«η γλώσσα είναι πατρίδα» - Magyarországi Görögök Országos ...
«η γλώσσα είναι πατρίδα» - Magyarországi Görögök Országos ...
«η γλώσσα είναι πατρίδα» - Magyarországi Görögök Országos ...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Σκονάκι<br />
26<br />
Ελληνισμóς • Έκδοση της Αυτοδιοίκησης Ελλήνων Ουγγαρίας<br />
Η ιστορία της νέας ελληνικής <strong>γλώσσα</strong>ς<br />
νέα ελληνική <strong>γλώσσα</strong> μιλιέται - στην κοινή μορφή της –<br />
Η στην Ελληνική Δημοκρατία, στην Κυπριακή Δημοκρατία<br />
και στην ελληνική διασπορά. Η νέα ελληνική ανήκει στην<br />
ινδοευρωπαϊκή γλωσσική οικογένεια. Τα πρώτα γραπτά<br />
τεκμήρια της ελληνικής – που βρέθηκαν στα ανακτορικά<br />
κέντρα του μυκηναϊκού πολιτισμού - χρονολογούνται<br />
στον 13ο αι. π.Χ. αλλά, σίγουρα υπάρχει από πιο παλιά. Το<br />
σύστημα αυτό – η Γραμμική Β’ – <strong>είναι</strong> συλλαβικό και όχι<br />
αλφαβητικό. Θα πρέπει να περιμένουμε ως τον 8ο αι. π. Χ.<br />
για να ξανασυναντήσουμε γραπτά μνημεία της ελληνικής<br />
<strong>γλώσσα</strong>ς – σε αλφαβητική γραφή τώρα. Μέχρι τον 3ο αι.<br />
π.Χ. οι αρχαίοι Έλληνες μιλούσαν διαφορετικές διαλέκτους.<br />
Κάθε λογοτεχνικό είδος είχε τη δική του διάλεκτο. Τον 5ο αι.<br />
π.Χ. αρχίζει να ξεχωρίζει η αττική διάλεκτος που μιλιέται<br />
στην πόλη-κράτος της Αθήνας, αλλά μετά απλώνεται. Στην<br />
μακεδόνικη ηγεμονία με τις κατακτήσεις του Μεγάλου<br />
Αλεξάνδρου γεννιέται η ελληνιστική Κοινή. Η βάση της<br />
αποτελείται από την αττική διάλεκτο. Η Κοινή γίνεται η<br />
ηγεμονική <strong>γλώσσα</strong> όλου του πολιτισμένου λαού. Το έδαφος<br />
της Κοινής <strong>είναι</strong> τεράστιο. Αποτελείται – εκτός από την<br />
Ευρώπη και τη σημερινή Ελλάδα – από τη Μικρά Ασία,<br />
την Αίγυπτο, τη Συρία, τη Μεσοποταμία, Περσία, όπου<br />
οι πληθυσμοί γίνονται δίγλωσσοι. Υπάρχει όμως και το<br />
φαινόμενο της εγκατάλειψης της μητρικής τους <strong>γλώσσα</strong>ς:<br />
ο γλωσσικός εξελληνισμός.<br />
Η τεράστια αυτή εξάπλωση της Κοινής, η παρακμή<br />
του ελληνιστικού κόσμου και η ρωμαϊκή κατάκτηση<br />
δημιουργούν ήδη από τον 1ο αι. μ.Χ. ένα κίνημα γλωσσικού<br />
«καθαρισμού» που στην ύστερη αρχαιότητα<br />
<strong>είναι</strong> γνωστή ως «αττικισμός». Είναι η νοσταλγία της<br />
«καθαρότητας» της κλασικής αττικής διαλέκτου. Υποτιμάει<br />
την ομιλούμενη <strong>γλώσσα</strong>. Έτσι θα πρέπει να<br />
περιμένουμε μέχρι τον 12ο αι. για να βλέπουμε τα<br />
πρώτα λογοτεχνικά έργα στην ομιλούμενη της εποχής.<br />
Η βυζαντινή εποχή <strong>είναι</strong> επομένως εποχή γλωσσικού<br />
«καθαρισμού». Αλλά η ελληνική <strong>γλώσσα</strong> συνεχίζει να<br />
