Problemy Oświaty i Wychowania

Lipiec 2019 

PROBLEMY 

OŚWIATY I WYCHOWANIA 

2019 

NR 2

Problemy Oświaty i Wychowania 

Z życia 

Samorządu Województwa Wielkopolskiego 

Umowy z zakładami aktywności 

zawodowej 

Kolejne umowy z organizatorami zakładów aktywności zawodowej 

w Wielkopolsce podpisane! 

Marzena Wodzińska 

Zarząd Województwa Wielkopolskiego 

Wsparcie na realizację wieloletnich projektów społecznych otrzymały 

również cztery organizacje pozarządowe. 

W Urzędzie Marszałkowskim w Poznaniu Pani Marszałek Marzena 

Wodzińska, wspólnie z Marszałkiem Jackiem Bogusławskim 

spotkali się z przedstawicielami samorządów i organizacji, które 

zostały beneficjentami pomocy finansowej: 

Gmina Borek Wielkopolski – Organizator Zakładu Aktywności 

Zawodowej w Leonowie, którą reprezentował burmistrz Marek 

Rożek, Gmina Koźmin Wielkopolski – Organizator Zakładu Aktywności 

Zawodowej w Koźminie Wielkopolskim, którą reprezentował 

burmistrz Maciej Bratborski; 

Gmina Mieścisko – Organizator Zakładu Aktywności Zawodowej 

w Gołaszewie, którą reprezentował wójt Przemysław Renn, 

Stowarzyszenie Pomocy Humanitarnej w Pile – Organizator 

Zakładu Aktywności Zawodowej w Pile, którą reprezentowała 

prezes Irena Adryan, Fundacja im. Królowej Polski św. Jadwigi 

z siedzibą w Puszczykowie – Organizator Zakładu Aktywności 

Zawodowej w Słupcy, którą reprezentował prezes zarządu Andrzej 

Markiewicz. 

Samorząd Województwa Wielkopolskiego przeznaczył w tym 

roku blisko 11 milionów złotych (w tym środki PFRON, będące 

w dyspozycji samorządu) Pieniądze zostaną przeznaczone na 

wsparcie wszystkich 9 Zakładów Aktywności Zawodowej w województwie 

wielkopolskim, w których zatrudnionych jest 468 

osób z umiarkowanym stopniem niepełnosprawności psychicznej 

lub znacznym stopniem niepełnosprawności fizycznej. Główny 

cel działania to rehabilitacja zawodowa i społeczna mającą na 

celu umożliwienie zatrudnienia tej grupy osób na otwartym rynku 

pracy. 

Wizyta studyjna w Holandii 

Wizyta studyjna Komisji Edukacji i Nauki Sejmiku Województwa 

Wielkopolskiego w Holandii 

Wizyta w ROC Mondrian, Wyższej Szkole Zawodowej w Hadze 

i Wyższej Szkole Pedagogicznej iPabo w Amsterdamie 

STRONA 

2


Od 

redakcji 

Redaktor naczelna 

Iwona Gubańska 

Zespół redakcyjny 

Halina Krasoń 

Jarosław Łukaszewski 

Kamil Prozorowski 

dr Katarzyna Waszyńska 

Fotoedycja, skład, projekt graficzny 

czasopisma 

Kamil Prozorowski 

Wydawca 

Centrum Doskonalenia Nauczycieli 

w Lesznie 

ul. Bolesława Chrobrego 15 

64-100 Leszno 

ISNN 1428-5991 

Szanowni Państwo, za nami rok szkolny 2018/2019 

i szkolne zmagania. Nadszedł czas wytchnienia, ale i pewnego 

rodzaju obrachunku z minionym okresem, w którym 

Centrum Doskonalenia Nauczycieli ma również swój 

udział. 

Na pewno wszyscy mamy w pamięci ważne dla rozwoju naszych 

uczniów wydarzenia, które miały miejsce w najbliższym środowisku. 

Niewątpliwie na takie miano zasługują konkurs pod 

nazwą #Pan Tadeusz, Polacy w świecie znani z działalności publicznej, 

misyjnej, naukowej, artystycznej i sportowej czy Będę 

biznesmenem – BeBi. 

Dokonując pewnego podsumowania roku szkolnego w tym 

obszarze, nie sposób nie wspomnieć o inicjatorkach i propagatorkach 

tych przedsięwzięć: Pani Marszałek Urzędu Wojewódzkiego 

w Poznaniu - Marzenie Wodzińskiej oraz Pani Dorocie 

Kinal, Dyrektor Departamentu Edukacji i Nauki UM w Poznaniu, 

którym należą się wyrazy ogromnego uznania i podziękowania 

za zaangażowanie w konkursy. 

Przy okazji – zapraszam uczniów do udziału w kolejnej edycji 

konkursu #Pan Tadeusz czy Będę biznesmenem – BeBi, a dyrektorom 

szkół i nauczycielom polecam Konkurs o tytuł Wielkopolska 

Szkoła Roku oraz Konkurs Wielkopolski Nauczyciel 

Roku ogłoszone przez Zarząd Województwa Wielkopolskiego 

w Poznaniu. 

Każdy z nas zapewne ma różne osiągnięcia i związane z nimi 

satysfakcje, czasami małe, czasami duże. Najbardziej cieszy fakt 

udziału w nich uczniów i nieustannego inspirowania ich przez 

nauczycieli – opiekunów, którym należą się szczególne wyrazy 

uznania za to, że zachęcają swoich wychowanków do aktywności, 

a tym samym do promowania własnych szkół. 

A w numerze 2. „Problemów Oświaty i Wychowania” - tematy 

różne i pomysły, które można naśladować lub nowelizować, sprawozdania 

z ważnych wydarzeń, zmiany w prawie oświatowym. 

Niech lektura „Problemów Oświaty i Wychowania” nie okaże się 

uciążliwa i umili Państwu czas odpoczynku. 

W imieniu redakcji 


“Lato - oszałamiające eksplozje zieleni, niebo rozświetlone 

cudownymi zachodami słońca, bogactwo kwiatów i wiatr, 

który pachnie jak miód...” 

STRONA 

3


Spis 

treści 

S. 3 

OD 

REDAKCJI 


nauczyciel konsultant 

Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Lesznie 

S. 11 

BLUES 

EXPRESS 




S. 5 

ŻYCZENIA 

WAKACYJNE 


Członek Zarządu 

Województwa Wielkopolskiego 

S. 6 

ŻYCZENIA 

WAKACYJNE 

Dorota Kinal 

Dyrektor 

Departamentu Edukacji i Nauki UMWW 

S. 8 

WIELKOPOLSKA SZKOŁA ROKU 

WIELKOPOLSKI NAUCZYCIEL ROKU 

Departament Edukacji i Nauki 

Samorządu Województwa Wielkopolskiego 

S. 9 

„BĘDĘ BIZNESMENEM – BEBI” 

FINAŁ III EDYCJI KONKURS 

Maria Koroniak 



S. 12 

II MISTRZOSTWA WIELKOPOLSKI OSÓB 

NIEPEŁNOSPRAWNYCH W PETANQUE 


brand manager 


S. 13 

STYPENDIA 

PANA MARSZAŁKA 

Wojciech Szymczak 

Dyrektor 

WSCKZiU w Koninie 

S. 15 

SLOW JOGGING – TRUCHT PO JAPOŃSKU 

DLA KAŻDEGO 

Agata Sadowska 

nauczyciel doradca metodyczny 


S. 16 

NAUCZYCIEL W CIĄGU 

UCZENIA (SIĘ) 

Anna Noga 

I Liceum Ogólnokształcące 

im. J. Dąbrowskiego w Rawiczu 

STRONA 

4


S. 17 

DZIECKO I JEGO 

TWÓRCZA AKTYWNOŚĆ 

Agata Sadowska 

nauczyciel doradca metodyczny 


S. 26 

WITRYNA 

LITERACKA 

Ewa Rosolska 

Pisarka, Dyrektor 

Powiatowa Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna 

S. 19 

POLSCY POECI 

DZIECIOM 

Iwona Polsakiewicz 

Przedszkole Miejskie nr 19 

im. „Leśna Kraina” 

S. 20 

SCENARIUSZ OLIMPIADY 

W PRZEDSZKOLU 

Julita Barteczka, Anna Pałka 

Przedszkole w Pakosławiu 

Oddział w Sowach 

S. 22 

RELACJA Z WYJAZDU BIBLIOTEKARZY 

DO PORTUGALII 

Ewa Staniszewska, Ewa Śliwińska 

nauczyciel bibliotekarz 

CDN – Publiczna Biblioteka Pedagogiczna w Lesznie 

S. 24 

WYCHOWANIE DWUJĘZYCZNE 

W PORTUGALSKIM KRĘGU KULTUROWYM 

Agata Kukawka 

magister filologii portugalskiej i pedagogiki 

S. 29 

WYBRANE NOWOŚCI 

BIBLIOTECZNE 

Halina Krasoń 

nauczyciel bibliotekarz 

CDN – Publiczna Biblioteka Pedagogiczna w Lesznie 

S. 30 

ZMIANY W PRAWIE - 

NIE TYLKO OŚWIATOWYM 

Leszek Jan Zaleśny 

Wicedyrektor 


S. 33 

CDN NA 

FACEBOOK’U 


brand manager 


S. 35 

WAŻNE WYDARZENIE- KONFERENCJA - 

OKRĄGŁY STÓŁ - LEKCJA HISTORII 

Konferencja przygotowana przez 

Departament Edukacji i Nauki 


STRONA 

5



Członek Zarządu 


Życzenia wakacyjne 

Życzę wszystkim słonecznych 

i bezpiecznych wakacji, pełnych 

niezapomnianych wrażeń, mnóstwa 

przygód i dobrego humoru. 

Niech ten letni czas sprzyja poznawaniu 

ciekawych miejsc i zawieraniu nowych 

przyjaźni. 


STRONA 

6


Dorota Kinal 

Dyrektor 

Departamentu Edukacji i Nauki 

Życzenia wakacyjne 

Życzę wszystkim, aby rozpoczęte wakacje 

były pełne niezapomnianych wrażeń, 

udanego i bezpiecznego wypoczynku. 

Wielu fantastycznych przygód i spotkań 

z interesującymi ludźmi. 

Dorota Kinal 

STRONA 

7


Samorząd Województwa Wielkopolskiego 

Wielkopolska Szkoła Roku 

Wielkopolski Nauczyciel Roku 

Szanowni Państwo, przypominamy, że Departament Edukacji i Nauki Samorządu Województwa 

Wielkopolskiego organizuje konkursy o tytuł: Wielkopolska Szkoła Roku, Wielkopolski Nauczyciel 

Roku . 

Celem Konkursu o tytuł Wielkopolska Szkoła Roku jest 

wyróżnienie wielkopolskich przedszkoli oraz szkół kształtujących 

wśród uczniów poczucie własnej tożsamości i postaw 

patriotycznych z jednoczesnym modelowaniem wzorca nowoczesnego 

Wielkopolanina. 

Cel Konkursu o tytuł Wielkopolski Nauczyciel Roku służy uhonorowaniu 

nauczycieli cechujących się entuzjazmem i pasją 

w pracy, kształcących i wychowujących dzieci i młodzież poprzez 

rozwijanie u nich poczucia odpowiedzialności, miłości ojczyzny 

oraz poszanowanie dla polskiego dziedzictwa kulturowego, 

pielęgnujących patriotyzm regionalny, dających wsparcie dla 

rozwoju talentów i zainteresowań. Ponadto wyróżnienie ma 

promować wybitnych pedagogów cieszących się autorytetem 

w środowisku szkolnym i lokalnym, którzy swoją postawą 

i pracą mobilizują innych do działania, posiadając szczególne 

osiągnięcia dydaktyczne i wychowawcze, czynnie angażują się 

w rozwój szkoły lub placówki. 

Departament Edukacji i Nauki informuje, 

że termin składania wniosków 

w konkursach o tytuł Wielkopolska 

Szkoła Roku oraz Wielkopolski Nauczyciel 

Roku został przedłużony z dnia 5 lipca 

do 31 sierpnia. 

Jednocześnie pragniemy poinformować, 

że pracownicy Centrum Doskonalenia 

Nauczycieli w Lesznie chętnie, w razie 

potrzeby i konieczności, pomogą przy 

wypełnianiu wniosków konkursowych. 

Kontakt: oswiata@cdn.leszno.pl 

Szczegółowy regulamin oraz karty zgłoszeniowe 

dostępne są na stronie umww, 

a bezpośredni link w kodzie QR. 

STRONA 

8


Maria Koroniak - CDN Leszno 

„Będę Biznesmenem – BeBi” 

Finał III edycji konkursu 

Konkurs ogłoszony został przez Urząd Marszałkowski Województwa Wielkopolskiego z inicjatywy Członka Zarządu 

Województwa Wielkopolskiego Pani Marzeny Wodzińskiej. Koordynatorem konkursu była Pani Dorota Kinal, 

Dyrektor Departamentu Edukacji i Nauki Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego. 

Jego liderem było Centrum Doskonalenia Nauczycieli 

w Lesznie, a partnerami – CDN w Koninie, CDN 

w Pile, ODN w Poznaniu i ODN w Kaliszu. Była to 

trzecia edycja tego konkursu. 

Konkurs cieszył się dużym zainteresowaniem 

wśród uczniów szkół ponadpodstawowych. 

Do konkursu zgłosiło się 18 zespołów. Na liczbę 

zgłoszonych zespołów negatywnie wpłynął 

strajk nauczycieli w szkołach. Zadaniem każdego 

zespołu było napisanie realnego biznesplanu, m.in. 

z przeliczeniem kosztów, cechującego się innowacyjnością. 

Zespoły wykazały się dużym talentem. 

Formuła konkursu była nieco inna niż w poprzednich 

edycjach. Uczestnikami Konkursu były 

2-osobowe zespoły składające się z uczniów szkół 

ponadpodstawowych pod opieką nauczyciela. 

I etap – półfinałowy dotyczący oceny merytorycznej 

Projektów odbywał się w siedzibie poszczególnych 

partnerów projektu. Oceny projektów 

dokonywały komisje konkursowe powoływane 

przez Dyrektorów ośrodków. Do II etapu z każdego 

ośrodka wyłoniono po 2 zwycięskie zespoły. 

II etap – finałowy odbył się 30 maja 2019r. w auli 

Audytorium Maximum Wyższej Szkoły Humanistycznej 

w Lesznie. Podczas finału każdy zespół 

miał maksymalnie dziesięć minut na zaprezentowanie 

swojego pomysłu. Młodzież opowiadała 

o kulisach, w jakich rodziły się idee, możliwych 

wariantach realizacji, sposobach finansowania 

i promocji swoich pomysłów. 

