Kuklonyeliswe abafundi 'UMasipala awuphathwe kahle ... - Durban
Kuklonyeliswe abafundi 'UMasipala awuphathwe kahle ... - Durban
Kuklonyeliswe abafundi 'UMasipala awuphathwe kahle ... - Durban
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Ikhasi 2 IZINDABA<br />
03 Febhuwari 2012 - 16 Febhuwari 2012<br />
MAYELANA<br />
NATHI<br />
EZasegagasini Metro<br />
iphephandaba likaMasipala<br />
weTheku elidlulisa izindaba<br />
zentuthuko eThekwini.<br />
Liphinde linike <strong>abafundi</strong> ithuba<br />
lokuthi bakwazi ukuletha imibono<br />
yabo. Liphuma njalo emuva<br />
kwamaso-nto amabili ngoLwesihlanu.<br />
Kushicilelwa amaphephandaba<br />
angu 400 000.<br />
Xhumana nathi:<br />
eZasegagasini Metro, PO Box<br />
5588, <strong>Durban</strong>, 4000<br />
Newsroom: 031 311 4813/<br />
81/84, iFax: 031 3328051<br />
Reception: 031 311 4827<br />
nyathikazit@durban.gov.za<br />
IZISEBENZI<br />
Umhleli: Ntsiki Magwaza<br />
Abahleli bezindaba:<br />
Mandla Nsele no Themba<br />
Nyathikazi<br />
Umdidiyeli wezindaba: Mack<br />
Makhathini<br />
Ababhali: Nondu Ngcongo,<br />
Romita Hanuman, Themba<br />
Khumalo, Sane Shandu, ,<br />
Sohana Singh, Khaya Sengani,<br />
Gugu Mdlalose, S’celo<br />
Khuzwayo, Vuyolwethu Gwala,<br />
Priah Dass, Noluthando Mkhize,<br />
Simphiwe Dlamini noRodney<br />
Moore<br />
Umthwebuli: Jessie Singh<br />
Abahumushi: Themba Nyathikazi,<br />
Mack Makhathini, Themba<br />
Khumalo, Nondu Ngcongo,<br />
S’celo Khuzwayo, Noluthando<br />
Mkhize, Simphiwe Dlamini<br />
iGraphics: Amith Sewparsad,<br />
Zama Zwane, Zakhe Ntshingila<br />
SIMPHIWE DLAMINI no<br />
SMANGELE RADEBE<br />
USIHLALO weKomidi<br />
lezokuThuthukiswa<br />
koMnotho eThekwini, iPhini<br />
le Meya, uNomvuzo<br />
Shabalala usezamukele<br />
izindaba ezimnandi zokuthi<br />
i-Ushaka Marine World<br />
yenyuse inzuzo yayo<br />
ngamaphesenti angu-15.<br />
I-Ushaka Marine World ibe<br />
namaholidi amahle kakhulu<br />
njengoba bengaphezu<br />
kwamakhulu ayizinkulungwane<br />
eziyisihlanu abantu<br />
abavakashele le ndawo<br />
eyintandokazi kwaZulu-<br />
Natal. Okudonsa izivakashi<br />
umshununuzo ongomkhulu<br />
kunayo yonke e-Afrika<br />
otholakala e-UShaka Marine<br />
kuphela. Abavakashi<br />
baphinde bathokozele<br />
ukuthilileka kule ndawo<br />
njengoba izintombi<br />
zivunyelwa ukuthenga<br />
zigqoke amabhikhini kanti<br />
namageza eziqimbele.<br />
UShabalala uthe amabhizinisi<br />
kaMasipala lawa afana<br />
no-UShaka Marine, Inkosi<br />
Albert Luthuli Convention<br />
Centre ne-Moses Mabhida<br />
Stadium ayengakhelwe<br />
ukwenza inzuzo kodwa<br />
iqhaza lawo lidlula lokhu<br />
abantu abakubona<br />
ngamehlo.<br />
“Kuyajabulisa ukubona<br />
ukuthi i-UShaka Marine<br />
manje ikhombisa ukukhula.<br />
Uma ubuka isibalo sabantu<br />
abavakashele e-Ushaka<br />
kuyabonakalisa ukuthi<br />
kukhona esesikwenza <strong>kahle</strong><br />
manje. Ngezinhlelo esinazo<br />
ngenjeKomidi kanye neDolobha<br />
ukuheha izivakashi<br />
