Elŝuti la gazetan numeron ĉe gazetejo.org (pezo: 2.7 Mb)
Elŝuti la gazetan numeron ĉe gazetejo.org (pezo: 2.7 Mb)
Elŝuti la gazetan numeron ĉe gazetejo.org (pezo: 2.7 Mb)
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
por sciiĝi pri ĝia gramatika<br />
k<strong>la</strong>sifiko kaj, se verbo, pri ĝia<br />
transitiveco/netransitiveco.<br />
Estas bone ankaŭ, ke oni konu<br />
<strong>la</strong> rimedojn por transitivigi<br />
verbon cele al esprimo de<br />
specifa ideo ligita al ĝia signifo.<br />
Prepozicioj prefikse uzataj<br />
povas elvokive plenumi tiun<br />
taskon: oni <strong>la</strong>boras multe<br />
por pri<strong>la</strong>bori <strong>la</strong> teron, se oni<br />
vo<strong>la</strong>s tiumaniere per<strong>la</strong>bori<br />
monon por <strong>la</strong> vivnecesaĵoj. La<br />
sufikso ig estas <strong>la</strong> plej uzata<br />
transitivigilo de netransiraj<br />
verboj: Estas homoj speciale<br />
dotitaj por estigi gajecon en medio antaŭe malgaja.<br />
Ni parolis pri <strong>la</strong> verbaj roluloj (subjekto, rekta kaj nerekta objektoj,<br />
kiujn oni devas identigi por adekvate uzi <strong>la</strong> akuzativon), sed estas<br />
ankaŭ <strong>la</strong> perakuzativa difino de celmovo. Do jen akuzativo anstataŭas<br />
prepozicion, jen ambaŭ pace kunvivas, ĉiu kun sia aparta funkcio. Kuri<br />
antaŭ iu oni povas se oni estas jam antaŭ li. Se oni ne estas, oni povas<br />
iri antaŭ lin (al antaŭ li) por poste kuri antaŭ li. Same oni unue paŝas<br />
al <strong>la</strong> parko por povi paŝi en <strong>la</strong> parkon kaj poste paŝi en <strong>la</strong> parko.<br />
Oni akuzativigas ankaŭ lokri<strong>la</strong>tajn adverbojn, se per ili oni vo<strong>la</strong>s<br />
montri almovon. Plej uzataj estas “tien” kaj “kien”. Oni diras ankaŭ<br />
proksimen, malproksimen, antaŭen, hejmen kaj eĉ – malofte – pluen.<br />
Analogie oni povus diri ankaŭ “foren”.<br />
Oni uzas <strong>la</strong> akuzativigan “n” eĉ interne de kunmetita vorto, en<br />
specife tradiciaj kazoj: singarda, sindone, sindefenda. Verdire tio<br />
estas nura anstataŭigo de <strong>la</strong> prefikse uzata vorto “mem”. Temas pri<br />
iaj aŭdacaĵoj, eĉ se inter ili Zamenhofaj, kiujn posta uzado sankcie<br />
tradiciigas kaj eĉ nuancigas ri<strong>la</strong>te al <strong>la</strong> respondaj mem-vortoj.<br />
Ni preterpase parolis pri akuzativo anstataŭa al prepozicio. Plej<br />
ofte tiun rimedon oni uzas kun tempori<strong>la</strong>taj prepozicioj: dato, horo,<br />
daŭro. En <strong>la</strong> 3-a de Julio, je <strong>la</strong> 9-a matene, ni ekverkis kaj <strong>la</strong>boris dum 3<br />
Brazilei 47