eqspertis

More documents

Recommendations

Info

2007 weli saSinao s a S ipolitika n a o p o l i t i k a sas unda gamoviyenoT ara efeqturi, aramed naklebzianismomtani mmarTveloba, radgan upirvelesi Rirebuleba adamiani da misi sacxovrebeli garemoa. _ Tu SeiZleba, saprezidento mmarTvelobis Taviseburebebze gvesaubreT... _ saprezidento mmarTvelobaSi xelisufleba imgvaradaa danawilebuli, rom gvaZlevs xelisuflebis ganStoebaTa xist urTierTobas: parlamentic da aRmasrulebeli xelisuflebac, oRond aRmas- rulebeli xelisufleba erTi piris _ prezidentis saxiT, iqmneba erTmaneTisagan damoukideblad _ arCevnebis gziT. parlaments ara aqvs ufleba aRmasrulebel xelisuflebaSi Carevis, prezidents _ parlamentis daTxovnis. parlaments SeuZlia gadaayenos prezidenti, rasac mohyveba mTavrobis gadayenebac, magram impiCmentis procedura imdenad rTulia, igi sul ramdenjerme gamoiyenes mTel msoflioSi. parlamenti ver ereva mTavrobis saqmianobaSi, Tumca monawileobs mTavrobis wevrTa daniSvnaSi, iseve, rogorc mTel rig Tanamdebobebze prezidentma unda miiRos parlamentis Tanxmoba. samagierod, parlaments aqvs mTavrobis saqmianobis kontrolis efeqturi saSualeba: ibarebs minis- trebs komitetebisa da parlamentis sxdomebze , maTgan iTxoven pasuxebs, dasabuTebas, angariSebs da a.S. SeiZleba aRmasrulebel xelisuflebasa da parlaments Soris warmoiqmnas polaruli dapirispire- ba. es sakmaod xSiria, roca prezidenti warmoadgens erT partias, parlamentSi ki umravlesoba sxvas aqvs _ prezidentis moTxovnas ar eTanxmeba parlamenti. magaliTad, erayis omTan dakavSirebiT, aSS- is prezidentisa da parlamentis pozicia diametrulad gansxvavebulia. ra gamosavali arsebobs aseTi mdgomareobidan? erT-erTi qmediTi berketi aRmasrulebel xelisuflebaze zemoqmedebisa biujetia. biujetis damtkicebamde Tanxebis gadanawileba ar xdeba _ aRmasrulebeli xelisufleba mTlianad SezRudulia Zveli valdebulebis SesrulebiT, rac iwvevs stagnacias _ gaCerebas. aseT SemTxvevaSi arsebobs marto erTi gamosavali _ ormxrivi kompromisi. Tu kompromisi ar moiZebna, gamosavali ubralod ar arsebobs. Tu sazogadoebaSi maRalia moqalaqeobrivi TviTSegneba, saxelmwifoebrivi da samarTlebrivi kultura, maSin xedavs xelisuflebis orive ganStoeba SeTanxmebis miRwevis aucile- blobas da gardauvalobas. sadac kompromisis kultura ar arsebobs, yvelaferi mTavrdeba arakonstituciuri moqmedebiT _ Zalis gamoyenebiT, anu erTi xelisufleba ereva meores. saprezidento modeli ar iZleva krizisidan gamosvlis SesaZleblobas, amdenad, xisti da saxifaToa. xifaTi gansa- kuTrebiT iCens Tavs, rodesac xelisuflebis moqmedeba arasworad da miuReblad miaCnia sazogadoebis kritikul masas, raRac raodenobaze mets. xelisuflebisaTvis problemidan gamosavali Zalaa, romliTac igi axSobs nebismier ukmayofilebas. xalxis masobrivi ukmayofileba ar SeiZleba CaiT- valos Zalis gamoyenebis legitimur safuZvlad. _ `krizisidan gamosvlis legitimur safuZvels~ sxva modeli iZleva? _ saparlamento respublikis