angingabazi ukuthi naku-<br />
Beka uvo ngokuqanjwa<br />
kwamagama emigwaqo<br />
IMIGWAQO: UMasipala ucela nilethe izimvo zenu<br />
ngokuqanjwa kabusha kwemigwaqo<br />
KHAYA SENGANI<br />
UMASIPALA weTheku<br />
wenelisekile ngendlela<br />
oluqhuntshwa ngayo uhlelo<br />
lokuqanjwa kwamagama<br />
emigwaqo.<br />
Lokhu kulandela umyalelo<br />
owawukhishwe inkantolo<br />
enkulu ukuthi uMasipala<br />
kumele ibuyekeze imigwaqo<br />
eyisishiyagalolunye (9)<br />
ngoba imigomo<br />
ayilandelwangwa ngendlela<br />
ngesikhathi ishintshwa futhi<br />
kunabantu abangajabulile.<br />
Yenyukile inzuzo ye-Ushaka<br />
Marine World<br />
lonyaka izophinde inyuke<br />
inzuzo,” kusho uShabalala<br />
engeza ngokuthi ukuvuselelwa<br />
kwe-beachfront kanye<br />
nokunwetshwa kwe-promenade<br />
kube nomthelela<br />
omkhulu. Isikhulu esiphezulu<br />
e-Ushaka Marine,<br />
uShawn Thompson, uthe<br />
babe namaholidi amahle<br />
kakhulu. I-Village Walk<br />
UMasipala washicilela<br />
isikhangiso<br />
emaphephandabeni<br />
esasinxusa amalungu<br />
emiphakathi ukuthi babeke<br />
uvo lawo ngodaba<br />
lokushitshwa kwamagama<br />
emigwaqo nokuthi ikuphi<br />
abafisa kwenzeke.<br />
IPhini leNhloko yakwa-<br />
Geographic Information<br />
Sytem, uSiyabonga Mngadi<br />
uthe kubalulekile ukuthola<br />
uvo lwabantu ukuze nabo<br />
babeke eyabo imibono.<br />
“Kukhona umhlangano<br />
SHELELELA: I-Duzi River ithandwa kakhulu e-Ushaka<br />
Marine World. Bangama-500 000 abantu abavakashe<br />
e-Ushaka ngamaholide Isithombe: SITHUNYELWE<br />
ibibhizi kakhulu kanti<br />
nabanikazi bezitolo basitshele<br />
ukuthi konke kuhambe<br />
<strong>kahle</strong>. Nepaki yona<br />
uqobo ibigcwele ichichima<br />
kwaze kwadinga ukuthi<br />
bakhe izitolo zamathikithi<br />
zesikhashana. Ukwethula<br />
kwabo izindawo eziyishiyagalolunye<br />
ezintsha zokuzithokozisa<br />
kwenze uShaka<br />
ozobizwa lapho imiphakathi<br />
izothola ithuba lokwenza<br />
izincomo noma iphakamise<br />
amagama amaqhawe abona<br />
efanele ukuthi angasali<br />
kulolu hlelo lokushintshwa<br />
kwamagama emigwaqo,”<br />
kuchaza uMngadi.<br />
Ikomidi elengamele<br />
ezokubusa ngokuBambisana<br />
nezindaba zabaSebenzi<br />
libone kungumbono omuhle<br />
futhi lavumelana ukuthi<br />
bangawashintsha amagama<br />
alemigwaqo engu-9<br />
njengoba beyaleliwe, uma<br />
nje imiphakathi ingabasiza<br />
ngokuthumela ekufisayo.<br />
Kuyimanje sesithole izethulo<br />
ezibalelwa ku- 8 500 ezivela<br />
emiphakathini.<br />
Nalu uhla lwemigwaqo<br />
ethintekayo: Victoria<br />
Embankment (Margaret<br />
Mncadi Avenue), Stanger<br />
Street (Stalwart Simelane<br />
Street), NMR Avenue<br />
(Masabalala Yengwa<br />
Avenue), Point Road<br />
(Mahathma Gandhi Road),<br />
Alice Street (Johannes Nkosi<br />
Street), Grey Street (Dr Yusuf<br />
Dadoo Street), Broad Street<br />
(Dr Yusuf Dadoo Street),<br />
Commercial Road (Dr AB<br />
Xuma Street) no -M4 -<br />
Northern Freeway (Ruth First<br />
