28.02.2013 Views

LAND un - Culture et Bilinguisme

LAND un - Culture et Bilinguisme

LAND un - Culture et Bilinguisme

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

LUS_175:LUS_175 28/07/10 14:33 Page 28<br />

In memoriam<br />

Auf Wiedersehen, Françoise Schaffner-Ehrmann<br />

Hier klingt „sie war“ doch<br />

schrecklich. Françoise Schaffner-<br />

Ehrmann war seit 1975 die ehren<br />

amtliche Buchhalterin der René<br />

Schickele-Gesellschaft <strong>un</strong>d die Ge -<br />

schäftsführerin ihres Verlags, der Salde.<br />

Den Kampf, den sie bis zum Ende<br />

gegen eine heimtückische <strong>un</strong>d <strong>un</strong> -<br />

erbittliche Krankheit mit Klarsicht <strong>un</strong>d<br />

festem Mut geführt hat, hat sie am 23.<br />

Mai endgültig verloren, <strong>un</strong>d ist ruhig im<br />

Kreise Ihrer Familie entschlafen. Die<br />

Vereinig<strong>un</strong>g hat einen ihren langjährigen<br />

Eck pfeiler verloren. Neben Ihrer<br />

Familie hat sie sich immer anderen, der Zwei -<br />

sprachigkeit <strong>un</strong>d der Regionalsprache gewidm<strong>et</strong>.<br />

Sie empfand ihr Engagement nicht<br />

als ein Opfer, das Sie erbrachte, sondern als<br />

eine Tätigkeit, die weitergeben sollte, was<br />

Sie von Ihrer Umgeb<strong>un</strong>g, Eltern <strong>un</strong>d Vorfahren<br />

mitbekommen hatte, als eine Tätigkeit,<br />

die auch den Namens losen wieder den ihnen<br />

geraubten sprachlichen Reichtum wiedergeben<br />

sollte. Diese Ungerechtigkeit <strong>un</strong>d andere<br />

waren Ihr zuwider.<br />

Neben Ihrer manchmal <strong>un</strong>dankbaren Arbeit<br />

in der Buchführ<strong>un</strong>g hat Sie im Vereinig<strong>un</strong>gs -<br />

sekr<strong>et</strong>ariat Praktikanten ausgebild<strong>et</strong>, ihre ersten<br />

beruflichen Erfahr<strong>un</strong>gen geleit<strong>et</strong> <strong>un</strong>d hat<br />

ihnen später die Berufswelt eröffn<strong>et</strong>. Viele<br />

erinnern in ihren Beileidsbriefen an Ihren<br />

lächelnden Empfang, sei es in der Oberlinstraße<br />

oder später am Niklausring. Sie wusste<br />

viel <strong>un</strong>d hatte die Gabe, ihr Wissen ohne<br />

Aufsehen zu vermitteln. Sie leit<strong>et</strong>e eine Zeitlang<br />

die oft gutbesuchten Dialektkurse der<br />

Vereinig<strong>un</strong>g. Bei Seminaren oder Kolloquien<br />

hatte Sie effizient die Logistik <strong>un</strong>ter sich <strong>un</strong>d<br />

Une femme remarquable d’Alsace<br />

28 Land <strong>un</strong> Sproch 175<br />

äußerte klipp <strong>un</strong>d klar Ihre Mein<strong>un</strong>g zum Programm<br />

der Veranstalt<strong>un</strong>gen. Obgleich sie<br />

gutmütig war, konnte sie entschlossen durchgreifen.<br />

Sie brauchte nicht laut zu sprechen,<br />

ihr Wort galt.<br />

Seit 1992 stellte Sie nach Gustav Woytt mit<br />

Ihrem Ehemann <strong>un</strong>d anderen Mithelfern den<br />

Kalender „Unsere Heimat“ zusammen <strong>un</strong>d<br />

vertrieb ihn. Sie gab eine schöne Anzahl von<br />

Werken heraus. Die Autoren hießen u.a.<br />

Charles Fichter, Wolfgang Ladin, Adrien Finck,<br />

Ronald Euler, Pierre König, André Weckmann.<br />

Sie war Mitherausgeberin des Gesamtwerks<br />

im Dialekt des L<strong>et</strong>zteren. Auf den „Cim<strong>et</strong>ière<br />

juif de Rosenwiller“ war Sie u.a. stolz. Sie<br />

hat noch in den 8 l<strong>et</strong>zten Monaten den CD<br />

„Ritte, Ritte, Ross“ mit traditionellen Kinder -<br />

reimen, das 2. Gedichtsband von Ronald<br />

Euler <strong>un</strong>d den po<strong>et</strong>ischen Wegbegleiter zu<br />

André Weckmanns Dichterweg in Steinburg/Steiweri<br />

herausgegeben. Sie ließ das<br />

Prinzip Hoffn<strong>un</strong>g walten. Sie ruht in Ihrem<br />

Heimatdorf. Wir werden ihrer gedenken.<br />

eg<br />

Françoise est partie en sérénité, à Pentecôte. C'est juste ainsi, sereine, lors d'<strong>un</strong>e fête<br />

chrétienne <strong>et</strong> d'<strong>un</strong>e fête juive qui commémorent l'Esprit <strong>et</strong> la Loi. Je suis sûre que nous<br />

allons continuer de bénéficier longtemps de son immense bienveillance <strong>et</strong> de sa sagesse.<br />

