Interactivo de casos clínicos - PROSICS Barcelona
Interactivo de casos clínicos - PROSICS Barcelona
Interactivo de casos clínicos - PROSICS Barcelona
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
a buscar consejo pre-viaje por ese mismo motivo4 , como<br />
sucedió con esta niña.<br />
– La edad pediátrica <strong>de</strong> la paciente podría suponer un<br />
factor <strong>de</strong> riesgo adicional al viaje, como se <strong>de</strong>muestra<br />
en un estudio don<strong>de</strong> los niños eran más visitados en los<br />
primeros 7 días tras el viaje, requerían mayor hospitalización,<br />
recibían menos consejos previos al viaje y eran en<br />
mayor proporción VFR, en comparación a los adultos5 .<br />
No obstante, en otro estudio los niños presentaron similar<br />
inci<strong>de</strong>ncia <strong>de</strong> morbilidad asociada al viaje que los adultos,<br />
excepto para la fiebre, hecho que cuestionaría la opinión<br />
<strong>de</strong> <strong>de</strong>saconsejar el viaje con niños a países tropicales6 .<br />
– Los niños representan el 10-15% <strong>de</strong> los pacientes con<br />
malaria importada y pue<strong>de</strong>n <strong>de</strong>sarrollar complicaciones<br />
graves, especialmente en los <strong>casos</strong> <strong>de</strong> malaria por P.<br />
falciparum 3 .<br />
– El análisis microscópico <strong>de</strong> la gota gruesa es la piedra<br />
angular <strong>de</strong>l diagnóstico <strong>de</strong> laboratorio. En caso <strong>de</strong> alta<br />
sospecha con resultados negativos <strong>de</strong> microscopía, se<br />
<strong>de</strong>bería repetir la prueba hasta tener por lo menos tres<br />
muestras consecutivas negativas. Un alto índice <strong>de</strong> sospecha<br />
y una estrecha interacción con el laboratorio pue<strong>de</strong><br />
asegurar el diagnóstico oportuno <strong>de</strong> la malaria importada3 .<br />
La sintomatología asociada a la malaria es variada, pero la<br />
mayoría <strong>de</strong> pacientes tienen fiebre. Otros síntomas pue<strong>de</strong>n ser<br />
más inespecíficos como cefalea, escalofríos, sudoración intensa,<br />
mialgias, náuseas, vómitos, diarrea y tos3,7 . Si la infección no es<br />
tratada <strong>de</strong> forma precoz y rápida pue<strong>de</strong> progresar a coma, fallo<br />
renal, dificultad respiratoria, y finalmente muerte. La fiebre en los<br />
viajeros pue<strong>de</strong> ser causada también por infecciones comunes,<br />
Hepato-esplenomegalia en<br />
paciente inmunocompetente<br />
Eva <strong>de</strong> Diego1 , Mar Yuste2 1 2 E.A.P. Trinitat Vella (<strong>Barcelona</strong>). E.A.P. Via Barcino (<strong>Barcelona</strong>)<br />
Home <strong>de</strong> 27 anys, equatorià, viu a <strong>Barcelona</strong> <strong>de</strong>s <strong>de</strong>l 2005.<br />
Antece<strong>de</strong>nts patològics: asma sense tractament mèdic, ulcus<br />
gàstric, possible amebiasis fa 15 anys. Ingressa per estudi <strong>de</strong><br />
quadre febril d’un mes d’evolució amb dolor abdominal a flanc<br />
esquerra i <strong>de</strong>posicions pastoses sense productes patològics.<br />
A l’exploració afebril, hemodinàmicament estable, hepatomegàlia<br />
tova <strong>de</strong> dos travessos <strong>de</strong> dit i dolor a la palpació a flanc<br />
esquerre. Analítica <strong>de</strong>staca hemoglobina: 12,8 g/dL, Leucòcits<br />
7300/mm3 (62%N, 33%L, 3%M, 1%E, 1%B) , plaquetes 360000/<br />
mm3, VSG 66, PCR 15,59 mg/dL, ALT 106U/L, AST 66U/L, GGT<br />
403 U/L, FA 347U/L, LDH 614U/L, hipergammaglobulinèmia,<br />
banda monoclonal IgG, VIH1i2 , VHB, VHC, CMV, EBV, sífilis<br />
negatius. Ecografia abdominal: fetge homogeni augmentat <strong>de</strong><br />
mida. TAC abdominal: esplenomegàlia lleu homogènia, lleu<br />
tales como neumonía y pielonefritis, pero la malaria siempre<br />
tiene que estar presente en nuestro diagnóstico diferencial.<br />