Wystąpienia finałowe zespołów oceniała Komisja 

Konkursowa, w skład której, w tym roku dodatkowo 

weszła Pani Anna Szyszkowiak – Gorwa, 

Prezes Leszczyńskiej Fabryki Pomp jako przed- 

stawiciel rynku pracy. 

Ogłoszenie wyników odbyło się 30 maja po zakończeniu prezentacji pomysłów 

przez zespoły konkursowe. 

Podsumowania konkursu dokonał Pan Piotr Urbaniak, zastępca dyrektora 

Instytutu Ekonomii i Turystyki Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej 

w Lesznie, opiekun merytoryczny konkursu, nauczyciel doradca metodyczny 

do spraw przedmiotów ekonomicznych w Centrum Doskonalenia 

Nauczycieli w Lesznie. 

Wyniki Konkursu ogłosił Dyrektor Centrum Doskonalenia Nauczycieli 

w Lesznie Pan Paweł Borowski. 

STRONA 

9


Wyłoniono następujących laureatów: 

I miejsce 

Weronika Klawiter i Nikodem Panknin z I Liceum Ogólnokształcącego 

im. Marii Skłodowskiej – Curie w Złotowie 

Opiekun zespołu Pani Wiesława Polanin 

Projekt nosi nazwę House&Smart 

II miejsce 

Marcin Lesiński i Damian Urbowicz z Technikum nr 19 im. 

Marszałka Józefa Piłsudskiego w Poznaniu 

Opiekun zespołu: Pani Beata Witczak 

Projekt nosi nazwę SmartNatureLab sp. z o. o. 

III miejsce 

Sara Nowak i Natan Ślusarczy - są to uczniowie Zespołu Szkół 

Technicznych – Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego 

w Lesznie 

Opiekun: Pan Andrzej Stężały 

Projekt nazywa się: Edison One w plenerze 

Wyróżnienia otrzymali: 

Patrycja Mantaj i Hubert Szymanek z Zespołu Szkół Ekonomicznych 

w Pile 

Opiekunem zespołu jest Pani Lucyna Jankowska 

Projekt o nazwie: Pet Garden – hotel dla psów i kotów 

Paulina Sobstyl i Nicola Alter - uczennice Zespół Szkół Rolniczych 

w Prudniku 

Opiekun: Julia Sinkowska 

Projekt o nazwie: ROLL – CFFE 

Olga Grobelna i Paulina Udzik uczennice Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych 

im. Józefa Marcińca w Koźminie Wlkp. 

Opiekunem zespołu jest Pani: Ewa Poczta-Szczepańska 

Projekt o nazwie „Stajnia Kasztanka” 

Konkurs „Będę biznesmenem - BeBi” miał na celu pobudzenie 

przedsiębiorczości i kreatywnego myślenia uczniów, rozwijanie 

umiejętności wystąpień publicznych, stymulowanie pracy 

zespołowej. Jego uczestnikami byli uczniowie szkół ponadpodstawowych, 

którzy zarówno w poprzednich, jak obecnej edycji 

pokazali, jak wielkie pokłady kreatywności drzemią wśród 

młodych ludzi. Laureaci otrzymali atrakcyjne nagrody. 

Finał konkursu „Będę Biznesmenem - BeBi” uświetnił występ 

zespołu muzycznego The Kopernix. 

W imieniu Pani Marszałek Marzeny Wodzińskiej Dyrektor Centrum 

Doskonalenia Nauczycieli w Lesznie Pan Paweł Borowski 

złożył finalistom gratulacje oraz wręczył nagrody. 

STRONA 

10


Iwona Gubańska - CDN Leszno 

„Blues Express” 

6 lipca, już po raz 27., Stowarzyszenie Strefa Kultury oraz Dom Polski Zakrzewo zorganizowali Blues Express 

Festiwal, którego pomysłodawcą jest Henryk Szopiński. Ta edycja festiwalu odbyła się pod Honorowym Patronatem 

Marszałka Pana Marka Woźniaka i przy finansowym wsparciu Samorządu Województwa Wielkopolskiego, 

a także powiatu złotowskiego oraz Gminy Zakrzewo. 

STRONA 

11


Jarosław Łukaszewski - CDN Leszno 

II Mistrzostwa Wielkopolski 

Osób Niepełnosprawnych i Seniorów w petanque 

15 czerwca 2019 r. w Lesznie odbyły się II Mistrzostwa Wielkopolski Osób Niepełnosprawnych i Seniorów w petanque 

organizowane przez Samorząd Województwa Wielkopolskiego, Polską Federację Petanque, Klub Petanque 

Leszczynianka oraz Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Lesznie. 

Zawody, w których wzięło udział 40 dwuosobowych drużyn, 

rozpoczęły się o 9:30 na bulodromie leszczyńskiego klubu. 

W imieniu Pani marszałek Marzeny Wodzińskiej i Pani Dyrektor 

Departamentu Edukacji i Nauki Urzędu Marszałkowskiego 

Województwa Wielkopolskiego zawodników i kibiców powitali: 

Pan Czesław Kruczek, zastępca dyrektora Departamentu 

Edukacji i Nauki oraz Pan Paweł Borowski, Dyrektor Centrum 

Doskonalenia Nauczycieli w Lesznie. 

Zawodnicy zmagali się w 5. rundach, grając w dwuosobowych 

zespołach szwajcarskim systemem Buchholza; z uwagi na 

bardzo wysoką temperaturę, ograniczając czas do 35 min. lub 11 

zdobytych punktów w oparciu o program komputerowy Polskiej 

Federacji Petanque. 

Każdy z uczestników został nagrodzony drobnymi upominkami, 

a zwycięzcy z rąk Panów Czesława Kruczka i Pawła Borowskiego 

otrzymali Puchary. 

Podczas zawodów obsługę wolontariacką zapewniali Radni 

Młodzieżowej Rady Miasta Leszno. 

STRONA 

12


Wojciech Szymczak - Dyrektor WSCKZiU w Koninie 

Stypendia Pana Marszałka 

19 czerwca 2019 r. w gościnnych progach „Konińskiego Medyka”- Wielkopolskiego Samorządowego Centrum 

Kształcenia Zawodowego i w Koninie kolejny raz odbyła się uroczystość wręczenia Stypendiów za wyniki 

w nauce, przyznanych przez Marszałka Województwa Wielkopolskiego uczniom i słuchaczom Wielkopolskich 

Samorządowych Centrów Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego. 

W uroczystości uczestniczyli: Członek Zarządu Województwa 

Wielkopolskiego Pani Marzena Wodzińska, 

a także Dyrektor Departamentu Edukacji i Nauki Urzędu 

Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego Pani Dorota 

Kinal, dyrektorzy, nauczyciele i uczniowie Wielkopolskich 

Samorządowych Centrów Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego 

z Gniezna, Konina, Ostrowa Wielkopolskiego, Poznania 

– Centra nr 1 i nr 2, Rawicza i Złotowa oraz Centrów Wsparcia 

Rzemiosła, Kształcenia Dualnego i Zawodowego, Centrów 

Ośrodków Doskonalenia Nauczycieli, Publicznych Bibliotek 

Pedagogicznych z Konina, Poznania, Leszna, Kalisza, Piły . 

Uchwała Sejmiku Województwa Wielkopolskiego z dnia 27 

lutego 2017 stworzyła możliwość nagradzania uczniów, którzy 

osiągają bardzo dobre wyniki w nauce, a jednocześnie przez 

swoje zaangażowanie i postawę godnie reprezentują Centra 

w środowiskach lokalnych. Zgodnie z Uchwałą Zarządu Województwa 

Wielkopolskiego z 24 stycznia 2019 r. stypendia zostały 

przyznane już kolejny raz. Wydarzenie to ma bardzo uroczystą 

oprawę, aby podkreślić rangę stypendiów oraz wskazać, że 

samorząd WW nie szczędzi nakładów, by kształcenie w Centrach 

gwarantowało bardzo wysoki i adekwatny do wymagań, jakie 

stawia rynek pracy w Polsce i Europie, poziom edukacji. Stypendia 

stanowią wyróżnienie dla uczniów i słuchaczy, którym 

zależy na zdobywaniu wiedzy i umiejętności, a jednocześnie 

działającym na rzecz społeczności lokalnej. Przyznawane nagrody 

mają również na celu promowanie jednostek prowadzonych 

przez Samorząd Województwa Wielkopolskiego i zachęcenie 

młodzieży oraz dorosłych do podjęcia nauki w Wielkopolskich 

Samorządowych Centrach Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego. 

Ogółem stypendia otrzymało 156 uczniów i słuchaczy tych 

jednostek. Z WSCKZiU w Koninie stypendia uzyskało 50 osób. 

Dzisiejsza uroczystość zaczęła się od uhonorowania słuchaczki 

z kierunku higienistka stomatologiczna z WSCKZiU w Koninie 

pani Marty Kopka za uzyskanie tytułu Finalisty Ogólnopolskiej 

Olimpiady Higienistek Polskiej Akademii Profilaktyki Stomatologicznej. 

Podziękowania otrzymał także opiekun kierunku pani 

Ewelina Przewoźna. 

Członek Zarządu Województwa Wielkopolskiego - Marzena 

Wodzińska, wręczając stypendia, pogratulowała wyróżnionym 

osiągniętych wyników w nauce. Wyraziła również nadzieję, że 

przyznane stypendia będą nie tylko uzasadnionym powodem 

do satysfakcji i zadowolenia, ale także motywacją do dalszej 

rzetelnej nauki i pracy. 

Pani Marszałek w swoim przemówieniu zwróciła uwagę, iż 

wiedza jest najlepszą inwestycją w przyszłość własną i całych 

społeczeństw, ponieważ to ludzie wykształceni stanowią siłę 

napędową rozwoju i są w stanie szybko adaptować się do gwałtownie 

zmieniającego świata. 

Podkreśliła, że uczniowie i słuchacze mogą odnosić sukcesy 

w nauce dzięki własnej pracy, aktywności i postawie, wsparciu 

bliskich oraz zaangażowaniu dyrektorów i nauczycieli. 

Wielkopolskie Samorządowe Centra Kształcenia Zawodowego 

i Ustawicznego cieszą się dobrą opinią wśród młodzieży i dorosłych, 

odbierane są jako placówki nowoczesne, a jednocześnie 

gwarantujące niezmiennie wysoki poziom kształcenia i rzetelne 

przygotowanie do podjęcia pracy zawodowej. 

Członek Zarządu Województwa Wielkopolskiego Pani Marzena 

Wodzińska życzyła również jak najlepszych wyników 

w rozpoczętej właśnie letniej sesji egzaminacyjnej. 

STRONA 

13


Dyrektor WSCKZIU w Koninie Wojciech Szymczak podziękował 

w imieniu nagrodzonych i dyrektorów centrów za wręczone 

stypendia i złożył zapewnienie, że słuchacze i kadra pedagogiczna 

postarają się, by w przyszłym roku liczba stypendystów 

była znacznie większa. Po części oficjalnej młodzież WSCKZiU 

zaprezentowała krótki program artystyczny, po którym wszyscy 

udali się na wspólny obiad. 

Organizatorem i gospodarzem uroczystości było Wielkopolskie 

Samorządowe Centrum Kształcenia Zawodowego i Ustawicznego 

w Koninie. 

STRONA 

14


Agata Sadowska - nauczyciel doradca metodyczny CDN Leszno 

„Slow jogging” – trucht po japońsku dla każdego? 

Polacy oszaleli na punkcie „joggingu” i intensywnego biegania, w tym maratonów. Ale czy rzeczywiście 

warto tyle biegać i w takim ostrym tempie? Ostatnio wiele mówi się i pisze o „slow joggingu”. Czym różni 

się on zatem od klasycznego amatorskiego biegania? Podobno nie trzeba wyciskać z siebie ostatnich potów i bić 

życiowych rekordów, by być szczupłym i zdrowym. 

Można biegać (a raczej truchtać) przez pół godziny dziennie, 

by korzyść z takiej aktywności odczuły zarówno ciało, jak 

i psychika. Każda osoba, która zechce uprawiać „slow jogging” 

z pewnością zainteresuje się sylwetką prof. Hiroakiego Tanaci za 

odkrycie i opisanie tej formy ruchu - japońskiego fizjologa.o„Slow 

jogging” polega na spokojnym truchtaniu bez długu tlenowego, 

bez zbędnego obciążania stawów, na śródstopiu czyli naszych 

„naturalnych poduszkach” amortyzujących kontakt z twardym 

podłożem. I z uśmiechem na twarzy w związku z brakiem zadyszki. 

Bieg też, a raczej truchtanie to też technika biegu, jak 

i motywacja do niego. 

Po japońsku ten trening oznacza tempo 

tzw.„niko niko”. Tempo na tyle komfortowe, że można rozmawiać 

praktycznie z niezakłócanym przyspieszonym oddechem. 

Jeśli w trakcie treningu wsłuchamy się w swoje ciało, to pojawią 

się naturalne potrzeby przyspieszenia i zwolnienia zgodne 

z naturalnymi cyklami. Najpierw jesteśmy nierozgrzani i spięci, 

następnie nabieramy komfortu ruchów, szybkości i lekkości, 

po 20 minutach mogą pojawić się pierwsze oznaki znużenia. 

Ale z uwagi na spokojne tętno uśmiech jest naturalną konsekwencją 

pozytywnych impulsów płynących z ciała. Przeciwieństwem 

tego stanu jest stres wysiłkowy wpleciony do 

treningu, np. interwałami. Jeśli celem jest ogólne zdrowie 

i sportowa sylwetka, to nie ma potrzeby, by treningi były dłuższe 

niż 45 minut. Należy jednak wyraźnie podkreślić, że bez pracy 

z oddechem oraz bez umiarkowania w jedzeniu, efekty w postaci 

odchudzenia mogą nadejść w spowolnionym tempie. 

Biegając w spokojnym, ale dynamicznym rytmie, 

potrząsając przez kilkadziesiąt minut treningu ciałem poprawiamy 

krążenie krwi, wzmacniamy serce, ograniczamy ryzyko 

nadciśnienia, dotleniamy komórki i mózg. Regulujemy także 

poziom cholesterolu przeciwdziałając miażdżycy, wpływamy 

na odpowiedni poziom cukru we krwi oraz poprawiamy nastrój 

poprzez produkcję endorfin czy też kannabinoidów. Taki 

ruch wpływa na lepsze samopoczucie i ogólną sprawność. 

Jeśli nie ma przeciwwskazań do chodzenia, 

to i nie powinno być do uprawiania „slow joggingu”. Oczywiście 

osoby ze zbyt dużą wagą, otyłością, osoby zaawansowane 

wiekowo, mało aktywne powinno stopniować 

długość treningu i obserwować ciało, czy nie pojawiają się 

przeciążenia. Należy pamiętać, że im więcej kilogramów 

się nosi, tym trucht powinien być spokojniejszy, wolniejszy, 

by nie powodował zadyszki, gdyż zadyszka jest 

oznaką tego, że nie trenujemy już „slow joggingu”, a po 

prostu siłujemy się ze sobą. 