αλλάζει και υπάρχουν ήδη πολλές λέξεις που χρησιμοποιούμε<br />
σήμερα: παιδί(ν), πατέρας, πόλη, κτλ. Το 1453<br />
με την άλωση της Κωνσταντινούπολης η Ελλάδα γίνεται<br />
μέρος της Τουρκικής Αυτοκρατορίας και παραμένει<br />
υπόδουλη τετρακόσια χρόνια. Σ’ αυτή την περίοδο η<br />
<strong>γλώσσα</strong> διαφέρει μόνο λίγο από τη σημερινή ομιλούμενη<br />
<strong>γλώσσα</strong>. Το δεύτερο κρίσιμο επεισόδιο στην ιστορία<br />
της ελληνικής <strong>γλώσσα</strong>ς <strong>είναι</strong> η διαμόρφωσης της<br />
εθνικής <strong>γλώσσα</strong>ς (κοινή νέα ελληνική) στο νέο εθνικό<br />
ελληνικό κράτος: το έτος 1830 φέρνει την απελευθέρωση<br />
των Ελλήνων, τη δημιουργία του νέου ελληνικού<br />
κράτους και την ανάπτυξη της νεοελληνικής <strong>γλώσσα</strong>ς.<br />
Το γλωσσικό κίνημα που θέλει να καθαρίσει τη <strong>γλώσσα</strong><br />
από τα ξένα – κυρίως τουρκικά - στοιχεία ξαναφέρνει<br />
στο προσκήνιο το «γλωσσικό πρόβλημα». Οι λογοτέχνες<br />
διαιρούνται σε δύο ομάδες: των «καθαρευουσιάνων»<br />
που θέλουν να γράφουν στην καθαρεύουσα και των<br />
«δημοτικιστών» που γράφουν στη δημοτική <strong>γλώσσα</strong>,<br />
δηλαδή στη <strong>γλώσσα</strong> του λαού. Οι ανάγκες επέκτασης<br />
του λεξιλογίου (κυρίως στη λογοτεχνία) οδηγούν<br />
σε δραστικό δανεισμό: τόσο από την ελληνική των<br />
αρχαίων χρονών, όσο και από τις ευρωπαϊκές γλώσσες<br />
(αρχικά από τα γαλλικά και μετά από τα αγγλικά). Το<br />
1976 παίρνει τέλος το «γλωσσικό ζήτημα»: η δημοτική,<br />
η <strong>γλώσσα</strong> που μιλάμε και γράφουμε σήμερα, γίνεται η<br />
επίσημη <strong>γλώσσα</strong> της Ελλάδας.<br />
Γλώσσα των νέων ή νεανική αργκό<br />
Σε κάθε εποχή οι νέοι δημιουργούν τους δικούς<br />
τους γλωσσικούς κώδικες επικοινωνίας. Η<br />
<strong>γλώσσα</strong> των νέων, ή νεανική αργκό, χαρακτηρίζεται<br />
από απλότητα, αμεσότητα, χιούμορ, φαντασία,<br />
πρωτοτυπία και πλαστικότητα. Σε καμία περίπτωση<br />
η <strong>γλώσσα</strong> των νέων δεν αποτελεί κίνδυνο για την<br />
τυπική μορφή της <strong>γλώσσα</strong>ς, όπως ισχυρίζονται<br />
κάποιοι συντηρητικοί κινδυνολόγοι. Άλλωστε έχει<br />
(Διασκευή από το βιβλίο Εν πλω της N. Γ., πηγή της φωτογραφίας:static.schoolrack.com/2213/__i__.ppt<br />
)<br />
αποδειχτεί ότι οι νέοι ξέρουν να χρησιμοποιούν<br />
τη <strong>γλώσσα</strong> ανάλογα με τις περιστάσεις. Επίσημη<br />
<strong>γλώσσα</strong> εκεί που πρέπει και νεανική <strong>γλώσσα</strong> στις<br />
παρέες τους.<br />
Για παράδειγμα, διαβάστε τον παρακάτω διάλογο:<br />
- Τι παίχτηκε, ρε κολλητέ, στο πάρτι του Μάκη;<br />
- Μούφα το πάρτι, αλλά είχε 2-3 πίπινια που παίζανε.
Change language