Euskal nazionalismoa eta hezkuntza publikoa: ikastolen ... - Euskara

Nazionalismoa eta hezkuntza 99
Leninek, bestaldetik, ez zion irakaskuntzari berebiziko funtziorik ezagutzen
produkzio harremanen biziraupenean, inportanteagoa baitzen errepresioa.
Proletalgoak hezkuntza arloan garatu behar zuen estrategia jakinduria kapitalista
probetxatzea zen, gizarte sozialista eraikitzeko helburuz (Carnoy 1985: 13).
Baina ondorengo tradizio marxistak, estatuaren eta, oro har, gainegitura
politiko eta ideologikoaren funtzioaren azterketan sakondu duen heinean,
hezkuntzak leku garrantzitsua hartu izan du. Horrela, L. Althusserren iritziz,
estatuak berebiziko zeregina betetzen du produkzio harremanen birprodukzioan.
Eskola Estatu Aparatu Ideologiko dela eta lehenago Elizak zeukan nagusitasuna jaso
duela dio. Eskolak klase guztietako haurrak biltzen ditu eta mota bitako jakinduria
helarazten die: ideologia nagusiarekin harremanetan dauden trebeziak, edota
ideologia nagusia bera, huts-hutsean (Althusser 1976).
Planteamendu horren eskutik, Ch. Baudelotek eta R. Establetek eskola
kapitalistaren analisia garatu dute. Boterearen egitura ez da eskolan bilatu behar,
produkzio sisteman baizik, hezkuntza sistemak klase harremanak islatzen ditu eta.
Eskolak lan indarraren kualifikazioan jokatzen duen funtzioa azpimarratzen dute,
klase harremanak birproduzituz eskola sare biren bitartez. Frantziar estatuak
aldarrikatzen duen Eskola bakarra faltsua da, sakon-sakonean eskola bitaz hitz egin
beharra dago eta; bertako irakaskuntzaren edukiaren araberakoa eta, halaber,
ondoren, ikasleek lan merkatuan eta egitura sozialean beteko duten lekuaren
araberakoa ere (Baudelot/Establet 1975).
Analisi marxista mota horrek, nabaria denez, hezkuntza eta lanaren arteko
harremana azpimarratzen du, eta bereziki gizarte kapitalistaren beharrizantzat
jotzen du hezkuntza sistemaren jarduna. Alta, ez dirudi irakaskuntza sistemaren eta