IYP-TOMOS-2_WEB
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Βρεφική Ηλικία<br />
δας σε τριάδα, στην εμπειρία, δηλαδή των γονέων με<br />
το πρώτο παιδί. Η εμπειρία αυτή μπορεί να διαφέρει<br />
ριζικά με τα επόμενα παιδιά, λόγω της αποκτημένης<br />
εμπειρίας των γονέων αλλά και των ιδιοσυγκρασιακών<br />
διαφορών μεταξύ του ενός βρέφους και ενός επόμενου.<br />
Η αυτοπεποίθηση των γονέων σχετικά με τις γονεϊκές<br />
τους ικανότητες και την επάρκεια της φροντίδας<br />
που προσφέρουν, χτίζεται πάνω στις εμπειρίες των<br />
πρώτων αυτών ημερών. Η πρώτη εξέταση του νεογέννητου<br />
από τον παιδίατρο, πέρα από την επιβεβαίωση<br />
ότι το μωρό είναι καλά, δίνει τη δυνατότητα στον παιδίατρο<br />
να υποστηρίξει και να διευκολύνει τους γονείς<br />
στον νέο τους ρόλο.<br />
Αν στην οικογένεια υπάρχουν σοβαρά ψυχοκοινωνικά<br />
ή οικονομικά προβλήματα, που δεν επιτρέπουν<br />
στους γονείς να εντάξουν το μωρό στη ζωή τους και να<br />
αναπτύξουν έναν νέο ρόλο για αυτούς, ο παιδίατρος<br />
μπορεί να χρειαστεί να παραπέμψει την οικογένεια<br />
στις δομές οι οποίες διατίθενται.<br />
Όμως:<br />
●●<br />
●●<br />
●●<br />
Η νέα μητέρα χρειάζεται να γνωρίζει ότι είναι<br />
απόλυτα φυσιολογικό να νιώθει αβεβαιότητα<br />
και μεγάλη κούραση. Είναι σημαντικό να διαβεβαιωθεί<br />
ότι η κατάσταση θα βελτιώνεται συνεχώς.<br />
Η μητέρα ενθαρρύνεται να ξεκουράζεται και να<br />
κοιμάται όταν το μωρό κοιμάται.<br />
Ο πατέρας και τα μέλη της ευρύτερης οικογένειας<br />
ενθαρρύνονται να συμμετέχουν στη φροντίδα<br />
του μωρού αλλά και στις καθημερινές<br />
δουλειές.<br />
Αρκετές φορές οι νέοι γονείς κατακλύζονται από<br />
οδηγίες και συμβουλές από το οικογενειακό και φιλικό<br />
τους περιβάλλον, που δεν ταιριάζουν με τις δικές τους<br />
αντιλήψεις σχετικά με το μεγάλωμα του παιδιού τους.<br />
Άλλοτε, έρχονται αντιμέτωποι με απόψεις που διίστανται<br />
ή είναι αντιφατικές. Οι νέοι γονείς πολλές φορές<br />
αισθάνονται σύγχυση και άγχος με αυτή την κατάσταση.<br />
Η παρέμβαση του παιδιάτρου είναι σημαντική για<br />
να αποσαφηνιστούν τα διάφορα θέματα σχετικά με<br />
την ανάπτυξη και την ανατροφή του παιδιού.<br />
Θλίψη της μητρότητας – Επιλόχειος<br />
κατάθλιψη<br />
Κατά την προσαρμοστική αυτή περίοδο με την καταπόνηση<br />
από τον τοκετό, τη σωματική κόπωση και<br />
τις μεταβολές των ορμονών, είναι συχνό την πρώτη<br />
με δεύτερη εβδομάδα μετά τη γέννηση, οι μητέρες να<br />
έχουν συναισθήματα θλίψης που συχνά ονοματίζονται<br />
ως baby blues και περιλαμβάνουν συναισθηματική<br />
αστάθεια, κλάμα, άγχος και καταθλιπτική διάθεση.<br />
