16.07.2014 Views

Nieuwsbrief 39 (pdf) - Sophia

Nieuwsbrief 39 (pdf) - Sophia

Nieuwsbrief 39 (pdf) - Sophia

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

dossier 22 dossier<br />

sophia | n° <strong>39</strong> | 2004<br />

heid maakt het migrantenvrouwen niet<br />

gemakkelijk om een plaatsje in hun<br />

middenkader te verwerven. Men moet<br />

namelijk Belg zijn om vastbenoemd ambtenaar<br />

te worden. Het ontbreken van allochtone<br />

vrouwen in dit middenkader<br />

draagt bij tot de bevestiging van de reeds<br />

negatieve beeldvorming.<br />

Onderzoek over de arbeidsmarktparticipatie<br />

van migrantenvrouwen werd gedaan<br />

door van Roost (1985) en Stoop (1996).<br />

Wat betreft de gezinssituatie van migrantvrouwen,<br />

is er gedurende de laatste jaren<br />

veel onderzoek gebeurd in Vlaanderen.<br />

Vooral thema’s als partnerkeuze (Callaerts,<br />

1996 en 1997; Bartels, 1993; Lesthaeghe,<br />

1994; Reniers, 1997 en 1998; Janssens,<br />

1996; Meurs, 1997; Luykx, 1999)<br />

en kinderwens (Page, 1996; Segaert,<br />

1993) kwamen in de aandacht.<br />

Specifieke aandacht ging ook naar de<br />

vrouwen zelf in hun interculturele positie<br />

(Cammaert, 1985; Timmerman,<br />

1999b).<br />

3.5 Media en beeldvorming<br />

Het is van groot belang om aandacht te<br />

besteden aan gender en de media<br />

(Michielsens, 1995; Spee, 1998). In 1994<br />

is er een brochure ontwikkeld door de<br />

werkgroep Media en Migranten met aanbevelingen<br />

om de berichtgeving over<br />

migranten op een zo on-racistisch mogelijke<br />

manier te laten verlopen. Alhoewel<br />

er voor het gender aspect geen specifieke<br />

aandacht is in deze brochure, wijzen ze er<br />

toch op dat het belangrijk is om in de<br />

beeldvorming roldoorbrekende beelden<br />

te tonen: “En voor wie nog eens beeldmateriaal<br />

zoekt bij een reportage over<br />

moslimvrouwen: niet alle moslimvrouwen<br />

dragen een hoofddoek, terwijl dat<br />

wel het klassieke beeld is dat we telkenmale<br />

te zien krijgen”. Een ander probleem<br />

is dat migrantenvrouwen in de berichtgeving<br />

doorgaans enkel ten tonele worden<br />

gevoerd als het over hun ‘problematiek’<br />

gaat, ze worden dan getoond in hun<br />

slachtofferrol van uitgehuwelijkte en<br />

onderdrukte vrouw. Een stereotype dat<br />

lang niet altijd geldt. Bovendien hebben<br />

migrantenvrouwen ook een mening over<br />

de dioxinecrisis, verkiezingen of milieuproblematiek.<br />

Dit zou voor migrantenvrouwen<br />

een overgang kunnen betekenen<br />

van passief object naar actief subject<br />

in de beeldvorming van vele Belgen. En<br />

het moet niet meer gezegd, dat vele Belgen<br />

de migranten slechts kennen van op<br />

het scherm, hier ligt dus een belangrijke<br />

taak voor de media.<br />

3.6 Gezondheidszorg<br />

Op het vlak van de gezondheidszorg heeft<br />

men gelukkig al sinds lange tijd oog voor<br />

gender. Men beseft dat migrantenvrouwen<br />

een andere kijk op gezondheid hebben<br />

en dat dit specifieke aandacht vraagt.<br />

Lodewijcks (1993, 1994, 1997) heeft<br />

hierover de laatste jaren verschillende<br />

onderzoeken verricht. Zij richt zich vooral<br />

op de problematiek van gezinsplanning.<br />

Ook Timmerman (1992, 1997,<br />

1998, 1999c) en De Vriendt (1989) hebben<br />

gezondheid en migrantenvrouwen<br />

in kaart proberen te brengen. Naar aanleidig<br />

van het symposium “Interculturele<br />

Communicatie in de Gezondheidszorg”<br />

publiceerden De Muynck,<br />

Timmermans & Straetemens (1998) de<br />

gelijknamige bundel.<br />

Deze onderzoeken zijn van belang voor<br />

de hulpverlening. Het stelt artsen in de<br />

mogelijkheid om het kader te leren kennen<br />

van waaruit migrantenvrouwen naar<br />

hun gezondheid en de gezondheidszorg<br />

kijken. Hierdoor kan een betere communicatie<br />

tussen de arts/hulpverlener en<br />

zijn patiënten op gang komen.<br />

Ook in de psychische/psychiatrische hulpverlening<br />

is er de laatste jaren veel werk<br />

verricht, met speciale aandacht voor de<br />

klachten van migrantenvrouwen. Vooral<br />

in Nederland zijn er verscheidene publicaties<br />

geweest (Van der Post, 1994; De<br />

Haan, 1993; Jaffar, 1992; Yapar, 1994;<br />

Van Stigt, 1993; Van Drenth, 1995; Van<br />

Rijssel, 1991; Ten Have, 1996). In België<br />

was er een publicatie in 1991 (Perreira)<br />

over allochtone vrouwen en hulpverlening<br />

in crisis. Meer recent is er werk<br />

verricht door Balli (1999) en Callaerts<br />

(1996). Balli probeerde via haar onderzoek<br />

niet alleen zicht te krijgen op de<br />

relatie en gezinsproblematiek van deze<br />

vrouwen, maar ontwikkelde terzelfdertijd<br />

via werkgroepen met de vrouwen<br />

strategieën om er op een meer adequate<br />

manier mee te kunnen omgaan. Dit soort<br />

‘actie-onderzoek’, waarin migrantenvrouwen<br />

ruim zelf aan bod kunnen<br />

komen, zou in de toekomst verder moeten<br />

worden uitgebouwd.<br />

Besluit<br />

Spijtig genoeg staat het onderzoek naar<br />

gender en migranten nog in zijn kinderschoenen.<br />

Met uitzondering van de<br />

gezondheids- en gezinssituatie van<br />

migranten, wordt er veel te weinig aandacht<br />

besteed aan de positie van de vrouw<br />

en de man. Vooral op het vlak van het<br />

onderzoek naar migranten - gender en<br />

politieke participatie en onderwijs is er een<br />

grote lacune, niettegenstaande het feit<br />

dat er een enorme groei is geweest in het<br />

onderzoek naar allochtonen en onderwijs<br />

gedurende de laatste jaren.<br />

De reflex om als vanzelfsprekend het manvrouw<br />

perspectief in te bouwen in elk<br />

wetenschappelijk onderzoek, is nog geen<br />

gemeengoed in de Vlaamse academische<br />

wereld. We kunnen daarom alleen maar<br />

hopen dat deze publicatie een eerste aanzet<br />

is om op deze weg verder te gaan.<br />

Contact<br />

Steunpunt Gelijkekansenbeleid<br />

Katrien van der Haeyden,<br />

Prinsstraat 13<br />

2000 Antwerpen<br />

Tel +32 3 220 42 96 Fax +32 3 220 43 82<br />

steunpuntgeja@ua.ac.be<br />

www.steunpuntgelijkekansen.be

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!