Mais cela ne diminue pas la douleur <strong>et</strong> la tristesse. L'insoutenable absence (...) L'Alsace<br />

doit beaucoup à Françoise. Cultivée, persévérante, déterminée, disponible, le travail<br />

qu'elle a fourni bénévolement au quotidien, avec <strong>un</strong>e si grande modestie, est impossible<br />

à évaluer, tant il est important. Travailleuse de l'ombre en faveur d'<strong>un</strong>e Alsace qui assume<br />

toutes ses traditions <strong>et</strong> qui se construit <strong>un</strong> présent <strong>et</strong> <strong>un</strong> avenir bilingue, multilingue<br />

<strong>et</strong> ouvert aux autres cultures du monde.<br />

Françoise est <strong>un</strong>e Femme Remarquable d'Alsace, <strong>un</strong>e de celles dont les journaux ne parlent<br />

pas souvent, mais dont l'apport est incommensurable. Je suis fière de l'avoir connue,<br />

<strong>et</strong> d'avoir pu avancer <strong>un</strong> peu à ses côtés. Elle va me manquer.<br />

Andrée Buchmann<br />

fer Françoise<br />

e weichi Stimm isch verstummt<br />

e liiser Schritt geht nim sine Waj<br />

e Lache isch verbliëhjt<br />

wàrum sch<strong>un</strong> so friëhj<br />

d’Finger laufe nimm ewer d’Tàschtàtür<br />

d’Biecher wo sie erüs h<strong>et</strong> gan- sahn sich<br />

verwaist<br />

<strong>un</strong> meer wo se gschriwwe hàn sawe<br />

werum sch<strong>un</strong> so friëhj<br />

so wie sie furt isch -so isch se vor Johre<br />

kumme<br />

ohne Ufsahns zu màche- ohne lüt ze sin<br />

doch wanns notwandig isch gsin in de<br />

Versàmml<strong>un</strong>g<br />

h<strong>et</strong> ihr Wort- ohne lànges Erum <strong>un</strong> Erum<br />

Gewicht gh<strong>et</strong><br />

dief in ihre ischs gsasse -des wàs sie durichs<br />

Lawe gfiëhrt h<strong>et</strong><br />

<strong>un</strong>ermiedlich durichs Schàffe <strong>un</strong>’s Hoffe:<br />

s' Menscheracht v<strong>un</strong> ere Volksgemeinschàft<br />

von ere Sprochgemeinschàft- von ere Heim<strong>et</strong><br />

<strong>un</strong>seri<br />

<strong>un</strong> die Sproch saat ere j<strong>et</strong>z merci<br />

<strong>un</strong> die wo d Biëcher gschriwwe<br />

<strong>un</strong> àlli die wo se kannt hàn<br />

sawere merci in dere Sproch<br />

isch d’weich Stimm verkl<strong>un</strong>ge?<br />

àwer heere mer se nit -ennewandsi in <strong>un</strong>s?<br />

<strong>un</strong> im Windhüch von ihre Deere- glauwe mer<br />

nit – de liise Schritt zu vernamme?<br />

so wie sie züenis kumme isch -so isch se furtohne<br />

lüt zu sin<br />

àwer sie h<strong>et</strong> <strong>un</strong>s ihri Spür zeruckgelon<br />

<strong>un</strong> so làng mer die Spür gehn - blit sie<br />

irgendwie bi <strong>un</strong>s<br />

<strong>un</strong> ihr àlli wo sie liëb h<strong>et</strong> gh<strong>et</strong> -ihr wisse<br />

dàss ihr Lachle in ejere Harzer<br />

nië verbliëhje wird<br />

<strong>un</strong> dü Françoise<br />

bisch j<strong>et</strong>zt - geleest <strong>un</strong> frey -ewer <strong>un</strong>sri ange<br />

Horizonte nüs<br />

in die Heim<strong>et</strong> -wo’s fer immer Pfingschte isch<br />

zitlos in Liëcht <strong>un</strong> Wärme- zitlos in Frede <strong>un</strong><br />

Liëb<br />

<strong>un</strong> die <strong>un</strong>andli Fraid in dir j<strong>et</strong>z<br />

sej <strong>un</strong>s e Trooscht in <strong>un</strong>serem Leid<br />

André Weckmann 28.5.2010

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!