Poza Japonią, „slow jogging” zyskał też popularność 

w Korei Południowej, ale wszystko wskazuje 

na to, że Polska jest na dzisiaj numerem dwa na świecie. 

Obecnie mamy wykształconych przez japońskich ekspertów 

ponad czterdziestu instruktorów z polskim obywatelstwem, 

którzy też są mieszkańcami innych krajów 

(Austrii, Belgii, Wielkiej Brytanii). 

Jeśli motywacją do „slow joggingu”jest dbanie 

o swoje zdrowie, większość zdrowotnych potrzeb 

zapewniamy sobie poprzez właśnie regularny trening. 

Jego technika stanowi doskonałą podbudowę kondycyjną 

dla wszystkich typów sportu. 

„Slow jogging” to nie tylko truchtanie o poranku, 

ale też styl życia związany z odpowiednią dietą i sposobem 

myślenia… Jeśli nie będzie on częścią całościowego podejścia 

do zdrowia, w tym właściwej diety, to znacznie 

zmniejszą się szanse na odczucie jego zbawiennych skutków 

dla organizmu. Ważne, by sobie uświadomić, że to 

jest taki sam niezbędny codzienny zabieg higieniczny jak 

poranna toaleta. Powinno się wyeliminować z diety „zatruwacze 

organizmu” w postaci cukru, soli, tłuszczów trans, 

STRONA 

15


białej mąki, kalorycznych przekąsek. Należy też przywrócić mięsu 

należne miejsce, ograniczając je w diecie do niezbędnego minimum. 

Od lat wiadomo, że najzdrowsza jest dieta śródziemnomorska. 

Kolejnym aspektem jest kwestia zdrowego i głębokiego 

snu, który jest bazą regeneracyjną naszego organizmu. Warto 

też nabrać większego dystansu do życia zawodowego i trzy razy 

się zastanowić, ile naprawdę potrzebujemy pieniędzy, by nie 

okazało się, że nie mamy czasu i sił, by wydać zarobioną w stresie 

pensję. A życie w stresie niczemu dobremu nie służy, jego negatywnych 

konsekwencji trudno się pozbyć prostymi środkami. 

„Slow jogging” naprawdę może być receptą na witalność i długowieczność. 

Anna Noga - I Liceum Ogólnokształcące im. J. Dąbrowskiego w Rawiczu 

Nauczyciel w ciągu uczenia (się) 

Przez cały czas mojej pracy w szkole pewne rzeczy się nie zmieniły mimo kolejnych reform, kolejnych roczników 

uczniów. Kiedyś 4-letnie, teraz (jeszcze) 3-letnie, w przyszłości (znowu) 4-letnie liceum. Jedno pozostaje niezmienne. 

Nauczyciel co roku, bez względu na zmiany w systemie oświaty, dokształca się, szuka nowych rozwiązań do 

pracy ze swymi uczniami. Gdzie szukać najlepszych, najciekawszych? 

Trudno to sprecyzować, co dla jednego będzie ciekawe, dla innego 

niekoniecznie. Każdy bowiem z nas – nauczycieli – ma inne 

potrzeby edukacyjne, jest inny (i nie chodzi tu tylko o nauczany 

przedmiot). 

Dla mnie ważniejsze od najmądrzejszych wywodów, rzeczy, 

których mogę dowiedzieć się z danego szkolenia, można by powiedzieć, 

cenniejsze, jest spotkanie z ludźmi. Właśnie owa wymiana 

doświadczeń między praktykami – innymi nauczycielami. 

Jeśli usłyszymy od innych, że borykają się z podobnymi problemami, 

łatwiej jest zmierzyć się z własnymi. Nieraz te rozmowy 

otwierają nam oczy na błędy, które popełniamy, a z których 

istnienia nie zawsze zdajemy sobie sprawy. 

Jedną z takich okazji do spotkań nauczycielskich jest kongres 

polonistów i bibliotekarzy organizowany w Warszawie przez 

czasopismo „Polonistyka”. W ubiegłym roku na IV Uroczystym 

Kongresie Polonistów i Bibliotekarzy nauczyciele z różnych 

poziomów edukacyjnych, z różnych szkół z całej Polski uczestniczyli 

w serii spotkań pod wspólnym hasłem „Nowej adaptacji 

narzędzi retorycznych w edukacji polonistycznej”. Ale 

oprócz retoryki – zajmującej w nowej podstawie programowej 

dużo miejsca - można było dowiedzieć się wielu interesujących 

rze-czy, jak wykorzystać w edukacji jako narzędzia kształcenia 

aplikacje mobilne. W kontekście zmieniającego się świata, szkoły, 

musimy zmieniać się także my – nauczyciele. A to oznacza, 

że zanim uczniów nauczymy mądrego korzystania ze smartfona, 

najpierw sami musimy poznać ten świat. I nie chodzi mi tylko 

o aplikacje do tworzenia przydatnych przy powtarzaniu materiału 

na lekcji quizów. Jeden z prelegentów Kamil Śliwowski 

pokazał aplikacje nie tylko do nauki języka obcego, ale też innych 

przedmiotów, np. historii sztuki, matematyki czy ekonomii. Dzięki 

aplikacji Elevate można – wg Śliwowskiego – wspomagać umiejętności 

szybkiego czytania, popracować nad swoją koncentracją; 

a FilmoraGo – będzie przydatna do montażu filmowego, zaś Canva 

- do projektowania grafiki. 

Dzięki spotkaniom – takim jak te przy okazji kongresu - z praktykami, 

specjalistami w swojej dziedzinie można dowiedzieć się, 

jakie narzędzia w szkole mogą nam się przydać. Decyzja o ich 

wykorzystaniu zależy od nas samych, ale już nie musimy tracić 

czasu na szukanie, bo zrobili to za nas inni i przetestowali. Nam 

nauczycielom pozostaje przetestowanie kolejnego szkolenia, 

warsztatu. Najważniejsze, by wiedzieć, po co to robimy, niekoniecznie 

dla następnego papierka. Być może dla inspirującego 

spotkania z innym belfrem, a może to my podpowiemy komuś 

ciekawe rozwiązanie do pracy z uczniami…? Kto wie… 

STRONA 

16


Emilia Chrzanowska - nauczyciel doradca metodyczny CDN Leszno 

Dziecko i jego twórcza aktywność 

Dziecko jest twórcą w naturalny sposób. Twórczość jest rezultatem jego ukrytej, skomplikowanej, często nieświadomej 

pracy. Wyobraźnia dziecka pracuje na materiałach zdobytych z rzeczywistości zewnętrznej, które organizuje, 

porządkuje i przekształca z myślą o realizacji własnego projektu, o ekspresji wewnętrznego świata. Aktywność 

dziecka należy do sfery rozwoju i jest całkowicie zwrócona w stronę budowania siebie. 

Twórcza aktywność dziecka ma swój biologiczny sens dzięki życiowej 

potrzebie wzrastania, całkowicie zwróconej w kierunku 

przyszłości i przekraczania siebie. Dzieci posiadaną wyobraźnię 

i pamięć potrafią wykorzystać w różnych zabawach i działaniach. 

Dzięki pamięci powtarzają to, co usłyszały, wchodzą 

w „role” i odgrywają to, co zaobserwowały, przebywając z osobami 

dorosłymi. Bawiąc się stają się „osobami różnych zawodów”. 

Wykonują czynności i naśladują określone ruchy ludzi różnych 

zawodów. W swojej wyobraźni ucztują, zajadają smakołyki, 

przenoszą się w baśniowe miejsca, poruszają się ciekawymi pojazdami, 

czasami zapraszają do swych zabaw nauczycielkę. Dzieciom 

potrzebne są wzory do naśladowania, a przez utożsamianie 

się z nimi mają poczucie przekraczania siebie i wzrastania. Postawa 

twórcza musi prowadzić do tworzenia form wyrażających 

intencje samego twórcy. Twórcza ekspresja u dziecka zależy od 

trzech podstawowych warunków: 

• motywacji wewnętrznej, 

• klimatu porozumienia i potrzeby wolności. 

Naturalną motywacją wewnętrzną dziecka jest potrzeba konkretyzacji 

swego wewnętrznego świata w formach, które 

go zachwycają. Może to być stworzony przez dziecko przedmiot, 

praca plastyczna, zabawy tematyczne, wyliczanki, gesty, 

improwizacje muzyczne, itp. Wszystko to tworzy dla siebie i dla 

klimatu sprzyjającego porozumieniu. Te dwa czynniki - klimat 

porozumienia i potrzeba wolności decydują o jego równowadze 

psychicznej, samorealizacji i jego rozwoju. Dlatego ważne jest, 

by komunikacja interpersonalna między dziećmi i rodzicami 

w rodzinie, dziećmi i nauczycielami w przedszkolu, dziećmi 

w małych grupach przedszkolnych sprzyjała porozumieniu 

dziecka z otoczeniem. Dziecko, aby lepiej siebie zrozumieć, musi 

czuć się bezpieczne, akceptowane i zrozumiane. 

Podstawa programowa wychowania przedszkolnego 

i kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej zawiera wiele 

treści dotyczących twórczej aktywności dziecka. Znajdują się 

one w: Poznawczym obszarze rozwoju dziecka. Dziecko przygotowane 

do podjęcia nauki w szkole : 

1) wyraża swoje rozumienie świata, zjawisk i rzeczy znajdujących 

się w bliskim otoczeniu za pomocą komunikatów pozawerbalnych: 

tańca, intencjonalnego ruchu, gestów, impresji 

plastycznych, technicznych, teatralnych, mimicznych, konstrukcji 

i modeli z tworzyw i materiału naturalnego; 

6) wykonuje własne eksperymenty językowe, nadaje znaczenie 

czynnościom, nazywa je, tworzy żarty językowe i sytuacyjne, 

uważnie słucha i nadaje znaczenie swym doświadczeniom; 

7) eksperymentuje rytmem, głosem, dźwiękami i ruchem, rozwijając 

swoją wyobraźnię muzyczną; słucha, odtwarza i tworzy 

muzykę, śpiewa piosenki, porusza się przy muzyce i do muzyki, 

dostrzega zmiany charakteru muzyki, np. dynamiki, tempa 

i wysokości dźwięku oraz wyraża ją ruchem, reaguje na sygnały, 

muzykuje z użyciem instrumentów i innych źródeł dźwięku; 

śpiewa piosenki z dziecięcego repertuaru oraz łatwe piosenki 

ludowe; chętnie uczestniczy w zbiorowym muzykowaniu; 

wyraża emocje i zjawiska pozamuzyczne różnymi środkami 

aktywności muzycznej; aktywnie słucha muzyki; wykonuje lub 

rozpoznaje melodie, piosenki, pieśni, np. ważne dla wszystkich 

dzieci w przedszkolu, np. hymn przedszkola, charakterystyczne 

dla uroczystości narodowych (hymn narodowy), potrzebne do 

organizacji uroczystości np. Dnia Babci i Dziadka, święta przedszkolaka 

(piosenki okazjonalne) i inne; w skupieniu słucha muzyki; 

8) wykonuje własne eksperymenty graficzne farbą, kredką, 

ołówkiem, mazakiem itp. tworzy proste i złożone znaki, nadając 

im znaczenie, odkrywa w nich fragmenty wybranych liter, cyfr, 

kreśli wybrane litery i cyfry na gładkiej kartce papieru, wyjaśnia 

sposób powstania wykreślonych, narysowanych lub zapisanych 

kształtów, przetwarza obraz ruchowy na graficzny i odwrotnie, 

samodzielnie planuje ruch przed zapisaniem, np. znaku graficznego, 

litery i innych w przestrzeni sieci kwadratowej lub linia- 

STRONA 

17


tury, określa kierunki i miejsca na kartce papieru; 

11) wyraża ekspresję twórczą podczas czynności konstrukcyjnych 

i zabawy, zagospodarowuje przestrzeń, nadając 

znaczenie umieszczonym w niej przedmiotom, określa ich 

położenie, liczbę, kształt, wielkość, ciężar, porównuje przedmioty 

w swoim otoczeniu z uwagi na wybraną cechę; 

19) podejmuje samodzielną aktywność poznawczą, np. 

oglądanie książek, zagospodarowywanie przestrzeni 

własnymi pomysłami konstrukcyjnymi, korzystanie z nowoczesnej 

technologii itp. 

Stawianie dzieciom zadań do wykonania wpływa na to, że 

ekspresja twórcza rozwija się przez tematykę, techniki pracy, 

narzędzia i materiały, którymi posługują się dzieci. 

Dzieci, które dysponują wiedzę na określony temat, mogą 

ją twórczo wykorzystać. Jeśli dzieci są zadowolone z powstałego 

dzieła, wtedy są zmotywowane do dalszego wysiłku, 

do doskonalenia pracy i powtórzenia sukcesu. Należy 

pozwolić dzieciom na prezentowanie własnych, oryginalnych 

pomysłów, nie zmuszać ich do działania i myślenia 

w sposób schematyczny. Nauczyciele pracujący z dziećmi 

przedszkolnymi są w bardzo dobrej sytuacji, bo jedne zajęcia 

wynikają z drugich oraz realizowana jest wielość celów 

dotyczącego rozwoju umysłowego, fizycznego, emocjonalnego 

i społecznego. Rozwijanie u dzieci predyspozycji do 

działań twórczych wymaga od nauczyciela przedszkola 

odpowiedniej postawy, znajomości metod stymulowania 

twórczej aktywności i zadań rozwijających podstawowe 

operacje umysłowe myślenia twórczego. Cenne są metody 

poszukujące, ekspresyjne i praktyczne, najbardziej 

wyzwalające twórczą aktywność dziecka. Planując zajęcia 

z dziećmi przedszkolnymi, nauczyciel powinien się zastanowić, 

jaki postawi im problem do rozwiązania, co będzie tematem zajęć, 

jakie zadania otwarte, które rozwijają operacje twórcze, zaproponuje 

oraz jak dzieci rozwiązanie danego problemu utrwalą 

przez różne rodzaje ekspresji. 

Przykłady zadań rozwijających myślenie twórcze: 

• Skojarzenia. Pokazujemy dzieciom dowolny obrazek i pytamy: 

Z czym on ci się kojarzy? Dzieci mogą mówić swoje skojarzenia 

lub tworzyć rysunki np. Co mi się kojarzy z wiosną? Ważna jest 

duża liczba oryginalnych skojarzeń. Jeśli ma to postać rysunku, 

dzieci skojarzenia rysują w formie małych piktogramów dookoła 

obrazka. 

