2 - MaltaRightNow.com

8 Fit-triq tal-[ajja
IN-NAZZJON Is-Sibt, 5 ta’ Jannar, 2013
Mal-bieb ta’ dar Kattolika f’Shirva,
f’Mangalore, l-Indja, fil-Milied u l-bidu
ta’ sena ;dida li g[adna kif i//elebrajna
ma kienx hemm girlanda jew xi [a;a
o[ra ta’ ti]jin li biha dik il-familja fittxet
li taqsam il-fer[ tal-okka]joni ma’ kull
min i]urha jew jg[addi minn hemm.
Mal-bieb ta’ din id-dar partikulari kien
hemm nota li titlob lil dak li jkun biex
jirrispetta x-xewqa tal-familja li hemm
;ew ma ji[ux ritratti jew filmati
bil-video jew bil-kamera tat-telefon
/ellulari.
Dik id-dar hi tal-familja ta’ Jacintha
Saldanha, l-infermiera Indjana li xahar
ilu kienet vittma ta’ /ajta li farrkitha u
wasslitha sal-qabar, fl-età ta’ 46 sena.
Fl-1993, Jacintha ]]ew;et lil Benedict
Barboza, Indjan b[alha. G[al [afna snin
kienet ta[dem b[ala infermiera f’Fr.
Muller Medical College Hospital,
f’Mangalore stess. Imbag[ad il-familja
dde/idiet li temigra. L-ewwel marru
Oman, imbag[ad il-Kuwajt, u wara r-
Renju Unit. Hemmhekk, fl-2008, sabet
xog[ol b[ala infermiera fil-King Edward
VII Hospital, fi/-/entru ta’ Londra.
Omm ta’ ]ew; ulied, wie[ed ta’ 16-il
sena u o[ra ta’ 14-il sena, Jacintha
kienet t[obbu [afna x-xog[ol tag[ha.
Kienet dedikata u kienet tmur tajjeb malpazjenti.
Kienet meqjusa b[ala tal-affari
tag[ha. G[aliha l-[ajja kienet miexja
b’mod normali. Sakemm wasal il-jum
tat-Tlieta, 4 ta’ Di/embru 2012.
I/-/ajta li welldet tra;edja
Dakinhar Jacintha kienet xog[ol f’taqsima tal-isptar
fejn il-pazjenti kienu jinkludu persuna prominenti
[afna: Kate, id-Dukessa ta’ Cambridge, il-mara tqila
tal-Prin/ep William, eredi tat-tron Britanniku, li malmi;ja
ta’ jum ;did kienet bdiet t[ossha ma tifla[x
sew.
F’mument minnhom daqq it-telefon. Wie;bet
Jacintha. Dawk li kellmuha da[ku biha. Tawha
x’jifhmu li kienu r-Re;ina Eli]abetta II u binha l-
Prin/ep Charles, missier William. Staqsewha dwar
Kate. Jacintha ma ndunatx li kienet /ajta. G[addiet
it-telefonata lil kollega biex taqdihom. Il-kollega
tathom tag[rif privat dwar il-kundizzjoni medika ta’
Kate.
Dawk li /emplu kienu ]ew; DJs Awstraljani tarradju,
li riedu jag[mlu /ajta. Kienu sorpri]i li min
wie;eb it-telefon ma g[arafx li l-a//ent tag[hom ma
kienx Ingli] u li ng[ataw l-informazzjoni li ng[ataw.
Wara xandru kollox. Argumentaw li ma kienu qed
jiksru ebda li;i.
G[al Jacintha, il-;rajja kienet daqqa kbira. ;ustament
[assitha umiljata g[all-a[[ar, iktar u iktar
g[aliex barra milli xandru dak li ;ara, id-DJs
Awstraljani li g[amlu /-/ajta fta[ru, fuq l-internet,
ji;ifieri mad-dinja kollha, li hija belg[et “l-iktar
/ajta [afifa li qatt saret.”
Erbat ijiem wara /-/ajta, Jacintha nstabet mg[allqa
fil-kamra tag[ha fil-kwartieri tal-infermiera biswit l-
isptar fejn kienet ta[dem. Il-Pulizija sabulha tliet
noti. Wara ;ie dikjarat li hija wettqet suwi/idju. I]da
l-inkjesta dwar mewtha g[adha ma ng[alqitx. Se
tkompli proprju fil-jum li fih hija kienet tag[laq 47
sena, fis-26 ta’ Marzu 2013.
Baqg[u g[addejjin
Li l-pre]entaturi Awstraljani, mara u ra;el, ;iehom
f’mo[[hom li jag[mlu /-/ajta li g[amlu, nifhimha.
Li kienu qed ja[sbu li min iwie;eb it-telefon kien
se jinduna li l-a//ent tag[hom kien terribbli u ferm
’il bog[od minn dak tar-Re;ina u l-Prin/ep Charles,
nemminha.
Biss, jissorprendini [afna l-fatt li meta min wie;eb
it-telefonata tag[hom kmieni filg[odu (fil-5.30 a.m.
tar-Renju Unit) ma ndunax li kienet /ajta, huma ma
kinux pronti jistqarru l-identità proprja tag[hom
u#jew jaqtg[u t-telefonata.
Hekk kont nistenna li jag[mlu.
Ma kontx nistenna li huma jibqg[u jisimg[u t-
tag[rif privat fuq il-kundizzjoni ta’ mart il-prin/ep.
Wisq inqas kont nistenna li wara jxandru kollox, u
li l-istazzjon tar-radju tag[hom jag[sar pubbli/ità
kemm jifla[.
I/-/ajta kompliet tidwi mad-dinja kollha. Sakemm
faqqg[et it-tra;edja ta’ Jacintha. Imbag[ad kul[add
da[al f’qoxortu. Kul[add issomma! Daqshekk da[k!
