Jendeaurreko debateak euskaraz - b08normalkuntza

Sarrera
debateetan. Nahiz eta helduen hitz-txanda batzuk benetan luzeak izan, gutxitan egoten
da beste solaskide baten aldetik mozketarik.
Bronckartek (1996) dioenaren ildotik, hiztun batek bere komunikazio beharrak
asetzeko gehienetan jadanik eskura dituen testu-moldeetara jotzen du. Ideia hori lotua
dago hiztunak testu-moldeez egiten duen irudikatzearekin, hau da, debate baten parte
hartu behar dugula esaten zaigunean, nola ulertzen dugun debatea zer den eta ze
ezaugarri dituen. Gogoratu behar dugu, halaber, debatea zer den eta zer ez den
barneratzerakoan nahaste bat baino gehiago eragiten dutela hedabideetan debatearen
izenean egiten diren sasi-debate edo debateen karikaturek. Debatea borroka bat
moduan irudikatzen da saio horietan, ikuskizun bat, eta helburua —eta horretarako
zeinahi baliabide erabil daiteke— norberaren ikuspuntua inposatzea da. “Debate”
horien helburua ez da inolaz ere auzi-arazoa konpontzeko elkarrekin aurrera egitea.
Guretzat, ordea, garrantzitsua da debatearen izaera kooperatiboa azpimarratzea. Gure
ikasleek askotan —hala ikusi ahal izan dugu corpusa jasotzeko prozesuan ikasleei egin
genien galdera.sortaren emaitzetan—hedabideek zabaltzen duten debatearen irudia dute
barneratua, eta halaxe jokatzen saiatzen dira debate baten parte hartzeko eskatzen
zaienean: batak besteari besterik gabe kontra eginez, besteak baino ozenago hitz eginez,
bakoitzaren ikuspuntua sutsuki defendatuz, besteen ikuspuntu eta esanekin aberastu
gabe…
Ikuspuntuaren arabera debatea desberdin definitu eta ezaugarritu da. Guretzat,
garrantzitsua izan da debatearen izaera publikoa azpimarratzea —Bajtinentzat
(1929/1995) genero sekundario edo konplexua litzateke—; horrek esan nahi du,
formala dela eta, ez hori bakarrik, debate baten parte hartzen duen partaideak bi entzule
izan beharko dituela kontuan, batetik, solaskidea, eta bestetik, debate horren entzuleria.
Horrek, gure azterketan ikusiko dugun moduan, eraginak izango ditu, besteak beste,
maila diskurtsiboan.
Bestearen presentzia —ez ezinbestean zentzu fisikoan, baizik eta alteritatean
zentzuan— beti dago, oraintxe esan dugun moduan, debatean bestea ez da solaskidea
bakarrik, debate horrek eragin asmo dituen entzuleak edota testuz kanpoko hiztunak
ere kontuan izan beharreko bestea dira. Bestea badagoela eta horren presentzia testuan
19