03.03.2013 Views

Son peni

Son peni

Son peni

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

spec-proeqtebi:<br />

tyupebi<br />

stamboli<br />

ivnisi # 17<br />

fasi 5 lari<br />

giorgi qorqia<br />

nino xoStaria<br />

<strong>Son</strong> <strong>peni</strong><br />

merlin monro<br />

igor zelenski<br />

verisbaRelebi


hugo bosi<br />

mis: rusTavelis gamz. #37<br />

tel: (995 32) 92 10 35<br />

tel/ faqsi: (995 32) 92 33 44<br />

victoria_fashion@caucasus.net<br />

www.victoria98.com


`bb kompani~, kostavas 26<br />

tel.: 98 40 24<br />

mob.: 877 48 40 25<br />

www.lavazza.com


10-th Tbilisi Jazz Festival<br />

22 - 29<br />

june, 2006<br />

koka-kola Tbilisis me-10 jaz-festivalis programa<br />

jei qei 22 ivnisi<br />

vokali - jei qei<br />

gitara - rob harisi<br />

klaviSebi - met jonsoni<br />

basi - pol terneri<br />

drami - derik makenzi<br />

perkusia - sola akingbola<br />

beq vokali - lorein makintoSi<br />

hazel fernandesi<br />

sem smiti<br />

warmogidgenT<br />

dasawyisi 20:00<br />

filarmoniis didi sakoncerto darbazi<br />

warmogidgenT<br />

jazis zafxuli Zvel TbilisSi<br />

22 - 25 ivnisi<br />

23 ivnisi dasawyisi 23:00<br />

qudebis karnavali - klubi `meidani~ + Bonus Cocktail : “Talulah”<br />

23 ivnisi dasawyisi 21:00<br />

RIGHT SIDE JAZZ BAND & TATIA KHABURDZANIA TWO SIDE<br />

23 ivnisi dasawyisi 20:00<br />

DIXIE LAND - restorani `Caina Tauni~ / Sardenis quCa<br />

23 ivnisi dasawyisi 21:00<br />

CHARDIN JAZZ SESSION - Sardenis 12<br />

23 ivnisi dasawyisi 20:00<br />

JUST FIVE JAZZ BAND - restorani `meidani~<br />

23 ivnisi dasawyisi 20:00<br />

STREET JAZZ SESSION EPISODE I - `somelie da kreperi~<br />

24 ivnisi dasawyisi 21:00<br />

BIG JAM - TWO SIDE - didi jem-seiSeni<br />

24 ivnisi dasawyisi 23:00<br />

JAZZ HOUSE PARTY - klubi `meidani~+ Bonus Cocktail “Miles Davis”<br />

24 ivnisi<br />

CLASSIC JAZZ SESSION EPISODE II - Sardenis 12<br />

24 ivnisi dasawyisi 20:00<br />

DIXIE LAND - `somelie da kreperi~<br />

24 ivnisi dasawyisi 20:00<br />

STREET JAZZ SESSION EPISODE II - `Caina Tauni~<br />

24 ivnisi dasawyisi 20:00<br />

BOOGY BAND - restorani `meidani~<br />

25 ivnisi dasawyisi 23:00<br />

FUNKY NIGHT - klubi `meidani~ - + Bonus Coctail: “Earth, Wind & Fire”<br />

25 ivnisi dasawyisi 20:00<br />

MAIDAN’S JAZZ BAND - kafe `meidani~<br />

25 ivnisi dasawyisi 20:00<br />

JARJI MAGALASHVILI JAZZ BAND - restorani `meidani~<br />

25 ivnisi dasawyisi 20:00<br />

RIGHT SIDE JAZZ BAND & TATIA KHABURDZANIA TWO SIDE<br />

25 ivnisi dasawyisi 20:00<br />

JAZZ PIANO SESSIONS - Sardenis 12


10-th Tbilisi Jazz Festival<br />

22 - 29<br />

june, 2006<br />

koka-kola Tbilisis me-10 jaz-festivalis programa<br />

warmogidgenT<br />

herbi henkoki 28 ivnisi<br />

pianino, klaviSebi - herbi henkoki<br />

vokali & gitara - laionel luiki<br />

drami & perkusia - riCi barSei<br />

basi - met garisoni<br />

violino & vokali - lili haidni<br />

dasawyisi 21:00<br />

filarmoniis didi sakoncerto darbazi<br />

Tbilisi Big Band. Feat 29 ivnisi<br />

vokali da pianino - toni omeli<br />

vokali - maia baraTaSvili<br />

dasawyisi 20:00<br />

filarmoniis didi sakoncerto darbazi<br />

fredi qouli 29 ivnisi<br />

pianino, vokali - fredi qouli<br />

basi - elias beili<br />

drami - kertis boidi<br />

gitara - jeri berdi<br />

dasawyisi 20:00<br />

filarmoniis didi sakoncerto darbazi<br />

warmogidgenT<br />

The Three Ladies of Blues 29 ivnisi<br />

vokali - joan folkneri, sinTia aTerbaxi, joan beli<br />

pianino - gustav ciki<br />

basi - uein dokeri<br />

drami - bobi darhemi<br />

dasawyisi 20:00<br />

filarmoniis didi sakoncerto darbazi<br />

warmogidgenT


moqalaqe <strong>peni</strong><br />

avtori: jon lari<br />

ivnisi<br />

8 cxeli Sokoladi<br />

24<br />

ai, movedi!<br />

avtori: ana korZaia-samadaSvili<br />

№ 17<br />

avtori: sandro naveriani<br />

foto: niko tarielaSvili<br />

vizaJi: anuka murvaniZe<br />

qorqias droiT<br />

gv.60<br />

38<br />

spec-proeqti:<br />

tyupebi<br />

foto: daviT mesxi<br />

spec-proeqti:<br />

stamboli<br />

avtori: aka morCilaZe foto: david deqtori<br />

redaqtori<br />

art redaqtori<br />

prodiuseri<br />

foto<br />

stilisti<br />

ilustracia<br />

dizaini<br />

vizaJi<br />

reklama<br />

Sorena SaverdaSvili<br />

liza asaTiani<br />

marita WanWaleiSvili<br />

daviT mesxi<br />

levan xerxeuliZe<br />

niko tarielaSvili<br />

gaga lomiZe<br />

maia sumbaZe / giorgi mari<br />

daviT TeTraZe<br />

mixeil dgebuaZe<br />

Tornike lorTqifaniZe<br />

anuka murvaniZe<br />

nata fedoseeva<br />

gvanca guSaraSvili<br />

50<br />

92


cxeli Sokoladi 9


mSvidobiT,<br />

norma jin!<br />

avtori: ana korZaia-samadaSvili<br />

qalaqi -<br />

palimfsesti<br />

avtori: giorgi lobJaniZe<br />

nomerze muSaobdnen:<br />

ana korZaia-samadaSvili<br />

Tamar babuaZe<br />

salome kikaleiSvili<br />

giorgi gvaxaria<br />

daTo turaSvili<br />

aka morCilaZe<br />

sandro naveriani<br />

giorgi lobJaniZe<br />

10 cxeli Sokoladi<br />

72<br />

110<br />

oTaxi # 3-10<br />

avtori: salome kikaleiSvili<br />

verisbaR[eleb]i<br />

avtori: sandro naveriani<br />

82<br />

118<br />

gamomcemeli<br />

Sps `em fabliSingi~<br />

misamarTi: Tbilisi 0105,<br />

faliaSvilis q. 108<br />

tel./faqsi: 23 37 31<br />

el-fosta: mpublishing@caucasus.net<br />

© “M Publishing” saavtoro uflebebi daculia.<br />

JurnalSi gamoqveynebuli masalebis nawilobrivi<br />

an mTliani gamoyeneba akrZalulia.<br />

aracnobierSi livlivi<br />

-as evrod<br />

avtori: giorgi gvaxaria<br />

fotomoTxroba<br />

merve saocreba<br />

avtori: daTo turaSvili<br />

reklamis ganTavseba<br />

Sps `msa Tbilisi~<br />

misamarTi: faliaSvilis q. 108<br />

tel./faqsi: 23 37 31<br />

el-fosta: msa@msa.ge<br />

stamba<br />

Sps `sezani~<br />

misamarTi: Tbilisi,<br />

wereTlis gamz. 140<br />

tel.: 35 70 02<br />

el-fosta: lika@cezanne-web.com<br />

102<br />

124


cxeli Sokoladi 11


cremliani saTvale<br />

nawili me-9 1981<br />

avtori: giorgi gvaxaria<br />

132<br />

novela romanidan<br />

`sayvarlebi~<br />

avtori: elfride ielineki<br />

140<br />

aka morCilaZis<br />

sxvisi wignebidan<br />

amoxeuli furclebi<br />

146


A NEW SURPRISING<br />

FRAGRANCE


edaqtorisgan<br />

amerikaSi Casuli, pirvels,<br />

rasac vakeTeb, Jurnal-gaze-<br />

Tebis daxlTan mivdivar da<br />

New Yorker-s vyidulob. mere<br />

yavaxanaSi vjdebi da daxarbebuli<br />

viwyeb kiTxvas. gancxromis<br />

SegrZnebac ar axanebs, radgan<br />

umal imis iluzia meqmneba<br />

xolme, rom msoflioSi yvelaze<br />

aqtualuri da mniSvnelovani<br />

diskusiis epicentrSi<br />

vimyofebi da vigeb yvelafers,<br />

rac Tbilisis mikro-garemoSi,<br />

sakuTar yoveldRiurobaSi gamoketilma<br />

gamovtove.<br />

New Yorker-is kiTxva internetSic SeiZleba, magram ara<br />

yvelafris. Tan adamianebis im Zvelmodur kategorias<br />

ganvekuTvnebi, savarZelSi mokalaTeba da furclebis<br />

Sla rom urCevniaT, monitorTan welSi moxril jdomasa<br />

da “scrollbar”-iT zeviT-qveviT siaruls. amitom, Zalian<br />

damwyda guli, martSi Cemma megobarma rom momwera,<br />

New Yorker-is axali nomeri Zalian magaria, aucileblad<br />

naxeo. nomeri internetSi ki vnaxe, magram risi wakiTxvac<br />

mominda, veraferi wavikiTxe.<br />

erT-erTi, ramac mosveneba damakargvina, <strong>Son</strong> <strong>peni</strong>s<br />

Profi le-i iyo, saTauriT “moqalaqe <strong>peni</strong> _ <strong>Son</strong> <strong>peni</strong>s mravali<br />

mxare”. rogorc Jurnalis xSiri mkiTxveli, mivxvdi,<br />

rom New Yorker-is am rubrikaSi mosaxvedrad, <strong>Son</strong><br />

pens marto Tavisi axali holivuduri warmatebebi ar<br />

eyofoda. mas gacilebiT ufro seriozuli sagmiro saqmeebi<br />

unda Caedina, rom jon lars masze 20 gverdiani<br />

“naSromi” daewera.<br />

Jurnali megobars gamovagzavnine da Cemi varaudic<br />

gamarTlda. <strong>Son</strong> penma bolo 3 wlis manZilze, gazeT “San<br />

Francisco Chronicle”-isTvis avRaneTSi da iranSi imogzaura<br />

da am gazeTis mkiTxvel milionobiT adamians auwya<br />

is, rasac amerikeli Jurnalistebi ar hyvebian xolme.<br />

amerikis prezidents interviuze Tavad ver Sexvda da<br />

amitom, Washington Post-s 56,000 dolari gadauxada imisaTvis,<br />

rom jorj buSisaTvis erTgverdiani “Ria werili”<br />

miewera. mere niu orleanSi iyo, qariSxal “katrinas”<br />

dros dazaralebuli adamianebis dasaxmareblad da<br />

40-mde adamiani samSvidobos gamoiyvana. Tumca, statia<br />

mxolod misi sazogadoebrivi aqtivobis Sesaxeb ar gegonoT.<br />

aq yvelaferia <strong>Son</strong> <strong>peni</strong>s Sesaxeb, misi fsiqologiuri<br />

portretiT dawyebuli, bavSvobiTa da samsaxiobo<br />

Tu piradi TavgadasavlebiT damTavrebuli.<br />

amitom, am werilis Targmnisa da gamoqveynebis uflebis<br />

mosapoveblad, New Yorker-Tan mimowera gavaCaRe. er-<br />

TTvianma molaparakebebma Sedegi gamoiRo da srulad<br />

licenzirebulad, “cxeli Sokoladis” furclebze gTavazobT<br />

New Yorker-is yvela drois erT-erT saukeTeso<br />

profils, araoficialuri saTauriT _ “yvelaferi <strong>Son</strong><br />

<strong>peni</strong>s Sesaxeb”. isiamovneT!<br />

<strong>Son</strong> <strong>peni</strong> kargi, magram Cven Cveni gmirebi gvyavs da<br />

amitom garekanze ukve ixilavdiT giorgi qorqias _ yvelaze<br />

reitinguli gadacema “droebis” erT-erT yvelaze<br />

saintereso Jurnalists. giorgi avantiuristia da misi<br />

siuJetebic yvelaze avantiurist adamianebzea xolme<br />

(gamonaklisebic aqvs, ra Tqma unda, magram ZiriTadad<br />

egrea). giorgis sazogadoeba kicxavs, uRmerTobasa da<br />

satanistobas swamebs, magram is mainc dinebis sawinaaRmdegod<br />

moZraobs, Tavisi uzarmazari kamelotebiTa da<br />

mudam mozRvavebuli adrenaliniT.<br />

unda gamogitydeT, rom yvelaze mtkivneulad aRviqvam<br />

Sefasebas _ “cxeli Sokoladi” snoburi Jurnaliao.<br />

magram, am nomerze muSaobisas, Cemda Zalian samwuxarod<br />

davrwmundi, rom SeiZleba marTlac ase iyos. aba, sxvanairad<br />

rogor moxdeboda, rom evropa- da amerikamovlil<br />

Jurnals aqve, yuris ZirSi, TurqeTSi mogzauroba<br />

meCvidmete nomramde ar gaaxsendeboda?! Tan maSin, roca<br />

yvela Cveni avtori Seyvarebuli yofila stambolze.<br />

stambolSi, erTis nacvlad, amjerad bevri megzuri<br />

geyolebaT. aka morCilaZe, giorgi lobJaniZe, giorgi<br />

gvaxaria, david deqtori da melisa oneli. ase rom, visac<br />

geneboT, imas daemgzavreT. (Tqveni ar vici da me,<br />

aracnobierSi Tu cnobierSi salivlivod, stamboli nebismier<br />

evropul qalaqs mirCevnia!)<br />

dabolos _ siaxle! ivnisSi gamova Cveni axali Jurnali<br />

“cxeli Sokoladi _ kino”. giorgi gvaxarias werilebis<br />

Tayvanismcemlebs marto “cxeli Sokoladi” veRar<br />

audis da misi asparezis gafarToveba gadavwyviteT. ase<br />

rom, kinomanebo da Cveno Zvirfaso mkiTxvelebo! ivnis-<br />

Si ikiTxeT Jurnali “kino”, kanis festivalis cxel-cxeli<br />

ambebiTa da kinogmirebis istoriebiT.<br />

sityva gamigrZelda, magram mgoni amjerad mepatieba.<br />

`cxeli Sokoladis~ redaqtori, reproduqciuli funqciis<br />

Sesasruleblad, ivnisSi taim auts iRebs da Tu<br />

redaqciaSi amasobaSi qveyana ar daiqca, seqtembramde<br />

Tavs aRar SegawyenT. axali nomris gamosvlamde, axali<br />

adamiani (wesiT) ukve dabadebuli unda iyos da vnaxoT,<br />

rogor dagvetyoba es siaxle.<br />

aba he da aba ho!<br />

Sorena SaverdaSvili<br />

www.shokoladi.ge


anticelulituri saSualebis moxmarebis Sedegebi:<br />

celuliti qreba _ 71%-iT, “forToxlis kani” swordeba - 77%-iT,<br />

arasasurveli cximi TeZoebze mcirdeba - 64%-iT, kani ufro gluvdeba -<br />

75%-iT, kani iZens elastiurobas _ 78%-iT da kani mkvrivdeba - 74%-iT.<br />

Sedegi xangrZlivad narCundeba anticelulituri saSualebis<br />

moxmarebis Sewyvetis Semdegac!<br />

(1) testi Catarda 73 qalze da 8 dReSi ukve xiluli iyo TeZoebis<br />

garSemowerilobis minimum 1,72 sm-iT Semcireba.<br />

(2) 8 dReSi damakmayofilebeli Sedegi daadastura absoluturad yvela<br />

monawilem.<br />

mxolod 8 dReSi<br />

2 saxis eqskluziuri kremi<br />

+<br />

aqtiuri ingredientebiT<br />

gajerebuli qsovilis trusi<br />

=<br />

TeZoebis garSemowerilobis<br />

3-sm-iT Semcirebas<br />

8 dReSi Tqven amarcxebT<br />

celulits!<br />

Beauty has its Method.


Cveni avtorebi<br />

sandro naveriani<br />

axali gataceba maqvs: fotoebis gadaReba<br />

daviwye (ra Tqma unda, moyvarulis doneze,<br />

magram rogorc reJisor kacs, xedva aRmomaCnda)<br />

da, savaraudod, oqtombris bolosTvis<br />

Cvens fotografebs _ xerxes, nikos da mesxs<br />

samsaxuris gareSe davtoveb, radgan: werilic<br />

Tu me davwere da fotoc me gadaviRe da amas-<br />

Tan erTad, sxva avtorebis werilebisTvisac<br />

gadaviRe, merwmuneT _ usamsaxurod darCebian.<br />

da Tu Cems profesionalizmSi eWvi geparebaT,<br />

SegiZliaT Cemive svetis fotos SexedoT, romelic<br />

avtoportretia.<br />

raRac, diletantis da zedmetad Tavdajerebuli<br />

adamianis sityvebs hgavs, ara?! namdvilad<br />

egrea. bodiSs gixdiT sul yvelas, sul.<br />

gansakuTrebiT ki gios, qorqias. imdeni<br />

xani vatareT gadaRebebze, rom dRes, sadac<br />

fotoaparatian kacs (an qals) xedavs, imaleba,<br />

an fotoaparatis wasarTmevad misdevs.<br />

bodiSi, gio.<br />

magram, vfiqrob, Rirda amad _ bevri axali<br />

ram gavige, goT-kulturas Teoriulad<br />

veziare, kidev erTi Cemnairi _ bunebrivi eqstremali<br />

_ gavicani da kargi megobari Sevi-<br />

Zine. mokled, Rirda. vinc giorgis msxverpli<br />

gaxdebiT, anu visac giorgi fotoaparats dagimtvrevT<br />

an wagarTmevT, SegiZliaT mommar-<br />

ToT, me avanazRaureb. Cemi eleqtronuli fostis<br />

misamarTia: KaiBichisCxovreba@hotmail.com<br />

an asjergazomeertxelgacheri@posta.ge. imedia, arc<br />

erTi ar momwerT.<br />

bodiSebi xom mogixadeT, axla madlobebs<br />

gadagixdiT: didi madloba yvela mkiTxvels,<br />

romelmac gamokiTxvaSi (romelsac vatarebdi,<br />

ra Tqma unda, zevidan nabrZanebs) monawileoba<br />

miiReT.<br />

didi madloba!<br />

axla ki wavedi, saseirnod mivdivar... veris<br />

baRSi. iqneb iq Tqvenc gnaxoT _ yovel SemTxvevaSi,<br />

esses doneze mainc.<br />

16 cxeli Sokoladi<br />

Tamar babuaZe<br />

Cemo Zvirfasebo,<br />

xumrobebze imitom vicini xolme sopranos xmiT, Tanac<br />

TvaldaxuWuli, Tavgadagdebuli, gatacebiT da xangrZlivad,<br />

rom mere mombezrdes da axal xumrobaze axali energiiT<br />

gadaverTo. es axsna-ganmarteba ki imitom damWirda,<br />

rom SegatyobinoT Semdegi:<br />

Cemi da bonos gaurkveveli vadiT gayinuli interviudan<br />

erTi Tvis Tavze (aqamde mxolod gayinuli konfliqtebi<br />

vicodi da Turme...), redaqciaSi gavrcelebulma frTianma<br />

frazam: babu, bonom dareka, babus TxoveTo, sad damekarga,<br />

gadmomirekoso _ aqtualoba dakarga. axla me da <strong>Son</strong> pens<br />

mogvixsenieben aseTive familarul konteqstSi.<br />

arada, bedis ironiaa, Tu ar vici _ ra, arc me da <strong>Son</strong>i<br />

SevxvedrivarT erTmaneTs; ho, arc me da <strong>Son</strong>i... samagierod,<br />

mas erTi wlis ganmavlobaSi, jiutad, Seupovrad, daJinebiT<br />

da stabilurad xvdeboda Jurnal “niu iorkeris” avtori<br />

jon lari. es uzarmazari, disertaciis rangSi gadasuli<br />

portretic _ romlis Targmnis sapasuxismgeblo saqmec<br />

wilad mxvda _ man am erTi wlis ganmavlobaSi dagrovil<br />

Sexvedrebze, <strong>Son</strong> <strong>peni</strong>s megobrebis, reJisorebisa da ojaxis<br />

wevrebis naambobze aago.<br />

rac Segvexeba me da <strong>Son</strong>s, ho, me da <strong>Son</strong>s, unda gTxovoT,<br />

rom teqsti _ dausruleblobis gancdis miuxedavad _ bolomde<br />

CaikiTxoT. aseT <strong>Son</strong> pens Tqven, darwmunebuli var,<br />

ar icnobT. statiis centrSi moqalaqe <strong>peni</strong> dgas _ moqalaqe<br />

keinTan asociaciiT _ magram jon lari migiZRvebaT<br />

xan marjvniv, xanac _ marcxniv da Tqven TandaTan ecnobiT<br />

<strong>peni</strong>s mraval mxares. dasasrulisken ki aucileblad da kidev<br />

erTxel ufiqrdebiT Temebs, rogoricaa: ras niSnavs,<br />

iyo supervarskvlavi; ras niSnavs, wero supervarskvlavze;<br />

ras niSnavs, gainteresebdes supervarskvlavis cxovreba da<br />

ra oqro ramea xandaxan, roca adamians, Tundac supervarskvlavs,<br />

marto darCenis saSualebas aZlev. <strong>Son</strong> <strong>peni</strong> xom yvelaze<br />

gmiri, yvelaze vaJkacuri da yvelaze keTilSobiluri<br />

swored aseT dros _ martoobis dros aris xolme _ roca<br />

aravin akvirdeba da roca SeuZlia iyos Tavisi Tavi.<br />

mokled, ase. raa? a, telefonTan mTxoven? kacia Tu<br />

qali? ucxoelis aqcenti aqvs? v a i m e, v i n S e i Z l e<br />

b a, i y o s ? ? ? ?


isi pari da ESCADA gamarjvebuls asaxeleben<br />

kompania isi paris satelevizio gadacemaSi “misi parizuli<br />

Sarmi” aprilSi gamocxadda konkursi Temaze _ “Escada - qalis<br />

saukeTeso megobari”. aqve SegaxsenebT, rom gadacemaSi<br />

“misi parizuli Sarmi” yovel kviras, 20 saaTze, “1 stereos”<br />

eTeriT xatia Samugia gvesaubreba msoflioSi saxelganTqmuli<br />

modis saxlebze, parfiumeruli industriis cnobili<br />

saxelebze da saxeebze, surnelovan siaxleebze da unikalur<br />

xerxebze _ rogor SevinarCunoT mSveniereba da rogor davibrunoT<br />

is, rac drom wagvarTva.<br />

isi paris konkursSi monawileobis msurvelebs unda daeweraT<br />

moTxroba, novela an Canaxati Temaze Escada qalis<br />

saukeTeso megobari!<br />

Sedegma yovelgvar molodins gadaaWarba - muza Zalian bevrma<br />

telemayurebelma gamoscada. 1 Tvis manZilze miRebuli<br />

namuSevrebidan kompania isi parim SearCia erTi Canaxati,<br />

romelic qeTi jorbenaZes ekuTvnis. gamarjvebul avtors<br />

gadaecema eskadas mier yvelaze bolos Seqmnili sunamo _<br />

Pasifi c Paradise da, rogorc aseve dapirebuli iyo _ gamarjvebuli<br />

namuSevari gamoqveyndeba Jurnal “cxel SokoladSi”.<br />

maS ase, rogor xedavs qeTi jorbenaZe qals da ratom aris<br />

Escada qalis saukeTeso megobari!<br />

ESCADA - qalis saukeTeso megobari!<br />

qali…- is aris cxovrebis mTavari figura, aRmafrena,<br />

sensacia, RvTaebrivi silamaze, eqstravagantuloba,<br />

mizani...…<br />

yvela asaks da qals aqvs Taviseburi araordinaluri<br />

da unikaluri Sarmi, magram ramdenime<br />

faseuloba yvelasaTvis saerToa: Tavisufleba -<br />

yvelgan da yovelTvis, fufuneba am nazi qmnilebisTvis,<br />

yuradRebis centrSi yofna!!!<br />

ESCADA!!! zustad is aris qalis uZvirfasesi<br />

saCuqari da ganuyreli megobari! is daexmareba<br />

warmatebis miRwevaSi, amaRlebaSi, misi ganumeorebeli<br />

surneli agrZnobinebs mas da masTan myof<br />

adamians, rom es qali cxovrebis gulia da margaliti!!!<br />

umisod arafers aqvs azri!!!<br />

cisferi biliki, cisferi mocimcime varskvlavebi,<br />

siaxlisa da sigrilis surneli, cisferi frTebi,<br />

frena cisfer RrublebSi...<br />

Senia yvelaferi, ca, dedamiwa, Rrublebi, Sen<br />

xar RmerTi, ganmgebeli, dedofali yvelasi da<br />

yvelafers dauflebuli!!! zeciuri ocneba xar,<br />

nazi, alersiani, vnebiani - cis silaJvardeSi!!!<br />

Seni cxovrebis gza sizmaria E S C A D A-sTan er-<br />

Tad!!!<br />

qeTi jorbenaZe


Savi Tu TeTri?<br />

kompania `arsi”. `arsis galerea”.<br />

3 maisi. 13 : 00.<br />

_ Savi Tu TeTri?<br />

_ mm, ara, arc erTi, gmadlob... samuSaod mosuli, odnav dabneuli<br />

pasuxob, da ginda, swrafad Seabijo galereaSi, rom...<br />

_ ara! aucilebelia!!! Savi Tu TeTri?<br />

kompania `arsis” aRmasrulebel direqtors Tornike abula-<br />

Zes, RonisZiebis dros arc erTi Semosuli Tu gasuli stumari<br />

ar gamorCenia da yovlad dauzareblad, TiToeul adamians<br />

zemoT motanili teqstiT xvdeboda.<br />

kargi, mgoni dagabnieT da isic gafiqrebineT _ `kaco, sad<br />

`arsi” da sad Rvinoo”... agixsniT, detalurad da dawvrilebiT.<br />

saqme is aris, rom kompaniis iniciativiT, `arsis galereaSi”<br />

qarTveli meRvineebis mxardamWeri sainiciativo Se-<br />

Tanxmeba gaformda, romlis mizani meRvineobis mxardamWeri<br />

RonisZiebebis da programebis SemuSavebaa.<br />

dReidan, `arsi” sakuTari resursebiT, qarTuli Rvinis sazRvargareT<br />

da qveynis SigniT popularizaciisTvis izrunebs.<br />

amitom aRarc is gagikvirdeT, Tu `arsis” reklamebze, erTi<br />

SexedviT, ucnaur warweras waawydebiT: `arsi” gafrTxilebT,<br />

qarTuli Rvino sasargebloa Tqveni janmrTelobisaTvis!”...<br />

`arsma” xom, Tavis droze, proeqti `qarTuli saxli” daiwyo,<br />

eTnografiulSi gamarTuli konkursebiT da `gpi”-Si, arqiteqtorebisaTvis<br />

_ amave saxelwodebis axali saleqcio kursiT.<br />

es yvelaferi ki qarTuli arqiteqturuli tradiciis popularizacias<br />

emsaxureboda. hoda, Rvinoc tradiciaa, Zveli tradicia<br />

da kultura, romlis dafasebisa da meti yuradRebis<br />

miqcevisken Cvenma Crdiloelma mezoblebma gvibiZges.<br />

ase rom, samomavlo maketebisa da proeqtebis garemocvaSi<br />

gamarTul sainiciativo SeTanxmebas, xeli `arsis” generalurma<br />

direqtorma gia abulaZem, `Teliani velis” P.R. menejerma<br />

gio xuciSvilma da akademikosma daviT tatiSvilma moaweres.<br />

P.S. cnobisaTvis: SeTanxmeba nebismier qarTul kompanias iwvevs<br />

TanamSromlobisaTvis!<br />

18 cxeli Sokoladi<br />

avtori: salome kikaleiSvili<br />

javaxeTi<br />

merab berZeniSvilis saxelobis sagamofeno darbazi.<br />

28 aprili. 18 : 00.<br />

am bolo dros, Cvens qalaqSi Zalian bevri fotogamofena<br />

imarTeba. martivia, iyidi kameras, firs, erTi-ori kvira vi-<br />

Racas hkiTxav _ rogor unda vaCxakunoo da morCaa... saqmec<br />

gamosulia. swored amitomac, ufro da ufro iSviaTia bolo<br />

periodSi TbilisSi gamarTuli fotogamofenebisgan miRebuli<br />

tkboba. zogi saintereso, zogi uintereso, zogi feradi<br />

da zogic _ Sav-TeTri... zogic iseTi, romelic dasaTvaliereblad<br />

daxarjuli drois sananeblad Tu gagaxsendeba.<br />

magram 28 aprils, berZeniSvilis saxelobis darbazSi, erTi<br />

mSvenieri fotogamofena gaixsna; gamofena, romelic javaxeTs,<br />

mis soflebs, mis xalxs da landSaftebs eZRvneboda.<br />

es ambavi ramdenime wlis win daiwyo, roca deda elisabedis<br />

kurTxeviT, javaxeTSi ori eqspedicia gaemgzavra: goga<br />

devdariani, anka niJaraZe, dima CikvaiZe da jgufis wevrebi<br />

javaxeTis soflebis gasaocar bunebaSi daxetialobdnen da<br />

yvelafers firze aRbeWdavdnen. gamofenaze warmodgenili namuSevrebis<br />

umetesoba gasaocari energiiT gmuxtavda, xolo<br />

xeliT gamJRavnebuli kadrebidan siwrfele da bunebrioba<br />

modioda.<br />

zRapruli kadria: mindori. suraTis ukana xedze sami jmuxi<br />

Tivis zvini dgas. win, balaxze ki deda-Svili SoriSors, pirispir<br />

sxedan; isini, Zirs dafenil celofanze Camomsxdaran da<br />

Tan, zed dayril matyls deda wvrili joxiT CeCavs... uyureb<br />

xeliT gamJRavnebul am kontrastul Sav-TeTr suraTs, romelsac<br />

Zlivs SesamCnevi mtveri Tu nafxaWnebi datyobia; mzis<br />

autanel simxurvalesac grZnob da imwuTas Rrubels amofarebuli<br />

misi Crdilic gsiamovnebs...


ucnobi xaliCebi<br />

s. janaSias saxelobis erovnuli muzeumi.<br />

2 maisi. 18 : 00.<br />

20 cxeli Sokoladi<br />

avtori: salome kikaleiSvili<br />

wina dRes, redaqciaSi pres-relizi movida. s.janaSias saxelobis<br />

saqarTvelos saxelmwifo muzeumSi, xaliCa-fardagebis<br />

unikaluri koleqciis gamofenaze giwvevTo.<br />

es eqspozicia marTlac rom unikaluri iyo, radgan masze warmodgenil<br />

nimuSebs, romlebic wlebis manZilze eTnografiul<br />

fondSi inaxebodnen, dRis sinaTle arasdros unaxavT. da kidev<br />

erTi. yvela es qsovili Tu xaliCa-fardagi, maRalmxatvruli<br />

Rirebulebebis gamo, xelovnebis nimuSebadaa miCneuli.<br />

mowveuli stumrebi, profesionalebi Tu quCidan Semosuli<br />

cnobismoyvare xalxi, TiToeuli namuSevris win, xangrZliv<br />

ganxilvebs awyobdnen. Tumca im dRis rekordi uZveles iranul<br />

xaliCas ekuTvnis, romelzec iraneli Sahi da 50 gmiri iyo gamosaxuli.<br />

namuSevris win atexili CoCqoli ki, am Zvel xaliCaze<br />

gamosaxuli figurebis da warwerebis amocnoba-gaSifvras ukavSirdeboda.<br />

am dros ki, darbazis Cabnelebul kedlebze, msubuqi SuqiT<br />

naTdeboda qarTuli, azerbaijanuli, Turqmenuli, avRanuri,<br />

somxuri, daRestnuri da iranuli xaliCa-fardagebi. sxvaTa<br />

Soris, muzeumis pirveli xaliCa misma direqtorma gustav radem<br />

1866 wels SeiZina. azerbaijanuli xaliCa, romelic me-18<br />

saukuniT TariRdeba, eqspoziciaze warmodgenil namuSevrebs<br />

Soris yvelaze Zvelia.<br />

“xaliCa-fardagebis qsovis tradicia sameurneo cxovrebis<br />

wesma da sacxovreblis Taviseburebebma gansazRvra. xaliCis<br />

tipis naqsovi iyo iatakic da Weric, kedelic da tansacmlis<br />

Casalagebeli, fanjarac da karic, loginic, sursaTisa da<br />

WurWlis saTavso da sxva.”...<br />

`iranuli xaliCa aRmosavluri qsovis unikalur nimuSadaa<br />

miCneuli”...<br />

`saqarTvelo cnobili iyo xaliCa-fardagebis satranzito gziT.<br />

saukeTesod qargavdnen kaxeTSi, mTiuleTSi, samcxe-javaxeTSi...”<br />

erTi sityviT, jer kidev SegiZliaT s.janaSias saxelobis saqarTvelos<br />

saxelmwifo muzeums ewvioT da es yvelaferi saku-<br />

Tari TvaliT naxoT; xolo Tu Zalian dainteresdiT, SegiZliaT<br />

iqve, TiToeuli qveynis xaliCa-fardagis Sesaxeb saintereso ambebic<br />

moiZioT.<br />

koka-kola, Tbilisi, neskafe da<br />

jaz-festivali...<br />

klubi “TWO SIDE”<br />

28 aprili. 14:00<br />

es meaTe jaz-festivalis preskonferenciaa. festivali erT<br />

TveSi, 22-29 ivniss, Tbilisis did sakoncerto darbazSi gaimarTeba.<br />

filarmoniis darbazSi kidev erTxel gaiJRerebs jazuri<br />

hangebi da scenaze namdvili varskvlavTcvena iqneba:<br />

“Jamiroquai” _ jer kidev 1992 wels, jei qei gruvi-ritmebis<br />

moyvaruli gaxldaT, skeitbordiT xelSi da ucnauri qudiT<br />

Tavze. amJamad misi kariera moicavs 20 milionze met gayidul<br />

alboms, 4 msoflio turnes da 141 kviris ganmavlobaSi, britaneTis<br />

CartebSi mopovebul wamyvan pozicias.<br />

herbi henkoki _ man jazis istoriaSi gadatrialeba moaxdina,<br />

ramac saukunis udides novatorTa gverdiT, damsaxurebulad<br />

daumkvidra adgili.<br />

fredi koli _ momRerali da pianisti, SeiZleba iTqvas, namdvili<br />

legendaa...<br />

“The Three Ledies of Blues” _ sami momRerali qalbatoni namdvilad<br />

Sokismomgvrelia. warmodgenis msvlelobisas, datyvevebuli<br />

msmenelis warmosaxvaSi adreuli periodis harlemi<br />

cocxldeba...<br />

wlevandel `koka-kola jaz-festivalze” kidev ramdenime<br />

siaxlea: daviwyoT imiT, rom Tu nanatr saRamoze dasaswrebad<br />

jer kidev ar SegiZeniaT bileTi, banki “respublika” ganvadebiT<br />

gTavazobT bileTis safasuris gamotanas; xolo Tu<br />

Tqveni jibisaTvis esec miuRebelia, maSin SegiZliaT quCaSi<br />

sagangebod damontaJebul did ekranze uyuroT da mousminoT<br />

sayvarel momRerlebs.<br />

aSS-s saelCo acxadebs konkurss `jaz-plakati”, romlis gamarjvebuli<br />

25 ivniss, galerea “TMS”-Si gamovlindeba; xolo<br />

kargi ganwyobis Sesaqmnelad, festivalis dReebSi, `M-jgufi”<br />

Sardenze gepatiJebaT, romlis yovel kuTxe-kunWulSi cocxali<br />

jazi, gamofenebi da konkursebi dagxvdebaT.<br />

P.S. xvdebiT, ra ambebi moxdeba ivnisis bolo kviras qalaq Tbilisis<br />

kulturul cxovrebaSi???


saRebavebi<br />

laqebi<br />

dekoratiuli<br />

danafarebi<br />

kaparol jorjia<br />

a. wereTlis gamz. 118<br />

tel.: (+995 32) 35 65 69<br />

faqsi (+995 32) 35 65 70<br />

offi ce@caparol.ge<br />

www.caparol.ge<br />

yvela feri<br />

a. wereTlis gamz. 97 tel.: 35 63 08 Jiuli Sartavas 29a tel.: 69 17 07/00 a. wereTlis, 118 me-III pav. tel.: 34 30 34<br />

samtrediis 15 tel.: 35 43 82 d. gamrekelis 3. (kutuzovis) tel.: 38 91 04 eliavas bazroba tel.: 899 54 98 76


saukeTeso saukeTesoTa Soris<br />

erovnuli biblioTeka<br />

1 maisi. 18:00<br />

nikuSa anTaZe, paata berikaSvili, Teona<br />

dolenjaSvili, ana korZaia-samadaSvili,<br />

irma malaciZe, aka morCilaZe, mariana<br />

nanobaSvili, zaal samadaSvili, irma<br />

taveliZe, daviT qarTveliSvili, eka<br />

RaRaniZe, nugzar SataiZe, gela Cqvanava,<br />

beso xvedeliZe, kote jandieri _ es im<br />

15 saukeTeso moTxrobis avtorebi arian,<br />

romlebic 2005 wlis `15 saukeTeso qar-<br />

Tuli moTxrobis” gamocemaSi moxvdnen.<br />

Tqven xom ukve iciT, rom ager ukve meo-<br />

Txe welia, rac bakur sulakauris gamomcemloba<br />

qarTul JurnalebSi dabeWdil<br />

saukeTeso 15 moTxrobas arCevs da maT<br />

mkiTxvels erT wignad sTavazobs.<br />

swored amitomac, erovnul biblio-<br />

TekaSi gamarTuli saRamo sxvadasxva<br />

wlis da feris `15 saukeTeso qarTuli<br />

moTxrobiT” iyo aWrelebuli; saRamo,<br />

sadac 2005 wlis krebulis gamocema da<br />

dajildoveba erTad unda aReniSnaT. ra<br />

dajildoveba? ar iciT? wignSi Sesuli<br />

sami saukeTeso moTxrobis avtori xom<br />

bakur sulakauris premiiT dajildovda.<br />

ase rom, es iyo wreze dadgmuli skamebi<br />

da zed Camomsxdari avtorebi, laSa<br />

buRaZe _ mikrofoniT xelSi da Casawerad<br />

momzadebuli Jurnalistebi:<br />

maS ase: III adgili ana korZaia-samadaSvili<br />

(yovlad saamayo saqmea!)<br />

II _ nikuSa anTaZe<br />

I _ kote jandieri<br />

22 cxeli Sokoladi<br />

avtori: salome kikaleiSvili<br />

TumaniSvilis fondis Sesaxeb<br />

kinomsaxiobTa Teatri<br />

11 maisi. 18:00<br />

`marTali giTxraT, Tuki rame maxsendeba<br />

im periodidan, yvelaferi mas ukavSirdeba;<br />

studentoba Tu Semdeg rus-<br />

Tavelis Teatri. Tuki raime sayvareli<br />

roli Semiqmnia, yvelaferi mxolod mas,<br />

TumaniSvils ukavSirdeba.” _ guram saRaraZe.<br />

mixeil TumaniSvilis saxelobis Teatraluri<br />

xelovnebis ganviTarebis fondi<br />

didi xnis win daarsda. mravalwliani<br />

Sesvenebis Semdeg, sul raRac erTi Tvis<br />

win, kinomsaxiobTa TeatrSi fondis xelaxali<br />

prezentacia moewyo; prezentacia<br />

_ samomavlo gegmebiT da saintereso<br />

wamowyebebiT. magram pirvel rigSi, fondi,<br />

b-n mixeil TumaniSvilis memkvidreobis<br />

dacvas da misi speqtaklebis mowesrigebas<br />

isaxavda miznad.<br />

11 maiss, kinomsaxiobTa TeatrSi nostalgiuri<br />

notebiT gajerebuli saRamo<br />

gaimarTa, romelic misma yofilma studentebma<br />

da misi Teatris dasma b-n miSa<br />

TumaniSvils miuZRvnes.<br />

Teatris foie TumaniSvilis speqtaklebisTvis<br />

Seqmnili plakatebiT da<br />

kostiumebis eskizebiT iyo gaformebuli<br />

(romlis organizebaSi fonds `cxelma<br />

Sokoladma~ gauwia daxmareba): `gvadi<br />

bigva~, `antigone~, `espaneli mRvdeli”...<br />

kostiumebis eskizebi speqtaklisTvis<br />

`WinWraqa~: erosi manjgalaZis _ daTvi,<br />

mzia _ bela mirianaSvili, melia _ medea<br />

Caxava... saRamos dasasruls, Teatrma<br />

TumaniSvilis 1978 wels dadgmuli speqtakli<br />

`bakulas Rorebi” warmoadgina.<br />

Cinuri saxlis filiali<br />

abaSiZis 14-Si<br />

abaSiZeze misulebs saintereso siaxle<br />

dagvxvda _ marjaniSvilze mdebare `Cinuri<br />

saxlis~ filiali.<br />

aRmosavluri avejiT gawyobili maRazia-saloni<br />

megobris Tbil da komfortul<br />

saxls mogagonebT. Tanac, aucileblad<br />

igrZnobT im specifiur sunsac, romelic<br />

iq trialebs. es aris egzotikuri<br />

xilisa da yvavilebis surnelovani Cais<br />

msubuqi aromati. aqve SegiZliaT SeiZinoT<br />

Cinuri saojaxo Cais mTeli asortimenti.<br />

Tu aRmosavluri konkretika da simsubuqe<br />

gizidavT, maSin es aveji Tqveni ocnebis<br />

saxlisTvis zedgamoWrilia. xelnawerebiT<br />

gaformebuli faifuris larnakebi,<br />

Tixis keramikis da minis WurWeli,<br />

moxatuli maraoebi, fen-Suis suvenirebi<br />

Tu sxvadasxva samkauli aq namdvilad<br />

asarCevadaa...<br />

gansakuTrebiT momewona tirifisa da<br />

lianisagan mownuli ganaTebebi da Sirma.<br />

yvelaferi mindoda SemeZina, imdenad<br />

gamorCeuli iyo iqauroba, magram sanam<br />

avejamde mival, manamde samkaulebis Se-<br />

ZeniT daviwye : )<br />

stumrebiT nel-nela ivseboda `Cinuri<br />

saxli~ da iq nanaxiT, dadebiTi emociac<br />

matulobda.<br />

warmatebas vusurvebT `Cinur saxls~<br />

da kidev bevr karg siaxles Tbiliss!<br />

avtori: gvanca guSaraSvili


24 cxeli Sokoladi


Originally published in<br />

Copyright © 2006 by John Lahr<br />

moqalaqe <strong>peni</strong><br />

<strong>Son</strong> <strong>peni</strong>s mravali mxare<br />

avtori: jon lari<br />

inglisuridan Targmna Tamar babuaZem<br />

foto: roiteri<br />

SarSandeli ivnisis erT dilas, 7:45 wuTze _ im dros,<br />

roca san franciskoel mawanwalebsac ki tkbilad<br />

sZinavT, ukve quCaSi viyavi. trotuarze, Cems win<br />

<strong>Son</strong> <strong>peni</strong> idga _ nacrisfer ujredebian Sarvlasa da bambis<br />

perangSi, fexze kedebiT. Sublze CamoSlili sqeli yavisferi<br />

Tma mzis sxivebze ubzinavda. ise fxizlad gamoiyureboda,<br />

Tavisi poziTac ki magrZnobinebda, rom axali<br />

dRis dasawyebad mzad iyo.<br />

`arada, rogorc wesi, adre ver vdgebi xolme, RamiT ver<br />

viZineb da imitom~ _ miTxra cota xanSi da saTvalis zemodan<br />

moWutuli TvalebiT gadmomxeda.<br />

<strong>Son</strong> <strong>peni</strong> Teiranidan san franciskoSi wina dRiT dabrunda.<br />

