KOMPLETA GRAMATIKO DETALOZA DI LA LINGUO - Free

lu semblas remplasar ta substantivo : Yen rozi; prenez la maxim bela = la maxim bela rozo —
prenez le maxim bela = la maxim bela rozi.
On ne pensez ke "la" esas sempre necesa avan maxim; nam ol esas nedependanta de ca adverbo,
quale on quik vidos. Advere on dicas : ta homi sentas su la maxim felica, kande… Konseque
on devas nultempe repetar la dop substantivo : la homi maxim felica (e ne : la homi la maxim
felica). Same on devas ne uzar la avan maxim, sequanta da adverbo : venez maxim frue (e ne :
la maxim frue). Fine on devas uzar la kun la posedal pronomi nur kande to esas postulata dal
senco (videz § 33 [en Posedal adjektivi e pronomi]).
8. — L'artiklo nedefinita (F. un, A. a, I. un, uno, una) ne existas en Ido. La senco nedefinita
indikesas dal fakto, ke l'artiklo la ne preiras la substantivo. Kande on volas insistar pri la
nedetermineso, on uzas ula, e por nedetermineso kompleta, irga. Ex. : querez ula mediko,
mem irga mediko en la urbo, ma ne retrovenez sen mediko, nam sola ni ne salvos
l'infanto. 8.
Kande on volas precize indikar la nombro 1, on uzas un. Ex. : Un franko suficos.
9. — Artiklo partitiva ne existas en Ido : donez a me pano = donez a me la kozo nomizita pano.
Se on volas indikar parto o quanto nedeterminita, on uzas la prepoziciono de : donez a me de
vua pano, de vua pomi (parto de vua pano, de vua pomi). Se on dicus : vua pano, vua pomi, la
senco esus : vua tota pano, vua omna pomi.
Same on uzas de kun pronomo (por ta ideo partitiva) : Yen kremo, prenez de olu (poke o
multe? pri co on ne precizigas; la quanto restas tote nedeterminita). Ma on povus precizigar, se
on volas : prenez kelke, multe de olu.
=================
1. Pro kustumo generala, ni duras uzar en ica gramatiko l'adjektivi-participa « definita », « nedefinita », pri
l'artikli ed ula pronomi, quankam certe plu justa epiteto esas dezirinda.
2. L'exempli kun le, tale kam mult altri analoga quin on povus donar, montras per su, ke tro granda
simpleso gramatikala povas meritar forjeto.Nam, exemple, l'unikeso dil artiklo definita en Esperanto
impedas tradukar la supera frazi, tamen ne desfacila e tre ordinara. Ma vere, kad esas laudinda e quon
valoras gramatikal simpleso sakrifikanta, od alteranta l'expresado dil pensi? Cetere uli mondolinguana
kelke blinde alegas la facileso e simpleso gramatikala. Preske sempre li oblivias, ke la facileso por lerno ne
koincidas necese kun la facileso por apliko. Mem eventas, ke l'unesma ofras reale nur pura trompilo, se ol
nocas o jenas la duesma. Kun la duimo di sua reguli e vorti Espo e Ido certe esus plu facile lernebla. Ma
kad oli esus pro ico plu bona? On lernas helpo-linguo dum kelka hori, dum kelka dii, ma on aplikas lu
dum yari. Do questionesas : quo meritas prefero? lerno kelkete plu kurta, ma aplikado entravata e
defektoza; o studio kelkete plu longa, ma aplikado senmanka e skopokonforma? En l'unesma kazo, un
artiklo definita suficas; en la duesma kazo, certe du artikli esas necesa.
3. Dec. 588 : On admisas l'eliziono di l'artiklo avan konsonanto dop la vorti da, de, di. Ex. : da l'regulo,
de l'regulo, di l'regulo.
Dec. 713 : On adoptas la formi : dal regulo e da l'regulo, kun o sen apostrofo, pos la tri prepozicioni da,
de, di.