an saparlamento monarqiis SemTxvevaSi, konstitucia iZleva imis SesaZleblobas an mTavroba iqnes gadayenebuli, an parlamenti daTxovnili. kidev erTi: saprezidento respublikis dros, Tu ukmayofileba mimarTulia mTavrobis winaaRmdeg e.i. mimarTulia prezidentis da parlamentis winaaRmdegac da arc erTis moSorebis konstituciuri SesaZlebloba ar arsebobs.saparlamento respublikebSi mTavroba calkea, parlamenti _ calke da maTi cal-calke daTxovnac SesaZlebelia. vin axorcielebs amas? prezidenti, _ Cveulebriv arapirdapir arCeuli, arCeuli parlamentis an ufro farTo kolegiis mier, _ an monarqi. maT mimarT sazogadoebaSi ver warmoiqmneba ukmayofileba, vinaidan am or modelSi, arc prezidents da arc monarqs ara aqvT aRmasrulebeli xelisufleba da ver erevian mis saqmianobaSi. damoukideblad ver iReben raime gadawyvetilebas, politikuri krizisis drosac ki. aseT viTarebaSi umaRlesi Tanamdebobis piri, saxelmwifos meTauris rangSi, kuluarebidan avanscenaze gamodis da iRebs gadawyvetilebas: iTxovs parlaments an parlamentSi svams sakiTxs mTavrobis gadayenebis Sesaxeb da parlamenti wyvets amas. amdenad, aseT qveynebSi, roca saprotesto ganwyoba aRwevs kritikul zRvars, arsebobs SesaZlebloba, 100 s a q a r T v e l o s p a r l a m e n t i
s a S i n a o p saSinao o l i tpolitika i k a s a q a r T v e l o s p a r l a m e n t i weli krizisi ganimuxtos da sazogadoebam orTqli gamouSvas xelisuflebidan imis CamoSorebiT, vis mimarTac dagrovda ukmayofileba da aRar Cndeba xifaTi arakonstituciuri moqmedebisa. aseT qvey- nebSi samxedro gadatrialeba ar xdeba. saparlamento da monarqiul respublikebSi SeiZleba Seiqm- nas garkveuli problemebi: qveynis ganviTarebis mimarTulebebis SedarebiT xSiri cvla, mTavrobis gadayenebiT gamowveuli cvlilebebi, magram, samxedro gadatrialebasTan SedarebiT, es araa saxelm- wifosaTvis damangreveli. amis naTeli magaliTia 60-70-iani wlebis italia, sadac weliwadSi orjer icvleboda mTavroba. amave modelebSi aris iseTi sqemebic, romelic iZleva mTavrobis xSiri cv- lisagan Tavdacvis saSualebas da parlamentSi arsebul politikur jgufebs praqtikulad arTmevs upasuxismgeblo gadawyvetilebebis miRebis uflebas. kidev ufro moqnilia konstituciuri mmarTvelobis germanuli modeli. sqema aseTia: visac ar moswons mTavroba da unda misi gadayeneba, Tu ar ici da ver Tanxmdebi, vin unda iyos premier-min- istri, maSin arc ki unda Seecado sakiTxis dayenebas. mTavrobis gadayenebis rezolucia ori punqti- sagan Sedgeba da orives erTad eyreba kenWi: undobloba gamoecxados mTavrobas da premier-min- istrad arCeuli iqnas mavani da mavani. qveyana erTi wuTiTac ki ar rCeba mTavrobis gareSe. meore msoflio omis Semdeg, rac germaniaSi es modeli Seiqmna, politikuri krizisi erTxelac ar yo- fila da dangreuli germania gaxda evropis umdidresi da uZlieresi saxelmwifo. amitom, roca zogierTi ambobs, rom ar gvinda saparlamento politika, vinaidan iq xelisufleba sustia da es gamoiwvevs problemebs, arsebobs