11.01.2015 Views

2 - MaltaRightNow.com

2 - MaltaRightNow.com

2 - MaltaRightNow.com

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

8 Fit-triq tal-[ajja<br />

IN-NAZZJON Is-Sibt, 5 ta’ Jannar, 2013<br />

Mal-bieb ta’ dar Kattolika f’Shirva,<br />

f’Mangalore, l-Indja, fil-Milied u l-bidu<br />

ta’ sena ;dida li g[adna kif i//elebrajna<br />

ma kienx hemm girlanda jew xi [a;a<br />

o[ra ta’ ti]jin li biha dik il-familja fittxet<br />

li taqsam il-fer[ tal-okka]joni ma’ kull<br />

min i]urha jew jg[addi minn hemm.<br />

Mal-bieb ta’ din id-dar partikulari kien<br />

hemm nota li titlob lil dak li jkun biex<br />

jirrispetta x-xewqa tal-familja li hemm<br />

;ew ma ji[ux ritratti jew filmati<br />

bil-video jew bil-kamera tat-telefon<br />

/ellulari.<br />

Dik id-dar hi tal-familja ta’ Jacintha<br />

Saldanha, l-infermiera Indjana li xahar<br />

ilu kienet vittma ta’ /ajta li farrkitha u<br />

wasslitha sal-qabar, fl-età ta’ 46 sena.<br />

Fl-1993, Jacintha ]]ew;et lil Benedict<br />

Barboza, Indjan b[alha. G[al [afna snin<br />

kienet ta[dem b[ala infermiera f’Fr.<br />

Muller Medical College Hospital,<br />

f’Mangalore stess. Imbag[ad il-familja<br />

dde/idiet li temigra. L-ewwel marru<br />

Oman, imbag[ad il-Kuwajt, u wara r-<br />

Renju Unit. Hemmhekk, fl-2008, sabet<br />

xog[ol b[ala infermiera fil-King Edward<br />

VII Hospital, fi/-/entru ta’ Londra.<br />

Omm ta’ ]ew; ulied, wie[ed ta’ 16-il<br />

sena u o[ra ta’ 14-il sena, Jacintha<br />

kienet t[obbu [afna x-xog[ol tag[ha.<br />

Kienet dedikata u kienet tmur tajjeb malpazjenti.<br />

Kienet meqjusa b[ala tal-affari<br />

tag[ha. G[aliha l-[ajja kienet miexja<br />

b’mod normali. Sakemm wasal il-jum<br />

tat-Tlieta, 4 ta’ Di/embru 2012.<br />

I/-/ajta li welldet tra;edja<br />

Dakinhar Jacintha kienet xog[ol f’taqsima tal-isptar<br />

fejn il-pazjenti kienu jinkludu persuna prominenti<br />

[afna: Kate, id-Dukessa ta’ Cambridge, il-mara tqila<br />

tal-Prin/ep William, eredi tat-tron Britanniku, li malmi;ja<br />

ta’ jum ;did kienet bdiet t[ossha ma tifla[x<br />

sew.<br />

F’mument minnhom daqq it-telefon. Wie;bet<br />

Jacintha. Dawk li kellmuha da[ku biha. Tawha<br />

x’jifhmu li kienu r-Re;ina Eli]abetta II u binha l-<br />

Prin/ep Charles, missier William. Staqsewha dwar<br />

Kate. Jacintha ma ndunatx li kienet /ajta. G[addiet<br />

it-telefonata lil kollega biex taqdihom. Il-kollega<br />

tathom tag[rif privat dwar il-kundizzjoni medika ta’<br />

Kate.<br />

Dawk li /emplu kienu ]ew; DJs Awstraljani tarradju,<br />

li riedu jag[mlu /ajta. Kienu sorpri]i li min<br />

wie;eb it-telefon ma g[arafx li l-a//ent tag[hom ma<br />

kienx Ingli] u li ng[ataw l-informazzjoni li ng[ataw.<br />

Wara xandru kollox. Argumentaw li ma kienu qed<br />

jiksru ebda li;i.<br />

G[al Jacintha, il-;rajja kienet daqqa kbira. ;ustament<br />

[assitha umiljata g[all-a[[ar, iktar u iktar<br />

g[aliex barra milli xandru dak li ;ara, id-DJs<br />

Awstraljani li g[amlu /-/ajta fta[ru, fuq l-internet,<br />