• Łańcuszek skojarzeń. Jest to gra słowna, w której jedno dziecko 

mówi słowo, drugie dziecko dodaje swoje skojarzenie. Po nabyciu 

wprawy w tworzeniu skojarzeń, wprowadzamy do gry 

reguły np. wiosna – pogoda – zwierzę. 

• Wyliczanki. Człowiek może mieszkać w … Narzędziem pracy 

człowieka jest … 

• Określenia. Wymień 3 określenia, jaki może być: dom, las, 

dzień, samochód, stół, ulica, sklep. 

• Kolorowe karty. Dzieci otrzymują karty w kilku kolorach. Pytamy: 

Z czym ci się kojarzy ten kolor? Co ma taki kolor? 

• Rysowanie i dzielenie się wrażeniami. Po wysłuchaniu fragmentu 

muzyki dzieci rysują, malują muzykę lub np. uczucia, 

mądrość, miłość, smutek. 

• Empatia. Dzieci losują postaci, np. króla, aktorki, niemowlaka, 

lekarza i wczuwają się w rolę. Dziecko ruchowo lub werbalnie 

przedstawia daną postać. 

STRONA 

18


Iwona Polsakiewicz - Przedszkole Miejskie nr 19 im. “Leśna Kraina” 

Polscy poeci dzieciom 

Oddziaływanie poezji na rozwój dziecka wyraża się w kształtowaniu jego wyobraźni i uczuć, w inspirowaniu aktywności 

twórczej, w rozszerzaniu zakresu doświadczeń indywidualnych ucznia. Przeżycia estetyczne, towarzyszące 

poznawaniu utworów poetyckich, czynią dzieci wrażliwymi na piękno języka, na złożoność formy, wyrabiają smak 

literacki. 

Wywołana fascynacja utworem literackim pozwala odczuć 

jego humanistyczny sens, zawartą w nim myśl przewodnią. 

Wygłaszanie i inscenizowanie wierszy ośmiela dzieci w kontaktach 

społecznych, uczy odpowiedzialności i współdziałania, 

wpływa na kształtowanie poprawnego wypowiadania się pod 

względem artykulacji, intonacji, modulacji i siły głosu. Mając 

na uwadze fakt, jakim jest wpływ poezji na rozwój dziecka 

w Przedszkolu Miejskim nr 19 im. ,,Leśna Kraina” w Lesznie po 

raz IV odbył się Międzyprzedszkolny Konkurs Recytatorski 

pt. ,,Polscy poeci dzieciom”. Pomysłodawczyniami corocznej 

imprezy są nauczycielki Iwona Polsakiewicz i Agnieszka 

Szkaradkiewicz. Głównym celem konkursu było popularyzowanie 

poezji dziecięcej, rozwijanie zdolności recytatorskich, 

zainteresowanie dzieci poezją, zachęcanie do występów na scenie, 

prezentacja umiejętności dzieci oraz nawiązanie współpracy 

między placówkami. 

Od najmłodszych lat spotykamy się z poezją przeznaczoną dla 

dzieci. Z sentymentem wspominamy chwile, kiedy rodzice 

czy dziadkowie czytali nam przepiękne wierszyki. Tegoroczny 

Konkurs był swego rodzaju podróżą do dziecięcych lat. Wśród 

recytowanych utworów dużą popularnością cieszyły się teksty 

klasyków poezji dziecięcej, min. Jana Brzechwy, Juliana Tuwima, 

Marii Konopnickiej, Wandy Chotomskiej, Hanny Ożogowskiej 

czy mniej popularnych jak Hanny Niewiadomskiej. 

Powołana przez organizatora komisja w składzie: Iwona Gubańska- 

przewodnicząca jury ( nauczyciel języka polskiego, nauczyciel 

konsultant w CDN), Eleonora Biberstajn ( pedagog, poetka), 

Ewa Halatyn ( instruktor wokalny i teatralny) oraz dyrektor 

Przedszkola Miejskiego nr 19 Beata Lewandowska, dokonała 

oceny, zwracając uwagę na pamięciowe opanowanie tekstu, 

interpretację tekstu oraz ogólny wyraz artystyczny. Spośród 

21 uczestników w wieku 5 i 6 lat z 12 leszczyńskich przedszkoli 

najlepszym okazał się Adam Przybylski z Przedszkola Miej- 

skiego nr 15 recytujący wiersz Juliana Tuwima pt.,,Spóźniony 

słowik”. Przygotowała go nauczycielka Jolanta Piotrowiak, II 

miejsce zajęli Emilia Woźna i Tymon Grześkowiak z Przedszkola 

Miejskiego nr 10 przedstawiający utwór Jana Brzechwy pt.,,Leń” 

- nauczyciel Barbara Kaftan, III miejsce zajęła Helena Jurga recytująca 

wiersz Marii Konopnickiej ,,Sposób na laleczkę”. Laureata 

tego miejsca przygotowała nauczycielka Patrycja Jurga. 

Postanowiono przyznać trzy wyróżnienia i tak otrzymali je Filip 

Dembinski z wierszem ,,O Grzesiu kłamczuchu” z Przedszkola 

Miejskiego nr 19 (nauczyciel przygotowujący Hanna Gawlicka), 

Jakub Zawiślak z Przedszkola Sióstr Elżbietanek prezentujący 

wiersz J. Brzechwy pt.,,Leń” ( nauczyciel przygotowujący Beata 

Cymerman) oraz Sebastian Wójcicki z Przedszkola Miejskiego 

nr 13 z wierszem J.Tuwima ,,Słoń Trąbalski” ( nauczyciel prowadzący 

Natalia Zielińska). 

Dyplomy oraz upominki przyznano również pozostałym uczestnikom: 

Nely Kępa i Marii Jańczak z Przedszkola Miejskiego nr 3 wraz 

z nauczycielem Marią Jańczak, Iwo Rozwalce i Mai Piwońskiej 

z Przedszkola Miejskiego nr 5 z nauczycielem Elżbietą Ciszewską, 

Weronice Giera z Przedszkola Miejskiego nr 6 z wychowawcą 

Małgorzatą Paprocką, Markowi Samarzewskiemu z Przedszkola 

Miejskiego nr 10 z wychowawcą Beatą Musielak, Blance Chudy 

z Przedszkola Miejskiego nr 11 z nauczycielem Donatą Patalas, 

Oliwierowi Przymenckiemu z Przedszkola Miejskiego 

nr 12 z nauczycielem Agnieszką Walorczyk, Elenie Pacanowskiej 

z Przedszkola Miejskiego nr13 z nauczycielem Natalią 

Zielińską Zuzannie Nowak z Przedszkola Miejskiego nr 15 

z wychowawcą Ewą Masztalerz, Jakubowi Furmanowskiemu 

z Przedszkola Miejskiego nr 19 z wychowawcą Katarzyną 

Chmielewską, Melanii Kunikowskiej z Przedszkola Miejskiego 

nr 20 z nauczycielem Patrycją Jurga, Borysowi Liszczyńskiemu 

i Mai Bonikowskiej z Przedszkola Miejskiego nr 21 z wycho- 

STRONA 

19


wawcą Joanną Kowalińską oraz Aleksandrze Strzyż z Przed- 

szkola Sióstr Elżbietanek wraz z nauczycielem Beatą Cymerman. 

Honorowy Patronat nad konkursem objął prezydent miasta 

Leszna Pan Łukasz Borowiak oraz Miejskie Przedsiębiorstwo 

Wodne i Kanalizacyjne w Lesznie 

Julita Barteczka, Anna Pałka - Przedszkole w Pakosławiu (Oddział w Sowach) 

Scenariusz olimpiady w przedszkolu 

TEMAT: Sport to zdrowie 

CELE: 

- propagowanie różnych form aktywności fizycznej wśród dzieci, 

– integrowanie grup przedszkolnych 

- rozwijanie sprawności ruchowej 

-rozumienie znaczenia właściwej postawy ciała na zdrowie 

- tworzenie atmosfery współpracy i współdziałania w zespole, 

- poznawanie i przestrzeganie zasad zdrowej rywalizacji sportowej, 

- rozwijanie odporności emocjonalnej w sytuacjach porażki lub 

zwycięstwa, 

- wdrażanie do przestrzegania reguł w zawodach sportowych 

METODY: 

•zadaniowa 

•konkurencje sportowe i sprawnościowe 

FORMY 

•praca zbiorowa i zespołowa 

•praca z całą grupą 

ŚRODKI DYDAKTYCZNE: pachołki, woreczki, obręcze, szarfy, 

tunele, kubki z wodą 

MIEJSCE OLIMPIADY: BOISKO ORLIK W PAKOSŁAWIU 

REGULAMIN: 

1. W spartakiadzie biorą udział dzieci 3-4- 5 i 6 letnie. 

2. Drużyny będą uczestniczyć w konkurencjach sportowych. 

3.Dzieci z Przedszkola w Pakosławiu i dzieci z Oddziału Przedszkolnego 

w Sowach podzielone są na 3 drużyny ( niezależnie od 

wieku i niezależnie z którego przedszkola są). Wszystkich dzieci 

jest 115. Podzieleni na 3 drużyny ( drużyny będą wybierane 

poprzez odliczanie: JEDYNKI, DWÓJKI, TRÓJKI). Wypada po 38 

dzieci na jedną drużynę. 

• JEDYNKI -38 dzieci 

• DWÓJKI - 38 dzieci 

• TRÓJKI - 39 dzieci 

Następnie nauczyciel odpowiedzialny za JEDYNKI wybiera 

13 dzieci do dwóch konkurencji( reszta 25 dzieci JEDYNKI 

zajmuje miejsca siedzące - wyznaczone na boisku dla JEDYNEK). 

Po zakończeniu dwóch konkurencji 13 dzieci zajmuje miejsca 

siedzące. Wychodzi kolejne 13 osób by wziąć udział w dwóch 

konkurencjach. I tak samo ostatnia grupa .Sposób postępowania 

dla DWÓJEK I TRÓJEK jest taki sam. 

4.Uczestnikom zostaną wręczone dyplomy. 

5. Na olimpiadę uczestnicy uczą się hymnu piosenki “Sport 

to zdrowie” i okrzyku ( zamieszczonego poniżej). 

6.Drużyny zobowiązane są przygotować na olimpiadę: 

• strój sportowy + obuwie. 

STRONA 

20


7. Odbędzie się losowanie. Nagrody to: figurki Roberta Lewandowskiego, 

gwizdki, kolorowanki. 

SERDECZNIE ZAPRASZAMY DO UDZIAŁU W ZABAWIE 

PRZEBIEG: 

I. Część wstępna 

• Przedstawienie drużyn 

• Odśpiewanie hymnu - piosenka ,,Sport to zdrowie” Śpiewające 

Brzdące 

,,Sport to zdrowie” 

1. Co dzień biegam z moim tatą, 

gram w tenisa z moją mamą. 

Co dzień jeżdżę na rowerze, 

bo sport kocham mówię szczerze. 

Pływam często na pływalni, 

w koszykówkę lubię grać. 

Sport to zdrowie rzecz jak wiecie, 

więc polecam go i wam. 

Ref. Bo sportowcy są silni i zdrowi. 

Bo sportowcy są zawsze gotowi 

do biegu, do skoku, do gry, 

w sporcie nasza siła tkwi.( 2x) 

• Złożenie ślubowania zawodników 

- Czy ślubujecie 

Respektować zasady obowiązujące w sporcie? 

-Czy ślubujecie? 

Przestrzegać zasady szlachetnej rywalizacji i zawsze postępować 

zgodnie z duchem fair play? 

- Czy ślubujecie? 

Godnie reprezentować swoje przedszkola? 

• Działania integracyjne – rozgrzewka. Wszyscy zawodnicy 

z opiekunami ustawieni w dużym kole wykonują proste ćwiczenia. 

- bieg w miejscu 

- przysiady 

- podskoki 

• Zajęcie miejsc przez drużyny 

II. Część główna 

KONKURENCJE SPORTOWE 

1. ,,Rzuty do obręczy” - każde dziecko oddaje jeden rzut woreczkiem 

do obręczy. 

Następnie woreczki są zliczane. 

2. ,,Bieg z woreczkiem”- każde dziecko biegnie z woreczkiem 

w ręku. Okrąża pachołek i wraca z woreczkiem przekazując 

go kolejnej osobie z drużyny. 


1.. ,,Bieg do szarfy”- każde dziecko biegnie do pachołka na którym 

jest szarfa. przewleka szarfę przez siebie zostawia ją ( wkładając 

na pachołek) i wraca . 

2. ,,Cwał” - każde dziecko porusza się cwałem bocznym 

do pachołka okrąża go. Powrót również cwałem bocznym. 


1.. ,,Bieg kelnera” - bieg z kubkiem z wodą. Okrążenie pachołka. 

Powrót, przekazanie kubka z wodą kolejnej osobie z rzędu. 

Wygrywa ta drużyna która pierwsza skończy i ma więcej wody 

nie rozlanej. 

2. ,,Zwierzątka w tunelu”- dziecko pokonuje na czworakach 

kolorowy tunel. Biegnie do pachołka okrąża go i biegiem wraca. 

III. Część końcowa 

Wręczenie dyplomów. Losowanie figurek Lewandowskiego, 

gwizdków, kolorowanek. Okrzyk pożegnalny: HIP HIP HURA 

-ZABAWA NA STO DWA 

Pożegnanie w kole przy zabawie ruchowej ze śpiewem ,,Głowa, 

ramiona, kolana, pięty...” 

STRONA 

21


Ewa Staniszewska, Ewa Śliwińska - CDN – Publiczna Biblioteka Pedagogiczna w Lesznie 

Relacja z wyjazdu bibliotekarzy do Portugalii 

W dniach od 9 do 14 kwietnia br. uczestniczyłyśmy w wycieczce do Portugalii. Wyjazd zorganizowało poznańskie 

Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich. 

Pierwszym i najważniejszym punktem wyjazdu 

była Coimbra, dawna stolica Portugalii. Mieści się tam 

najstarszy, założony w 1290 r. uniwersytet ( Universidade 

de Coimbra ) 

w Portugalii. Kilka razy był on przenoszony do Lizbony 

i wracał do Coimbry, gdzie od 1537 r. ma stałą siedzibę 

w murach Pałacu Królewskiego. 

Z uwagi na swoją zabytkową zabudowę w 2013 

roku uniwersytet został wpisany na listę światowego 

dziedzictwa UNESCO. Początkowo studiowano tu tylko teologię, 

prawo kanoniczne, cywilne oraz medycynę. W XVIII 

w. Markiz de Pombal poszerzył ofertę kierunków. Obecnie 

w prężnie działającym uniwersytecie można studiować na 

ośmiu wydziałach : humanistycznym, medycznym, prawa, 

pedagogiki, psychologii, ekonomii, nauk technicznych 

i sportu. 

