Seminario de complejidad sintáctica 2006 - Maestría en Lingüística ...
Seminario de complejidad sintáctica 2006 - Maestría en Lingüística ...
Seminario de complejidad sintáctica 2006 - Maestría en Lingüística ...
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Complem<strong>en</strong>tación <strong>en</strong> purépecha<br />
Claudine Chamoreau<br />
CNRS-IRD, CIESAS<br />
claudine@vjf.cnrs.fr<br />
En esta comunicación se analizan los tipos <strong>de</strong> cláusulas <strong>de</strong><br />
complem<strong>en</strong>to que exist<strong>en</strong> <strong>en</strong> purépecha, l<strong>en</strong>gua g<strong>en</strong>éticam<strong>en</strong>te<br />
aislada, hablada por 110,000 personas, principalm<strong>en</strong>te <strong>en</strong> el<br />
estado <strong>de</strong> Michoacán, México.<br />
Tradicionalm<strong>en</strong>te, las cláusulas complem<strong>en</strong>to son <strong>de</strong>finidas<br />
con criterios sintácticos, esto es, como un argum<strong>en</strong>to <strong>de</strong>l predicado<br />
<strong>de</strong> la oración (Noonan 1985) y funcionales, como la<br />
expresión <strong>de</strong> una relación particular <strong>en</strong>tre dos ev<strong>en</strong>tos (Cristofaro<br />
2003).<br />
En esta contribución, se tomaran <strong>en</strong> cu<strong>en</strong>ta estas dos perspectivas.<br />
Se <strong>de</strong>scribirán, <strong>en</strong> primer lugar, las particularida<strong>de</strong>s<br />
morfo<strong>sintáctica</strong>s <strong>de</strong> cada uno <strong>de</strong> los tres tipos <strong>de</strong> cláusulas <strong>de</strong><br />
complem<strong>en</strong>to pres<strong>en</strong>tes <strong>en</strong> purépecha:<br />
Tipo 1. Finito con complem<strong>en</strong>tante<br />
Xi a}i-S-ka [eSki-ri yóntani<br />
1IND <strong>de</strong>cir-AOR-ASER1/2 COMP-2 tar<strong>de</strong><br />
xó-nkwa-pirin-ka]<br />
v<strong>en</strong>ir-c<strong>en</strong>trip-cond-subj<br />
‘Le dije que regresarías tar<strong>de</strong>’. (Ihutazio-Agustina20, 52)<br />
Tipo 2. Finito con interrogativo<br />
mí-ti-S-ka-ri ne xu-a-ø<br />
saber-cara-AOR-ASER1/2-2 INTER v<strong>en</strong>ir-FUT-INT<br />
‘Sabes quién v<strong>en</strong>drá’. (Zipiajo-Emelia5, 19)<br />
Tipo 3. No Finito<br />
wé-ka-SÆn-ka-kSÆ waa-ni<br />
querer-FT-HAB-ASER1/2-1PL bailar-INF<br />
‘Queremos bailar’. (Jarácuaro-Celia17, 91)<br />
15