konkretuli magaliTebi _ am sustma modelma rogor Seqmna Zl- ieri saxelmwifoebi. rac Seexeba frangul models, iq devs erTi seriozuli xifaTi: prezidenti, saxelmwifos meTauria, konstituciiT mas aqvs aRmasrulebeli xelisuflebis uflebamosileba. aRmasrulebel xelisuflebas, mTavrobasa da prezidentis uflebamosilebebs Soris araa gatarebuli mkveTri sazRvari, anu arsad weria, ra nawilSi SeiZleba SeiWres prezidenti da raSi _ ara. Sesabamisad arsebobs safrTxe prezidentsa da mTavrobas Soris konfliqtebisa, magram sazogadoebis maRali kul- turisa da saxelmwifos marTvis tradiciebis gamo, safrangeTi daculia aseTi krizisebisagan. Tu parlamentSi prezidents hyavs sapralamento umravlesoba, maSin is emsgavseba amerikis prezidents, Tu _ ara, is im uflebas ki ar iyenebs, daiTxovos qveda palata, iokebs sakuTar ambiciebs, ar ereva aRmasrulebel xelisuflebis saqmianobaSi, gadadis CrdilSi da emsgavseba saparlamento respub- likebis prezidents. magram aseTi ganusazRvreloba saxifaToa axali demokratiis qveynebSi, sadac aseTi tradicia ar arsebobs, sakmaod dabalia moqalaqeobrivi TviTSegneba. saqarTveloSi maRalia individualizmi, dabalia pasuxismgeblobis done. midgoma aseTia: me gabareb mTlianad xelisuflebas. ar minda Caverio, oRond Cemi individualizmi ar unda daiCagros da, rogorc ki SevexebiT individualizms, pirovnul doneze daiwyeba Cagvra da usamarTloba, amas maRali individualizmis xarisxis matarebeli xalxi ver itans, Cndeba xelisuflebisa da xalxis dapirispirebis safrTxe, romlidanac xaverdovnad gamosvlis saSualebas saparlamento an monarqiuli respublikebi iZleva. es aris, Cemi azriT, ZiriTadi mizezi, romlis gamo saqarTvelos ufro kargad moergeba saparlamento respublikis modeli, vidre sxva. _ ramdenad mzadaa saqarTvelo saxelmwifo mmarTvelobis formis cvlilebisaTvis _ saparlamento respublikisaTvis, rogorc axla iTxoven? _ saparlamento respublika ramdenime Tvis saqmea: konstituciasa da kanonSi cvlilebebi, zog kanonSi cvlilebebis Setana da gadawyoba. dRes mTeli kanonmdebloba awyobilia erT pirze _ prezidentze, rac aucileblad dasaSlelia. yvelafers rom Tavi davaneboT, rodesac adamians daekisreba bevri valdebuleba, fizikurad ver SeZlebs yvelafris Sesrulebas da, bunebrivia, gamoCndebian adamianebi, Tu adamianTa jgufebi, romlebic iwyeben imis keTebas, rac ar evalebaT da irRveva sistema. aucilebelia xelisuflebis rogorc horizontaluri danawileba, aseve decentralizacia. dRes xom 101 2007
Page 1 and 2: a k i t i l o p o sagareo a n i pri
Page 3 and 4: T v e l i 2 0 0 7
Page 5 and 6: s a S i n a o p saSinao o l i tpoli
Page 9 and 10: s a a r C e v n o k o d e q s i a r
Page 19 and 20: diskusia kvlav gaimarTeba s a S i n
Page 35 and 36: i n t e r v i u s a S i n a o p saS
Page 41 and 42: i n t e r v i u s a S i n a o p saS
Page 45: s a S i n a o p saSinao o l i tpoli
Page 51 and 52: k o m e n t a r i s a S i n a o p s

eqspertis

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?