Jendeaurreko debateak euskaraz - b08normalkuntza

Ahozko hizkuntza: hurbilpena
Bajtin 1929/1995:294
Hiztunak, komunikazio helburu batekin ekoizten duen hizkuntza unitateari
deritzogu testua. Testua enuntziatua den neurrian, bakarra da, behin bakarrik ekoitziko
dena, bere baitan zentzu osoa duena. Idatzizkoa zein ahozkoa, luzea zein laburra,
testuak hiru baldintza bete behar ditu: kokatua, burutua eta beregaina izatea. Hau da,
espazioan eta denboran kokatua izan behar da; bere baitan komunikatzeko gai izan
behar da; eta azkenik, bestelako informaziorik gabe ulergarria izan behar da. Nobela bat
testu bat da, hitzaldi bat testu bat da, eta baita erakusleihoetan agertzen diren
“merkealdiak” edo “itxita” bezalako mezuak ere .
Larringanek (1998) dio testu orok badituela ekoizlea, antolatutako edukiak,
antzemateko moduko testuratze mekanismoak —betiere, testua luzea bada—, eta
gertatze egoerari lotua dagoela. Testua ez da perpausak bata bestearen atzean jartzean
sortzen, hiztuna ezinbestez egokitu behar da egoera komunikatibora bere jarduna
osatzeko. Testua hizkuntza unitatez osatua dago, baina hizkuntza unitate horiek helburu
jakin baten zerbitzura ekoizten dira testua sortzerakoan. Halatan, ezin dugu esan testua
ekoizpen unitatea denik bakarrik, komunikazio unitatea ere bada.
Adamentzat (1992) sekuentzia da oinarrizko nozioa eta testua sekuentziez osatua
dagoela proposatzen du:
La séquence est à la fois une unité constituée (dont il faut alors décrire la structure
interne et les constituants) et une unité constituante (dont il faut, dans le cas de
textes comportant plusieurs séquences, décrire les modes d’enchaînements
séquentiels: insertion et dominante). Comme unité constituante, la séquence est une
composante de T (=texte); comme unité constituée, la séquence est composé de
propositions (macro-propositions différentes selon le type de séquentialité et elles-
mêmes composées de micro-propositions.
(Adam 1987a, Larringan 1998:54tik jasoa)
Autore horrek sei sekuentzia modu proposatzen ditu: narrazio sekuentzialitatea,
instrukziozko sekuentzialitatea, argudiapen sekuentzialitatea, azalpen-esposizio
sekuentzialitatea edota elkarrizketako-solasaldiko sekuentzilitatea. Testuak sekuentzien
konbinazio konplexuak dira gehienetan, testuak heterogeneoak izaten baitira; testu
39