ji;ifieri mad-dinja kollha, li hija belg[et “l-iktar<br />

/ajta [afifa li qatt saret.”<br />

Erbat ijiem wara /-/ajta, Jacintha nstabet mg[allqa<br />

fil-kamra tag[ha fil-kwartieri tal-infermiera biswit l-<br />

isptar fejn kienet ta[dem. Il-Pulizija sabulha tliet<br />

noti. Wara ;ie dikjarat li hija wettqet suwi/idju. I]da<br />

l-inkjesta dwar mewtha g[adha ma ng[alqitx. Se<br />

tkompli proprju fil-jum li fih hija kienet tag[laq 47<br />

sena, fis-26 ta’ Marzu 2013.<br />

Baqg[u g[addejjin<br />

Li l-pre]entaturi Awstraljani, mara u ra;el, ;iehom<br />

f’mo[[hom li jag[mlu /-/ajta li g[amlu, nifhimha.<br />

Li kienu qed ja[sbu li min iwie;eb it-telefon kien<br />

se jinduna li l-a//ent tag[hom kien terribbli u ferm<br />

’il bog[od minn dak tar-Re;ina u l-Prin/ep Charles,<br />

nemminha.<br />

Biss, jissorprendini [afna l-fatt li meta min wie;eb<br />

it-telefonata tag[hom kmieni filg[odu (fil-5.30 a.m.<br />

tar-Renju Unit) ma ndunax li kienet /ajta, huma ma<br />

kinux pronti jistqarru l-identità proprja tag[hom<br />

u#jew jaqtg[u t-telefonata.<br />

Hekk kont nistenna li jag[mlu.<br />

Ma kontx nistenna li huma jibqg[u jisimg[u t-<br />

tag[rif privat fuq il-kundizzjoni ta’ mart il-prin/ep.<br />

Wisq inqas kont nistenna li wara jxandru kollox, u<br />

li l-istazzjon tar-radju tag[hom jag[sar pubbli/ità<br />

kemm jifla[.<br />

I/-/ajta kompliet tidwi mad-dinja kollha. Sakemm<br />

faqqg[et it-tra;edja ta’ Jacintha. Imbag[ad kul[add<br />

da[al f’qoxortu. Kul[add issomma! Daqshekk da[k!<br />

Minfloku fe;; ir-rimors.<br />

Jiena konvint li l-pre]entaturi Awstraljani qatt ma<br />

g[addielhom minn rashom li l-infermiera li belg[et<br />

i/-/ajta tag[hom kienet se tispi//a mdendla ma’<br />

xalla. Na[seb li kellhom ra;un meta qalu li /-/ajta<br />

tat-telefonata tag[hom nisslet “;rajjiet ta’ natura<br />

tra;ika li [add ma seta’ jobsor jew jistenna.”<br />

Jacintha Saldanha<br />

I]da n[oss li huma jmisshom indunaw li, bil-forma<br />

ta/-/ajta, lill-infermiera li we;bithom [abta u sabta<br />

kienu po;;ewha f’sitwazzjoni ta’ pressjoni mentali<br />

kbira li, probabbilment, xellfitilha serjament il-[ila<br />

tag[ha li tinduna li fuq it-telefon mhux veru kien<br />

hemm ir-Re;ina – li barra milli hija l-Monarka u l-<br />

kunjata ta’ Kate, hija wkoll il-patrun tal-isptar fejn<br />

kienet ta[dem hi.<br />

In[oss ukoll li jmisshom irrealizzaw x’jista’ jkun<br />

ifisser g[all-vittma t-twettiq u x-xandir ta’ /ajta b[al<br />

tag[hom, meta l-vittma kienet ta[dem fi sptar privat<br />

li n-nies prominenti jmorru fih g[ax ikunu jridu kura<br />

medika mill-aqwa f’kundizzjonijiet ta’ sigurtà massima.<br />

Minn dak li qed jing[ad li kitbet f’wa[da min-noti<br />

emozzjonali tag[ha qabel mietet, jidher li Jacintha<br />

kkritikat il-kapijiet tag[ha fl-isptar g[al kif ;iebu<br />

ru[hom mag[ha wara /-/ajta tal-pre]entaturi tarradju.<br />

Min-na[a tag[hom, il-kapijiet qalu li lil<br />

Jacintha huma qalulha li kienet vittma ta’ “/ajta kattiva”.<br />

Semmew ukoll li huma ma [adux passi<br />

