26.08.2013 Views

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

276 <strong>Euskal</strong> <strong>nazionalismoa</strong> <strong>eta</strong> <strong>hezkuntza</strong> <strong>publikoa</strong>: <strong>ikastolen</strong> publifikazioa<br />

ordura arte emakumeari emandako funtzio soziala, familia barruko zeregin<strong>eta</strong>tik<br />

aparte, benefizientzia arlora mugatzen zen. Erakunde berriak, ordea, jarduera eremu<br />

berria eskaintzen zien emakume nazionalistei, <strong>eta</strong>, esparru politikoan bigarren maila<br />

batean jarraitu arren, lehenengoz, gizartearen nazionalizazioan lan zabala burutzea<br />

ahalbidetu zien, gazteen bigarren sozializazioan, batez ere (ik. Fernandez 1994b: 33-<br />

34; Elorza 1978: 388-389). Emakume Abertzale Batzak <strong>nazionalismoa</strong>ri ekarri zion<br />

zeregin berri horrez gain, beste arlo batean ere somatu ahal izan zen haren eragina,<br />

konkretuki, 1932an sortu zen Euzko Ikastola Batzan. Beherago mintzatuko gara<br />

horr<strong>eta</strong>z.<br />

EABrekin batera, 1919tik Gallastegiren zuzendaritzapean zegoen Euzko<br />

Gaztedia erakundeak Mendigoizaleak mendi taldeak antolatzeari ekin zion, hain<br />

zabaldua zegoen zal<strong>eta</strong>sun hura ideia nazionalisten iragarpen <strong>eta</strong> finkapen tresna<br />

garrantzitsu bihurrarazteko asmoz. 1921ean, Mendigoizaleen Federazioa sortu zen,<br />

Euzko Gaztedian integratua; <strong>eta</strong> 1923an, EAJri atxikituta antolatu zen Bizkaiko<br />

Mendigoizaleen Federazioa, zeinak erabateko papera jokatuko baitzuen 30eko<br />

hamarkadan Yagi-Yagi astekariaren joan-etorrian, gerora ere ikusiko dugun legez.<br />

Honen harira, esan daiteke Gallastegik Euzko Gaztediari egin zion ekarpen<br />

nagusia pentsamendu nazionalistak zeukakeen mobilizaziorako ahalmenaz<br />

ohartaraztea izan zela. Kultura mailan, mota guzti<strong>eta</strong>ko aktibitateak eratzen ziren;<br />

bereziki, dantza, antzerki <strong>eta</strong> musika taldeek eskainitako ekitaldiak, ideia<br />

nazionalistak helarazteaz gain, topagune inportante bilakatu zirenak. Jarduera mota<br />

hori nagusitzea ez zen kasualitatea izan, alta. Alderdiak Bilbon baino ez zuen eragin<br />

handirik, <strong>eta</strong> instituzio mailan ez zuen ordezkaritzarik, baina, hiru erakundeon<br />

bitartez, EAJk lehentasun osoa eman zion gizartearen nazionalizazio zereginari, <strong>eta</strong><br />

ez hainbeste alderdiaren antolak<strong>eta</strong>ri edota lan instituzionalari. Aktibitate guztiak,<br />

hala ere, Primo de Riveraren diktadurak eten zituen.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!