O tym, że Coimbra to przede wszystkim miasto studenckie, 

świadczy fakt, iż co krok można spotkać studentów w charakterystycznych 

pelerynach, które wyglądają jak te z powieści 

o Harrym Potterze. W kompleksie uniwersyteckim 

znajdują się zabytkowe sale, biblioteka, kaplica i Muzeum 

Historii Szkolnictwa. 

Jedną z ciekawszych sal jest średniowieczny królewski 

pokój ozdobiony typowymi płytkami azulejos i obrazami 

władców Portugalii. Tu nadal odbywają się obrony prac 

doktorskich, które można obserwować przez małe okienka 

z wyższego piętra. 

Warto też zajrzeć do akademickiej kaplicy 

św. Michała, wyłożonej w całości płytkami w dominującym 

niebieskim kolorze, z ciekawymi organami, posiadającymi 

oprócz pionowych również poziome piszczałki. 

Nas najbardziej zainteresowała Uniwersytecka 

Biblioteka Joanina. Została ona tak nazwana na cześć 

fundatora króla Jana V Wielkodusznego. Biblioteka ta znajduje 

się w barokowym, pełnym przepychu budynku, posiada 

ponad 300 tys. woluminów. Są to głównie rękopisy, inkunabuły, 

czasopisma i mapy. Sporą część księgozbioru stanowią darowizny, 

pierwsza z nich pochodzi z 1508 r. Najstarszy księgozbiór 

umieszczony jest w pozłacanych, bogato zdobionych szafach na 

kilku poziomach. 

Najcenniejsze biblioteczne skarby to m. in. 48-wersowa 

Biblia łacińska z 1462 r. wydrukowana w Mainz. Jest ona pierwszą 

książką w historii zachodniego drukarstwa, w której umieszczono 

datę i miejsce wydania oraz nazwę drukarni. Innym wartościowym 

okazem jest rękopis z XVI w. zawierający mapy podróży 

z czasów wielkich odkryć morskich Diu i Goi w Indiach oraz po 

Morzu Czerwonym. Biblioteka posiada również Święte Księgi 

Starego i Nowego Testamentu z XVI w. przetłumaczone na język 

hiszpański. 

Ciekawostką jest uwaga umieszczona w statucie biblioteki 

z 1591 r. dotycząca bibliotekarza, który powinien znać 

język łaciński, grecki i hebrajski i posiadać wiedzę na temat zamawianych 

książek. Innym fenomenem biblioteki są nietoperze 

zamieszkujące pod sufitami strzegące cenne manuskrypty przed 

owadami. 

Po zwiedzeniu uniwersytetu w Coimbrze przejechaliśmy 

do miasta Tomar. Znajduje się tam zespół klasztorny Convento 

de Cristo, który był portugalską siedzibą Templariuszy. 

Po kasacji zakonu Templariuszy przez papieża Klemensa V w 1318 

r. portugalski król Dionizy I przekształca w Zakon Rycerzy Chrystusa, 

podlegający królowi. Obecnie jest to imponujący, choć dość 

zniszczony kompleks pełen korytarzy, krużganków, licznych patio 

z fontannami. Na uwagę zasługuje dosyć dobrze zachowana 

rotunda Charola, szesnastokątna budowla wzorowana na jerozolimskiej 

Bazylice Grobu z ośmiokątnym ołtarzem, wysokimi 

ściankami, tak by rycerze mogli uczestniczyć we mszach na koniach. 

Również dość dobrze zachowane są pomieszczenia mieszkalne 

i kuchenne. Jednak najsłynniejszym obiektem całego kompleksu 

jest bogato zdobione, w stylu manuelińskim, okno, z symbola- 

STRONA 

22


mi żeglarskimi, zakonu i Portugalii. 

Następnie w miasteczku Batalha zwiedzałyśmy 

dominikańskie opactwo Santa Maria de Vitoria – arcydzieło portugalskiego 

gotyku, kolejny przykład stylu manuelińskiego. 

Kolejnym punktem wycieczki było Obidos. Jest to małe, 

zjawiskowe średniowieczne miasteczko otoczone wysokimi murami. 

Leży ono u stóp zamku. Z zamkowych wzgórz roztacza się 

wspaniała panorama na miasteczko i okolicę. Przechadzaliśmy 

się tam wąskimi, urokliwymi uliczkami, pełnymi maleńkich 

sklepików z lokalnym rękodziełem oraz kafejkami. Miasteczko 

słynie z tradycyjnej wiśniowej nalewki Ginja de Óbidos, 

która jest podawana w czekoladowych kieliszkach. Jednym 

z ciekawszych obiektów tego miasteczka jest również księgarnia 

mieszcząca się w przyzamkowym kościele. 

Następnym punktem naszej wyprawy była Sintra, letnia 

siedziba władców Portugalii. Miasto to z pasmem górskim 

stanowi pejzaż uznany przez UNESCO za park krajobrazowy. 

W centrum znajduje się gotycki Pałac Narodowy słynący 

z pięknych malowideł, ozdobnych komnat, między innymi 

Komnata Łabędzia i Komnata Sroki. Nad nim górują dwa 

ogromne, trzydziestometrowe stożkowe kominy wybudowane 

nad pałacową kuchnią. 

Będąc w Portugalii, nie mogłyśmy ominąć Fatimy, jednego 

z najważniejszych sanktuariów maryjnych na świecie. 

Z jednej strony ogromnego placu wznosi się Bazylika Matki 

Boskiej Różańcowej. Nieopodal stoi mała Kapliczka Objawień 

z figurą Matki Boskiej. Po drugiej stronie znajduje się nowoczesna 

Bazylika Trójcy Przenajświętszej. Byłyśmy również 

w wiosce Aljustrel, w której mieszkali pastuszkowie Łucja, Hiacynta 

i Franciszek. 

Ostatnie dwa dni wycieczki spędziłyśmy w stolicy 

Portugalii, Lizbonie. Miasto liczy sobie ponad 500 tys. mieszkańców. 

Położone jest nad rzeką Tag na siedmiu wzgórzach. 

Zwiedzałyśmy tam m. in. dzielnice Belem i Alfam. W dzielnicy 

Belem znajduje się klasztor Hieronimitów 

z sarkofagiem Vasco da Gamy, Wieża Betlejemska i Pomnik Odkrywców. 

W Alfamie obejrzałyśmy kościół Santo Antonio de 

Lisboa, stojący w miejscu narodzin św. Antoniego oraz Katedrę 

SE (Najświętszej Marii Panny), najstarszy kościół w Lizbonie. 

Przygodę z Lizboną zakończyłyśmy kolacją w klimatycznej 

tawernie przy pieśniach Fado, śpiewanych przy 

wtórze gitar przez miejscowych fadzistów. Ten gatunek muzyczny 

powstał w XIX w. w biednych dzielnicach portowych 

Portugalii. Są to pieśni często melancholijne, ale też i frywolne, 

opowiadające głównie o miłości, tęsknocie, jak również o kwiaciarkach, 

żeglarzach czy Lizbonie. 

Taki wieczór z fadzistami to urocze przeżycie wieńczące 

naszą przygodę z Portugalią, którą bardzo polecamy, przy okazji 

planowania dłuższych urlopów czy choćby wyjazdów weekendowych. 

Studentki Universidade de Coimbra 

Wnętrze Uniwersyteckiej Biblioteki Joanina 

Najstarsza i najważniejsza uczelnia wyższa w Portugalii, 

a także jedyna tego typu placówka w tym kraju 

do początku XX wieku, założona w 1290 roku jako 

studium generale przez Dionizego I Rolnika. 

Biblioteka Joanina jest barokową biblioteką położoną 

na wysokości historycznego centrum Uniwersytetu 

w Coimbrze, przy wieży uniwersyteckiej. Zbudowana 

w XVIII wieku za panowania portugalskiego króla 

Jana V, jest częścią Biblioteki Głównej Uniwersytetu. 

STRONA 

23


Agata Kukawka - magister filologii portugalskiej i pedagogiki 

Wychowanie dwujęzyczne w portugalskim 

kręgu kulturowym 

Tematem mojego artykułu jest związek wychowania dwujęzycznego z portugalskim kręgiem kulturowym. Zdecydowałam 

się pisać na ten temat, ponieważ interesuje mnie zarówno tematyka dwujęzyczności, jak i luzofonii. 

Zdecydowałam się pisać na ten temat, ponieważ interesuje 

mnie zarówno tematyka dwujęzyczności, jak i luzofonii. 

Zainteresowania oraz wiedzę czerpię z faktu, iż jestem absolwentką 

filologii portugalskiej oraz pedagogiki. Uważam ponadto, 

iż dwujęzyczność w XXI wieku staje się na tyle powszechnym 

i istotnym zjawiskiem, że zdecydowanie warto przyjrzeć się 

bliżej tej tematyce. Wynika to z faktu, iż coraz więcej ludzi 

emigruje za granicę, gdzie często nawiązuje związki z ludźmi innej 

narodowości, czego efektem jest posiadanie dzieci. Urodzone 

wówczas dzieci są już dwujęzyczne, a problemem jest ich dalsze 

wychowanie. 

“Podręczny słownik językoznawstwa stosowanego’’ 

uważa, że: ‘’dwujęzyczność jest to umiejętność posługiwania 

się w celach komunikatywnych dwoma kodami językowymi’’. 1 

Z kolei według Polańskiego dwujęzyczność jest to: ,,Posługiwanie 

się na co dzień przez daną grupę społeczną dwoma różnymi 

językami. Dwujęzyczność wytwarza się na terenach o mieszanym 

składzie etnicznym. Konieczność współżycia na co dzień 

zmusza przedstawicieli jednej narodowości do używania oprócz 

swojego języka ojczystego również języka drugiej grupy’’ 2 . 

Pojęcie dwujęzyczności, czy też wychowania dwujęzycznego, 

zakłada współistnienie dwóch języków w życiu 

jednego indywiduum. Dlatego najpierw należy zastanowić się, 

jak należałoby zdefiniować te dwa języki. Tradycyjna opozycja 

sprowadza się do przeciwstawienia języka ojczystego językowi 

obcemu. Równolegle do pojęcia „język ojczysty” używa się 

w literaturze przedmiotu terminów „język pierwszy”, „język dominujący” 

czy „język silniejszy”, przy czym należy od razu podkreślić, 

że nie należy tych pojęć traktować automatycznie jako 

synonimów 3 . 

Warto również przybliżyć potencjalnym czytelnikom 

to, jak wygląda codzienne życie w Portugalii oraz podstawowe 

informacje o tym kraju. Portugalia jest niewielkim krajem, który 

znajduje się w południowo-zachodniej części Europy. Zamieszkuje 

ją obecnie około 11 mln osób. Ponadto ze względu na to, 

iż oddalona jest od Polski o około 4000 km zdecydowanie różni 

się od naszej ojczyzny zarówno kulturowo, jak i klimatycznie. 

Portugalczycy są zatem przyzwyczajeni do zupełnie innych 

zwyczajów, temperatury czy sposobu obchodzenia świąt. 

Aspekty te mają silny wpływ na to, jakie podejście 

do wychowania prezentują Portugalczycy, a jakie Polacy. Z tego 

wynika, że każdy z rodziców może mieć zupełnie inne podejście 

do wychowania dzieci. Jest to spowodowane faktem, iż rodzice 

byli wychowywani według określonego schematu, który mimowolnie 

powtarzają, wychowując swoje dzieci. Niestety różne, 

często sprzeczne, wizje wychowania dzieci mogą powodować 

na przykład codzienne kłótnie między rodzicami, dziadkami 

czy dziećmi. Rezultatem tego może być przykładowo niekorzystna 

atmosfera w rodzinie lub inne codzienne, pozornie błahe 

problemy. 

Poniżej przytoczę przykładowe problemy, jakie mogą 

wystąpić podczas dwujęzycznego wychowania dzieci: 

1) swobodniejsze posługiwanie się wybranym językiem; 

2) code-mixing; 

3) code-switching; 

4) trudność w komunikacji rodziców z dziećmi; 

5) trudność w komunikacji dzieci z dziadkami; 

6) utrudniony kontakt z rówieśnikami; 

7) problemy w szkole; 

8) dyskryminacja; 

9) stres; 

10) problemy w komunikacji między rodzeństwem; 

11) język dominujący a język słabszy 4 . 

Zalety dwujęzyczności: 

- kiedy mówimy więcej niż jednym językiem, możemy swo- 

STRONA 

24


Przekonanie, że dziecko przychodzi do szkoły 

ze znajomością jednego systemu językowego, 

do którego mamy dodać kolejny, prowadzi 

często do zlekceważenia tego, co ono już 

potrafi 

Ofelia Garcia 

bodniej kontrolować naszą uwagę i mieć większą selektywność 

w rozwiązywaniu problemów; 

- mamy więcej możliwości wizualizacji alternatywnych obrazów 

dla niejednoznacznych sytuacji lub liczb; 

- szybciej rozumiemy różnicę między wyglądem a rzeczywistością; 

- rozszerzamy przechowywanie pamięci; 

- wzmacniamy naszą świadomość fonologiczną; 

- pozytywnie zmieniamy funkcjonowanie naszego mózgu; 

- mamy większą elastyczność umysłową; 

- gwarantujemy rezerwę poznawczą, która chroni nasz umysł 

przed starzeniem się; 

- jesteśmy w stanie szybciej zablokować nieistotne informacje 

w danym kontekście; 

- koncentrujemy się na punkcie widzenia innych (empatia); 

- poprawiamy naszą zdolność do wielozadaniowości dzięki plastyczności 

zrozumienia świata 5 . 

Podsumowując, wychowanie dwujęzyczne z pewnością może 

mieć zarówno wady i zalety, jednak jedyne co jest pewne to fakt, 

że nigdy nie jest ono jednoznacznie pozytywne lub negatywne. 

Główną konkluzją mojego artykułu jest stwierdzenie, że niezależnie 

od czynników zewnętrznych rodzina i otoczenie dzieci 

dwujęzycznych powinni robić wszystko, aby rozwijać zdolności 

intelektualne i poznawcze ich dzieci. 

Bibliografia: 

Denison, Denison Organizational Culture Survey, 

Washington, 1984 

Pavlenko A., Bilingual Minds: emotional experience, expression 

and representation, Multilingual Metters, Bristol, 

2006 

Polański K., Encyklopedia językoznawstwa ogólnego, 

Ossolineum, Wrocław, 2003. 

Szulc A., Podręczny słownik językoznawstwa stosowanego, 

Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, 

1984 

Przypisy: 

1. Szulc A., Podręczny słownik językoznawstwa stosowanego, 

Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Ossolineum, 

Warszawa, 1984 

2. Polański Kazimierz, Encyklopedia językoznawstwa 

ogólnego, Tezeusz, Wrocław, 2003. 

