Ελληνική Αλλεργιολογία & Κλινική - ΒΗΤΑ Ιατρικές Εκδόσεις

ΔΙΑΣΤΑΥΡΟΥΜΕΝΗ ΤΡΟΦΙΚΗ ΑΛΛΕΡΓΙΑ ΚΑΙ Η ΚΛΙΝΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ 133τογραφηθεί» μόνο ένας γραμμικός επίτοπος του μορίουτου, ενώ υπό μελέτη βρίσκονται και διαμορφωτικοί 2S. 1Οι σφαιρίνες 7S ή βικιλίνες είναι τριμερείς πρωτεΐνες, μεαντιπροσωπευτικό μέλος το μείζον αλλεργιογόνο τουφιστικιού Ara h 1, με τουλάχιστον 23 γραμμικούς επίτοπουςκατά μήκος του μορίου του. 2 Τέλος οι σφαιρίνες11S ή λεγκουμίνες (από τη λέξη legumes που σημαίνειόσπρια) είναι εξαμερείς πρωτεΐνες με κάθε υπομονάδανα αποτελείται από μια όξινη και μια βασική άλυσο,συνδεδεμένες με δισουλφιδικό δεσμό. Παράδειγμαλεγκουμινών αποτελούν οι επίτοποι της σόγιας (όξινηάλυσος της γλυκινίνης G1) και του φιστικιού (Ara h 3),μεταξύ των οποίων έχει καταδειχθεί ομοιότητα. 3Σύμφωνα με τα παραπάνω η διασταυρούμενη αλλεργίασε ξηρούς καρπούς καθώς και η διασταυρούμενηαλλεργία τους με το αράπικο φιστίκι (που ανήκει σταόσπρια) θα μπορούσε να είναι αποτέλεσμα της ύπαρξηςομόλογων πρωτεϊνών εναποθήκευσης. Εντούτοιςυπάρχουν αμφιβολίες αν πρόκειται για διασταυρούμενηαλλεργία ή για ανεξάρτητη ευαισθητοποίηση σεπολλούς ξηρούς καρπούς. 4 Οι de Leon et al, με τη μέθοδοτης IgE-αναστολής απέδειξαν τη διασταυρούμενηαλλεργία του αράπικου φιστικιού με το αμύγδαλο, τοφουντούκι και το βραζιλιάνικο φιστίκι, ενώ δεν τεκμηριώθηκεγια το κάσιους. 5Ακόμη όσον αφορά στα αράπικα φιστίκια η διασταυρούμενηαλλεργία με τους ξηρούς καρπούς υπολογίζεταιπως εκδηλώνεται στο 30–60% των περιπτώσεωνκαι πολύ σπανιότερα (5%) με τα υπόλοιπα όσπρια, ενώδεν υπάρχουν στοιχεία για διασταυρούμενη αλλεργίαμε σπόρους. 6 Οι πρωτεΐνες εναποθήκευσης δεν είναι οιμόνες που ευθύνονται για τη διασταυρούμενη αλλεργίαπου παρατηρείται μεταξύ των όσπριων και δεν αποτελούνόλες μείζονα αλλεργιογόνα τους. 7ΟλεοσίνεςΟι ολεοσίνες είναι λιπόφιλες αλκαλικές πρωτεΐνες,16–23 kD, που συμβάλλουν στη δημιουργία και στηδομική σταθερότητα των ελαιωδών σωματίων (ολεοσωμάτων)που βρίσκονται στους σπόρους των φυτών. 8Τα ελαιώδη σωμάτια περιέχουν τριγλυκερίδια (TAG), μεμια φωσφολιπιδική μονοστιβάδα να τα περιβάλει καιαποτελούν την πρωταρχική πηγή ενέργειας κατά τη γονιμοποίησηκαι ανάπτυξη του φυτού (σχήμα 1).Ολεοσίνες έχουν βρεθεί και χαρακτηριστεί ως αλλεργιογόνατου φιστικιού (Ara h oleosin), 9 του φουντουκιού(Cor a oleosin) 10 και του σουσαμιού (Ses i 5), 11 ενώυπάρχουν και στους σπόρους της σόγιας, του ηλιόσπορουκαι του κάρδαμου. Η ευαισθητοποίηση γίνεταιΣχήμα 1. Ένα μόριο ολεοσίνης εισέρχεται σε ελαιώδες σωμάτιοπου περιέχει τριακύλ-γλυκερίδια και περιβάλλεται απόστρώμα φωσφολιπιδίων. Τα υδρόφιλα άκρα της πρωτεϊνηςβρίσκονται εκτός του σωμάτιου συνδεδεμένα με τα φωσφολιπίδια.Η παρουσία της ολεοσίνης περιορίζει την πίεση πουασκεί στα ελαιώδη σωμάτια το κυτταρόπλασμα κατά την αποξήρανσητων καρπών και διατηρεί τη μορφή τους.αποκλειστικά μέσω του πεπτικού. Σε μελέτη ατόμων μεαλλεργία στο σουσάμι και θετική δοκιμασία τροφικήςπρόκλησης, βρέθηκε πως το υπεύθυνο αλλεργιογόνοήταν οι ολεοσίνες. 11 Να σημειωθεί πως οι δερματικέςδοκιμασίες που είχαν προηγηθεί ήταν αρνητικές διότιαπλά το εμπορικό εκχύλισμα που χρησιμοποιήθηκε δεντις εμπεριείχε.Η ενοχοποίησή τους όσον αφορά στη διασταυρούμενηαλλεργία μεταξύ φιστικιού και σόγιας θεωρείται πολύπιθανή 9 και η συνύπαρξή τους μαζί με τις πρωτεΐνεςεναποθήκευσης μπορεί να ερμηνεύσει τη διασταυρούμενηαλλεργία φιστικιού-ξηρών καρπών.Πρωτεΐνες των δημητριακώνΗ διασταυρούμενη τροφική αλλεργία μεταξύτων καρπών δημητριακών οφείλεται στο ότι περιέχουνμεγάλη ποικιλία ομόλογων πρωτεϊνών, όπωςτους αναστολείς της α-αμυλάσης και της θρυψίνης. 12Χαρακτηριστικά αναφέρεται ότι από τα 40 διαφορετικάαντιγόνα που περιέχονται στο σιτάρι, τα μισά υπάρχουνκαι στη σίκαλη. 13 Η διασταυρούμενη ευαισθητοποίησημεταξύ σίτου, κριθαριού και σίκαλης έχει καταδειχθεί invitro με τη χρήση ειδικής IgE και η διασταυρούμενη αλλεργίαέχει καταδειχθεί με δοκιμασίες πρόκλησης. 13Οι καρποί των δημητριακών έχουν ομόλογες πρωτεΐνεςμε τη γύρη των δημητριακών και των Αγρωστιδώνγενικότερα. 13,14 Η τροφική αλλεργία σε δημητριακά δενσυνδέεται πάντα με ευαισθητοποίηση στη γύρη τους, 15ενώ η ταυτόχρονη εμφάνιση αναπνευστικής και τροφικήςαλλεργίας σε δημητριακά ερμηνεύεται ως πιθανόαποτέλεσμα ανεξάρτητης ευαισθητοποίησης, αφού αν