Minfloku fe;; ir-rimors.
Jiena konvint li l-pre]entaturi Awstraljani qatt ma
g[addielhom minn rashom li l-infermiera li belg[et
i/-/ajta tag[hom kienet se tispi//a mdendla ma’
xalla. Na[seb li kellhom ra;un meta qalu li /-/ajta
tat-telefonata tag[hom nisslet “;rajjiet ta’ natura
tra;ika li [add ma seta’ jobsor jew jistenna.”
Jacintha Saldanha
I]da n[oss li huma jmisshom indunaw li, bil-forma
ta/-/ajta, lill-infermiera li we;bithom [abta u sabta
kienu po;;ewha f’sitwazzjoni ta’ pressjoni mentali
kbira li, probabbilment, xellfitilha serjament il-[ila
tag[ha li tinduna li fuq it-telefon mhux veru kien
hemm ir-Re;ina – li barra milli hija l-Monarka u l-
kunjata ta’ Kate, hija wkoll il-patrun tal-isptar fejn
kienet ta[dem hi.
In[oss ukoll li jmisshom irrealizzaw x’jista’ jkun
ifisser g[all-vittma t-twettiq u x-xandir ta’ /ajta b[al
tag[hom, meta l-vittma kienet ta[dem fi sptar privat
li n-nies prominenti jmorru fih g[ax ikunu jridu kura
medika mill-aqwa f’kundizzjonijiet ta’ sigurtà massima.
Minn dak li qed jing[ad li kitbet f’wa[da min-noti
emozzjonali tag[ha qabel mietet, jidher li Jacintha
kkritikat il-kapijiet tag[ha fl-isptar g[al kif ;iebu
ru[hom mag[ha wara /-/ajta tal-pre]entaturi tarradju.
Min-na[a tag[hom, il-kapijiet qalu li lil
Jacintha huma qalulha li kienet vittma ta’ “/ajta kattiva”.
Semmew ukoll li huma ma [adux passi
dixxipinari kontriha.
Nota o[ra ta’ Jacintha kienet turi kemm hija
sabitha diffi/li li tikkumbatti l-inkwiet li nisslet fiha
/-/ajta tal-pre]entaturi Awstraljani.
It-tielet nota kienet tittratta l-arran;amenti g[allfuneral
tag[ha, li sar fil-Knisja tal-Madonna tas-
Sa[[a f’Shirva.
L-isptar f’Mangalore fejn hija t[arr;et b[ala infermiera
nieda premju dedikat g[all-memorja tag[ha.
Wa[da mit-tliet noti li [alliet, Jacintha kienet turi kemm hi
sabitha diffi/li li tikkumbatti l-inkwiet li nisslet fiha /-/ajta
tal-pre]entaturi Awstraljani
minn
Charles Buttigieg
kb@erremme.com.mt
Fil-frattemp, i]-]ew;
pre]entaturi Awstraljani involuti
fl-istorja kienu l-mira ta’
[afna kliem abbu]iv u anke
theddid, [wejje; li huma ta’
min jikkundannahom bl-akbar
qawwa.
Riflessjoni
Jiena ma nafx jekk Jacintha
kellhiex a//ess g[all-internet.
Na[seb li kellha. Jekk kellha,
probabbilment kienet taf li
filli dwarha kienu jafu biss il-familjari u l-[bieb, filli
isimha kien qed jixtered mad-dinja kollha min[abba
/-/ajta li kienet vittma tag[ha. Min jaf [a;a b[al din
x’effett u stress kellha fuqha!
Nemmen li l-pre]entaturi Awstraljani llum jiddispja/ihom
bis-s[i[ li /-/ajta tat-telefonata ma waqqfuhiex
minnufih u li xandru kollox. I]da kif jg[idu,
g[all-mag[mul ma hemmx kunsill. Li wie[ed jittama
hu li din il-;rajja tg[in biex ma jkun qatt i]jed li
xi [add jibqa’ miexi b’xi /ajta simili, i]jed u i]jed
meta nafu li r-rakkont dwarha jixtered mad-dinja
kollha f’le[[a ta’ berqa.
Hemm ukoll aspett ie[or. Min jag[mel /ajta,
spe/jalment fuq xi [add li ma jkunx jafu personalment,
ma jkunx jaf minn xiex jista’ jkun g[addej dak
li jkun. Fil-ka] ta’ Jacintha, ng[idu a[na, issa qed
jing[ad – jekk hux veru jew le mhux /ar – li madwar
sena ilu kienet g[amlet ]ew; attentati ta’ suwi/idju u
g[al disa’ xhur kienet [adet kors ta’ dipressanti
qawwija.
Skont din l-allegazzjoni, li l-ewwel ma nibtet kien fl-
Awstralja, i]-]ew; attentati saru sena ilu meta l-infermiera
kienet qed i]]ur l-Indja. Qed ji;i allegat li flewwel
attentat, hija ttie[det malajr l-isptar u [elsitha
mill-mewt. I]da disat ijiem wara, g[amlet attentat
ie[or u g[addiet bosta jiem f’kura intensiva qabel ma
r/eviet kura psikjatrika u bdiet tie[u d-dipressanti.
Skont rapporti minn Mangalore, id-dokumenti
medi/i dwar il-qag[da ta’ Jacintha fl-isptar f’dik l-
okka]joni, mid-dehra min[abba waqg[a serja,
jissu;;erixxu li hija kellha di]ordni dipressiva ka;un
tal-istress u li ppuvat tag[mel [sara lilha nfisha.
Tg[id i/-/ajta ta’ xahar ilu kienet ix-xag[ra li qasmet
dahar i]-]iemel
Li hu ]gur hu li kienet /ajta li welldet tra;edja.