Αυτά τα συναισθήματα συνήθως υποχωρούν σύντομα<br />
και χωρίς συνέπειες. Επιμονή των συμπτωμάτων<br />
για περισσότερο από δύο εβδομάδες χρειάζεται<br />
προσοχή για την πιθανότητα μετάπτωσης σε κατάθλιψη.<br />
Η επιλόχειος κατάθλιψη εκδηλώνεται στο 10–<br />
15% των νέων μητέρων, με έναρξη συνήθως τις πρώτες<br />
6-8 εβδομάδες μετά τον τοκετό, ενώ στο 90% των περιπτώσεων<br />
έχει εκδηλωθεί εντός των πρώτων 6 μηνών<br />
μετά τον τοκετό. Τα κλινικά χαρακτηριστικά της επιλόχειας<br />
κατάθλιψης είναι αρκετά διαφορετικά από τα<br />
μελαγχολικά συναισθήματα των πρώτων ημερών και<br />
περιλαμβάνουν: σκέψεις ανεπάρκειας για τον μητρικό<br />
ρόλο, αυξημένη ανησυχία για την υγεία του βρέφους,<br />
απουσία θετικών συναισθημάτων για το βρέφος, ιδεοληψίες<br />
και μερικές φορές αυτοκτονικό ιδεασμό.<br />
Η κατάθλιψη της μητέρας μπορεί να επηρεάσει<br />
αρνητικά την αναπτυξιακή εξέλιξη του μωρού αλλά<br />
και τη σωματική του υγεία, καθώς απουσιάζει η επανατροφοδότηση<br />
των μηνυμάτων του βρέφους για<br />
αλληλεπίδραση και παραμελούνται οι ανάγκες του.<br />
Ακόμα και σύντομες περίοδοι καταθλιπτικής συμπεριφοράς<br />
έχουν σημαντικές επιδράσεις στη συμπεριφορά<br />
τους βρέφους, όπως μείωση στη δραστηριότητά<br />
του, λιγότερη φωνοποίηση, λιγότερη συμμετοχή σε<br />
παιχνίδι αλληλεπίδρασης και λιγότερο χαμόγελο από<br />
το βρέφος.<br />
Η μητέρα παράλληλα έχει αίσθημα ανεπάρκειας<br />
στον γονεϊκό της ρόλο και αυτό συχνά επιδεινώνει τα<br />
φαινόμενα.<br />
Ο παιδίατρος χρειάζεται να διακρίνει τα συνηθισμένα<br />
και σύντομης διάρκειας συναισθήματα θλίψης<br />
από την επιλόχειο κατάθλιψη και ανάλογα να καθοδηγήσει<br />
ή να παραπέμψει.<br />
Η απλή και εύχρηστη Κλίμακα Επιλόχειας Κατάθλιψης<br />
του Εδιμβούργου (Edinburgh Postnatal<br />
Depression Scale), απαιτεί πέντε λεπτά για τη συμπλήρωση<br />
και βαθμολόγησή της, έχει σταθμιστεί για<br />
να χρησιμοποιείται στις Ελληνίδες και μπορεί να βοηθήσει<br />
στην ανίχνευση των γυναικών σε κίνδυνο. Πρόκειται<br />
για ανιχνευτική δοκιμασία, είναι περισσότερο<br />
αξιόπιστη σε μεγάλες βαθμολογίες και απαιτείται η<br />
διάγνωση να επιβεβαιωθεί με ψυχιατρική εξέταση.<br />
Ο παιδίατρος μπορεί να:<br />
●●<br />
●●<br />
Εξηγήσει ότι είναι φυσιολογικό τις πρώτες μέρες<br />
και για 1-2 εβδομάδες η μητέρα να κλαίει<br />
αδικαιολόγητα και να παρουσιάζει συναισθηματική<br />
αστάθεια και ευαισθησία.<br />
Ενθαρρύνει τη μητέρα να του μιλήσει εάν τα<br />
συναισθήματα που νιώθει είναι έντονα καταθλιπτικά<br />
και επηρεάζουν τη λειτουργικότητά της ή<br />
παραμένουν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.<br />
6