iranSi is gazeT San Francisco Chronicles-is korespondentad<br />

iyo wasuli da axla, ukan dabrunebuls, iqaur<br />

winasaarCevno periodze sagazeTo masalebi unda moemzadebina.<br />

Tan Tavisi 14 wlis gogonas, dilanis skolis gamosaSveb<br />

saRamosac unda daswreboda.<br />

cxeli Sokoladi 25<br />

REUTERS


dRes dilas, sanam me Semxvdeboda,<br />

12 wlis hoperis skolaSi miyvana ukve<br />

moeswro. axla ki erTad mivdiodiT<br />

iunion skverze Sveduri blinebis gasasinjad.<br />

<strong>peni</strong> 45 wlis kacia, saSualo, daaxloebiT<br />

1.76 metri simaRlis; etyoba,<br />

sakuTari simaRlec da garegnobac<br />

absoluturad akmayofilebs. is im<br />

tipis kacia, winaT rom `xerxemlians~<br />

eZaxdnen. vudi aleni penze ambobda:<br />

`uyureb, da xvdebi, rom <strong>Son</strong>i yovel-<br />

Tvis `naRdia~.<br />

<strong>peni</strong> urTierTobebSi Tbilia, magram<br />

ara familaruli; Tavaziani, magram<br />

TavSekavebuli. `viRac Tvals momkravs<br />

aT metrSi da egreve askvnis: ara,<br />

axlos misvla ar Rirs, albaT, es kaci<br />

Tavs momaWams.~ _ ambobs Tavis Tavze.<br />

pirvelad mec am ganwyobiT Semxvda.<br />

verafriT mivxvdi, rom saerTod SemniSna<br />

da momesalma _ arc xeli CamomarTva,<br />

arc gamiRima, arc gamomelaparaka.<br />

moCveneba rom ar iyo, sxvaTa<br />

Soris naTqvami `gamarjobaTi~ Tu mixvdeboda<br />

kaci.<br />

sasauzmod rom davsxediT, iranuli<br />

kanfeti gamomiwoda. isev iqaur STabeWdilebebSi<br />

trialebda; Tan im statiazec<br />

fiqrobda, gazeTisTvis iranuli<br />

mogzaurobis Sesaxeb rom unda<br />

daewera (es 12 aTas sityviani statia<br />

agvistoSi xuT nawilad ibeWdeboda).<br />

statiis Sesavsebad uamravi saintereso<br />

detali axsendeboda: jer Teiranis<br />

meCeTSi eswreboda locvebs,<br />

Semdeg akvirdeboda qalTa uflebebisTvis<br />

gamarTul demonstraciebs,<br />

xvdeboda disidentebsac, fotoebs<br />

iRebda yofil prezident (da prezidentobis<br />

maSindel kandidat) ali<br />

aqbar haSemi rafsanjanisTan erTad.<br />

da bolos _ rac isedac gardauvali<br />

iyo _ iranis kinos muzeumSi samsaxiobo<br />

karierisTvis dajildovda kidec.<br />

penma miTxra, rom am mogzaurobis<br />

dros mixvda imasac, Tu ras niSnavs<br />

`cudi amerikeli~ da amas, ZiriTadad,<br />

Jurnalistebis saSualebiT mixvda.<br />

`sul vakvirdebodi da mivxvdi, rom<br />

maT wreSi mudmivad dgas zedapirulobis<br />

problema. respondentebisTvis<br />

Jurnalisti aris adamiani saswrafod<br />

Sesasrulebeli vadebiT da sxva aravin.<br />

Jurnalisti eZebs `cxel-cxel<br />

ambavs~. eZebs, eZebs, ipovis da mere<br />

Tavisive gemovnebiT acxelebs. mopovebuli<br />

informaciis sandoobis dad-<br />

26 cxeli Sokoladi


cxeli Sokoladi 27<br />

REUTERS


2002-03 wlebSi penma eraySi imogzaura, jer<br />

iqaur cxovrebas rom gacnoboda da mere _ am<br />

cxovrebis Sesaxeb SAN FRANCISCO CHRONICLES-<br />

isTvis rom daewera. `Cemi mogzaurobis mizani<br />

iyo piradi STabeWdilebis dafiqsireba.<br />

mindoda, mexsierebaSi naTlad Camewera<br />

erayeli xalxis adamianuri saxe; imdenad<br />

naTlad, rom xelis gulze maTi sisxlic laqac<br />

damenaxa da amerikeli jariskacebisac.~<br />

genis saSualeba ar eZleva. naxevar<br />

cxovrebas internet-kafeebSi atarebs,<br />

informacia rom klaviaturaze<br />

akrifos da gadasces~.<br />

<strong>peni</strong> reportaJis keTebis sakuTar<br />

stils, Jurnalistikis nacvlad,<br />

`turnalistikas~ uwodebs _ sityvidan<br />

`turisti~. `turists ar evaleba,<br />

daakvirdes da gaaanalizos mis<br />

Tavs gadaxdenili ambebi. turistma<br />

ubralod unda ganicados es ambebi,<br />

am ambebis uSualo monawile unda<br />

gaxdes. CemTvis movlenaTa aRqmis<br />

akuratuloba swored amgvari midgomidan<br />

ibadeba~.<br />

<strong>Son</strong> <strong>peni</strong>s angariSze 35-ode filmia.<br />

samsaxiobo karieraSic is rolebisadmi<br />

skrupulozuri midgomiT gamoir-<br />

Ceva. `<strong>Son</strong>i is tipi araa, vinc Tavisi<br />

gmiris qcevebis da ganwyobebis gaanalizebas<br />

iwyebs. mas ubralod surs,<br />

mTlianad Tavis personaJad iqces~, _<br />

ambobs reJisori alexandro gonzalez<br />

inaritu. 2003 wels gamosul mis<br />

filmSi `21 grami~ <strong>Son</strong> <strong>peni</strong> mTavar<br />

rols asrulebs.<br />

inaritus azris dasamtkiceblad<br />

uamravi magaliTi moiZebneba. narkomani<br />

serferis, jef spikolis gmirisTvis<br />

ukeT rom gaego (filmi “Fast<br />

Times at Ridgemont High”, 1982 w.), <strong>Son</strong><br />

penma gadawyvita, ise ecxovra, rogorc<br />

spikolis _ manqana okeanis sanapiroze<br />

daayena da iqve dasaxlda.<br />

22 wlis asakSi pens dideba swored am<br />

filmma moutana.<br />

1988 wels gamosul filmSi Colors<br />

28 cxeli Sokoladi<br />

policielis roli rom Seesrulebina,<br />

<strong>peni</strong> los anjelesis policiis departamentSi<br />

oficrad Caewera.<br />

Sweet and Lowdown-Si emet reis _<br />

`msoflioSi meore yvelaze didi gitaristis~<br />

rolisTvis penma gitaraze<br />

dakvra iswavla.<br />

axlac, roca <strong>Son</strong> <strong>peni</strong> politikasa<br />

da JurnalistikaSia gadaWrili, igive<br />

strategias mimarTavs. `<strong>Son</strong>i ise<br />

ikvlevs sakuTar emociebsa da Cvens<br />

garesamyaros, rogorc namdvili gamomZiebeli<br />

Jurnalisti~ _ miTxra<br />

erTxel denis hoperma _ romelmac<br />

<strong>peni</strong> filmSi Colors gadaiRo _ `<strong>Son</strong>i<br />

pirdapir TaviT eSveba morevSi. mas<br />

yovelTvis aqvs sakuTari pozicia,<br />

romelic arasdros ar aris _ `CemTvis<br />

sulerTia~. mas gulwrfelad<br />

ainteresebs, ra xdeba~. roca 1992<br />

wels los anjelesSi rodni kingis<br />

amboxi daiwyo, <strong>peni</strong> pirdapir movlenebis<br />

SuagulSi SeiWra da demonstrantebma<br />

Riad gamoxatuli cnobismoyvareobis<br />

gamo, manqanis wina mina<br />

supermarketis urikiT Caumsxvries.<br />

2002-03 wlebSi penma eraySi imogzaura<br />

(pirvelad amerikelebis<br />

SeWramde da meored amerikelebis<br />

SeWris Semdeg), jer iqaur cxovrebas<br />

rom gacnoboda da mere _ am cxovrebis<br />

Sesaxeb Chronicles-isTvis rom<br />

daewera. `Cemi mogzaurobis mizani<br />

iyo piradi STabeWdilebis dafiqsireba.<br />

mindoda, mexsierebaSi naTlad<br />

Camewera erayeli xalxis adamianuri<br />

saxe; imdenad naTlad, rom xelis<br />

gulze maTi sisxlic laqac damenaxa<br />

da amerikeli jariskacebisac~ _ ganacxada<br />

<strong>Son</strong> penma 2002 wels baRdad-<br />

Si gamarTul pres konferenciaze.<br />

<strong>Son</strong> <strong>peni</strong>s azriT, gadasaRebi moednidan<br />

JurnalistikaSi gadasvla absoluturad<br />

`harmoniuli~ iyo. `iRviZeb<br />

dilas surviliT, rom gaigo<br />

axali da gamoxato axali.~ _ Tqva<br />

man. _ `es absoluturad erTnairi<br />

gancdaa. msaxioboba yvela adamianis<br />

sakuTar TavSi moazrebas, da yvela<br />

adamianis siyvaruls gulisxmobs. dabolos,<br />

iqamdec midixar, rom adamianebis<br />

tkivilis Semsubuqebaze iwyeb<br />

zrunvas~.<br />

2005 wlis dasawyisSi penma daasrula<br />

muSaoba stiven zailianis rimeiqze<br />

“All The King’s Men”, romelic did<br />

ekranebze wlis meore naxevarSi unda<br />

gamovides. am suraTSi <strong>peni</strong> meqrTame<br />

da gaiZvera luizianeli Cinovnikis,<br />

vili starkis rols asrulebs.<br />

es <strong>Son</strong> <strong>peni</strong>s bolo filmia. rogorc<br />

miTxra, axla ramdenime wliT<br />

kinosgan dasvenebas apirebs (Tumca,<br />

es pirvelad ar xdeba. msaxiobobas<br />

man 90-ian wlebSic daaneba Tavi da<br />

mTlianad reJisuraze gadaerTo).<br />

`sawvavisgan davicale. yovelTvis<br />

minda Sevafaso, ras viReb imis sapasuxod,<br />

rac gaveci. yovelTvis minda<br />

SevinarCuno Sinagani mravalmxrivoba,<br />

maqsimalurad movmarTo sakuTari<br />

energia, vipovo is mizani, rasac gulsa<br />

da suls daunaneblad mivcemdi;<br />

minda, davitovo dro piradi zrdisa


REUTERS


<strong>Son</strong> <strong>peni</strong>: `momeciT manqana da momeciT<br />

gzatkecilebiT daserili qveyana da me<br />

am gzebze manqanis borblebiT uwyvetad<br />

gavavlebdi zig-zagebs... saWesTan roca vzivar,<br />

Citad viqcevi xolme.~<br />

da ganaxlebisTvis,~ _ ambobs is da<br />

imasac dasZens, rom xandaxan kinogadaRebebis<br />

mimdinareobisas gulisyuris<br />

bolomde SenarCuneba uWirs.<br />

`brundebi gadaRebidan, CarTav televizors,<br />

uyureb sainformacio gadacemas<br />

da xvdebi, rom filmis gada-<br />

Reba sul sxva rameze ginda. Tumca,<br />

meore mxriv, `Tu msaxiobis xelovnebaSi<br />

saerTod rame Zvirfasia CemTvis,<br />

swored es _ im gulisyuris da vnebis<br />

SenarCunebis niWi, rac gadaRebebis<br />

pirvel etapze maqvs xolme~.<br />

misi azriT, msaxiobis profesia<br />

paraSutistisas hgavs. `roca TviTmfrinavidan<br />

xtebi, giJdebi pirvel<br />

aTas futze. am dros yvelaze bednieri<br />

xar. mere miwaze daSvebis dro<br />

dgeba, magram tempi araviTar SemTxvevaSi<br />

ar unda Seanelo, mxolod<br />

imitom, rom rac ufro uaxlovdebi<br />

miwas, frena interess kargavs. ostatoba<br />

swored esaa _ gadmoxtomisas<br />

iseTi tempis aReba, rom mere miwaze<br />

daSvebamde maqsimaluri siswrafiT<br />

ifrino~.<br />

. . .<br />

<strong>peni</strong> individualisti msaxiobia,<br />

sakuTari individualuri midgomiT.<br />

SeiZleba asec vTqvaT: <strong>peni</strong>s pirovnebaSi<br />

gaerTianebulia daudgromeli<br />

xasiaTi, sicocxlis siyvaruli,<br />

mgrZnobiaroba da tkivili.<br />

Sinagani brZola _ raTa cecxlmokidebuli<br />

emociebi sakuTar TavSi<br />

akontrolos _ <strong>Son</strong> pens er-<br />

Tdroulad saxifaTo da saxaliso<br />

adamianad aqcevs. is kars momdgar<br />

Sanss yovelTvis iyenebs _ cxovreba-<br />

Sic da xelovnebaSic.<br />

amboben, rom <strong>peni</strong> megobrebs urigebda<br />

baraTebs, romelzec uiliam<br />

saroianis nawarmoebis “Time Of Your<br />

Life”-is epigrafi hqonda amobeWdili:<br />

`cxovrebis im monakveTSi, rac mocemuli<br />

gaqvs, icxovre ise, rom arc sia-<br />

30 cxeli Sokoladi<br />

ve Segexos da arc sikvdili. icxovre<br />

ise, rom borotisgan im adamianebis<br />

sicocxlec daifaro, Sens cxovrebas<br />

rom kveTen~. pens Rrmad swams, rom<br />

roca rames Zalian moindomebs, aucileblad<br />

miecema. `unda endo Sens<br />

instinqtebs da gamocdilebas.~ _ ambobs<br />

is. _ `da Tu gnebavT, yovelive<br />

amas bediswera uwodeT~.<br />

<strong>Son</strong> <strong>peni</strong> mebrZolic aris. mis biografiaSi<br />

iyo holivuduri wlebi,<br />

roca is paparacis scemda, Rameuli<br />

quCis ayal-mayalSi erTveboda, srolebSic<br />

ki xvdeboda... am yvelafers<br />

<strong>Son</strong> <strong>peni</strong> kamerebis dasanaxad didi<br />

siamovnebiT akeTebda xolme. da ase<br />

grZeldeboda qronikulad, mTeli<br />

80-90-iani wlebis manZilze. `ra<br />

gansxvavebaa iogurtsa da los anjeless<br />

Soris?~ _ xumrobda presasTan.<br />

_ `ra gansxvavebaa da iogurts ufro<br />

cocxali Semadgenloba aqvs, vidre<br />

los anjeless _ kultura~.<br />

magram 1996 wels moxda iseTi ram,<br />

ramac <strong>Son</strong> pens, SeiZleba iTqvas,<br />

Wkua aswavla. santa monikaSi, penebis<br />

saxlis SesasvlelTan sakuTarive<br />

manqaniT kinaRam gaitaces misi<br />

coli, msaxiobi robin raiT <strong>peni</strong> da<br />

ori patara Svili. sabednierod, aravin<br />

daSavebula, magram is iyo da is<br />

_ penebis ojaxi santa monikadan aiyara<br />

da san franciskodan 45 wuTis<br />

savalze, patara, myudro, wynar da<br />

lamaz ubanSi dasaxlda, kramitiT<br />

gadaxurul hasiendaSi, romelsac<br />

didi meseri penma sakuTari xeliT<br />

Semoavlo.<br />

<strong>Son</strong> pens uyvars manqanis marTva.<br />

amerikis gzebze is xSirad xetialobs<br />

xolme, gansakuTrebiT maSin,<br />

roca gadaRebebi mTavrdeba da Tavisuflebis<br />

moWarbebuli grZnoba<br />

iseve asxams frTebs, rogorc skolis<br />

moswavle biWebs zafxulis ardadegebis<br />

moaxloeba. mweral riCard ke-<br />

lis mier daweril biografiaSi <strong>Son</strong><br />

<strong>peni</strong> acxadebs: `momeciT manqana da<br />

momeciT gzatkecilebiT daserili<br />

qveyana da me am gzebze manqanis borblebiT<br />

uwyvetad gavavlebdi zig-zagebs...<br />

saWesTan roca vzivar, Citad<br />

viqcevi xolme~.<br />

manqana <strong>Son</strong> pens patara manZilebzec<br />

ganuzomel siamovnebas aniWebs.<br />

axlac ki, roca kafeSi sauzmis Semdeg<br />

saxlSi vbrundebodiT, pens<br />

saxeze ewera, rom saWis triali, moqmedebaSi<br />

yofna sakuTar xibls bolomde<br />

agrZnobinebda.<br />

Cumad atarebda manqanas, mere san-<br />

Tebelas dawvda, aaCxakuna da sanam<br />

`marlboros~ moukidebda, Tavisi<br />

Savi S.U.V.-is borbals gadaxeda. vu-<br />

Txari, axla im magar mwevels gavxar,<br />

TuTuns TviTonve rom axvevs<br />

qaRaldSi-meTqi. arao, _ iuara, _<br />

egre rom viqceode, namdvili mweveli<br />

viqnebodi. sigaretis moweviT ki<br />

iluzias viqmni, TiTqos Tavis danebebac<br />

SemiZliao.<br />

mivdiodiT ase, sigareti piris ku-<br />

TxeSi daudevrad hqonda gaCrili (am<br />

vulgarul pozaSi mas kamerebi xSirad<br />

afiqsireben xolme), magram mere<br />

gverdiTa sarkeSi policiis manqanas<br />

mokra Tvali, sigareti magrad moqaCa<br />

da momibrunda: `roca policias vxedav,<br />

sul mgonia, rom momdeven~. da<br />

mere film Hurlyburly-s gmiris sityvebiT<br />

gaagrZela _ `eg axvruli paranoiaa,<br />

edi, sxva araferi~. Tan Cemsken<br />

gadmoixara, `bardaCoki~ gadmowia da<br />

marTvis mowmobas dauwyo qeqva: _<br />

`mowmoba ki maqvs, magram axla, mgoni,<br />

damaviwyda wamoReba~.<br />

am `axvrul paranoias~, policiis<br />

danaxvaze rom sul hgonia mosdeven,<br />

logikuri mizezi aqvs _ xSiri Sexla-<br />

Semoxla samarTaldamcavebTan:<br />

1986 wels makaoSi film Shanghai<br />

Surprise-is gadaRebebis dros, sas-


cxeli Sokoladi 31<br />

REUTERS


REUTERS<br />

tumroSi paparaci SeiWra. <strong>peni</strong> ki<br />

sxvebs mis dakavebaSi daexmara da<br />

paparaci mecxre sarTulis aivnidan<br />

koWebiT Tavdayira dakida. <strong>peni</strong><br />

mkvlelobis mcdelobisTvis daakaves,<br />

magram is cixidanac gaiqca da<br />

mere gliseriT makaos teritoriis<br />

Cumad datovebac moaxerxa.<br />

1987 wels moxda meore SemTxveva.<br />

ucnobma Tayvanismcemelma <strong>Son</strong> <strong>peni</strong>s<br />

pirvel colTan, madonasTan moindoma<br />

gasaubreba, penma ki am TavxedobisTvis<br />

is cema. samarTaldamcavebma<br />

daajarimes, magram arc dakisrebuli<br />

jarimis pirobebi daicva da bolos,<br />

33 dRiT mainc los anjelesis sagrafos<br />

cixeSi amohyo Tavi.<br />

1988 wels ki madonam ukve TviTon<br />

gamoiZaxa specdaniSnulebis razmi ma-<br />

32 cxeli Sokoladi<br />

libus saxlSi. razms pensa da madonas<br />

Soris momxdari saSineli ojaxuri<br />

skandali unda Caecxro. (`madona SiSma<br />

Seipyro, rom Sin dabrunebuls dedas<br />

vutirebdi.~ _ ganacxada <strong>Son</strong> penma am<br />

incidentis Semdeg. sxvaTa Soris, am<br />

gaxmaurebuli ojaxuri konfliqtis<br />

gamo, is ar daupatimrebiaT).<br />

daaxloebiT erTi milis manZilze,<br />

ukan adevnebul policiis manqanas<br />

<strong>peni</strong> gverdiTa sarkidan akontrolebda,<br />

Tan ojaxze miambobda, Semdeg<br />

policiis manqanam eqspres-avtobanze<br />

gadauxvia, magram sanam sul miefareboda<br />

Tvals, policielma gamogvxeda<br />

da pens raRac aniSna. Tavidan megona,<br />

manqanis gadayenebas gvTxovda, magram<br />

mere mivxvdi, usafrTxoebis qamarze<br />

migviTiTebda. penma saswrafod ga-<br />

`Tavs Zalian<br />

komfortulad vgrZnob<br />

iseTi adamianebis<br />

wreSi, romlebic<br />

arc me makvirdebian<br />

zedmetad da arc<br />

Cemgan moiTxoven<br />

gansakuTrebul<br />

yuradRebas. es igivea,<br />

rom iyo SenTvis da<br />

Tan ise, rom ar iyo<br />

marto.~<br />

daiWira qamari. policiis manqanam ki<br />

siCqares umata da male aRarc Canda.<br />

mxolod amis Semdeg gamiRima penma<br />

da mokled miTxra: `gadavrCiT~.<br />

. . .<br />

mis samuSao kuTxes _ ezoSi, gara-<br />

Jis Tavze daSenebul or oTaxs<br />

_ calke Sesasvleli aqvs. karze Camokidebul<br />

trafaretze ki weria:<br />

`mowmeTa dacvis programa~. <strong>peni</strong> am<br />

oTaxebs `samuSao saaTebis Semdgom<br />

saredaqcio dawesebulebas~ eZaxis.<br />

misi megobari, musikosi devid bearveldi<br />

ki ambobs, rom <strong>Son</strong> <strong>peni</strong>s kabineti<br />

misi bunkeria. es is adgilia,<br />

sadac <strong>peni</strong> wers, aredaqtirebs, svams,<br />

erToba, Rreobs.<br />

sxvaTa Soris, am garemoSi yvelaze<br />

kargad Cans <strong>peni</strong>s is Sinagani buneba,


cxeli Sokoladi 33


REUTERS<br />

roca Semdeg jerze <strong>Son</strong> <strong>peni</strong> vnaxe, is ukve gmiri iyo Cemi televizoris<br />

ekranze, niu orleanis Waobis mZime wyals mkerdiT miapobda, raTa<br />

qariSxal `katrinas~ gadarCenili msxverpli samSvidobos gaeyvana. pens<br />

xan iaraRiT xelSi vxedavdi, xan Tavis navze idga, xan navidan wyalSi<br />

eSveboda da adamianebi zeviT amohyavda.<br />

rasac msaxiobi sxva mxriv ostaturad<br />

niRbavs xolme. oTaxebi ise-<br />

Tive SindisferSia gadawyvetili,<br />

rogorc bordelebSia _ Sindisferi<br />

velvetis Spaleri, Sindisferi xaverdi<br />

biliardisa da pokeris magidebze<br />

da Sindisferi laplapa skamebi.<br />

es detalebi mis `qalaqur ganwyobaze~<br />

miuTiTebs. jek nikolsonis<br />

TqmiT ki, `<strong>Son</strong>is xasiaTis Savbnel<br />

mxareebs aSiSvlebs... dakarguli sulebis<br />

es aSkara gancda da mwvaniT<br />

34 cxeli Sokoladi<br />

Seferili SuaRamis efeqti <strong>Son</strong>is xasiaTis<br />

gamovlinebaa~.<br />

<strong>Son</strong> pens uamravi cnobili megobari<br />

hyavs, magram Tavs bednierad<br />

mainc ubralo da Zveli megobrebis<br />

wreSi grZnobs. `me erTi rigiTi amerikeli<br />

var.~ _ Tqva penma 1991 wels<br />

`fleiboisTan~ interviuSi, _ `Tavs<br />

Zalian komfortulad vgrZnob iseTi<br />

adamianebis wreSi, romlebic arc me<br />

makvirdebian zedmetad da arc Cemgan<br />

moiTxoven gansakuTrebul yuradRe-<br />

bas. es igivea, rom iyo SenTvis da<br />

Tan ise, rom ar iyo marto~.<br />

denis hoperma erTxel aseTi ram<br />

Tqva: `sakuTari Sinagani sazRvrebis<br />

dacva unda SeZlo~; xolo is, Tu ratom<br />

moswons <strong>Son</strong> <strong>peni</strong>s erTi xelis<br />

gawvdenaze SemosazRvruli samyaro,<br />

hoperma jeims dinis sityvebiT<br />

axsna: `jeims dinma miTxra erTxel,<br />

roca jerac axalgazrda viyavi:<br />

giganturi seqvoias xe Tavidan Zalian<br />

pataraa Signidan, magram qerqi


cxeli Sokoladi 35


REUTERS<br />

penma ramdenjerme scada buSTan sagazeTo intervius<br />

Cawera, magram verafriT SeaRwia masTan. eraySi<br />

dasavluri jarebis Sesvlis Semdeg ki 56 aTasi dolari<br />

gadaixada, rom `vaSington postis~ TiTqmis mTel<br />

gverdze buSisadmi mimarTva gamoeqveynebina.<br />

imTaviTve uzarmazari aqvs. es qerqi<br />

daaxloebiT erTi futis sisqisaa, magram<br />

sul ase rCeba, mere aRar izrdeba.<br />

misi funqciaa, rom sul mtkiced<br />

da Seuvalad iyos, raTa seqvoias<br />

Signeulobas zrda-ganviTarebis<br />

saSualeba misces. msaxiobic asea.<br />

yovel jerze, roca iwyebs TamaSs da<br />

emociurad ixarjeba, is Tavis Sinagan<br />

samyaros mayureblis winaSe aSiSvlebs.<br />

roca TamaSi mTavrdeba, Seni<br />

samyaros kari maSinve unda Carazo,<br />

36 cxeli Sokoladi<br />

sqeli qerqi isev tanze moixvio, radgan<br />

Tu am qerqis gareSe ivli, ubralod,<br />

tyavgaclil xes daemsgavsebi,<br />

mokvdebi; mokvdebi, radgan uecrad<br />

uamravi qartexili dagatydeba Tavs.<br />

<strong>Son</strong>i sakuTar Sinagan emociur<br />

samyaros zedmiwevniT uRrmavdeba<br />

da Senc SigniT SeWyetvis saSualebas<br />

gaZlevs, magram Semdeg dasaxmareblad<br />

isev seqvoias qerqs mimar-<br />

Tavs, radgan asec unda moiqces _<br />

sxvanairad ver gaZlebs~.<br />

denis hoperis mosazrebas vudi<br />

alenic eTanxmeba. `<strong>Son</strong>is Sinagan samyaroSi<br />

SeRweva ioli ar aris. iseTi<br />

grZnoba gaqvs, TiTqos bombi geWiros<br />

xelSi, romelic wami-wamze TiTebSi<br />

unda agifeTqdes. swored am Tvisebis<br />

gamo, <strong>Son</strong> <strong>peni</strong> yvelas moxibvlas<br />

axerxebs _ qalebs mzrunvelobis<br />

grZnobas uRvivebs, kacebi ki mas gmirad<br />

aRiareben~.<br />

>>> gagrZeleba gv.158


cxeli Sokoladi 37


avtori: ana korZaia-samadaSvili<br />

foto: daviT mesxi<br />

ganaTeba: niko tarielaSvili<br />

stilisti: giorgi nadiraZe<br />

vizaJi: anuka murvaniZe<br />

varcxniloba: saloni ”Exellence”<br />

38 cxeli Sokoladi


cxeli Sokoladi 39


sololakSi erTi antikvari cxovrobda,<br />

kosta. mas ori SviliSvili<br />

hyavda da erTi xSiri stumari<br />

_ nino xoStaria.<br />

ra aRar hqonda kostas: movarayebuli<br />

sarkeebi, CuqurTmiani savar-<br />

Zlebi, kobaltis WurWeli... magram<br />

ninos amqveynad yvelafers zRapruli<br />

boTli erCivna. Sig, albaT, arayi<br />

iyo Casxmuli, da balerina cxovrobda,<br />

TeTri da moxdenili. raRac<br />

Rilaks daatrialebdi da balerina<br />

cekvas iwyebda, trialebda, cekvavda...<br />

Zalian undoda ninos is boTli<br />

da balerina, `am Surma gamimwara bavSvoba~...<br />

ninos saxli Tbilisis yvelaze lamazi<br />

saxli iyo, yovel SemTxvevaSi,<br />

Tavad amaSi sruliad darwmunebulia.<br />

Cauvlida rux quCebs, qudCabRujuli<br />

leninis Zegls da sadarbazoSi<br />

Sedioda, sadac yoveldRiur<br />

rituals asrulebda: pirveli karis<br />

gavlis Semdeg Wers ascqeroda, saidanac<br />

oTxi fumfula, vardisferi,<br />

oqroskululebiani angelozi uRimoda.<br />

angelozebs cal xelSi vardebi<br />

ekavaT, meore xeliT ki _ dedamiwa.<br />

is angelozebi zustad ninos<br />

zomisa da asakisani iyvnen. irgvliv<br />

samoTxis yvavilebi yvaoda, vardisferi,<br />

cisferi, oqrosvarayiani sadarbazo...<br />

jer muqi marmarilos kibe<br />

unda aevlo, romlis Tujis moajirzec<br />

raRac ucnauroba iyo damagrebuli<br />

_ bebiam auxsna, Sig CiraRdans<br />

arWobdneno. CiraRdani! angelozebi,<br />

yvavilebi da CiraRdnebi!<br />

ninos oTaxSi kedlebi mwvane iyo,<br />

oRond ara ubralod mwvane, aramed<br />

sul, sul sxvanairi. mere, roca nino<br />

gaizarda, dedam uambo, sanam gaCndebodi,<br />

Tadarigi daviWireT da oTaxis<br />

SeRebva ganvizraxeTo. Tavdapirveli<br />

Canafiqris Tanaxmad, rZisferi kedlebi<br />

unda yofiliyo, mere dedam<br />

Tqva, modi, cota sxva feri SevurioTo,<br />

mere esec ar moewona da ase<br />

gagrZelda da gagrZelda, ferebi<br />

amates da amates, da bolos ostati<br />

afeTqda, morCiT axlao. da gamovida<br />

mwvane kedlebi. deda ki Cioda, me<br />

SenTvis sul sxvanairi mindodao, magram<br />

nino Zalian kmayofili iyo.<br />

40 cxeli Sokoladi


cxeli Sokoladi 41


ninos martos mouwia am kibis avla, _ da dedas nabijebis<br />

xma Semoesma. axla icis, rom roca hkiTxaven, dedisa ra<br />

gamogyvao, ityvis: `nabijebi~.<br />

42 cxeli Sokoladi


cxeli Sokoladi 43


kedeli carcis saRebaviT iyo<br />

SeRebili. jadosnuri ramaa:<br />

Tu TiTs daasveleb, zed<br />

yvelafris daxatva SeiZleba,<br />

da is naxati mere TviTon<br />

uCinardeba!<br />

Tan, rac mTavaria, kedeli carcis<br />

saRebaviT iyo SeRebili. jadosnuri<br />

ramaa: Tu TiTs daasveleb, zed<br />

yvelafris daxatva SeiZleba, da<br />

is naxati mere TviTon uCinardeba!<br />

marTalia, swrafad unda daxato,<br />

rom naxatis dasruleba mis gaqrobamde<br />

moaswro, magram meore xelic<br />

xom gaqvs! da loginSi mwoli nino<br />

TiTebs isvelebda da xatavda, da<br />

naxatebi iseve uCinardeboda.<br />

dRes nino hyveba, rom `es saxli<br />

iyo xmebi~. Zveli saxli sul WriWinebda,<br />

oxravda, yvelafers Tavisi,<br />

sakuTari hqonda. karis xma, nabijebi<br />

marmarilos kibeze, Semdeg _ xis<br />

kibeze... avad roca iyo xolme, amiT<br />

erToboda: iwva da ismenda sxvebis<br />

nabijebis xmas, da yvelas nabijebs<br />

cnobda.<br />

44 cxeli Sokoladi<br />

rasakvirvelia, dedas nabijebis<br />

xmas yvelaze kargad cnobda. musikaze<br />

roca mihyavda xolme _ ninos,<br />

cxadia, fexebi ukan rCeboda,<br />

_ maCablis quCaze, aseTsave Zvel<br />

saxlSi, xis kibe unda aevloT, jer<br />

_ ninos, mere _ dedas, da am nabijebs<br />

nino aTas sxvaSi gamoarCevda<br />

– cxadia!<br />

mere ki, roca bevri weli gavida<br />

da deda aRar iyo, ninos martos<br />

mouwia am kibis avla, _ da dedas<br />

nabijebis xma Semoesma. axla icis,<br />

rom roca hkiTxaven, dedisa ra gamogyvao,<br />

ityvis: `nabijebi~.<br />

sruliad banaluri ambavia: yvela<br />

Tvlis, rom dedamisi yvelaze lamazia<br />

da mamamisi _ yvelaze keTilSobili.<br />

da ninosac ase miaCnia. Tavisi<br />

ded-mama Zalian eamayeba.<br />

erTma eqimma dedas uTxra, rom<br />

oTx weliwadSi erTxel medikosTa<br />

msoflio kongresi tardeba xolme<br />

da am kongresis monacemebis Tanaxmad,<br />

simsivnisgan Tavad gankurnebulTa<br />

ricxvi mxolod 14 procents<br />

Seadgens. `Zalian vwuxvar,~ uTxra<br />

eqimma. `piriqiT!~ uTxra dedam. `me<br />

meTxuTmete procenti viqnebi!~<br />

deda yoveldRe eCxubeboda Tavis<br />

sens, `ver momerevi!~ ukve mokled<br />

SekreWili qaliSvilTan erTad qalaqSi<br />

dadioda, kolmeurneobis bazarze<br />

vaWrobda _ kona maneTi Tu<br />

vedro Sauri?!…<br />

nino Tvlis, rom yoveli axloblis<br />

gardacvaleba masSi did cvlilebebs<br />

iwvevs da bevr rames aswavlis.<br />

pirveli bebia iyo, romelic wasvlamde<br />

imas dardobda, rom uamravi


cxeli Sokoladi 45


mas amayad SeeZlo imis Tqma, rom saqarTveloSi pirveli operatori<br />

qali iyo, mxarze Semodgmuli Tavisi zomis kameriT.<br />

`xom operatori gWirdebaT? ai, movedi!~<br />

dro dakarga uqmad, rom meti unda<br />

ecxovra, rom meored unda gaTxoviliyo...<br />

bebiisgan darCa ninos is codna,<br />

rom drois daTmobad da nervebis<br />

moSlad araferi Rirs amqveynad,<br />

rom aravin viciT, aguri, bolos da<br />

bolos, rodis dagvecema. an aguri,<br />

an sxva ram.<br />

magram es cvlilebebi mere iyo.<br />

manamde nino, umcrosi dis dabadebamde,<br />

biWebTan erTad izrdeboda,<br />

da Zmisa da deidaSvilis Semyure,<br />

didad verc xvdeboda, rom gogoa.<br />

mas maTi gamonacvali kedebi da<br />

Sortebi ecva, maisurebi warweriT<br />

`dinamo~. isic omobanas TamaSobda,<br />

xan mzveravi iyo da xan _ mowina-<br />

46 cxeli Sokoladi<br />

ve mebrZoli, da muxlebi sul daglejili<br />

hqonda. mere iwyeboda<br />

saamo saqme: frCxiliT mosinjva,<br />

sakmarisad moxma naiarevis qerqi<br />

asaclelad Tu jer ara. velosipedebic<br />

biWebisa iyo, didi, nino<br />

pedlebamde fexs ver awvdenda da<br />

axlac ase dadis velosipediT _<br />

fexze damdgari.<br />

engelsis quCis saxlSic sul biWebi<br />

cxovrobdnen. maT Soris iyo vadikac,<br />

amJamad SeerTebul StatebSi<br />

mcxovrebi, ninos Tanatoli da mesaidumle.<br />

nino da vadika wignebs<br />

erTad, anu erTdroulad kiTxulobdnen<br />

da mere arCevdnen xolme<br />

mtyuans da marTals.<br />

unda iTqvas, rom nino xoStaria<br />

xeze cocvis ubadlo ostati iyo da<br />

axlac aseTad rCeba. nebismieri xis<br />

kenweroze moqceva SeuZlia, mTavaria,<br />

strategia SeimuSavoo... hoda,<br />

xeze msxdomi vadika da nino im jerze<br />

`sam muSketers~ ixilavdnen. nino<br />

win iyo da amitom didi ambavi gaando:<br />

rom _ mapatie, vadik, aseTi<br />

axlobeli rom ar iyo, namdvilad<br />

ver getyodi, _ iq erTi adgilia, miledis<br />

da aTosis, erT oTaxSi martoebi<br />

rCebian da... gagiJdebi, iseTi<br />

seqsebia, rom ar vici.<br />

vadika saswrafod CamoZvra xidan<br />

da saxlSi gaiqca. mere ninos uTxra,<br />

absoluturad marTali xar, es ra


cxeli Sokoladi 47


nino xoStarias hyavs baCa malazonia. ninom<br />

yovelTvis icoda da axlac zustad icis _ baCa<br />

erTaderTi adamiania, romelic mis gverdiT<br />

unda yofiliyo. gaumarTla: aq, TbilisSi rom<br />

ar daxvedroda, sul kongos auzis pigmeebidan<br />

dawyebuli mouwevda misi Zebna. ipova da mas<br />

mere sul mSvidadaa.<br />

wavikiTxeo! ra aRar wagvikiTxavs,<br />

magram aseTi raRaca sxvagan arsad<br />

ar weria, arao?<br />

ninom kiTxva Zalian adre iswavla<br />

_ mamam ieSmaka. wigni moitana, ori<br />

patara tomi. poloneli Tu Cexi<br />

mwerali qalisa iyo, mgoni `polina<br />

da cisferi mZivi~ erqva. saocari<br />

ambavi iyo: ojaxi erTi binidan meoreSi<br />

gadadioda, da patara gogom<br />

avejis gadatanisas kuTxeSi cisferi<br />

mZivi ipova. cxadia, jadosnuri.<br />

is mZivi yvela survils asrulebda,<br />

oRondac ra aasrula _ es meore<br />

wignSi ewera, da mamam ninos uTxra,<br />

me aRar minda kiTxva, Tu ginda, Sen<br />

TviTon waikiTxeo. da ase moxda,<br />

rom ninom cnobismoyvareobis gamo<br />

iswavla kiTxva, da mere kargaxnis<br />

ganmavlobaSi eZebda Tavis saxl-<br />

Si im jadosnur cisfer mZivs: Tu<br />

viRac sxva qalaqelma gogom ipova,<br />

Tan zRaparSi ki ara, namdvil ambavSi,<br />

viTom, ninos ratom ar unda<br />

epova?<br />

wigni, sul sxva samyaro, da nino<br />

Tavis Svilsac sul uxsnis, rom wigni<br />

sjobs yvelanair Zilis wamalsac<br />

da mocionsac: gadaSli da sxvagan<br />

xar, aqaurobis kari moxuruli gaqvs,<br />

da iq bednieri xar, sul ar gaxsovs,<br />

ra ambebi trialebs Sens Tavs.<br />

vTqvaT, is, rom engelsis quCis yvelaze<br />

lamazi saxli gaZarcves, karis<br />

lomebs piridan rgolebi gamoglijes,<br />

CiraRdnebis dasamagrebeli<br />

Tujis saswaulebi gaaqres, da qalaqis<br />

mesveurTa brZnuli gadawyvetilebiT,<br />

zeTis saRebaviT gadaRebes<br />

oqroskululebiani angelozebi da<br />

walkotis yvavilebi.<br />

48 cxeli Sokoladi<br />

. . .<br />

nino ganTlebiT musikaTmcodnea.<br />

egona, rom didi musikaTmcodne<br />

dadgeboda, biblioTeka aTmetriani<br />

WeriT, didi TaRebi, mtvriani wignebi,<br />

is ki, mwvane maudiT dafarul<br />

magidasTan, mSvenieri lampis Suqze,<br />

erT dResac sensaciur aRmoCenas<br />

gaakeTebda _ rom am fugis werisas<br />

baxi... magram sul male mixvda,<br />

rom es ar moxdeboda, da ufro praqtikuli<br />

saqmis wamowyeba ganizraxa:<br />

konservatoriaSi mexuTe kursze<br />

myofma Teatralur institutSi<br />

saoperatoroze Caabara.<br />

sakmaod rTuli saqme iyo _ ori<br />

umaRlesi erTad vis gaugia? Tan<br />

zogadi sagnebis Cabarebis Sesaxeb<br />

cnobis moZieba metismetad Caxlar-<br />

Tuli procedura gaxldaT, da ninom<br />

xelmeored Caabara politekonomia,<br />

dialeqtikuri materializmi<br />

da sxvani.<br />

cota xanSi mas amayad SeeZlo imis<br />

Tqma, rom saqarTveloSi pirveli<br />

operatori qali iyo, mxarze Semodgmuli<br />

Tavisi zomis kameriT. erTi<br />

isaa, rom kameris garda, jerjerobiT<br />

arc araferi gaaCnda.<br />

erTxel megobarma gogom uTxra,<br />

televizia raRac proeqts iwyebs da<br />

vici, operatori sWirdebaTo. hoda,<br />

nino Sekrebaze gamocxadda: xom operatori<br />

gWirdebaT? ai, movedi!<br />

TavisTavad, kargi ambavia: nino da<br />

kamera. magram iqve kiTxva daibada:<br />

risi maqnisi xar? da vinaidan erT<br />

kviraSi isedac moskovSi apirebda<br />

gamgzavrebas, ninos davaleba misces:<br />

interviu Zalian saxelganTqmul<br />

adamianTan.<br />

arc meti, arc naklebi, slava zaicevi.<br />

satelefono saubris Semdeg<br />

Sexvedraze misulma zaicevma aRmoaCina,<br />

rom nino marto iyo: сам<br />

танцует, сам поет, сам билеты продаёт...<br />

rogorc Cans, avantiura daufasa da<br />

saukeTeso ambebi uambo. maSin aRmoaCina<br />

ninom, rom pranWva naxevari<br />

sxeuliTac SeuZlia: cali TvaliT<br />

vizerSi icqireboda, meores zaicevs<br />

uJuJunebda. interviu gamovida,<br />

ubralod, cota Zneli dasamontaJebeli<br />

aRmoCnda: mkvdariviT xom ar<br />

daugdebda yurs, hoda, ninos komentarebis<br />

WeqasaviT ismoda _ is xom<br />

Tavad iRebda.<br />

ase gaxda nino xoStaria saqarTvelos<br />

televiziis operatori. Tumca<br />

male mixvda, rom mxari mowyda, rom<br />

qoSinebs, da Tan kidev erTi operatori<br />

qali gaCnda _ azarti daikarga,<br />

radgan erTaderTi aRar iyo.<br />

samagierod, TbilisSi gaixsna axali<br />

telearxi, `rusTavi 2~, didi<br />

gaugebroba trialebda da aurzauri.<br />

nino iqiT daiZra da kvlav gamoacxada:<br />

`ai, movedi!~<br />

gamosacdelad gauSves samagali-<br />

Tod mosawyen konferenciaze, romelsac<br />

ninom veraferi gaugo, verc<br />

is gaigo, ra `delfiusze~ iyo laparaki.<br />

magram siuJeti gaakeTa da gadawyda,<br />

rom mas sruliad axleburi<br />

xedva aqvs, da mas Semdeg asec iyo<br />

cnobili: nino xoStaria trivialuri<br />

ambebis Sesaxeb aratrivialur<br />

siuJetebs akeTebs!<br />

Tavdapirvelad kameris SiSi<br />

hqonda: Savi xvreli, romlidanac<br />

uamravi adamiani giyurebs, Tan<br />

axlos, saxeSi mogCerebian, araferi<br />

gamoeparebaT. aq musikis maswavleblis<br />

skola gamoadga, romelmac<br />

aswavla, scenis nu geSinia, warmoidgine,<br />

rom darbazSi adamianebi<br />

ki ar sxedan, kombostoebi awyviao.<br />

geSinia kombostosi? cxadia, ara!<br />

Tumca, mainc stresi iyo, roca 13<br />

Tu 14 wlisas, megobrisgan naTxovar<br />

TeTr, lamaz kabaSi, konservatoriis<br />

mcire darbazSi roialisken<br />

mimavals fexi daucurda da<br />

daeca. samagierod, mere didZali<br />

aplodismenti daimsaxura, da nino<br />

eWvobs, rom `kombostom~ imdenad<br />

Semsrulebloba ar daufasa, ramdenadac<br />

pirueti.<br />

>>> gagrZeleba gv.163


teqsti: Tamar babuaZe<br />

foto: daviT mesxi<br />

ilustracia: liza asaTiani<br />

“quCaSi marto mivdiodi-meTqi” – ambis moyola daviwye erTxel. megobarma gamawyvetina _ aba,<br />

Sen marto rodis rCebi, Seni ofofebi xo sul SenTan erTad ariano: ase keTilad Semaxsena man Cemi<br />

gaorebul-gaaTebuli naturis Sesaxeb, romelsac zodiaqos niSan “tyupebs” unda vumadlode. miwis<br />

yivilis garda, zodiaqos yivilic Tu arsebobda namdvilad ar vicodi. Turme arsebobda da mec, bevri<br />

viare Tu cota, martom viare Tu Cems ofofebTan erTad, daTo mesxs mivadeqi da “tyupebis” Tvis<br />

– ivnisis aRsaniSnavad, erTad gavwieT namdvili tyupebis saZebnelad.<br />

da mivxvdiT: gaWrili vaSlis principi miTia. arc erTi vaSlis naWeri ar hgavs erTmaneTs. tyupebi<br />

ki bunebis TamaSia: riT ar gvanan erTmaneTs? RimiliT? gamoxedviT? erTi wavida, meore darCa, vaime<br />

romeli wavida da romeli darCa? xmebi aqvT sxvanairi? “ara, me gaciebuli var”. mivxvdi – profili!<br />

“ara, me bavSvobaSi daveci da”...<br />

oRond ar daiZaboT – TamaSis mizani garTobaa da tyupebTan erTad garToba – yvelaze magari<br />

TamaSi.<br />

TamaSis aRmoCena: ra kargia, roca bevri xar!<br />

50 cxeli Sokoladi


tyupebi<br />

tyupebi<br />

cxeli Sokoladi 51


mari da filo<br />

1978 wlis 21 ivlisi<br />

gansxvaveba droSi: 5 wuTi<br />

erTi SexedviT, Cveulebrivi da-Zma, am dros – tyupebi. ar gvanan erTmaneTs da xasiaTiTac gansxvavdebian.<br />

samagierod, uyvarT erTad yofna.<br />

52 cxeli Sokoladi<br />

qeTuna da ana<br />

1984 wlis 7 noemberi<br />

gansxvaveba droSi: 5 wuTi<br />

ojaxis wevrebi da axlo megobrebi arCeven, nacnobebi _ vera, magram ar aprotesteben.<br />

Tu quCaSi qeTuna Segxvda da mimarTe, rogorc anas, qeTuna mainc arafers<br />

SeimCnevs da verasdros gaigeb, romeli iyo is.


cxeli Sokoladi 53


miSo da gio<br />

1986 wlis 8 agvisto<br />

gansxvaveba droSi: 5 wuTi<br />

gios aqvs miSos Tvalebi, Tu miSos aqvs gios Tvalebi? – es eqspromtad SeTxzuli xumrobaa. ise ki,<br />

faqtia, erTnairi Tvalebic aqvT, xasiaTic da iumoric. erTad swavloben, sul erTad dadian, sul bevrs<br />

laparakoben da erTmaneTis xumrobebsac erT xmaSi amTavreben.<br />

54 cxeli Sokoladi


ana da liza<br />

1985 wlis 26 ivnisi<br />

cxeli Sokoladi 55<br />

gansxvaveba droSi: 10-15 wuTi<br />

adre cal-calke maT veravin xedavda. erTnairad acmevdnen, erTad dayavdaT yvelgan. Tu erTi rCeboda, rCeboda meorec.<br />

axla ase aRaraa. ana samxatvro akademiaSi swavlobs, liza – Jurnalistikis fakultetze. ana xSirad sxva musikas usmens, liza<br />

– sxvas. cal-calke megobrebic hyavT da axla ukve moswonT damoukidebloba.


qeTi da ani<br />

1991 wlis 18 aprili<br />

gansxvaveba droSi: 5 wuTi<br />

erTad swavloben. erTnairad laparakoben. erTnairi gemovneba aqvT, magram arasdros ar acviaT erTnairad,<br />

arc tansacmels cvlian. da jer arc erTma ar icis, ra profesiis arCeva undaT.<br />

56 cxeli Sokoladi<br />

zura da zviadi<br />

1988 wlis 30 ianvari<br />

gansxvaveba droSi: 10 wuTi<br />

ocnebobdnen, tyupi Seyvarebulebi hyolodaT, magram lamazi tyupi gogoebi ver ipoves. aseTebs<br />

mxolod ors icnoben da isinic maTi naTesavebi arian.


cxeli Sokoladi 57


sergo da dimitri<br />

58 cxeli Sokoladi<br />

1988 wlis 25 aprili<br />

gansxvaveba droSi: 10 wuTi<br />

14 wlamde sruli harmonia sufevda. erTnairad ecvaT, erTnairad azrovnebdnen, sul erTad dadiodnen.<br />

“mere jer me Sevicvale, mere _ dimitri. me dinji var, is danevrozianda, Cemi araferi ar moswons, me piriqiT”<br />

– sanaxevro xumrobas Tavisi safuZveli aqvs – tyupebi ukve uerTmaneTodac Zleben da aRarc Zveleburad<br />

xumroben. arada, iyo dro, roca iqceodnen ase: jer erTi aCerebda “marSrutkas” da jdeboda, as<br />

metrSi – meore... anda asec: vinme amodioda kibeze, jer erTi Cauqrolebda, cota xnis mere _ meore...<br />

ocneba ki dRemde erTi aqvT: orives unda tyupi coli – “Zaan magari iqneba”.


irina da Tamuna<br />

1978 wlis 20 oqtomberi<br />

gansxvaveba droSi: 5 wuTi<br />

“me rom mkiTxo, arc garegnobiT vgavarT erTmaneTs, arc xasiaTiT” – ambobs Tamuna: irina ufro ficxia<br />

da vaJkacuri. Tamuna _ nazi da wynari. irina ufrosia da bavSvobidan ufrosobs, magram erTmaneTis daxmare-<br />

bis gamZafrebuli instinqti mainc saxezea: erTxel suxiSvilebis studiaSi gamocdas abarebdnen. irinas fexi<br />

wamoedo kabaze da waborZikda, Tamuna maSinve mis rigSi gadavida da dis nacvlad icekva. maswavlebelma veraferi<br />

gaigo.<br />

debis garCeva arc qmrebs uWirT. Tumca, kiTxvaze – ratom erTi da da ara meore – qmrebs pasuxi ar aqvT.<br />

erTaderTxel moxda kuriozi: Ramis sibneleSi Tamunas sakuTarma qmarma mimarTa: au, iri, gTxov ra, Tamunas<br />

dauZaxeo... SemTxveva, cxadia, iqve aRikveTa.<br />

irinas da Tamunas ocnebac erTnairi aqvT: tyupi Svilebi.<br />

cxeli Sokoladi 59


60 cxeli Sokoladi


avtori: sandro naveriani<br />

foto: levan xerxeuliZe<br />

cxeli Sokoladi 61


maRali, uxvi, mdabali, gadaparsuli TaviT da nikapze<br />

wveriT (e.w. `gouTiT~), samxedro SarvliT da kamelotebiT<br />

(baTinkebiT) _ egeTia is.<br />

is aris yvelafris anti. ewinaaRmdegeba yvelanair<br />

kretinul stereotipebs, dogmebs, tradiciebs, romlebic<br />

bevrze bevri gvaqvs qarTvelebs. amis gamo xSirad<br />

eqmneboda, eqmneba da aucileblad Seeqmneba problemebi<br />

garkveuli, imave stereotipebis, dogmebisa da tradiciebis<br />

mimdevrebisgan. viRaceebisTvis zRvargadasuli<br />

axalgazrdaa, viRaceebisTvis _ aranormaluri, maTTvis<br />

ki, vinc kargad icnobs, absoluturad normaluri, Camoyalibebuli<br />

adamiani. uyvars siaxleebi. sul axlis<br />

ZiebaSia. eTanxmeba gamoTqmas _ `rac dRes alternativaa,<br />

xval moda iqneba, zeg _ `goimoba~, amitomac ainteresebs<br />

sul axali da axali, jer gaucveTeli, masisgan<br />

gauTelavi.<br />

yvelaze didi gavlena masze goTikam _ goTurma subkulturam<br />

_ iqonia. SesaZloa, es aranormaluric aris,<br />

xSirad iketeba Tavis TavSi, rTavs telefons, zis oTax-<br />

Si da usmens musikas, goTur musikas. xvdeba, rom es<br />

Caketvebi musikis bralia, goTuri musikis, romelsac<br />

24 saaTis ganmavlobaSi usmens. amis mere SeuZlia gavides<br />

saxlidan da ramdenime dRe ar Sevides. ai, egeTia:<br />

warmoidgineT, quCebSi xalxi dadis, yvela erTi mimar-<br />

TulebiT, vTqvaT, dasavleTisaken midis. is ki marto,<br />

aRmosavleTis mimarTulebiT moZraobs, maSinac ki, Tu<br />

icis, rom dasavleTSi ukeTesia. magram isic icis, rom<br />

aRmosavleTSi yvelaferi misi iqneba da mxolod is iqneba.<br />

Tavisufalia ra.<br />

maS ase, giorgi qorqia.<br />

jer maTTvis, vinc ver ixsenebs saxis am nakvTebs:<br />

`imedi~, `droeba~, eqstremaluri siuJetebi da egeTebi.<br />

mand muSaobs _ `droebas~ qmnis.<br />

`droebaSi~ `qronikidan~ moxvda: erTxel gio ormxriv<br />

srolaSi moyolil dazaralebulTan `niusis~ gasakeTeblad<br />

gauSves. dazaralebuli reanimaciaSi iwva da aravin<br />

icoda, gadarCeboda Tu ara. giom niusi ver gaakeTa,<br />

radgan: `warmoidgine, rom me viyo egeT mdgomareobaSi<br />

da viRac Jurnalisti mikrofoniT movides da raRac<br />

sisuleleebi mkiTxos. Tavs gavuxev~. da amitomac ver<br />

gaakeTa is `niusi~. ramdenime aseTi SemTxvevis Semdeg,<br />

TviTonac da xelmZRvanelobac mixvda, rom giorgi ope-<br />

62 cxeli Sokoladi<br />

ratiul Jurnalistad ar gamodgeboda. amis Semdeg,<br />

daiwyo aTvla giorgis droiT.<br />

sakuTari droeba _ Tamamad ambobs _ Seqmna. es Zalian<br />

patara, mikro droebaa, magram mainc. rac mTavaria, xom<br />

misia. giorgis Taobas mZime periodSi mouwia bavSvobisa<br />

da kacobis gasayarze yofna, anu is dro, rodesac unda<br />

gadawyvito, momavalSi ra gaakeTo, ra gzas daadge _<br />

gaerTo, iswavlo da egeTebi. bebia-babuis Taobam imdeni<br />

uZaxa, Tqven ra iciT cxovrebis, Cven dros omi iyo da<br />

gaWirveba maSin unda genaxa, maSin CamovyalibdiT adamianebad<br />

da cxovreba maSin viswavleTo, rom arc giorgis<br />

Taobas Cauvlia omebis da gadatrialebebis gareSe:<br />

15 wlis ganmavlobaSi, imdeni omi da revolucia naxes,<br />

rom ra vici... aseTma viTarebam giorgiSi protestis<br />

gamoxatvis survili aRZra, rac mis garegnobaze aisaxa:<br />

maSin, roca qalaqSi `buSlatebSi~, Sav `levisebSi~, Sav<br />

reibanebSi avtomatgadakidebuli mxedrionelebi daTareSobdnen,<br />

giorgi da misi samegobro welamde TmebiT,<br />

sayureebiT da daxeuli jinsebiT dadiodnen. Zvel, mitovebul<br />

abreSumis fabrikaSi ikribebodnen da Tavise-<br />

burad ajazebdnen: svamdnen, eweodnen, uyvardaT da<br />

aravis araferSi xels ar uSlidnen. isini qmnidnen<br />

Tavis droebas, mxedrionelebi _ Tavisas.<br />

es asec unda yofiliyo, magram erTmane-<br />

TisTvis xeli ar unda SeeSalaT. giorgi<br />

darwmunebulia, rom man da misma wrem<br />

TbilisSi axali talRa aagora. aqedan<br />

gamomdinare, SeuZlia imaze<br />

Tamamad saubari, rom man Tavisi<br />

droeba Seqmna.


cxeli Sokoladi 63


cxenosnobaze mSoblebma cxra wlis asakSi Seiyvanes<br />

_ skoliozis gasasworeblad. skoliozi gasworda da<br />

giorgic SerCa aristokratul sports. konkurSi (dabrkolebebis<br />

gadalaxva) gamodioda. mTel ipodromze er-<br />

TaderTi cxeni iyo _ beberi, oci wlis, saSineli janis<br />

patroni da uxasiaTo _ romelsac ver itanda. ruseTidan<br />

hyavdaT Camoyvanili, adre sabWoTa kavSiris nakreb-<br />

Sic yofila, gastroliori erqva. sanam saqarTveloSi<br />

Camoiyvandnen, romeliRac sportul gamocemaSi `qveynis<br />

yvelaze umarTav cxenad~ monaTles. erTaderTi, visac<br />

misi marTva SeeZlo, viRac rusi Jokei iyo. mokled,<br />

rom gapartaxda da sul gamoprutunda, mere Camoiyvanes<br />

saqarTveloSi.<br />

erT-erT Sejibrze, kenWisyris Sedegad, `gastroliori~<br />

maincdamainc gios Sexvda. `egreve davmandraJdi; mivxvdi,<br />

64 cxeli Sokoladi<br />

rac meloda~. `gastroliors~ siberisgan pirSi koJrebi<br />

qonda da lagams ver grZnobda, Tan revmatizmi awuxebda<br />

da siaruli uWirda, magram Tu gaiqceoda, xurdeboda,<br />

tkivilebi uamdeboda da aRar Cerdeboda. mokled, jojoxeTi<br />

iyo da giom am jojoxeTSi amoyo Tavi.<br />

Sejda cxenze, moTelvis mizniT, barierebze erTi-ori<br />

gadaxta-gadmoxta da Sejibri daiwyo. gios jeri rom<br />

dadga, `moedanze SeviZurwe da daiwyo. damenZra!~ pirveli<br />

Svidi barieri wriulad idga da bevri manevrireba ar<br />

dasWirvebia, magram merveze mixvda, rom `gastrolioris~<br />

marTva msoflioSi erT-erTi urTulesi saqme yofila.<br />

erTi sityviT, sakaifod aforTxiala, moednidan<br />

gaaqcuna, Tavlisken gaaqana, gzaSi rac ki xe iyo, yvelas<br />

gamoedo da TavlaSi ise Sevarda, magram sanam TavlaSi<br />

Sevardeboda, giorgi iqve, TavlasTan orive xelamogdebuli,<br />

dabeJili da wiwvebiT da foTlebiT pirgamotenili<br />

Camoagdo.


cxeli Sokoladi 65


jer ar damTavrebula _ mTeli serialia.<br />

cxenosnebs erTi saintereso da `vaJkacuri~ wesi aqvT:<br />

cxenidan Camovardnis Semdeg, rac ar unda gWirdes, igive<br />

cxenze unda Sejde, Torem SiSi dagrCeba da cxenosnobac<br />

ukan mogrCeba. xom mimixvdiT?! hoda, miuTries<br />

isev `gastroliori~ da giorgic Semoaxta... es meore<br />

seria iyo. dabeJilobebs, amovardnil kidurebs da ase<br />

Semdeg, aRar CamovTvli.<br />

eg iyo da eg. mas mere, `gastroliorze~ aRar Semjdara<br />

da cxenosnebis `erTi saintereso da vaJkacuri~ wesi<br />

wesadve datova _ ar Seusrulebia.<br />

cxenosnobis alternativa curva iyo, anu an cxenosnoba,<br />

an _ curva. ramdenadac cxenosnoba uyvars, aTjer<br />

ufro ver itans wyals _ eSinia. wyalofobia, Tu ra qvia,<br />

ar vici... mokled, eg Wirs _ wylis eSinia. Sesabamisad,<br />

curva ar icis da arc unda, rom iswavlos. wylis SiSze<br />

ise melaparakeboda, vifiqre, wyals Tu svams-meTqi.<br />

mokled, wyalTan urTierTobas isev cxenosnoba (Tundac<br />

`gastroliori~) urCevnia. cxeni misTvis gantvir-<br />

Tvac aris, adrenalinic da, raRac doziT, eqstrimic.<br />

66 cxeli Sokoladi<br />

eqstrimi uyvars, magram ara xelovnurad Seqmnili _<br />

bunebrivi eqstrimi uyvars. giorgis eqstrimi aris qva,<br />

mTa, tye, klde, alpuri zonebi da egeTebi. misTvis yvelaze<br />

magari komforti saZile tomara da karavia. yvelaze<br />

komfortuli transporti _ fexebi, sadRac aRmarTze,<br />

uroCiSeSi, vulkanur platoebze, xeobebSi da<br />

rame.<br />

erTxel svaneTSi gadafrindnen vertmfreniT, raRac<br />

siuJets amzadebda. im dResve unda dabrunebuliyvnen<br />

ukan, magram amindi gafuWda da sabolood erTi kvira<br />

mouwiaT darCena. nu, ra unda akeTo? siuJeti ukve<br />

momzadebuli gaqvs, araviTari saqme mxrebze ar gawevs.<br />

svamdnen, eweodnen. eweodnen, svamdnen.<br />

erTxelac, svamdnen, rogorc ityvian xolme _ `s gorliSka~.<br />

maspinZelTan stumari mivida, isic svani. ro<br />

naxa sufraze kubdari ar iyo, ase ar SeiZleba, kubdari<br />

unda gaWamoT, male davbrundebio da wavida. saRamos<br />

mokluli daTviT dabrunda. Turme sanadirod wasula


da daTvi mouklavs imis gamo, rom biWebs kubdariT gamaspinZleboda.<br />

`viTom xo araferi, Cveulebrivi ambavia~,<br />

magram eg aris misTvis eqstrimi _ momentaluri<br />

gadawyvetilebis miReba.<br />

rus skinebTan erTad ori kvira ro gaatara da erTerT<br />

skinTan mWidro megobrobas Cauyara safuZveli,<br />

egona, es biWi Cemi erTaderTi saukeTeso Tu ara, erTerTi<br />

saukeTeso megobari mainc iqnebao, magram gamomSvidobebisas<br />

skinma uTxra: ki, vmegobrobT da rame, er-<br />

Tad vcxovrobdiT, vsvamdiT, verTobodiT, magram Cemi<br />

Txovna iqneba, sadme bnel, miyruebul quCaze ar gadameyaro,<br />

Torem SeiZleba cudi rame gagikeToo. is momenti<br />

giosTvis zedmetad eqstremaluri iyo, sxvisTvis ki,<br />

ubralod, megobrobis upativcemuloba iqneboda.<br />

eqstrimi mec mizidavs-meTqi da gios movuyevi: 2005-<br />

Si, seqtembris Sua ricxvebSi, yelis tbaze laSqrobaSi<br />

wavedi. gadawyvetileba eqspromtad miviReT. mokled,<br />

wavediT, yelis tbas veni vidi vici CavutareT da ukan davbrundiT.<br />

gzad osi `boevikebi~ Segvxvdnen, dagviWires,<br />

cota xniT _ sul raRac erTi dRiT _ mZevlebad agvi-<br />

cxeli Sokoladi 67


yvanes da gamogviSves. eg aris eqstrimi, magaze magari<br />

eqstrimi rogor unda Seiqmnao. isic magaria, paraSuti<br />

an paraplani, ueWvelad unda vcadoo. magazec movuyevi:<br />

gudaurSi, `kudebis~ ukana trasidan avfrindi paraplaniT,<br />

Zalian magari iyo, magram `kanionebTan~ Camovvardi-meTqi.<br />

aseT raRacas roca yvebi, yvela msmenels erTnairi<br />

azri uCndeba: arasodes vifren paraplaniT. `Zaan magaria,<br />

mec gavfrindebi~. _ miTxra giom. da me zustad<br />

vici, rom gafrindeba; Tundac icodes, rom Camovardeba,<br />

mainc gafrindeba _ amas eZebs, axals, adrenalins,<br />

iseT viTarebebs, ris Semdegac grZnobs, rom cxovrobs<br />

da ara cocxlobs. egre iyo berlinSi _ igrZno, rom<br />

cxovrobda.<br />

1945 wlis 30 aprils isteriaSi Cavardnilma adolf<br />

Siklgruberma jer sakuTar germanul nagazs mouRo<br />

bolo da Semdeg meuRlesTan _ eva braunTan erTad,<br />

Tavi moiwamla. 30 aprilis Rame germaneli neo-nacistebisTvis<br />

erTgvari ritualis Sesrulebis dRed iqca,<br />

rac berlinis quCebis darbevaSi isaxeba.<br />

daaxloebiT naxevari wlis win, Tbiliss germaneli<br />

neo-nacisti ewvia. mas Semdeg, neo-nacists mTeli Tbilisi<br />

daaTvalierebines _ abanoTubani, nariyala, metexi<br />

da egeTebi _ albaT rogor dauzareblad aTvalierebda<br />

da ecnoboda im RirsSesaniSnaobebs, riTac Cven _<br />

qarTvelebi da gansakuTrebiT Tbiliselebi _ vamayobT!<br />

erTi sityviT, neo-nacisti da giorgi erTmaneTs Sexvdnen,<br />

gaicnes erTmaneTi, gaarkvies, rom orive subkulturebiT<br />

aris gatacebuli. neo-nacistma isic gaigo,<br />

rom gio Jurnalistia da berlinSi dapatiJa, valpurgis<br />

Rameze siuJetis gasakeTeblad. Tan, ro icodeo, me,<br />

`uderskesi~ tipi, neo-nacistebis guru varo.<br />

68 cxeli Sokoladi<br />

giorgi berlinSi wavida, kamerebiT da rame. aRmoCnda,<br />

rom is neo-nacisti mkvexara da baqia yofila imitom,<br />

rom gios arc ki unaxavs, aeroportSic ki ar daxvedria.<br />

mokled, rogorc xdeba xolme, gadagdebuli kaci cdilobs,<br />

situaciidan Tavisi Tavis daxmarebiT gamoZvres.<br />

sastumroSi nomeri aiRo da 12 saaTs daeloda.<br />

valpurgis Rame 30 aprilis 12 saaTze iwyeba. berlinis<br />

quCebi neo-nacistebiT da policielebiTaa gadaWedili.<br />

quCis erT mxares neo-nacistebi, meore mxares _<br />

policielebi. saaTis isrebi 12-s dakravs da iwyeba berlinis<br />

aReba.<br />

`berlinis aReba ki iwyeba, magram yvelaferi, raRac,<br />

dadgmuliviT aris~: xelisuflebas winaswar aqvs nayidi<br />

maRaziis vitrinebi; manqanebis patronebs zarali<br />

winaswar aqvT sadazRvevo kompaniebisgan anazRaurebuli;<br />

saswrafo daxmarebis manqanebi TiTqmis yovel aT<br />

metrSi dgas da a.S. mokled, `berlinis aReba~ winaswar<br />

gaTvaliswinebuli scenaris mixedviT mimdinareobs. da<br />

mainc, es aris subkulturaTa yvelaze masStaburi msvleloba...<br />

gnebavT rbeva daarqviT, TqvenTvis momindvia.<br />

giorgi, ra Tqma unda, quCis im mxares idga, saiTac<br />

policielebi ramdenime mwkrivad iyvnen ganlagebuli.<br />

Camokra 12-ma da quCis sapirispiro mxridan wamovida<br />

boTlebi, kvercxebi, qvebi, mobilurebi... erTi-ori<br />

“sony ericsson”-i giorgisac rom moxvda, mixvda _ iq ar<br />

vdgavar, sadac saWiroao da neo-nacistebis areul-dareul<br />

mwkrivebSi gadavida. erTxans iq yvelaferi kargad<br />

midioda. magram mas Semdeg, rac erT-erTma neom gios<br />

hkiTxa, sadauri xaro da pasuxad `jorjia~ Tu `georgien~<br />

miiRo da varaudebis Semdeg gaigo, rom `jorjia~<br />

Tu `georgien~ arc aSS-s `jorjiaa~ da arc sxva aravisi


cxeli Sokoladi 69


foto: niko tarielaSvili<br />

da darwmunda, rom es `georgien` kobas mSobeli qveyanaa,<br />

giorgis TavSi raRac mZime, blagvi sagani moxvda.<br />

mere kamerac daumtvries da, erTi sityviT, valpurgis<br />

`araCveulebrivi~ Rame gaatara. Tumca, reportaJi mainc<br />

gaakeTa.<br />

...Tu ar ginda, ar uyuro. ar mogxvdeba. umartivesi<br />

cnebaa.<br />

goT-kulturiT gio maSin dainteresda, rodesac kiev-<br />

Si `droebisTvis~ reportaJis gasakeTeblad Cavida.<br />

reportaJi goTebis erT-erT rituals asaxavda.<br />

simarTles vityvi: kadrebi marTlac mistiuri iyo da<br />

gauTviTcnobierebel mayurebels Tavisuflad SeiZleba<br />

efiqra, rom Savi magiis mimdevrebis rituals adevnebs<br />

Tvals. sabolood asec moxda, magram es moxda<br />

maTTvis, visac bolomde ar unaxavs reportaJi<br />

da interesi, romelic goTebis<br />

ritualebis mimarT gauCnda, ojaxis<br />

dasanaxad damala da xmamaRali Se-<br />

ZaxilebiT _ raebs aCveneben es uRmerToebi!<br />

_ saxli aiklo. saxlidan<br />

rom gavida da giorgi qorqia<br />

quCaSi SemTxveviT Sexvda, magrad<br />

gamolanZRa da aseTi Zalian bevri<br />

iyo. Tumca me da, raRa Tqma<br />

unda, Tqven kargad vxvdebiT,<br />

rom goTebi, Tundac skinebi da<br />

neo-nacistebi Savi magiis mimdevrebi<br />

ar arian.<br />

goTika erTaderTi<br />

subkulturaa, romelsac<br />

araviTari socialuri<br />

safuZveli ar aqvs. rogorc<br />

mimdinareoba, is 1980 wels inglisSi<br />

Camoyalibda. sxvebi go-<br />

Tebs, rbilad rom vTqvaT, ver<br />

itanen. vizualurad yvelasgan gamoirCevian<br />

_ mkacri, Savi tansacmeli,<br />

TeTri saxeebi, SeRebili Tvalebi, vampiris<br />

ieri _ es maTi korporaciuli<br />

imijia. isini xSirad misdeven okultizms,<br />

ris gamoc goTebi xandaxan<br />

satanistebSic erevaT. magram go-<br />

TebisTvis religia meorexarisxovania.<br />

maT Soris arian satanistebic,<br />

qristianebic,<br />

kerpTayvanismcemlebic,aTeistebic;<br />

70 cxeli Sokoladi<br />

anu es aris ara seqta, aramed Cveulebrivi mimdinareoba<br />

_ depresiuli, bneli, mistiuri, magram Zalian lamazi<br />

da vizualurad efeqturi. maTi musikac mravalferovania.<br />

sakulto jgufebia _ “The Sisters Of Mercy”, “Diary Of<br />

Dreams”, “Lacrimosa”, “Depeche Mode”. kiTxuloben edgar<br />

pos, dantes, bairons, kafkas, kamius... maT reJisorebad<br />

linCi, kubriki, tarkovski, kronenbergi iTvleba.<br />

iseTebisgan, vinc am sakiTxSi zedapirulad arian ga-<br />

TviTcnobierebuli, gios xSirad uwevs sayvedurebis<br />

miReba, magram ukve kargad aqvs naswavli usafuZvlo sayveduris<br />

erT yurSi SeSveba da meoredan gaSveba. `aseT<br />

raRaceebs yuradRebas ar vaqcev~ _ ubralod, imitom,<br />

rom icis, amiT mxolod is darCeba nervebaSlili, gamvleli<br />

ki isev gaivlis da marSrutkaSic viRac axalgazrdas<br />

zizRiT etyvis: cxvirSi sayure rato gikeTiao.<br />

ginda_ar ginda, amas ver gaeqcevi _ es saqarTveloa<br />

da, albaT, ase rom ar iyos, qarTvelebi ar<br />

gverqmeoda, ar gveqneboda daqveiTebuli<br />

mentaliteti da, saerTod,<br />

sadme, san-tome da prinsipiSi<br />

vicxovrebdiT, san-tome da<br />

prinsipeli megobrebi da Seyvarebulebi<br />

gveyoleboda.<br />

sasiyvarulo istoriebi<br />

yovelTvis hqonda da aqvs.<br />

marto arasodes yofila.<br />

Tvlis, rom siyvarulis<br />

gareSe, Zalian gauWirdeba<br />

da saerTod, amis<br />

gareSe ar SeiZleba, magram<br />

rogorc Tavad ambobs,<br />

erTi didi minusi aqvs<br />

_ arastabiluroba!<br />

siyvaruli modis da midis<br />

_ rCeba silamaze da uamravi<br />

lamazi gogo. is ar aris `ojaxis<br />

kacs~ rom eZaxian, iseTi. ar SeuZlia<br />

didi xnis ganmavlobaSi erTsa da<br />

imave adamians uyuros _ bezrdeba da,<br />

albaT, Tavsac abezrebs.<br />

arcerT siyvarulze araferi ar momiyva<br />

_ ar uyvars Zvelis gaxseneba _<br />

ukve xom giTxariT, sul axals da<br />

axals eZebs-meTqi! hoda, arc me<br />

CavZiebivar!


cxeli Sokoladi 71


72 cxeli Sokoladi<br />

avtori: ana korZaia-samadaSvili


cxeli Sokoladi 73


wels, 1 ivniss, mas 80 weli unda<br />

Sesruleboda, da msoflio gakvirvebiT<br />

aRniSnavs im faqts, rom is arasodes<br />

daberda da dRemde yvelaze<br />

sasurveli qalia.<br />

amboben, merlini gardacvlilic<br />

Zalian lamazi iyoo: vizaJistma uitni<br />

snaiderma Tavisi sayvareli gogosTvis<br />

Zal-Rone ar daiSura da<br />

gardacvlilisgan Sedevri Seqmna.<br />

odesRac Zalian miyvarda elton<br />

joni. axla aRar miyvars. ara mgonia,<br />

amis gamo mas rame daklebodes, magram<br />

mainc.<br />

arada, rogor momwonda misi<br />

Goodbye Norma Jean! gaxsovT, klipic<br />

iseTi kargi iyo: yvelaze lamazi<br />

gogo, Tvalwarmtaci RimiliT gabrwyinebuli,<br />

kargi gogo, romelic<br />

74 cxeli Sokoladi<br />

ar SeiZleba, ar giyvardes, romel-<br />

Tan megobrobasac nebismieri qalic<br />

isurvebda, ugonod Seyvarebul mamakacebze<br />

rom aRaraferi vTqvaT:<br />

“da mgonia, cxovreba ise icxovre,<br />

rogorc sanTelma qarSi...” _ da<br />

uceb pativsacemma batonma gadawyvita,<br />

rom “norma jins” “inglisis vardi”<br />

sjobda, da aha!<br />

rogorc yvela sxva mamrma, elton<br />

jonmac Zalian iolad uRalata norma<br />

jins, da me amas ar vapatieb.<br />

. . .<br />

mas uamravi saxeli hqonda, erTimeoreze<br />

idioturi: amerikis afrodita,<br />

seqs-qalRmerTi, msoflios<br />

yvelaze ganTqmuli qera qali... merlin<br />

monro prodiuserebma Seqmnes,<br />

erTi koxta, kargi, magram sruliad<br />

Cveulebrivi norma jin beker morstensoni<br />

varskvlavad aqcies. visac<br />

ar daezara, yvelam masze ilaparaka,<br />

da bevri sikeTe aravis uTqvams: misi<br />

zneobrivi saxe, niWi da erudicia maradiuli<br />

mxiarulebis sagani iyo _<br />

da dResac aseTad rCeba.<br />

erTi samsaxiobo saagentos mflobelis,<br />

jon haidis TqmiT, “misi<br />

problema is ki araa, rom sulelia da<br />

qeraTmiani. misi problema isaa, rom<br />

arc qeraTmiania da arc suleli”.<br />

marTalia, verc imas daabralebdiT,<br />

saswaulad Wkvianiao. erTi Cveulebrivi<br />

gogo iyo, da saerTod, kacobriobis<br />

did nawils sxvebis gonebriv<br />

SesaZleblobebze xma ar amoeReba:<br />

zogi sulelicaa da maxinjic, amas<br />

suleli da lamazi ar sjobs?