3. Denison, Organizational Culture Survey, Denison Consulting, 

LLC, Washington, 1984. 

4. Żródło: Badanie własne. 

5. Pavlenko A., Bilingual Minds: emotional experience, expression 

and representation, Multilingual Metters, Bristol, 

2006. 

STRONA 

25


Ewa Rosolska - pisarka, dyrektor Powiatowej Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej 

WITRYNA LITERACKA 

Miło nam gościć kolejny raz w Witrynie Literackiej Ewę Rosolską, pisarkę, dyrektor Powiatowej Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej. 

Pierwszy tekst dotyczy relacji: Pani Ewa a historia. Drugi – to fragment książki pt. „Pułapka 

czasu. Klątwa pieczęci” 

Kto ma problemy z zapamiętaniem dnia bitwy pod Grunwaldem, 

rozbiorów Polski czy innych historycznych dat, ten z pewnością 

nie jest fanem historii. Może nawet jej nie lubi. Pewnie w jego 

życiu zabrakło kogoś, kto zaraziłby go pasją poszukiwania przygód 

w przeszłości i odnajdywania prawd naszych przodków. 

A szkoda. Przygoda czai się na każdym kroku, nawet na kartach 

podręczników do historii. Jednak nie o wkuwaniu dat 

chciałabym tu pisać. 

Kiedy byłam uczennicą, bardzo lubiłam historię… i to nie dlatego, 

że daty czepiały się mnie jak rzepy psiego ogona. O, nie. 

Wcale nie. Datami to sobie specjalnie głowy nie zawracałam. 

Nie sądziłam nawet, że są aż tak ważne. W podstawówce uwielbiałam 

słuchać opowieści pani od historii, która roztaczała przed 

nami niezwykły świat naszych dziadów. Potem prosiła któregoś 

z uczniów, by streścił, co powiedziała. Moja ręka zwykle 

wyprzedzała mniej aktywnych kolegów z klasy i prawie zawsze 

opowiadałam historię zasłyszaną przed chwilą. Oczywiście… 

w wersji „na bogato”. Nie mogłam sobie darować, żeby przy okazji, 

kiedy uszy skupione były na tym, co powiem (przynajmniej 

niektóre uszy), nie popłynąć na fali wyobraźni. Widziałam 

rozbawione oczy nauczycielki, która wcale mi nie przerywała 

(dziękuję jej za to), bo to właśnie takie podejście do moich opowieści 

sprawiło, że polubiłam historię. Polubiłam ją do tego 

stopnia, że beztrosko wybrałam ją jako przedmiot dodatkowy 

na maturze. 

Niestety o ważności dat przyszło mi się w końcu przekonać, 

i to właśnie przed maturą. No i masz! Okazało się, że te nieszczęsne 

daty są komuś do czegoś potrzebne… odniosłam wtedy wrażenie, 

że egzaminatorom… i to głównie po to, by oblać delikwenta 

na egzaminie. A mnie one nie bardzo wchodziły. Zapamiętywałam 

fakty, zwłaszcza te, które sobie ubarwiłam, ale niekoniecznie 

pamiętając, kiedy się wydarzyły. Miałam pecha, bo egzaminatorzy 

tylko na nich się skupiali. Na szczęście jakoś wybrnęłam 

i maturę z historii zdałam. Może i egzaminatorów urzekł mój 

sposób postrzegania przeszłości? 

Pomimo awersji do dat ciekawość minionych zdarzeń jakoś 

ze mną pozostała. Jeszcze jako uczennica próbowałam odkrywać 

sekrety Leszna, buszując po wałach fortyfikacyjnych przy 

alejach Słowackiego, obok mojej szkoły i marząc o znalezieniu 

tajnego przejście do zamku w Rydzynie. Nie ja sama miałam takiego 

bzika. Miałam w tych poszukiwaniach koleżeńskie wsparcie. 

Jednak przejścia ani innych poszukiwanych skarbów nie 

znaleźliśmy. Cośmy jednak przeżyli to nasze. Po latach, wspominając 

z towarzyszem wypraw szalone wypady na wały 

czy do piwnic remontowanego kościoła, wpadliśmy na pomysł, 

żeby napisać książkę z historią miasta w tle dla tych, co to nie 

bardzo lubią uczyć się dat, albo wręcz nudzi ich historia. Po sukcesie 

serii książek dla młodzieży „Tajemnica starego witraża”, 

której akcja toczy się na Warmii i Mazurach, postanowiłam 

wziąć się za historię Leszna. Bo niby czemu nie? 

Tak powstały dwie pierwsze części książki „Pułapki czasu”. 

Pierwsza z nich „Klątwa pieczęci” dzieje się w XVIII wieku 

w Lesznie i na zamku w Rydzynie, do którego wreszcie znalazłam 

przejście. Druga zaś prowadzi nas przez XVII wieczne 

Leszno, gdzie bohaterzy odkrywają tajemnice najbardziej tolerancyjnego 

miejsca w ówczesnej Europie. Nie wyłącznie o nich 

chcę tu pisać… a głównie o tym, co zrobić by młodzi ludzie pokochali 

historię i książki. 

Byłoby miło, gdyby po przeczytaniu książki chcieli sprawdzić, 

co z tych rewelacji jest prawdą, a co tylko wzbogaceniem 

przeszłych wydarzeń. I tu jest pies pogrzebany. Jak wcisnąć 

dzisiejszej młodzieży książkę do ręki? Kto poda gotowe rozwiązanie 

(skuteczne), ten zasłuży na miano czarodzieja. Bo chyba tylko 

czarów trzeba użyć, żeby przeciętny nastolatek odłożył smartfona 

i sięgnął po książkę. Zauważcie, proszę, że piszę „przeciętny”, 

bo naturalnie zdarzają się młodzi ludzie, którzy czytają… choć 

nie jest to pospolite wydarzenie, raczej wybryk natury i z całą 

pewnością wart odnotowania. 

W tym przedsięwzięciu najważniejszą rolę odgrywają nauczyciele 

i to niekoniecznie poloniści czy bibliotekarze. Już doś- 

STRONA 

26


wiadczyłam, jak nauczyciele potrafią rozgrzać do czerwoności 

ciekawość czytelniczą i organizując spotkania autorskie 

w szkołach, odegrać rolę wędkarza zanęcającego ryby na łowisku. 

Przepraszam za porównanie z wędkowaniem, ale 

wie-rzcie mi, wiem, co mówię… a raczej piszę… i wakacje już 

blisko. Większość uczniów na samo wspomnienie o rozmowie 

o ksią-żkach ciężko wzdycha i przewraca oczami. No, chyba że 

w tym czasie przepada matma. Nie jest łatwo. Jednak już po kilkunastu 

minutach zwykle udaje mi się zaczarować słuchaczy 

i wzdychanie jest już znacznie cichsze. Bywa, że kilku, z dotąd 

sceptycznie nastawionych uczniów, wychodzi ze spotkania 

z książką kupioną za pożyczone od nauczycielki pieniądze, 

pozostawiając ją ze zdumionym wyrazem twarzy. Bywa, 

że zapisują się na listę i dowożę im książki następnego dnia, korzystając 

z faktu, że jeszcze są w szoku. Kiedy już nie ma obciachu 

przed kumplami, że oto mają zamiar przeczytać coś tak archaicznego, 

jak książkę… bo i kumpel ją zamówił, rybka złapana. 

Tak wygląda łowienie czytelnika. Przykra metoda? Ale jeśli jest 

skuteczna, to czemu nie? Każdy sposób jest dobry, żeby włożyć 

dziecku książkę do ręki. 

Innym moim sposobem jest zaproszenie młodzieży na wycieczkę 

po mieście, celem rozwiązania questu. Po drodze oglądają 

artefakty, które znajdą na kartach powieści. Oczywiście konieczne 

jest zaintrygowanie delikwenta, zachęcenie, zaczarowanie 

i wciągnięcie w intrygę, którą podróżując po ulicach swojego 

miasta, rozwiąże razem z bohaterami książki. 

Działając w zmowie z Miejską Biblioteką Publiczną im. Stanisława 

Grochowiaka w Lesznie, skąd rozpoczyna się wędrówka 

po mieście, zarzucamy sieci i na koniec (lub początek) zapraszamy 

przyszłych czytelników do lochów biblioteki, gdzie powstało 

muzeum „Pułapek czasu”. W tajemniczej i trochę strasznej 

atmosferze podziemi rozmawiamy z młodzieżą o książkach 

i nie tylko. Mogą prześledzić proces jej powstania od pomysłu, 

przez napisanie i wydanie tytułu, obejrzeć wystawę z ilustracjami 

do książek, stworzone przez leszczyńskiego artystę Mirosława 

Małeckiego, notatki, którymi posiłkowałam się, pisząc 

pierwsze dwa tomy i zadać wszystkie pytania, jakie plączą się im 

po głowie, choć jedno często się powtarza i pada już na samym 

początku dyskusji… a proszę pani, ile stron ma ta książka? 

Moi czytelnicy i ja twierdzimy, że wciąż za mało, dlatego piszę 

trzeci tom, w którym przeniesiemy się z bohaterami do XIX 

wiecznego Leszna i zmierzymy się nie tylko z zagadką kryminalną, 

ale też z tajemnicą zaginionej „Laski Istnienia”. Czy historia 

stała się moją prawdziwą pasją? Mam ich wiele, ta nie jest 

najsilniejsza, ale uwielbiam ubierać w nią moje książki. Liczę, 

że którąś z nich zarażę innych. I oby ta zaraza trwała jak najdłużej! 

Zapraszam wszystkich nauczycieli do współpracy z Miejską 

Biblioteką Publiczną im. Stanisława Grochowiaka w Lesznie 

i Powiatową Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną w Rydzynie, 

by w sposób bezbolesny rozbudzić w uczniach pasje 

do książek i historii… przynajmniej miasta Leszna i jego okolicy. 

Fragmenty – „Pułapki czasu. Klątwa pieczęci” 

* 

- Szefie! - Mężczyzna wreszcie dał znak życia. Oddychał nieregularnie, 

jakby się czegoś wystraszył. Pośpiesznie wycofywał 

się, pozostając na czworakach, bo pewnie z wrażenia i tak nie 

ustałby na nogach. Emocje nie dawały mu skończyć zdania. Pobladła 

twarz zdradzała ogromne podekscytowanie. – Tam ktoś 

jest. 

- Co? Kto? 

- A, tego to już nie wiem. – Czym prędzej podniósł 

się do pionu. Nie chciał już zaglądać do wnętrza tunelu. Zmieszany 

otrzepywał nogawki spodni roboczego ubrania i uciekał 

wzrokiem przed spojrzeniem majstra… żeby ten czasami nie kazał 

mu tam wracać. O, nie! Nie po tym, co tam zobaczył. – Są tylko 

kości. 

- Pokaż! 

Majster przepchnął chłopaka. Ten z wielką ochotą 

ustąpił mu miejsca. Wciąż trząsł się na całym ciele. Scenę, jaką 

ujrzał, oświetlając wnętrze małego podziemnego pomieszczenia, 

będzie pamiętał do końca życia. 

Oparte o ceglany mur siedziały dwie postacie. A raczej to, co po 

nich pozostało. Dwa ludzkie szkielety wsparte o siebie, zdawały 

się spoglądać na trzeci, który leżał na ich nogach. Najwidoczniej 

trzecia postać nie miała już siły zachować godnej pozycji 

i położyła się przed śmiercią, która dopadła ich w tym miejscu. 

A miejsce było ponure. 

- Trzeba to zgłosić. – Młody mężczyzna powoli dochodził do siebie. 

Z kieszeni dobywał telefon komórkowy. 

- Ani się waż! – Na dźwięk tych słów majster, niczym rak idący 

do tyłu, wyczołgał się z wykutego w piwnicznej ścianie włazu. 

Jak oparzony zerwał się na równe nogi i chwycił go za ramię. 

Młody aż syknął z bólu. – Zwariowałeś chyba! 

- Dlaczego? 

- Bo zaraz zjawi się jakiś nawiedzony archeolog i wstrzyma 

nam prace – mówił ściszonym, acz dosadnym tonem. – Zrobią 

STRONA 

27


tu stanowisko, wykopalisko czy innego czorta… a wtedy zapomnij 

o terminach! I kto będzie ponosił konsekwencje? 

- No, kto? 

- Przecież nie ty! – fuknął na niego. – Ale mnie może się oberwać. 

- Więc co zrobimy? 

- Nic! – zdecydował. Jednak sytuacja wytrąciła 

go z równowagi. – Czekaj, pomyślę. A ty nikomu ani słowa! – 

położył palec na ustach. – Ani słowa! Pamiętaj! Albo najlepiej… 

zapomnij o tym! 

* 

- Nie ma sprawy?! Zobaczymy czy nie ma sprawy! – Kobieta czym 

prędzej skierowała się w stronę schodów prowadzących do sali 

wypożyczalni. Nawet nie obejrzała się za siebie. W nosie miała 

teraz przeświadczenie Anety o istnieniu świata równoległego. 

Nie dopuszczała do siebie myśli, że czyjejś duchy mogą plątać 

się pomiędzy żywymi… i to jeszcze tu, w lachach biblioteki. 

Że niby nie wiedzą, że umarły. Bzdury! – oburzała się na wspomnienie 

opowieści koleżanki. Nie miała najmniejszej ochoty pozostawać 

w zasięgu wilgotnej atmosfery lochów, a już zwłaszcza 

z plączącymi się tam nieuświadomionymi umarłymi. 

- To co? Nie idziesz? 

– Jak cię duch kopnie w tyłek, to może wreszcie uwierzysz. Znalazła 

się… przyjaciółka duchów. Medium za dychę! – mamrotała 

wściekle. – A swoją drogą… po co im taki sprzęt do robienia 

witraży? 

Energiczna archiwistka nie słuchała już utyskiwań 

koleżanki. Uśmiechając się pod nosem, spokojnie schodziła 

do najbardziej oddalonego miejsca lochów. Nie było dostępne 

dla bywalców biblioteki, ale tam właśnie był mały magazynek, 

gdzie spodziewała się znaleźć przedłużacze. Jedną ręką ściskała 

pod pachą zamknięty laptop, drugą przytrzymywała się ścian. 

Gołe mury szczerzyły porowate cegły i sprawiały, że czuła się, 

jakby zstępowała do piekła. Miała nadzieję, że jednak nie będzie 

musiała iść tam sama. Duchy duchami… ale nie z wszystkimi 

można od razu się dogadać – pomyślała. Poczuła na plecach 

przyśpieszony, pełen ekscytacji oddech. 

