saqarTvelo bavSvebisa da qalebis mdgomareobis ... - Unicef.ge
saqarTvelo bavSvebisa da qalebis mdgomareobis ... - Unicef.ge
saqarTvelo bavSvebisa da qalebis mdgomareobis ... - Unicef.ge
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
V. kvebakvebis mxriv arsebuli mdgomareobabavSvebis janmrTeloba <strong>da</strong>mokidebulia mis kvebaze. rodesac bavSvebi normaluradikvebebian, iSviaTad xdebian avad; Tu maTze kargad zrunaven, zrdis procesi Sesabamisadmimdinareobs <strong>da</strong> isini kargad nakveb bavSvebad miiCnevian.bavSvebis naxevarze meti msoflioSi cudi kvebis gamo iRupeba. Cveulebriv, arasakmarisi/cudi kveba bavSvebis organizmis gamofitvas iwvevs <strong>da</strong> isini iRupebian. is, vinc ga<strong>da</strong>rCeba,periodulad avadmyofobs <strong>da</strong> zrdis procesic Seferxebulia. im bavSvebis sami meoTxedi,romlebic kvebasTan <strong>da</strong>kavSirebuli problemebis gamo iRupebian, mxolod msubuqad ansaSualod uWmeli iyo <strong>da</strong> sisustis mkveTrad gamoxatuli niSnebic ar hqon<strong>da</strong>.aTaswleulis ganviTarebis mizania, 1990-2015 wlebSi ganaxevrdes im a<strong>da</strong>mianebisraodenoba, romlebic SimSiloben, dokumentSi `msoflio <strong>bavSvebisa</strong>Tvis~ ki <strong>da</strong>saxuliamizani _ 2000-2010 wlebSi sul mcire erTi mesamediT Semcirdes xuT wlamde asakisbavSvebSi uWmelobis SemTxvevebi. gansakuTrebuli yuradReba un<strong>da</strong> mieqces orwlamde asakis bavSvebs. uWmelobisa <strong>da</strong> cudi kvebis aRmofxvra xels Seuwyobs bavSvTasikvdilianobis Semcirebas.mosaxleobis im nawilSi, romelic kargad ikvebeba, ganisazRvreba xuT wlamde asakisbavSvebSi simaRlisa <strong>da</strong> wonis sakontrolo (stan<strong>da</strong>rtuli) ganawileba. mosaxleobaSiarasakmarisi kveba SesaZloa gaizomos bavSvebis monacemebis Se<strong>da</strong>rebiT amgvarsakontrolo monacemebTan. sakontrolo mosaxleobis jgufi, romelic gamoiyenebo<strong>da</strong>winamdebare angariSis Sed<strong>ge</strong>nisas, aris WHO/CDC/NCHS-is sakontrolo jgufi, romlisgamoyenebac am kvelvisTvis `iunisefisa~ <strong>da</strong> janmrTelobis msoflio organizaciis mieriqna rekomendirebuli. kvebiTi statusis samive indikatori SesaZlebelia gamoxatuliiqnes sakontrolo mosaxleobis jgufis medianuri mniSvnelobi<strong>da</strong>n stan<strong>da</strong>rtulistatistikuri ga<strong>da</strong>xris erTeulebSi (z-koeficienti).wona-asakis TanafardobiT SeiZleba gaizomos qronikuli <strong>da</strong> mwvave uWmeloba. is bavSvebi,romelTa wona-asakis Tanafardoba ori stan<strong>da</strong>rtuli ga<strong>da</strong>xriT/deviaciiT <strong>da</strong>baliasakontrolo mosaxleobis medianaze, miiCnevian zomierad an Zalze wonanaklulebad,xolo bavSvebi, romelTa wona-asakis Tanafardoba sami stan<strong>da</strong>rtuli gaaxriT/deviaciiT<strong>da</strong>balia medianaze _ Zalze wonanaklulebad.simaRle-asakis Tanafardoba simaRleSi zrdis sazomia. is bavSvebi, romelTa simaRleasakisTanafardoba ori an meti stan<strong>da</strong>rtuli ga<strong>da</strong>xriT/deviaciiT <strong>da</strong>balia sakontrolomosaxleobis medianaze, miiCnevian <strong>da</strong>blebad maTi asakisTvis <strong>da</strong> klasificirdebianrogorc simaRleSi zomierad an Zalian CamorCenili/<strong>da</strong>bali bavSvebi, xolo bavSvebi,romelTa simaRle-asakze Tanafardoba sami stan<strong>da</strong>rtuli ga<strong>da</strong>xriT/deviaciiT <strong>da</strong>baliamedianaze, miiCnevian simaRleSi Zalian CamorCenil/<strong>da</strong>bal bavSvebad. simaRleSiCamorCeniloba asaxavs qronikul uWmelobas. es xangrZlivi drois ganmavlobaSiadekvaturi sakvebi produqtebis miuReblobisa <strong>da</strong> ganmeorabadi an qronikuliavadmyofobis Sedegia.<strong>da</strong> bolos, is bavSvebi, visi wona-simaRleze fardoba sakontrolo mosaxleobis medianisqvemoT aris ormagi stan<strong>da</strong>rtuli satatistikuri ga<strong>da</strong>xris odenobiT, ganisazRvrebianrogorc bavSvebi, romelTac aReniSnebaT zr<strong>da</strong>-ganviTarebis zomieri an mwvave Seferxeba,xolo Tu sxeulis masis indeqsi medianis qvemoT sammagi stan<strong>da</strong>rtuli ga<strong>da</strong>xriTa <strong>da</strong>metiT <strong>da</strong>balia, es bavSvebi zr<strong>da</strong>-ganviTarebis mwvave Seferxebas ganicdian. sigamxdre30 <strong>bavSvebisa</strong> <strong>da</strong> <strong>qalebis</strong> <strong>mdgomareobis</strong> monitoringi