`misi problema is ki araa,<br />

rom sulelia da qeraTmiani.<br />

misi problema isaa, rom arc<br />

qeraTmiania da arc suleli~.<br />

cxeli Sokoladi 75


merlin monros erTi gamonaTqvami<br />

ki aSkarad kargia: Tu rame imad Rirs, rom iqonio, is imadac<br />

Rirs, rom daelodo. da isic sul siyvaruls eloda, rasac mavanni<br />

albaT misi sisulelis kidev erT gamovlinebad Tvlidnen. amdenxans<br />

elodo da ar gamogivides? magram ras izam, ase iyo: daudgeneli mamisa da<br />

Wkuidan Semcdari dedis asuls siyvarulSi ar umarTlebda.<br />

merlin monrod qceuli norma jini saaTobiT trialebda sarkis win. amboben,<br />

sakuTari Tavi ar moswondao. arada, ra lamazi iyo!<br />

merlin monros biografiis TxrobiT Tavs aRar SegawyenT _ rad gindaT, isedac yvelam<br />

yvelaferi icis, an hgonia, rom icis. saerTod, ra mniSvneloba aqvs, Tavi moikla<br />

Tu mokles _ faqtia, rom mkvdaria; raSi gedardebaT, Tma SeRebili hqonda Tu bunebrivad<br />

qera, sWirda celuliti Tu ara? imas, rom uamravi arakeTilmosurne hyavda,<br />

merlin monro Tavadac kargad xvdeboda:<br />

“jer kidev ToTxmeti wlisa viyavi, roca aRmovaCine, rom qalebis mwyobridan gamoyvanis<br />

didi unari maqvs. qalebs ar vuyvarvar. imitom ki ara, rom ufro lamazi var an<br />

ufro kargi sxeuli maqvs. ubralod, mamakacebma qalebis Sesaxeb bevri miambes. miambes,<br />

rogori sacodaobaa xolme maTi siyvarulobana, rogor cdiloben, isterika<br />

vnebad gaasaRon. qalebi grZnoben, rom me aseTi ara var, rom ise viqcevi, rogorc<br />

TviTon verasodes SeZleben, da es acecxlebT”.<br />

hoda, visac gSurT da norma jinis naklis ZebniT ikeTebT guls, dagamSvidebT<br />

_ didad bednieri is arasdros yofila.<br />

pirvelad norma jins rva wlis asakSi cxra wlis biWi Seuyvarda. roca<br />

didi gogo gaizarda, hyveboda: “is, rasac balaxSi damalulebi vake-<br />

TebdiT, sul ar maSinebda. eWvi ki mqonda, rom cudi saqme iyo,<br />

Torem ar davimalebodiT, magram arc is mesmoda, cuds ras<br />

vSvrebodiT. Rameebs vaTenebdi, vcdilobdi, gamego,<br />

ras niSnavs seqsi da ras niSnavs siyvaruli. aTasi<br />

kiTxva mitrialebda TavSi, magram veravis<br />

vekiTxebodi, xom vicodi, rom ufrosebi<br />

bavSvebs sul atyueben _<br />

rom supi sasargebloa,<br />

rom santa klausi<br />

arsebobs...”<br />

76 cxeli Sokoladi


cxeli Sokoladi 77


mere, cxra wlisa roca gaxda, batonma<br />

kimelma gaaupatiura. is im<br />

saxlis mflobeli iyo, sadac patara<br />

norma Tavisi gadareuli dedikos<br />

wyalobiT cxovrobda.<br />

“roca batonma kimelma, rogorc<br />

iqna, kari gaaRo da gamiSva, qalbaton<br />

kimels mivvardi. rogor bedavo<br />

batoni kimelis ciliswamebas, _ asisinda<br />

qalbatoni kimeli. _ is wminda<br />

adamiania”.<br />

ufrosebi yovelTvis ityuebian.<br />

pirvelad norma Teqvsmeti wlisa<br />

gaTxovda _ da arasrulfasovnebis<br />

kompleqsi aikida. jim dagerti axalgazrda,<br />

arcTu urigo garegnobis<br />

mqone, Tan gulisxmieri adamiani iyo,<br />

magram Tavis cols aranairad ar izidavda.<br />

normam gadawyvita, rom qali<br />

araa. an frigidulia. an umaduri.<br />

sinamdvileSi, mas jimi _ sul ubralod<br />

_ ar uyvarda. cxrameti wlisa<br />

is qmars gaSorda, paraSutebis qarxanaSi<br />

muSaobas Tavi daaneba da holivudisken<br />

daiZra, fotomodelis<br />

karieris imediT.<br />

daumTavrebel wignSi “Cemi cxovrebis<br />

istoria” merlin monro Tavad<br />

78 cxeli Sokoladi<br />

aRwers, rogori iyo imxanad: “nor-<br />

Ci viyavi, Ria feris TmiT, moqnili.<br />

CaxleCili xmiT laparaki viswavle,<br />

marlen ditrixiviT, viswavle siarulisas<br />

TeZoebis qneva da Tvalebis<br />

gamometyvelebis survilisamebr<br />

Secvla. yvela es Rirseba samuSaos<br />

SovnaSi arafriT mexmareboda, samagierod,<br />

mTeli xrova myavda akidebuli,<br />

aramarto grandiozuli gegmebis<br />

mqone holivudeli mglis lekvebisa,<br />

aramed Rrmad pativsacemi batonebisac,<br />

romlebic Cekebs aweren<br />

xolme xels...” da am dros siyvaruli<br />

gamoCnda!<br />

ymawvili, sruliad Cveulebrivi,<br />

colTan axlad gayrili, vaJs Tavad<br />

zrdida. ramdenime kviris Tavze ukve<br />

zustad icoda, rom normas uyvarda:<br />

“roca vuaxlovdebodi, fexebi<br />

meblandeboda xolme, ususurad va-<br />

Rebdi pirs da guli ise mtkioda,<br />

tirili mindeboda...” da erT dResac<br />

ymawvilma brZana:<br />

_ Cvens daqorwinebaze vifiqre, magram<br />

vSiSob, es SeuZlebelia. Tu davqorwindebiT<br />

da, RmerTma ar qnas,<br />

rame damemarTeba, bavSvi Sennairi<br />

qalis anabara rogor davtovo? mis<br />

mimarT usamarTloba iqneboda”.<br />

“avtirdi,” wers merlini, “da man<br />

miTxra:<br />

_ metismetad iolad tiri. imitom,<br />

rom tvini ganuviTarebeli gaqvs.<br />

Sens mkerdTan SedarebiT is embrionalur<br />

mdgomareobaSia.<br />

ar vicodi, ra meTqva. me ar vicodi,<br />

“embrionaluri” ras niSnavs”.<br />

amgvari “keTili” sityvebiT istumrebda<br />

merlin monros yvela, visac<br />

ar ezareboda. xom SeiZleba, ga-<br />

Cumde mainc? ara! arada, TiTqos ar<br />

iyvnen cudi kacebi. Tundac iv montani<br />

aviRoT:<br />

“ivma Tqva, rom simonasgan wamosvlis<br />

ideac ki sasaciloa. ase Tqva<br />

swored: sasaciloa. miTxra, imedia,<br />

CemTan yofniT isiamovne, me Zalian<br />

kargi dro gavatareo. me miyvarda,<br />

man ki kargi dro gaatara. sul asea:<br />

sul raRacas veli da sabolood<br />

xelSi nexvi mrCeba!”<br />

kidev erTi didi siyvaruli _ artur<br />

mileri. marTalia, colad iTxova,<br />

mis gamo ojaxic ki daangria. magram<br />

Tu mis mier merlinis gardacva-


`norCi viyavi,<br />

Ria feris TmiT,<br />

moqnili. CaxleCili<br />

xmiT laparaki<br />

viswavle, marlen<br />

ditrixiviT, viswavle<br />

siarulisas TeZoebis<br />

qneva da Tvalebis<br />

gamometyvelebis<br />

survilisamebr Secvla.<br />

yvela es Rirseba<br />

samuSaos SovnaSi<br />

arafriT mexmareboda,<br />

samagierod, mTeli<br />

xrova myavda akidebuli,<br />

aramarto grandiozuli<br />

gegmebis mqone<br />

holivudeli mglis<br />

lekvebisa, aramed<br />

Rrmad pativsacemi<br />

batonebisac, romlebic<br />

Cekebs aweren xolme<br />

xels...~<br />

lebis Semdeg dawerili piesis mixedviT<br />

vimsjelebT, Tavis satrfoze is<br />

maincdamainc kargi azrisa ar yofila:<br />

gmiri qali, romlis prototipic<br />

merlin monro gaxlavT, viskis dasaZinebel<br />

wamlebs ayolebs da yvela<br />

gamvlel-gamomvlelTan wveba. “megis<br />

uxamsad moRimari mamakacebis brbo<br />

ReWavda da afurTxebda... mis saxels<br />

aqoTebul saxelosnoebSi, Tambaqos<br />

bolSi axsenebdnen...” Tavad qali ki<br />

iTxovs: “Tqvi, rom vulgaruli var,<br />

rom sabargo manqanis mZRoliviT<br />

vlaparakob! ki, am jiSis var. mxolod<br />

SavebisTvis vvargivar, feradkanianebisTvis<br />

da mZRolebisTvis!”<br />

cxeli Sokoladi 79


iTvleboda, rom jo di majios namdvilad<br />

uyvarda _ odesRac beisbolis<br />

varskvlavma merlinis qmrobas<br />

263 dRe gauZlo. am vadis sami meo-<br />

Txedi cal-calke saZinebel oTaxeb-<br />

Si gaatares. gagiJebisTvis savsebiT<br />

sakmarisia.<br />

finalis saxiT: 1954 wels bili<br />

uailderma “meSvide wlis qavili”<br />

gadaiRo, romlis erTi kadric merlinis<br />

seqsualobis simbolod iqca<br />

_ niu-iorkis miwisqveSeTis Tavze,<br />

gisosze mdgom lamazmans qari kabas<br />

ufrialebs. viRacam swored im dros<br />

miiyvana di majio gadasaReb moedanze.<br />

mas eqstazSi Cavardnili brbo<br />

80 cxeli Sokoladi<br />

RrialiT Sexvda. merlini da jo er-<br />

TmaneTs dascildnen.<br />

amboben, merlinis dakrZalvis<br />

dRes di majio ganuwyvetliv Cur-<br />

Culebdao: ~miyvarxar, miyvarxar”.<br />

cota gviani ki iyo, magram mainc.<br />

. . .<br />

merlin monros ori didi maswavlebeli<br />

hyavda: li strasbergi da<br />

mixail Cexovi _ mTlad anton Cexovis<br />

Zmiswuli. swored man auxsna erTxel<br />

raRac-raRaceebi _ is, rac manamde<br />

arasodes aravis auxsnia. merlini<br />

igonebda:<br />

_ alalad, ai, axla seqsze fiqrobdi?<br />

_ ara, _ vupasuxe me.<br />

_ arc kocnaze?<br />

_ ara, mTlianad mizanscenze viyavi<br />

momarTuli.<br />

_ ucnauria. mTeli am drois ganmavlobaSi<br />

vgrZnobdi, rom Sengan energia<br />

modis. TiTqos vnebis alSi iyavi<br />

gaxveuli. imitom Sevwyvite muSaoba,<br />

vifiqre, metismetadaa-meTqi aRgznebuli<br />

saimisod, rom muSaoba ganagr-<br />

Zos... axla mesmis, ratom giWirs studiaSi.<br />

magram studiisac kargad mesmis.<br />

rasac ar unda fiqrobde, rasac<br />

ar unda akeTebde, erotizms asxiveb,<br />

da amas mTeli samyaro grZnobs, yvela<br />

adamiani, kanis feris, safulis zomis,<br />

>>> gagrZeleba gv.164


oTaxi # 3-10<br />

avtori: salome kikaleiSvili<br />

foto: niko tarielaSvili<br />

is jer did balerinebs daatarebda scenaze. 18 wlis asakSi, marinis TeatrSi Casulma, kordebaletSi<br />

monawileobaze uari ganacxada. is xom yovelTvis strategiulad marTavda Tavis karieras. erTxel<br />

aeroportSi nurievma uTxra _ `ei, Sen jer mxolod 20 wlis xar, Zalian axalgazrda xar imisaTvis,<br />

rom beJari icekvo. gaanebe amas Tavi da klasika icekve, meti klasika~.<br />

isvenebs, roca varjiSobs da galiaze axlo adamiani aravin eguleba. erTxel, roca amis dro mova da<br />

Svilebi eyoleba, Cajdeba rbil savarZelSi, moukidebs Cibuxs da ityvis: `bavSvebo, iciT ramdeni ram<br />

maqvs TqvenTvis mosayoli...~<br />

82 cxeli Sokoladi


cxeli Sokoladi 83


84 cxeli Sokoladi<br />

ginaxavs speqtakli kulisebidan?<br />

ara?! aqedan yvelafers sxva gemo aqvs.<br />

sxva gemo da sxva feri. Sen TiTqos<br />

am irealuri samyaros nawili xdebi;<br />

mowme imis, rasac ubralo mayurebeli<br />

verasdros gaigebs, verasdros igrZnobs.


maisi. 2006 w.<br />

operisa da baletis Teatris scena. repeticia.<br />

patara ekranze sadiriJoro pultis Sav-TeTri gamosaxuleba<br />

moCans... ekranis gverdze ki, ufro sworad,<br />

kulisebis siRrmeSi, xis maRal skamze, saSualo sisqis<br />

notebi devs. xmarebisgan gverdebabrecili, odnav<br />

naTdeba msubuqi cisferi proJeqtoris sxiviT:<br />

Igor Stravinsky.<br />

Apollon Musagete.<br />

Ballet en deux tableaux.<br />

Cabnelebuli, TiTqos ukuneT wyvdiadSi moqceuli<br />

parteridan xma ismis; marto xma da meti araferi:<br />

_ igor, SegiZlia anas xels Tavi daado?<br />

scena. msubuqad naTdeba TeTri puantebi da TeTr<br />

zewarSi gaxveuli `apoloni”:<br />

_ siamovnebiT, magram balanCins ar hqonda ase... is<br />

TiTqos verc bedavs masTan miaxloebas... amitom ase<br />

ajobebs...”<br />

pirvelad, igor zelenskis Sesruleba didi xnis win<br />

vnaxe, Zalian didi xnis win, roca New York City Ballet-is<br />

cxeli Sokoladi 85


solisti TbilisSi, operisa da baletis scenaze, Tavbrudamxvev<br />

piruetebsa da naxtomebs akeTebda...<br />

mas Semdeg, rac Tbilisis qoreografiuli saswavlebeli,<br />

vaxtang Wabukianis kursi daamTavra, didi dro<br />

gavida. TiTqmis ocwleulis manZilze, msoflio mniSvnelobis<br />

wamyvani Teatrebis solisti da premieri gaxda<br />

_ marinis, Royal Ballet-is, kovent-gardenis, La Scala-s,<br />

Bayerisches Staatsballet-is Tu New York City Ballet-is. misi repertuari<br />

klasikuri Tu Tanamedrove qoreografiaa _<br />

balanCinis, noimaieris, makmilanis, aStonis, martinis,<br />

forsaitis, beJaris.<br />

_ ukacravad, igor zelenski romel oTaxSia?<br />

_ zelenski? 3-10Si, gnebavdaT rame?<br />

3-10.<br />

zustad 13 wlis win.<br />

warmoidgineT 60-iani wlebis italiuri kinos aucilebeli<br />

kadri _ brbo. ai iseTi, rogoric felinisTan<br />

an Tundac de sikasTanaa... anda, sulac, roselinisTan:<br />

CoCqoli, yvirili, wivili da muStebis qneva... bavSvebis<br />

wioki da didebis roxroxa Cxubi, ginebamde misuli sityvebiT,<br />

ganwiruli Tvalebi...<br />

patara viyavi, qoreografiuli saswavleblis bavSvebisTvis<br />

damaxasiaTebeli kvatisebri nabijiT da la-<br />

86 cxeli Sokoladi<br />

mis Sublze gakeTebuli `kosiT~, jiqur vikvalavdiT<br />

brboSi gzas _ gzas Teatris ukana SesasvlelTan, sadac,<br />

rogorc yovelTvis, ubileToebis an saswavleblis<br />

moswavleebis zmuili ismis _ `SegviSviiT!!!”. oTxdRiani<br />

zeimi iwyeboda. sxvadasxva klasikuri repertuaridan<br />

fragmentebs Teatris saukeTeso solistebi asrulebdnen.<br />

oo, ra gveloda win... radac ar unda dagvjdomoda,<br />

unda SegveRwia. imazec Tanaxma viyaviT, rom biWebiviT,<br />

wylis Raris saSualebiT pirdapir meore sarTulze<br />

avmZvraliyaviT. ai ise, rogorc amas debili irakli da<br />

miSa akeTebdnen, romlebic meore sarTulis fanjridan<br />

akvirdebodnen SesavlelSi gamarTul bataliebs da enagamoyofilebi<br />

yvirodnen _ `beeeee... ver SemodixarT,<br />

gogoeboooo...”<br />

maSin erTi gvari damamaxsovrda _ igor zelenski. masze<br />

naxevari Cemi klasis gogoebi Seyvarebulebi viyaviT,<br />

da oTxi dRis manZilze, oTxi zRapruli warmodgenis<br />

Semdeg, zelenskis 3-10-Tan viyaviT atuzulebi. ise, an<br />

avtografis meoTxed saTxovnelad an raime sisulelis<br />

saTqmelad.<br />

maSin bevri ram damamaxsovrda _ is, rac mere aRar<br />

minaxavs: naxtomi, haerSi wamebiT gaCerebuli Spagati da<br />

neli daSveba. am dros, rogorc wesi, Senda uneburad<br />

gekvreboda sunTqva, wamiT SenTvisac Cerdeboda dro<br />

da mere fuuu, erTbaSad uSvebdi filtvebSi Semonaxul<br />

naxSirJangs.


cxeli Sokoladi 87


isev 2006 w. maisi.<br />

operisa da baletis Teatris scena. speqtakli.<br />

Teatris SemosasvlelSi didi sareklamo abraa:<br />

World ballet star IGOR ZELENSKY...<br />

darbazSi antraqtia. scenaze `apolon musagetis” rekvizits<br />

deben. 1928 wels dadgmuli speqtakli, bevr Tanamedrove<br />

dadgmaze Tanamedroved gamoiyureba.<br />

is, fardis ukan, scenaze imeorebs moZraobebs...<br />

mayurebelTan fardaze gamosaxuli jorj balanCinis<br />

didi foto aSorebs... maisSi zelenskis stumroba<br />

balanCinis erT-erT uZveles da ulamazes dadgmas,<br />

88 cxeli Sokoladi<br />

`apolon musagets” ukavSirdeba. fardis ukan, skamze<br />

awyobs saWiro nivTebs... TeTr mosacmels da mineraluri<br />

wylis boTls. ramdenime wami da scenaze gava...<br />

wamebSi yvelaferi gaviwydeba: maRali temperaturac<br />

da travmirebuli fexic... win savse darbazi, monaTebuli<br />

proJeqtorebi da aRtacebuli ovaciaa... da kidev<br />

erTi _ damtkiceba... sakuTari TavisTvis damtkiceba<br />

_ me es SemiZlia!<br />

igor zelenski _ es aris graciozuli plastika, qrestomaTiuli<br />

pa, Zlieri, mamakacuri muxti, dinamiuri<br />

triali da absoluturi Tavisufleba sivrceSi.


cxeli Sokoladi 89


Tbilisidan “NYCB”-mde<br />

_ `labinskSi davibade, krasnodaris mxareSi. magram<br />

lamis meore dRes TbilisSi wamovediT. babuaCemi samxedro<br />

piri gaxldaT da omis dros aq, TbilisSi, tankebis<br />

qarxnis direqtori iyo. sami Svilic aq gauCnda. erTerTi,<br />

anu mamaCemi, krasnodarSi swavlobda. iq gaicno<br />

deda da Cemi gaCenisTanave, aq wamovida. moskovis prospeqtze<br />

gavizarde, germanelebis aSenebul saxlSi.<br />

rogor SeiZleba 9 wlis bavSvs baleti uyvardes?! amogitrialeben<br />

fexebs, Cagacmeven trikos da... ar jobia<br />

burTiT irbino?! dedas megobarma Seiyvana Tavisi Svili<br />

90 cxeli Sokoladi<br />

da maSin hkiTxa _ `ar ginda, Senc Seiyvane Senio...” TiTqmis<br />

bolo dRes, misaReb gamocdebze mivediT... magram xom<br />

ici... oRond biWi mivides da yvelas iReben. pirveli ori<br />

weli saerTod ar mainteresebda, mere nel-nela mominda.<br />

bolos, roca jgufi Wabukianma aiyvana, mivxvdi, rom es<br />

Cemi saqme iyo. ar vici, zustad ra SeviTvise Wabukianisgan;<br />

albaT is damokidebuleba, rac dRes saqmis, cxovrebis,<br />

xelovnebis mimarT maqvs. roca xedav, rogor ukiafebs<br />

repetitors Tvalebi, rogor ar grZnobs daRlas...<br />

Senc enTebi, igive ginda ganicado, SeZlo”.<br />

>>> gagrZeleba gv.165


92 cxeli Sokoladi<br />

stamboli - mosasxami / avtori: aka morCilaZe / foto: david deqtori


cxeli Sokoladi 93


stambolSi oci milioni adamiani cxovrobs.<br />

cnobarebiT, mxolod rva milioni.<br />

stambolelebi Civian, rom qalaqi soflelebiT gaivso. jobia stambolSi iyo mtvirTavad an xelis biWad duqanSi,<br />

vidre Sens sofelSi ijde da nards agorebde.<br />

stambolSi Sromis kultia. samuSaos Sovna bednierebaa, jibis qurdoba ki saxifaTo profesia. cixe cixed, rac<br />

sruli saSineleba yofila da egeb televizorSic ki gamogaWenon.<br />

Tbilisi hgavs stambols, oRond Zalian pataraa. Tbilisi ise hgavs stambols, rom es msgavseba SemaSfoTebel<br />

iers miiRebs xolme.<br />

94 cxeli Sokoladi


oRond, TbilisSi ar aris aia sofia, lurji meCeTi da ubnebs ar hqvia sulTanahmeti, taqsimi. Tumca, amaze laparaki<br />

axla sisulelea. miT umetes, TbilisSi ar aris zarva, arc bosfori da arc is saocari oqros rqa, swored<br />

naxseneb or ubans rom hyofs. Tanac, Tbiliss Zvel droSic sxva guli hqonda.<br />

amitom, nu SevadarebT.<br />

stambolSi jadosnurad saRamovdeba, mtversa da xmaurSi. am dros, mSvid ubanSi yofnaa sasurveli. Tumca, mSvidi<br />

ubnebi stambolSi mxolod Zveli qalaqidan Sors aris: korpusebis sauflo. iq ki stamboli ar aris. amitom,<br />

jobs isev bosforis piras Semoparul saRamos daudarajde. bosforis piras, mosaRamovebis sadarajod, mTeli<br />

msofliodan Camodian. aseTi ram tyuilad ar moxdeba. aravin getyvis, rom swored am mosaRamovebis SesagrZnobad<br />

da Sesatkbobad Camovida, magram asea.<br />

cxeli Sokoladi 95


es didi saocrebaa, mgoni konstantinopolis istoriul saocrebebze didi. simarTle iTqvas da egeb qalaqic amitom<br />

daarsda. movida konstantine, dadga aq da gaxeda bosfors. albaT saRamovdeboda. hoda, stamboli gaCnda.<br />

stambolSi msoflioSi saukeTeso qababi da msoflioSi saukeTeso Caia. saqababeSi yvelaze maTrobela sasmeli<br />

`koka kolaa~ da yvelgan mueZinis xma ismis.<br />

Cai saerToTurquli ambavia, magram aq... amxela qalaqSi, Cai aucilebeli tixaria, xmaurisa da melanqoliis ucnaur<br />

nazavSi. oci milioni kaci da melanqolia xmaurSi. didi bazari, xmauri da sidinje.<br />

96 cxeli Sokoladi


idioti unda iyo, rom dajde da dalagebiT wero stambolze, Tu ra Tqma unda, turistuli wigni ar Semogikve-<br />

Tes. stamboli unda Candes nawerSi, rogorc mosasxami, rogorc Zveli, aqari xalaTi, romlis SigniTac mborgavi,<br />

mousvenari, magram mainc sevdiani sxeulia.<br />

zRva, Toliebi, taqsistebi da baqlava, mzis qveS. nargile CrdilSi. surnelebaa bazari, suleimanis meCeTi. axali<br />

meCeTebi. sada onkanebis wre fexis dasabanad. nabiji neli. mtvirTavebi da menagveebi. verc erT did qalaqSi ver<br />

naxav amden mtvirTavs da menagves, amden urikas da amden taqsis. sxvagan arsad aris amdeni sastumro da qebabCi,<br />

lokanta, meixana...<br />

cxeli Sokoladi 97


CamoTvla iolia, stambols arc bolo aqvs, arc fskeri.<br />

ggonia, rom damTavrda da swored maSin iwyeba.<br />

oRond ra, kargad ver gaigeb. albaT is, rom araferi iwyeba da araferi mTavrdeba.<br />

es imis brali ar aris, rom stamboli Zveli imperiis dedaqalaqia. imperiaTa dedaqalaqebi bevri Semogxvdeba:<br />

yvela maTgani iwyeba da mTavrdeba. stamboli arsad iwyeba da arsad mTavrdeba. is samyaros simboloa; xolo radgan<br />

is samyaros simboloa, iq quCebi ise ver ikrialebs, rogorc briuselSi, Tumca yvelaze meti menagve swored aq<br />

SemogxvdebaT.<br />

98 cxeli Sokoladi


isev Cai, romlis smasac bolo ara aqvs. patara, welSi gawyvetili Wiqa. patara imitom, rom Cai ar unda gacivdes.<br />

Cais gimateben da gimateben, dauzarlad, mkvircxlad. SeiZleba es ambavi ocdaoTx saaTs gagrZeldes. Sen unda<br />

Sewyvito. Wiqa pirqve daamxo magidaze da egeb Tqva kidec: biTi, alabilirsin! movrCi, SegiZlia waiRo.<br />

Tu am qalaqs zemodan daxedav, SeiZleba SiSmac Segipyros. asea, radgan ara aqvs fskeri da sazRvari.<br />

zrdiloba, aziuri eSmakoba, sidinje, TiTqos moulodneli siswrafe da es udiadesi warsuli. zRapari, sultanTa<br />

sisastike da araCveulebrivi sirbile. mTvlemare Tvalebi, alesili xmlebi da minareTebi.<br />

cxeli Sokoladi 99


haramxanis gumbaTi. haramxanis iataki. haramxanis surneli. es dRevandelobidan gamqralia, magram cocxali. haramxana<br />

cocxalia. iq aravinaa: turizmi, TiTqos meti araferi. magram cocxalia. ase cocxali da xiluli sulebi<br />

sxvagan Znelad moiZebneba.<br />

taqsistma Tqva: aq modian mwerlebi da uyureben bosfors, mere kidev wignebs weren.<br />

ar vici, asea Tu ara. SeuZlebelia uyuro yvelafers. stamboli ki yvelaferia.<br />

ase yofila da ase iqneba.<br />

100 cxeli Sokoladi


aseTi mosasxami Zneli sapovnelia. TiTqmis warmoudgeneli. mxolod zRaprebSia.<br />

albaT.<br />

stambolic zRapari yofila.<br />

cxeli Sokoladi 101


102 cxeli Sokoladi


aracnobierSi livlivi _ as evrod<br />

avtori: giorgi gvaxaria<br />

foto: melisa oneli<br />

cxeli Sokoladi 103


104 cxeli Sokoladi


“sikvdilamde ase meyvarebi!”<br />

aravis sjera amis, magram mainc ificeba<br />

da mainc siamovnebs, roca “kubos<br />

ficramde” siyvaruls pirdeba vinme.<br />

“ase meyvarebi” _ komforts uqmnis<br />

or adamians drois konkretul monakveTSi,<br />

rogorc wesi, axalgazrdobis<br />

Jams, roca momavali jer kidev<br />

burusiTaa moculi da cxovrebis<br />

nislian gzaze yvelas Zalian Wirdeba<br />

megzuri.<br />

megzuri, romelsac “sikvdilamde<br />

ase eyvareba”.<br />

magram dro gadis _ sxeuli Wkneba,<br />

Tma TeTrdeba.<br />

“me geubnebiT Tqven: sulac nu<br />

daificav... vinidan, ar SegiZlia arc<br />

erTi Tmis gaTeTreba an gaSaveba” _<br />

gvaswavlian dasavlel qristianebs,<br />

magram mainc “vdebT fics”... radganac<br />

Zalian, Zalian gveSinia martoobis.<br />

stambolic asea. ganuwyvetliv<br />

gixsnis “sikvdilamde” siyvaruls _<br />

ramden xansac ar unda gaCerde am qalaqSi,<br />

mis daTvalierebas mainc ver<br />

aswreb. jer erTi imitom, rom didia<br />

da Wreli... da Tu Tavi Seswire, yvela<br />

kuTxe-kunWuli moinaxule, mainc ar<br />

daWkneba, ar gaTeTrdeba, mainc ar ga-<br />

Tqmevinebs, “morCa, yvelaferi vnaxe,<br />

kargad gavicani!”<br />

“mombezrdao”, mainc ver ityvi stambolze...<br />

SegiZlia wanwaliT Tavi ar<br />

moikla, dro ar dakargo aia sofiasa<br />

da cisfer meCeTze. SegiZlia, ubralod,<br />

aituzo, sadme, istiklalis qu-<br />

Caze (skamebs, Camosajdomad, aq ver<br />

naxav, yvelaferia gakeTebuli imis-<br />

Tvis, rom an idge da ise aTvaliero,<br />

an, iaro, raTa Tavad iqce “daTvalierebis<br />

obieqtad”) da uyuro, uyuro<br />

“axal babilons”, usmino am qalaq-poliglots,<br />

romelic Tavis droze, bizantiis<br />

imperiis dacemis Semdeg “istoriis<br />

dasasrulad” monaTles.<br />

cxadia, dasavlelma “megzur-mogzaurebma”<br />

monaTles ase. maT, visac Za-<br />

lian eSiniaT istoriis dasasrulis,<br />

drois dasasrulis _ sxeulis daWknobisa<br />

da Tmis gaTeTrebis.<br />

aRmosavleTs ar swams istoriis da<br />

amitom, arc imis eSinia, rom raRac<br />

SeiZleba Seicvalos. sadRac Sua azia-<br />

Si, an, Tundac indoeTSi, dro didi<br />

xania gayinulia. Cadixar buxarasa da<br />

samaryandSi da xvdebi, rom saaTi aq ar<br />

gWirdeba.<br />

magram stamboli aRmosavleTi ar<br />

aris. arc dasavleTia. stamboli ar<br />

aris adgili “monoqromuli kulturebisTvis”.<br />

stambolSi istoria er-<br />

Tdroulad mTavrdeba da iwyeba.<br />

Tavis droze, Turqebma, romelTac<br />

CvenSi dRemde SemorCaT “damangrevlebis”<br />

iarliyi, qristianuli samyaros<br />

mTavari taZari _ “aia sofia” ki<br />

ar daangries, aramed musulmanuri<br />

arqiteqturis orientirad aqcies _<br />

axali meCeTebi maT swored “sofias”<br />

mibaZviT aaSenes.<br />

Tavis droze, aqedan rkinigza gaiyvanes<br />

parizamde da matarebels, am<br />

axal moZrav sastumros, “aRmosavle-<br />

Tis eqspresi” uwodes.<br />

stambolma dasavleli mgzavrebis-<br />

Tvisac izruna. maTTvis “beioRlus<br />

ubanSi”, uwin “pera” rom erqva, 1892<br />

wels “pera palasi” aaSenes. frangma<br />

arqiteqtorma valorim daaproeqta<br />

“ar nuvos” stilis nageboba, pirveli<br />

liftiT stambolSi... liftiT,<br />

romlis sanaxavad mecxramete saukunis<br />

bolos, Turqebi uzarmazar rigSi<br />

Camwkrivebulan.<br />

dRes “beioRlu” Tavisi kafeebiTa<br />

da Ramis barebiT, konservatorebis-<br />

Tvis “garyvnilebis budea”, romelsac<br />

“traqtoriT unda gadauaro”. magram<br />

traqtors ra unda fexiT mosiaruleTa<br />

zonaSi? beioRlus mTavar qu-<br />

Cas, romelsac “istiklal kadeSi”,<br />

damoukideblobis prospeqti hqvia,<br />

stambolelebi didi xania evropis<br />

nawilad miiCneven... da aba evropas<br />

traqtoriT rogor gadauvlian qveyanaSi,<br />

romelsac pragmatuli mizani<br />

aqvs _ evrokavSirSi SesvlisTvis iRvwis?<br />

pragmatizmi _ kapitalisturi dasavleTis<br />

monapovaria. magram stamboli<br />

xom marto “kapitalisturi dasavleTi”<br />

ar aris. aRmosavleTicaa.<br />

aRmosavleTs ki sjera mistikuri kanonzomierebebis.<br />

sjera, rom buldozerebi<br />

beioRlus ver uSvelis. asec<br />

moxda; araerTxel scades daexuraT<br />

beioRlus saxelganTqmuli haremebi,<br />

magram maT adgilas axali gaCnda.<br />

meoce saukunis dasawyisSi, istiklalis<br />

quCa modernis stilis SenobebiT<br />

gaavses... ifiqres, “civilizebuli<br />

xalxi” dasaxldeba da aTas erTi Ramis<br />

“sodomias” bolo mieRebao.<br />

Zveli haremis adgilas, gaCnda bari<br />

“Jasmini” _ stamboleli rokerebis,<br />

hipebisa da transseqsualebis TavSeyris<br />

kera; iqve axlos _ britaneTis<br />

sakonsulo. ramdenime metris iqiT ki<br />

“pera palasi” _ evropeli mgzavrebis<br />

“mosasvenebeli adgili”.<br />

taqsimis moednidan “peramde” fexiT<br />

rom CauaroT “evropas”, Teoriulad,<br />

oci wuTi geyofaT... Zveli tramvaiT<br />

Tu isargeblebT, dros ufro dakargavT,<br />

radganac “evropis babilonSi”<br />

Zalian uyvarT Suagul quCaze, tramvais<br />

relsebze siaruli... samagierod,<br />

tramvai im cdunebas, ufro sworad<br />

“cdunebebs” gadagarCenT, romliTac<br />

Zalian mdidaria istiklal kadeSi.<br />

viRacisTvis es _ wignebisa da firfitebis<br />

umdidresi maRaziebia, rogorc<br />

wesi, qurTi gamyidvelebiT, romlebic<br />

kinoSi zogjer evropel kinokritikosebze<br />

ukeT erkvevian. viRacisTvis<br />

cdunebaa Tevzis uzarmazari bazari<br />

da restorani, romelic damwvari Teatris<br />

nacvlad aSenda. viRacisTvis ki<br />

aqauri Ramis klubebi, sadac gaTenebamde<br />

ismis Turqul-evropul-amerikuli<br />

musika, sadac adgilobrivi<br />

stamboli ganuwyvetliv gixsnis `sikvdilamde~ siyvaruls _ ramden<br />

xansac ar unda gaCerde am qalaqSi, mis daTvalierebas mainc ver aswreb.<br />

jer erTi imitom, rom didia da Wreli... da Tu Tavi Seswire, yvela<br />

kuTxe-kunWuli moinaxule, mainc ar daWkneba, ar gaTeTrdeba, mainc ar<br />

gaTqmevinebs, `morCa, yvelaferi vnaxe, kargad gavicani!~<br />

cxeli Sokoladi 105


`siamovnebis gzas~ bolomde roca CauvliT, `pera~ dagxvdebaT...<br />

ise, rogorc erTi saukunis win _ `evropulad~ gamowyobili<br />

SveicariT, romelic aRmosavleTis eqspresis mgzavrebs<br />

farTod uxsnida sastumros kars.<br />

106 cxeli Sokoladi


transvestitebi, maTi suteniorebi<br />

da ruseTidan TurqeTis dasapyrobad<br />

Camosuli “nataSebi” mSvidobianad<br />

Tanaarseboben CalmebSi gamowyobil<br />

fundamentalist qalebTan.<br />

am gzaze uamravi orientiria _ ginda<br />

puri airCie, ginda sanaxaoba... ginda<br />

suli asiamovne, ginda sxeuli!<br />

“siamovnebis gzas” bolomde roca<br />

CauvliT, “pera” dagxvdebaT... ise,<br />

rogorc erTi saukunis win _ “evropulad”<br />

gamowyobili SveicariT, romelic<br />

aRmosavleTis eqspresis mgzavrebs<br />

farTod uxsnida sastumros<br />

kars.<br />

Tuki “peras” daTvaliereba moindomeT,<br />

araviTar SemTxvevaSi ar moirgoT<br />

martoxela turistis roli da sastumroSi<br />

Sesvlisas, Tvalebis ceceba<br />

ar daiwyoT.<br />

pirvelad ase movxvdi “peraSi”. me,<br />

Teom da giorgim Tavi davadeT da dau-<br />

kiTxavad CavjeqiT brolis minebiT gaformebul<br />

Wriala xis liftSi. beber<br />

liftiors, romelic Tavad Tvalebs<br />

cota acecebda, rogorc Cans, movewoneT,<br />

an, ubralod, “aRmosavleTis<br />

eqspresis” mgzavrebi, e.i. sastumros<br />

klientebi vegoneT... gvkiTxa, “peras”<br />

daTvaliereba xom ar gnebavTo.<br />

Semogvatara sastumros derefnebi,<br />

kafeebi, restorani. piradad gagviwia<br />

megzuroba mrude xazebis, marmarilos,<br />

liTonisa da feradi minis samyaroSi,<br />

romelic mxolod erTi SexedviTaa<br />

klasikuri evropuli “ar nuvo”,<br />

e.i. im drois arqiteqtura, roca<br />

ferweraSi modas impresionistebi<br />

amkvidrebdnen.<br />

impresionistebma drois gamoxatva<br />

sinaTliT scades. maTi “istoria” ki<br />

dasrulda matisiT, romelmac islamuri<br />

xelovnebis gavlena ganicada.<br />

aRmoCnda, rom Suqi _ islamisTvisac<br />

cxeli Sokoladi 107


wmidaTawmidaa, magram evropelebisgan<br />

gansxvavebiT, Suqi _ drois gareSe.<br />

raRacnairi, maradiuli sinaTle!<br />

“pera” anri matisia arqiteqturaSi.<br />

mas Semdeg, rac “peras” mrude xazebis<br />

samyaros eziarebiT, sxvadasxva faqturebisa<br />

da ferisgan Seqmnil sina-<br />

Tlis sxivs gauyvebiT da sastumros<br />

romelime oTaxis aivnidan bosforis<br />

srutes gadaxedavT, mixvdebiT, rom<br />

stamboli uzarmazar saaxalwlo na-<br />

Zvis xes hgavs. aqedan danaxuli stambolic<br />

arasdros mogbezrdebaT, bavSvoba<br />

gagaxsendebaT, roca naZvis<br />

xis daSlis rituali yvelaze metad<br />

gZuldaT amqveynad.<br />

“_ efendi, aTaTurqis oTaxis naxvas<br />

xom ar inebebT?” _ mkiTxa Cvenma liftiorma,<br />

roca “peras” aivanze beioRluSi<br />

dasaxlebul baironze daviwye<br />

fiqri. “siyvaruli mxolod Tavisufali<br />

adamianis xvedria!” _ ratom mixvda<br />

108 cxeli Sokoladi<br />

amas maincdamainc stambolSi?<br />

liftiorma 101-e oTaxSi Segviyvana;<br />

iq, sadac mustafa aTaTurqi 1918 wels,<br />

germaniidan dabrunebis Semdeg gaCerda.<br />

es oTaxi dRes “muzeumad” aqcies.<br />

Tumca, SesaZlebelia swored imitom,<br />

rom Turqebs dro maincdamainc ar<br />

aSinebT da samuzeumo eqsponatebis<br />

“gafetiSeba” ar uyvarT. aq Tavisuflad<br />

SegiZliaT xeliT SeexoT eqsponatebs.<br />

me, Teo da giorgi aTaTurqis<br />

sawolze CamovjeqiT da leibze cota<br />

“vixtunaveT” kidec.<br />

amasobaSi saocreba moxda _ liftiori<br />

sadRac gauCinarda. dagvtova<br />

ase marto, TurqeTis saamayo Svilis<br />

sawolze.<br />

TurqeTSi mogzaurobisas xSirad<br />

mifiqria, TbilisSi rom davbrundebi,<br />

aucileblad unda gavarkvio, SemTxveviT<br />

Turquli sisxli xom ar mirevia...<br />

aba, rogor SeiZleba ase aranormalu-<br />

rad giyvardes es qveyana! mere sul maviwydeba<br />

xolme. Tanac, vici, rom mainc<br />

ver gavigeb.<br />

“rogori xalxia mainc. rogor endobian<br />

adamianebs. ai, amas hqvia stumarTmoyvareoba!”<br />

_ SeniSna Teom.<br />

“idiotebi. ratom ar wamogvyvnen.<br />

muqTad naxavdnen am saocrebas” _<br />

daTo da maia vigulisxme, Cveni megobrebi,<br />

romelTac “peras” daTvalierebas<br />

stambolis bazarze xetiali<br />

arCies.<br />

“peraTi” mojadoebulebma, gadavwyviteT<br />

maTTvis gveTqva, raoden advilad<br />

SeiZleba SeaRwio sastumroSi,<br />

sadac greta garbos, Jaklin onasisis,<br />

sara bernaris, mata haris, lev trockis<br />

sulebi boboqroben. (“sulebis”<br />

gvarebi sagangebodaa miTiTebuli “peras”<br />

nomrebze). gadavwyviteT, sam xma-<br />

Si gagvelanZRa iosif brodski, romelic<br />

1985 wels “peraSi” gaCerda, mere


ki aRiara, rom ver aitana stamboli _<br />

“ayrolebuli qalaqi saSineli mtveriTa<br />

da siviwroviT”.<br />

brodskim swored “pera palasSi”<br />

naxa sazareli sizmari _ uzarmazari<br />

katebi, romlebic virTxebs umklavdebodnen.<br />

1926 wels agata kristim swored “peraSi”<br />

dawera “mkvleloba aRmosavle-<br />

Tis eqspresSi”.<br />

dasavlel adamians ferad nislSi<br />

siarulis eSinia. “peras” siWrele _<br />

evropis es aRmosavluri imitacia, er-<br />

Tnairad rodi xiblavs yvelas.<br />

aRmosavleTis dasavluri imitacia,<br />

icocxle!.. gviyvars orientalizmi!<br />

indoeTi da nepalic aRgvagznebs _<br />

vmkvidrdebiT egzotikur sivrceSi.<br />

saerTod, mogvwons, roca Cven vaTvalierebT<br />

da ara piriqiT...<br />

beioRlu, Tavisi “peraTi”, evropis<br />

es utrirebuli saxe, mxolod Tavidan<br />

giqmnis iluzias, rom aq raRacas aTvaliereb.<br />

sinamdvileSi, evropelebi, maT<br />

Soris Cvenc, “uZvelesi evropelebi”,<br />

Tavisebur satyuaraSi vxvdebiT, romelic<br />

bolos da bolos gvagrZnobinebs,<br />

rom Cveni civilizacia nel-nela<br />

samuzeumo eqsponatad iqceva. “pera<br />

palasi”, Tavisi didi minebiT, mar-<br />

Tlac sarkeSi gvaxedebs. ai, TiTqos<br />

Camogviyvana “aRmosavleTis eqspresma”<br />

erTi civilizaciidan meoreSi, es<br />

“meore” TiTqos xelgaSlili Semogvegeba,<br />

Cvens enaze dagviwyo laparaki,<br />

Cveni, evropuli stiliT, komforti<br />

Segviqmna, dagvpirda, sikvdilamde<br />

meyvarebi, oRond icode, rom Sen ara<br />

xar yvelaferi, Sen ar wyvet samyaros<br />

beds, gadi aivanze, gaixede gareT da<br />

dainaxav, rom arc istoria arsebobs<br />

da arc dro... erTic da meorec Tqven<br />

moigoneT, evropelebma! moigoneT, da<br />

mere SegeSindaT imis, rac SeqmeniT.<br />

erTi Rame “pera-palasSi” 100 evro<br />

Rirs.<br />

ra Tqma unda, saswrafod gadmovsaxldiT<br />

“dasavlur-aRmosavlur<br />

divan-sastumroSi”, raTa dilaobiT<br />

im evropelebTan erTad gvesauzma,<br />

romlebic aziaSic evropas eZeben...<br />

anu eZeben sakuTar Tavs ucxo garemoSi<br />

_ aracnobierSi. trockis nomeri<br />

ar momces _ magis dajavSna erTi wliT<br />

adre xdebao.<br />

daTos da maias ki, iciT, ra mouvida?<br />

sastumroSi roca gvewvivnen, maTac<br />

“peras” Sveicari Seegeba, salarosTan<br />

miiyvana da uTxra: “sastumros daTvaliereba<br />

Tu gnebavT, bileTi unda Sei-<br />

ZinoT. fasi 30 evro”.<br />

arada, gavafrTxile, rom SemoxvalT,<br />

Tvalebi ar acecoT-meTqi.<br />

cxeli Sokoladi 109


avtori: giorgi lobJaniZe<br />

stambolSi sul oTxjer, TiTo-TiTo dRiT var<br />

namyofi da amis miuxedavad, is mainc Cemi usayvarlesi<br />

qalaqia. ar vici, riTi momnusxa ase. albaT<br />

imiT, rom TurqeTi aRmosavleTis is qveyanaa, sadac<br />

enis ucodinrobis gamo, SemiZlia Tavs diletantizmis<br />

ufleba mivce da mec Cveulebrivi,<br />

ucxoeli turistiviT egzotikis morevSi davinTqa.<br />

aRmosavleTi egzotikisa da ara _ profesiuli interesis<br />

doneze miviRo. SesaZloa, imitomac, rom<br />

stambulSi gaCereba oTxivejer kairosaken mimavals<br />

an iqidan TbilisSi momavals momixda da es qalaqi<br />

evropasa da azias Soris mdebare erTgvar ulamazes<br />

sadgurad aRviqvi.<br />

qalaqi -<br />

palimfsesti<br />

axla kairoSi wasvla stambolis, stambolSi ga-<br />

Cerebis gamoc maxarebs. am qalaqSi dilauTenia<br />

Cavfrindebi. sastumroSi erTi-ori saaTi wavuZineb<br />

da mere SemiZlia mTeli dRe Seusveneblad<br />

vixetialo mSvenier quCebSi, ulamazesi meCeTebis<br />

ezoSi Camovjde anda romelime tradiciul kafeSi<br />

finjani yavis dasalevad movirTxa fexi. yavac ugemrielesia,<br />

garemoc Sesaferisi da guliani, alali<br />

Turqebic sul ar hgvanan Cveni istoriis saxelmZRvanelodan<br />

nacnob agresorebs.<br />

ca ulurjesia, TiTqos alag-alag izniqeba da<br />

miwamde Camodis, Ziris ki bosforis srute gawolila<br />

da mkerds uSvers zecas, romelsac zemoT<br />

aia-sofiasa da sxva meCeTTa gumbaT-minareTebiRa<br />

akavebs. yvelaferi zRapars emsgavseba da yvelaferi<br />

uzrunvel bavSvobaSi mabrunebs.