- Idziesz jednak! – zawołała za siebie, czując czyjąś obecność. 

– Mówiłam ci, że to tylko kwestia wiary. Tu nie ma żadnych 

duchów. Zresztą… gdyby nawet były, ze mną nie musisz 

się ich bać. 

Kiedy minęła wąski przesmyk, z uśmiechem od ucha 

do ucha odwróciła się za siebie. Chciała dodać otuchy strachliwej 

bibliotekarce. 

- Co do diabła?! – zdziwiła się. Radosny uśmiech znikł 

z jej twarzy jeszcze szybciej, niż się pojawił. 

Za jej plecami nie było nikogo. Tylko trzy obłoczki 

białych oparów rozścielały się powoli, próbując wyprzedzić 

ją w wejściu do lochów. Poczuła przenikliwe zimno i dziwny 

smutek. Nie wiedziała z jakiego powodu. Zrobiło się jej smutno… 

tak, po prostu. 

* 

- Jula, wolniej! – pociągnął ją za rękę. – Nikt nas nie goni. Zapal 

zapałkę! 

Serce z emocji wywijało mu fikołki i mało nie wyskoczyło 

z piersi. Nigdy nie zdarzały mu się dziwne rzeczy. 

Zawsze z zazdrością słuchał opowieści kolegów, kiedy wdawali 

się jakąś przygodę. Jego przygody omijały wielkim łukiem. 

A może to on sam ich unikał? 

Zdyszana dziewczyna przystanęła. Zapaliła zapałkę. Zapachniało 

siarką… jak w piekle – przeszło mu przez myśl. Kolorowe 

światła rozbiegały się po ceglanych ścianach tunelu. Spojrzał 

na twarz swojej szkolnej koleżanki. O dziwo, nie zobaczył 

w jej oczach nawet cienia strachu. I to go jeszcze bardziej przeraziło. 

W jej oczach zobaczył ekscytację. Ona po prostu świetnie 

się bawiła! 

- Ale jazda, nie? – uśmiechnęła się i pośpiesznie odgarnęła 

rudą grzywkę. – Zwialiśmy im? 

* 

- Kim wy jesteście? – Józef jakby obudził się z letargu. – Dzieciaki 

z pospólstwa nie prowadzą takich dysput! 

- Co to jest pospólstwo? – Julia spytała cicho, zwracając 

się na przyjaciela. – Oli, czy on nas czasami nie obraża? 

On tylko skrzywił się nieco, co dało dziewczynie 

wystarczająco jasną odpowiedź. Ze wściekłą miną poderwała się 

z aksamitnego siedzenia. 

- Ja ci pokażę pospólstwo! 

- Julia – Oliwier pociągnął ją za ramię, by znów siadła. – 

Uspokój się! 

- On nas obraża! 

- On nas nie zna! – powiedział stanowczym głosem. – 

Pozwól, że coś ci wyjaśnimy – zwrócił się do oniemiałego Józefa. - 

Wiem, że jesteś człowiekiem niezwykle inteligentnym, mądrym 

i świetnie wykształconym. Przed tobą olśniewająca kariera wojskowa… 

- łypnął na niego zmrużonym okiem. - Choć znajomość 

z Napoleonem raczej nie wyjdzie ci na dobre. Na twoim miejscu 

bym się zastanowił. 

* 

STRONA 

28


Halina Krasoń - CDN – Publiczna Biblioteka Pedagogiczna w Lesznie 

Wybrane nowości biblioteczne CDN – Publiczna 

Biblioteka Pedagogiczna w Lesznie 

1.#sexedpl : rozmowy Anji Rubik o dojrzewaniu, miłości i seksie 

/ autorka i założycielka projektu: Anja Rubik. - Warszawa : W. A. 

B. - Grupa Wydawnicza Foksal, 2018. 

2. A może nie ma się czego bać? : jak zmienić lęk w ciekawość 

/ Leszek Mellibruda, Dagny Kurdwanowska. - Warszawa : Edipresse 

Polska, copyright 2018. 

Poznań : Media Rodzina, copyright 2018. 

10. Dziecko pod opieką grupy roboczej. Diagnoza i opracowanie 

planu pomocy : poradnik praktyczny / Teresa Jadczak-Szumiło, 

Grzegorz Wrona. - Kraków : Centrum Szkolenia Kadr 

i Samorządów Suprema Lex, 2018. 

11. Jak pomagać (a nie szkodzić) uczniom ocenianiem szkolnym / 

Bolesław Niemierko. - Sopot : Smak Słowa, 2018. 

3. Akademia wychowania : dowiedz się, jak pokonać wszystkie 

problemy wychowawcze i zapewnić dziecku właściwy rozwój 

/ Michał Kędzierski. - Warszawa : Buchmann - Grupa Wydawnicza 

Foksal, copyright 2018. 

12. Jak wspomagać dziecko z FASD w edukacji / Teresa Jadczak-Szumiło, 

Katarzyna Kałamajska-Liszcz, Krzysztof Liszcz. 

- Warszawa : Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów 

Alkoholowych, 2018. 

4. Autyzm a prawo / redakcja naukowa Adam Górski, Błażej 

Kmieciak. - Warszawa : Difin, 2019. 

5. Bajki logopedyczne dla dzieci/ Agnieszka Nożyńska-Demianiuk; 

ilustracje Janusz Baszczak. - Kalisz: Wydawnictwo Martel, 

[2018]. 

6. Coaching kariery : doradztwo zawodowe w warunkach 

współczesnego rynku pracy / Małgorzata Sidor-Rządkowska. - 

Warszawa : Wolters Kluwer Polska, 2018. 

7. Codzienne gry i zabawy dla dzieci z zaburzeniami przetwarzania 

sensorycznego : 100 zajęć wzmacniających dzieci z problemami 

sensorycznymi / Barbara Sher ; przekład Katarzyna 

Bereda-Rosołek. - Gdańsk : Harmonia Universalis, 2018. 

8. Depresja i samobójstwa dzieci i młodzieży : żyć, nie umierać 

- poradnik dla rodziców i nauczycieli / Joanna Chatizow. - 

Warszawa : Difin, 2018. 

9. Dwa domy, jedno dzieciństwo : jak wychować dzieci po rozwodzie 

/ Robert E. Emery ; tłumaczył Krzysztof Puławski. - 

13. Kodeks bezpiecznej opieki w rodzicielstwie zastępczym / 

[Joanna Luberadzka-Gruca, Edyta Wojtasińska, Jolanta Zmarzlik]. 

- Warszawa : Biuro Rzecznika Praw Dziecka, [20-?]. 

14. Koduj, szyfruj : ćwiczenia wprowadzające do kodowania / 

autor Iga Indrychowska. - Kraków : Wydawnictwo Epideixis, 

cop. 2018. 

15. Metoda Pivot czyli Zwinny proces rozwoju kariery 

zawodowej / Jenny Blake ; [tłumaczenie Arkadiusz Romanek]. - 

Gliwice : Wydawnictwo Helion, copyright 2018. 

16. Metody badań online / red. Piotr Siuda. - [Gdańsk] : Wydaw. 

Naukowe Katedra, cop. 2016. 

17. Metodyka procesu resocjalizacji w młodzieżowych ośrodkach 

wychowawczych / Michał Kranc. - Wydanie I. - Kraków 

: Impuls, 2018. 

18. Mit pracy domowej / Alfie Kohn ; przekład z języka angielskiego 

Anna Boniszewska. - Podkowa Leśna : Wydawnictwo 

MiND, copyright 2018. 

STRONA 

29


19. Nagroda, informacja czy wyraz radości, czyli Dlaczego matki 

chwalą swoje dzieci? / Anna Szymanik-Kostrzewska, Paulina 

Michalska. - Wydanie pierwsze. - Warszawa : Difin, 2019. 

23. Nowe scenariusze zajęć : dla nauczycieli, pedagogów i rodziców 

/ Agnieszka Kozdroń. - Warszawa : Difin, 2019. 

24. Nowe wychowanie seksualne / Agnieszka Stein. - Warszawa 

: Wydawnictwo Mamania, copyright 2018. 

20. Narkotyki a demoralizacja : szansa na zmianę / redakcja naukowa 

Grzegorz Kudlak, Wojciech Wypler. - Warszawa : Difin, 

2018. 

25. O polskiej biedzie w latach 1990-2015 : definicje, miary 

i wyniki / Stanisława Golinowska. - Warszawa : Wydawnictwo 

Naukowe Scholar, 2018. 

21. Nieśmiali, skryci i społecznie niedopasowani : przewodnik po 

życiu z zespołem Aspergera / Cynthia Kim ; tłumaczenie Joanna 

Gilewicz. - Kraków : Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 

copyright 2018. 

22. Niska samoocena u dzieci : praktyczny poradnik dla specjalistów 

i rodziców / Margot Sunderland ; przekład Anna Sawicka-Chrapkowicz 

; ilustracje Nicky Armstrong. - Sopot : GWP, 

2019. 

26. Odruchy, uczenie się i zachowanie : okno do umysłu dziecka 

: nieinwazyjne podejście do rozwiązywania problemów związanych 

z uczeniem się i zachowaniem / Sally Goddard Blythe ; 

tłumaczenie Tomasz Śliwowski ; redakcja naukowa polskiego 

wydania Maria Matuszkiewicz. - Warszawa : Wydawnictwo 

Naukowe PWN, 2018. 

27. Odwrócona relacja : kiedy problemy rodziców zabierają 

dzieciństwo / Margot Sunderland ; przekł. [z ang.] Anna Sawicka-Chrapkowicz 

; il. Nicky Armstrong. - Wydanie 1 w języku 

Leszek Jan Zaleśny - Wicedyrektor Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Lesznie 

Kalendarium zmian w prawie – nie tylko oświatowym 

opublikowanych pomiędzy 1 marca 2019 r. a 31 maja 2019 r. 

Od 2012 r. ustawy i rozporządzenia publikowane 

są wyłącznie w formie elektronicznej – na stronie 

Rządowego Centrum Legislacji. Dzienniki Ustaw 

dostępne są pod adresem http://dziennikustaw.gov.pl, 

a Monitory Polskie na stronie http://monitorpolski.gov. 

pl/. 

UWAGA: Czytając rozporządzenie sprawdzaj na jakiej podstawie 

zostało wydane (ustawa– Karta Nauczyciela, ustawa 

o systemie oświaty czy ustawa – Prawo oświatowe, ustawa 

o finansowaniu zadań oświatowych itd.) i czy dotyczy 

szkół „przekształconych” czy „nieprzekształconych” 

(od 1.09.2019 r. tylko klas w szkołach nowego typu). 

Nowe przepisy - 15: 

1. 7 marca 2019 r. opublikowano w M. P. – poz. 222 obwieszczenie 

MKiDN z dnia 19 lutego 2019 r. w sprawie wykazu 

jednostek organizacyjnych podległych Ministrowi Kultury i Dziedzictwa 

Narodowego lub przez niego nadzorowanych (w tym 

277 uczelni i szkół artystycznych), 

2. 15 marca 2019 r. opublikowano w Dz. U. – poz. 502 

rozporządzenie MEN z dnia 28 lutego 2019 r. w sprawie szczegółowej 

organizacji publicznych szkół i publicznych przedszkoli 

– wchodzi w życie 1 września 2019 r., 

3. 21 marca 2019 r. opublikowano w Dz. U. – poz. 534 ustawę 

z dnia 21 lutego 2019 r. o Sieci Badawczej Łukasiewicz: 

1) art. 93 ww. ustawy wprowadza zmianę w art. 45 ust. 3 

ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (odesłanie 

do Prawa o szkolnictwie wyższym i nauce dotyczące podmiotów, 

pod opieką których może być realizowany eksperyment 

pedagogiczny) - weszła w życie 1.04.2019 r; 

2) art. 97 ww. ustawy wprowadza zmianę w art. 1 pkt 21 lit a 

STRONA 

30


ustawy z dnia 22 listopada 2018 r. o zmianie ustawy – Prawo 

oświatowe, ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych 

ustaw (jest to zmiana art. 45 ust. 3 PO, która wchodzi w życie 

1.09.2019 r.; jest to uwzględnienie zmiany, o której mowa w pkt 

1) - weszła w życie 1.04.2019 r. 


rozporządzenie MEN z dnia 21 marca 2019 r. w sprawie terminów 

przekazywania gminom dotacji celowej na dofinansowanie 

świadczeń pomocy materialnej o charakterze socjalnym 

oraz sposobu ustalania wysokości tej dotacji – weszło w życie 26 

marca 2019 r., 


rozporządzenie MEN z dnia 14 marca 2019 r. w sprawie udzielania 

dotacji celowej na wyposażenie szkół w podręczniki, materiały 

edukacyjne i materiały ćwiczeniowe w 2019 r. – weszło 

w życie 1 kwietnia 2019 r., 

6. 28 marca 2019 r. opublikowano w M. P. – poz. 276 obwieszczenie 

MEN z dnia 22 marca 2019 r. w sprawie prognozy 

zapotrzebowania na pracowników w zawodach szkolnictwa 

branżowego na krajowym i wojewódzkim rynku pracy, 

7. 1 kwietnia 2019 r. opublikowano w Dz. U. – poz. 607 

rozporządzenie MKiDN z dnia 27 marca 2019 r. w sprawie specjalistycznej 

jednostki nadzoru – weszło w życie 2 kwietnia 2019 

r. z mocą od 1 stycznia 2019 r., 


rozporządzenie MEN z dnia 3 kwietnia 2019 r. w sprawie 

ramowych planów nauczania dla publicznych szkół – wchodzi 

w życie 1 września 2019 r., 


rozporządzenie MEN z dnia 19 marca 2019 r. w sprawie kształcenia 

ustawicznego w formach pozaszkolnych – wchodzi w życie 

1 września 2019 r., 


rozporządzenie MKiDN z dnia 9 kwietnia 2019 r. w sprawie 

warunków i trybu przyjmowania uczniów do publicznych szkół 

i publicznych placówek artystycznych oraz przechodzenia z jednych 

typów szkół do innych – weszło w życie z dniem następującym 

po dniu ogłoszenia, z wyjątkiem § 7 ust. 2 pkt 1 i 2 oraz § 11 

ust. 1, które wchodzą w życie z dniem 1 września 2019 r., 


rozporządzenie MKiDN z dnia 22 marca 2019 r. w sprawie udzielania 

w 2019 r. publicznym szkołom artystycznym realizującym 

kształcenie ogólne w zakresie szkoły podstawowej, prowadzonym 

przez osoby prawne inne niż jednostki samorządu tery- 

torialnego lub osoby fizyczne, dotacji celowej na wyposażenie 

szkół w podręczniki, materiały edukacyjne lub materiały 

ćwiczeniowe – weszło w życie 29 kwietnia 2019 r., 


rozporządzenie MKiDN z dnia 8 kwietnia 2019 r. w sprawie klasyfikacji 

zawodów szkolnictwa artystycznego – wchodzi w życie 

1 września 2019 r., 

13. 19 kwietnia 2019 r. opublikowano w Dz. U. – poz. 730 ustawę 

z dnia 21 lutego 2019 r. o zmianie niektórych ustaw w związku 

z zapewnieniem stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego 

i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie 

ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych 

osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych 

oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie 

o ochronie danych) – weszła w życie (w większości) 3 maja 

2019 r.: 