Freeway.)<br />
senganik@durban.gov.za<br />
Marine World yazihambela<br />
yodwa uma iqhathaniswa<br />
nezinye izindawo ezifana<br />
nayo.<br />
“Sikwazile ukufika emgomweni<br />
ebesizibekele wona<br />
kaDisemaba njengoba senze<br />
inzunzo ka 15% uma<br />
kuqhathaniswa nonyaka<br />
odlule. Sethule izindawo<br />
ezintsha eziyisishiyagalolunye,<br />
lokhu kwenze savakashelwa<br />
abantu abangu-<br />
163 000. Laba ngabantu<br />
abakhokhile ukungena e-<br />
Ushaka Marine, ukuthengwa<br />
kwamathikithi ikona<br />
okusilekelele kakhulu<br />
ekwenzeni umgomo wethu<br />
kaDisemba,” kusho<br />
uThompson. Ezinye zezindawo<br />
zivuselelwe kabusha<br />
njengePenguin Rookers<br />
ukuze ihehe izivakashi.<br />
“Sethule i-Splish Splash<br />
Sprinkler Island yabaneminyaka<br />
engaphansi kuka-12.<br />
Ezinye izindawo ezintsha<br />
esizithulile kube i-New Seal<br />
Show, Anaconda Photo Shop,<br />
Dragons, Pop up Tank, New<br />
Mascot Show ne Animal<br />
Encounters”, kwengeza u-<br />
Thompson nothe kulonyaka<br />
bazokwethula umshubuluzo<br />
okungowesithathu ngobukhulu<br />
emhlabeni jikelele .<br />
Owengamele ezokukhangisa<br />
e- UShaka Marine, u-<br />
Grant Adams uthe:“I- website<br />
yethu ivakashelwa<br />
ngabantu abangu- 45 000<br />
abasha nyanga zonke. Ikhasi<br />
lethu ku-Facebook linabantu<br />
abangu-35 000 . Abantu<br />
bathole ithuba lokubona u-<br />
Cambit, i-penguin oseneminyaka<br />
engaphezu kuka-45 ,”<br />
kusho u- Adams.<br />
dlaminisimphiwe@durban.gov.za<br />
radebesimangele@durban.gov.za<br />
EMANDULO:<br />
Lena ngenye<br />
yezinyoni zasenduloesezaphelaemhlabeni.<br />
Igama<br />
layo uDodo.<br />
USolwazi<br />
waseMelika<br />
ohlonishwayo,<br />
u-Leon<br />
Claessens<br />
usefikile<br />
ukuzoxilonga<br />
amathambo<br />
ayo<br />
Isithombe:<br />
SITHUNYELWE<br />
Ucwaningo ngenyoni<br />
yasendulo<br />
SIMPHIWE DLAMINI<br />
AMATHAMBO enyoni<br />
eyayidume ngokuthi iDodo<br />
asegcinwe e-<strong>Durban</strong> Natural<br />
Science Museum iminyaka<br />
eyikhulu, kungenzeka ukuthi<br />
angamanye amathambo<br />
aloluhlobo lwenyoni esezisele<br />
zimbili emhlabeni<br />
wonke. USolwazi waseMelika<br />
ohlonishwayo, u-Leon Claessens<br />
nguyena oveze le ndabuzekwayo<br />
emva kokuba<br />
etheleke eThekwini ukuzoxilonga<br />
lamathambo asebe<br />
ingxenye yemibukiso e-<br />
<strong>Durban</strong> Natural Science<br />
Museum kusuka ngonyaka<br />
ka-1919. Ama Dodo izinyoni<br />
ezinkulu ezingakwazi ukundiza<br />
ebezihlala esiqhingini<br />
saseMauritius. Bengaphezu<br />
kwemitha ubude futhi banesisindo<br />
esingu-20 kg. Isimanga<br />
ukuthi bayizihlobo<br />
namajuba. Lezi nyoni zohlobo<br />
olwehlukile zabhubha<br />
ngeminyaka yo-1600 emva<br />
kancane nje kokuthi kuqale<br />
ukuhlala abantu kulesi siqhingi.<br />
U-Allen David, owengamele<br />
imibukiso, uthe emva<br />
NOLUTHANDO MKHIZE<br />
KULINDELEKE ukuthi i-<br />
EThekwini Transport<br />
Authority (ETA) wethule<br />