saqme isaa, rom pirveli wigni, romelic xuTi wlisam, ufrosebis<br />

dauxmareblad wavikiTxe, lia ClaiZisa da irine gociriZis<br />

mier Targmnili Turquli zRaprebi iyo. am zRaprebis<br />

krebuls Cemamde xuTi ufrosi dis xelSi gamoevlo da amitomac,<br />

roca jerma Cemzec uwia, dafurcluli eyara ZvelisZvel<br />

skivrSi, sadac ratomRac ufrosi debis sakontrolo weris<br />

rveulebs, niSnebis furclebs, qebis sigelebs da sxva aseT<br />

usargeblo `sigel-gujarebs~ inaxavdnen. am skivrSi xelis<br />

faTuri Cemi usayvarlesi saqmianoba iyo da erTxelac xelSi<br />

Turquli zRaprebis nagleji amomyva. kiTxva daviwye da roca<br />

zRapari gamiwyda, danarCeni furclebis, zRapris dasasrulis<br />

Zebnas Sevudeqi. mTeli skivri gadavaqoTe, movZebne yvela<br />

furceli, xelaxla avkinZe wigni da ase wavikiTxe Turquli<br />

zRaprebi.<br />

mgoni, mas Semdeg, mgoni ki ara, swored mas Semdeg damrCa<br />

Cemi qalaqis, gauCinarebuli qalaqis dardi, sadac im Turqu-<br />

{qalaqi Tavisi mokirwyluli quCebiTa da wiTeli<br />

saxuravebiT raRaciT mSobliur Tbilissac<br />

gagaxsenebT. centrisaken mimavali gza ki, rac ufro<br />

uaxlovdeba aia-sofias taZars, miT ufro iSleba<br />

da feradovan xaliCas emsgavseba.}<br />

li zRaprebis tradiciuli dasawyisisa ar iyos:<br />

`drosa Sigan, Zvelsa Sigan, sacerisa drosa Sigan, ros eSmakni<br />

jiriTobdnen Zvelsa abanosa Sigan, aqedana, iqidana, mec<br />

ar vici, saidana, mesazamTrove gamoxta ai, ima kuTxidana: ai,<br />

batono, vai batono, sazamTro da ra sazamTro. arc sasworze<br />

daideba, arc metrobiT izomeba, arc arSiniT izomeba, TvaliT<br />

TiTqos inaxvis da mnaxveli ki ar iqneba, naqsovia TiTqos xeliT,<br />

magram ar ki iqsoveba...~<br />

pirvelad, roca stambolSi Cavfrindi, swored am gauCinarebul<br />

qalaqSi dabrunebis gancda dameufla. es gancda iseTi<br />

mZafri iyo, sul aqeT-iqiT viyurebodi, sadacaa saidanme Cemi<br />

nacnobi mesazamTrovec gamoxteba-meTqi.<br />

Cveni sastumro stambolis saamayo miwiszeda metrodan or<br />

nabijze idga, magram quCas qalaqis moednamde anu aia-sofias<br />

didebul taZramde fexiT davuyevi.<br />

qalaqi Tavisi mokirwyluli quCebiTa da wiTeli saxuravebiT<br />

raRaciT mSobliur Tbilissac gagaxsenebT. centrisaken<br />

mimavali gza ki, rac ufro uaxlovdeba aia-sofias taZars, miT<br />

ufro iSleba da feradovan xaliCas emsgavseba. TiToeuli


112 cxeli Sokoladi<br />

nageboba am xaliCis ulamazesi naySiviT elvarebs, mTavari naySi ki,<br />

ra Tqma unda, aia-sofiaa.<br />

es quCa moednamde uTvalav brWyviala maRaziasac gaivlis. stamboli<br />

aReb-micemobis qalaqia da aq vaWroba maisis xasxasa vardiviT<br />

ifurCqneba. iyideba turistTaTvis SefuTuli aRmosavleTi _ aRmosavluri<br />

yofis aTas erT suvenirad daqucmacebuli yvela realia;<br />

xolo Tu mogzaurs gemovnebasTan erTad jibec ar Ralatobs,<br />

SeuZlia aqedan marTlac xeldamSvenebulma gaswios Sinisaken.<br />

maRaziaTa es kaskadi moreviviT exveva stambolis uzarmazar aRmosavleTisaTvis<br />

tipur anu daxurul bazarSi. am bazarma gamoucdeli<br />

kaci SeiZleba marTlac moreviviT CaiTrios da, es Tu dagemar-<br />

Ta, Seni saqme wasulia: aTasi weli TavTxels, fonsa Tu gamosavals<br />

veRarsad ipovi.<br />

bazris SesasvlelTan Savtuxa jeeli dgas da me da Cems megobars<br />

Soridan gviRimis. gverdiT rom CavuareT, ratomRac sparsulad Ca-<br />

{netav ra Sematyo am kacma supermenobisa an es Cemi<br />

dagrovili seqsualuri vulkanebi raRa maincdamainc<br />

stambolSi unda amovuSva boTlSi damwyvdeuli<br />

jinebiviT?! ara, batono, arc me var is boTli da<br />

arc masSi gamomwyvdeuli xuruSia is jini, SeCveuli<br />

aumRvreveli garemo saeWvo Tavisuflebaze gadacvalos.}<br />

gvCurCula: `qalebi ar gindaT? lamazi qalebi myavs!~<br />

misi derviSuli sifaTi xumrobis gunebaze mayenebs, magram seriozulobas<br />

vinarCuneb da rac SeiZleba mkacrad veubnebi: `ara, batono,<br />

madlobas mogaxsenebT!~ is ki isev mogvyveba da cdilobs saubris<br />

Zafi xelidan ar gauSvas. `romeli osTanidan (iranis romeli provinciidan)<br />

xarT?!~ `iraneli ara var, qarTveli var!~ _ calybad veubnebi<br />

da vcdilob, xelidan davuZvre Tu Tavidan moviSoro. suteniori<br />

ki damtvreuli sparsulidan maSinve dalewil rusulze gadadis da<br />

imaves axla rusulad gvekiTxeba: `devuCki ne xaTiTe?!~<br />

netav ra Sematyo am kacma supermenobisa an es Cemi dagrovili<br />

seqsualuri vulkanebi raRa maincdamainc stambolSi unda amovuSva<br />

boTlSi damwyvdeuli jinebiviT?! ara, batono, arc me var is boTli<br />

da arc masSi gamomwyvdeuli xuruSia is jini, SeCveuli aumRvreveli<br />

garemo saeWvo Tavisuflebaze gadacvalos. amitomac: `velam qon,<br />

baba!~ _ Tavi damanebe, kaco-meTqi, isev sparsulad, Tanac xazgasmuli<br />

siuxeSiT veubnebi da bolos da bolos, aberzari jeelic Tavs<br />

manebebs.


magram es scila iyo, meore mxridan ki qaribda mogvixta<br />

da iman ratomRac arabulad gvixmo: `Ta’ala, ia habibi! _<br />

modi, sayvarelo!~<br />

am ulavaSas sayvarlobaRa maklda! esec Cemi sazamTros<br />

kaci!<br />

ulvaSas ufro moraluri miznebi amoZravebs _ tyavis qurTukebi<br />

aqvs gasasaRebeli da fiqrobs, rom Cveni saxiT, sasurveli muStari<br />

iSova. ra icis ulvaSam, rom Cemi mwiri ocdaaTi dolari aiasofias<br />

dasaTvaliereblad Semovinaxe da es Tanxac mxolod ori<br />

sarTulis dasaTvaliereblad Tu meyofa, radgan mis TiToeul<br />

sarTulze moxvedra, oficialurad, TxuTmeti dolari Rirs. am<br />

ocdaaTi dolaridanac erTi sarTulis fuli ucnauri danazogis<br />

wyalobiT SemomrCa: saqarTvelosa da TurqeTs Soris bolo dros<br />

dadebuli erTi gonivruli xelSekrulebis (diax, Turme aseTi ramec<br />

xdeba da zogjer gonivruli samTavrobo xelSekrulebebic<br />

ideba!) safuZvelze, Cvens qveynebs Soris savizo reJimi gauqmda.<br />

es ki pirdapir aisaxa Cems Raribul turistul biujetze da axla<br />

aia-sofias erTi sarTulis nacvlad, mTeli ori sarTulis daTvaliereba<br />

SemiZlia. amitomac ar viyidi im oxer tyavis qurTuks.<br />

romeli policieli an `kagebeSniki~ me var, rom magaT sulelur<br />

uniformaSi gavizmano?! is ki ara, iqiT perangsac gavyidi, Tu im<br />

fuliT aia-sofias kidev erT sarTuls davaTvaliereb! ise, am<br />

Turqebs bileTebis sarTul-sarTul gayidva raRam moafiqraT?!<br />

`metis Rirsni arian bizantielebi, pipa!~<br />

bizantielebze gamaxsenda: stamboli palimfsestiviT qalaqia,<br />

sadac waSlil konstantinepolze axali teqstiviT gadauweriaT<br />

muslimuri meCeT-mizgiTebi.<br />

es teqsti ise ostaturadaa Sekruli, rom misi avtoris gemovnebaSi<br />

wuns verafriT Seitan. teqsts ki, ZiriTadad, erTi avtori<br />

hyavs _ legendaruli arqiteqtori sinani, romelmac TiTqmis<br />

erTi saukune icocxla da aqedan, sul mcire, samocdaaTi weli<br />

mSobliuri qveynisa da misi umTavresi qalaqis aRmSeneblobas<br />

Sealia.<br />

sinanis biografia TiTqos SekumSulad imeorebs regionSi qristianobisa<br />

da misi mTavari citadelis _ konstantinopolis tragikul<br />

istorias. swored am gamahmadianebuli qristiani kacis<br />

cxeli Sokoladi 113


114 cxeli Sokoladi<br />

{stamboli palimfsestiviT qalaqia, sadac waSlil<br />

konstantinepolze axali teqstiviT gadauweriaT muslimuri<br />

meCeT-mizgiTebi. es teqsti ise ostaturadaa Sekruli, rom<br />

misi avtoris gemovnebaSi wuns verafriT Seitan.}<br />

damsaxurebaa Sua saukuneTa stambolis arqiteqturuli iersaxe, romlis<br />

xuroTmoZRvruli Strixebic, aia-sofiasTan erTad, mis mier agebuli<br />

ubrwyinvalesi meCeTebiTac ikveTeba.<br />

am meCeTTagan sami mainc gamorCeuli da gansakuTrebulia: Sahzade<br />

mehmedis, suleimaniesa da selimies cnobili mizgiTebi.<br />

amboben, rom TviTon sinani Sahzade mehmedis meCeTs Segirdis namu-<br />

Sevars, suleimanies _ ostatobamdel, xolo selimies ostatis naxelavs<br />

uwodebda.<br />

samidan bolo _ selimies meCeTi _ qalaq edirneSi dgas, pirveli ori<br />

stambolSi minaxavs da mikvris: Tu Segirdisa da ostatobamdeli namuSevari<br />

aseTia, ostatis naxelavi selimie raRa unda iyos!<br />

Sahzade mehmedis meCeTi 1543 wels sinanisadmi sultnis pirveli dakve-<br />

Ta iyo. sul raRac xuT weliwadSi ki, man es brwyinvale arqiteqturuli<br />

kompleqsi aago. `Sahzade~ ufliswuls niSnavs. mehmedi _ suleimanis pirveli<br />

da usayvarlesi Svili _ 22 wlisa Savi WiriT gardaicvala. mgloviare<br />

sultanma misi sulis saoxad aagebina meCeTi, romlis galavanSic<br />

dakrZales Wabuki ufliswuli.<br />

`Sahzade mehdies~ gumbaTis diametri 19 metria, iatakidan Weramde ki<br />

37 metri simaRlea. oTxi urTierTgadamkveTi naxevargumbaTi mTlianoba-<br />

Si jvris simetriul figuras iZleva. es gegma lapidarulia, dawuruli.<br />

aseT gegmas ver Seexumrebi, Tumca is manamde ukve gamoecadaT: stambolSi<br />

faTihasa (1471) da baiazidis (1506) mizgiTebi swored aseTi arqiteqturuli<br />

sqemiTaa naSenebi.<br />

amave sqemiT muSaobda Cveni arqiteqtoric da TiTqos am meCeTiT TavisTvis<br />

simetriis Temis amowurva ewada. Tumca sinanma am kompleqss<br />

mxolod misi xelovnebisaTvis niSneuli elastiurobac mianiWa. mizgiTi<br />

naxevargumbaTebiTa da TaRebiT Seamko, romelTa damgvirgvinebeli kontrforsebi<br />

gumbaTs ise proporciulad miemarTeba, rom mnaxvels eCveneba,<br />

TiTqos meCeTi cidan miwaze marTkuTxa samkuTxedis xazebiT eSvebao.<br />

meCeTis SigniT uxvi Tavisufali sivrcea. sami sayrdeni burji arcTu ise<br />

masiuria, Tumca gancalkevebiT dgas da TiTqos kedlebs arc ki uerTdeba.<br />

aq gverdiTi galereebi ar gvxvdeba, amitomac pirveli STabeWdileba<br />

meCeTis Riaoba, daucveloba da, Tu gnebavT, iolad mowyvladobaa. kontrapunqtSi<br />

fasadTa SefuTuloba da Sida sipirquSe ki Sahzades saparaskeo<br />

meCeTs ganumeorebel iersaxes aZlevs.


cxeli Sokoladi 115


meore SesaniSnavi mizgiTi _ suleimanies didebuli kompleqsi,<br />

romlis mSeneblobac 1550 wels daiwyo da Svid weliwadSi dasrulda,<br />

mravalplaniani da rTuli gegmisaa. esaa qalaqi qalaqSi, qvis monumenturi<br />

savane, romlis SigniTac xetiali mTeli dRe SeiZleba. aq Tavs<br />

iyris ramdenime medrese, saavadmyofo, upovarTa TavSesafari, sasadilo,<br />

qarvasla, abano da sapirfareSo, Sadrevnebi, saTamaSo moedani<br />

da xelosanTa rigebi, romelTa Sorisac gansakuTrebuli pativiT mWedlebi<br />

sargeblobdnen, radgan TviTon sultani suleimani Wedurobis<br />

ostati yofila.<br />

suleimaniesa da aia-sofias taZars erTmaneTisagan sivrceSi daaxloebiT<br />

erTi kilometri, xolo droSi erTi saukune aSorebs. Tumca<br />

orive es Zegli erTi da imave xasiaTisaa. orive imperiis ayvavebis<br />

xanaSia agebuli da erTica da meorec saxelmwifos Zalisa da didebis<br />

gamomxatvel, imperiis Zlevamosilebis Tavisebur RaRadisad unda<br />

qceuliyo.<br />

{aia sofia misteriaa: galereebi, mijnebi, fardulebi...<br />

adamiani ki, am taZarSi moxvedrili, mainc martoa da<br />

misi saidumloc uwindeburad cxra beWdiTaa daluquli.<br />

suleimanie, piriqiT, Ria sivrcea. RvTiuri Suqi adamians aq<br />

TiTqos garedan ki ar anaTebs, Signidan asxivosnebs.}<br />

Tqma ar unda, rom meCeTze muSaobisas sinans Tvalwin aia-sofias<br />

didebuli taZari edga. misi suleimanie aia-sofias aSkara wabaZviTaa<br />

agebuli. gegmac ki _ ori naxevargumbaTi erT RerZze, oTxi saydeni<br />

burji da wre kvadratSi _ demonstraciulad uwindelia. magram, rogorc<br />

Cans, xuroTmoZRvars surda, Tavisi naxelaviT berZnul formebze<br />

islamis ideis upiratesobac daemtkicebina: sofias gumbaTi SeumCneveli<br />

sarkmlebiT naTdeba. is taZrisagan ar gamoiyofa da Tavs<br />

zemoT mfrinavi TefSiviT dacuravs. sinanis gumbaTis diametri ki<br />

ufro mcirea (26 10) da dabalia (53 56), magram meCeTSi Sesuli kaci<br />

wamsve misi uxilavi wnexis qveS eqceva, radgan uecrad sivrcis im<br />

CqeralSi gaexveva, romelic maRali ialqnebiT zemodan qvemoT, adamianisaken<br />

moiswrafis.<br />

aia sofia misteriaa: galereebi, mijnebi, fardulebi... adamiani ki,<br />

am taZarSi moxvedrili, mainc martoa da misi saidumloc uwindeburad<br />

cxra beWdiTaa daluquli.<br />

suleimanie, piriqiT, Ria sivrcea. RvTiuri Suqi adamians aq Ti-<br />

Tqos garedan ki ar anaTebs, Signidan asxivosnebs. aia-sofiaSi kaci


antikurobas SeigrZnobs da droisa da formis mijnebs Tavs gonebis<br />

meoxebiT aRwevs, sinanis meCeTi ki adamians erTbaSad da<br />

daunaneblad eZleva, zustad ise, rogorc ufali gviboZebs sicocxles<br />

Casaxvis momentSi!<br />

meCeTs oTxi minareTi aqvs. misi damkveTi sultani suleimani<br />

stambolis meoTxe mbrZanebeli iyo, xolo TaRi aTia, rac simbolurad<br />

`osmanis meoTxe Zes~ gamoxatavs.<br />

meCeTis gaRebisas, aTasobiT sasanTles anTebdnen. aseT gana-<br />

Tebaze RamiTac ki garkveviT moCanda gumbaTis ulamazesi warwera<br />

yuranis suridan: `alahia naTeli caTa da qveynisa.~<br />

sanam `cisfer meCeTsa~ da aia-sofias Soris mdebare parkSi<br />

vzivar da muslimur arqiteqturaze vfiqrob, amasobaSi Tanda-<br />

Tan binddeba. moedanze Tavmoyrili mtredebi nel-nela iSlebian<br />

da nawili Tavs aia-sofias, nawili ki `cisfer meCeTs~ afarebs.<br />

religiuri tolerantulobis brwyinvale magaliTi! `qristiani~<br />

da `muslimi~ mtredebi mTel sicocxles erTad atareben, magram<br />

RamiT Tavs yvela sakuTar taZarSi miidreks.<br />

yavaxanebi yavis naxevradmistikur surnelsa da oxSivarSi Ca-<br />

Zirulan. me ki vdgebi, rom iqve, axlos wignebis erT saukeTeso<br />

maRaziaSi Sesvlac movaswro. marTalia, yvela wigni iseTi Zviria,<br />

rom mxolod gadaTvalierebas Tu SevZleb, magram mainc iq<br />

mirCevnia, radgan biblioTekaSi ufro mSvidad da aumRvrevlad<br />

vgrZnob Tavs, vidre muzeumad gadakeTebul taZarSi, romlis<br />

TiToeuli sarTulis daTvaliereba TxuTmeti dolari Rirs.<br />

mzeriT veferebi bosforis srutes da gzas maRaziisaken mivuyvebi.<br />

aq evropul enebze saucxood gamocemul wignebSi Tanamedrove<br />

Turquli literaturis metris _ orhan famuqis romanebicaa.<br />

alalbedze erT-erT romans viReb, romelsac win mwerlis<br />

interviu uZRvis _ `Cems stambolSi gamudmebiT Tovs~...<br />

gamudmebiT Tovs famuqis stambolSi da es Tovli bizantiel<br />

himnografTa saflavebs adneba...<br />

aseTia qalaqi-palimfsesti, romelic RmerTma<br />

mSvidobaSi moaxmara imas, visac misi movlis<br />

Sno da unari aRmoaCnda.<br />

oRond me ratomRa memSobliureba ase?<br />

ara mgonia, mxolod bizantiuri kulturis<br />

gamo, romelsac fsiqikur-mentaluri<br />

aRnagobiT vekuTvni...<br />

es qalaqi raRac Zalian sevdianad,<br />

Zalze avbediTad magonebs Tbiliss...


aRac aranormaluri Tviseba maqvs _<br />

iseTi rameebis mimarT miCndeba nostalgia,<br />

rac arasodes ganmicdia, minaxavs, gamisinjavs.<br />

vinme metyvis: eg, rac Sen gWirs,<br />

nostalgia ki ara, ubralo interesiao.<br />

CemTvis yvelaze axlobeli Sen xar, vinc<br />

mkiTxulob da amitomac ver mogatyueb<br />

_ interesi ki ara, namdvili nostalgiaa,<br />

Tavisi depresiebiT, daRonebuli gamometyvelebiT<br />

da areul-dareuli fiqrebiT.<br />

ise, es Tbilisic iseTi mowyenili qalaqia,<br />

_ miT ufro maSin, roca moRrublulia;<br />

_ araferi mikvirs, _ gansakuTrebiT<br />

nostalgiebi.<br />

magari ramea adamiani _ feelosofiurad<br />

cdilobs Tqvas is, rac yvelaze martivi<br />

saTqmelia. mec eg mindoda, magram ar gamomdis.<br />

SarSan mosmenili istoriebi gamaxsenda<br />

da nostalgiac am mimarTulebiT<br />

ganviTarda.<br />

erTi sityviT, Zveli ambavia _<br />

“verisbaR(eleb)i”.<br />

baRebi, parkebi... amaTi araferi gamegeba.<br />

arasodes hqonia Cems ojaxs ba-<br />

RebSi da parkebSi saRamoobiT seirnobis<br />

tradicia. albaT imitom, rom saxlSic<br />

118 cxeli Sokoladi<br />

avtori: sandro naveriani foto: arqivi<br />

mSvenivrad grZnobdnen Tavs. rogorc ar<br />

unda yofiliyo, Cemi bavSvoba, 77 nomer-<br />

Si, Cems ezoSi maxsovs da ara romelime<br />

baRSi an parkSi. mokled, iseTive bavS-<br />

voba mqonda, rogoric Zalian bevr Tbilisel<br />

biWs _ asfaltiani, miSenebebiani,<br />

garaJebiani...<br />

bavSvi ra, ukve 12-is viyavi, veris ba-<br />

Ris kortebze rom daviwye varjiSi. eg<br />

iyo da eg, meti aranairi urTierToba ar<br />

mqonia arc baRebTan (Tu baga-baRs ar CavTvli),<br />

arc _ parkebTan.<br />

“verisbaRelebi magrebi iyvnen!” _ bevrisgan<br />

msmenia es fraza. mominda game-<br />

go, riT iyvnen magrebi da gavige kidec.<br />

amisTvis im adamianebad gadaqceva, maTSi<br />

SeRweva (ai, kidev erTi feelosofiuri gamovlineba)<br />

momiwia, romlebsac “verisba-<br />

Relebi” erqvaT.<br />

“haidparkSi arasodes ar vyofilvar,<br />

magram ara mgonia iq imden sensaciur, anekdotur,<br />

fantastikur da gadasarev ambebs<br />

yvebodnen, rogorc kirovis parkSi.<br />

me, magaliTad, pirvelad aq gavigone,<br />

rom sparseTis premier-ministri mosadiki<br />

aferisti yofila, rom CerCili dRe-<br />

Si sam boTl koniaks svams, rom trumenma<br />

mowamla ruzvelti, rom harimani 14 wlamde<br />

quTaisis gimnaziaSi swavlobda da<br />

boria paiWaZe baskebTan oqros bucebiT<br />

TamaSobda.<br />

kirovis parkSi yoveldRe ixsnebian da<br />

iniSnebian ministrebi, direqtorebi, gamgeebi,<br />

redaqtorebi da miliciis ufrosebic<br />

ki, ara marto saqarTvelosa da sabWoTa<br />

kavSiris, aramed sazRvargareTisanic.<br />

kirovis parki duRs da gadaduRs<br />

pensionerebiT, jariskacebTan paemanze<br />

mosuli SinamosamsaxureebiT, zafxulSi<br />

uagarakod darCenili moqalaqeebiT, bavSviani<br />

dedebiT, Sinabera dedakacebiTa<br />

da mamakacebiT, gasaTxovari gogonebiT,<br />

sacolo vaJkacebiT, fexburTis gulSematkivrebiT,<br />

ubinao studentebiTa da<br />

saerTod, studentebiT. kirovis baRSi yvela<br />

kategoriis xalxs Tavisi kuTxe aqvs:<br />

moWadrakeebi qveviT, myudro adgilas<br />

magari ramea adamiani - FEELosofiurad cdilobs<br />

Tqvas is, rac yvelaze martivi saTqmelia. mec eg<br />

mindoda, magram ar gamomdis. SarSan mosmenili<br />

istoriebi gamaxsenda da nostalgiac am mimarTulebiT<br />

ganviTarda.<br />

erTi sityviT, Zveli ambavia _ `verisbaR(eleb)i~.<br />

sxedan, dominos moyvarulebi _ gadaWril<br />

morebTan, fexburTis gulSematkivrebi _<br />

wylis sokosTan, politikosebi sasauzmepavilionTan,<br />

Seyvarebulebi _ sul qveviT,<br />

mtirala TuTebisa da tirifebis CrdilSi,<br />

pensionerebi _ eleqtroboZze Camokidebuli<br />

reproduqtoris qveS, bavSviani qalebi<br />

_ uwylo SadrevanTan, da ase Semdeg.”<br />

nodar dumbaZe, “mziani Rame”


veris baRi iyo erTi didi universiteti,<br />

romelSic, samwuxarod (qarTvelebis-<br />

Tvis da sxva postsabWouri qveynebisTvisac),<br />

mxolod qarTvelebi ismendnen “seminarebs”,<br />

eswrebodnen “leqciebs”. bevri<br />

verisbaReli (dResac da maSinac) maRal<br />

Tanamdebobebze arian, ganaTleba miRebuli<br />

aqvT msoflios wamyvan saswavlebleb-<br />

Si, magram dResac aRiareben, rom yvelaze<br />

didi skola maTTvis veris baRi iyo,<br />

radgan iq, iswavleboda is, rasac verc<br />

erT saxelmZRvaneloSi ver amoikiTxav.<br />

veris baRis araoficialuri klubi<br />

stiqiurad Camoyalibda. is bunebrivad<br />

Seiqmna imitom, rom adamianebs erTmaneTTan<br />

Sexvedra da Tavisufali azris<br />

gamoTqma, gacvla-gamocvla surdaT.<br />

cnobilia, rom verisbaRelebis moZraoba<br />

fexburTiT daiwyo _ gulSematkivrebis<br />

SexvedrebiT. Tumca, bevrisTvis es,<br />

ubralod, sababi iyo. yovel SemTxvevaSi,<br />

baRSi iseTi xalxi dadioda, romlebic<br />

sxvadasxva dargSi wamyvani specialistebi<br />

iyvnen. arada, zogierTi gauTviTcnobierebeli<br />

maT laybobaSi RamismTevelebs da<br />

usaqmurebs eZaxda. sinamdvileSi ki, veris<br />

baRi unikaluri fenomeni iyo, romelmac<br />

Taobebze moaxdina gavlena da qalaquri<br />

mimdinareobebi, humanurobis dauwereli<br />

saxelmZRvaneloebi Seqmna...<br />

klubi Ria cis qveS ikribeboda. mas aSkarad<br />

hqonda politikuri elferi.<br />

gansxvavebuli politikuri azrovneba<br />

da izolirebul yofasTan brZola<br />

yvelaze metad ruseTis imperializmis<br />

mimarT vlindeboda. arada maSin, komunistur<br />

reJimTan brZola daxvretiT Tu<br />

ara, gadasaxlebiT mainc mTavrdeboda.<br />

verisbaRelebs safuZvlianad akontrolebda<br />

sabWoTa Sida agentura. agentebi<br />

baRSic dadiodnen da “baRelis” saxelsac<br />

atarebdnen, magram WeSmaritma verisba-<br />

Relebma zustad icodnen, vin iyo agenti<br />

da vin _ ara. saocari ki is aris, rom<br />

arasodes arcerTi verisbaReli sukSi ar<br />

daubarebiaT. albaT, adgilobrivi xelisufleba<br />

am faqts Semwynareblurad uyurebda,<br />

an saerTodac eridebodnen maTi<br />

arsebobis sazogadod gamomzeurebas.<br />

zusti TariRis dasaxeleba, Tu rodis<br />

gaCnda moZraoba “verisbaRelebi”, rTulia.<br />

es xom araoficialuri organizacia<br />

iyo, romelic dRiTi dRe izrdeboda,<br />

ufro masiuri xdeboda. zogisTvis es 58-<br />

Si daiwyo _ maSin, roca SvedeTSi, fex-<br />

veris baRi unikaluri fenomeni iyo, romelmac<br />

Taobebze moaxdina gavlena da qalaquri<br />

mimdinareobebi da adamianurobis dauwereli<br />

saxelmZRvaneloebi Seqmna...<br />

burTis msoflio Cempionatze braziliis<br />

erovnulma nakrebma pirveloba moipova,<br />

xalxma ki (qarTvelebma) araferi icoda<br />

amis Sesaxeb. maSin mixvdnen, Tu raoden<br />

izolirebul qveyanaSi cxovroben _ ar<br />

icodnen is, rac mTelma msofliom icoda,<br />

patara bavSvmac ki. zogic maSin dainteresda<br />

verisbaRelebis azriT, rodesac<br />

sabWoTa sistema Cexoslovakias gadawvda.<br />

mokled, rTulia zusti TariRis dasaxeleba<br />

imitom, rom es aravin icis.<br />

droTa ganmavlobaSi verisbaRelebis<br />

SesaZleblobebi gaizarda _ sxvadasxva<br />

wyarodan uamrav informacias iRebdnen.<br />

wyaroebs, ra Tqma unda, Tavad warmoadgendnen:<br />

verisbaRelebi mecnierebi,<br />

profesorebi, sportsmenebi, xelovanebi<br />

iyvnen... am xalxs Camohqonda informacia<br />

im qveynebidan, romelSic gastrolebze,<br />

Tu oficialur Sexvedrebze wasvla uwevdaT.<br />

informaciis raodenoba imdenad<br />

gaizarda, rom verisbaRelebi folklendis<br />

kunZulebze msjelobdnen _ Tu vis<br />

ekuTvnoda is _ argentinas Tu ingliss;<br />

ra Sedegs moutanda msoflios civi omi;<br />

ratom Setenes li harvi osvalds kenedis<br />

mkvleloba da vin SeukveTa uiliam<br />

manCesters “kenedis mkvlelobis” dawe-<br />

ra; erTi sityviT, verisbaRelebi erTaderTi<br />

jgufi iyo, romelic im informacias<br />

flobda, rasac sabWoTa sistema<br />

mosaxleobas umalavda. Tu rame problemuri<br />

iyo da gamosavali unda moeZebnaT,<br />

nebismier sakiTxze imdenad amomwuravad<br />

msjelobdnen, ar SeiZleboda saRi azri<br />

ar gaCeniliyo.<br />

rac ar unda iyos da sadac ar unda<br />

iyos, Tu xalxisgan Semdgari jgufia, ese<br />

igi maT winamZRoli sWirdeba, mmarTveli,<br />

an ra vici, uamravi epiTeti arsebobs<br />

am sityvisa. baRelebisTvis aseTi, qarTlos<br />

svaniZe iyo. “beladi” _ ase eZaxdnen<br />

mas. ra Tqma unda, “beladi” imis gamo ar<br />

SeurqmeviaT, rom proletariatis mamas,<br />

vladimer ilias Zes hgavda. ara, ubralod,<br />

beladis TvisebebiT bunebrivad<br />

iyo dajildoebuli. egeTi, beladuri<br />

iyo _ verisbaRelebis guru. yvela cdilobda,<br />

misi guli moego, magram amas<br />

mxolod imitom akeTebdnen, rom misTvis<br />

esiamovnebinaT da araviTar SemTxvevaSi<br />

gamorCenis mizniT. magaliTad, aleqsandre<br />

rondeli _ umcrosi Taobis verisba-<br />

Reli _ belads mTeli dRis ganmavloba-<br />

Si axal-axal informacias awvdida. mere,<br />

saRamos, batoni qarTlosi Taviseburad<br />

cxeli Sokoladi 119


vfiqrob, verisbaRelebs dRes rom earsebaT,<br />

es umZlavresi sainformacio saagento iqneboda.<br />

isini suldgmulobdnen informaciebiT, romlebic<br />

maT gonebas asazrdoebda da stimuls matebda, rom<br />

Tavisufal qveyanaSi ecxovraT.<br />

gadascemda am ambebs danarCen verisbaRelebs,<br />

isini ki pirdaRebulni usmendnen,<br />

saidan amdeni informaciao.<br />

vfiqrob, verisbaRelebs dRes rom<br />

earsebaT, es umZlavresi sainformacio<br />

saagento iqneboda. isini suldgmulobdnen<br />

informaciebiT, romlebic maT gonebas<br />

asazrdoebda da stimuls matebda,<br />

rom Tavisufal qveyanaSi ecxovraT. SedarebiT<br />

umcrosi Taobis verisbaRelebi<br />

dRes ixseneben, Tu rogor isxdnen dilidan<br />

saRamomde radiosTan da “BBC”-s<br />

usmendnen. erT-erTma verisbaRelma isic<br />

Tqva, erTi, mezoblis karze ar mqonda<br />

yuri midebuli da imasac vnanobo. es iumoria,<br />

ra Tqma unda. “iumori” ki is aris,<br />

rac veris baRSi yvelaze Warbad vlindeboda.<br />

ar meguleba adamiani, nodar dumbaZis<br />

moTxrobebi rom ar hqondes wakiTxuli<br />

da kiTxvisas bevri ar ecinos. nodar<br />

dumbaZe uxucesi Taobis verisbaReli<br />

iyo da misi iumori, literaturuli gmirebi,<br />

ambebi veris baRSi ibadeboda. er-<br />

Txel, nodar dumbaZe baRSi skamze iwva,<br />

Tvalebi minabuli hqonda da yvelas ego-<br />

120 cxeli Sokoladi<br />

na, Zinavso. baRelebi ki am dros, erTmaneTs<br />

exumrebodnen. ucbad nodar dumba-<br />

Ze wamoxta da gaiqca. sad gaiqca, es mere<br />

gaxda cnobili, roca nodar dumbaZem<br />

romani “mziani Rame” dawera da leninis<br />

premia miiRo.<br />

“_ gapon, rame axali ambavi gecodineba!<br />

_ sTxova gogia demetraZem.<br />

_ guSin amerikis xmam gadmosca espanuri<br />

WianWvelis wvens Tma amohyavso. _ ar<br />

gaawbila gaponam.<br />

_ amis deda vatire, Cveni rom WianWvelac<br />

ar varga! _ gadaisva melot Tavze<br />

xeli gogiam.<br />

_ raSia saqme? _ ikiTxa axalmosulma<br />

karlom, romelsac Tan patara, didTvaleba,<br />

cxvirgabuStuli da Worfliani biWi<br />

axlda.<br />

_ karlos gaumarjos! visia eg biWi? _<br />

vkiTxe me.<br />

_ Cemi disSvilia.<br />

_ ra gqvia, biWi?<br />

_ gia!<br />

_ yoCaR!<br />

_ leqsi ici? _ hkiTxa qarTlosma.<br />

_ vici!<br />

_ aba, Tqvi!<br />

_ ar minda! _ uTxra biWma da biZamiss<br />

saxelo daqaCa, wavideTo.<br />

_ dajeqi, sad unda wavideT! _ waartya<br />

TavSi xeli biZam. bavSvi dajda.<br />

_ dRes eqimTan myavda! _ Tqva karlom.<br />

_ avad aris? _ vkiTxe me.<br />

_ avad ara, mxeciviT aris!<br />

_ raRad gyavda eqimTan?<br />

_ gvagiJebs, kaco, vunderkindia, nebismier<br />

cifrebs yofs, amravlebs, umatebs da<br />

aklebs...<br />

_ kargi, Tu Zma xar! _ gaukvirda gaponas.<br />

_ gia, samjer sami ramdenia? _ hkiTxa bi-<br />

Zamisma.<br />

_ cxra! _ Tqva Tvalis dauxamxameblad<br />

bavSvma.<br />

_ biWos! _ gagvikvirda Cven.<br />

_ TerTmets gamovakloT ori?<br />

_ cxra!<br />

_ 1712-s gamovakloT 1703?<br />

_ cxra!<br />

_ vaa!!! _ aRmogvxda gancvifrebisagan.<br />

bavSvi RvTis kalTidan CamovardniliviT<br />

idga Cvens win da SaravandediRa aklda Tavze.<br />

_ moica, Tu Zma xar, axla me vkiTxav! _<br />

Tqva gaponam.<br />

_ sxvis SekiTxvebs ver itans. _ aarida<br />

Txovnas Tavi biZam.<br />

_ erTi magaliTi da morCa! _ ar daixia<br />

ukan gaponam.<br />

_ wadi, biWo, iTamaSe! _ isev wamohkra


TavSi xeli biZam.<br />

_ TavSi xels nu urtyam, rame ar mouvides!<br />

_ SeeSinda qarTloss.<br />

_ ors mivumatoT oTxi ramdenia, biWi? _<br />

ar acala wasvla gaponam.<br />

_ cxra! _ aafaxula Tvalebi patara geniosma<br />

_ biWebs kivili autydaT. me skamidan<br />

gadmovvardi.<br />

_ gasagebia! _ Tqva gaponam.<br />

_ es ki yofila eqimTan misayvani! _ Tqva<br />

qarTlosma.<br />

_ ramdeni wlis xar, biWi? _ vkiTxe me,<br />

suli rom moviTqvi.<br />

_ cxra! _ Tqva biWma da gaiqca.<br />

_ disSvili biZas ase damsgavsebodes, ar<br />

minaxavs! _ auCuyda guli elgujas.<br />

_ kretino, magxela rom iyavi, cxramde<br />

Tvla icodi? _ gaiqaCa elgujaze karlo.<br />

_ mere rao eqimma? _ hkiTxa qarTlosma.<br />

_ mixedeT bavSvso!<br />

_ mixedeT, droze mixedeT! _ sTxova gogia<br />

demetraZem.<br />

_ damcini? _ ikiTxa karlom.<br />

_ Cemi dasacini ra gWirs, me ra menaRvleba,<br />

musxeliSvilma ikiTxos, or weliwadSi,<br />

ase Tu iangariSa magan, umuSevars datovebs.<br />

_ Tqva gogia demetraZem.”<br />

nodar dumbaZe, “mziani Rame”<br />

vinc verisbaRelebis periodSi cxovrobda,<br />

dRemde hgonia, rom isini fexburTis<br />

Tavgadakluli gulSematkivrebi<br />

iyvnen da meti araferi. isini cdebodnen,<br />

magram TiToeul verisbaRelSi fexbur-<br />

Ti sisxliT xorcamde iyo gamjdari.<br />

“ _ qarTloss gaumarjos.<br />

_ fexburTze iyavi?<br />

_ ara! _ qarTlosi Cems gverdiT dajda.<br />

_ ratom?<br />

_ ar miyvars fexburTi. _ vuTxari me.<br />

_ aba, ra giyvars, biWo? _ gaiRima qarTlosma.<br />

_ felamuSi. _ gavuRime mec.<br />

_ wamoiRe xolme fexburTze da iq Wame. _<br />

mirCia qarTlosma.<br />

_ egre vizam dReidan. _ davpirdi me.<br />

_ Sen rom basas TamaSi genaxa dRes, Wkuas<br />

daanTxevdi.<br />

_ ra qna aseTi?<br />

_ marRaniam burTi xeliT gaugora<br />

xoWos, xoWom grZeli pasi misca avTos,<br />

avTom driblingiT waiRo, ori mcveli,<br />

basas rom edga, uceb moswyda adgils da<br />

avTosken wamovida... basa marcxena frTaze<br />

gavarda, tyuilia, eg rom uburTod Tama-<br />

Sobs. avTom CarTo mesame siCqare. axla<br />

win sami kaci edga, aWama erTs, meores da<br />

grZeli pasi misca gagniZes. marjvena fr-<br />

Taze gagniZem burTi gaaCera. yvelas egona,<br />

basas miscemso, ise Sevarda sajarimoze.<br />

oTxma kacma Caketa uceb da am dros gagniZem<br />

isev avTos daubruna, avTo carieli<br />

iyo, miiRo Tu ara, daartya, iseTi cucurma<br />

burTi iyo, RmerTi ver aiRebda. Wama ia-<br />

Sinma, marjvniv gadaxta da Zels Seaskda,<br />

burTi marcxniv Segorda, adgoma aRar undoda<br />

sawyal iaSins.<br />

_ basam raRa gaakeTa? _ vkiTxe me. qarTloss<br />

saxe moengra.<br />

_ ra unda gelaparako, kretini xar! _ mi-<br />

Txra man da xeli Caiqnia.<br />

_ bolo-bolo vin moigo? _ ar moveSvi<br />

me.<br />

_ iRbali ara gvaqvs, Tavze vasxediT,<br />

imaT moiges: oTxiT erTi.<br />

_ magrad gviTamaSia!<br />

_ ar ginaxavs da ra unda gelaparako.<br />

naRdi diriJoria basa, naRdi. stravinskia.<br />

_ aRtacebiT wamoiZaxa qarTlosma da Semokrebil<br />

biWebs gadaxeda.<br />

_ Senc kaci ginaxia da elaparakebi! _<br />

uTxra elgujam qarTloss. xeliT gamwia<br />

da Cemsa da qarTloss Soris Cajda. biWebma<br />

gaicines.<br />

_ imis deda vatire, vinc fexburTze Tqva<br />

sportiao, _ Tqva qarTlosma.<br />

_ aba, ra aris? _ vkiTxe me.<br />

_ naRdi xelovnebaa! _ Tqva gogia demetraZem.<br />

_ maS, beThoveni vinRa aris? _ vkiTxe me.<br />

_ morCi, kaco, Tavis saqmeSi basa beThovenic<br />

aris da karuzoc.<br />

_ romel saqmeSi?<br />

_ romelSi da sportSi. _ cxviri cxvirze<br />

momado gogiam.<br />

_ ese igi fexburTi mainc sporti yofila!<br />

_ daviWire sityvaze.<br />

_ sporti, Sen rom leqsebs wer, is aris!<br />

_ momiWra qarTlosma. kmayofilma msmenelebma<br />

taSi daukres. Cemi leqsebis imedi<br />

rom mqonoda, kamaTs gavagrZelebdi, ver<br />

vende da gaCumeba varCie.<br />

_ mokete? _ mkiTxa elgujam.<br />

erTxel, nodar dumbaZe baRSi skamze iwva,<br />

Tvalebi minabuli hqonda da yvelas egona, Zinavso.<br />

baRelebi ki am dros, erTmaneTs exumrebodnen.<br />

ucbad nodar dumbaZe wamoxta da gaiqca. sad gaiqca,<br />

es mere gaxda cnobili, roca nodar dumbaZem romani<br />

`mziani Rame~ dawera da leninis premia miiRo.<br />

_ movkete! _ vuTxari me da pirze xeli<br />

avifare.<br />

_ morCa, fexburTi xelovnebaa! _ daaskvna<br />

gogiam da mxarze xeli damartya.<br />

_ ki batono, basa beThovenia, avTo mocartia,<br />

gagniZe servantesia, xoWolava<br />

tolstoia, marRania mark tveni da kaloevi<br />

puSkini. ki batono...<br />

_ miqelanjelo ar gamomitovo, Tu Zma<br />

cxeli Sokoladi 121


xar! _ mTxova nodar dvalma, romelsac<br />

zedmetsaxelad gaponas veZaxdiT. yvelas<br />

gagvecina...”<br />

nodar dumbaZe, “mziani Rame”<br />

mokled, egrea _ fexburTiT cxovrobdnen.<br />

im dros, saqarTveloSi, saqar-<br />

TveloSi ki ara, mTels sabWoTa kavSirSi<br />

ucxouri fexburTis translaciebi ar<br />

xorcieldeboda, ris gamoc verisbaRelebs<br />

aTasgvari maqinaciebis Catareba<br />

uwevdaT, ama Tu im matCis angariSi rom<br />

gaegoT. TamaSis yurebaze laparakic xom<br />

zedmetia. erT mSvenier dResac gaCnda<br />

“pantiani” _ adgili, sadac fexburTis<br />

gulSematkivrebis mravalaTasiani armia<br />

manqanebiT da Tavisi televizorebiT midioda<br />

da fexburTs iq uyurebda. pantiani<br />

iyo erTaderTi adgili, sadac TurqeTis<br />

arxebs iWerda da xalxs fexbur-<br />

Tis yurebis saSualeba eZleoda. magram<br />

Zalian bevrma ar icis, rom pantianis<br />

aRmoCena verisbaRelebis damsaxurebaa,<br />

kerZod batoni nugzar peroniZis. batonma<br />

nugzarma da misma Zmam icodnen, rom<br />

yarsSi idga gamaZlierebeli lokatori.<br />

isic icodnen, rom televiziis gavrceleba<br />

pirdapirxazovania. universitetis<br />

fizikosebisgan konsultaciebi miiRes.<br />

ifiqres, sad SeiZleboda TurqeTis arxebi<br />

daeWira da pantiani airCies _ yvelaze<br />

axlos iyo. avidnen pantianSi, mezoblis<br />

manqanaSi 12-voltiani televizori<br />

Cadges, antena gareT gamoayofines da<br />

TurqeTic daiWires. mere daiwyo didi<br />

moZraoba pantianisken _ mTeli Tbilisi<br />

dadioda...<br />

erT dros xmebi dadioda, “nato”-s<br />

kosmiuri dazverva dainteresebula _<br />

ra iyo es aTasobiT manqanisgan Semdgari<br />

ganaTebuli kolona da sad midioda.<br />

jarebis gadaadgilebac egonaT. qar-<br />

Tuli specsamsaxurebic dainteresdnen<br />

pantianSi mimavali kolonebiT, magram<br />

rodesac Seityves raSic iyo saqme, Tvi-<br />

Tonac adiodnen, TamaSebs iwerdnen da<br />

patiaSvilisTvis CahqondaT, romelic<br />

verisbaRelebs yoveli TamaSis Semdeg<br />

madlobebs swiravda.<br />

verisbaRelebs boris paiWaZis saxelobis<br />

dinamos stadionze TavianTi seqtori<br />

dResac aqvT _ me-13 seqtori. Zveli<br />

gulSematkivari yovelTvis cdilobda<br />

iseTi bileTi eyida, romelic me-13 seqtorTan<br />

axlos iqneboda. verisbaRelebi<br />

moTamaSeebis misamarTiT arasodes<br />

iZaxdnen uSver sityvebs; mowinaaRmdege<br />

gunds, Tu man kargad iTamaSa, taSiT da<br />

fexze adgomiT acilebdnen da rac yvelaze<br />

mTavaria _ Tavad fexburTelebs _<br />

dinamoelebs _ xelisgulze atarebdnen,<br />

bevr rameSi exmarebodnen da Tu saWiro<br />

xdeboda, maT TamaSSi Tu arCeul strategiaSi<br />

Sesworebebic SehqondaT. Zalian<br />

xSirad, mwvrTnelebi verisbaRelebis<br />

rCevebs iTvaliswinebdnen, rac gundze<br />

dadebiTad isaxeboda. yovel SemTxvevaSi,<br />

verisbaRelebs boris paiWaZis saxelobis<br />

dinamos stadionze TavianTi seqtori dResac aqvT<br />

_ me-13 seqtori. Zveli gulSematkivari yovelTvis<br />

cdilobda iseTi bileTi eyida, romelic me-13<br />

seqtorTan axlos iqneboda.<br />

122 cxeli Sokoladi<br />

arasodes ugulebeluyviaT maTi azri.<br />

qarTlos svaniZes _ belads _ daviT<br />

yifiani, didi daviT yifiani, verisba-<br />

Reli daviT yifiani Tavad wauyvania<br />

qalaqgareT, mSvid garemoSi travmis<br />

mosaSuSeblad; verisbaRelebs travmirebuli<br />

fexburTelebisTvis iseTi wamlebi<br />

moqondaT, romelsac fexburTis federacia<br />

da klubis xelmZRvanelobac ver<br />

Soulobda; verisbaRelebi axalgazrda<br />

fexburTelebs sxvadasxvanairi saSualebiT<br />

stimuls matebdnen _ erTs gogi demetraZis<br />

Camotanil bekenbaueris bucebs<br />

Cuqnidnen, meore _ rusTavis gundidan<br />

“dinamoSi” miyavdaT sinjebze, mesames _<br />

sadebiuto TamaSis dasrulebis Semdeg,<br />

fexze adgomiT ukravdnen taSs da... ar<br />

vici, meti ra SeiZleba axalgazrda fexburTels<br />

gaukeTos adamianma?! yvelafers<br />

rom Tavi davaneboT, Tavad fexburTelebi<br />

_ is fexburTelebi, romlebsac<br />

oqros Taobas veZaxiT _ ambobdnen:<br />

yvelaze didi stimuli CvenTvis verisba-<br />

Relebi iyvneno.<br />

vici, rom verasodes gadmovcem im fenomens<br />

rasac “verisbaR(eleb)i” ewodeba<br />

da es, albaT, im Cemi aranormaluri Tvisebis<br />

_ gaugebari nostalgiis bralia:<br />

ar SemiZlia da romc SemeZlos, ar minda<br />

gadmovce is, rac nostalgias mimZafrebs.<br />

nostalgia, depresia da areul-dareuli<br />

fiqrebi ki, axla aRar maqvs imitom,<br />

rom veris baRSi aRarcerTi verisbaReli<br />

aRar dadis da iqauroba, ubralod,<br />

warsulis nasoflars hgavs.