dixxipinari kontriha.<br />

Nota o[ra ta’ Jacintha kienet turi kemm hija<br />

sabitha diffi/li li tikkumbatti l-inkwiet li nisslet fiha<br />

/-/ajta tal-pre]entaturi Awstraljani.<br />

It-tielet nota kienet tittratta l-arran;amenti g[allfuneral<br />

tag[ha, li sar fil-Knisja tal-Madonna tas-<br />

Sa[[a f’Shirva.<br />

L-isptar f’Mangalore fejn hija t[arr;et b[ala infermiera<br />

nieda premju dedikat g[all-memorja tag[ha.<br />

Wa[da mit-tliet noti li [alliet, Jacintha kienet turi kemm hi<br />

sabitha diffi/li li tikkumbatti l-inkwiet li nisslet fiha /-/ajta<br />

tal-pre]entaturi Awstraljani<br />

minn<br />

Charles Buttigieg<br />

kb@erremme.<strong>com</strong>.mt<br />

Fil-frattemp, i]-]ew;<br />

pre]entaturi Awstraljani involuti<br />

fl-istorja kienu l-mira ta’<br />

[afna kliem abbu]iv u anke<br />

theddid, [wejje; li huma ta’<br />

min jikkundannahom bl-akbar<br />

qawwa.<br />

Riflessjoni<br />

Jiena ma nafx jekk Jacintha<br />

kellhiex a//ess g[all-internet.<br />

Na[seb li kellha. Jekk kellha,<br />

probabbilment kienet taf li<br />

filli dwarha kienu jafu biss il-familjari u l-[bieb, filli<br />

isimha kien qed jixtered mad-dinja kollha min[abba<br />

/-/ajta li kienet vittma tag[ha. Min jaf [a;a b[al din<br />

x’effett u stress kellha fuqha!<br />

Nemmen li l-pre]entaturi Awstraljani llum jiddispja/ihom<br />

bis-s[i[ li /-/ajta tat-telefonata ma waqqfuhiex<br />

minnufih u li xandru kollox. I]da kif jg[idu,<br />

g[all-mag[mul ma hemmx kunsill. Li wie[ed jittama<br />

hu li din il-;rajja tg[in biex ma jkun qatt i]jed li<br />

xi [add jibqa’ miexi b’xi /ajta simili, i]jed u i]jed<br />

meta nafu li r-rakkont dwarha jixtered mad-dinja<br />

kollha f’le[[a ta’ berqa.<br />

Hemm ukoll aspett ie[or. Min jag[mel /ajta,<br />

spe/jalment fuq xi [add li ma jkunx jafu personalment,<br />

ma jkunx jaf minn xiex jista’ jkun g[addej dak<br />

li jkun. Fil-ka] ta’ Jacintha, ng[idu a[na, issa qed<br />

jing[ad – jekk hux veru jew le mhux /ar – li madwar<br />

sena ilu kienet g[amlet ]ew; attentati ta’ suwi/idju u<br />

g[al disa’ xhur kienet [adet kors ta’ dipressanti<br />

qawwija.<br />

Skont din l-allegazzjoni, li l-ewwel ma nibtet kien fl-<br />

Awstralja, i]-]ew; attentati saru sena ilu meta l-infermiera<br />

kienet qed i]]ur l-Indja. Qed ji;i allegat li flewwel<br />

attentat, hija ttie[det malajr l-isptar u [elsitha<br />

mill-mewt. I]da disat ijiem wara, g[amlet attentat<br />

ie[or u g[addiet bosta jiem f’kura intensiva qabel ma<br />

r/eviet kura psikjatrika u bdiet tie[u d-dipressanti.<br />

Skont rapporti minn Mangalore, id-dokumenti<br />

medi/i dwar il-qag[da ta’ Jacintha fl-isptar f’dik l-<br />

okka]joni, mid-dehra min[abba waqg[a serja,<br />

jissu;;erixxu li hija kellha di]ordni dipressiva ka;un<br />

tal-istress u li ppuvat tag[mel [sara lilha nfisha.<br />

Tg[id i/-/ajta ta’ xahar ilu kienet ix-xag[ra li qasmet<br />

dahar i]-]iemel<br />

Li hu ]gur hu li kienet /ajta li welldet tra;edja.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!