A<strong>de</strong>más, los pacientes con malaria pue<strong>de</strong>n hallarse sin fiebre<br />
en el momento <strong>de</strong> la evaluación.<br />
Los métodos para llegar al diagnóstico no pue<strong>de</strong>n <strong>de</strong>morarse<br />
ya que son necesarios para iniciar un tratamiento a<strong>de</strong>cuado.<br />
Un historial <strong>de</strong> quimioprofilaxis para malaria no excluye la posibilidad<br />
<strong>de</strong> su diagnóstico. Los pacientes con malaria pue<strong>de</strong>n tener<br />
manifestaciones respiratorias, gastrointestinales o neurológicas<br />
que pue<strong>de</strong>n dificultar la sospecha diagnóstica.<br />
Por otro lado, las fiebres hemorrágicas virales son importantes<br />
para i<strong>de</strong>ntificar, pero son poco frecuentes en los viajeros.<br />
Las infecciones bacterianas, como la leptospirosis, meningitis,<br />
y rickettsiosis, también pue<strong>de</strong>n causar fiebre y hemorragia. Las<br />
enfermeda<strong>de</strong>s <strong>de</strong> transmisión sexual, incluyendo VIH, pue<strong>de</strong>n<br />
causar fiebre al regreso <strong>de</strong>l viaje y <strong>de</strong>ben incluirse en el diagnóstico<br />
diferencial.<br />
Bibliografía<br />
1. http://wwwnc.cdc.gov/travel/page/yellowbook-2012-home.htm<br />
2. CDC. Malaria surveillance-United States, 2010. MMWR 2012; 61(No. SS-2).<br />
3. Maltha J and Jacobs J. The diagnosis of imported malaria in children. Eur J<br />
Pediatr 2011;170:821-829.<br />
4. Angell SY, Cetron MS. Health Disparities among Travelers Visiting Friends and<br />
Relatives Abroad. Ann Intern Med. 2005;142:67-72.<br />
5. Hagmann S, Neugebauer R, Schwartz E, Perret C, Castelli F, Barnett ED, and<br />
Stauffer WM, for the GeoSentinel Surveillance Network. Illness in Children<br />
After International Travel: Analysis From the GeoSentinel Surveillance Network.<br />
Pediatrics 2010;125:e1072-e1080.<br />
6. Newman-Klee C, D’Acremont V, Newman CJ, Gehri M, Genton B. Inci<strong>de</strong>nce and<br />
Types of Illness When Traveling to the Tropics: A Prospective Controlled Study<br />
of Children and Their Parents. Am. J. Trop. Med. Hyg. 2007;77(4):764-769.<br />
7. Ladhani S, Aibara RJ, Riordan FAI, Shingadia D. Imported malaria in children:<br />
a review of clinical studies. Lancet Infect Dis. 2007;7(5):349-357.<br />
esteatosi hepàtica. PET-SCAN: a<strong>de</strong>nopatia hipermetabòlica en<br />
hili hepàtic i esplenomegàlia difusament hipermetabòlica suggestiva<br />
d’infiltració, e hipermetabolisme ossi difús suggestiu <strong>de</strong><br />
hiperreactivitat medul.lar.<br />
La serologia <strong>de</strong> Leishmania infantum IgG (EIA): 31,60 (positiu);<br />
es realitza aspirat <strong>de</strong> medul.la òssia on s’observen amastigots<br />
<strong>de</strong> Leishmània. Es diagnostica <strong>de</strong> leishmaniosis visceral<br />
(L.V.), s’inicia amfotericina liposomal 20 mg/kg <strong>de</strong> pes en cinc<br />
dosis, presentant bona resposta clínica. Als dos mesos presenta<br />
recidiva <strong>de</strong>cidint-se tractar amb amfotericina liposomal 40mg/<br />
kg en <strong>de</strong>u dosis.<br />
La L.V. es caracteritza per febre perllongada, esplenomegàlia,<br />
hepatomegàlia, pèrdua substancial <strong>de</strong> pes, anèmia progressiva,<br />
pancitopènia i hipergammaglobulinèmia1 . El 90% <strong>de</strong>ls <strong>casos</strong> es<br />
produeixen a la India, Bangla<strong>de</strong>sh, Nepal, Sudan i Brasil2-4 . El<br />
principal agent causal és la Leishmania donovani complex i inclou:<br />
L. donovani (sud d’Àsia, Àfrica), L. infantum (conca mediterrània,<br />
Àsia, Xina, països <strong>de</strong> l’antiga unió soviètica, centre i sud-amèrica<br />
[anomenada L. chagasi]) 1,4 . A la conca mediterrània, orient mitjà<br />
i Brasil és una zoonosis, on el reservori-hoste principal és el gos.<br />
CASOS CLÍNICOS<br />
19