mis.: faliaSvilis 65<br />

tel.: 29 36 74<br />

cxeli Sokoladi 123


espanurifotomoTxrobebi<br />

merve saocreba<br />

(kapadukiuri ardadegebi)<br />

124 cxeli Sokoladi<br />

am qveyanas merve saocrebas imitom<br />

uwodeben, rom mTels msoflio-<br />

Si Znelad Tu naxavT miwas, romelic<br />

ase erTnairad aRafrTovanebs nebismier<br />

adamians da kapadukiis sanaxavad,<br />

msoflios nebismieri qveynis<br />

moqalaqeebi aTasobiT kilometrebs<br />

gamoivlian xolme, rom sakuTari<br />

TvaliT naxon saocreba, romelsac<br />

Zvelsparsulad katpatuka hqvia. am<br />

qveyanaSi marTla nebismieri saxelmwifos<br />

moqalaqes naxavT advilad<br />

da Znelad ki mxolod saqarTvelos<br />

moqalaqeebs, miuxedavad imisa, rom<br />

qarTvelebisTvis kapadukiaSi moxvedra<br />

yvelaze advilia. advilia, radgan<br />

es saocari qveyana Cveni mezobeli<br />

saxelmwifos, amJamindeli TurqeTis<br />

teritoriaze mdebareobs da<br />

saqarTvelosgan kapadukias mxolod<br />

ubralo mondomeba aSorebs. mxolod<br />

mondomeba da Zalian cota fuli<br />

sWirdeba TurqeTSi mogzaurobas, Tu<br />

mogzauroba giyvars da im kulturis<br />

gacnobac gainteresebs, romelTanac<br />

Seni warsulic aris dakavSirebuli<br />

da marTalia TurqeTis respublikas<br />

yovelwliurad uamravi, aTasobiT<br />

qarTveli stumrobs, kapadukiaSi<br />

arcerTi maTgani ar Segvxvedria.<br />

Cveni mokrZalebuli survili da mizanic,<br />

am saswaulis Sesaxeb filmi<br />

gadagveRo, swored zemoTqmulmac<br />

ganapiroba.<br />

Zveli kapadukielebi ara mxolod<br />

mezoblebi, Cveni naTesavebic iyvnen<br />

da maTi istoria Cveni Tavgadasavlis<br />

nawilic aris. kapadokiis istoria ki,<br />

avtori: daTo turaSvili<br />

foto: melisa oneli<br />

ramdenime milioni wlis winaT iwyeba,<br />

roca sami vulkanis amofrqvevam<br />

asi kilometris radiusis teritoriaze<br />

Zalian ucnauri formis, magram<br />

ulamazesi landSafti warmoSva.<br />

Tumca wvimisa da eroziis, aseve<br />

sxva bunebrivi movlenebis garda,<br />

am saocrebis SeqmnaSi, mogvianebiT,<br />

adamianmac miiRo monawileoba da kapadukia<br />

bunebisa da adamianis mier<br />

Seqmnili albaT yvelaze brwyinvale<br />

harmoniaa dedamiwis zurgze.<br />

am miwis Zveli saxeli ki (katpatuka),<br />

Zvelsparsulad TeTri cxenebis<br />

qveyanas niSnavs da albaT odes-<br />

Rac, aqaur simSvides ulamazesi Te-<br />

Tri cxenebi arRvevdnen kidec, magram<br />

TandaTanobiT, saukuneebis manZilze,<br />

es miwa adamianebis sacxovrisad iqca<br />

da adamianebma es ucnauri, marTlac<br />

uCveulo, mistikiTa da idumalebiT<br />

savse qveyana Seqmnes. idumalebiT moculi<br />

kapadukia pirvelive saukuneSi<br />

aRmoaCines pirvelma qristianebma,<br />

rogorc miwa, romelic yvelaze ukeT<br />

daicavda maT devnisa da Seviwrovebisagan.<br />

Tumca adamianebi aq axal<br />

welTaRricxvamde didi xniT adre,<br />

uxsovari droidan cxovrobdnen da<br />

swored aq, kapadukiaSia aRmoCenili<br />

dRemde uZvelesi adamianis ConCxi,<br />

romelsac tvinis operacia gaukeTes.<br />

Tavis qalis trepanacias saukuneebis<br />

win, rogorc cnobilia, xevsureTSic<br />

akeTebdnen, Tumca es paraleli ar<br />

aris erTaderTi, rac saqarTvelos<br />

kapadukiasTan akavSirebs da jer kidev<br />

ioseb flaviusi aRniSnavda, rom


cxeli Sokoladi 125


kapadukiis mnaxvels ara mxolod is kultura aRafrTovanebs, rasac<br />

aq, saukuneebis manZilze, sxvadasxva xalxi qmnida, aramed saxlebic ki,<br />

sadac es xalxi cxovrobda. Cveulebrivi sacxovrebeli saxlebic ki ise<br />

Serwymulia garemosa da landSaftTan, imdenad zustad da gemovnebiTaa<br />

gamoyenebuli am reliefis Taviseburebani, rom gulwrfelad gikvirs.<br />

kapadukiis gviandeli, xeTuri gaer-<br />

Tianebis TabalTa samefos xalxi,<br />

genetikurad qarTul samyaros ena-<br />

Tesaveboda. Tobel-iberis igiveobis<br />

versia gviandeli xanis avtorebmac<br />

gaiziares da maT Soris qarTvelma<br />

istorikosebmac. ivane javaxiSvilic<br />

Tvlida, rom ara mxolod kapadukia-<br />

Si, aramed anatoliis sxva miwebzec<br />

protoqarTuli mosaxleobda cxovrobda<br />

uxsovari droidan. Tumca<br />

aqac icvleboda eTniuri elementi,<br />

rogorc sxvagan da kapadukiaSi xe-<br />

Tebi da Tabalebi asurelebma Secvales,<br />

mere skitebma da kimerielebma,<br />

sparselebma da romaelebma, berZnebma<br />

da arabebma. bolos, meTerTmete<br />

saukuneSi kapadukia Turq-selCukebma<br />

daipyres da 1399 wlidan es qveyana<br />

osmaleTis imperiis Semadgeneli<br />

nawili gaxda.<br />

gasakviri sulac ar aris momxdur-<br />

Ta simravle aq, am qveyanaSi, sadac<br />

aRmosavleTidan dasavleTisaken mimavali<br />

mTavari saqaravne gza gadioda.<br />

am gziT modiodnen da midiodnen<br />

xalxebi da civilizaciebi, magram<br />

ukvalod aq TiTqmis aravis Cauvlia<br />

da kapadukia amitomac aris mravali<br />

kulturis sinTezi da maT Soris<br />

(CvenTvis yvelaze saintereso) qar-<br />

Tuli kvalic arsebobs.<br />

arsebobs wyaro, romlis mixedvi-<br />

Tac kapadukiis ramdenime qarTulma<br />

sofelma meoce saukunemdec moaRwia<br />

da maTi naSTi dRevandel Turqul<br />

toponomikaSic ikiTxeba. adgilTa<br />

iseTi saxelwodebebi, rogoricaa<br />

nazraxuli da Toxarisi, xaSuri da<br />

gorji, TuTi da kaxTa, TavisTavad,<br />

mravalze da Cvenze ukeT metyveleben<br />

da am mxriv gansakuTrebiT dainteresebul<br />

adamianebs, sixaruliT<br />

vurCevdiT zurab batiaSvilis wigns<br />

`kabadokia~, romelsac Cvenc siamovnebiT<br />

davesesxeT...<br />

126 cxeli Sokoladi<br />

magram iqac ki, sadac arasodes<br />

ucxovriaT qarTvelebs an Cvens na-<br />

Tesavebs, qarTvelebi mainc cdilobdnen<br />

qarTul eklesia-monastrebis<br />

aSenebas da ra gasakviria maTi<br />

daarseba mezobel kapadukiaSi, Tu<br />

Soreul palestinaSic ki, Sua saukuneebSi<br />

ramdenime aTeuli qarTuli<br />

monasteri moqmedebda. amitomac<br />

gvgonia, rom kapadukiaSi, adre Tu<br />

gvian, aucileblad miakvleven sxva<br />

qarTul eklesiasac, magram jer-jerobiT<br />

aseTi mxolod erTi qarTuli<br />

eklesiaa ihlaras xeobaSi, romelic<br />

erTma qarTvelma qalbatonma XIII<br />

saukunis bolos daaarsa. is qarTveli<br />

qalbatoni (Cveni varaudiT), Tamar<br />

mefis SviliSvili, seljukeTis<br />

imperiis ulamazesi dedofali gurji-xaTuni<br />

iyo da ihlaras xeoba ki,<br />

marTlac hgavs Soreuli kolorados<br />

romeliRac kanions.<br />

kapadukiis mnaxvels ara mxolod<br />

is kultura aRafrTovanebs, rasac<br />

aq, saukuneebis manZilze, sxvadasxva<br />

xalxi qmnida, aramed saxlebic ki,<br />

sadac es xalxi cxovrobda. Cveulebrivi<br />

sacxovrebeli saxlebic ki<br />

ise Serwymulia garemosa da land-<br />

SaftTan, imdenad zustad da gemovnebiTaa<br />

gamoyenebuli am reliefis<br />

Taviseburebani, rom gulwrfelad<br />

gikvirs; gikvirs, rom Cvens epoqa-<br />

Si, aseT teqnokratiul pirobebSic<br />

ki, Turme SesaZlebelia bunebasTan<br />

harmoniulad Tanacxovreba da Tu<br />

amas adamianebi saukuneebis manZilze<br />

warmatebiT axerxebdnen, dRevandeli<br />

urbanistuli disharmoniebi araTu<br />

samwuxaroa, janmrTelobisTvisac<br />

mavnea.<br />

kapadukiis senakebsa da gamoqvabulebSi,<br />

qvaSi gamokveTil sastumroebSi<br />

imdenad komfortulad<br />

grZnob Tavs adamiani, rom aq moxvedril<br />

nebismier qarTvels albaT<br />

CvensaviT gauxardeba, Tu Turqe-<br />

Tis xelisufleba arasodes miscems<br />

mSeneblobis uflebas romelime<br />

qarTul kompanias da sruliad gaumarTlebeli,<br />

Seusabamo da mravalsarTuliani<br />

nagebobebi kapadukiaSi<br />

arasodes gaCndeba. am qveyanaSi miwis<br />

zemoT mravalsarTuliani Senoba ar<br />

arsebobs, magram miwis qvemoT, nebismier<br />

mnaxvels namdvili saswauli<br />

elodeba, radgan kapadukiis miwisqveSa<br />

mravalsarTuliani qalaqebis<br />

naxva namdvil Soks iwvevs, romelic<br />

zemoT amosvlisa da miwaze dabrunebis<br />

Semdegac, karga xans grZeldeba.<br />

kapadukiaSi dReisaTvis 36 aseTi<br />

miwisqveSa qalaqia aRmoCenili, magram<br />

maTi zusti raodenoba aravin<br />

icis. aravin icis am miwisqveSa qalaqebis<br />

Seqmnis dro da mizezic, Tumca<br />

mizani gasagebia da adamianebi TavdacvisTvis<br />

aSenebdnen am uCveulo<br />

qalaqebs, sadac yvelaferi iyo, rac<br />

nebismieri, Cveulebrivi qalaqisTvis<br />

aris damaxasiaTebeli: sacxovrebeli<br />

oTaxebi da salocavebi, skolebi da<br />

biblioTekebi, maRaziebi da marnebi,<br />

saavadmyofoebi da sasaflaoebi.<br />

es miwisqveSa rva, cxra da zogjer<br />

aTsarTuliani qalaqebi erTmaneTTan<br />

mravalkilometriani gvirabebiT<br />

iyvnen dakavSirebuli, Tumca<br />

gvirabebis didi nawili amJamad aRar<br />

arsebobs. arsebobs ramdenime versia<br />

kapadukiis miwisqveSa qalaqebis<br />

Seqmnis Sesaxeb da mecnierTa nawili<br />

miiCnevs, rom es miwisqveSa qalaqebi<br />

romaelebisagan devnilma pirvelma<br />

qristianebma aages. sxvebi fiqroben,<br />

rom aq arabebis Tavdasxmebisagan<br />

SeSinebuli adamianebi imalebodnen,<br />

magram wyaroebis mixedviT, kapadukiis<br />

miwisqveSa qalaqebSi jer kidev<br />

qristes Sobamde ramdenime saukuniT<br />

adre cxovrobdnen xeTebi da Sei-<br />

Zleba amitomac fiqrobs Sveicarie


cxeli Sokoladi 127


Cveni barseloneli megzuric iseTi SeSinebuli iyo, rom im ori saaTis<br />

manZilze, rac miwisqveS gavatareT, gamudmebiT Tavis gasamxneveblad,<br />

manu Caos simRerebs RiRinebda, miuxedavad imisa, rom kapadukiis<br />

miwisqveSa qalaqebi, Cvengan gansxvavebiT, ukve nanaxi hqonda.<br />

li mecnieri erik fon danikeni, rom<br />

es qalaqebi sahaero Tavdasxmebisagan<br />

Tavdasacavadaa gaTxrili. misi<br />

azriT, Tavdamsxmelebi ucxoplanetelebi<br />

iyvnen da Tanamedrove inJinrebic<br />

adastureben, rom es adgilebi,<br />

atomuri omis SemTxvevaSi, sauke-<br />

Teso TavSesafaria. zogierTi aseTi<br />

qalaqi ki ormoc aTas adamiansac<br />

itevda, Tumca es saidumlo jer-jerobiT<br />

isev amouxsnelia da rogorc<br />

yvelaferi ucnobi da amouxsneli,<br />

interesis garda, SiSsac iwvevs. Cveni<br />

barseloneli megzuric iseTi SeSinebuli<br />

iyo, rom im ori saaTis manZilze<br />

(rac miwisqveS gavatareT), gamudmebiT<br />

(Tavis gasamxneveblad), manu<br />

Caos simRerebs RiRinebda, miuxeda-<br />

128 cxeli Sokoladi<br />

vad imisa, rom kapadukiis miwisqveSa<br />

qalaqebi, Cvengan gansxvavebiT, ukve<br />

nanaxi hqonda. Cvenc sakmaod SevSindiT<br />

(ukve mesame sarTulze), magram<br />

meSvidemde mainc CavaRwieT, miuxedavad<br />

imisa, rom ukve mexuTeze Zalian<br />

Segvcivda. miwis zemoT Zalian<br />

cxeloda, magram haerze amosulebma<br />

Zalian swrafad viareT zelvamde,<br />

romelic aseve Sokismomgvreli qalaqia,<br />

oRond miwis zemoT da Tanac<br />

zelvaSi, sul sxva siurprizi<br />

gveloda. namdvilad ar vicodi da<br />

verc warmovidgendi, rom vazi (Turme)<br />

qviSaSic xarobs da izrdeba da<br />

qviSaSi damwifebuli yurZeni siamovnebiT<br />

gavsinjeT. qviSaSi moweuli<br />

rqawiTelic iseTive gemrieli aR-<br />

moCnda, rogorc im saRamos zelvaSi<br />

nagemi Rvino. rasakvirvelia, es ar<br />

iyo mSobliuri, marcvalSimzeCamdgari<br />

rqawiTeli, magram ise Zalian<br />

hgavda Cveneburs, rom kapadukiuri<br />

yurZnis Wamisas, goCa abaSiZem Tavi<br />

ver Seikava da marTalia zomieri, magram<br />

mainc cremli Camougorda. amis<br />

Semdeg, kapadukiuri Rvinis kargi<br />

xarisxi sulac aRar iyo gasakviri<br />

da miT umetes imis gaTvaliswinebiT,<br />

rom aqauri berebi saukuneebis<br />

manZilze misdevdnen mevenaxeobasa<br />

da meRvineobas. Tumca kapadukiaSi<br />

saqarTvelo isedac gagaxsendeba,<br />

radgan es qveyana wminda ninos samSobloa.<br />

swored aq, kabadokiaSi dawnuli<br />

vazis jvriT SemobrZanda wminda


legendis mixedviT, pirveli safosto mtredebi swored kapadukielebi<br />

iyvnen, Tumca am qveyanaSi legendebsa da realobas Soris zRvari<br />

ar arsebobs da Tu marTlac gindaT irealur samyaroSi moxvdeT,<br />

aucileblad imogzaureT mezobel qveyanaSi.<br />

nino saqarTveloSi – qveyanaSi, sadac<br />

igi samudamod darCa. saqarTvelos<br />

samudamod daukavSirda wminda<br />

giorgic da sityva popularuli, albaT,<br />

uadgilo da Seusabamoa, magram<br />

im sityvis moZebnac Znelia, romelic<br />

zustad gamoxatavs qarTvelobis damokidebulebas<br />

wminda giorgis mimarT<br />

da am kultisadmi siyvarulsa<br />

da Tayvaniscemas saqarTveloSi analogi<br />

ara aqvs mravali mizezis gamo.<br />

sxva wamebulTagan gansxvavebiT, yoveli<br />

qarTuli dRe swored wminda<br />

giorgis saxelobisaa, rogorc TiTqmis<br />

yoveli meore taZari saqarTveloSi,<br />

magram am siyvaruls aqvs erTi<br />

mniSvnelovani mizezi da safuZveli<br />

– wminda giorgi kapadukieli iyo.<br />

es ki Cveni winaprebisTvis yovelTvis<br />

130 cxeli Sokoladi<br />

sisxlisa da xorcis nawils niSnavda<br />

da amitomac, es gansakuTrebuli siyvaruli<br />

sulac ar iyo SemTxveviTi<br />

da genetiuri mexsierebis wyalobiT,<br />

igi dResac arsebobs saqarTveloSi.<br />

Tumca kapadukia sxva didi wmindanebis<br />

samSobloc iyo da aq moRvaweobdnen<br />

grigol RvTismetyvelic da<br />

basili kesarielic, grigol noselic<br />

da sxva mamebic, romlebic qmnidnen<br />

kidec kapadukiis idumalebas, werdnen<br />

da Targmnidnen wignebs, loculobdnen<br />

mSvidobisa da siyvarulisaTvis..<br />

aq, kabadokiaSi aTeul aTasobiT<br />

beri erTdroulad loculobda saqristianosaTvis,<br />

adamianebisaTvis,<br />

mTeli samyarosaTvis...<br />

TiTqos mTeli samyaros mtrede-<br />

bic mxolod aq ikeTebdnen budeebs<br />

da arsad sxvagan mtredebis imdeni<br />

bude ar arsebobs, ramdenic kapadukiaSi.<br />

legendis mixedviTac, pirveli<br />

safosto mtredebi swored kapadukielebi<br />

iyvnen, Tumca am qveyanaSi<br />

legendebsa da realobas Soris zRvari<br />

ar arsebobs da Tu marTlac<br />

gindaT irealur samyaroSi moxvdeT,<br />

aucileblad imogzaureT mezobel<br />

qveyanaSi, sadac naxavT merve saocrebas,<br />

romelsac danarCeni Svidi<br />

saocreba, verc ki Seedreba...<br />

P.S. kapadukiaze filmis gadaRebisas<br />

gaweuli daxmarebisTvis avtori did<br />

madlobas uxdis TurqeTis saelCos<br />

saqarTveloSi, “gaerTianebul qar-<br />

Tul banks” da kompania “interkontinetals”.


Ceuli samkaulebi<br />

Tanamedrove dizainerebisgan<br />

leseliZis q. 31 tel.: 26 90 64 sales@baccaratjewelry.biz


giorgi gvaxaria / cremliani saTvale<br />

ilustracia: maia sumbaZe<br />

nawili mecxre 1981<br />

`es biWi kargad TamaSobs~...<br />

132 cxeli Sokoladi


`es biWi kargad TamaSobs... fexis cerebze dgebao~, _ amtkiceben<br />

qarTvelebi. ar vici, ar vici...<br />

yovel SemTxvevaSi, 1981 wlis saqarTveloSi qarTveli qalebi<br />

sul sxva biWze kargavdnen Wkuas _ koWl biWze (naiarevi<br />

`figuriT~), romelic eqsperimentebis siyvarulma da metismetma<br />

cnobismoyvareobam xeibrad aqcia.<br />

ara, ra Tqma unda, axla Cemze ar vwer. Tanac im avbediT<br />

wels, roca drois mcire monakveTSi sadaTze, romis papze da<br />

reiganze moewyo Tavdasxmebi, me ukve quCaSic gavedi da samu-<br />

Saos Zebnac daviwye.<br />

Jofrei de peiraks vgulisxmob! xeibar Jofreis. `patara an-<br />

Jelikas~ (rogorc moferebiT eZaxian Tayvanismcemlebi ani da<br />

serJ golonebis romanSi) erTaderT namdvil siyvaruls.<br />

Tavis droze, sabWoTa kinogaqiravebam ekranebze jer `an-<br />

Jelika da mefe~ gamouSva, erTi wlis Semdeg ki `anJelika _<br />

angelozebis markiza~... seriebi auries, ramac, cota ar iyos,<br />

daabnia 70-iani wlebis Wkviani mayurebeli. amitomac 1981<br />

wlis dasawyisSi, gadawyvites, kinoTeatrebSi erTdroulad<br />

ori `anJelika~ daebrunebinaT, oRond amjerad, Tanmimdevroba<br />

daecvaT.<br />

`anJelika~ vakis erTaderTi kinoTeatris, `yazbegis~ hiti<br />

gaxda. vakel qalbatonebs moewonaT bernar borderis filmebis<br />

mTavari idea _ muSketeris rolSi SeiZleba mandilosanic<br />

mogvevlinos (didi dekolteTi)... siyvaruli (nu... davarqvaT<br />

amas `siyvaruli~) SeiZleba ufro efeqturi saSualeba gaxdes<br />

`umaRlesi donis molaparakebebSi~, vidre xmali da rainduli<br />

dueli.<br />

magram `yazbegSi~, `anJelikas~ ganmeorebiT Cvenebebze mandilosnebi<br />

imisTvis ar dadiodnen, rom `patara anJelikas~<br />

diplomatiuri niWiT damtkbariyvnen. 1981 wlis civ zamTarSi<br />

`yazbegis~ axladgaremontebuli darbazi, ZiriTadad, rober<br />

oseinis fanebiT ivseboda.<br />

principSi, anJelika maT sulac ar aRizianebda. Cvens qalebs<br />

Zalian kargad esmodaT angelozebis markizasi... amden TayvanismcemelSi,<br />

aseT brge vaJkacebSi, `patara anJelikam~ xeibari<br />

Jofrei arCia. mTeli cxovreba Sewira uiRblo alqimikoss. Cvenma<br />

qalebma icodnen, rom zustad aseve moiqceodnen, radgan<br />

Jofreis sul sxva Sarmi hqonda.<br />

gaxsovT, raRac qandakebas rom efereba miSel manis musikis<br />

fonze? `ta ra ri ra ra / tara ri ra ra / tara ra / ra ra ra<br />

ra ra ra ra~...<br />

`ra musikaa, ara?! Jruantelma damiara~ _ gadauCurCulebdnen<br />

xolme erTmaneTs qalebi.<br />

Tumca drodadro gulwrfeli replikac ismoda:<br />

`ra kacia, ara?! Jruantelma damiara~.<br />

ai, swored koWli Jofreis damsaxurebiT gaxda `anJelika~<br />

kinoTeatr `yazbegis~ hiti. Jofrei Tan ealerseba qalis<br />

biusts (am SemTxvevaSi, biusts, rogorc qandakebas) da Tanac,<br />

msubuqad eyrdnoba mas. `yazbegis qalebs~ yavarjnis rolis<br />

Sesruleba Zalian esalbunaT.<br />

qarTuli enis Semqmnelebma sityva `moikoWlebs~ raRac `CamorCenils~,<br />

`ganuviTarebels~ gauTanabres. magram Cven, feministebma,<br />

xom viciT, rom saukuneebis manZilze enas mamakacebi<br />

qmnidnen. es maT egonaT, rom koWloba raRac naklovans,<br />

ukmars niSnavs. Torem mandilosnebs marTlac Jruanteli<br />

dauvliT xolme CiTaxo-kacis xilvaze. `CamorCenili~ Tua da<br />

`ganuviTarebeli~, me risTvisa var aba?~ _ fiqrobdnen Cveni<br />

yazbegeli `damebi~ _ `me gavwev win, me aRvzrdi!~<br />

es biusti, Jofrei rom ealerseba, Tanac zed rom eyrdnoba,<br />

me var, `yazbegeli qali~!<br />

`CiTaxo~ raRaa?<br />

1881 wels TbilisSi Turme Zalian gaiTqva saxeli msxvilma<br />

mewarmem CiTaxovma, romelic koWli yofila. magram fuli,<br />

icocxle, bevri hqonda da gvaris miuxedavad, mandilosnebis<br />

sayovelTao mowonebiT sargeblobda. am CiTaxovis pativsacemad<br />

moigones `koWlis~ sinonimi _ `CiTaxo~.<br />

mas mere asi weli gavida. Tbiliss frangi CiTaxo gamoecxada.<br />

koWli da Tanac, naiarevi (yvelam viciT, raoden idumalia<br />

naiarevi saxe). `yazbegma~ erT TveSi Seasrula 1981 wlis<br />

pirveli kvartlis gegma, rac, cxadia, mxolod da mxolod<br />

`anJelikas~ damsaxureba ar gaxldaT. ubralod, imdroindel<br />

TbilisSi sanaxavi araferi iyo.<br />

Cvens qalebs Zalian kargad esmodaT angelozebis markizasi... amden<br />

TayvanismcemelSi, aseT brge vaJkacebSi, `patara anJelikam~ xeibari Jofrei<br />

arCia. mTeli cxovreba Sewira uiRblo alqimikoss. Cvenma qalebma icodnen,<br />

rom zustad aseve moiqceodnen, radgan Jofreis sul sxva Sarmi hqonda.<br />

aba, dauZlurebuli rusi CiTaxos sanaxavad xom ar gaemar-<br />

Teboda xalxi? Tanac iq, respublikis moedanze, 25 kapikiani<br />

bileTiT (rogorc `yazbegSi~), veranairad ver moxvdebodiT...<br />

breJnevs vgulisxmob.<br />

jorj buSi-umcrosis vizitisa ar iyos, 1981 wlis 25 Tebervals,<br />

saqarTvelos gasabWoebis 60 wlisTvisadmi miZRvnil<br />

RonisZiebaze, breJnevisTvis xelis dasaqnevad specialuri<br />

saSvi unda gqonodaT. principSi, aseTi saSvebis saSovnelad,<br />

Tavi arc aravis mouklavs. televizorSi SegveZlo gvexila<br />

leonid iliCi!<br />

breJnevis vizitis win, TbilisSi xma gavrcelda, tribunis<br />

ukan `gensekisTvis~ tualets da abazanas aSenebeno. SevardnaZem,<br />

romelmac dauZlurebuli breJnevi piradad dapatiJa,<br />

qarTveli sabWoTa sinoptikosebis prognozi (dedaqalaqSi<br />

wvima gamocxadda) gaiTvaliswina da Ria tribuna sqeli brezentiT<br />

gadaxura.<br />

prognozi ar gamarTlda. wvimis nacvlad iseTma qarma daubera,<br />

rom kinaRam transparantebianad waiRo demonstrantebic<br />

da brezentiani tribunac. breJnevi barbacebda (ara imitom,<br />

rom mTvrali iyo) da drodadro axalgazrda SevardnaZes eyrdnoboda<br />

xolme (`yavarjnis~ rolis TamaSi, albaT, masac siamovnebda).<br />

`genseki~ meqanikuri TojinasaviT uqnevda xels de-<br />

cxeli Sokoladi 133


monstrantebs da ar hqonda reaqcia Cveni pantomimis Teatris<br />

msaxiobebze, romlebmac tribunasTan `malaia zemlia~ gaiTamaSes<br />

(au, ra iyo es!). amboben, mere gamococxlda, krwanisis<br />

rezidenciaSi. ufro metic, Tavis TanaSemwes, romelmac Rvinis<br />

daleva aukrZala, sul `paSol na xui~ uZaxa.<br />

breJnevi kmayofili wavida saqarTvelodan. mas araferi<br />

gaugia soxumidan Camosul qarTvel studentebze, romlebmac<br />

TbilisSi saprotesto aqcia gamarTes (soxumis universitet-<br />

Si gaixsna afxazuri da rusuli enebis fakulteti, qarTuli<br />

enisa _ ara). `genseki~ ver moeswro aprilis dasawyisSi gamarTul<br />

aqcias, romlis monawileebi universitetSi akaki baqraZis<br />

dabrunebas moiTxovdnen (akaki baqraZis popularobiT<br />

SeSfoTebulma xelisuflebam wlis dasawyisSi mas leqciebis<br />

wakiTxvis ufleba aRar misca).<br />

es yvelaferi ar Canda.<br />

Tuki ar Cans, e.i. ar arsebobs.<br />

aguli erisTaviviT, viRaceebs mkvdari rom egona ukve.<br />

CemsaviT.<br />

gareT rom gavedi, mivxvdi, rom nacnobebi gakvirvebulebi<br />

maTvalierebdnen... gansakuTrebiT mandilosnebi. ratomRac<br />

fexebze momaSterdebodnen xolme. mogvianebiT parizeli megobari<br />

gogo metyvis, metroSi roca zixar da giJi dagadgeba<br />

Tavze (an kloSari, romelic giJad asaRebs Tavs), Tu ginda,<br />

rom Tavidan moiSoro, fexebze unda dauwyo yureba. uxerxulad<br />

igrZnobs Tavs da aucileblad wava.<br />

`bavSvebs awvalebs~... imas niSnavda, rom `jadosnuri saRebavis~ wamyvani<br />

Tavad ar TamaSobda `bavSvobanas~, muxlebze ar iyo Cacucquli da enas ar<br />

iCliqavda. bavSvebs sZulT, roca ase elaparakebian. sZulT siyalbe. maSinac<br />

ki, roca garemo ukve uimedod yalbia!<br />

TbilisSi axali ambebi maSinac swrafad vrceldeboda, roca<br />

arc `rusTavi 2~ arsebobda da arc `imedi~ da amitomac, telefonis<br />

zarma ar daayovna:<br />

_ gamarjoba, gogi, televiziis sabavSvo redaqciidan gawuxebT.<br />

Zalian gvinda, rom Tqven waiyvanoT gadacema `jadosnuri<br />

saRebavi~.<br />

saocari adamiania lali gigineiSvili. erT-erTi yvelaze<br />

saocari qarTveli qali. yovelTvis aRwevs mizans.<br />

ra Tqma unda, uari vuTxari, janmrTeloba movimizeze, CemTvis<br />

dasxiveba kategoriuladaa akrZaluli-meTqi... lalis<br />

Cemi bavSvobisdroindeli gadacemebi unaxavs (`wigniqeqia~ rom<br />

viyavi) da sabavSvo redaqciaSi uTqvams, radac ar unda damijdes,<br />

am biWs mainc moviyvano.<br />

qalebs xom `ganuviTareblebis~ ganviTareba uyvarT da<br />

uyvarT. magram mamakacebsac ekargebaT mosveneba, roca mandilosani<br />

mxsnelad moevlinebaT xolme.<br />

televiziasTan damxvda. mgoni maSinve `gogaCka~ miwoda<br />

(dResac ase meZaxis), studiaSi Semiyvana da bavSvebis naxatebi<br />

maCvena.<br />

`xuTSabaTs Cawera gvaqvs!~ _ ise swrafad miTxra es yvelaferi<br />

da ise lamazad, raRacnairi gansakuTrebuli `gemoTi~ iZaxa<br />

_ `gogaCka, gogaCka~, rom uaris Tqma, ubralod, ver gavbede.<br />

134 cxeli Sokoladi<br />

Caweraze roca mivedi, yvelaferi gamzadebuli damxvda _ bavSvebis<br />

naxatebi, flomasterebi, saRebavebi da, ra Tqma unda,<br />

bavSvebi _ zogi CawyobiT moyvanili, zogi _ marTla niWieri,<br />

zogi _ erTic da meorec.<br />

bavSvi amoraluriao, werda froidi, siamovnebis miRebaze<br />

uars arasdros ambobso. etyoba, aqedan gaCnda bavSvebis daxocvis<br />

klasikuri miTi... mozrdilebs eSiniaT bavSvebis!<br />

bavSvebis eSinodaT `zastois~ xanis qarTul televiziaSic.<br />

amitom yvelaze metad swored sabavSvo gadacemebs akontrolebdnen.<br />

televiziaSi axali misuli viyavi, roca cekadan mi-<br />

TiTeba movida _ bavSvebs ar unda cmodaT maisurebi inglisuri<br />

warwerebiT, ar unda emReraT ucxouri (e.i. dasavluri)<br />

simRerebi.<br />

ase aRmovCndi `amoralur bavSvebsa~ da komunistur cenzuras<br />

Soris. Cemi avantiuristuli natura amaze uars rogor<br />

ityoda! jandabas dasxiveba, jandabas eqimebi da fexebi!<br />

`jadosnuri saRebavi~ Tavisuflebis patara niSa unda gaxdes<br />

saqarTveloSi.<br />

gadacemis dros, flomasterebs TavSi mirtyamdnen, furclebs<br />

saxeze mafarebdnen, mCqmetdnen da miRutunebdnen. Cems<br />

idiotur kiTxvaze _ `ratom daxate ase?~, mokled mpasuxobdnen<br />

_ `imitom~. mogvianebiT, roca TelavSi `gasvliTi~ gadacema<br />

gadaviReT, viRacam quCaSi micno da kaxelebs rom ekadrebaT,<br />

ise SesZaxa: `es is ar aris, kaco, bavSvebs rom awvalebs<br />

televizorSi?~<br />

es replika imaze bevrad ufro sasiamovno iyo, rasac mogvianebiT,<br />

damoukideblobis mopovebis Semdeg momaZaxeben.<br />

`bavSvebs awvalebs~... imas niSnavda, rom `jadosnuri saRebavis~<br />

wamyvani Tavad ar TamaSobda `bavSvobanas~, muxlebze ar<br />

iyo Cacucquli da enas ar iCliqavda. bavSvebs sZulT, roca<br />

ase elaparakebian. sZulT siyalbe. maSinac ki, roca garemo<br />

ukve uimedod yalbia!<br />

`jadosnuri saRebavi~ sabavSvo redaqciis siamaye gaxda.<br />

daTo nakaiZe, romelic imxanad `sabavSvos~ reJisori iyo,<br />

ganuwyvetliv igonebda raRaceebs. marTalia, cenzura yuradRebiT<br />

adevnebda Tvalyurs `jadosnuris~ saeWvo jgufs,<br />

bavSvebs mainc ver daimorCilebdnen. miT umetes, naxatebSi.<br />

ver kiTxavdnen, magaliTad, vin aris es qali sapirvelmaiso<br />

demonstraciaze transparantiT xelSi; ratomaa samjer ufro<br />

didi, tribunaze mdgar beladebTan SedarebiT... da Tuki mainc<br />

gabedavdnen da hkiTxavdnen, pasuxi ar daayovnebda: `dedaCemia!~<br />

bavSvis naxatebSi xom `zomebs~ ara sinamdvile, ara perspeqtivis<br />

kanonebi, aramed dainteresebis xarisxi gansazRvravs.<br />

`didia~ is, rac bavSvs yvelaze mniSvnelovnad miaCnia. sxvanairad<br />

rom vTqvaT, rac yvelaze metad uyvars... faqtobrivad,<br />

aseTi `stili~ fetiSizmis erT-erTi nairsaxeobaa. magram ve-


avin, veravin am samyaroSi (stalinis sikvdilis Semdeg) bavSvs<br />

ver etyvis, ratom giyvars dedaSeni beladze ufro metado...<br />

iseve, rogorc veravin SeZlebs akontrolos Cveni sizmrebi,<br />

Cveni xilvebi, ocnebebi.<br />

Cvens zmanebebSi `didia~ is, rac gviyvars.<br />

Cveni sizmrebi bavSvebis naxatebs hgavs.<br />

kinoa!<br />

`jadosnuri saRebavis~ warmatebas dauyovnebliv mohyva kinoredaqciidan<br />

mowveva. pirveli gadacema akademiis diplomis<br />

`ekranizacia~ iyo _ `kinos mxatvari dimitri erisTavi~. magram<br />

Tavisuflebis gancda mainc `jadosnurSi~ ufro mqonda.<br />

erT-erT gadacemaSi, romelic mSvidobas mieZRvna, Cemi yuradReba<br />

miiqcia 13-14 wlis kikinebianma gogonam, romelsac<br />

naxatze `solidaroba afrikel xalxTan~ inglisuri warwera<br />

hqonda darTuli _ “Africa Unite”... operators TvaliT vaniSne,<br />

axlodan `aeRo~ warwera, raTa mere, cenzorebs Tavi atkiebodaT;<br />

warwera ki iyo inglisuri, magram kadris amoWras ver<br />

gabedavdnen... SeeZloT, ra Tqma unda, eTqvaT, qarTulad, an<br />

rusulad ratom ar dawerao, magram vicodiT, rom Cveni, qar-<br />

Tveli cenzorebi ase ar dawvrilmandebodnen.<br />

Tumca mTavari es ar iyo. gogonam, romelsac somxuri gvari<br />

hqonda, Tumca qarTulad mSvenivrad laparakobda (sabavSvo<br />

gadacemebSi nacumciresobebs TavianTi `kvota~ hqondaT)<br />

moulodnelad daabrexa: `naxati Cems sayvarel momRerals,<br />

bob marlis mivuZRveni!~<br />

es ukve saSiSi iyo. cenzura aucileblad dainteresdeboda<br />

`regeis puSkinis~ vinaobiT, `narevsisxla~ iamaikeliT, rastas<br />

TayvanismcemliT, romelic ambobda, balaxi, e.i. marixuana _<br />

fexiT Seagdo mrgvali sagani `wiaRSi~, romelsac `bade~ hqvia da ase,<br />

koleqtiurad gaanayofiero metoqis kari, Tanac stvenis, ginebis,<br />

patriotuli simRerebis fonze... amas merCivna Tvali medevnebina, rogor<br />

Rvridnen cremlebs `yazbegis qalebi~ koWli Jofreis vnebebze.<br />

sicocxleao... da ras miviRebdiT? am epizods aucileblad<br />

amogvaRebinebdnen.<br />

`da afrikeli xalxis TavisuflebisTvis mebrZols miuZRveni<br />

es naxati?~.<br />

vicodi, rom kiTxva daabnevda, magram aseT pasuxs namdvilad<br />

ar velodi.<br />

`bobis fexi stkiva. fexburTis TamaSis dros itkina. amitom<br />

veRar cekvavs, magram...~<br />

vifiqre, sanam `rastaze~ ar daiwyo laparaki, mere ki `balaxze~<br />

ar gadavida, jobia saswrafod Sevcvalo Tema. magram<br />

kikinebiani gogo Tavisas ar iSlida. saqaRaldidan sxva naxatebi<br />

amoiRo.<br />

`bobis balaxi uyvars...~<br />

axla ukve Cveni gadacema ki ara, es gogo Semecoda. au, ras<br />

uzamdnen skolaSi?! magram rogorc ki naxatebi maCvena, maSinve<br />

davwynardi.<br />

es iyo Cveulebrivi, gamxmari balaxebiT Sesrulebuli<br />

aplikaciebi, flomasterebiT SeRebili wiTeli fonebiT. `ra<br />

lamazia, rogor gyvarebia buneba!~ _ aTasjer vTqvi mgoni...<br />

136 cxeli Sokoladi<br />

zevidan, e.i. iqidan, sadac lali da daTi isxdnen, yurSi Cam-<br />

Zaxodnen, moeSvi axla mag gogos, sxvaze gadadio.<br />

gadavedi, magram ra? `svetski~ bavSvebma dauyovnebliv gaamzades<br />

TavianTi naxatebi.<br />

`mec vxatav balaxs~, `mec miyvars balaxi~, `Cemi ufro didia~...<br />

gadacemis dasrulebis Semdeg, kikinebiani gogos bebiam damiZaxa<br />

_ patara, gamxdarma qalma, romelic Caweris dros studiis<br />

kuTxeSi, roialTan idga da eSmakurad iRimeboda. raRac<br />

warmoudgenlad lamazi qarTuliT melaparaka, komplimentebi<br />

ar daiSura da damSvidobebis win miTxra:<br />

`Cveni namuSevari gvinda gaCuqoT~ (ase Tqva zustad _ `Cveni<br />

namuSevari~).<br />

bavSvebisgan amas SeCveuli viyavi. saxli gamevso ferad-feradi<br />

naxatebiT, romelSic ZaRli patrons ver icnobda, ise<br />

iyo yvelaferi areul-dareuli (vgiJdebi `areul-dareul~<br />

xelovnebaze da im adamianebzec, asi weli rom icnobde da<br />

mainc rom ver gaicnob bolomde!), magram es naxati sruliad<br />

gansakuTrebuli iyo.<br />

somxis gogos fexi hqonda daxatuli. erTi Cveulebrivi<br />

fexi... imdenad `axlodan~ danaxuli, rom kaci ver gaarCevda,<br />

vis ekuTvnoda es `organo~ _ mdedrs Tu mamrs.<br />

ise ar mindoda eTqva, es naxati Tqven mogiZRveniTo, rom<br />

egreve bob marlize gadavedi:<br />

`gamikvirda, Tqvens SviliSvils regei rom uyvars... iciT,<br />

bob marlis melanoma aqvs. didi xnis win miiRo travma fexburTis<br />

TamaSis dros~<br />

magram kargi qarTuliT molaparake somxis beboze bob mar-<br />

lis xsenebam STabeWdileba ver moaxdina. ubralod, ver gaigo,<br />

visze velaparakebodi.<br />

`ara, gogi... ratom marto fexburTi? qarTul enaSi sityvas<br />

`fexi~ xom didi mniSvneloba aqvs _ `fexmardi~, `fexmokidebuli~,<br />

`fexsadgili~...~<br />

amasobaSi `norCi mxatvaric~ CaerTo:<br />

`fexmZime!~<br />

albaT, es patara beboc igzneba koWl Jofrei de peirakze<br />

_ vifiqre CemTvis gaRizianebulma. ratomRac megona, rom es<br />

`prezenti~ egreT wodebuli `Selocvis~ mizniT gamikeTes. patara<br />

naxati iyo. gazeTSi edoT. aseve waviRe saxlSi da gaze-<br />

Tianad, bavSvebis `xaraxurasTan~ Cavde sadRac.<br />

ki, maxsovda, ra Tqma unda, rom fexi seqsualurobis simboloa,<br />

magram isic xom cxadia, rom xelisgan gansxvavebiT, es<br />

`organo~ arasdros yofila Sromisa da Senebis iaraRi. qarTuli<br />

cota mec vicodi da sxva sityvebic maxsovda _ `fexebiT<br />

gaTela~, `fexqveS daigdo~, `fexebiT gadauara~...<br />

bob marlisgan gansxvavebiT, arc fexburTi miyvarda.<br />

slavoi JiJeki ambobda, fexburTi yvelaze uxamsi sanaxaobaa


cxeli Sokoladi 137


yvela sanaxaobas Soriso. JiJeks mxedvelobaSi hqonda vuaierizmi,<br />

romelic, principSi, yvela sanaxaobis (pirvel rigSi<br />

ki kinos) ganuyofeli atributia. magram sul sxva aris, roca<br />

dakvirvebisa da TvalTvalis obieqti ara adamianis saxe, an<br />

Tundac misi sxeuli (mTlianobaSi), aramed mxolod fexi da<br />

burTi xdeba.<br />

`burTi da moedani~, igive asparezi, igive `gasaqani~, igive<br />

utevani...<br />

`erTsa wavwvdi utevansa,<br />

wavgrZeldi da wave grZelad.~ (SoTa)<br />

fexiT Seagdo (bodiSi momiTxovia) mrgvali sagani `wiaRSi~,<br />

romelsac `bade~ hqvia da ase, koleqtiurad gaanayofiero metoqis<br />

kari, Tanac stvenis, ginebis, patriotuli simRerebis<br />

fonze... amas merCivna Tvali medevnebina, rogor Rvridnen<br />

cremlebs `yazbegis qalebi~ koWli Jofreis vnebebze.<br />

amitomac ar miyurebia matCisTvis, romelic diuseldorfis<br />

stadionze 13 maiss gaimarTa. im saRamos, vaJa-fSavelaze,<br />

Cems megobrebTan, manana da nodar begiaSvilebTan yavas vsvamdi<br />

da duJmoreuli vamtkicebdi, rom xaCaturianis baleti<br />

`spartaki~ antisabWoTa speqtaklia. moskovidan (morigi `samedicino<br />

gasinjvidan~) axali dabrunebuli viyavi. mindoda, yvelas<br />

scodnoda, rogor `amagdo~ didi Teatris am speqtaklma,<br />

rogor megona, rom spartaki Tavis laSqars scenidan darbazSi<br />

gadmoiyvanda, mere ki revolucia mTel moskovs moedeboda.<br />

vkamaTobdiT. meore oTaxSi ki, begiaSvilebis bebo, keTilSobili<br />

qalbatoni, romelsac `deida tasos~ veZaxdiT, fexbur-<br />

Ts uyurebda.<br />

mananam morigi yava Semoitana da ise, sxvaTa Soris Tqva,<br />

`karl-caiss veTamaSebiT... germanuli gundi yofila. karl<br />

caisi is araa, mikroskopi rom gamoigona?~<br />

eg vicodiT. ienelma karl caisma marTlac gadatrialeba<br />

moaxdina optikis istoriaSi.<br />

ienis gundi _ `karl caisi~, Cven ki _ `dinamo~.<br />

cxadia, arc iseTi urjuloebi viyaviT, angariSiT rom ar<br />

davinteresebuliyaviT.<br />

`_ Sesvenebaa. jer noliT nolia~ _ gvacnoba mananam da nodaris<br />

TxovniT, bebos SesZaxa: `tasiko, burTi Tu Seagdes, dagviZaxe<br />

ra!~<br />

mere yofiT ambebze gadavediT. im wels TiTqmis orjer gaizarda<br />

fasi araysa da sigaretze. `Tu ase gagrZelda, ruseTSi<br />

marTla moxdeba revolucia~ _ Tqva nodarma<br />

`Segvigdes, Segvigdes!~ _ iyvira deida tasom meore oTaxidan.<br />

televizoris xma ise hqonda aweuli, rom ver gaigo, rogor<br />

vupasuxeT _ `aba ra gegona, mag gundma benfikas mougo<br />

da Cven ver mogvereva?~... sawyali, adga Tavisi Zveli savar-<br />

Zlidan, rom CvenTvis es ambavi Seetyobinebina. Semovida Tu<br />

ara oTaxSi (mananam saswrafod Caaqro sigareti), garedan gamayruebeli<br />

wivil-kivili mogvesma. mezoblebi aivnebze gamovidnen<br />

da yvirodnen: `gucaevi! gucaevi!~. deida taso dagvemdura,<br />

Tqvens gamo istoriuli faqtis mowme ver gavxdio da<br />

matCis darCenili 20 wuTis sanaxavad, sul ZaliT Segviyavna<br />

Tavis oTaxSi.<br />

87-e wuTze daraseliam marTlac rom istoriuli goli gaitana.<br />

deida taso isev wamoxta savarZlidan da saTiTaod gadagvexvia.<br />

piradad me, televizorisgan ise Sors vijeqi, rom<br />

kargad verc davinaxe, rogor gavida burTi (mgoni, axlomxedvelebs<br />

fexburTi ar unda uyvardeT). magram kote maxaraZis<br />

xma ki kargad mesmoda:<br />

“Представьте себе, как ликует сейчас весь Тбилиси!”...<br />

diuseldorfSi Tqva es da marTlac mTeli Tbilisi gamoiyvana<br />

quCaSi.<br />

is, rac ar moxda moskovSi, balet `spartakis~ dasrulebis<br />

Semdeg, ganxorcielda TbilisSi _ 13 maisis Rames.<br />

daTrgunulma, mravaljer Seuracxyofilma qarTvelebma,<br />

`malaia zemlias~ dadgmas rom ubrZanebdnen pantomimis TeatrSi,<br />

mouges gunds, romelic Tanamedrove mikroskopis `mamis~<br />

saxels atarebda.<br />

meore dRes yvela gazeTi `dinamos~ gamarjvebaze werda.<br />

`pravdamac~ ki aRniSna `sabWoTa fexburTis triumfi~.<br />

gazeTebis im ganyofilebaSi ki, sadac ucxour qronikas beWdavdnen,<br />

`tasis~ informacia gamoqveynda: `11 maiss, maiamiSi,<br />

36 wlis asakSi gardaicvala cnobili iamaikeli momRerali<br />

es erTi wuTi sruliad sakmarisi aRmoCnda imisTvis, rom kikinebiani gogos<br />

naxati gamxseneboda. didxans vqeqe `jadosnuri saRebavis~ saCuqrebi da bolos<br />

mainc aRmovaCine `fexi~ _ tuSiTa da guaSiT Sesrulebuli naxati, romelic<br />

SeiZleba marTlac bob marlis miuZRvna.<br />

138 cxeli Sokoladi<br />

bob marli. igi kanis feris mixedviT ar arCevda adamianebs da<br />

afrikis gaTavisuflebisTvis ibrZoda~.<br />

Tbiliss bobisTvis, cxadia, ar ecala.<br />

gadavwyvite, me mainc Sevxvedrodi am cnobas `wuTieri dumiliT~.<br />

es erTi wuTi sruliad sakmarisi aRmoCnda imisTvis, rom<br />

kikinebiani gogos naxati gamxseneboda. didxans vqeqe `jadosnuri<br />

saRebavis~ saCuqrebi da bolos mainc aRmovaCine `fexi~<br />

_ tuSiTa da guaSiT Sesrulebuli naxati, romelic SeiZleba<br />

marTlac bob marlis miuZRvna.<br />

yovel SemTxvevaSi, im dros, roca bobi aravis axsovda, mindoda,<br />

rom ase yofiliyo. rogorc ki gazeTi movacile, axalma<br />

azrma gamielva:<br />

`iqneb ukan aqvs warwera?~<br />

gadmovabrune.<br />

hqonda. Zalian wvrili SriftiT dawerili: `me kargi fexi<br />

maqvs. Tqven televarskvlavi gaxdebiT!~


odesac elfride ielineks nobelis premia gadasces, nacnob-megobrebi ise milocavdnen, TiTqos dedaCems<br />

gaemarjvebinos. garkveulwilad, marTlebi iyvnen: qalbaton ielinekis romans, “sayvarlebs”, Cemi cxovrebis<br />

araerTi dRe Sevwire, misi Targmnisas xasiaTi gamifuWda, misi gamocemis mcdelobebi wlebis ganmavlobaSi<br />

marcxiT mTavrdeboda.<br />

pirveli adamiani, romelmac miTxra, rom avstriul-ebrauli depresiis deda elfride kargi mweralia da<br />

goeTes institutis mier gamocxadebul konkursze warsadgenad swored is unda meTargmna, laSa baqraZe iyo.<br />

Targmani batonma vaxuSti kotetiSvilma momiwona da me saSinlad gavamaydi. mere batonma nodar kakabaZem<br />

jildo gadmomca da vfiqrobdi, rom Zalian magari gogo var. es kargi ambebi.<br />

Semdeg erTma redaqtorma wiTeli fanqriT daxaza Cemi simwriT akrefili furclebi da qveS komentari<br />

miawera: “me saerTod ver vxvdebi, vis rad unda es!” da ase daiwyo Cemi da qalbaton ielinekis urTierTobis<br />

meore etapi, roca visac ar daezara, yvelam amixsna, rom romani saSinelia _ TiTqos Cemi brali iyos, rom<br />

mdabio adamianebi mdabiurad iqcevian da laparakoben! avtors uwodes komunisti, feministi da seqsualuri<br />

maniaki, da am dros me micqerdnen xolme almacerad _ neta, goeTe rom meTargmna, geniosobas damwamebdnen?<br />

Sesabamisad, elfride ielinekis nobelis premia namdvilad iyo Cemi gamarjvebac, da me Zalian vamayob, rom<br />

pirvelma vTargmne is qarTulenovani mkiTxvelis gulis gasaxeTqad.<br />

“sayvarlebs” gamomcemloba “arete” aqveynebs. Zalian lamazi wignia, guram wibaxaSvilis mier gakeTebuli<br />

ilustraciebiT, romliTac Tavad avtori, qalbatoni ielinekic ki kmayofili dagvirCa. xolo imis Sesaxeb, Tu<br />

ra ambebi trialebs “sayvarlebis” Tavs, pirveli “cxeli Sokoladis” erTguli mkiTxveli Seityobs.<br />

ana korZaia-samadaSvili<br />

romanidan `sayvarlebi~<br />

avtori: elfride ielineki<br />

germanulidan Targmna ana korZaia-samadaSvilma<br />

foto: guram wibaxaSvili<br />

140 cxeli Sokoladi


cxeli Sokoladi 141


dasawyisi<br />

erT dRes brigitam qaloba gadawyvita, namdvili<br />

qali unda gamxdariyo erTi tipisTvis, romelsac<br />

hainci hqvia.<br />

brigita Tvlis, rom amieridan Tavisi sisustis sayvarlad<br />

warmoCena da siZlieris Rrmad dafarva mar-<br />

Tebs.<br />

haincs ki brigita aranairad ar miaCnia sayvarlad da<br />

misi sisustec guls urevs.<br />

amieridan brigita haincisTvis uvlis Tavs, radgan<br />

Tu qalobaa, am gzas veRar gadauxvev, Tavsac unda<br />

mixedo. brigitas unda, rom momavalSi es daufasdes<br />

da samagierod axalgazrduli ieri SeinarCunos. magram<br />

vin icis, SesaZloa brigitas sul ar eRirsos momavali.<br />

momavali mTlianad hainczea damokidebuli.<br />

sanam norCi xar, sul norCad gamoiyurebi, rom moberdebi,<br />

mere mainc gviania. Tu kargad ar xar Senaxuli,<br />

garemos umowyalo ganaCeni gamoaqvs: axalgazrdobaSi<br />

Tavs ar mixeda!<br />

maSasadame, brigita samomavlod mniSvnelovan rames<br />

akeTebs.<br />

roca awmyo ara gaqvs, momavalze unda izruno.<br />

brigita azRudebs keravs. Tu mokle gviristi keTdeba,<br />

bevri unda daartya, ormoci mainc nebismier SemTxvevaSi<br />

absoluturi minimumia. Tu ufro rTuli grZeli<br />

gviristia, Sesabamisad naklebia gasakeTebeli. Zalian<br />

humanuri da samarTliani ambavia.<br />

brigitas SeuZlia mravali muSa Caigdos xelSi, magram<br />

mas mxolod haincis mopoveba unda, romelic<br />

mewarme gaxdeba.<br />

masala neilonia, qveS Rrublis Txeli fena aqvs dadebuli.<br />

brigitas fabrikas mravali ganyofileba aqvs<br />

ucxoeTSi da mravali mkeravi hyavs ucxoeTidan. mravali<br />

mkeravi gadis aqedan _ an Txovdeba, an bavSvs aCens,<br />

an kvdeba.<br />

brigitas imedi aqvs, rom erTxelac iqneba da gaTxovebiT<br />

da bavSvis gaCeniT daaRwevs Tavs. brigitas imedi<br />

aqvs, rom hainci gaiyvans aqedan.<br />

sxva danarCeni misTvis sikvdili iqneboda, Tundac<br />

cocxali darCeniliyo.<br />

jerjerobiT b.-s Tavisi saxelis garda araferi gaaCnia,<br />

magram droTa ganmavlobaSi haincis saxels mii-<br />

Rebs, es ufro mniSvnelovania, vidre fuli da qoneba,<br />

es fulis da qonebis momtania.<br />

namdvili cxovreba, iseTi, rom gamoiCineba, vinmem<br />

rom gkiTxos, namdvili cxovreba samuSaos mere rom<br />

iwyeba, isaa. brigitasTvis cxovreba da muSaoba ca da<br />

dedamiwasaviTaa. ase rom, aq ufro Tavisufal droze<br />

iqneba saubari.<br />

am gansakuTrebul SemTxvevaSi cxovrebas hainci<br />

hqvia. namdvil cxovrebas mxolod hainci hqvia da sinamdvileSic<br />

asea.<br />

haincis garda araferi arsebobs. haincze ukeTesi<br />

142 cxeli Sokoladi<br />

ram sruliad miuwvdomelia brigitasaTvis, haincze<br />

uaresi brigitas araferi unda. brigita gamwarebiT<br />

icavs Tavs dacemisagan, dacema isaa, haincma Tu masze<br />

guli aicrua.<br />

magram brigitam isic icis, rom arc winsvla uweria,<br />

an haincia, an haincze uaresi, an azRudebi sicocxlis<br />

bolomde. haincis gareSe azRudebi ukve sicocxlis<br />

bolos niSnavs.<br />

SemTxvevis ambavia, rogor iqneba, icocxlebs brigita<br />

haincTan Tu mkvdari iqneba da mokvdeba.<br />

aq aranairi kanonzomiereba ar arsebobs. brigitas<br />

bedi ise gadawydeba, rogorc uweria. ras Svreba brigita<br />

da ras warmoadgens, eg ar iTvleba, iTvleba hainci<br />

da is, Tu ras Svreba hainci da ras warmoadgens.<br />

brigitas da haincs ambavi ar gaaCniaT. brigitas da<br />

haincs aqvT mxolod samuSao. hainci unda gaxdes brigitas<br />

ambavi, man brigitas sakuTari cxovreba unda<br />

gaukeTos, mere Svili unda gaukeTos, romlis momavals<br />

kvlav hainci da misi profesia ganapirobeben.<br />

b.-s da h.-is ambavi araa iseTi ambavi, rom Tqva, ase<br />

iqnebao, iseTi ramaa, rac xdeba xolme (uceb) da siyvaruli<br />

hqvia.<br />

siyvaruli brigitasgan modis. man unda daarwmunos<br />

hainci, rom isic Seyvarebulia. hainci unda mixvdes,<br />

rom arc misTvis arsebobs momavali brigitas gareSe.<br />

cxadia, haincs ukve aqvs momavali, kerZod, eleqtrogayvanilobebi.<br />

es isedac eqneba, brigitas gareSec. eleqtrogayvanilobis<br />

gakeTeba isec SeiZleba, b.-s xsenebac<br />

rom ar iyos. icxovrebs kidec kaci! hoda, boulingis<br />

da keglis saTamaSod wasvlasac ar unda brigita.<br />

brigitas ki amocana aqvs dasaxuli.<br />

sul unda arwmunos hainci, rom brigitas gareSe momavali<br />

ar eRirseba, es Zneli saqmea. garda amisa, gasa-<br />

Tvaliswinebelia, rom haincma SesaZloa sxva vinmeSi dainaxos<br />

Tavisi momavali. amaze mogvianebiT visaubrebT.<br />

rTuli, magram didi imedebis momcemi viTarebaa.<br />

haincs unda da erTxelac iqneba da gaxdeba patara<br />

mewarme Tavisi sakuTari patara sawarmoTi, yovel SemTxvevaSi,<br />

amas apirebs. hainci odesme gaakeTebs, brigita<br />

gakeTebuls miiRebs. brigitas urCevnia sakuTarma<br />

qmarma amuSaos Tavis sakuTar sawarmoSi, romelic<br />

cotaTi misi sakuTaric iqneba.<br />

oRondac haincma erT dRes vinme awowili moswavle<br />

ar gaicnos, vTqvaT, suzisnairi! RmerTma ar qnas, erT<br />

dRes ar gadawyvitos, rom brigitaze aTi TaviT uke-<br />

Tesi viRaca misTvisac ukeTesi iqneba.<br />

Tu haincma ukeTesi vinme gaicno, unda SeeSvas. jobs<br />

saerTod ar gaicnos, es ufro saimedoa.<br />

roca sakerav manqanas uzis da agviristebs, Rrubels<br />

da uxeS qsovils grZnobs TiTebqveS, axal eqstravagantur<br />

azRuds, im ferisa, axla rom modaSia, brigitas<br />

koSmarebi tanjavs viRacis gamo, vinc jer arc arsebobs,<br />

magram mainc SeiZleba ukeTesis aCrdilis saxiT<br />

gamoCndes haincis cxovrebis gzaze.


cxeli Sokoladi 143


igita muSaobis drosac ki ver isvenebs.<br />

muSaobis dros ar unda fiqrobdes, magram masSi ra-<br />

Raca ganuwyvetliv fiqrobs.<br />

brigita sakuTar cxovrebas ukeTess verafriT<br />

gaxdis. ukeTesoba haincis cxovrebam unda moitanos.<br />

haincs SeuZlia brigita sakeravi manqanisgan ixsnas,<br />

amas brigita TviTon ver moaxerxebs.<br />

magram brigita araa amaSi darwmunebuli, radgan<br />

bedi SemTxvevis ambavia da ara kanoni an movlenaTa<br />

logikuri jaWvi.<br />

brigitas unda mzamzareuli miiRos Tavisi momavali.<br />

TviTon Tavis momavals ver Seqmnis.<br />

am oris gacnobis ambavi umniSvneloa. TavisTavad<br />

oriveni uniSvnelo arian. swored iseTebi arian, rogoric<br />

yvelaferi umniSvnelo.<br />

studentebic xSirad xvdebian xolme erTmaneTs, Ti-<br />

Tqmis zustad aseTive ambavia, sqesis CaTvliT. xSirad<br />

aseTi Sexvedrebis Sesaxeb amaRelvebeli ambebis moyola<br />

SeiZleba xolme.<br />

aseTi xalxis wina cxovrebaze zogjer grZeli ambavic<br />

ki moiyoleba.<br />

Tumca brigitas wina cxovrebis ambavi TiTqosda sruliad<br />

uimedoa da araferia xelCasaWidi, man mainc gaicno<br />

hainci, romlic odesme rames mainc gamokravs xels.<br />

brigita ukanono Svilia dedisa, romelic imasve keravs,<br />

rasac<br />

brigita, kerZod, azRudebs da windis samagrebs.<br />

hainci kanonieri Svilia reisaviki mZRolisa da misi<br />

colisa, romelsac saxlSi jdomis saSualeba mieca.<br />

am TvalSisacemi gansxvavebis miuxedavad b.-m da h.-ma<br />

erTmaneTi gaicnes.<br />

am gansakuTrebul SemTxvevaSi gacnoba niSnavs Tavis<br />

daxsnis survils, anu argaSvebas da xelis Cavlebas.<br />

haincs naswavli aqvs iseTi ram, risi wyalobiTac<br />

misTvis odesme yvela gza xsnili iqneba, kerZod, eleqtrogayvanilobebi.<br />

brigitas arasdros araferi uswavlia.<br />

hainci raRacas warmoadgens, brigita araferia ise-<br />

Ti, rac sxva ver iqneboda yovelgvari Zaldatanebis<br />

gareSe. hainci Seucvlelia, hainci xSirad sWirdebaT<br />

xolme, magaliTad, roca gayvanilobaa dazianebuli<br />

an roca siyvaruli undaT. brigitas Secvlas araferi<br />

unda, is fuWia. haincs momavali aqvs, brigitas awmyoc<br />

ki ar gaaCnia.<br />

hainci brigitasTvis yvelaferia, samuSao brigitasTvis<br />

tanjvaa mxolod. adamiani, romelsac uyvars,<br />

yvelaferia. adamiani, romelsac uyvars da romelic<br />

Tan raRacas warmoadgens, yvelaze maRali mwvervalia<br />

brigitasTvis. samuSao araferia, radgan brigitas is<br />

ukve aqvs, siyvaruli bevrad mets niSnavs, radgan is<br />

jer saZebnelia.<br />

brigitam ipovna: hainci.<br />

hainci xSirad ekiTxeba sakuTar Tavs, risi maqnisia<br />

brigita.<br />

144 cxeli Sokoladi<br />

haincs xSirad mosdis abezari azri, vinme sxva iSovnos,<br />

visac ramis mocema SeeZleba, rogoricaa naRdi<br />

fuli an farTi sakuTari saqmis dasawyebad.<br />

brigitas sxeulis mocema SeuZlia.<br />

am dros bazarze brigitas sxeulis garda sxva<br />

sxeulebicaa gamotanili. erTaderTi, risi wyalobi-<br />

Tac brigita gamoirCeva, kosmetikuri industriaa. da<br />

qsovilebi. brigitas ZuZuebi aqvs, barZayebi, wvivebi,<br />

terfebi da muteli.<br />

es sxvebsac aqvT, zogs ukeTesi xarisxisac.<br />

brigitas aqvs sinorCe, romelSic sxvebic eziarebian,<br />

rogorebicaa fabrika da misi aurzauri da gatenili<br />

avtobusi. isini sanslaven brigitas sinorCes.<br />

brigitas asaki emateba da qaloba akldeba, metoqeebi<br />

axalgazrdavdebian da qaldebian.<br />

brigita eubneba haincs: me xom kaci mWirdeba, me rom<br />

vendomebi da Cemi rom iqneba, samagierod mec is mendomeba<br />

da misi viqnebi.<br />

hainci ambobs, am Cems fexebso.<br />

afsus, rogor sZuls brigitas hainci.<br />

dRes, magaliTad, brigita haincis da misi mSoblebis<br />

agarkze unitazTan civ iatakzea wakruncxuli.<br />

es iataki ufro civia<br />

vidre siyvaruli, hainci romaa da hainci rom hqvia.<br />

mZRoli wasulia da brigita diasaxlisobaSi exmareba,<br />

es erTaderTia, riTac SeiZleba Tavi Seayvaros,<br />

hoda, cocxiT guldasmiT xexavs unitazs. xuTi wuTis<br />

win Tqva, siamovnebiT vizamo. axla aRar siamovnebs.<br />

Zalian cudad xdis yvelaferi, rac samma kacma erTi<br />

kviris ganmavlobaSi mojva.<br />

hainci mdivans Tu ara, skoladamTavrebuls, mdivans,<br />

mdivans an mdivans moiyvans colad, iseT qals moiyvans<br />

colad, namdvilad qali rom iqneba, anu kargad rom<br />

ecodineba cocxis da msgavsebis xmareba.<br />

saxlSi brigita arafers akeTebs, eg igive iqneboda,<br />

kapitali da muSaxeli imTaviTve marcxze ganwirul,<br />

zaraliT momuSave patara sawarmoSi rom daebandebina.<br />

uperspeqtivod. uimedod. brigita ukeT abandebs, iq,<br />

sadac SeiZleba rame gamovides. sul axali cxovreba.<br />

brigita utvinoa, amitom kacma ar icis, ra gamova.<br />

roca kaci rames gegmavs, Tavisi Wkuis imedadaa. brigitas<br />

mxolod xelebi gaaCnia. meti araferi icis. magram<br />

xelebi Tu gabia, sami kacis saqmesac gaakeTeb, Tu<br />

saWiro gaxda. hoda, saWiroa. haincis gulisTvis.<br />

brigita haincis dedikos trakSi uZvreba. iqac mxolod<br />

im mZRners awydeba, romelic im unitazSia, axla rom<br />

xexavs. magram odesme es yvelaferi ukan momrCeba da momavali<br />

meqneba win. ara, roca mZRneri ukan momrCeba, ukve<br />

momavalSi viqnebi. jer iseTi statusi unda movipovo,<br />

rom CemTvis saerTod SeiZlebodes momavali. momavali<br />

Zalian kargi ramea. yelze namdvilad ar damadgeba.<br />

es patara epizodi mxolod imis saCvenebladaa moyvanili,<br />

rom brigitas SeuZlia muSaoba, roca saWiroa.<br />

hoda, saWiroa.