Ustawa wprowadza zmiany m.in. w: 

1) Karcie Nauczyciela - art. 85w ust. 4 - zmiana nieistotna 

dla dyrektorów (dotyczy ustanowienia administratora danych 

dla rejestru orzeczeń dyscyplinarnych); 

2) ustawie o systemie oświaty - dodany art 13b (obowiązki 

szkoły i nauczycieli w zakresie przetwarzania danych 

osobowych) i uchylona lit g w art. 92k ust. 2 pkt 2 (istotne dla 

organizatorów i uczestników wypoczynku); 

3) ustawie - Prawo oświatowe - dodany art. 30a (analogiczny 

do art. 13b UoSO) oraz dodany pkt 12 w art. 68 w ust. 1 (nowy 

obo-wiązek dyrektora), 

14. 17 maja 2019 r. opublikowano w Dz. U. - poz. 932 rozporządzenie 

Rady Ministrów z dnia 14 maja 2019 r. w spra-wie wysokości 

środków finansowych przeznaczonych na wypłatę pomocy 

krajowej i pomocy unijnej w ramach finansowania programu 

dla szkół oraz wysokości stawek pomocy finansowej z tytułu 

realizacji działań w ramach tego programu w roku szkolnym 

2019/2020 - weszło w życie 18 maja 2019 r., 

15. 28 maja 2019 r. opublikowano w Dz. U. - poz. 991 

rozporządzenie MEN z dnia 16 maja 2019 r. w sprawie podstaw 

programowych kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego 

oraz dodatkowych umiejętności zawodowych w zakresie wybranych 

zawodów szkolnictwa branżowego – wchodzi w życie 

1 września 2019 r. 

Przepisy zmieniane - 13: 

1. 1 marca 2019 r. opublikowano w Dz. U. – poz. 402 rozporządzenie 

MEN z dnia 22 lutego 2019 r. zmieniające rozporządzenie 

w sprawie organizacji roku szkolnego – dotyczy szkół nieprze- 

STRONA 

31


kształconych – wchodzi w życie 1 września 2019 r., 



w sprawie oddziałów i szkół sportowych oraz oddziałów i szkół 

mistrzostwa sportowego – dotyczy szkół przekształconych – 

wchodzi w życie głównie 1 września 2019 r. z wyjątkiem § 1 pkt 

3 lit. a i pkt 4, które wchodzą w życie po upływie 14 dni od dnia 

ogłoszenia, 



w sprawie warunków wynagradzania egzaminatorów za udział 

w przeprowadzaniu egzaminów oraz nauczycieli akademickich 

za udział w przeprowadzaniu części ustnej egzaminu maturalnego 

– weszło w życie 30 marca 2019 r., 


rozporządzenie MEN z dnia 1 marca 2019 r. zmieniające 

rozporządzenie w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych 

od nauczycieli – weszło w życie 27 marca 2019 r. z wyjątkiem 

§ 1 pkt 1 w zakresie § 2 pkt 9 oraz § 1 pkt 4 i 6, które wchodzą 

w życie z 1 września 2019 r., 


rozporządzenie MKiDN z dnia 26 marca 2019 r. zmieniające 

rozporządzenie w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania 

uczniów w publicznych szkołach artystycznych – 

weszło w życie 2 kwietnia 2019 r., 


rozporządzenie MEN z dnia 2 kwietnia 2019 r. zmieniające 

rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i sposobu 

przeprowadzania egzaminu ósmoklasisty – weszło w życie 3 

kwietnia 2019 r., 


rozporządzenie MEN z dnia 2 kwietnia 2019 r. zmieniające 

rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunków i sposobu 

przeprowadzania egzaminu gimnazjalnego i egzaminu maturalnego 

– weszło w życie 3 kwietnia 2019 r., 



rozporządzenie w sprawie praktycznej nauki zawodu – dotyczy 

szkół nieprzekształconych - wchodzi w życie 1 września 2019 r., 



rozporządzenie w sprawie kształcenia osób niebędących obywatelami 

polskimi oraz osób będących obywatelami polskimi, 

które pobierały naukę w szkołach funkcjonujących w systemach 

oświaty innych państw – dotyczy szkół nieprzekształconych - 

weszło w życie 25 kwietnia 2019 r., 



rozporządzenie w sprawie kształcenia osób niebędących obywatelami 

polskimi oraz osób będących obywatelami polskimi, 

które pobierały naukę w szkołach funkcjonujących w systemach 

oświaty innych państw – dotyczy szkół przekształconych 

- weszło w życie 27 kwietnia 2019 r., 


rozporządzenie MRPiPS z dnia 15 kwietnia 2019 r. zmieniające 

rozporządzenie w sprawie warunków wynagradzania 

za pracę i przyznawania innych świadczeń związanych z pracą 

dla pracowników niebędących nauczycielami, zatrudnionych 

w szkołach i placówkach oświatowych prowadzonych przez 

organy administracji rządowej oraz w niektórych innych jednostkach 

organizacyjnych – weszło w życie (w większości) 

20 kwietnia 2019 r., 

12. 26 kwietnia 2019 r. opublikowano w Dz. U. – poz. 761 ustawę 

z dnia 25 kwietnia 2019 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty 

ustawy – Prawo oświatowe – weszła w życie 27 kwietnia 2019 r., 

13. 17 maja 2019 opublikowano w Dz. U. - poz.928 rozporządzenie 

MS z dnia 26 kwietnia 2019 r. zmieniające rozporządzenie 

w sprawie szczegółowych kryteriów i trybu dokonywania 

oceny pracy nauczycieli zakładów poprawczych i schronisk 

dla nieletnich, zakresu informacji zawartych w karcie oceny 

pracy, składu i sposobu powoływania zespołu oceniającego oraz 

trybu postępowania odwoławczego - weszło w życie 31 maja 

2019 r. 

Teksty jednolite aktów prawnych (1) – ogłaszane na podstawie 

art. 16 ustawy z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych 

i niektórych innych aktów prawnych (Dz. U. z 2017 

r. poz. 1523 ze zm.) - teksty jednolite aktów prawnych ogłasza się 

nie rzadziej niż raz na 12 miesięcy, jeżeli były one nowelizowane: 

1. 5 marca 2019 r. opublikowano w Dz. U. – poz. 418 obwieszczenie 

MRPiPS z dnia 8 lutego 2019 r. w sprawie ogłoszenia 

jednolitego tekstu rozporządzenia MPIPS w sprawie 

warunków wynagradzania za pracę i przyznawania innych 

świadczeń związanych z pracą dla pracowników niebędących 

nauczycielami, zatrudnionych w szkołach i placówkach oświatowych 

prowadzonych przez organy administracji rządowej 

oraz w niektórych innych jednostkach organizacyjnych. 

STRONA 

32


Jarosław Łukaszewski - CDN Leszno 

CDN na Facebook’u 

Szanowni Państwo, Jak zapewne Państwo zauważyli, 26 czerwca br. minęły 4 lata obecności CDN Leszno na facebook’u. 

Przyznajemy, że początkowo raczkowaliśmy w social mediach, aczkolwiek od roku staramy się być aktywni, 

pomocni i często zabawni. 

Dlaczego jesteśmy obecni wśród ponad 2 miliardów ludzi na świecie? Dzięki facebook”owi, który jest serwisem 

społecznościowym, tworzymy z Wami sieci i grupy, dzielimy się wiadomościami, zdjęciami i filmami oraz informujemy 

o ważnych i ciekawych przedsięwzięciach organizowanych przez CDN Leszno i Urząd Marszałkowski Województwa 

Wielkopolskiego. Podobno przeciętny użytkownik spędza na Facebooku około 21 minut, my spędzamy 

go znacznie więcej, nie tylko w godzinach pracy, ale często poza nimi. Zapytacie dlaczego? Robimy to dla Państwa, 

chcemy, aby Pańśtwo zawsze byli na bieżąco z informacjami. „Wrzucamy” posty poważne, ale często też takie 

z przymrużeniem oka. 

Przy okazji tego małego jubileuszu naszej obecności chcemy Wszystkim naszym czytelnikom, sympatykom serdecznie 

podziękować za obecność na naszym fb, a jest już Państwa – 1125. 

Ta liczba systematycznie się powiększa. 

Dziękujemy i zapraszamy. 

Wielkopolski Turniej Orlika 

STRONA 

33


“Galeria na Letnim” 

Dzień Samorządu Terytorialnego 

STRONA 

34


Z życia Departamentu Edukacji i Nauki UMWW w Poznaniu 

„Okrągły stół – lekcja historii, 4 czerwca 1989 – 

30 lat później” 

Pan Marek Woźniak, Marszałek Województwa Wielkopolskiego, Pani Dorota Kinal, Dyrektor DEiN, Pan Paweł 

Borowski, Dyrektor Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Lesznie uczestniczyli w Konferencji pt. „Okrągły stół 

– lekcja historii, 4 czerwca 1989 – 30 lat później” przygotowanej przez Departament Edukacji i Nauki Urzędu 

Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego. 

Konferencję poprowadził prof. Waldemar Łazuga, a panelistami byli ważni świadkowie i uczestnicy wydarzeń sprzed 30 laty: 

Hanna Suchocka, pierwsza kobieta premier RP, Anna Potok, zasłużona działaczka I Solidarności, więźniarka i aktywna działaczka 

Komitetów Obywatelskich w czerwcu 1989 r., Maciej Musiał kierujący Komitetami Obywatelskimi w Wielkopolsce i Leonard Szymański, 

legenda poznańskiej Solidarności. 

STRONA 

35

PLACÓWKI OŚWIATOWE 

PROWADZONE PRZEZ SAMORZĄD 

WOJEWÓDZTWA WIELKOPOLSKIEGO 

PODLEGŁE DEPARTAMENTOWI 

EDUKACJI I NAUKI 

Placówki Oświatowe Prowadzone Przez 

Samorząd Województwa Wielkopolskiego 

Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Kaliszu 

pełna informacja dostępna na stronie: 

www.odn.kalisz.pl 

Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Koninie 


www.cdnkonin.pl 



www.cdn.leszno.pl 

Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Pile 


www.cdn.pila.pl 

Ośrodek Doskonalenia Nauczycieli w Poznaniu 


www.odnpoznan.pl 

Centrum Wsparcia Rzemiosła, Kształcenia 

Dualnego i Zawodowego w Kaliszu 

www.cwrkdiz.kalisz.pl 


Dualnego i Zawodowego w Koninie 

www.cwrkdiz.konin.pl 


Dualnego i Zawodowego w Lesznie 

www.cwrkdiz.leszno.pl 


Dualnego i Zawodowego w Pile 

www.cwrkdiz.pila.pl 


Dualnego i Zawodowego w Poznaniu 

www.cwrkdiz.poznan.pl 

Wielkopolskie Samorządowe Centrum Kształcenia 

Zawodowego i Ustawicznego: 

- w Gnieźnie, ul. Mieszka I nr 27, www.wsckziu.gniezno.pl 

Centrum oferuje naukę na następujących kierunkach: 

Terapeuta Zajęciowy, Opiekun Medyczny, Technik Masażysta, Technik Farmaceutczny, 

KKZ Florysta, Technik usług kosmetycznych, Opiekunka środowiskowa, 

Asystent osoby niepełnosprawnej 

- w Koninie, ul. Przemysłowa 4, www.wsckziu.konin.pl 


Terapeuta Zajęciowy, Opiekun Medyczny, Technik Usług Kosmetycznych, Technik 

Masażysta, Technik Elektroradiolog, Asystent Osoby Niepełnosprawnej, 

Higienistka Stomatologiczna, Technik farmaceutyczny, Technik Sterylizacji Medycznej, 

Technik Elektroniki i informatyki Medycznej 

- w Ostrowie Wielkopolskim, ul. Limanowskiego 17, 

www.msz-ostrow.cba.pl 


Terapeuta Zajęciowy, Opiekun Medyczny, Technik Usług Kosmetycznych, Technik 

Masażysta, Technik Farmaceutyczny, Opiekunka Dziecięca, Higienistka 

Stomatologiczna, Asystentka Stomatologiczna, Technik Elektroradiolog 

- Nr 1 w Poznaniu, ul. Szamarzewskiego 99, www.msz.poznan.pl 


Opiekun Medyczny, Technik Usług Kosmetycznych, Technik Masażysta, Technik 

Farmaceutyczny, Ortoptystka, Technik BHP, Technik Elektroradiolog, Technik 

Elektroniki i Informatyki Medycznej 

- Nr 2 w Poznaniu, ul. Mostowa 6, www.wsck.pl 


Asystentka Stomatologiczna, Higienistka Stomatologiczna, Technik Dentystyczny, 

Asystent Osoby Niepełnosprawnej, Opiekun Medyczny, Opiekun Osoby 

Starszej, Opiekun w Domu Pomocy Społecznej, Opiekunka Dziecięca, Technik 

Masażysta, Terapeuta Zajęciowy 

- w Rawiczu, ul. gen. Grota Roweckiego 6, www.medyk-rawicz.pl 


Technik Usług Kosmetycznych, Technik BHP, Opiekun Osoby Starszej, Terapeuta 

Zajęciowy, Opiekun w Domu Pomocy Społecznej, Opiekunka Środowiskowa, 

Opiekunka Dziecięca, Asystent Osoby Niepełnosprawnej, Technik Masażysta, 

Opiekun Medyczny 

- w Złotowie, ul. Szkolna 3, www.wsckziu-zlotow.pl 


Opiekun Medyczny, Technik Archiwista, Technik Masażysta, Technik Usług Kosmetycznych, 

Opiekunka Dziecięca, Asystent Osoby Niepełnosprawnej, Opiekuun 

Osoby Starszej, Florysta 

Wielkopolskie Samorządowe Centrum Kształcenia Ustawicznego 

we Wrześni, ul. Wojska Polskiego 2a, www.wscku-wrzesnia.pl 


Florysta, Technik Usług Kosmetycznych, Technik Logistyk, Technik Admini-stracji, 

Technik Archiwista, Technik Rachunkowości, Opiekun Medyczny, Asystent 

Osoby Niepełnosprawnej, Technik Budownictwa

Problemy Oświaty i Wychowania

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?