31.05.2013 Views

Descargar - Academia de la Llingua Asturiana

Descargar - Academia de la Llingua Asturiana

Descargar - Academia de la Llingua Asturiana

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

CULTURES. REWA ASTURIANA DE CULTURA<br />

dad <strong>de</strong> insta<strong>la</strong>r molinos eléctricos para uso <strong>de</strong> <strong>la</strong> caseria ha<br />

consumado <strong>la</strong> actual situación <strong>de</strong> abandono <strong>de</strong> los molinos<br />

<strong>de</strong> agua. Muchos <strong>de</strong> éstos se encuentran en un penoso esta-<br />

do <strong>de</strong> conservación (González-Quevedo, 1987: 149).<br />

Otru motivu, que l'infonnante en trabayu etnográficu <strong>de</strong><br />

Vil<strong>la</strong>viciosa reconoz esplícitamente, ye que munchos moli-<br />

nos tienen dificultaes pa tener l'agua necesario, porque<br />

agora l'agua tien usos diferentes y más intensos, comu ye'l<br />

casu <strong>de</strong> les traí<strong>de</strong>s d'agua a les cases. Tamién nos infor-<br />

mantes <strong>de</strong> Vil<strong>la</strong>viciosa y d'otros llugares vemos que les<br />

fábriques <strong>de</strong> fariña apumeren a les families una posibilidá<br />

que-y quitaba puxu al procesu total <strong>de</strong> <strong>la</strong> panificación<br />

doméstica (Cf. González-Quevedo, 1987: 149-151).<br />

Al fa<strong>la</strong>r <strong>de</strong> <strong>la</strong> cultura <strong>de</strong>l pan hai que fa<strong>la</strong>r <strong>de</strong>l molin <strong>de</strong><br />

marea que ye una interesantísima muestra d'aprovecha-<br />

mientu <strong>de</strong> recursos hidráulicos. Güei alcontramos el molín<br />

<strong>de</strong> marees <strong>de</strong> La Enciena, na ría <strong>de</strong> Vil<strong>la</strong>viciosa. El molín<br />

cueye l'agua co<strong>la</strong> pleamar y al baxar el nivel zárrase <strong>la</strong><br />

compuerta y l'agua mueve los ro<strong>de</strong>nos.<br />

AMASAR Y ENFORNAR<br />

Na economía na que <strong>la</strong> familia ye <strong>la</strong> unida <strong>de</strong> consumu<br />

y <strong>de</strong> producción, <strong>la</strong> caseria asturiana suel encargase el<strong>la</strong><br />

mesma <strong>de</strong> facer el pan pa los sos miembros. Antes <strong>de</strong> lle-<br />

gar <strong>la</strong> economía <strong>de</strong> mercáu, toles caseríes <strong>de</strong>sarrol<strong>la</strong>ben <strong>la</strong><br />

el<strong>la</strong>boración propia <strong>de</strong>l pan. Estos l<strong>la</strong>bores terminen nel<br />

fornu o forna propiedá <strong>de</strong> <strong>la</strong> casa, porque <strong>la</strong> panificación<br />

doméstica ntAsturies ye diferente <strong>de</strong> <strong>la</strong> que nos <strong>de</strong>scribe<br />

Enzo Spera: en Basilicate [Italia) les muyeres lleven <strong>la</strong><br />

masa al pana<strong>de</strong>ru, que trabaya'l fornu. De toles maneres,<br />

n'Asturies non siempre s'enforna en fomu o foma <strong>de</strong> casa:<br />

en trabayu <strong>de</strong> M" Antonia Pedregal atestíguasenos que <strong>la</strong><br />

boroña cocíase en <strong>de</strong>lles ocasiones co<strong>la</strong> quemaina <strong>de</strong> tapi-<br />

nos cuandu <strong>la</strong> xente estapinaba un prau pa volvelu tierra<br />

y paez qu'esta boroña fecha asina prestaba muncho: sabía

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!