saukeTeso adgili SexvedrebisaTvis!<br />

restorani randevu<br />

ganaxlebuli<br />

“laguna vere”<br />

mis: sanapiros 3a<br />

tel.: 92 14 55; 899 53 53 23<br />

www.rendezvous.info-tbilisi.com<br />

mis: kostavas pirveli Ses., #34<br />

tel.: 99 82 31, 99 76 51<br />

el. fosta : info@lagunavere.ge<br />

www.lagunavere.ge<br />

cxeli Sokoladi 145


146 cxeli Sokoladi<br />

aka morCilaZis<br />

sxvisi wignebidan<br />

amoxeuli furclebi<br />

SeagroveT `aka morCilaZis sxvisi wignebidan amoxeuli furclebi~ -is<br />

10 nomris ganmavlobaSi {XI.2005 - VIII.2006} da saCuqrad miiReT aka morCilaZis<br />

ilustracia: maia sumbaZe<br />

axali wigni `mister diqslis mdumare yuTi~ avtografiT <br />

gaikecos


_ RmerTo, damasisxliana am qalma... Sen isa xar... ra<br />

qvia? misTrisi xar?... nu mirtyam, nu mirtyam... aha... aha...<br />

moica... moca, getkina? maCvene... maCvene...<br />

_ RmerTo, ra veluri xar... TvalSi matake...<br />

39. _ Tavs vicavdi, ser, Tavs vicavdi... araferi dami-<br />

Savebia... CemTvis movdiodi da... saerTod ar vicnob am<br />

qals, Sin momiwvia, Wiqa Cai SemomTavaza... moulodnelad<br />

dana aiRo da tansacmlis gaxda mibrZana... maupatiurebda,<br />

batono intendanto... saxelic ki ar vici... isic ar vici,<br />

misi saxlia Tu ara... Tqven Tu ar damijerebT, daviRupebi,<br />

batono intendanto... Tu xedavT, dana kvlav xelSi<br />

uWiravs, me ubralod skami vesrole, raTa momeSorebina,<br />

vigeriebdi. ai, es skami... xedavT, sad agdia? me, ai, aq vijeqi<br />

divanze, is ki, rogorc Cans, derefans gamoyva da ai,<br />

am karidan Semovida. megona, Cai mohqonda. samzareuloSi<br />

aiRo dana. albaT... aba, me ra vici...<br />

_ moica, ras miyvebi?<br />

_ rame momiyevio, ar miTxari?<br />

_ raRac nacnobs miyvebi...<br />

_ ki, yoveldRe xdeba... oRond ufro xSirad _ piriqiT...<br />

_ sazizRari xar... minoda raRac Tbili da romantikuli<br />

mogeyola... rogorc ici xolme...<br />

_ hoooo... modi, timze mogiyvebi... timi xo ici?<br />

_ timi?... ki... rogor ara... Seni timi...<br />

_ diax. hoda, timi sitiSi muSaobs, mogexseneba...<br />

_ diax... Wkviania, ese igi...<br />

_ diax, diax... qlevaros los fronteras...<br />

_ eg ras niSnavs...<br />

_ espanurad... Wkvians... <br />

14<br />

Te gamosCenoda, rom meliisTvis saxeli daerqmia. saxelis<br />

darqmeva, Tanac...<br />

es did sircxvilad CaiTvleboda da faTerak Runi iZulebuli<br />

Seiqneboda, ramdenime saCqaro nabiji gadaedga,<br />

usiamovnebis gasaqarwyleblad.<br />

es nabijebi imTaviTve cnobili iyo: sxva samsaxuris<br />

moTxovna, colis saCqarod SerTva _ dReTa da RameTa<br />

wignis brZanebaTa rogorime SemovliT, rac, viTarebis gamouvalobis<br />

gamo, nacnobobiT unda moxerxebuliyo. aseve:<br />

saCuqrebis miReba imis sanacvlod, rom mesame oceulidan<br />

merveSi gadaisvrian, raic imas niSnavs, rom rogorc<br />

colianma kacma, cxovreba xelaxla unda daiwyos, radgan<br />

asea, rom axalcolSerTuli kaci razmeuls imdens ver<br />

moaxmars, ramdensac ZvelcolSerTuli, anda saerTodac<br />

ucolo.<br />

faTerak Runis sarazmeulo warmatebis erT-erTi mizezic<br />

swored es iyo da biWebi amitomac qorwindebodnen<br />

adre, rom winsvlis saqme droze moeTavebinaT.<br />

faTerak Runic daqorwindeboda ToTxmeti wlisa, rac<br />

Zvel dros, britanuli kanoniT akrZaluli ki iyo, magram<br />

saojaxod da uCumrad xerxdeboda. Tumca, ojaxSi bavSvobidanve<br />

icodnen, rom mas Cveul wesiT ver daaqorwinebdnen,<br />

radgan TardumaSma daxeda Tu ara axaldabadebul<br />

faTerak Runs, ezoSi gavida da butbutsa da aqeT-iqiT<br />

Tvalebis cecebas mohyva. yvelani mixvdnen, rac xdeboda:<br />

TardumaSs eeWva, rom biWi qonaTi iyo, raic imas niSnavda,<br />

rom coli TavisiT unda SeerCia, anu guls mindoboda.<br />

aseTi biWebi ibadebodnen, magram iSviaTad. ojaxisTvis<br />

es ar iyo sasixarulo ambavi, oRond erTdagvar gansaku-<br />

Trebulobas ki niSnavda. Sin Semobrunebulma TardumaSma<br />

Tavisi xmel-xmeli xeli gulze daado biWs, meore xeliT<br />

wigni mofurcla da Tqva:<br />

_ sazRvarze sdgas... sami dRis Semdeg unda inaxos...<br />

3


dasawyisi ixileT wina nomerSi gagrZeleba >>><br />

>>> didad ar undoda, rom parki gaekafaT, Tumca bolo<br />

dros ambobdnen, am usargeblo tyes gadawvaven, mis adgilze<br />

ki uzarmazar saganaTlebo fonTols aaSenebeno.<br />

mTels msoflioSi gadaewyvitaT fonTolis trfialT,<br />

fuls Cven SevagrovebT da iseTi saganaTlebo centri<br />

unda avagoT, rom saxuravze erTbaSad ormocdaaTi vertmfreni<br />

dajdeso.<br />

faTerak Runi fonTolis winaaRmdegi ar yofila, Tavadac<br />

fonTolSi eswavla biWobaSi da yovelive tkbilad<br />

Seesisxlxorcebina, magram holand parkis sikvdilis warmodgena<br />

guls mouwuravda.<br />

Tavisi sayvareli adgili hqonda aq, gaiSlida saZile<br />

xaliCas da wamouwveboda. Tan, satyuara saWmels abnevda<br />

aqeT-iqiT da meliebic moudiodnen. moswonda am suraTis<br />

gverdidan danaxva, mere meliebs nel-nela TiSavda eleqtroSokiT<br />

da roca saTiTaod miaZinebda, samagr-niSnebis<br />

Semowmebas dauwyebda... saqmec es iyo, rom yvelas gaTiSva<br />

ar sWirdeboda. visac niSans isedac daunaxavda, aRar<br />

erCoda. visac vera da unda mieZinebina. anda, Tuki gunds<br />

axalgazrda melia, an lekvebic axldnen, rac TavisTavad<br />

iSviaTad xdeboda xolme, isinic xom unda moeniSna?<br />

aseTi saxalxo saqme hqonda faTerak Runs: axalbeda meliis<br />

gamokvleva, misi daniSvna da kargad moCveva satyuara<br />

saWmelze.<br />

oRondac, oRondac, oRondac, meliaTa Soris iyo erTi,<br />

romelsac nomerTan erTad, ukve saxelic hqonda. es iyo<br />

vercxlisferi Zu mela, Tavad faTerak Runma rom Searqva<br />

saxeli. im Serqmevam ki yvelaferi Secvala.<br />

meTavaris razmSi, ra Tqma unda, ar icodnen is ambavi,<br />

rom maTi mesame oceulis wevrs, imdeni gonebrivi sixalva-<br />

2<br />

sami dRis Semdeg, TardumaSma pativiT moabrZana fenbajiris<br />

saubno madagari, romelmac biWs daxeda Tu ara,<br />

sTqva ricxvi. TardumaSma ki gulze daado xeli Cvil<br />

faTeraks da Tavi daiqnia.<br />

anu, rac nacadma TardumaSma ivarauda, madagarma daadastura.<br />

anu, piriqiTac.<br />

_ Seni biWi qonaTia, sadumal... gezardos...<br />

_ an meleqse iqneba, anac mebrZoli. win wava razmeulebSi<br />

da swavlaSi... ar daaZalo araferi rac cols Seexeba, _<br />

daariga mama madagarma.<br />

_ mTeli Crdilo-dasavleT londonis Tvali iqneba,<br />

premier-ministris generali da momRerali, _ xalisiT Tqva<br />

dolak naTaram _ biZam, romelic maSin axalgazrda iyo.<br />

eh.. Zveli dro iyo maSin. qalaqis ukacrieloba ar SeigrZnoboda.<br />

da ase izarda faTerak Runi da aravin Seuyvarda ise,<br />

rom Tavad gadayroda. Zneli iyo uqmaro gogos povna ise,<br />

rom misi namdvili ieri amogecno. qonaT biWs Tanadi gogo<br />

unda epovna, vinaidan qalTa Sorisac arian isini, vinc<br />

siyvaruls elodeba.<br />

cxra kvira iyo, faTerak Runs dalanduli hyavda banadia<br />

lavari, TxuTmeti wlisa maSin, missave ubanSi cnobili,<br />

viTarca Tanadi, oRond dReTa da RameTa wigni masTan<br />

miaxloebis saSualebas ar aZlevda. pirvelad naxa saerTo<br />

wveulebaze, sadac razmelTa colebi emsaxurebodnen sufras.<br />

scada masTan TvaliT gabaaseba: banada lavari meore<br />

razmeulis Conis colisda iyo.<br />

meored dauxvda quCis boloze, rogorc mxedris wesia<br />

da gamoelaparaka. mere ki wignma svla daketa. <br />

_ rao... mister bond... rao?<br />

_ xeli gamiSvi...<br />

_ koxtad moigone... bondi... midi, moyevi, Torem wagaxr-<br />

CobT, Senc da mister bondsac... moyevi...<br />

_ ra movyve? unda wavide... ai, oc wuTSi...<br />

_ iqedan dabrundebi?<br />

_ RmerTma icis, iqedan rodis davbrundebi, egeb tivi<br />

daiZras da me ra vici, sad miadgeba napirs? filosofiuri<br />

pabi Cans...<br />

_ axla gamaxsenda, aris egeTi pabi raRac wignSi, oRond<br />

dafrinavs. miwaze akrZalulia sma...<br />

_ hoooo... diriJabli unda iyos... ramxela sapirfareSo<br />

eqneba? mTeli dedamiwa sapirfareSo ar eqneba? gamoaRe<br />

fanjara da... miuSvii...<br />

_ esec Seni qveynis tradiciaa, xo? adre ambobdi...<br />

_ ki, naqeifarze Ria cis qveS, magrilobeli niaviT<br />

Sublze... ra, cudia?<br />

_ gamaxsenda. Cestertonis wignia. mfrinavi duqani...<br />

iq, mgoni, erTi islamuri wesebis danergvas cdilobs da<br />

mTels inglisSi smas akrZalavs, ori Sennairi uqnara<br />

kidev am duqans daafrens aqeT iqeT...<br />

_ vaaa?<br />

_ marTla... ar wagikiTxavs?<br />

_ ara... arc vici, rato ar wamikiTxavs...<br />

_ me, kide, ar vici, rato wavikiTxe...<br />

_ Cestertonis rogor ar wamikiTxavs...<br />

_ miTxari... moxval, agentebs rom moilev?...<br />

38. _ moval... marTla... gamovfrindebi... Sori ar aris...<br />

nu mcem... Sori ar aris-meTqi... sxva ra vTqvi?<br />

_ Sori rom iyos? Sori rom iyos? Sori rom iyos?<br />

_ axla sausholSi Tu wavedi da iq saneleblebis suniT<br />

gaviJRinTe, iqedan raRas moval...<br />

_ aq xo aris abazana... xo aris...<br />

13


_ iq Cemnairi Zalian bevria... Tan, italiuri saerTod<br />

ar vicodi, inglisurad kidev vicodi... Teibl, gud morning,<br />

gardening iz dilaiTful oqupeiSen... italiurad<br />

vicodi, Cao...<br />

36. _ Sexede Cems TiTebs... ai, ase... aqedan... xelisgulebs...<br />

da TiTebs.<br />

_ aTia, ki...<br />

_ rogor fiqrob, gamixdeba, Tu gamisuqdeba?<br />

_ roca daberdebi?... diliT ambobdi davberdio...<br />

_ ara, marTla...<br />

_ mgoni gagisuqdeba... ar vici, an gagixdeba... bolos<br />

yvelani davdnebiT... rac namdvilad gagisuqdeba da Cagimrgvaldeba,<br />

isedac cnobilia...<br />

_ davdnebiT... ara? CamoviRvenTebiT, rogorc nayini...<br />

_ CvenTan amboben, sanTeliviT Camodnao... sanTeliviT.<br />

_ albaT Zalian mosawyeni da sevdismomgvreli sura-<br />

Tia... RmerTo, RmerTo, ra sisulelea?<br />

_ sxvanairad ar gamodis... Camodnebi... ai, ase, ai aqedan<br />

wamoyveba naRvenTi, ase Camococdeba da aq Camoekideba,<br />

Tan wkap, wkup... iatakzec daecema erTi-ori wveTi... me<br />

mgonia, rom saucxoo iqneba, Tu am RvenTvaSi viRacas<br />

Caexutebi da erTad CamoiRvenTebiT.<br />

_ aRmosavluri sibrZne...<br />

_ ara, ra sibrZne... es lopianam Tqva.<br />

_ vin?<br />

_ lopianam... Tevzis gamyidvelma da meduqnem... pabi<br />

hqonda Cems qalaqSi am orasi wlis win.<br />

_ pabi?<br />

_ diax...<br />

37. _ kidev Tqvi rame aRmosavlurebi, zogjer msiamovnebs...<br />

_ siamovnebis miRweva ufro ioladac SeiZleba, laparaki<br />

saWiro ar aris...<br />

12<br />

_ ki, kargia, magram ar mgonia, rom hamersmitis xidis<br />

qveS literaturuli agentebi Sexvedrebs uniSnavdnen<br />

avtorebs... Tundac yvelaze sabralo da maTxovar avtorebs,<br />

Zvelmoduri sacvlebiT... TiTbris beWdebiT neka<br />

TiTze...<br />

34. _ araferi gesmis, jina... Sexvedra iseT adgilasaa<br />

daTqmuli, rom meore egeTs ver ipovi... tivze unda SevxvdeT.<br />

Cems qveyanaSi es sakvirveli arc iqneboda, magram<br />

londonSi... tivzea pabi... aseTi rame ginaxavs? tivi kidev<br />

temzaze dacuravs da axla hamersmitis xidTanaa mibmuli,<br />

swored sanaosno klubis Soriaxlos...<br />

_ ar minaxavs... arc gamigonia...<br />

_ saitic aqvs... taverna aTi seqtemberi...<br />

_ aTi zari...<br />

_ aTi seqtemberi... mec eg gamikvirda.<br />

_ raRac idiotobas ambob. aTi seqtemberi dResaa...<br />

_ xo, _ cota ar iyos Cavfiqrdi. _ aTi seqtemberia...<br />

asea Tu ise, xom xvdebi, rom Cemi agenti mTlad ubralo<br />

vinme ar aris?<br />

_ Zvirfaso piter... CemTvis aranairi mniSvneloba ara<br />

aqvs, iyidian Tu ara Sens romans... saerTod ar vicodi,<br />

romanebs Tu werdi da Tan ase uiRblod da uvargisad...<br />

_ iRbliani is iqneba, Sens TeTr Tmaze rom davwer, ara?<br />

_ RmerTo, ra ugulo xar... namdvili cxoveli... cxoveli...<br />

cxoveli... cxoveli...<br />

35. _ siyvaruliT nacem kacsac tkiva... nu mirtyam...<br />

nu mirtyam, Tore am baliSs gaWmev... jina... nu mirtyam...<br />

miTxari, rogor aris bebiaSeni?<br />

_ me ra vici, rogor aris... vezizRebi... albaT da arc<br />

vaxsovar... henliSi cxovrobs. henli on evonSi...<br />

_ ra bednieri viqnebodi, bebia rom cocxali myavdes...<br />

_ bebia exmareba bednierebas?<br />

_ Zalian... me rom vukvirdebi, bednieri da mxiaruli<br />

10<br />

<br />

egrec vicodi, ro mocuxcuxdebodi, Tan<br />

daurekavad. ratom xar aseTi veluri?<br />

_ es gulis ambavia... moulodnelad, laRad...<br />

_ ese igi, gulma ar gagiZlo... unda mosuliyavi... moica,<br />

Sarvals Cavicmev da wavideT... `anglezeSi”, xo?<br />

_ ar Caicva...<br />

_ ara? ase fiqrob?... ici, rogor momSivda? ver vWamdi,<br />

sanam bolo ar movuRe... modi, mainc Cavicmev da roca<br />

davbrundebiT, maSin gavixdi... vberdebiT? RmerTo, Rmer-<br />

To...<br />

_ am saRamos mniSvnelovani Sexvedra maqvs, jina... dro<br />

mqonda, ori saaTi da movedi... wasvlas ver movaswrebT.<br />

30. ase dapataravdeba xolme yvelaferi.<br />

_ mSieri, ganadgurebuli... gzad moxvdi aqeT?... gamovicani?<br />

ra Tqma unda, gamovicani... morCa, yvelaferi<br />

damTavrebulia... ai, davjeqi. diax, axal ambebs vuyureb,<br />

mSieri da... gulma aRar gagiZlo da gzad moxvdi aqeT...<br />

yvelaferi damTavrebulia. raRas vebRauWebiT? me ratom<br />

vebRauWebi, Torem Sen, Seni veluri filosofiiT, sanam<br />

giSveben, yvelgan Sexval...<br />

_ Zalian mniSvnelovani Sexvedra maqvs, jina... arasdros<br />

mqonia aseTi mniSvenlovani Sexvedra. erTad unda Sevxvde<br />

agentsa da gamomcemels...<br />

31. yvelaferi kidev ufro dapataravda: fanjara<br />

sarkmels daemsgavsa, magida skams, televizori radios,<br />

saferfle saTiTes, jina Camqral cicinaTelas, anu cicinaTelas<br />

dRisiT. me... alabaT... me ras davemsgavse?<br />

_ zustad ocdaTormeti nabijia aqedan `angleze armzamde~.<br />

_ hiu grants daurekavs, dRes ar viqnebi da nu movleno...<br />

.hamersmiteli ki aris, amgram axla sxvagan yofila...<br />

_ sad xvdebi im viRaceebs?<br />

_ hamersmitis xidTan...<br />

7


_ agents albaT mister spiti qvia, gamomcemels, kidev,<br />

mister uraini... SabaT saRamos, hamersmitis xidTan, romeli<br />

normaluri agenti Sexvdeba Tavis momaval klients?<br />

ra qviaT imaT parizSi?<br />

_ kloSarebi.<br />

_ ho... ai, egeni... nu matyueb, jobia simarTle miTxra...<br />

_ navebi uyvarT... ra vici... SabaTia Tu kvira... romani<br />

Zalian moewonaT da ver iTmenen, me xom sxvaganac davgzavne.<br />

_ dagzavne? isic ar vicodi, Tu daamTavre... rogor fiqrob,<br />

es raze metyvelebs?... hamersmitis xidTan pabebia,<br />

sanaosno klubia... sxva araferi... iqeT mxares piceriebi<br />

da Cinurebi. isic kantikuntad... Tanac, SabaTis vaxSami...<br />

jer es erTi... ici ras getyvi, Sennair maTxovrebTan<br />

midixar... pijaki ratom ar gacvia?<br />

Sen cicinaTela xar, jina... RamiT anaTeb, diliT kidev<br />

brazdebi imitom, rom Seni sinaTle ar Cans.<br />

qlesa adamianTa sityvebSic moipoveba gulwrfeloba.<br />

32. _ tyuilad ar gavedi dRes saxlidan... Semomxede...<br />

moica... ai, aq Semomxede... ra maqvs? xeliT vgrZnob, rom<br />

raRac maqvs da ver vxedav... sarkeSic ver davinaxe... ra<br />

maqvs?... miTxari... miTxari... RmerTo... ra maqvs?... miTxari...<br />

marTla mogwons? marTla... mTeli ormoci... mTeli<br />

ormoci wlis vxdebi... da... ra iqneba?<br />

_ cicinaTelebis... raRaca... roca yvelaferi pataravdeba,<br />

yvavilebi ar pataravdeba...<br />

_ ra gvaria... ra... gvaria... agenti?... ra...<br />

_ bondi... jeims...<br />

_ bondi?... bondi... bondi... bondi...<br />

_ bondi...<br />

_ bondi... bondi... boondi... matyueb... bondi...<br />

_ bondi_bondi_bondi_bondi... bondi... bondi qvia...<br />

bondi qvia...<br />

_ bondiqviah.. bondiqvi... bondi... bond... bond... bondi...<br />

8<br />

swored maSin viyavi, bebia rom cocxali myavda... saqorwino<br />

beWedi dakarga da me vupove. yurZnis mtevnebiT<br />

savse langris qveS ido... etyoba, langari rom dadga,<br />

beWedi gamoucurda TiTidan. zogierTi suqdeba da mere<br />

veRarc ixsnis saqorwino beWeds, bebia kidev gaxda. isedac<br />

xmeli qali iyo da mere kidev ufro gaxda. amitom,<br />

xSirad kargavda am beWeds. Zalian ganicdida.<br />

_ ratom melaparakebi saqorwino beWedze, piter jefers?<br />

ratom xar aseTi sazizRari? iseT Temebs arCev,<br />

adamianebi rom mwared daCqmito... yovel SemTxvevaSi,<br />

erTi adamiani mainc...<br />

_ SeSlili xar, jina... me bebiaCemze vlaparakob da ara<br />

saqorwino beWdebze. mesmoda xolme, Tavis oTaxSi myofi,<br />

rogor elaparakeboda babuaCems. babuaCemi karga xnis<br />

gardacvlili iyo, is ki mainc elaparakeboda. maSin ver<br />

vxvdebodi am sityvebis mniSvnelobas, magram mere mivxvdi,<br />

rom aqebda. Zalian aqebda, ise, rom, sicocxleSi rom<br />

moesmina babuaCems, Sercxveboda, aseTi kargi adamiani<br />

namdvilad ar varo. maSin kidev megona, rom eCxubeboda,<br />

radgan kars iqedan sityvebi Zalian mRelvared da<br />

xmamaRla gamoismoda... eg ari swored, jina, rom sanam ar<br />

mokvdebi, Seni Zvirfasi qali Znelad aRiarebs, rom arc-<br />

Tu urigo jeili iyavi, xolo roca mokvdebi, warmoudgenlad<br />

gadaaWarbebs...<br />

_ eg aRmosavluri sibrZnea?<br />

_ sibrZne saerTod ar aris... rames ar damalevineb?<br />

_ luds dagalevineb... Tumca, Sen unda dagelevinebina...<br />

is mainc unda SegeZlos, rom xandaxan, qals, romelsac<br />

ver eSvebi, rame daalevino...<br />

_ poizoni?<br />

_ ai, ludSi Cagiyri axla... ar giyvars ludi?... ra sainteresoa,<br />

raRa inglisSi Camoexete, ver waxvedi, vTqvaT,<br />

italiaSi? iq ludi ar uyvarT...<br />

11<br />

_ bondi... mister jeims bondi... mister...<br />

_ mister... mister... bon... mister bond... bond... bond...<br />

bond... bon_bon_bon... booon... booon... bon... bon...<br />

booon... boond... boond. booo_oo_ond... bo_o_ho_ho_<br />

o_nd... booo_nd... boob_o_bond... bon... booo... booooooooooo...<br />

boo...<br />

_ bond!... bo_ond? bo_ond? bo_ond?<br />

_ boond...<br />

Rimili.<br />

33. mgoni, sul pirvelad qalma da kacma swored maSin<br />

gaiRimes erTad, roca mixvdnen, rom raRac gamouvidaT.<br />

manamde cal-calke iRimodnen, sul nairgvari rameebis<br />

gamo. kaci albaT sisuleleebze iRimeboda, vTqvaT, rogor<br />

erColeboda Tikani muxis xes, qali kidev imaze Tu<br />

iRimeboda, rogor daucdeboda kacs fexi zRurblze da<br />

miwaze gaiSxlarTeboda.<br />

34. _ bondi, ara?<br />

_ bondi, bondi... licenziac aqvs. ra gacinebs?<br />

_ bondi... ai, bondi... mister bond, didi xniT CaiZineT?<br />

_ sicilis dro dadga, ara?<br />

_ ara... gmadlobT, bond... britaneTi ar dagiviwyebT...<br />

gesmiT?<br />

_ kargi, esmis... yvelas aqvs ufleba...<br />

_ boo_nd? sada xar? gaipare?... gaiparebodi, aba ra. sam<br />

weliwadSi isic ver gadawyvite, erTad gvecxovra Tu ara.<br />

es velurobis niSania... axla miTxari agentis ambavi...<br />

_ hoooo... agentis ambavi iseTia, rom Cemi saxlidan<br />

gagdeba arasgziT ar SeiZleba... agentma Zalian damaimeda.<br />

metic, gamomcemelic Tan mohyavs, SeiZleba am saRamosve<br />

xeli xels davkraT...<br />

_ eg sisulelea. rodis yofila, rom SabaT saRamos<br />

saqmeebi keTdeboda...<br />

_ gacnobac kargia...<br />

9


enaTa da kulturaTa centri<br />

CENTER OF LANGUAGES AND CULTURES<br />

ilia WavWavaZis 24; 22 35 17; clc.tbilisi@gmail.com<br />

iswavle enebi CvenTan erTad


warmogidgenT<br />

Cineli anu inatre rame<br />

X seria<br />

avtori: ana-korZaia samadaSvili foto: levan xerxeuliZe<br />

monawileobdnen: liza - nestan niJaraZe, gaga - giorgi babalaSvili, edika - guram wibaxaSvili, tyupebi - elene dudauri,<br />

TaTuTa - nino xoStaria, liliko da ziziko - marika da jokonda svaniZeebi, gagas coli - Tamar gogolaZe<br />

152 cxeli Sokoladi<br />

© “M Publishing” saavtoro uflebebi daculia. JurnalSi gamoqveynebuli masalebis nawilobrivi an mTliani gamoyeneba akrZalulia.


AUDIO<br />

ra kargi dilaa, ara? uh, Zalian kargia! naTeli daadges<br />

Sens naTel suls, maqs!<br />

liza bolo xmaze awikvinebda kristina orbakaites,<br />

gavis qneviT dadioda oTaxSi da xandaxan Tavadac das-<br />

Zaxebda xolme: Ты меня не понял, я же пошутила!<br />

egre, liza, raRa!<br />

am naTel dilas lizas winaSe didi amocana idga _ ra<br />

gaetana mSral xidze: yavadani, saSaqre Tu spilenZis<br />

sura?<br />

yavadans ra TavSi ixlida, xsnadi yava da misi jani.<br />

saSaqre sasargeblo nivTi iyo, magram iseTi, iolad rom<br />

gatydeboda da mere gulic unda gaxeTqvoda lizavetas,<br />

ratom droze ar moviSoreo. sura ki moswonda, magram<br />

ai, ra xeiri surisgan? aranairi. amitom lizam, bevri<br />

ifiqra Tu cota ifiqra, gadawyvita, rom samives waiRebda.<br />

Tundac dedikos jinaze, romelic aRSfoTda, es ra<br />

saSinelebas usmeno, vai, Cemi kuskusa nivTebi sad unda<br />

waiRo, me rom ase ar SemiZliao?! Tan adre Tu gvian<br />

mainc wasaRebi iyo da raRas dalodeboda?<br />

gamoaxvia lizam Tavisi avladideba uzamazar SarfSi<br />

_ aba, gzad rame rom mosvloda, xom gadayveboda!? da<br />

mSrali xidisken mimaval, kargad nacnob gzas daadga.<br />

programa maqsimumi _ hehei, maqsimum, Cemo sayvarelo!<br />

mokled, gegma aseTi iyo:<br />

1. gavyidoT nivTebi;<br />

2. viyidoT sanovage dediko daunisTvis;<br />

3. gadavixadoT gazis fuli _ dideba RmerTs, cotaa,<br />

dedikos gazis sunSi cxovreba ar SeuZlia da isedac<br />

daTba;<br />

4. vuyidoT beboebs diiidi Taiguli da kargi yava,<br />

imaT xom yavadani namdvilad ar gauyidiaT;<br />

5. vewvioT beboebs, vicekvoT foqstroti, “peplebi<br />

wvimaSi” da rame, da saRamo SeZlebisdagvarad mSvidobianad<br />

gadavagoroT.<br />

da iqneb xoteic...<br />

“araviTari xotei!” SeuZaxa sakuTar Tavs lizam. “xotei<br />

ara...” amas aRar davwer, nervebaSlili liza cud<br />

rameebs ambobda xolme.<br />

nervebi, cxadia, dedikom auSala _ mamiko gaixsena, Tavxedma!<br />

da _ ha, ha, ha! _ waiwuwuna, me amdenxans ase yofna<br />

ar SemiZlia, arc sabanko gadaricxvebSi verkvevi da<br />

saerTod, xom vicodi, rom kacTan erTad cxovreba ar<br />

SemeZlo, ras avitexe es gaTxovebao.<br />

_ isa, _ lizam, rogorc mamiko ityoda xolme, ruCniki<br />

amowia. _ erTi aqeT momxede, jigaro! amas Sen vis eubnebi,<br />

mee?<br />

samagaliTod gamarTuli scenis Semdeg dedikom moketa,<br />

radgan pasuxis gacema didad ver SeZlo, da nervebis<br />

dasawynareblad auzze wavida, liza ki, rogorc mogaxseneT<br />

_ mSral xidze.<br />

. . .<br />

marTla mSvenieri dRe iyo, Tbili, naTeli. zevidan<br />

rom Caxedavdi, ZvelmanebiT savse daxlebi iseTi lamazi<br />

iyo, ise brWyvialebda, rom liza mTlad karg gunebaze<br />

dadga. nivTebi Caabara, jibe daWmuWnuli larian-orlarianebiT<br />

hqonda savse, Tmas Tbili qari ufrialebda,<br />

da maqsma xom uTxra, zRapruli Tma gaqvso da zRapruli<br />

gogo xaro? _ hoda, Cveni lizavetac dedofaliviT<br />

VIDEO<br />

cxeli Sokoladi 153


VIDEO AUDIO<br />

rekomendacia cxeli<br />

Sokoladisgan<br />

154 cxeli Sokoladi<br />

moabijebda da imdenad gakadnierda, rom dafiqrda, ise,<br />

Cems sayvarel Tavs am brWyviala nivTebidan rame xom ar<br />

vuyidoo.<br />

erTiaTad gaxalisda, roca erT-erT daxlTan edika<br />

aRmoaCina.<br />

edika saocari saqmiT iyo dakavebuli: qarvis mZivi<br />

eWira xelSi da gulmodgined uxaxunebda Tavisi pijakis<br />

saxelos. mere am mZivs cxviris nestoSi itenida.<br />

u, ras gaufrenia!<br />

_ ras Svrebi, ha? wmend?<br />

_ va, lizaveta! _ Zalian gauxarda edikas. _ ara, sxva<br />

ambavia...<br />

rekomendacia “cxeli Sokoladisgan”: imis misaxvedrad,<br />

namdvil qarvasTan gaqvs saqme Tu plastmasis nagavTan,<br />

mZivi Salis naWers unda uxaxuno, uxaxuno da<br />

mere daynoso. Tu fisis suni auvida, qarva yofila, Tu<br />

arada, gamyidvels SegiZlia bariga maimuni uZaxo da<br />

Sens gzaze waxvide.<br />

edikas qarvam gaamarTla, misi TqmiT, jojoxeTis suni<br />

auvida, da aTiode wuTis ganmavlobaSi zanti vaWrobis<br />

Semdeg, edikam gamyidvels dauTmo, erTi ki CailuRlu-<br />

Ra, aramio, mZivi jibeSi Caido da lizas xeli gauyara.<br />

Turme, edikas mezobelma dedakacma uTxra, qalaqSi<br />

da mTels qveyanaSi Ciyvi mZvinvarebso. aseTebi edikas<br />

adre arc esmoda xolme da sul ar adardebda, axla<br />

ki ifiqra, es Cemi orsuli gogo avad ar gamixdeso, da<br />

mezobeli kargad dahkiTxa, mag saqmes ra Sveliso, da<br />

mezobelma uTxra, qarvis mZivio.<br />

_ maica, ra, Ciyvi aqvs? _ SeSfoTda liza.<br />

_ ara, aranairad, _ miugo edikam. _ profilaqtikis<br />

ambavSi.<br />

“bedniero TaTuTa,” ifiqra lizam, oRond udardelad,<br />

da gulSi kvlav daloca maqsis keTili suli.<br />

_ ra azris xar sokos xinkalze, krasavica?<br />

liza saukeTeso azrisa iyo da didi enTuziazmiT Sehyva<br />

edikas duqanSi.<br />

“sami dalie, Segergeba...” _ bRaoda dinamiki.<br />

_ ise, marTla, sam-sami xom ar migveca? _ hkiTxa<br />

edikam.<br />

_ davai, _ upasuxa lizam.<br />

skami ki iyo rkina-betonisa, magram liza mainc gemrielad<br />

gadawva sazurgeze da gaizmora.<br />

_ pardon, _ uTxra edikas.<br />

_ netai Sen, _ upasuxa edikam.<br />

_ papalam vixdiT, _ Tqva lizam. _ fuli maqvs.<br />

dediko uWmelobas rogorme gadaitans, da wavides<br />

da gazic TviTon gadaixados, bliad, Tavisi xaxalis<br />

mayuTiT!<br />

_ va, revolucia, lizaveta? maladec! mara mainc me<br />

gpatiJeb.<br />

_ kai. maSin ici, ra? gogos ukve uTxari qarvis ambavi?<br />

_ ara, raa ro?<br />

_ dRes gamatane da xval ferads dagibruneb.<br />

_ gadacvli?<br />

_ ara, gamovacxob.<br />

_ ???<br />

ki, egrea.


AUDIO<br />

recepti “cxeli Sokoladisgan”: unda gaaxvioT qarva<br />

puris comSi da haerRumelSi (“duxovkaSi”) SeuZaxoT,<br />

da puri rom gamocxveba, gulidan sul ferad-ferad<br />

qarvebs amoiRebT.<br />

_ ra ici? _ edikas aseTi rameebi Zalian uyvarda. _ me<br />

ver vizam?<br />

_ rogor ver izam? Cemi gamogonili ki araa, maqsma<br />

maswavla, _ upasuxa lizam.<br />

edikam ise gadakra Tavisi arayi, kinaRam daixrCo,<br />

da liza guliT akiskisda. ise guliT icinoda, rom<br />

edikac ahyva, da isxdnen ase da icinodnen da kargi<br />

iyo, kargi...<br />

. . .<br />

lizam samic dalia da cota metic da gadawyvita,<br />

rom sulac araa aucilebeli, dasaxuli gegma mTlianad<br />

Seesrulebina _ sad weria, rom unda Seasrulos,<br />

katexizmoSi Tu konstituciaSi? damSvidobebisas erTi<br />

madlianad Cakocna Tavgzaabneuli edika da Ты меня не<br />

понял-is RiRiniT gaudga beboebis saxlisken mimaval<br />

gzas. diiidi Taigulic iyida da kargi yavac, da Sesasvlel<br />

karze beboebs wuxandeli ritmic Seusrula: tam,<br />

tatatam, tatatam!<br />

SemosasvlelSi iseTi suni trialebda, rom ha!<br />

_ es ra iqneba? _ hkiTxa lizam zizis.<br />

_ kulebiaka. lilis karonni nomeria.<br />

_ eg ras niSnavs? _ dainteresda liza.<br />

_ magrobaa. kombostoian-ozozoebiani. da zed kai vodkebi<br />

da mTeli ambavi!<br />

lilikos kulebiaka! vodkebi! ra ari?!<br />

magidaze nardi iyo gaSlili.<br />

_ rao, ziziko, nards agorebT?<br />

_ ho, _ daimorcxva zizim. _ vswavlobT.<br />

beboebs nardi uyidiaT da nardis saxelmZRvanelo,<br />

da kamaTlisTvis WiqasaviT raRacac, msgavsi lizas<br />

araferi gaegona. arada, Tavad nardis didostati br-<br />

Zandeboda, odesRac mezobelma papa gurgenam aswavla<br />

da siyvarulSi ar umarTlebda, Torem kamaTelSi _<br />

icocxle!<br />

da Causxdnen, principiT, “wagebuli dgeba@. ise, arc<br />

beboebi iyvnen jabanebi. Tan raRac saocrebebsac iZaxdnen:<br />

“SaSi beSi _ sul kuTxeSi”, “dubara, dubara, TavSi<br />

mogxvda yumbara” da ase...<br />

. . .<br />

TaTuTa, edikas SefasebiT, telefons aduRebda.<br />

_ aha... aha... vau... А он что? А ты что? И что? Ну и козёл!<br />

_ vis tiskavs? _ hkiTxa gazis quraze mjdomma maqsma<br />

quraSi Seyudebul edikas.<br />

_ me ra vici, _ CaiburdRuna edikam da kvnesiT gaimar-<br />

Ta. _ ici, maqs, es comebi Tu tyuilad vzile, ar vici,<br />

ras gizam.<br />

maqsma imdeni icina, kinaRam quridan Camoenarcxa:<br />

_ iasnia, ar ici! ra unda miqna ro?<br />

_ Ууу, сын хуя! _ gaisma oTaxidan.<br />

_ gagiJdi, qalo! _ ayvirda edika. _ reebs bazrob? _<br />

da TofnakraviviT gavarda samzareulodan.<br />

«Засосало мещанское болото…» maqsi quridan CamoZvra<br />

da cecxls dauwia. eRimeboda, magram odnav sevdianad.<br />

“eh adamianebo, adamianebo! isev ver micaniT!”<br />

ууу, сын хуя!<br />

VIDEO<br />

cxeli Sokoladi 155


VIDEO AUDIO<br />

WELCOME TO PARADISE!<br />

156 cxeli Sokoladi<br />

Давай, дерзай!<br />

. . .<br />

_ koqsi! _ dasZaxa lilim da gamarjvebuli saxiT<br />

wamodga. _ waval, Sevxedav, ar daiwvas.<br />

lizam nardis alageba daiwyo, zizim _ sufris gaSla.<br />

_ erTi miTxari, _ mimarTa zizim. _ gogo, Sen araferze<br />

ocnebob?<br />

_ ras ara! _ upasuxa lizam. _ me minda, rom kanadaSi<br />

vinme gza-kvalabneuli babua mokvdes da memkvidreoba<br />

damitovos. mere minda maRali, lamazi, janmrTeli,<br />

niWieri da mdidari kaci. kidev minda saxli maiorkaze<br />

da ukve gazrdili, saamayo Svili. vTqvaT, magari pianisti,<br />

rom koncertze pirvel rigSi davjde xolme da<br />

pranWviT gavskde. ho, kide minda...<br />

_ ara, seriozulad. _ uTxra zizim. Zalian seriozulad<br />

uTxra da lizac daseriozulda.<br />

_ araferic ar minda, ziziko. xoteize meubnebi, ho?<br />

ar minda. kargad var.<br />

_ hoda, _ lili Semosula, xelebs winsafarze iwmendda.<br />

_ hoda, eg sTxove, rom sul kargad iyo. moica...<br />

moqmedeba elvis siswrafiT ganviTarda: lili saZinebelSi<br />

gauCinarda da umalve mocunculda. xelisgulze<br />

xotei hyavda Camoskupebuli.<br />

_ Давай, дерзай!<br />

xotei iRimeboda, ise gulianad, rom lizasac gaeRima.<br />

_ xom gaxsovs, _ ganagrZobda lili. _ samasjer unda<br />

mousva mucelze xeli da ilaparako, Tu ginda _ Sen-<br />

Tvis, Tu ginda _ xmamaRla. Tu ar gerideba, xmamaRla<br />

Tqvi da ufro ar daibnevi, ai, ziziko daiTvlis da ar<br />

aibnevi saerTod. midi.<br />

_ midi, liza, _ moesma lizas maqsis xma da Tmaze msubuqi,<br />

qariviT Sexeba igrZno. _ midi, midi, nu geSinia. me<br />

aq var, SenTan.<br />

lizas gaeRima. moeCvena, rom xoteim kidev ufro gamobera<br />

Tavisi briyvi mucluka. TiTs rom adebda, egona,<br />

moeRitineba da xiTxiTs daiwyebso. cici, ciciko...<br />

da lizam daiwyo:<br />

_ cici, Cemo msuqano da yvelaze lamazo. neta icode,<br />

rogor mixaria, rom gipove da aRarafers gipireb.<br />

ar SegeSindes, me namdvilad aRarafers vapireb. erTi<br />

saTxovari maqvs: siyvaruli momeci. iseTi, sul rom<br />

guli miCerdebodes. iseTi siyvaruli momeci, ciciko,<br />

rom gulSi veRar meteodes da guli sul gaxeTqvaze<br />

mqondes...<br />

liza nazad usvamda mucelze xels, lili iTvlida,<br />

cici uRimoda da lizas xeli uTbeboda, uTbeboda...<br />

_ cici, oRond ise, rom sul miyvardes, ho? rom...<br />

da iseve, rogorc yvelaferi sxva amqveynad, es ambavic<br />

uceb damTavrda: lilikos xeli aukankalda da xotei<br />

Camovarda. ara, Camoxta. is iatakze daeca da daimsxvra.<br />

Zirs mxolod namsxvrevebi eyara, wvril-wvrili namsxvrevebi,<br />

ai, iseTi, naZvis xis saTamaSosgan rom rCeba<br />

xolme.<br />

_ Seni Wiri wauRia, _ daamSvida zizim gamSrali<br />

liza.<br />

_ amin! _ daumata lilikom. _ Cven viyoT kargad. mTavaria,<br />

rom Tqma moaswari.<br />

_ ho, _ Tavi daukra zizim, _ samas Tormetic ki iyo.<br />

me xom viTvlidi.


AUDIO<br />

liza damunjebuli uyurebda Zirs dayril xoteis<br />

naSTebs.<br />

_ ha, _ gaamxneva lilim. _ morCa, gamovgvi axla da<br />

davubrundiT sufras, Torem is kulebiaka Tu gacivda,<br />

ki aRar varga...<br />

. . .<br />

me am xalxTan erTad ramdenime Tve gavatare da menaneba<br />

kidec maTTan ganSoreba. afsusia, magram maT namdvilad<br />

aRar vWirdebi. Tumca ra, naxeT _ yvelas bednierad<br />

vtoveb!<br />

marad axalgazrda edikas Tavis mSvenier gogosTan<br />

erTad, imaT arasodes araferi gauWirdebaT. iseve, rogorc<br />

yvela sxva bavSvi, maTi tyupebic Cxavian, yvelafers<br />

svrian da mSoblebs ar aZineben, da iseve, rogorc<br />

yvela mSobeli, TaTuTa da edikac darwmunebuli arian,<br />

rom msgavsi silamazisa da niWis balRebi arasodes aravis<br />

ar gasCenia (sammagi uaryofa! ajanydiT, qarTuli<br />

enis siwmindis damcvelno!).<br />

gaga im saxlSia, romlis fanjridanac yovelTvis sinaTle<br />

gamodis, radgan cota uZiloba dasCemda da Ram-<br />

RamobiT wignebs kiTxulobs xolme. misi coli isteriulad<br />

recxavs da auToebs da saxlSi sul axalgauToebuli<br />

TeTreulis suni dgas, rac gagas ukve aRizianebs,<br />

magram xma ar amoeReba: eg undoda da aha...<br />

lika oqsfordSia. ra bedSia, ar vici, magram misTana<br />

marifaTiani gogo namdvilad ar daikargeba.<br />

mariSka da mamiko yvavian da gons ar arian siyvarulisa<br />

da bednierebisgan _ aba, ra iqneba!<br />

dedikos, mogexsenebaT, arasodes araferi ar SeeZlo<br />

(kvlav sammagi uaryofa! aRSfoTebuli talRa redaqtorisa<br />

da koreqtoris mxridan!), da arc dardi SeuZlia<br />

didad, amitom misas Cvenc nu vidardebT.<br />

lizikos aRarc martooba awuxebs da arc usiyvaruloba<br />

_ maqsimumi sul masTanaa. aRarc mSral xidze uwevs<br />

sirbili _ is da beboebi sul erTad arian da Zalian<br />

uyvarT erTmaneTi: CarTaven xolme patefons, cekvaven,<br />

vodkebs urtyamen da mosayoli imdeni aqvT! aTas qals<br />

aTasi cxovreba eyofa. Tan beboebma nardis TamaSi Cinebulad<br />

iswavles da axla internet-kafesac SeeCvivnen,<br />

qseluri TamaSebis ambavSi.<br />

ai, ase iyo es ambavi.<br />

mere, dedaazrio?<br />

ra xeirio, ikiTxavT?<br />

aba, ra giTxraT. albaT, arc araferi.<br />

...iciT, Tu odesme, gansakuTrebiT, wvimian, civ sa-<br />

Ramos, Zalian mogindebaT siTbo, sinaze da siyvaruli,<br />

gareT gadiT, da quCaSi aucileblad SegxvdebaT liza.<br />

cota gawewili da abuzuli zis xolme an sadarbazos-<br />

Tan, an bordiurze, da eweva. ecadeT, SemogxedoT, da<br />

umalve igrZnobT, rogor uyvarxarT. imdeni siyvaruli<br />

aqvs, rom gulSi veRar eteva da da Tu veravis uwilada,<br />

gauskdeba kidec.<br />

midiT, midiT lizasTan, nu geSiniaT. mas Zalian eyvarebiT<br />

da yvela survils agisrulebT. moexvieT, SeiyvareT<br />

da, rac mTavaria, inatreT rame.<br />

dasasruli<br />

VIDEO<br />

cxeli Sokoladi 157


moqalaqe <strong>peni</strong><br />

<strong>Son</strong> <strong>peni</strong>s mravali mxare<br />

>>> dasawyisi gv.24<br />

. . .<br />

<strong>Son</strong> pens mouxelTebeli xasiaTi adreul<br />

asakSi Camouyalibda. dedam, msaxiobma<br />

ailen raian penma <strong>Son</strong> <strong>peni</strong>s biografiis<br />

avtors, riCard kelis erTxel uTxra,<br />

rom bavSvobidan `<strong>Son</strong>s Tavisi mikrosamyaro<br />

hqonda~.<br />

<strong>Son</strong>i ki dasZens: `mgoni, xuT wlamde<br />

Cemi ojaxis wevrebis garda, aravis velaparakebodi.<br />

maxsovs uamravi dialogi,<br />

magram am dialogebs ZiriTadad sakuTar<br />

TavTan vmarTavdi. Tu martooba Semomitevda,<br />

es mxolod adamianTa did jgufSi<br />

memarTeboda~.<br />

sakuTarive aRiarebiT, <strong>Son</strong> <strong>peni</strong>s simorcxve,<br />

garkveulwilad, strategiuli<br />

ukusvla iyo. `Zalian mawuxebda imis<br />

gaazreba, rom adamianebs Cems gulSi<br />

Caxedva ar SeeZloT. msurda, vyofilyavi<br />

gamWvirvale, anu msurda Cemi yvelas<br />

gaego. vicodi, Cemi miswrafebebi keTili<br />

iyo. darwmunebuli viyavi, rom im adamianebTan<br />

erTad, vinc realurad mxedavda<br />

da mafasebda, gacilebiT ufro metis<br />

gakeTebas SevZlebdi.<br />

Tumca, es sulac ar niSnavs imas, rom<br />

vinmes moxibvlas vcdilobdi. arc is mifiqria,<br />

rom unaklo vyofiliyavi da mravali<br />

saqebari sityva momesmina. ubralod<br />

msurda, sxvebs zedmeti pranWva-grexvisa<br />

da masxaraobis gareSe Sevefasebine~.<br />

baRis maswavlebelma <strong>Son</strong> pens geri kuperi<br />

daarqva. `maswavleblebi mis gamo<br />

SeniSvnas ar maZlevdnen, erTaderT rames<br />

meubnebodnen mxolod: `darwmunebuli<br />

xarT, rom bavSvs rame ar awuxebs?~ _<br />

ixsenebs ailen <strong>peni</strong> _ `am kiTxvis mizezi<br />

ki is iyo, rom <strong>Son</strong>i sul Cumad ijda~.<br />

<strong>Son</strong> penma mxolod skolis asakSi gaiazra,<br />

rom es Tviseba _ mouxelTebloba<br />

_ sxvebis mosaxiblad da sacduneblad<br />

158 cxeli Sokoladi<br />

SeiZleboda gamoeyenebina. `roca morcxvi<br />

xar, yuradRebas ufro sxvanairad<br />

ipyrob. xalxi TviTon modis SenTan.<br />

ase iyo skolaSic. vTqvaT, ezoSi zixar,<br />

xmauria, uamravi magari biWi trialebs<br />

garSemo. Sen iqve, didi qoTnis kideze<br />

xar Cumad Camomjdari da kedebian<br />

fexebs haerSi aqanaveb. SenTvis xar, ra.<br />

lamazi gogo ki swored am pasiur poza-<br />

Si gamCnevs. xvdeba, rom saintereso da<br />

gamorCeuli xar; rom swored Sen geqneba<br />

mosayoli uamravi saintereso ram da<br />

erTi suli gaqvs, rodis gauziareb mas am<br />

yvelafers~.<br />

<strong>Son</strong> <strong>peni</strong> ekranzec ki sakuTari martoobis<br />

process agrZelebs. TiTqmis<br />

yvela gmiri, romelic ganusaxierebia,<br />

raRac doziT da raRac sababiT realur<br />

samyaros mowyvetilia. vTqvaT, filmSi<br />

`riCard niqsonis mkvleloba~ <strong>Son</strong> <strong>peni</strong>s<br />

gmirs _ semiuel biks mkvlelobis idea<br />

aqvs akviatebuli; iseve, rogorc serJant<br />

toni mezervis _ filmSi `omis ubeduri<br />

SemTxvevebi~; anda meTiu ponselets<br />

_ `mosiarule gvamSi~; anda jimi markams<br />

`idumal mdinareSi~.<br />

<strong>Son</strong> <strong>peni</strong>s gmirebi xan suliT avadmyofebi<br />

arian, xan fizikuri seniT itanjebian<br />

(sem dousoni filmSi `me semi var~;<br />

edi kvini suraTSi `is ise sayvarelia~,<br />

pol riversi `21 gramSi~).<br />

maT awuxebT narkotikis problema (edi<br />

_ Hurlyburly, spikoli _ Fast Times at Ridgemont<br />

High), an SemoqmedebiTi egocentrizmi<br />

(emeti _ Sweet and Lowdown).<br />

<strong>Son</strong> <strong>peni</strong>s reJisorobiT gadaRebul<br />

filmSi `Indian Runner~ ori mTavari gmiria,<br />

ori Zma. erTi _ kargi meojaxe da<br />

dadebiTi gmiri _ policiis Serifi, meore<br />

_ moZalade da kriminali. <strong>Son</strong> <strong>peni</strong><br />

ambobs: `ase mgonia, rom CemSi orivea _<br />

moZalade Zmac da policiis Serific.<br />

saerTod Tu adamiani cocxalia da savse<br />

cxovrebiT cxovrobs, maSin im faqtsac<br />

unda Seeguos, rom xandaxan, roca xelis<br />

gulebze daixedavs, sisxlis laqebs SeamCnevs~.<br />

l<br />

. . .<br />

eo <strong>peni</strong> _ <strong>Son</strong> <strong>peni</strong>s mama kinomsaxiobi<br />