izimpawu ezintsha ezizosiza<br />
esiminyaminyeni sezimoto<br />
emgwaqeni uHarry Gwala<br />
(Spine) nokuzosiza ekutheni<br />
izimoto zihambe kangcono<br />
uma ziyongena ku-N3.<br />
“Ukulungiswa kabusha<br />
kwendawo kuzoba yingxenye<br />
yokufaka izimpawu<br />
ezingehlisa isiminyaminya<br />
kuphinde kusize izimoto<br />
zikwazi ukungena kangcono<br />
e-Westway Business Park,”<br />
kusho uCarlos Esteves oyi-<br />
Phini leNhloko, yakwaRoads<br />
Management kwa-ETA.<br />
U-Esteves uthe umsebenzi<br />
kuleya ndawo kungenzeka<br />
uthathe izinyanga<br />
eziyisithupha noma<br />
eziyisishagalombili.<br />
Uthe, “Mhlawumbe<br />
kungaba ngumbono<br />
ongcono ukuthi abashayeli<br />
abasuka eCato Manor<br />
bahambe ngo-Vusi Mzimela<br />
(Bellair Road) bese bengena<br />
ku-M7, M13 noN3 kuzoya<br />
ngokuthi bafuna ukuya<br />
eWestville noma ePinetown<br />
yini”.<br />
Ngonyaka odlule u-ETA<br />
kokubhubha kwalezi zinyoni<br />
kwatholakala ixhaphozi<br />
kulesi siqhingi ligcwele<br />
amathambo anhlobonhlobo<br />
kodwa amathambo aphelele<br />
awatholakalanga.<br />
“uClaessens nethimba lakhe<br />
basebenzise ubuchwepheshe<br />
be-3D ukuxilonga lamathambo.<br />
Umsebenzi kaSolwazi<br />
uveze ukubaluleka nokuba<br />
igugu kwalamathambo. Lolu<br />
cwaningo lwakhe luqinisekise<br />
ukuthi lamathambo<br />
atholakale lapha eThekwini<br />
anguzakwabo walawa<br />
amanye esesiqhingini sase<br />
Mauritius,” kusho u-Allen.<br />
“Lokhu okwenziwe<br />
nguSolwazi Claessens<br />
kukhombisa ngokusobala<br />
ukuthi kuningi<br />
esingakufunda uma<br />
imibukiso yethu<br />
engamagugu ingaxilongwa<br />
kabusha ngobuchwepheshe<br />
besimanje. Ngokuthola kuka<br />
Cleassens amathambo<br />
eDodo nokuyiwona<br />
asaphelele futhi agcinwe<br />
<strong>kahle</strong> kakhulu,” kwenaba u-<br />
David.<br />
dlaminisimphiwe@durban.gov.za<br />
Kuzothulwa<br />
izimpawu ezintsha<br />
zomgwaqo<br />
wagunyazwa ukulula<br />
umgwaqo u-Sylvester Ntuli<br />
(Brickhill Road) kwakhonjwa<br />
u-Suncoast Boulevard ukuthi<br />
yiwona okufanele ululwe<br />
ukuze kwehle isiminyaminya<br />
sezimoto ku-Snell Parade.<br />
“Ukululwa kuka-Sylvester<br />
Ntuli Road ngezinye<br />
zezinhlelo zokuthuthukiswa<br />
kwe-Beachfront. Umsebenzi<br />
waqala ngo-8 Mashi 2011<br />
waphela ngo-Novemba<br />
2011,” kusho uGary Kimber<br />
oyi-Project Manager yakwa-<br />
Strategic Projects.<br />
UKimber uthe ukululwa<br />
komgwaqo kubize u-R7,3<br />
million. Wathi mancane<br />
amathuba okuthi kwakhiwe<br />
eminye imigwaqo efana<br />
nalena ngoba imgwaqo<br />
eminingi yasedolobheni<br />
laseThekwini ithuthukile. U-<br />
ETA ubheka njalo izindlela<br />
ezingcono zokwehlisa<br />
isiminyaminya sezimoto.<br />
Ukuthola imininigwane<br />
egcwele ungashayela le<br />
nombolo: 080 131 3013<br />
noma uthumele i-sms ku-<br />
083 707 3013 email:<br />
eservices@dmws.durban.gov.<br />
za (<br />
mailto:email:%20eservices@<br />
dmws.durban.gov.za )<br />
mkhizeng@durban.gov.za