ByBusMagazine Fall 2017

ΜΙΧΑΛΗΣ Κ. ΔΑΣΚΑΛΆΚΗΣ, ΚΤΗΝΙΑΤΡΟΣ
Μενελαου Παρλαμα 137, Ηρακλειο Κρητης
Τηλεφωνα επικοινωνιας: 2810 263093 | 6947324234
Facebook: Κτηνιατρειο Δασκαλάκης - Κτηνιατρικο κεντρο Vet 365
www.dasmivet.gr
Τι είναι η λεϊσμανίαση και πως μεταδίδεται
Η λεϊσμανίαση ή αλλιώς καλαζάρ, είναι μια ζωοανθρωπονόσος,
η οποία μεταδίδεται σε άνθρωπο και σκύλο με το τσίμπημα
των θηλυκών μολυσμένων φλεβοτόμων (σκνίπα). Φορείς της
νόσου είναι άνθρωποι, σκύλοι, άγρια θηλαστικά και τρωκτικά.
Ο μολυσμένος σκύλος δε μεταδίδει την ασθένεια στον
άνθρωπο. Άπαξ και ένα ζώο μολυνθεί μένει πάντα φορέας της
νόσου ακόμα και αν ολοκληρώσει τη θεραπεία.
Η σκνίπα τσιμπά απ' το σούρουπο μέχρι το ξημέρωμα (ο κάθε
σκύλος δέχεται περίπου 100 τσιμπήματα την ώρα) και ζει
όπου υπάρχει πράσινο και υγρασία. Oταν μια υγιής σκνίπα
τσιμπήσει έναν φορέα μολύνεται και από εκείνη τη στιγμή
μπορεί να μεταδώσει τη νόσο. Κατά τη διάρκεια του γεύματός
της, η μολυσμένη σκνίπα εγχύει στο δέρμα του σκύλου τις
προμαστιγωτικές μορφές, οι οποίες αργότερα μετατρέπονται
στις αμαστιγωτικές μορφές και πολλαπλασιάζονται στα
μακροφάγα του οργανισμού, τα οποία είναι κύτταρα της
άμυνας του. Πρόκεται λοιπόν για μία ενδοκυτταρική νόσο.
Τα μολυσμένα μακροφάγα μεταφέρονται σε διάφορα όργανα
ιδίως σε νεφρά, σπλήνα, συκώτι, λεμφαδένες και μυελό οστών.
Κλινικά συμπτώματα
Τα πρώτα συμπτώματα εμφανίζονται μετά από λίγους μήνες
ως και δύο χρόνια όταν υπερισχύσει η χυμική ανοσία έναντι
της κυτταρικής. Συνήθως τα πρώτα κλινικά συμπτώματα που
παρατηρεί ένας ιδιοκτήτης είναι τα εξής: αδυνάτισμα, ενώ
υπάρχει όρεξη και κόπωση (λόγω της αναιμίας). Αργότερα:
αδυναμία, πιτυρίαση, κακή υφή τριχώματος (χωρίς γυαλάδα),
τριχόπτωση, αλωπεκία, υπερκεράτωση του δέρματος στο
ρύγχος και γύρω απ' τα μάτια, τσίμπλες, λεμφαδενοπάθεια,
μεγάλη ανάπτυξη των νυχιών, έλκη σε βλεννογόνους και
δέρμα, ρινορραγία, δυσκολία σε διάφορες κινήσεις και
αρθρίτιδα. Ένα ζώο μπορεί να εμφανίσει ένα ή παραπάνω
κλινικά συμπτώματα από τα προαναφερόμενα. Υπάρχουν
βέβαια και οι εξαιρέσεις όπου μπορεί να μην παρατηρηθεί
κανένα κλασικό κλινικό σύμπτωμα.
Από τη στιγμή της διάγνωσης, εάν δεν ληφθεί μέριμνα, στα
τελικά στάδια της νόσου έχουμε βλάβες σε ήπαρ, νεφρά,
κυκλοφορικές διαταραχές (καρδιακή ανεπάρκεια) και
βαρύτατη καχεξία, τα οποία τελικά οδηγούν στον θάνατο του
ζώου.
Θεραπεία
Σημαντικό είναι να γνωρίζουμε την κατάσταση του ζώου
για να μπορούμε να ακολουθήσουμε την κατάλληλη για
εκείνο θεραπευτική αγωγή. Υπάρχουν περιπτώσεις στις
οποίες πέρα από τη θεραπεία με allopurinol και meglumine
antimoniate ή allopurinol και miltefosine να χρειαστεί να
χορηγήσουμε και κάποια άλλη επιπρόσθετη αγωγή έτσι ώστε
να βοηθήσουμε το ζώο να αναρρώσει γρηγορότερα και με
καλύτερα αποτελέσματα. Σε ζώα με χαμηλό ανοσοποιητικό,
συνίσταται η χορήγηση του domperidone.
Καθόλη τη διάρκεια της θεραπείας ο ιδιοκτήτης οφείλει
να είναι σε επαφή με τον κτηνίατρο, να τον ενημερώνει
για οποιαδήποτε αλλαγή παρατηρεί και να ακολουθεί τις
οδηγίες που εκείνος του δίνει. Ζώα με απώλεια βάρους,
είναι σημαντικό να ζυγίζονται, έτσι ώστε να μπορούμε να
ρυθμίσουμε τη δοσολογία των φαρμάκων.
Πρόληψη
Εξαιρετικά σημαντική είναι η πρόληψη. Όλα τα σκυλιά
(νοσούντα και μη) πρέπει να φοράνε κολλάρο ή αμπούλα
έτσι ώστε να απωθούν τις σκνίπες. Τα μη νοσούντα είναι
καλό να εμβολιάζονται κατά της νόσου.
Εν κατακλείδι, η εξέλιξη ενός ζώου με λεϊσμανια δε μπορεί
ποτέ να προσδιοριστεί με ακρίβεια, καθώς υπάρχουν
πιθανότητες υποτροπών. Για το λόγο αυτό πρέπει να
υπάρχει τακτική επικοινωνία με τον κτηνίατρο καθώς και
υπευθυνότητα από την πλευρά του ιδιοκτήτη ως προς την
φαρμακευτική αγωγή. Παρ΄όλα αυτά, ένα ζώο με λεϊσμάνια
και την κατάλληλη θεραπεία μπορεί να ζήσει με τη νόσο
πολλά χρόνια.
30