iyo. misi kariera `holivudis<br />

Savma siam~ daasamara (leo <strong>peni</strong> filtvis<br />

kiboTi 1998 wels gardaicvala. is Tavis<br />

sayvarel tansacmelSi dakrZales _ sandlebiT,<br />

havaiuri naxatebiani perangiT<br />

da beisbolis kepiT).<br />

axla, roca <strong>peni</strong> mamas ixsenebs, pirvel<br />

rigSi, mis TvalebSi Camdgari Rimili<br />

agondeba: `mas yovelTvis mtkice Sexedu-<br />

lebebi hqonda ama Tu im sakiTxze, yovelTvis<br />

principuli toniT laparakobda<br />

xolme, magram Rimili TvalebSi mudam<br />

ukrToda~.<br />

marTalia, leo <strong>peni</strong>s saqmianobis gamoZieba<br />

TemTa palatis anti-amerikuli<br />

operaciebis sagamoZiebo komisias ar<br />

dauwyia, magram ramdenime mizezis gamo<br />

is mainc eWvmitanilad rCeboda. leo<br />

<strong>peni</strong> xom Riad uWerda mxars `holivudis<br />

aTeuls~ da Cvenebis micemazec uars<br />

ambobda. Sesabamisad, 1952 wels dadga<br />

dro, roca pens dasavleT sanapiroze<br />

aRar daedgomeboda _ samsaxurs veRarsad<br />

poulobda. <strong>peni</strong>c iZulebuli gaxda<br />

aRmosavleTisken wasuliyo, magram rogorc<br />

TviTon ambobda, `gavida oriode<br />

weliwadi da niu iorkisTvisac movkvdi.<br />

iq aRarc kinoSi SemeZlo muSaoba da<br />

aRarc televiziaSi~.<br />

miuxedavad amisa, leo penma mainc SeZlo<br />

kargi reputaciis mopoveba TeatrSi. is<br />

scenis damsaxurebul msaxiobad iqca.<br />

maleve, swored Teatris wyalobiT, leo<br />

Sexvda mSvenier ailen raians, romelic<br />

Wkviani da gabeduli qali Canda, Seuyvarda<br />

is da 1958 wels coladac SeirTo.<br />

col-qmari penebi erTnairebi iyvnen _<br />

jansaRad moazrovneni, mxiarulebi da optimistebi.<br />

`roca maikli gavaCine, maxsovs,<br />

fuli ar gvqonda, rom savadmyofodan gamovsuliyavi.<br />

maSin bevri vicineT amaze~,<br />

_ ase ixsenebs ailen <strong>peni</strong> Tavisi pirveli<br />

vaJis, maiklis dabadebas 1958 wels.<br />

1959 wels penebi kaliforniaSi gadavidnen<br />

da san fernande veliSi dasaxldnen.<br />

leos televiziaSi reJisoris Tanamdeboba<br />

SesTavazes. ufrosma penma winadadeba,<br />

cxadia, miiRo. mas Zalian moswonda televiziaSi<br />

muSaoba. 1973 wels is `emiTac~<br />

daajildoves serial `kolumbos~ specialuri<br />

seriis gadaRebisTvis.<br />

Tumca, drodadro, leo pens imedgacrueba<br />

aitanda xolme da amas Svilebic<br />

amCnevdnen. <strong>Son</strong>i ixsenebs: `vkiTxavdi,<br />

`rogor xar?~ da mpasuxobda: `ee, ra vici,<br />

aba, ra giTxra. vcdilob erTi mZRnerobisgan<br />

ukeTesi mZRneroba gamoviyvano~.<br />

leo <strong>peni</strong> gaacura im qveyanam, romlis-<br />

Tvisac ibrZoda. meore msoflio omSi<br />

_ roca pilotebi 15 operaciaze mets<br />

ver uZlebdnen da haerSi iRupebodnen<br />

_ kapralma leo penma 31 misia Seasrula,<br />

maT Soris, sami berlinis Tavze da<br />

ori medali moipova. <strong>Son</strong>i ixsenebs: `mamas<br />

xSirad awuxebda uZiloba da mudam Tan<br />

sdevda uamravi mogoneba. is xom xSirad<br />

pirispir efeTeboda mters, mexsierebaSi


ebeWdeboda maTi saxeebi, avtomatis jeris<br />

daclis xma. es yvelaferi misTvis<br />

warmoudgenlad mniSvnelovani iyo~.<br />

im Tvisebebis umravlesoba, romelTac<br />

<strong>Son</strong> <strong>peni</strong> Tavis rolebSi uxvad avlenda _<br />

sazogadoebisgan gariyulTa mimarT TanagrZnoba,<br />

meamboxe suli, samarTlianobis<br />

moWarbebuli grZnoba, xelisuflebis<br />

saqmianobis eWvqveS dayeneba, aRtaceba<br />

heroizmiT _ mamas Tavs gadaxdenili<br />

Tavgadasavlebidan SeiTvisa. leo <strong>peni</strong>s<br />

rogorc samxedro, ise politikuri peripetiebis<br />

magaliTze, <strong>Son</strong>ma uamravi ram<br />

iswavla da babuis daviwyebis saSualebas<br />

dRes arc Tavis Svilebs aZlevs. yovel<br />

wels, mamis dRes, <strong>Son</strong> pens aqvs aseTi<br />

tradicia _ is bavSvebs teleekranTan<br />

svams da im aTwuTian video klips urTavs,<br />

romelic leo pens sikvdilamde ori<br />

wliT adre gadauRes da romelSic moxuci<br />

leo Tavis cxovrebaze hyveba.<br />

<strong>Son</strong> <strong>peni</strong>s megobari devid bearveldi<br />

ki ambobs: `erTi, rac represirebuli<br />

mSoblebis Svilebma zustad ician, aris<br />

is, rom keTilSobiluri sazogadoebis<br />

arseboba erTi didi farsi da tyuilia.<br />

leos xom mTeli guliT surda, SeeZlo<br />

da unda gaekeTebina kidec gacilebiT<br />

ufro meti, vidre moaxerxa. da radgan<br />

ver moaxerxa, amitom yovelTvis egona,<br />

rom mis cxovrebas frTebi Seakveces. es<br />

sinamdvileSic ase iyo.~<br />

leo bevrs muSaobda. mTeli dReebi<br />

dakarguli iyo. Sin sadilobisas brundeboda.<br />

`is kargi mama iyo, magram mxolod<br />

SabaT-kviras. kviris dReebSi ki<br />

mxolod colisTvis midioda saxlSi da<br />

maTi saxiT, maSinve Seyvarebuli wyvili<br />

Cndeboda. maTi dro dgeboda~.<br />

ailen <strong>peni</strong> ixsenebs: `me da leos erTmaneTi<br />

Zalian gviyvarda. Cveni qorwineba<br />

iRbliani iyo. erTmaneTi wamiTac ki ar<br />

mogvbezrebia. Cven erTmaneTis gverdigverd<br />

gavizardeT~.<br />

pens ki kargad axsovs aseTi suraTi:<br />

gviani saRamoa, aileni da leo malibus<br />

saxlis verandaze sxedan da wynar okeanes<br />

gascqerian. `Tu Rame gameRviZeboda<br />

da sasusnavisTvis samzareuloSi Sevexetebodi,<br />

sul am scenas vawydebodi: Suqi<br />

enToT da gareT isxdnen. xdeboda asec:<br />

deda mamas kalTaSi Caudebda Tavs da<br />

CaeZineboda, mama ki mis TmaSi nazad daacurebda<br />

TiTebs. suraTi yovel saRamos<br />

meordeboda~.<br />

sma orives uyvarda, leosac da ailensac.<br />

`Sindabrunebuli leo erT boTl<br />

J&B-s svamda xolme. maxsovs dedac `smir-<br />

novis~ boTliT xelSi. magram sanam dasaZineblad<br />

ar gagvistumrebda, arasdros<br />

gaxsnida boTls. rac mTavaria, meore<br />

dRes, Cveulebriv, adre dgebodnen da<br />

muSaobdnen~.<br />

penma erTi aseTi detalic gaixsena: er-<br />

Txel man da ufrosma Zmam maiklma Zveli<br />

`mazdas~ Zrava gamorTes da manqana qu-<br />

Caze daagores. im adgilas daayenes, saidanac<br />

xeebSi Cafluli saxli budesaviT<br />

moCanda. suraTi iqedanac ki ucvleli<br />

iyo: `dedaCems isev leos kalTaSi eZina.<br />

mamaCems ki kedlidan Camoexsna gemis saWe<br />

(leo giJdeboda zRvaze da yvelaferze,<br />

rac zRvasTan iyo dakavSirebuli, saxlic<br />

sazRvaosno aqsesuarebiT iyo savse) da<br />

haerSi atrialebda, zustad dedaCemis<br />

Tavs zemoT. maxsovs, maiklma Tqva: `naxe,<br />

mama saxls marTavs!~<br />

ailen <strong>peni</strong> _ irlandiur-italiuri warmoSobis<br />

qali _ msaxiobi iyo. niu iorkis<br />

universiteti mxolod imitom daamTavra,<br />

rom mSoblebisTvis esiamovnebina, Semdeg<br />

niu orleanSi wavida, iq barSi mReroda,<br />

mere ki scenis cnobili msaxiobi gaxda.<br />

magram rogorc ki bavSvi gauCnda, msaxiobobas<br />

Tavi daaneba. `mTeli is vneba da<br />

Tavdadeba, rasac sasceno xelovnebas vu-<br />

Tmobodi, Semdeg bavSvebze gadavitane~, _<br />

ambobda aileni. mas mxolod biWebis gaCena<br />

undoda. roca maiklze iyo fexmZimed,<br />

meddas uyviroda: `Tu gogoa, ukan Setene!<br />

ar vapireb mSobiarobis 24-saaTiani tkivilebi<br />

kidev erTi gogosTvis avitano!~ am<br />

ucnaur survils aileni ase xsnida: `mama-<br />

Cemi Tavisi mzrunvelobiT imdenad mzRudavda,<br />

ise eSinoda, misi azriT, rame saSineleba<br />

ar Camedina, rom ase gadavwyvite<br />

_ mxolod biWebi unda gameCina, romlebic<br />

ise icxovrebdnen, rogorc TviTon<br />

moeprianebodaT~.<br />

. . .<br />

wels, roca <strong>Son</strong> <strong>peni</strong> 9 wlis<br />

1969 iyo, ojaxi malibuSi, sul 57<br />

aTas dolarad Sefasebul sanapiro saxl-<br />

Si gadavida, xediT _ okeaneze. dRes am<br />

ubanSi saxlis yidva milionebi Rirs, qu-<br />

Cis bolos barbra streizandi cxovrobs.<br />

magram maSin es adgili TiTqmis ukacrieli<br />

iyo da pens swored es moswonda: `samyaros<br />

siaxlis, dausaxleblobis SegrZneba,<br />

okeanis yuredan wamosuli suniT.<br />

aseTi raRaceebi CemTvis arasdros Zveldeba.<br />

Cemi ubnis suns axlac mTeli simZafriT<br />

vgrZnob~.<br />

<strong>Son</strong> penma Tineijerobis wlebi serfingis<br />

dafaze gaatara. am sportma masze<br />

udidesi gavlena moaxdina.<br />

1991 wels, erT-erT interviuSi Tqva:<br />

`serfingi CemTvis Tavidanve xelovnebis<br />

formad iqca. mTeli muRami xom isaa, rom<br />

Seni energia talRis energias daamTxvio.<br />

serfingi harmoniaa, Tavisi poetikiT;<br />

Tavisi sulieri aspeqtebiT~.<br />

serfignma <strong>Son</strong> pens srulyofisken<br />

swrafvac aswavla da isic, Tu rogor<br />

unda gamoemuSavebina sakuTar TavSi simamace.<br />

<strong>Son</strong> <strong>peni</strong>s yofili sacole, elizabet<br />

makgoverni askvnis (maT erTad iTama-<br />

Ses 1984 wels gamoSvebul filmSi “Racing<br />

the Moon”) `serfingi <strong>Son</strong> <strong>peni</strong>s cxovrebis<br />

alegoriaa. is yovelTvis mwvervalisken<br />

iswrafvis~.<br />

. . .<br />

edaCemi namdvili Zu lomi iyo.~ _<br />

`dambobs <strong>Son</strong> <strong>peni</strong>.<br />

<strong>peni</strong>s megobari, devid bearveldi ki<br />

dasZens: `aileni wisqvilis qvasaviT mZime<br />

xasiaTis qali iyo da, Cemi azriT,<br />

Zalian, Zalian, Zalian, Zalian, Zalian,<br />

Zalian mkacrad eqceoda <strong>Son</strong>s~. penma<br />

Tavisi sasceno debiutic gaixsena. `The<br />

Young Savages-is sasceno versiaSi viTamaSe.<br />

speqtaklis bolos, dedaCemi kulisebTan<br />

damxvda. Cemi saxe xelis gulebSi<br />

moiqcia, Tvali TvalSi gamiyara<br />

da TiTqmis damimarcvla: es saSineleba<br />

iyo. aRarasdros gaakeTo. `aRarasdros<br />

gakeTebaSi~ Cems msaxiobobas gulisxmobda.<br />

aseTi qali iyo. zustad vici,<br />

absoluturad yvela Cems megobars misi<br />

saocrad eSinoda~.<br />

Tanac, aileni <strong>Son</strong>s ufro mkacrad eqceoda,<br />

vidre danarCen Svilebs da amas<br />

TviTon imiT xsnis, rom <strong>Son</strong>i mas yvelaze<br />

metad hgavda. aileni ambobs: `ra vqna,<br />

asea _ Cems gonebas brazi kvebavs. kargi<br />

Cxubi _ es is aris, rac magrZnobinebs,<br />

rom cocxali var. leosTan eg erTader-<br />

Ti problema mqonda _ ver vCxubobdi.<br />

roca kargi brZola menatreboda xolme,<br />

arasdros gamomdioda. SeiZleba amitomac<br />

sul veCxubebodi <strong>Son</strong>s~.<br />

deda-Svilis es mwvave urTierToba <strong>Son</strong><br />

<strong>peni</strong>s Zmas, kriss Zalian cudad axsendeba:<br />

`maTi gauTavebeli konfliqtebis xana CemTvis<br />

saSinlad mtkivneuli periodi iyo.<br />

me xom orive miyvarda _ dedac da <strong>Son</strong>ic<br />

da ar SemeZlo imis yureba, Tu rogor<br />

eCxubebodnen erTmaneTs. erTxel, roca<br />

<strong>Son</strong>i saSinlad moeqca dedas, Cems Zmas<br />

saxlidan wasvla vubrZane. oRond jer<br />

samzareuloSi vceme, Tavi kedelze varaxunebine<br />

da vuyvirodi, gaeTrie-meTqi.<br />

es ar iyo bavSvebis Cxubi, es namdvili,<br />

sastiki brZola iyo~.<br />

cxeli Sokoladi 159


<strong>Son</strong> <strong>peni</strong>s Tvisebas _ Tavis TavSi Caiketos<br />

xolme _ krisic amCnevs; amCnevda<br />

sul, magram bolo dros aRar awuxebs.<br />

aileni ki ambobs: `<strong>Son</strong>i sxvebs tkivils<br />

ayenebs imitom, rom mere tkivili maT<br />

Tavadve dauamos. Tu ar arsebobs wyena,<br />

romelic unda moaSuSos, maSin <strong>Son</strong>i xom<br />

ver iqneba gmiri, romelic am misias saku-<br />

Tar Tavze aiRebs?~<br />

1996 wels <strong>Son</strong> penma `roling sTounz-<br />

Tan~ interviuSi Tqva: `Cemi fsiqika damaxinjebulia.<br />

vici da vaRiareb amas~. me<br />

ki miTxra, rom am Sinagani mZvinvarebis<br />

mizezi dRemde ar icis, raSia. `Seyvarebulma<br />

gogonebma araerTxel mTxoves,<br />

rom memkurnala. vecade, magram arc aman<br />

miSvela~. devid bearveldi ki dasZens:<br />

`iqedan gamomdinare, rac <strong>Son</strong>s CemTvis<br />

gauziarebia, vaskvni, rom is Sinaganad<br />

Zlieri, magram gzaabneuli bavSvi iyo.<br />

vimeoreb _ Zalian Zli-e-ri. arsebobda<br />

mxolod erTi gza, riTac mSoblebTan<br />

Zlevamosili da Tavaweuli dabrundeboda<br />

_ unda gamxdariyo is, vinc dRes aris<br />

_ <strong>Son</strong> <strong>peni</strong>; anu aexdina maTi ocneba. am<br />

mosazrebas kris <strong>peni</strong>c iziarebs: `roca<br />

<strong>Son</strong>ma samsaxiobo kariera daiwyo, saxlSi<br />

yvelaferi Seicvala~.<br />

. . .<br />

<strong>Son</strong> <strong>peni</strong>, SeiZleba iTqvas, narkomaniviT<br />

iyo Semjdari uotergeitis saqmeze.<br />

am sasamarTlo mosmenebma masze imdenad<br />

didi gavlena moaxdina, rom gadawyvita,<br />

iuristi gamxdariyo. magram kolejSi qulebi<br />

ar hyofnida. am dros xom mudmivad<br />

acdenda gakveTilebs, Sinidan gamotanebuli<br />

sauzmisTvis gankuTvnil kolofSi<br />

ki samoyvarulo videoebs inaxavda, romelTac<br />

ZmasTan, krisTan da megobrebTan<br />

_ Carli SinTan da emilio estevezTan<br />

erTad iRebda. santa monikas kolejSi,<br />

sadac is avtoteqnikas da kinematografias<br />

swavlobda, Teatrma gaitaca.<br />

erTxel, speqtaklze kulisebSi idga da<br />

uyurebda, Tu rogor emzadeboda scenaze<br />

gasasvlelad erTi Suaxnis telemsaxiobi.<br />

`am kacs sakmaod kargi telekariera<br />

hqonda. misi monawileobiT bevri gadacema<br />

mqonda nanaxi. vuyurebdi, rogor<br />

ixdida Tavis kovbour botebs, sasceno<br />

kostiumi rom Caecva. Tvals vayolebdi<br />

mis mzeras _ botebisken daxrils da CemTvis<br />

vfiqrobdi: `ratomac ara. mec ase<br />

viqnebi. riT aris cudi?! mec vijdebi am<br />

kaciviT, sakuTari botebisken Tavdaxrili,<br />

ormoci wlis asakSi, da zustad imas<br />

gavakeTeb, rasac es kaci akeTebs dRes<br />

saRamos. aseTi cxovreba aucileblad<br />

160 cxeli Sokoladi<br />

momewoneba. vici, imdeni niWi ki meyofa,<br />

rom ormoci wlis asakSi msaxiobi merqvas.<br />

gana warmatebuli msaxiobi an, Tundac,<br />

xelmocaruli; ubralod, msaxiobi.<br />

me viqnebi msaxiobi. da es gza iqneba Tavgadasavali~.<br />

kris <strong>peni</strong> ixsenebs, rom karieris dasawyisSi,<br />

<strong>Son</strong>i `arc gansakuTrebulad<br />

momxibvleli pirovneba gaxldaT da arc<br />

didi iumoriT gamoirCeoda~. `magram is<br />

sakuTar Tavze iseTive SeupovrobiT mu-<br />

Saobda, rogorc olimpieli aTleti~.<br />

ailen <strong>peni</strong> ki dasZens: `<strong>Son</strong>i Tavidan,<br />

ubralod, gambedavi iyo. niWi mogvianebiT<br />

gamoavlina~.<br />

18-dan 20 wlamde, dReSi xuTi saaTi,<br />

kviraSi xuTi dRe _ <strong>peni</strong> TavauReblad<br />

mecadineobda. roca 19 wlis gaxda, <strong>Son</strong><br />

penma Tavisi pirveli profesiuli roli<br />

miiRo filmSi `barnabi jonsi~ da jibeSi<br />

`kinomsaxiobTa gildiis~ wevrobis bara-<br />

Ti Caido. erTi wlis Semdeg, 1980 wels<br />

<strong>peni</strong> samsaxuris saZebnelad aRmosavle-<br />

Tisken wavida. TiTqmis pirvelive cdaze,<br />

brodveis piesaSi Heartland roli miiRo.<br />

ori wlis Semdeg, filmSi Fast Times at<br />

Ridgemont High epizoduri roli misces.<br />

magram es epizoduri roli <strong>Son</strong> penma<br />

ise gardaqmna, rom filmi misi karieris<br />

dasawyisad iqca: scenarSi Sesworebebi<br />

yvelas daukiTxavad Seitana, sakuTari<br />

teqsti serfingze naswavli JargonebiT<br />

gaamdidra, gadaRebebze sakuTari garderobiT<br />

gamocxadda, maT Soris iyo `vensic~<br />

_ Sav-TeTri sportuli fexsacmelic,<br />

romelic Semdeg yvelaze modurad<br />

iqca da mTelma Taobam Caicva.<br />

filmis erT-erTma prodiuserma art<br />

linsonma riCard kelisTan saubarSi gaixsena:<br />

`im cnobili epizodis gadaRebisas,<br />

roca <strong>Son</strong> <strong>peni</strong>s gmiri _ spikoli gakve-<br />

Tilze dagvianebiT Sedis, rei uolstoni<br />

mis baraTs xevs da spikoli ki eubneba<br />

_ `Se, yleo~, rei uolstonma arc icoda,<br />

vin iyo <strong>Son</strong> <strong>peni</strong>. amitom man scenaris<br />

mixedviT gaTvaliswinebuli fraza Tqva:<br />

`mgoni, unda icode, direqtoris kabineti<br />

sadac aris~. <strong>Son</strong>ma ki sruliad moulodnelad<br />

upasuxa: `Se, bebero, wiTelroJa<br />

nabozvaro~. rei uolstoni ise gamwarda,<br />

ise, rom gaocebisgan mxolod amis Tqma<br />

moaxerxa: rogor mibedav, lawirako? patara<br />

biWisgan, romelsac aravin icnobda,<br />

es marTla Tavxedoba iyo...<br />

filmma <strong>Son</strong> <strong>peni</strong> legendad da holivudis<br />

niWieri axalgazrda Taobis damrtymel<br />

Zalad aqcia.<br />

1983 wels, Bad Boys-is gamosvlis Se-<br />

mdeg, publicisti polin kaeli Tavis recenziaSi<br />

werda: `yovel morig epizodSi<br />

<strong>Son</strong>is gamoCena namdvili siurprizia~.<br />

1985 wels gamosul filmSi The Falcon<br />

and the Snowman <strong>Son</strong> <strong>peni</strong> narko-dilers<br />

TamaSobda. sanam gadaRebebi daiwyeboda,<br />

penma dedamiss uTxra, rom rolis-<br />

Tvis garegnobis Secvla surda. ailenma<br />

urCia: `ubralod iTamaSe, eg maskaradi<br />

araferSi gWirdeba~. imave dRes penma dedas<br />

daureka da sTxova, CemTan modio.<br />

aileni manqanidan gadmovida da Svilis<br />

saxlTan ucxo kaci Seegeba. ifiqra, sadRac<br />

minaxavs, albaT, <strong>Son</strong>is romelime<br />

megobariao. da uTxra: `vaime, saidanRac<br />

gicnobT, gamaxseneT Tqveni saxeli~. mere<br />

ki gaocebuls aRmoxda: `o, RmerTo Cemo,<br />

Sen xom <strong>Son</strong>i xar!~ _ pens ukve gaekeTebina<br />

makiaJi, riTac gadaRebebze misvlas<br />

apirebda.<br />

1996 wels <strong>peni</strong> da raiTi _ eqvswliani<br />

Tanacxovrebis Tavze _ daqorwindnen<br />

(rasac mcirexniani ganSorebac mohyva _<br />

maSin bavSvebi ukve xuTi da ori wlis<br />

iyvnen). piradi cxovrebis axladnapovni<br />

stabiluroba <strong>Son</strong> <strong>peni</strong>s rolebzec<br />

aisaxa. bolo aTwleulis ganmavlobaSi,<br />

penma ukeT iswavla Tavis Sekaveba, ufro<br />

mgrZnobiare gaxda. Tanamedrove kinos<br />

istoriaSi misi rolebi `mosiarule gvamsa~<br />

da `idumal mdinareSi~ (am rolis-<br />

Tvis, saukeTeso msaxiobis kategoriaSi,<br />

penma 2003 wels `oskaric~ miiRo) msaxiobis<br />

ostatobis qrestomaTiul magaliTebad<br />

iqca. bolo aTwleulis ganmavlobaSi,<br />

<strong>Son</strong> pens xSirad adareben marlon<br />

brandosac, romelic misi megobari iyo.<br />

magram, <strong>peni</strong>sgan gasxvavebiT, brandoze<br />

arasdros uTqvamT, rom mas msubuqi rolebic<br />

gamosdioda, maSin, roca filmSi<br />

Sweet and Lowdown <strong>Son</strong> <strong>peni</strong>s gmiri vudi<br />

alenis komedias kidev ufro met simZafres<br />

aniWebs. vudi aleni <strong>Son</strong> penze ambobs:<br />

`<strong>Son</strong>s ufro msubuqi kinomasalis-<br />

Tvisac hyofnis Zalebi. ubralod, mas es<br />

bunebrivad gamosdis~.<br />

. . .<br />

bar `toskaSi~ <strong>Son</strong> <strong>peni</strong>, naxevari saa-<br />

Tis dagvianebiT, baris mflobel janet<br />

eTerijTan erTad Semovida. `TiTo<br />

bari cxovrebaSi yvelas unda hqondes~<br />

_ Tqva eTerijma, romlis `toskac~<br />

wlebis ganmavlobaSi hanter tompsonis,<br />

frensis ford kopolas, denis hoperis,<br />

uiliam kenedis da kidev bevri sxva<br />

cnobili adamianis mTavari gasarTobi<br />

adgili iyo.<br />

penma janets uTxra, rom male dabrun-


deboda. arc gamafrTxila, nasadilebi<br />

rom iyo, ise wavediT vietnamur restoranSi.<br />

manqana avtosadgomze iyo. penma<br />

dacvas fuli gauwoda, moSorebiT ki<br />

meorec idga. man, rogorc Cans, msaxiobi<br />

icno da pirvels gamosZaxa _ fuls nu<br />

gamoarTmevo. mere <strong>Son</strong> penTan erTad fotoc<br />

gadaiRo. rogorc iqna, manqanamde<br />

mivaRwieT, magram sanam Cavjdebodi, kidev<br />

erTi dakvirvebuli mzera vigrZeni.<br />

gavixede da davinaxe, trotuarze qali<br />

da kaci idgnen da yuradRebiT gvicqerdnen.<br />

Cemi mzera rom daiWira, qalma Tqva:<br />

`araferi, araferi, ukve mivdivarT, ise<br />

giyurebdiT~.<br />

roca sufrasTan davsxediT, pens dedamisis<br />

mier naambobi istoria gavaxsene.<br />

ailenma miTxra, film Sweet and Lowdownis<br />

gadaRebebze vudi alens gavesaubre da<br />

miTxra: <strong>Son</strong>is gadaReba yovelTvis mindoda,<br />

magram misi xasiaTis amocnoba mudam<br />

miWirdao. me ki vupasuxe: ar idardo,<br />

zustad or sityvaSi dagixasiaTeb _ mas<br />

rcxvenia, rom bednieri bavSvoba hqondameTqi.<br />

manamde penma miTxra, rom dedamisi<br />

ojaxis istoriebs ise cvlida xolme,<br />

rogorc moeprianeboda, magram axla,<br />

sanam vudi alenisa da ailenis dialogis<br />

Sesaxeb Tavis azrs metyoda, saubari<br />

telefonis zarma gagvawyvetina. rom<br />

daasrula, Tavis, jerac TiTqmis savse<br />

TefSs daxeda, mzera gauSterda da bolos<br />

miTxra: `xom iyo dro, roca kacis<br />

funqcia nadiroba iyo. Cvens realobaSi<br />

es saWiro aRar aris. kacs SeuZlia wavides<br />

da inadiros, ramdenic unda. magram<br />

qali mas mainc ar daelodeba, maRaziaSi<br />

wava da sakvebs kacze ufro male moipovebs.<br />

ase rom, raRa darCenia kacs? Zaladoba.<br />

egaa~. da mere: `me movrCi, Sen<br />

kidev gSia?~ vuTxari, rom sakmarisi iyo.<br />

penma angariSi moiTxova da miTxra, rom<br />

mpatiJebda.<br />

restornidan isev `toskaSi~ davbrundiT.<br />

sanam ukana oTaxisken gzas mivikvlevdiT,<br />

<strong>peni</strong> axalgazrda azielma<br />

kacma SeaCera, telefoni miaCeCa da Ti-<br />

Tqmis Seevedra, dRes mamaCemis dabadebis<br />

dRea da ai, telefoni, gTxovT, miuloceTo.<br />

penma telefoni gamoarTva da mamas<br />

xazis meore bolos uTxra: `Tqvenma<br />

vaJma ufro naklebi unda svas, gilocavT<br />

dabadebis dRes~.<br />

ukana oTaxi iseTi patara, CaxuTuli<br />

da suniani iyo, rogorc nestiani da gaoflili<br />

ludxanebi irlandiur soflebSi.<br />

iqaurobas Zlivs anaTebda kedelze mima-<br />

grebuli yviTeli neonis niSani, romelzec<br />

ewera `toska~ da biliardis magidis<br />

Tavze mwvaned alaplapebuli erTaderTi<br />

lamfa. kedelze daudevrad miwebebuli<br />

kinoplakatebi kidev ufro amZafrebda<br />

baris andergraundul ganwyobas.<br />

<strong>peni</strong> aq Sinauri kaci iyo. rogorc xSirad<br />

xdeboda xolme, axlac ramdenime<br />

vodka-tonikis Semdeg gamxiarulda, Tavisi<br />

Sinagani samyaros mWidrod daxuruli<br />

karic odnav SemiRo da mere, roca<br />

Tavis megobar, jadoqar devid bleinze<br />

miyveboda, magidaze gadmoixara da mi-<br />

Txra: `ratom varT me da devidi axlo<br />

megobrebi? egeT kiTxvebs sakuTar Tavs<br />

arasdros vusvam. arc minda vicode. vgi-<br />

Jdebi idumalebaze. arc mainteresebs,<br />

cxovrebis am etapze ratom vdgavar aq.<br />

es, ubralod, unda vigrZno. grZnobas mivyvebi.<br />

samoTxis msgavsi ukan dasaxevi gza<br />

ar mWirdeba. viRac ambobs, rom RmerTi<br />

arsebobs, me ki amis xelaRebiT mtkiceba<br />

Rimils mgvris. viRac ambobs, rom Rmer-<br />

Ti ar arsebobs _ amis xelaRebiT mtkicebac<br />

sasaciloa. saerTod, raRac rom<br />

viTom ici da raRacas rom amtkiceb, ukve<br />

sasaciloa. da ici, ra? Tuki saerTod<br />

raimesi mwams, es movlenaTa idumalebaa<br />

_ ai, Cemi religia~.<br />

cota xnis Semdeg, zemoT gadavinacvleT,<br />

morig giJur oTaxSi. penma jibe<br />

moiCxrika da nabeWdi furclebi amoiRo.<br />

`Cami sagazeTo statiis pirveli piria~ _<br />

miTxra, Caaxvela da dabal xmaze daiwyo<br />

kiTxva:<br />

`TviTmfrinaviT xangrZlivma mgzavrobam<br />

Tavisi qna. Teiranidan davbrundi da<br />

SuaRames kiseri momwyda. Cemma moSlilma<br />

biologiurma saaTma ki maRviZara zari<br />

gamTeniis xans, 4:30-ze Camokra da ra<br />

unda meqna, avdeqi. samzareuloSi gavedi,<br />

televizori CavrTe da arxebis gadarTva<br />

daviwye. bolos CNN-ze SevCerdi. “American<br />

Morning” soledad o’braianTan erTad...<br />

soledadis informaciiT, jerac TeiranSi<br />

viyavi, sadac San Francisco Chronicle-sTvis<br />

vwerdi statiebs... Semdeg, iranis kinematografistTa<br />

sazogadoebaSi CemTan<br />

Sexvedris kadrebi aCvenes da soledadma<br />

aRniSna, rom ise gamoviyurebodi,<br />

TiTqos Jurnalistobanas vTamaSobdi.<br />

hoda, ase, vzivar CrdiloeT kaliforniaSi,<br />

sakuTari saxlis samzareuloSi<br />

da teleeTeriT acxadeben, rom TeiranSi<br />

var. es qalbatoni uyurebs firs, romelic<br />

prodiuserma CaurTo da maSinve Setevaze<br />

gadmodis... axla ki, modiT, faqtobrivi<br />

Secdomebi gavasworoT, kargi?<br />

im wuTidanve, roca saerTaSoriso mediam<br />

Cemi TeiranSi vizitis Sesaxeb gaigo, sainformacio<br />

veb-gverdebi, gazeTebi, televizia<br />

da radio _ rogorc Statebis,<br />

ise mTeli msoflios masStabiT _ Cemi<br />

mogzaurobis Sesaxeb mcdarma cnobebma<br />

waleka. zogma ise Sorsac Setopa, rom<br />

maSinve pro-iranelad gamomacxada, zogma<br />

anti-amerikel memarcxened, sxvebi ki<br />

damajereblad amtkicebdnen, rom Cemi<br />

pirveli da gaxmaurebuli viziti eraySi<br />

gazeTma San Francisco Chronicle-ma daafinansa...<br />

jandabas, Cems Sesaxeb gavrcelebul<br />

uzustobebs kidev wavuyruebdi, magram<br />

media aseTive uzustobebs xom omSi<br />

daRupulTa Sesaxebac avrcelebs da omis<br />

mizezebzec! es ukve upatiebelia.~<br />

<strong>Son</strong> <strong>peni</strong> daaxloebiT aTi wuTis ganmavlobaSi<br />

kiTxulobda Tavis teqsts,<br />

drodadro amomxedavda xolme, Cemi reaqciac<br />

rom Seemowmebina. ukve xuTi furceli<br />

hqonda wakiTxuli da jerac ar ewera,<br />

Tu rogor Cavida TeiranSi. amitom<br />

Txroba gavawyvetine da vurCie, sjobs<br />

iranSi Casvlis ambavi statiis dasawyis-<br />

Sive dawero-meTqi. penma Tavi damiqnia,<br />

magram araferi miTxra (cota xnis Semdeg,<br />

misi uxvsityvianobisgan da paTetikisgan<br />

maqsimalurad daclili da kargad<br />

redaqtirebuli statia Chronicle-is wlis<br />

yvelaze popularuli teqsti gaxda, gazeTis<br />

veb-gverdze ki <strong>peni</strong>s werili naxevarma<br />

milionma adamianma gaxsna).<br />

roca isev qveviT CavediT, <strong>peni</strong> san<br />

francikos mers, gevin niusoms gaesaubra.<br />

niusoms meuRle, yofili modeli<br />

kimberli gilfoili axlda, romelic<br />

Tavis droze sacvlebis reklamas ake-<br />

Tebda. cnobilia, <strong>peni</strong> drois mxiarulad<br />

gatarebaze giJdeba. da Tu situacia<br />

ar uwyobs xels, TviTon iqceva xolme<br />

masxarad. roca xalxi moiwyens da Ca-<br />

Cumdeba, <strong>peni</strong> swored maSin gaaqtiurdeba<br />

xolme, an anekdots ityvis, an imRerebs,<br />

an rame SairiviT leqss moyveba.<br />

xandaxan ki Tavis safirmo triuksac gamoiyenebs<br />

xolme: wamodgeba da xmamaRla<br />

ityvis: `unda Tu ara vinmes Cemi cekvis<br />

naxva?~ da mere pasuxsac ar daelodeba,<br />

ise acekvdeba.<br />

`toskaSi~ gatarebul saRamos <strong>Son</strong><br />

penma ar icekva, magram samagierod iyo<br />

simRera. mas xelSi sasmeli eWira. gamomxeda,<br />

gamiRima, Cemsken gadmoixara<br />

da devid bearveldis erTi simReris teqsti<br />

Tavidan bolomde wamiRiRina.<br />

cxeli Sokoladi 161


. . .<br />

roca Semdeg jerze <strong>Son</strong> <strong>peni</strong> vnaxe,<br />

is ukve gmiri iyo. seqtemberi idga.<br />

<strong>Son</strong> <strong>peni</strong> ki Cemi televizoris ekranidan<br />

miyurebda. ufro sworad, saqmes<br />

akeTebda: niu orleanis Waobis mZime<br />

wyals mkerdiT miapobda, raTa qariSxal<br />

`katrinas~ gadarCenili msxverpli samSvidobos<br />

gaeyvana. momdevno 48 saaTis<br />

ganmavlobaSi, pens xan iaraRiT xelSi<br />

vxedavdi, xan isev wyalSi, roca moxucebi<br />

da umweoebi gamohyavda. xan Tavis<br />

navze idga, xan navidan wyalSi eSveboda<br />

da adamianebi zeviT amohyavda. mere<br />

ukve dabanil-davarcxnil-damSvidebuli<br />

vnaxe, roca ukve Sin brundeboda da<br />

lari kings intervius aZlevda. <strong>Son</strong> pens<br />

niu orleanSi ormocamde adamiani hyavda<br />

gadarCenili, medias da internet-blogebs<br />

ki ukve moeswroT misTvis kbilis<br />

gakvra. `<strong>Son</strong> <strong>peni</strong>, saerTaSoriso masStabis<br />

supermeni~ _ werda presa _ `niu orleanSi<br />

Tavisi aRWurvilobiT Camovida,<br />

da Tan fotografic iaxla...~ mere isic<br />

Tqves, rom navi, romlis saSualebiTac<br />

<strong>Son</strong> penma uamravi adamiani gadaarCina,<br />

bolos CaiZira. es braldeba <strong>Son</strong> penma<br />

upasuxod ar datova. gazeTs _ `melburn<br />

herald sans~ _ romelmac es cnoba pirvelma<br />

gaavrcela _ sanaZleo SesTavaza.<br />

Tu gazeTi navis CaZirvis damadasturebel<br />

sabuTs ipovida, <strong>Son</strong> <strong>peni</strong> redaqcias<br />

milion dolars gadauxdida, Tu vera _<br />

maSin gazeTs `katrinas~ dazaralebul-<br />

Ta fondSi milioni dolari unda Caericxa.<br />

cxadia, ambavi Caifarcxa, magram<br />

roca ramdenime dRis Semdeg <strong>Son</strong> pens<br />

san franciskoSi Sevxvdi, mivxvdi, rom<br />

brazi mas jerac ar Cacxromoda.<br />

penebTan saxlSi naSuadRevs mivedi.<br />

jinsis Sarvali da mokle Jaketi ecva,<br />

fexSiSveli iwva kabinetSi, taxtze. gauparsavi<br />

da aRrenili iyo. dabal magidaze<br />

aryisa da Savi Rvinis gaxsnili boTlebi<br />

idga. sanam laparaks daviwyebdiT, mTxova,<br />

patara teqsti wamekiTxa, romelic<br />

Jurnal `roling sTounisTvis~ dawera.<br />

`roca teleekranze `katrinas~ saSinel<br />

kadrebs vuyurebdi, zustad iseTive gancda<br />

meufleboda, rogoric maSin, roca<br />

Sens cxvirwin avtoavaria xdeba da ori<br />

fexis nabijze xedav, Tu rogor icleba<br />

sisxlisgan bavSvi... ar daviwyeb imis<br />

mtkicebas, ar gavbrazebulvar-meTqi~ _<br />

werda <strong>Son</strong> <strong>peni</strong> presaSi gavrcelebul<br />

Worebze. _ `erTaderTi mizezi, ris gamoc<br />

niu orleanSi ufro male ar Cavedi,<br />

iyo is, rom megona, vinmes xels SevuS-<br />

162 cxeli Sokoladi<br />

lidi. magram aRmoCnda, rom _ ara. samaSvelo<br />

samuSaoebis umetesobas ubralo<br />

moqalaqeebi asrulebdnen... saSinelebaa<br />

imis aRiareba, rom adamianebs erTmane-<br />

Tis mimarT guli gaucivdaT~.<br />

Semdeg penma dawvrilebiT miambo is,<br />

rac niu orleanSi gadaxda Tavs. misi naambobi<br />

uamravi saintereso detaliT iyo<br />

savse: TviTmfrinavi, romelmac hiustonidan<br />

beiton roujSi Caiyvana; policiis<br />

manqana, riTac niu orleanSi gadavida;<br />

qalaqis siurealisturi sibnele; ukacrieli<br />

quCebi; navis povna; adrenalini;<br />

dabneuloba; mRvdeli saxelad uili _<br />

noes kidobnis eklesiidan, romlis cnobiTac,<br />

erT-erT skolaSi ormoci bavSvi<br />

iyo gaWedili. swored mRvdeli uili<br />

daexmara pens gzis gakvlevaSi, sanam is<br />

niCabs mZlavrad usvamda wyals da CaZirul<br />

manqanebs arideba navs.<br />

mSvenieri dRe iyo. wyals mZime Savi<br />

feri dakravda. zedapirze wylisgan dasiebuli<br />

gvamebi tivtivebdnen _ `yvela<br />

erTsa da imave pozaSi iyo: saxiT dabla,<br />

xelebi _ arwivis frTebiviT gaSlili~.<br />

gadarCenilebi Zlivs miabijebdnen<br />

WuWyian wyalSi, qurdavdnen gzad Semxvedr<br />

gaberil gvamebs, eZebdnen saWmels<br />

_ `erT kacs, maxsovs, uzarmazari Zexvi<br />

eWira xelSi~.<br />

<strong>Son</strong> penma mowamlul WaobSi cxra<br />

saaTi gaatara da araferi mosvlia, radgan<br />

cota xniT adre, safaris udabnoSi<br />

mogzaurobis gamo, aicra. `yvelaze ucnauri<br />

oficialuri razmebis nakleboba<br />

iyo _ arsad Canda aSS-s armia, niu<br />

orleanis policiis departamentis warmomadgenlebi.<br />

maT, ubralod, sakmarisi<br />

raodenobiT versad vxedavdi~.<br />

<strong>peni</strong> Seusveneblad laparakobda. gaixsena<br />

orsarTuliani Senobac, romelsac<br />

wina kedeli absoluturad Camongreuli<br />

hqonda. `pirdapir saZineblebSi viyurebodi.<br />

da zeviT, sacvlebisamara idga<br />

erTi azieli kaci, xelSi iaraRi eWira,<br />

oTaxis darCenili sami kedeli islamuri<br />

simboloebiT hqonda morTuli. arafers<br />

gviSavebda. ubralod, idga~.<br />

penma Seisvena da sigarets moukida.<br />

mere gaixsena SizofreniiT daavadebuli<br />

qalic, romelsac wamali ramdenime dRis<br />

ganmavlobaSi ar mieRo, mkerdamde wyal-<br />

Si idga da caSi mogugune vertmfrenisken<br />

iSverda xelebs. vertmfreni qals<br />

TandaTan Sordeboda. Cven mas navidan<br />

vuyvirodiT, magram ar esmoda. saxuravebidan<br />

natexebi da aTasi sibinZure<br />

cvioda. wyali okeanes hgavda. mere uceb<br />

kivili gavige, gavxede da qali ukve iZireboda<br />

_ misken wamosul did Wavls ve-<br />

Rar SeebrZola. swored maSin aRmovCndi<br />

wyalSi. daviWire. navSi amoviyvane. mere,<br />

imave jerze, ramdenime sxvac gadavar-<br />

Cine~.<br />

navze gatarebuli dRis bolos, <strong>peni</strong><br />

im mSral da usafrTxo adgilas dabrunda,<br />

sadac gadarCenilebs tovebda da<br />

TviTon axlebis misayvanad isev wyliT<br />

dafarul quCebSi Sedioda. egona, samSvidobos<br />

gayvanilebs oficialuri samaSvelo<br />

razmebi mixedavdnen, magram saRamos<br />

dabrunda da uklebliv yvela iqve<br />

daxvda. aravin gamoCnda, rom es adamianebi<br />

sadme sxvagan gadaeyvana~. is Ramec<br />

<strong>Son</strong> penma maT saavadmyofoSi gadayvanas<br />

moandoma...<br />

`axla, roca `katrina~ damTavrda da<br />

samaSvelo samuSaoebis Catareba aucilebeli<br />

aRaraa, dabneuli var. roca<br />

adamianebisTvis pirveladi daxmarebis<br />

gaweva iyo saWiro, moqmedebas azrs ar<br />

vatandi. magram ra unda vqnaT axla?<br />

rogor unda ganagrZon cxovreba stiqiaSi<br />

gadarCenilebma? rogor unda ar-<br />

Cinos saxelmwifom isini? rogor unda<br />

daawyebino maT sruliad axali cxovreba?<br />

rogor unda gamoicno, romeli ma-<br />

Tgani iyo stiqiamde _ vTqvaT, pedofili?<br />

axla iseve dabneuli var, rogorc<br />

Cveni mTavroba. vebrZvi im mtanjvel<br />

azrs, rom gamosavlis mosaZebnad Wkua<br />

ar myofnis. sakuTari inteleqtualuri<br />

SezRudvebi yovelTvis miSlis nervebs.<br />

Cemi gonebrivi SesaZleblobebis gamo<br />

imedgacruebas vgulisxmob. gulTan ki<br />

yvelaferi garkveuli maqvs. gulTan<br />

problema ar aris~.<br />

d<br />

. . .<br />

aukvirveblad Tu sruliad Segnebulad,<br />

msoflio scenaze <strong>Son</strong> <strong>peni</strong><br />

individualist gmirs, `mzrunvel moqalaqes~<br />

ganasaxierebs. lari kingTan<br />

interviuSi, prezident buSs sruliad<br />

aSkarad mouRera muStebi, Semdeg ki<br />

ramdenjerme scada buSTan sagazeTo<br />

intervius Cawera, magram verafriT Sea-<br />

Rwia masTan. eraySi dasavluri jarebis<br />

Sesvlis Semdeg ki, <strong>Son</strong> penma 56 aTasi<br />

dolari gadaixada, rom `vaSington postis~<br />

TiTqmis mTel gverdze buSisadmi<br />

mimarTva gamoeqveynebina.<br />

Ria werilSi <strong>peni</strong> werda: `Tqvens mier<br />

dRemde miRebuli mravali gadawyvetileba<br />

radikalurad ewinaaRmdegeba<br />

im qveynis Zireul principebs, romlis<br />

saTaveSic dgaxarT... kritikosebis ga-


iyva, absoluturad usafuZvlo ritorikiT<br />

SiSis danergva, Tqvens xelisuflebaze<br />

morgebuli mediis Seqmna,<br />

Tqveni administraciis mier samoqalaqo<br />

Tavisuflebis SezRudva _ es yvelaferi<br />

safuZvelSive ewinaaRmdegeba im patriotul<br />

faseulobebs, romlis gamtarebelic<br />

_ Tqveni gancxadebiT _ xarT~.<br />

imave werilSi <strong>Son</strong> <strong>peni</strong> axsenebda mamas<br />

_ leo pensac (`man adamianis uflebebis<br />

qartiisa da konstituciisadmi Rrma<br />

rwmeniT aRmzarda~). kris <strong>peni</strong>c ambobs:<br />

`mama TiToeuli CvenganisTvis gmiri<br />

iyo. amitom aSkaraa, rom <strong>Son</strong>sac surs,<br />

gmiri erqvas. vxedav, rasac msoflios-<br />

Tvis akeTebs, da mgonia, rom misi guli<br />

yovelTvis saTanado adgilasaa. iqneb<br />

gulis siRrmeSi gmirobisTvis aRiarebas<br />

elis? SeiZleba elis kidec. vfiqrob,<br />

<strong>Son</strong>s axasiaTebs is miamitoba, romelic<br />

ai, movedi!<br />

>>> dasawyisi gv.38<br />

mokled, nino xoStaria ekranze gamoCnda.<br />

man eqvs da cxrasaaTiani kurieris<br />

skola gaiara, siuJetebs amzadebda,<br />

qarTvel ers yvelaze Wkviani bavSvis ar-<br />

CevaSi exmareboda, axla ki `jeobarSia~ _<br />

sam-sami Tve sxvisi cxovrebiT cxovrobs,<br />

rac sulac araa saxaliso _ ninos sxvisi<br />

cxovrebiT cxovreba arasodes ndomia.<br />

TiTqos WuWrutanidan adevnebs Tvals,<br />

Tan ara gamarjvebas an siyvaruls, aramed<br />

yoveldRiur yofas: vin rogor iZinebs<br />

da iRviZebs, vin ras ganicdis, ras<br />

fiqrobs...<br />

Tavdapirvelad friad usiamovno SegrZneba<br />

yofila: TiTqos viRaca SenSi<br />

moZvreba, moeteneba, sakuTar Tavs Tavs<br />

gaxvevs, am dros ki Sen Seni gWirs, Seni<br />

gagWirvebia. Tavdapirvelad es adamianebi,<br />

Sous monawileebi, aravin arian, mere<br />

ucxo sxeuli xdebian, mere ki _ Seniane-<br />

mamaCemsac hqonda. mgoni zedmetad cinikurad<br />

gamomdis. gmirebs xom klaven~.<br />

`katrinaze~ saubris Semdeg, penma qveviT,<br />

samzareuloSi Camiyvana. iq, samzareulos<br />

xis did magidaze, hoperi geografias<br />

mecadineobda da eloda mamas,<br />

romelsac gakveTili unda Caebarebina.<br />

`or wuTSi moval~ _ uTxra hopers, mere<br />

ki miCurCula: _ `ver vitandi saSinao<br />

davalebebis momzadebas~. mere patara<br />

jamSi simindis burbuSela Caiyara da verandaze<br />

gamiZRva, saidanac maRali meseriT<br />

SemosazRvruli baRi da auzi Canda.<br />

`ici, rom saxelmwifo xazinis meTvalyureobis<br />

qveS var? xuTwliani gamoZiebaa.<br />

ainteresebT, davarRvie Tu ara embargo,<br />

roca eraySi huseinis mTavrobis dros<br />

Cavedi; davxjare Tu ara fuli; visargeble<br />

Tu ara Cemi amerikuli pasportiT...<br />

am kiTxvebze uaryofiTi pasuxia. yvelam<br />

bi. `verasodes mosTxov, rom idealurebi<br />

iyvnen, ubralod, Znelia, gulTan axlos<br />

ar miitano adamiani, romelsac gaSiSvlebuls<br />

icnob, romelmac Tavisi mTeli<br />

Signeuloba gaCvena. Tundac Zalian ar<br />

mogwondes, ganicdi, roca uWirs, roca<br />

rame stkiva~.<br />

. . .<br />

magram `jeobaramde~ da `jeobaris~ Semdeg<br />

nino sul sxvanairad cxovrobs. mas<br />

hyavs vaJi, sandro, romelic ukve biWi<br />

araa, faqtiurad, axalgazrda kacia. nino<br />

cdilobs, mis cxovrebaSi naklebad Caerios:<br />

`icis, rom var me, visac upirobod<br />

uyvars, visTanac yovelTvis miesvleba.<br />

magram Tavis Tavze xom Tavad unda<br />

agos pasuxi~. magaliTi: wiTeli maisuri<br />

ginda Tu mwvane? sandros namdvilad<br />

ar mouxdeba wiTeli maisuri, magram Tu<br />

airCia, iaros, ra gaewyoba...<br />

oTxi Tu xuTi wlisas sandros `betmeni~<br />

Tu `spaidermeni~ unaxavs, televizori<br />

gamourTavs da ubrZanebia, rom msaxiobi<br />

gaxdeba. axlac ase unda. sakontrolo<br />

kiTxvas nino weliwadSi orjer mainc usvams<br />

xolme: `sandro! isev msaxioboba ginda?~<br />

da sandros unda. sxva araferi unda<br />

da arc warmoudgenia.<br />

da kidev: nino xoStarias hyavs baCa<br />

malazonia. ufro sworad, baCa malazonia<br />

da nino xoStaria erTad arian. ninom<br />

yovelTvis icoda da axlac zustad icis<br />

_ baCa erTaderTi adamiania, romelic mis<br />

gverdiT unda yofiliyo. gaumarTla: aq,<br />

viciT, rom es yvelaferi TeTri saxlis<br />

saSualebiT moxda. es Cemma iuristmac<br />

icis vaSingtonSi~.<br />

sanam verandaze gavidodiT, penma patara<br />

magidaze, CarCoSi Casmuli mamis<br />

foto damanaxa. `naxe, es kargi fotoa~<br />

_ leo pens kiserze binokli aqvs Camokidebuli.<br />

piri magrad aqvs mokumuli,<br />

nikapi _ win gamomwvevad gamoweuli. er-<br />

Txans Cumad videqiT da am gmiri kacis<br />

fotos SevyurebdiT. Tan <strong>peni</strong>s sityvebi<br />

maxsendeboda, cota xniT adre rom mi-<br />

Txra:<br />

`mamaCems uyvarda adamianebi da mTlianad<br />

kacobrioba. es mec kargad gamomdis~.<br />

TbilisSi rom ar daxvedroda, sul kongos<br />

auzis pigmeebidan dawyebuli mouwevda<br />

misi Zebna. ipova da mas mere sul mSvidadaa,<br />

Tumca mravali sirTulec daxvdaT<br />

gzaze.<br />

nino da baCa TiTqos sul erTmaneTis<br />

devnaSi iyvnen. mxolod erTad yofnisas<br />

aRmoaCines, rom roca baCa estoneTSi<br />

swavlobda, nino mamas talinSi Cauyvania;<br />

roca baCa operidan pirveli aqtis<br />

dasrulebis Semdeg gavida, ninom daigviana<br />

da mxolod meore aqts mouswro;<br />

baCam rom kari gaixura, nino maSin mivida<br />

stumrad... `xSirad veubnebi xolme, me<br />

Sen bavSvobidan gicnob...~<br />

erTxel, mxolod erTxel egona ninos,<br />

rom baCa dakarga, Tan sad _ tunis-<br />

Si! samogzaurod iyvnen wasuli, da yvelaferi<br />

saukeTeso xdeboda: SesaniSnavi<br />

sastumro, egzotikuri yvavilebi, ara-<br />

Cveulebrivi tkbileuli, zanti aqlemebi.<br />

isedac momRimari arabebi qera ninos<br />

danaxvaze mTlad oTxad ikecebodnen.<br />

magram ori dRis Semdeg ninom da baCam<br />

gadawyvites, rom es is afrika araa, maT<br />

rom undodaT, manqana iqiraves da rukiT<br />

SeiaraRebulebi samxreTisken daiZrnen.<br />

Tavidan midamo mwvane iyo, zeTisxilis<br />

xeebi _ vercxlisferi. mere, nel-nela,<br />

simwvane gaqra, da zRvispira qalaqebi<br />

darCa, mziani, qviSiani sanapiroebiT. mze<br />

sul ufro mcxunvare xdeboda, qalaqebi<br />

_ sul ufro gaugebari.<br />

maT mxolod landSaftebisa da arqi-<br />

cxeli Sokoladi 163


teqturis gadaRebis neba darTes, radgan<br />

yoveli adamiani darwmunebuli iyo: fotosuraTi<br />

sulis nawils akargvinebdaT,<br />

da sad hqondaT axla sabaCe da saniniCke<br />

suli?<br />

jer gamoCnda sasaflao, TeTri saflavis<br />

qvebiT, dabali RobiT Semoraguli.<br />

Robeze _ warwera: `Zvirfaso evropelebo!<br />

TavSic ar gaivloT am zRudeze gadabijeba<br />

da Tqveni binZuri, urjulo fexebiT<br />

Cveni micvalebulebis Sewuxeba...~<br />

...medina qalaqis centria, moedani da<br />

moednidan yovel mxares mimavali mixveul-moxveuli<br />

quCebiT. medina qeruan-<br />

Sicaa, patara qalaqSi, sadac baCa da nino<br />

sruliad udrood Cavidnen _ SuadRisas.<br />

viwro, mixveul-moxveul, TeTr qu-<br />

CebSi kacis WaWaneba ar iyo, darabebi _<br />

daketili. am ukacrieli quCiT gavidnen<br />

moedanze, bazarze. isic sruliad carieli<br />

iyo _ xalxi alionze vaWrobs, sanam<br />

Camocxeba. yvelaferi odnav gafuWebuli<br />

televizoris ekraniviT moCanda _ sicxisgan<br />

haeri livlivebda, da daxlebi<br />

savse iyo gafuWebuli bostneuliT, kisermogrexili,<br />

ukve xrwnaSeparuli frinvelebiT.<br />

yvelafer amas uamravi buzi<br />

exvia da siCumeSi mxolod maTi bzuili<br />

ismoda.<br />

baCam, im quCaze raRacis gadaReba mindao,<br />

da Tvals miefara, da nino darCa<br />

marto, gavarvarebul moedanze, buzebis<br />

bzuilSi. sakmaod gvian aRmoaCina, rom<br />

erT-erTi quCis kuTxeSi mamakaci iyo<br />

Cacucquli. is iyo uasako, daWmuWnuli,<br />

gafefebuli saxiT, da ninos Tvals<br />

ar aSorebda. gamometyveleba ar hqonda,<br />

ubralod, uyurebda, rentgeniviT.<br />

mSvidobiT, norma jin!<br />

>>> dasawyisi gv.72<br />

politikuri mrwamsis, statusisa da sqesis<br />

miuxedavad. studiis mflobelebsac<br />

164 cxeli Sokoladi<br />

da uceb nino xoStaria SiSma aitana.<br />

baCa wavida da aq datova, da didi xnis<br />

lodinis mere iZulebuli gaxdeba, tiriliT<br />

miadges am saSinel kacs da rame<br />

enaze auxsnas, rom marto datoves, da<br />

is kaci Tavis saxlSi waiyvans albaT,<br />

saSinel oTaxebSi, sadac uCinari qalebi<br />

cxovroben, da nino mTeli cxovreba iq<br />

iqneba gamoketili, saukeTeso SemTxveva-<br />

Si, brinjs moxarSavs xolme, da mxolod<br />

saxlis banidan Tu dainaxavs medinas. ninos<br />

Zalian, Zalian SeeSinda.<br />

magram mere uaRresad kmayofili baCa<br />

dabrunda, kargi rameebi gadaviReo. ninos<br />

aRar undoda namdvili afrika. isini<br />

manqanaSi Casxdnen da CrdiloeTisken<br />

dabrundnen, momRimar arabebTan, zant<br />

aqlemebTan da fotoaparatebiT daxun-<br />

Zlul evropel turistebTan. `kargia aRmosavleTi,<br />

magram SeTamaSeba ar Rirs...~<br />

ucnauri kia, rom xoStarias qals<br />

SeeSinda. Zalian mamaci qali brZandeba<br />

nino. moCvenebebisac ki ar eSinia, Tumca<br />

amas martivad xsnis: `gind geSinodes,<br />

gind _ ara, ra xeiria. amas jobs, daumegobrde,<br />

Tumca familarobac ar Rirs _<br />

maT ufro maRali statusi aqvT. rids da<br />

pativiscemas afaseben da Zalian erTobian,<br />

roca geSinia~.<br />

ninos jojoxeTi wyalqveSaa, sadac<br />

raRac ucnaurobebi xdeba da Tvalebdayvlepili<br />

arsebebi pirs abCenen _ ra<br />

undaT, kacma ar icis. eSinia zvigenebis,<br />

Tan ise, rom darwmunebulia: nebismier<br />

wyalSi, sakuTari saabazanos niJaris garda,<br />

aucileblad zvigeni ecema da rames<br />

moaWams. `sirinozi verasodes gavxdebi,~<br />

ecineba ninos. aseve ver aitans viwro ka-<br />

meti araferi undaT. miufurTxebiaT, rom<br />

msaxiobi xar. isini Sens erotikul vibraciebze<br />

akeTeben fuls.<br />

. . .<br />

cxovrobda amqveynad bert Sterni,<br />

fotografi, romelic 50-ian wlebSi sareklamo<br />

fotografiis didostatad<br />

iTvleboda, Semdeg modis fotografiaSi<br />

scada bedi da Jurnal “vogTan” TanamSromlobiT<br />

gaiTqva saxeli. is erT rameze<br />

ocnebobda: gadaeRo merlin monro, er-<br />

TaderTi da ganumeorebeli, Tan ise gadaeRo,<br />

rogorc arasodes aravis gadau-<br />

Ria: namdvili, daufaravi, SiSveli.<br />

50-iani wlebis dasawyisidan merlins<br />

arcerTi fotografisTvis ar daurTavs<br />

amis neba, magram Sterns daTanxmda.<br />

bas, romelic an Cacmisas, an gaxdisas aucileblad<br />

gaiWedeba da saZagel mgdomareobaSi<br />

Caagdebs. am ukanasknel gancdas<br />

nino Tavisi akviatebuli sizmriT xsnis:<br />

micocavs qviSis gvirabSi, romelic sul<br />

ufro viwrovdeba, viwrovdeba...<br />

uh, cudi ramaa. amitom daskvnis saxiT<br />

kargi vTqvaT, vTqvaT, Jirafis ambavi,<br />

romelic ninom venis zooparkSi naxa:<br />

ucnaur konstruqciaze aseTi Tavi da<br />

aseTi Tvalebi! da misi ocnebac masTanaa<br />

dakavSirebuli, JirafTan da Sors, Sors,<br />

afrikaSi molivlive Cadis tbasTan, ai,<br />

imasTan, nikolai gumiliovis leqsSi romaa.<br />

da nino xoStaria darwmunebulia,<br />

rom aucileblad moxvdeba im tbasTan da<br />

mzis Casvlisas naxavs, rogor imaleba Jirafi<br />

marmarilos gamoqvabulSi.<br />

Cava! da naxavs! egeTia! Tavis sayvarel<br />

uma Turmanze hyveboda erTxel: `mec<br />

minda, yviTeli briyvuli forma mecvas,<br />

Tvali _ Calurjebuli, erTi `ia!~ daviZaxo<br />

da samurais xmlis qneviT davedevno<br />

Tavis mosaWrelad viRac bils...~<br />

mere isic Tqva, ramdenadac tarantinos-<br />

Tan magaria, imdenad idiotia uma idioti<br />

reJisoris mier gadaRebul idiotur<br />

filmSio.<br />

da mec vifiqre, rom nino xoStaria<br />

amave principiT SeiZleba davaxasiaToT.<br />

is an Zalian moswonT, an erCian _ mis<br />

mimarT gulgrili aravin minaxavs; Tan<br />

zRaparSi cxovrobs, Tan Zalian realisturad<br />

ganwyobili qalbatoni brZandeba.<br />

sul ar gamikvirdeba, Tu Cadis tbas-<br />

Tan moseirne Jirafs erT dResac miadgeba<br />

da etyvis: `me Seni naxva mindoda.<br />

ai, movedi!~<br />

“roca SiSvels miReben suraTebs, Cemi<br />

bavSvobis ocnebebi magondeba. bavSvobaSi<br />

zogjer warmovidgendi xolme: ai, eklesiaSi<br />

mivdivar, ganieri, zariviT kaba macvia,<br />

qveS _ araferi. gasasvlelSi xalxi<br />

zurgze wveba da qvevidan miyurebs.<br />

es Cemi survili, xalxs SiSveli venaxe,<br />

arc codviania da arc samarcxvino.<br />

ubralod, is ocneba, rom miyureben,<br />

martoobis mwvel grZnobas miqarwylebda.<br />

SeiZleba, imitomac mindoda, SiSveli<br />

vyofiliyavi, rom Cemi tansacmeli mercxvineboda.<br />

tansacmlis gareSe iseTive<br />

viyavi, rogorc yvela sxva gogo, da aRar<br />

viyavi TavSesafridan gamosuli oboli.<br />

Zalian mwydeba guli, rom es Cemi er-<br />

TaderTi asrulebuli ocnebaa”.


