo<br />
leków sympatykomimetycznych obkurczających<br />
naczynia krwionośne.<br />
Zgodnie z najnowszymi ustaleniami,<br />
objawy wskazujące na zapalenie błony<br />
śluzowej nosa i zatok przynosowych<br />
trwające nie dłużej niż 10 dni określa<br />
się jako przeziębienie lub ostry wirusowy<br />
rhinosinusitis. W takich przypadkach<br />
najnowsze wytyczne EPOS 2007 zalecają<br />
postępowanie objawowe, które chory może<br />
rozpocząć samodzielnie lub po konsultacji<br />
telefonicznej z lekarzem pierwszego<br />
kontaktu. W celu złagodzenia objawów<br />
chorobowych stosuje się środki przeciwbólowe,<br />
przeciwzapalne i działające<br />
obkurczająco na błonę śluzową nosa<br />
i ujść zatok przynosowych (np. preparaty<br />
zawierające połączenie ibuprofenu<br />
z pseudoefedryną). Powszechnie stosuje się<br />
preparaty zawierające chlorowodorek pseudoefedryny<br />
w połączeniu z lekiem antyhistaminowym<br />
lub z ibuprofenem.<br />
Udrożnienie nosa oraz ujść zatok warunkuje<br />
skuteczne leczenie zapalenia zatok,<br />
a działanie przeciwbólowe i przeciwzapalne<br />
jest bardzo skuteczne w usuwaniu objawów<br />
bólowych towarzyszących zapaleniu<br />
28<br />
Farmacja i ja Październik 2009