qarTuli sazogadoeba da evropuli Rirebulebebi - CTC
qarTuli sazogadoeba da evropuli Rirebulebebi - CTC
qarTuli sazogadoeba da evropuli Rirebulebebi - CTC
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
irakli mWedliSvili<br />
<strong>da</strong> brbos “tvins urevdnen”, an provinciebSi SfoTsa <strong>da</strong> ganxeTqilebas<br />
Tesdnen.<br />
mkacrad centralizebulma aparatulma marTvam, romelic<br />
swored tomobriv-mxedruli simartivis gamo xalifatis aRmaval,<br />
<strong>da</strong>pyrobis periodSi Zalzed efeqturi aRmoCn<strong>da</strong>, sabolood<br />
arabuli imperiis stabiluri arseboba ver ganapiroba. xalifatis<br />
<strong>da</strong>susteba <strong>da</strong> <strong>da</strong>Sla metwilad biurokratiuli mar-<br />
Tvis araefeqturobam <strong>da</strong>, Sesabamisad, moxeleTa korumpirebulobam<br />
ganapiroba.<br />
rogorc Cans, arabuli aparatuli marTvis modeli safuZvlad<br />
aRmosavleT romis imperiis bizantiad transformirebasac<br />
<strong>da</strong>edo. Semosevebisa <strong>da</strong> omebis Sedegad <strong>da</strong>sustebuli <strong>da</strong> <strong>da</strong>pataravebuli<br />
aRmosavleT romis imperia sxva<strong>da</strong>sxva rjulis<br />
barbarosTa moZalebas gar<strong>da</strong> saomari <strong>da</strong>pirispirebisa, efeqturi<br />
marTviTac un<strong>da</strong> gamklavebo<strong>da</strong>. SemTxveviTi ar un<strong>da</strong> iyos<br />
isic, rom reforma swored xatTmebrZolma imperatorebma gaatares<br />
(VII saukunis meore naxevri<strong>da</strong>n).<br />
umetesi teritoriebisa, romelsac im drois aRmosavleT<br />
romis imperia (formalurad Tu nominalurad) flob<strong>da</strong>, yofili<br />
elinisturi samyaros nawils Seadgen<strong>da</strong> <strong>da</strong> amitomac aq, am<br />
sivrceSi, aRmosavlur <strong>da</strong> antikur-berZnul kulturaTa urTierTmorgebis<br />
pirveli (arc ise warmatebuli) gamocdileba ukve<br />
arsebob<strong>da</strong>. amas gar<strong>da</strong>, disonansi romaul kulturasa <strong>da</strong> saxelmwifo<br />
marTvis sistemaSi SemoWril, axlad<strong>da</strong>saxlebul tomebsac<br />
Semohqon<strong>da</strong>T.<br />
ase rom, aRmosavluri centralizebuli (despoturi) mar-<br />
Tvis sistemisaken ga<strong>da</strong>xra sruliad logikuri iyo _ regionebSi<br />
saxelmwifo moxeleTa <strong>da</strong>niSvnam, Temurma mmarTvelobam,<br />
adgilobrivi (maT Soris SemoWrili, barbarosuli) mosaxleobi<strong>da</strong>n<br />
rogorc ga<strong>da</strong>saxadebis akrefa, aseve, jaris Sevsebis<br />
problemis ga<strong>da</strong>Wrac uzrunvelyo.<br />
meore mxriv, umetesi mosaxleobisaTvis ucxo instituciis,<br />
eklesiis winaaRmdeg xatTmebrZoleobis droSis qveS warmarTulma<br />
Setevam ideologiurTan erTad pragmatuli Sedegic<br />
moitana _ monastrebsa <strong>da</strong> eklesiebs xatebTan <strong>da</strong> wmin<strong>da</strong><br />
nawilebTan erTad mamulebic CamoerTva. amas ki eklesiis rolisa<br />
<strong>da</strong> adgilis Sesusteba <strong>da</strong> misi “miwaze RvTis monacvle”<br />
imperatorisadmi sruli <strong>da</strong>qvemdebareba mohyva.<br />
centralizebuli marTvis aparatulma sistemam pirvel xanebSi<br />
bizantias, iseve rogorc Tavis droze arabul imperias,<br />
warmatebebi moutana _ X saukunisaTvis ara marto arabuli<br />
60