da ai, amerikul “vogTan” dadebuli<br />

kontraqtis safuZvelze, didZali Sampanuris<br />

daxmarebiT, sastumro Bel-Air-Si,<br />

sami dRis ganmavlobaSi iqmneboda portretebi,<br />

sadac merlini aramarto mis-<br />

Tvis Cveul, profesiul pozebSi gvevlineba,<br />

aramed Zalian STambeWdav siaxloveSic,<br />

da is uzomod qaluria da erotikuli.<br />

cnobilia, rom am fotosesiis drois-<br />

Tvis merlins areuli hqonda: damawynarebel<br />

abebze iyo damokidebuli, depresia<br />

hqonda da yvela sikeTesTan erTad, Twentieth<br />

Century Fox-mac kontraqti Seuwyvita.<br />

marTalia, fotosuraTebs saamiso araferi<br />

etyoba: uwindeburad gabrwyinebuli<br />

Rimili, vnebiani Tvalebi... magram Tavad<br />

Sterni sxvagvarad Tvlida: “Tu Cvidmeti<br />

wlis norma jin bekeris fotosuraTs<br />

daxedavT, aRmoaCenT, rom is sul sxvanairia<br />

da aranairad ar hgavs varskvlav<br />

merlin monros. me masSi gogona davinaxe,<br />

aseTebi Cems mezobladac cxovroben, da<br />

iseTi grZnoba dameufla, rom mas warmodgena<br />

ar hqonda imis Sesaxeb, Tu ras<br />

uSvreboda cxovreba. me ar mindoda gadameRo<br />

amerikuli eposis nawili, me imis<br />

Cveneba mindoda, Tu rogori iyo merlin<br />

monro”.<br />

SeTanxmebis Tanaxmad, msaxiobs firebis<br />

originalebi aCvenes. roca yvelaferi<br />

bert Sterns daubrunda, aRmoCnda,<br />

rom lamis naxevari frCxilis laqiT dajRabnili,<br />

pomadiT gadaxazuli an qin-<br />

ZisTaviT dakawruli iyo _ varskvlavma<br />

sakuTari Tavi daiwuna.<br />

oTaxi # 3-10<br />

>>> dasawyisi gv.82<br />

rodesac 18 wlis ucnobi biWi marinis<br />

TeatrSi miiRes, cota ar iyos, gaocdnen<br />

_ `kordebaletSi ar vicekveb. TbilisSi<br />

ukve vcekvavdi da mTeli klasikuri<br />

repertuari zepirad vici. ar minda”.<br />

magram Tvec ar gasula da merlin monro<br />

mokvda, da “vogma” fotosuraTebi da<br />

nekrologi erTad gamoaqveyna.<br />

. . .<br />

mravali, mravali wlis Semdeg, 2001-Si,<br />

am fotosuraTebidan aTi cali internet-auqcionze<br />

iyo gatanili. maTi mflobeli<br />

gaxldaT fotolaboratoriis<br />

yofili TanamSromeli ien reidi, misTvis<br />

suraTebi merlinis yofil qmars, jo di<br />

majios uCuqebia.<br />

reidi cxrameti wlis ganmavlobaSi ar<br />

ekareboda am fotoebs. axla ki, roca<br />

hkiTxes, amis gakeTeba ram gadagawyvetinao,<br />

brZana: “75 wlisa var, pensioneri, da<br />

fuli Zalian mWirdeba”.<br />

fotosuraTebis sawyisi fasi 50 aTasi<br />

amerikuli dolari iyo. mister reidma<br />

ganacxada: “ver gamigia, ratom momca di<br />

majiom es fotoebi. arasodes araferi<br />

mikiTxavs da miT umetes, ar miTxovia.<br />

iqneb imitom, rom merlinma Tavis droze<br />

miatova da axla misi mTlianad mocileba<br />

undoda”.<br />

merlin monro, maradiuli Semosavlis<br />

wyaro... ase, oriode wlis winaT mis mier<br />

daxatuli vardi auqcionze 78 aTas dolarad<br />

iyida vinme devid devisma. naxati,<br />

TavisTavad, kapikad ar varga, magram merlin<br />

monrom daxata, Tan prezident jon<br />

kenedisTvis _ marTalia, ar uCuqebia,<br />

Wkua eyo. imave auqcionze gaiyida misi<br />

ubis wignaki, romelSic _ raRa gviSavs! _<br />

frenk sinatras xuTi telefonis nomeria<br />

Cawerili. ganZi sabolood 90 aTas dolarad<br />

gaiyida.<br />

TbilisSi xom biWebis deficiti iyo da<br />

TeatrSi, kordebaletSi, xSirad qoreografiuli<br />

saswavleblidan moyvanil<br />

moswavleebs ayenebdnen. sakuTari Tavis<br />

yvelaze kargi kritikosi iyo da icoda,<br />

rom ar SeeZlo drois kordebaletSi xarjva<br />

_ `Cems fexebs namdvili saqme sWirdeboda”...<br />

erT TveSi, Teatris direqtorma<br />

`don kixotis” cekva SesTavaza.<br />

_ `erTi vici, bavSvobaSi sxvebisTvis<br />

miwevda mtkiceba, dRes _ sakuTari TavisTvis!<br />

wvebi saRamos da Tvals aucileblad<br />

gadaavleb gasul dRes, ra iyo swori,<br />

ra _ araswori... SeiZleba es cxovrebaa,<br />

Sen miiwev win... erT adgilas wamiTac<br />

rom gaCerde, CaTvale, rom ukan midixar...<br />

miT umetes, am saqmeSi, am limitirebul<br />

xelovnebaSi, sadac 20 weliwadSi unda<br />

moaswro yvelaferi. sul Cqarob, Cqarob<br />

magram es, cxadia, wvrilmanebia. ai,<br />

kaba, romelic merlins 1962 wlis 19<br />

maiss, kenedis dabadebis dReze ecva,<br />

varskvlavis ucnobma Tayvanismcemelma<br />

1265000 dolarad SeiZina. sakulto reliqvia!<br />

fetiSistebs ra dalevs.<br />

odesRac sabralo merlins mTeli Tavisi<br />

avla-dideba _ jinsebiT dawyebuli<br />

da scenarebis aslebiT damTavrebuli _<br />

Tavisi maswavleblisTvis, li strasbergisTvis<br />

uanderZia. strasbergis qvrivma<br />

mravali wlis Semdeg aRmoaCina, rom is,<br />

rac manamde mxolod WinWi iyo, didZali<br />

qonebis momtani yofila, da yvelaferi<br />

gayida. marTalia, keTilSobili qalis<br />

saxe ar daukargavs da Tanxis nawili saqvelmoqmedo<br />

miznebisTvis gawira.<br />

es ise, cnobisTvis. aseTi ambebi ar<br />

daileva. me ki Cems patara, arcTu mxiarul<br />

ambavs yvelaze lamazi gogos Sesaxeb<br />

romantikulad davamTavreb: Tuki<br />

sicocxlis ganmavlobaSi viRac briyvebi<br />

bedavdnen da ar uyvardaT, axla merlins<br />

Zalian, Zalian bevri Tayvanismcemeli<br />

hyavs. mamakacebi misnair gogoebs eZeben,<br />

qalebi cdiloben, misTanebi gaxdnen...<br />

da roca am masalas vkrefdi, redaqciaSi<br />

mosulma kaxa Tolordavam miambo,<br />

rom erTxel leqsic ki uZRvna:<br />

“berlinSi Tovs, merilin,<br />

da mainc,<br />

Seni Rimili ufro maRalia,<br />

vidre kedeli, romelic moxsnes.”<br />

ai, es mesmis. imas ki ar hgavs, gamyidvel<br />

elton jons, ase advilad rom Seaqcia<br />

zurgi qarSi danTebul sanTels.<br />

da Cqarob... aq xom mTavari dro da janmrTelobaa.”<br />

repertuarSi, balanCinis dadgmebi Warbobs:<br />

`apolon musageti”, `Zvirfaseuloba”,<br />

`vesterni”, `briliantebi“, `Tema variaciebiT“...<br />

_ `apolon musageti” yvelaze<br />

inteleqtualuri baletia, sadac yovel<br />

Jests didi mniSvneloba eniWeba. Tu rames<br />

arasworad gaakeTeb, is wamSi yvelaze<br />

mosawyen sanaxaobad gadaiqceva. roca Seni<br />

saqmis ostati xar, sxvisTvis aRarafris<br />

mtkiceba ar gWirdeba. magram ai, `apoloni”...<br />

es sxva ramea, aq sruliad SiSveli xar<br />

da kargad Cans, Tu vin xar Sinaganad.”<br />

jer kidev manam, sanam balanCini ase<br />

nacnobi gaxdeboda, marinis Teatris<br />

dasTan erTad, `metropoliten operis”<br />

scenaze aRmoCnda. arc ki SeumCnevia, Tu<br />

rogor akvirdeboda New York City Ballet-is


direqtori piter martinsi. wlebis win,<br />

balanCinma 25 wlis martins dasis xelmZRvaneloba<br />

xelidan xelSi gadasca, ris Semdegac<br />

misi saxeli da “NYCB” ganuyofel,<br />

erT mTlian organizmad Camoyalibda. _<br />

`Zalian gamimarTla, rom dasSi samuSaod<br />

martinsma mimiwvia. es sakmaod daxuruli<br />

dasia, sadac ucxoeli mocekvaveebi TiTqmis<br />

ar muSaoben. Tavis droze, gamonaklisi<br />

mxolod bariSnikovis dros dauSves...<br />

nino ananiaSvils umuSavia maTTan. iq rom<br />

moxvde, balanCinis skolis, raRac etapis<br />

gavla aucilebelia. me ki uceb aRmovCndi<br />

am dasis wevri. faqtobrivad, balanCini<br />

pirvelwyarodan viswavle... amas didi<br />

mniSvneloba aqvs, radgan roca mesame,<br />

meoTxe xelidan swavlob, ikargeba detalebi,<br />

niuansebi. arada, niuansebisgan Sedgeba<br />

yvelaferi; cekvac, cxovrebac. ara,<br />

es saswaulis tolfasi iyo. warmoidgine,<br />

20 wlis asakSi manhetenze, msoflios<br />

centrSi, pina bauSis da bariSnikovis speqtaklebi,<br />

“NYCB”-is dasi...”<br />

nurievi...<br />

swored im periodSi Sexvda sabWoTa kavSirSi<br />

persona non gratad aRiarebul,<br />

legendarul rudolf nurievs. moqargul<br />

xalaTsa da araxCiniT Tavze, is aeroportis<br />

grZel derefanSi moabijebda<br />

_ `Sen jer mxolod oci wlis xar, icode<br />

ar unda icekvo beJari, icekve klasika!”.<br />

tanmaRal kolegas `baiaderkas” Sesruleba<br />

SesTavaza. proeqti ar gamovida. rudik<br />

(rudolf) nurievi im wels gardaicvala.<br />

_ `nurievi? rogor giTxra. is CemTvis<br />

yovelgvar zRvars miRmaa...”<br />

ambicia - aris, janmrTeloba - ?...<br />

_`ar vici, momavalSi ra iqneba, magram<br />

minda, rom isev Cems saqmeSi viyo, isev im<br />

doneze viyo... ar minda daSveba. cxovreba<br />

balansia, Zalian zemoT asvlac saSiSia...<br />

rac ufro zemoT xar, ufro mwared ecemi<br />

Zirs.<br />

am limitirebul profesiaSi mxolod<br />

da mxolod janmrTelobaze nerviulob.<br />

miT umetes, roca 35 wels gadaabijeb. Sen<br />

xom wlebis manZilze, sakuTari sxeuls<br />

yoveldRiurad Zalas atandi. swored am<br />

asakSi, roca warmatebis mwvervals aRwev,<br />

aTasi SemoTavazeba da gegma gaqvs... Sen<br />

aRar SegiZlia, es saSinelebaa. bevrs damarTnia<br />

ase.<br />

zedmetad viCqare 30 wlis asakSi, roca<br />

kviraSi Svidi speqtakli mqonda da amis<br />

gamo, fexis travma miviRe. am travmis Sedegad,<br />

dRes veRar vcekvav `romeo da ju-<br />

166 cxeli Sokoladi<br />

lietas”, `manonis”, sadac oqros jariskaci<br />

`maknatuna” ki ar xar, aramed iq cocxlob<br />

scenaze. zedmetad vCqarobdi. es sul Cveni<br />

ambiciebia... adamians ambicia yovelTvis Tan<br />

sdevs, janmrTeloba ki yovelTvis rkinis ar<br />

aris...<br />

sxvaTa Soris, roca Camovedi, axla gamaxsenda<br />

es ucnauri SegrZneba... Zalian ambiciuri<br />

bavSvi viyavi. gulis siRrmeSi yovelTvis<br />

vicodi, rom cxovrebaSi bevrs SevZlebdi,<br />

bevrs mivaRwevdi. pataraobisas, TeatrSi Camosul<br />

varskvlavebs vxedavdi... vuyurebdi<br />

da vfiqrobdi: `me ukeTesi viqnebi” da es ma-<br />

Sin, roca amis perspeqtiva, faqtobrivad, ar<br />

arsebobda. maSin ideali Wabukiani iyo _ ai,<br />

man xom SeZlo. hoda, mec SevZleb... karieras<br />

yovelTvis strategiulad vawyobdi. raRac<br />

momentSi mivxvdi, rom cxovrebaSi mTavaria<br />

swored gaanawilo SesaZleblobebi. peterburgSi<br />

swavlisas vicodi, rodis unda wamovsuliyavi.<br />

axali Casuli, yvelas ise vuyurebdi,<br />

rogorc did varskvlavebs, magram<br />

erT weliwadSi mivxvdi, rom maT gavuswari<br />

da wavedi, wavedi berlinSi. ori weli iq viyavi<br />

da vicodi, rom saWiroa niu iorki, balanCini.<br />

8 wlis mere mivxvdi, rom Semdgomi<br />

ganviTareba aucilebeli iyo da londonSi<br />

gavemgzavre. Royal ballet-Si makmilanis speqtaklebs<br />

pirvelwyarodan vswavlobdi da<br />

vcekvavdi.<br />

bunebrivi monacemebi, Sromis unari, patiosneba,<br />

disciplina, bedi da sworad Ser-<br />

Ceuli pedagogebi _ esaa is, rac yvelaferSi<br />

damexmara. ho, rac mTavaria, adamiani, romelic<br />

mudam Cems gverdiT iyo, romelmac<br />

Cems gamo yvelaferze uari Tqva _ dedaCemi<br />

galiaa. ici, zogjer mSobelsa da Svils<br />

Soris raRac urTierToba myardeba. deda,<br />

ase vTqvaT, ver Sedga cxovrebaSi da yvelaferi<br />

genetikurad gadmomca: talanti, artistizmi.<br />

am ritmiT cxovreba _ ganrigiT cxovrebas<br />

hgavs, anu roca “NYCB”-Si kviraSi Svid<br />

speqtakls vcekvavdi, arafrisTvis mecala,<br />

saerTod aRarafrisTvis. galia yovel-<br />

Tvis CemTanaa da yvelafers agvarebs, rac<br />

cxovrebisTvis aucilebelia da risTvisac<br />

arasdros mrCeba dro.“<br />

gamarjoba, me igor zelenski var<br />

_ `baleti cxovrebaa, yvelaferi mis gar-<br />

Semo trialebs. amitom ar miyvars, roca mekiTxebian<br />

_ “Tqveni hobi?”, an “ras akeTebT<br />

Tavisufal dros?”, “ra aris Tavisufali<br />

dro?”. kostiumebis Sekerva, telefonis zarebi,<br />

samomavlo gegmebi da dasagegmi speqtaklebi,<br />

aucilebeli masaJi, Terapia. sxva<br />

dro ar maqvs da arc minda. fexi mawuxebs,<br />

SemeZlo ar Camovsuliyavi da erTi kviriT<br />

havaize wavsuliyavi dasasveneblad, magram<br />

ara!<br />

axlaxans niu iorkidan Camovedi, aqedan<br />

peterburgSi mivdivar, sadac `gedis tbis”<br />

Cawera maqvs. Caval da muSaobas viwyeb, imitom,<br />

rom dRes `apolons” Tu icekveb, xval<br />

sxva speqtaklze, magaliTad `baiaderkaze”,<br />

repeticiis gareSe ver gaxval. iq sul sxva<br />

energia gWirdeba. ici ra aris dasveneba?<br />

roca varjiSob, ar gtkiva da ubralod varjiSob,<br />

emzadebi, formaSi Sedixar. es cekvaze<br />

magaria.<br />

baleti? es iseTi jojoxeTuri profesiaa,<br />

rom vici, Cems Svils arasodes Seviyvan<br />

baletze!<br />

dRes bevri kargi qoreografia. magram<br />

yovelTvis martivi ar aris, didi sufris<br />

nawili gaxde, Sexvide dasSi da Tqva gamarjoba,<br />

me igor zelenski var, mec momeciT<br />

roli... Tanamedrove balets kidev is sir-<br />

Tule axlavs, rom zogierTis mayureblamde<br />

mitana Zalian rTulia. bevri qoreografi<br />

sakuTar Tavze zrunavs. rac ufro magaria<br />

qoreografi, miT ufro rTulia xmis miwvdena...<br />

3-4 weli elodebi, rigSi xar...<br />

bevri, vinc `apoloni” Cemi SesrulebiT<br />

naxa, albaT sxvanairad icekvebs, imitom,<br />

rom peterburgSi didi Taoba aRvzarde.<br />

ici rogor? Cems cekvas uyurebdnen. o, zelenskis<br />

SeuZlia, ese igi, Cvenc SevZlebT...<br />

giyureben, niuansebs swavloben... dRes meti<br />

SesaZleblobebia. Cems dros ase ar iyo, yvelaferi<br />

ufro SezRuduli iyo. rac ucxoeT-<br />

Si saswavleblad wavedi, vicodi, rame rom<br />

yofiliyo, iq davrCebodi.”<br />

saxli? me is ar maqvs<br />

_ `saxli? Cemi saxli? saxli ar maqvs. yvel-<br />

gan maqvs binebi, magram saxli _ ara. ra aris<br />

saxli? meore naxevari, Svilebi... 36 wlis<br />

asakSi amas moklebuli var. wlebis manZilze,<br />

Zalian bevri gaveci imisaTvis, rom qveynidan<br />

qveyanaSi, erTi wamyvani scenidan meore did<br />

scenaze mecekva. roca klaselebs vnaxulob,<br />

RmerTo... maT yvelas 17-18 wlis Svilebi hyavT.<br />

magram adamiani xom sul raRacas iRebs<br />

msxverplad?! mec ase var. ojaxi rom mqonoda,<br />

amdens ver SevZlebdi, SezRuduli viqnebodi.<br />

axla araferi makavebs, Cavjdebi TviTmfrinavSi<br />

da niu iorkSi var, meore dRes<br />

isev, da rio de JaneiroSi var, zeg _ tokio-<br />

Si... ici, rogori mama viqnebi?... rbil skamSi<br />

Camjdari, Cibuxs rom moukidebs da bavSvebs<br />

etyvis: `bavSvebo, iciT ramdeni rame maqvs<br />

TqvenTvis mosayoli...”


kanis kinofestivali<br />

pirveli qarTuli Jurnali kinos Sesaxeb<br />

ikiTxeT ivnisidan!


musika<br />

DIRTY PRETTY THINGS - WATERLOO TO ANYWHERE<br />

jgufi Dirty Pretty Things oficialurad<br />

2005 wlis seqtemberSi,<br />

jguf The Libertines-is vokalistis,<br />

Carl Barat-is mier daarsda, mas Semdeg,<br />

rac 2004 wels The Libertines<br />

daiSala da Carl Barat-sa da Pete<br />

Doherty-s Soris uTanxmoeba moxda.<br />

imave wels, Barat-ma basistma - Didz<br />

Hammond-ma, dramerma Gary Powell-ma<br />

da gitaristma Anthony Rossomondom<br />

studia Vertigo Records-Tan xelSekruleba<br />

dades da kaliforniaSi,<br />

prodiuser Dave Sardy-sTan erTad<br />

(romelic aseve Oasis-is Don’t Believe<br />

the Truth-ze muSobda), pirveli albomis<br />

Cawera daiwyes.<br />

2006 wels, maTi pirveli singli<br />

“Bang Bang You’re Dead” gamodis, romelic<br />

britanuli Cartebis mexuTe<br />

adgils ikavebs. mas mosdevs meore<br />

singli, saxelwodebiT “Dead Wood”.<br />

2006 wlis 7 maiss ki sadebiuto<br />

alboms Waterloo to Anywhere-s uSveben.<br />

albomi sakmaod kargi mosasmenia.<br />

gansakuTrebiT simRerebi: “You<br />

Fucking Love It” da “Bang Bang You’re<br />

Dead”. es albomi, albaT, yvelas<br />

moewoneba, visac The Babyshambles da<br />

The Libertines mowons.<br />

168 cxeli Sokoladi<br />

avtori: giorgi mari<br />

RED HOT CHILI PEPPERS - STADIUM ARCADIUM<br />

Stadium Arcadium _ ase ewodeba<br />

jguf Red Hot Chili Peppers-is mecxre<br />

studiur alboms, romelic<br />

2006 wlis 8 maiss gamovida. Tavidan,<br />

albomi sam sxvadasxva diskad<br />

unda gamosuliyo, magram sabolood<br />

mainc (Double CD) ordiskian<br />

alboms dasjerdnen, romelSic 28<br />

simRera Sevida. 38 simReriani trilogiidan<br />

darCenili aTi simRera<br />

ki, B-side-ebis saxiT, Single CD-ebSi<br />

gadanawildeba. (magaliTad, singl<br />

Dani California-Si damatebiTi sami simRera).<br />

es namdvilad ar aris Red Hot Chili<br />

Peppers-is saukeTeso albomi. am albomis<br />

mTavari problema, Cemi azriT,<br />

aris is, rom masSi bevri arcTu ise<br />

kargi simReraa, romelTa gareSec<br />

albaT ukeTesi iqneboda. Tumca<br />

aris simRerebi, romelTa mosmenac<br />

namdvilad Rirs. magaliTad: “Dani<br />

California”, “Charlie”, “She’s Only 18” da<br />

“Storm in a Teacup”.<br />

SIGUR ROS - TAKK<br />

Sigur Ros aris islandiuri post-rock<br />

jgufi, klasikuri da minimalisturi<br />

elementebiT. (Sigur Ros islandiurad<br />

gamarjvebis vards niSnavs).<br />

jgufi 1994 wels daarsda. 1997<br />

wels gamodis maTi pirveli albomi,<br />

saxelwodebiT Von (hope), 1998 wels<br />

ki _ remix-ebis koleqcia. 1999 wels<br />

uSveben mesame alboms Agaetis Byrjun<br />

da ematebaT axali wevri Kkjarten<br />

Sveinsson-i. 2002 wels gamodis jgufis<br />

meoTxe albomi, romelic wina<br />

albomebTan SedarebiT, ufro warmatebuli<br />

aRmoCnda da britaneTis<br />

CartebSi 25-e adgili daikava. yvelaze<br />

warmatebuli ki mexuTe studiuri<br />

albomi Takk gamodga, romelic<br />

mTels evropaSi 800 000-iani<br />

tiraJiT gaiyida. albomi Takk Tavidan<br />

2005 wlis noemberSi, xolo<br />

Semdeg Tavidan gamouSves 2006<br />

wels. mTlianobaSi, albomi Zalian<br />

sainteresoa. SedarebiT verafers<br />

Sevadareb, Tumca Radiohead-uri da<br />

Mogwai-uri elementebic igrZnoba.<br />

magram jobia es yvelaferi TviTon<br />

msmenelma gaarkvios.


#2, maisi 2006, musikaluri Jurnali ozoni, fasi 2 lari<br />

klaberis dRiurebi<br />

ra xdeboda gasul Tves<br />

qarTul klubebSi<br />

Red Hot Chili Peppers<br />

Stadium Arcadium<br />

ozonis verdiqti<br />

pirveli qarTuli musikaluri Jurnali<br />

yoveli Tvis 10 ricxvSi<br />

www.ozoni.ge


ecenzia avtori: daviT maRraZe<br />

volandi _ oleg basilaSvili<br />

pilate _ kiril lavrovi<br />

margarita _ ana kovalCuki (Тайны<br />

следствия)<br />

ieSua _ sergei bezrukovi (Бригада, Есенин)<br />

ostati _ aleqsandr galibini (Шестой)<br />

fagoti _ aleqsandr abdulovi<br />

azazelo _ aleqsandr filipenko<br />

В белом плаще с кровавым подбоем...<br />

Свежесть бывает только одна - первая, она<br />

же и последняя... разве я позволил бы<br />

себе налить даме водки? Это чистый спирт!...<br />

Никогда и ничего не просите, и в особенности<br />

у тех, кто сильнее вас. Сами предложат и<br />

сами все дадут!... Квартирный вопрос только<br />

испортил их... Рукописи не горят...<br />

mixail bulgakovis mier 30-ian wlebSi<br />

Seqmnil Sedevrze bevri iTqva, daiwera<br />

da is araerTxel wakiTxula. Tu jer kidev<br />

ar wagikiTxavT es romani, aucileblad<br />

waikiTxeT. Tu rusul enas blokadas<br />

ucxadebT, gasagebi mizezebis gamo,<br />

maSin aiReT romanis qarTuli Targmani,<br />

inglisuri, germanuli, espanuri, an sulac,<br />

italiuri da... gadadeT gverdze,<br />

isev rusuls mokideT xeli da original-<br />

Si waikiTxeT.<br />

romanis ekranizacia bevr reJisors<br />

170 cxeli Sokoladi<br />

xelnawerebi ar iwvian _ arc firi daiwveba<br />

МАСТЕР И МАРГАРИТА teleekranze<br />

surda, magram veravin bedavda. vinc gabeda,<br />

araferi gamouvida. ase magaliTad,<br />

iuri karas 1994 wels gadaRebuli filmi<br />

prodiuserebma daiwunes da Taroze<br />

Semodes. magram 2006 wels, ruseTis telearxze<br />

Россия gamovida rusi reJisoris<br />

da scenaristis, vladimer bortkos aTseriani<br />

telefilmi. bortkos mier romanis<br />

ekranizaciis Sesaxeb, ramdenime wlis win<br />

gaxda cnobili da im dRidan moyolebuli,<br />

bevri versia movismineT imis Sesaxeb,<br />

Tu rogori gamova filmi; gaSiSvldeba<br />

Tu ara margarita; rogor `gaacocxleben~<br />

kata behemots; vin iTamaSebs ieSuas,<br />

pilates, margaritas da, rac mTavaria,<br />

Tavad volands. telefilmi Tavidanve<br />

sezonis movlenad iqca. mas uyurebda<br />

yvela da yvelgan. dila wina dRes nanaxi<br />

seriis garCeviT da STabeWdilebebis gaziarebiT<br />

iwyeboda.<br />

dameTanxmebiT, rom bulgakovis Sedevris<br />

nebismieri ekranizacia uaryofiTi<br />

SefasebisTvisaa ganwiruli. gansxvaveba<br />

mxolod kritikis tonSi da kritikosTa<br />

agresiaSi iqneba. arc bortkos filmis<br />

kritikaa rTuli. marTalia, filmis kritikosebi,<br />

sabednierod, umowyalobiT ar<br />

gamoirCeodnen, magram mainc gulmodgined<br />

da SemarTebiT Seudgnen filmis dacxrilvas.<br />

savsebiT samarTlianad, yvelaze meti<br />

kritika kiril lavrovis pilates Sexvda.<br />

lavrovis pilate “keTili adamiania”,<br />

moxucebuli, cxovrebisgan da Tavis tkivilisgan<br />

daRlili berikaci romelic<br />

male pensiaze gava da SeZulebul qalaqs<br />

datovebs. igemoni ki arsad Cans. arsad<br />

Cans Пилат Понтийский, всадник Золотое<br />

Копье. SeiZleba es finalisTvis mzadebaa,<br />

sadac pilate erTgvar aRsarebas abarebs<br />

ieSuas, mTvaris sxivze gavlisas, magram<br />

manamde prokuratorma is unda gaasamar-<br />

Tlos da amiT istoria Seqmnas. manamde<br />

unda davinaxoT, rogor ...закричал Пилат<br />

таким страшным голосом, что Иешуа<br />

отшатнулся. lavrovs aSkarad aklia pilates<br />

brazi, omaxiani xma da fizikuri<br />

siZliere, asakze rom araferi vTqvaT.<br />

lavrovis niWi da gamocdileba sakmarisi<br />

ar aris aSkara fizikuri Seusabamobis<br />

dasafarad.<br />

pilatesi ar iyos, volandsac ar awyenda<br />

wlebis Camoyra. patriarqis tborebze<br />

basilaSvilis gamoCenisas, TvalSisacemia<br />

misi sibere. isic ki SeumCneveli rCeba,<br />

rom mas bereti ar axuravs. magram,<br />

vuyurebT films da vrwmundebiT, rom<br />

basilaSvili Tavisi saqmis ostatia _<br />

umaRlesi rangis artisti. icis, rogor<br />

iTamaSos micemuli roli. meore, mesame


kadri da maSinve ikargeba asakisgan gamowveuli<br />

diskomforti. marTalia, rodesac<br />

mejlisis bolos volandi margaritas<br />

mosasxams Camoxdis da margos SiSvel<br />

sxeuls vixilavT, Tvalic da gulic<br />

iTxovs, rom volandi ufro axalgazrda<br />

iyos. basilaSvilis volandSi aSkarad<br />

Cans demonuri sawyisi. keTili, bulgakovuri<br />

demoni _ Я часть той силы, что вечно<br />

хочет зла и вечно совершает благо. bulgakovis<br />

mier interpretirebuli goeTes<br />

mefistofelis sityvebiT, basilaSvili<br />

gvanaxebs borotebas, romelic, Cvenda<br />

gasaxarad, Tavisive xeliT Seqmnil meore<br />

borotebas sjis.<br />

volandis mier aris Seqmnili margaritac.<br />

margarita _ eleganturi, lamazi,<br />

Wkviani alqaji SeiZleba sxva msaxiobs<br />

ukeT eTamaSa, magram ana kovalCukis margarita<br />

filmSi iseTia, rogoric warmogvedgina.<br />

azazelos malamos wyalobiT<br />

gaalqajebul margoSi kargad Cans eSmakis<br />

mejlisis dedofali _ amayi, SiSveli,<br />

gaborotebuli alqaji, romelic qmarsac<br />

Ralatobs da aRtacebuli arbevs<br />

literator-kritikosTa kabinetebs da<br />

saxlebs. aranairi mowyaleba da Secodeba.<br />

is mxolod ostatze da sakuTar Tavze<br />

zrunavs. fridasac imitom exmareba,<br />

rom daudevrad misca piroba da Tu ar<br />

Seusrulebs, mTeli cxovreba mosveneba<br />

ar eqneba. margaritas orseriani siSiSvle<br />

da moskovis Tavze, cocxze amxedrebuli<br />

frenac kargad aris gadaRebuli.<br />

marTalia, mas hari poteriviT kvidiCis<br />

TamaSi gauWirdeba, magram kompiuteruli<br />

grafika rusuli telefilmisTvis<br />

misaRebi xarisxisaa da dabalxarisxiani<br />

efeqtis STabeWdilebas ar tovebs.<br />

ostats siRrme akliao, ambobT Tqven.<br />

SeiZleba ar gekamaTebiT. miuxedavad imisa,<br />

rom tipaJi sworadaa SerCeuli, gmiri<br />

ar gamovida. ar vici, visi bralia _<br />

reJisoris Tu msaxiobis; albaT ufro<br />

msaxiobis. magram vin Tqva, rom ostati<br />

Rrma unda iyos? vinc romanis Seqmnis istorias<br />

icnobs, ecodineba, rom ostatis<br />

gmiri weris procesSi Seiqmna. romani pilateze<br />

xom Tavad volandis dawerilia<br />

da ara ostatis. imitomac ar iwvian xelnawerebi.<br />

volandia Semqmneli da ara ostati<br />

da swored volandi unda iyos Rrma<br />

da filosofiuri. da saerTod, ratom<br />

veZebT sulierad daavadebul adamianSi<br />

siRrmes? xolo Tu ostatis siRrme aseTi<br />

aucilebelia, ratom ver vpoulobT? is<br />

avtori: daviT maRraZe recenzia<br />

xom filmSi ieSuas xmiT laparakobs (ostats<br />

bezrukovi axmovanebs). Tu ieSuaSi<br />

xedavT siRrmes, maSin ostatSic unda<br />

dainaxoT.<br />

ieSuasac akliao siRrme, mpasuxobT<br />

Tqven. es ieso ki ara, “brigadiri” saSa<br />

belia, sayvedurobT reJisors. nuTu? da<br />

ratom eZebT iesos sibrZnes mis sxeulSi,<br />

kunTebSi an xmaSi? mTavari xom sityvebia.<br />

mousmineT mis sityvebs da sibrZnesac<br />

gaigebT. anda, ratom gindaT ieSua ha nocriSi<br />

ieso dainaxoT? ieSua erTi ubralo<br />

durgali iyo, ieso ki RvTis Svilia.<br />

ar vici, cdilobda Tu ara bezrukovi<br />

iesos TamaSs, magram ieSuas roli kargad<br />

gamouvida. is ar aris kriminali saSa<br />

beli da arc xuligani poeti esenini _<br />

ubralo filosofosi ieSua ha nocria.<br />

vladimer bortkos filmSi Semohyavs<br />

romanSi ararsebuli personaJi _ “adamiani<br />

frenCSi”. mas gafti TamaSobs. es misi<br />

meore rolia filmSi _ pirveli kaifaa.<br />

gaftis orive gmiri, “adamiani frenCSi”<br />

da kaifac, Tavisi reJimis sadarajoze<br />

dgas da cdiloben, qveyana `areulobisgan~<br />

daicavan. usaxelo “adamiani frenC-<br />

Si” saxasiaTo personaJia, romelic 20iani<br />

wlebis НКВД-s Cinosans mogvagonebs.<br />

is erTgvari krebiTi saxea imdroindeli<br />

terorisa da reJimis. sagulisxmoa, rom<br />

gafti, romelic, svaTa Soris, reJisor<br />

karas warumatebel ekranizaciaSi Tavad<br />

volands TamaSobs, qarTuli aqcentiT<br />

laparakobs da mas pensne amSvenebs.<br />

stalinze da lavrenti pavloviCze ase-<br />

Ti aSkara miniSneba gasagebia. miuxedav<br />

imisa, rom 20-ian wlebSi beria jer kidev<br />

TbilisSi iyo, saxasiaTo rolisTvis<br />

kargad cnobili personaJi amjobines.<br />

derJinskisTvis gviania, menJinskis, eJovs<br />

da iagodas cota Tu icnobs, xolo<br />

qarTuli aqcenti da pensne yvelasTvis<br />

kargad nacnobia. raRa dagimaloT da, am<br />

personaJis SemoyvaniT, films araferi<br />

Seemata, zedmetad gawelili bolo ori<br />

seriis garda.<br />

miuxedavad yvelafrisa, filmi dadebiTad<br />

unda Sefasdes. es xom mxolod da<br />

mxolod ilustraciaa; kargad gakeTebuli<br />

ilustracia, romelic gadaRebulia<br />

romanis mkiTxvelisTvis; mkiTxvelis, romelic<br />

7 saaTis ganmavlobaSi Tvals adevnebs<br />

moskovsa da ieruSalaimSi ganviTarebul<br />

movlenebs da Tan miyveba wignis<br />

furclebs, romlebic TiTqmis zepirad<br />

icis. am filmis kritikosebi waugebel<br />

partias TamaSoben, radgan sayovelTaod<br />

cnobili da sayvareli nawarmoebis ekranizaciis<br />

kritika advilia. gamudmebiT<br />

SeiZleba vidaoT imaze, rom reJisorma<br />

nawarmoebs gadauxvia; rom margo…ise-<br />

Ti ar aris; rom pilate da volandi,<br />

sul cota, 20 wliT axalgazrdebi unda<br />

iyvnen; rom kata behemoti wignSi katisebur<br />

msuqan kacad gardaiqceva; rom adamiani<br />

frenCi arafer SuaSia da rom banditi<br />

saSa beli ar unda iyos ieSua; rom<br />

filmSi saTanadod ar Cans pilates da<br />

ieSuas urTierToba da problema da ase<br />

Semdeg… magram, Cven xom swored eg gvinda.<br />

Cven isedac viciT, rogoria margo da<br />

fagoti, volandi da „Cekisti“ afraniusi<br />

(romelic basilaSvilis wyalobiT, volandis<br />

xmiT laparakobs); rogor tkioda<br />

Tavi pilates da awuxebda vardis zeTis<br />

surneli. Cven es viciT, imitom, rom mxolod<br />

ilustracias vuyurebT da mTavars<br />

wignSi vkiTxulobT. filmi saSualebas<br />

gvaZlevs vikamaToT, SecdomiT naTqvami<br />

frazis gamoWeriT Tavi moviwonoT,<br />

argumentebi moviyvanoT gmirebis da<br />

msaxiobebis Seufereblobis da, piriqiT,<br />

Sesaferisobis Sesaxeb; davubrundeT wigns<br />

da kidev erTxel davrwmundeT, rom<br />

reJisorze ukeT gvesmis romani.<br />

reJisors, iseve rogorc msaxiobebs,<br />

eyoT simamace, xeli moekidaT ekranizaciisaTvis<br />

da Tavi gaewiraT kritikisaTvis,<br />

CvenTvis, sakuTari TavisaTvis,<br />

romanisaTvis. filmi gadaRebulia romanis<br />

mkiTxvelisTvis da nawarmoebis siyvaruliT<br />

da pativiscemiTaa gamsWvaluli.<br />

misi yurebisas, iseTi STabeWdileba<br />

iqmneba, TiTqos, mowiwebis gamosaxatad,<br />

msaxiobebi odnav ixrebian. diax, reJisori<br />

maqsimalurad cdilobs, sityvasityviT<br />

gayves nawarmoebs (zogierT CanarTs Tu<br />

ar gaviTvaliswinebT) da aq ikargeba misi,<br />

rogorc reJisoris Tavisufleba, magram<br />

es xom mxolod ilustraciaa, kargad<br />

gakeTebuli ilustracia.<br />

dabolos...<br />

Zalianac nu daiZabebiT. ubralod, Car-<br />

TeT televizori da uyureT films, miuxedavad<br />

imisa, gaqvT Tu ara wakiTxuli romani.<br />

saRamo xans sayureblad mSvenieri<br />

filmia da saWiro ar aris bevri filosofia,<br />

CaRrmaveba da dafiqreba imaze, Tu vin,<br />

sad, ratom, rodis da rogor... Подумаешь,<br />

бином Ньютона!...<br />

cxeli Sokoladi 171


filmebi<br />

dabruneba<br />

sad: kinoTeatri `amirani”<br />

rodis: ivnisi<br />

reJisori: pedro almodovari<br />

yuradReba: almodovaris fanebs!!!<br />

`barSi sauzmisas, viRac momiaxlovda.<br />

_ gamarjoba, iciT, samjer maqvs nanaxi<br />

`cudi aRzrda”.<br />

_ marTla? Zalian sasiamovnoa (madloba gadavuxade,<br />

rogorc saerTod vakeTeb xolme).<br />

_ iciT, pirvelad rom vuyurebdi, CameZina...<br />

_ ase mosawyeni iyo?<br />

_ araa... ubralod, ratomRac samivejer ase<br />

momivida. hoda, axla DVD-s velodebi, rom<br />

viyido da wynarad, saxlSi vnaxo...<br />

didi xnis dialogis Semdeg, spontanuri<br />

fani wavida da me ofisSi davbrundi, sadac<br />

scenaristTan da sam qalTan: penelope kruz-<br />

Tan, karmen maurasTan da lola dueniasTan<br />

mqonda Sexvedra.”<br />

es pedro almodovaris dRiuris fragmentia;<br />

im dRiuris, romelSic axali filmis,<br />

`dabrunebis” yvela niuansze da detalzea<br />

saubari.<br />

wlevandel kanis kinofestivalze, mTavari<br />

prizis, `oqros palmis rtos” mosapoveblad,<br />

`dabruneba” sofia kopolas, aki kaurismekis,<br />

nani moretis da ken louCis filmebTan er-<br />

Tad ibrZolebs. im droisTvis, roca Cveni<br />

Jurnali sapatio adgils daikavebs Tqvens<br />

magidaze, Tqvenc da mec gamarjvebulis vinaoba<br />

ukve gvecodineba.<br />

magram... Tu zemoT gamotanili saTauris<br />

kategoriaSi gadixarT, ivnisis bolos, pedro<br />

almodovaris axali filmis sanaxavad<br />

`palmis rtos” qona-ar qona srulebiTac ar<br />

SegviSlis xels, ara?!<br />

172 cxeli Sokoladi<br />

avtori: salome kikaleiSvili<br />

poseidoni<br />

sad: kinoTetri `amirani”<br />

rodis: ivnisi<br />

reJisori: volfgang pitersoni<br />

erTi kviris manZilze Semosuli TanxebiT,<br />

es filmi sul raRac sami milioniT CamorCeba<br />

`misia Seusrulebelia 3”-s da sul mcired<br />

xanSi, is erT-erTi yvelaze Semosavliani<br />

filmi gaxda.<br />

marTali giTxraT, filmis ZiriTadi,<br />

kulminaciuri nawilis dawyebamde, dids<br />

verafers aswreb, garda imisa, rom igeb,<br />

vin visi sayvarelia, vin visi boifrendia<br />

da a.S. da a.S.<br />

ambavi erT didebul lainerze xdeba, romelic<br />

axali wlis damdegs, atlantis okeaneSi<br />

Securdeba. ise... Securdeba da Sigve dar-<br />

Ceba. eg rogor? rogor da xom ici, ubedureba<br />

maSin modis, roca amas yvelaze naklebad<br />

moelio. hoda, maSin, roca mgzavrebi,<br />

Sampanurebis gaxsnas da lamaz-lamazi samosiT<br />

erTmaneTTan pranWvas daiwyeben, lainers<br />

atlantis okeanis erTi ganrisxebuli<br />

da uzarmazari talRa daatydeba Tavs. mere<br />

ki yvelaferi ise moxdeba, rogorc filmis<br />

reJisors da prodiuserebs undaT, rogorc<br />

Tqveni aRelvebisTvis da filmSi maqsimalurad<br />

CarTvisTvis iqneba saWiro. uSvelebeli<br />

laineri ramdenime wamSi amotrialdeba<br />

da fskerze iwyebs daSvebas. vinc gadarCa,<br />

Svelis saTxovnelad, aqeT-iqiT iwyebs uSedego<br />

sirbils; xolo ramdenime, sul TiTze<br />

CamosaTvleli iRbliani lucky man-ebi, gaer-<br />

Tiandebian da stiqiasTan sakuTari ZalebiT<br />

Seecdebian gamklavebas.<br />

P.S. ar vici, ram STaagona didi talRis ideiT<br />

volfgang pitersoni... Sri-lankaze Tu iyo ma-<br />

Sin...<br />

SILENT HILL<br />

sad: kinoTeatri `amirani”<br />

rodis: ivnisi<br />

reJisori: qristof hansi<br />

dResdReobiT, kompiuteruli TamaSebis<br />

ekranizacia Zalian popularuli da momgebiani<br />

saqme gaxda. aba raa... warmoidgine, mTeli<br />

dRe kompiuterTan zixar, xan msoflio<br />

borotebas ebrZvi da xan ukanasknel terorists<br />

afeTqeb naRmze... da ra xdeba uceb?<br />

televiziiT igeb, sayvareli TamaSis ekranizaciis<br />

Sesaxeb da... salarosTan, bileTis<br />

sayidlad rigic mzadaa. Tu imasac gaviTvaliswinebT,<br />

dReSi ra raodenobis axalgazrda<br />

aWers kompiuteris up and down Rilakebs<br />

TiTebs, Tavisuflad SeiZleba iTqvas, rom<br />

prodiuserTa mizani miRweulia. amitomac...<br />

`Cveni saitis erTgulo momxmarebelo!<br />

umorCilesad gTxovT, Tu ki raime informacias<br />

moipovebT film Silent Hill-is Sesaxeb,<br />

dauyovnebliv gvacnobeT. gamomigzavneT meilze<br />

an forumis saSualebiT. gelodebiT...”<br />

_ es mesiji erTma erTgulma Silent Hill-istma<br />

internetSi ganaTavsa; oRond manamde, sanam<br />

holivuds axali `uJasi”, odesRac kompiuteruli<br />

TamaSi da dRes ukve saSinel Trilerad<br />

aRiarebuli filmi Seemateboda.<br />

avadmyofi gogona Seronis gadasarCenad,<br />

mamisgan malulad, deda mis sxva qalaqSi,<br />

mkurnalTan wayvanas gadawyvets. gzaSi avariaSi<br />

moxvdebian, ris Semdegac... mokled,<br />

bevri nisli, gaurkveveli warmoSobis xmebi,<br />

ucnaur, ararealur qalaq Silent Hill-Si gamqrali<br />

bavSvi, qalaqis ucnauri binadarni,<br />

bavSvad gadaqceuli demoni da dausrulebeli<br />

fsiqologiuri koSmari gelodebaT.


15 saukeTeso qarTuli<br />

moTxroba - 2005<br />

“bakur sulakauris gamomcemloba”<br />

2006 w.<br />

am krebulis gamosvla yovelwliur da-<br />

jildoebasTan aris xolme dakavSirebuli<br />

da avtorebsac da maT mkiTxvelebsac amitom<br />

gansakuTrebiT uxariaT. bakur sulakauris<br />

gamomcemlobis wlevandel konkursze<br />

tradiciulad 15 saukeTeso moTxrobidan<br />

sami saukeTeso gamovlinda: kote jandieri<br />

(“globalizacia”), nikuSa anTaZe (“ramdenime<br />

erTi gakveTili) da ana korZaia-samadaSvili<br />

(“istoriuli mexsiereba”). es sami moTxroba<br />

marTlac gamorCeulia, Tumca, sxva cnobili<br />

avtorebis teqstebic aranaklebi interesiT<br />

ikiTxeba. bevr maTgans mkiTxveli ukve icnobs,<br />

radgan moTxrobebi krebulSi gaerTianebamde<br />

sxvadasxva qarTul Jurnal-gazeTeb-<br />

Si ibeWdeboda: “alternativaSi”, “wignebSi”,<br />

“parnasSi”, “arilSi”, “literaturul palitraSi”,<br />

“axal saukuneSi”.<br />

rogorc krebulis Semdgenlebi acxadeben,<br />

wigns obieqturobis pretenzia ar aqvs.<br />

ubralod, isini ecadnen, periodul presaSi<br />

gamoqveynebuli teqstebidan saukeTesoebi<br />

aerCiaT da Semdeg wignSi anbanis mixedviT<br />

daelagebinaT.<br />

“15 saukeTeso” wels meoTxed gamovida, sami<br />

saukeTeso moTxrobis avtorebi ki wels meored<br />

dajildovdnen. gadaxedeT wigns, raTa<br />

ar CamorCeT Tqvens Tanamedrove mwerlebs<br />

da Temebs, romlebic maT awuxebT.<br />

`uzarmazari bazari~<br />

beso xvedeliZe<br />

romani<br />

“palitra”<br />

2006 w.<br />

kale – gulgaCerebuli, damTavrebuli,<br />

jinsebSi, Tvalebze Savi saTvaliT. is piraRma<br />

gdia, gauparsav saxeze RimilSemxmari,<br />

miyruebul quCaSi, qarebis quCas rom eZaxian<br />

da iSviaTi romaa iq araTu manqana, gamvlelic<br />

ki... _ ase iwyeba romani da romanis<br />

pirvelive winadadebaSi mTavari gmiri mkvdaria.<br />

ucnauria. wesiT, ucnauradve unda<br />

gagrZeldes, ucnaurobis saukeTeso wamali<br />

ki – sizmaria. kiTxulob Semdeg gverdebs<br />

da marTlac exvevi sizmris intrigaSi. erTi<br />

da igive sizmari, romelsac sxvadasxva dros<br />

romanis sxvadasxva gmiri xedavs. Ramis CvenebebSic<br />

mTavari gmiri kalea _ swored is<br />

kale, romanis pirvelive frazaSi moklulad<br />

rom gamocxadda... ra xdeba? pasuxi Tavad<br />

ipoveT wignSi, romelic ise CagiTrevT, rom<br />

erT Cajdomaze bolomde wagakiTxebT Tavs.<br />

avtori ki – “sabas” laureati mwerali<br />

beso xvedeliZe – winaswar gvafrTxilebs:<br />

“uzarmazar bazarSi” xdeba ara is, rac<br />

“moxda”, aramed is, rac “SeiZleboda momxdariyo”;<br />

anu aq marTlac ucnaurad ezaveba<br />

erTmaneTs namdvili faqtebi da sizmrebi,<br />

deteqtivi da fantastika, absurdi da Trileri,<br />

melodrama da mistika. es yvelaferi<br />

erT uzarmazar bazarSi xdeba, romlis SesasvlelSic<br />

kales klaven. avtoris bolo<br />

survilic gaiTvaliswineT: “Tuki am wignis<br />

mkiTxvelTagan erTi mainc dauSvebs, rom es<br />

istoria SeiZleboda momxdariyo, maSin teqstma<br />

Tavisi funqcia da misia warmatebiT<br />

Seasrula”.<br />

avtori: Tamar babuaZe wignebi<br />

`mTvare finjanSi~<br />

mixeil anTaZe<br />

miniaturebi<br />

gamomcemloba “ena da kultura”<br />

2006 w.<br />

ase daemTxva Tu yvelaferi winaswar iyo<br />

gaTvlili, ver getyviT, magram faqtia –<br />

bolo ramdenime xanSi mixeil anTaZis wignebi<br />

maRaziebis Taroebze mravlad gamoCnda. jer<br />

iyo da “bakur sulakauris gamomcemlobam”<br />

xelaxla dastamba “cofi”, Semdeg ki erTmaneTs<br />

mohyva ori prezentacia: erTi _ mxatvar<br />

giorgi SavguliZis naxatebis TanxlebiT<br />

Sedgenili “dueti” da meore – miniaturebis<br />

krebuli “mTvare finjanSi”.<br />

finjanSi Cagdebuli mTvare ki uamravi tipis<br />

Canaxats aerTianebs. avtori maT Janris,<br />

ganwyobis, dReebis, politikis, geografiis,<br />

maTematikis da kidev bevri sxva, iumorSi gadawyvetili<br />

niSnis mixedviT ajgufebs. simbolistur<br />

etiudebs erTabzacianebi mosdevs,<br />

merea dasvenebis dReebi, siyvaruli da<br />

rusul-qarTuli urTierTobebi.<br />

mokled, esaa dRiuriviT dawerili wigni,<br />

wamieri fiqrebiT, mogonebebiT da miniaturebiT.<br />

amitom es teqstebi gansakuTrebiT<br />

intimuria Tavad mwerlisTvis, magram amave<br />

dros ise kargad aris dawerili da Sekruli,<br />

rom aucileblad zogaddeba da gexeba Senc.<br />

cxeli Sokoladi 173


adio ucnobis ambebi<br />

ukan, 1918-Si<br />

siurprizebi ise magrad miyvars, rom Tanabari siamovnebiT viReb xolme sulierebisganac da usuloebisganac,<br />

maT Soris, radiosganac. radio `ucnobi~ da TviTon ucnobi ki am siamovnebas arasdros makleben.<br />

amjerad isini Cemi da Cemnairebis gulis mosagebad, telekompania `imeds~ Seekvrnen, FM radiotalRebs<br />

gacdnen da gadawyvites, gulis siRrmeSi mimaluli patriotuli grZnobebi wamomitivtivon.<br />

26 maissa da saqarTvelos damoukideblobaze yoveldRe Tanabari gznebiT xom ver ifiqrebs kaci! arada,<br />

iseTi mniSvnelovani TariRia, rom visac warsulSi mogzauroba uyvars, 1918-Si, didi siamovnebiT dabrundeboda.<br />

studia `ucnobSi~ reJisor andro Wiaurelis mier damzadebuli filmi ki swored am epoqaSi gvpirdeba<br />

gadasvlas. filmi eTerSi 26 maiss gava. mTxrobeli _ gia gaCeCilaZe yvelafers gviambobs _ saxelmwifoebriobis<br />

aRdgenaze, im wels datrialebul peripetiebze, im adamianebze, vinc mTavar movlenebSi iyo<br />

CarTuli da vinc istoria Secvala. Txroba rom ufro saxaliso gaxdes, warsulSi mogzaurobis gancda ki<br />

_ ufro realuri _ gvanaxeben istoriul kadrebs, fotoebs, gagvaxseneben imdroindel presaSi gamoqveynebul<br />

analitikur da sainformacio statiebs da mogvasmenineben 20-iani wlebis hitebs. icodiT, rom aseTebi<br />

saerTod arsebobda? arada, damoukidebel saqarTvelos Tavisi Tanmxlebi `albomic~ hqonda. im droindel<br />

popularul simRerebs studia `ucnobis~ mier damzadebul filmSi Zveli da axali Taobis Tanamedrove<br />

qarTvelebi Seasruleben: iviko sayvareliZe, leqseni, gio xuciSvili, gia korkotaSvili, vaniko maWavariani,<br />

ucnobi, givi WiWinaZe, oRond, cxadia _ maSindel kostiumebSi gamowyobilni, maSindeli ganwyobiTa da<br />

anturaJiT...<br />

erTi sityviT, 1918-Si dauviwyari mogzauroba garantirebuli maqvs. imedia, Tqvenc gaiziarebT Cems<br />

patriotul aRtkinebas, me ki, reziumes saxiT, cotas waviamayeb da Cemi ufro didi siamayis mizezs gagimxelT:<br />

me viyavi is, vinc ojaxs 1918-is erTi didi saidumlo aRmovuCine: 26 maiss gaformebul saqarTvelos<br />

damoukideblobis aqtze Cems did babuas, vasil burjanaZes mouweria xeli... (CaTvaleT, rom am sami<br />

wertilis adgilas me, gulaCuyebuli, vtiri). ase rom, studia `ucnobis~ films piradi sentimentebiT savse<br />

davelodebi, Tqven ki, imedi maqvs, 1918-is gasaxseneblad zogadad patriotuli grZnobebic geyofaT da<br />

siamovnebiT gahyvebiT ucnobs im bednier weliwadSi samogzaurod, romelic, samwuxarod, Zalian xanmokle<br />

aRmoCnda...<br />

174 cxeli Sokoladi<br />

avtori: Tamar babuaZe


patara banki didi saqmeebisTvis<br />

ss “investbanki”<br />

lesia ukrainkas quCa #3, 0108 Tbilisi<br />

tel: 922536, 923780, 923781, faqsi: 922537<br />

info@investbank.ge<br />

www.investbank.ge

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!