Revi 107 pare pu web.pmd - Lalit Mauritius

KI KALITE BIDZE, FAS A KRIZ EKONOMIK?Bidze pe vini an Novam.Ki Xavier Duval ti bizin inklir ladan?Diskur Bidze ki Xavier Duval peal prezante, li pu sitye dan ennkontex kot kriz ekonomik pekontiyn agrave. Kondisyon pevinn pli difisil pu dimunn mizer ektravayer. Mem dimunn ki konsiderzot “la classe moyenne”, pesufer enn rediksyon dan zot nivode vi. Enn seri lantrepriz kumalantrepriz sulye, biskwi, linprimri,osi byin ki ti komers pe ferme.Anmemtan, kriz pe kontinye danlezot gro sekter, kuma turism,konstriksyon ek ICT/BPO.Disik tuzur menase. Ena enn serilisansiman e nomb dimunn kipena travay pe ogmante de zuran zur. Travay inn vinn preker,sezyonye, kontraktyel. Pri bannnesesite de baz pe kontiynogmante, tandi ki travayer finngayn enn konpansasyon salerbyin derizwar pu fer fas a sa bannogmantasyon la.Malgre sa kriz grav la, MinisFinans Xavier Duval pe kontiyndir ki lekonomi ankor rezilyan,kan li pe anons lax prinsipal bidzeki li pu prezante Vandredi 9Novam. Pu so dezyem bidze,Minis Duval fini donn indikasyonki li pu enn bidze ki reprezantkontinwite so politik ekonomikiltra-liberalist. Deza dan Bidzelane dernyer, Minis Duval ti anonsenn seri mezir ki viz pu sutenirkapitalist ki ankriz. Parmi bannmezir, li ti eliminn Capital GainsTax lor tranzaksyon fonsye, li tikree fon Rs7.3 milyar su NationalResilience Fund pu sap konpaynian-fayit, fasilit deplasman larzandepi fon NPF pu al finans lasiranslasante prive, ek osi anons dezinvestismanLeta depi konpaynikot li aksyoner.Xavier Duval pler patronTu sa konsesyon la paret insifizanpu sutenir patrona. Pu kontiynfer plezir a patrona, Xavier Duvalfinn aste pu valer Rs100 milyonan dolar ar bann labank komersyal,dan bi pu ogmant valerdolar par rapor a rupi. Saoperasyon la ekivo a enn depresyasyonrupi. Sa depresyasyonrupi, li viz pu shifte fardo kriz depilor ledo kapitalist ki responsabkriz ziska lor ledo klas travayerek dimunn mizer.Asterla ena konfli uver ant GuvernerLabank Santral, ManouBheenick ek Minis Finans XavierDuval lor baz aliynman rupi ardeviz etranzer. Xavier Duval pevinn dir ki ena enn move aliynmanrupi delapar Labank Santral, edapre li se sa ki finn responsabpu bes to krwasans par 1%.Klerman Xavier Duval pe azirkuma port parol patrona (sirtudan exportasyon) ki tultan pereklam mezir pu depresye rupi.Dan sa peryod kriz eski sa kalitepolitik ekonomik la ki dan linteretravayer ek dimunn mizer? Eskinu pu kontiyn ena enn politik kifye lor bann sekter frazil kumaZonn Frans, ICT/BPO, turismek Disik? Eski nu pu kontiyn enaenn lekonomi ki repoz lor spekilasyonfonsye ek finansye? Eskinu pu ena enn lekonomi kikontiyn gard nu depandans lorinportasyon manze, e anmemtan6dilapid bon later agrikol ar prozekonstriksyon shopping mall,sime, terin golf ek vilas IRS?Onivo LALIT, depi 2005 nu tifini predir sa kriz sistemik la e soreperkisyon lor lavi klas travayerek dimunn mizer. Nu finn batirenn kanpayn mobilizasyon oturprogram pu enn lekonomi alternativki viz pu:* Met lanfaz lor prodiksyon ektransformasyon manze lor granlesel, pu asir sekirite alimanter epu kree enn sekter lexportasyonsolid. Nu reklam ki transformmulin ki finn ferme an bann lizinnkot proses manze, prezerv ektransform prodwi agrikol. Anmem tan bizin obliz tablismanplant manze ek organiz planterdan korperativ prodiksyon.* Devlop lindistri lapes, sirtu apreki Nasyon Zini finn an 2011,apruv enn siperfisi 2.3 milyonkilomet kare lamer ki tom danzonn exklisiv Moris. Sa siperfisila 1,100 fwa pli gran ki siperfisitu later ki form parti RepiblikMoris, e mem pli gran ki totalitesiperfisi kan azut siperfisi UK,Lafrans, Litali, Lespayn ekLalmayn ansam.* Vinn delavan avek enn reformagrer kot met kontrol demokratiklor itilizasyon later pu kontkarespekilasyon fonsye ekdilapidasyon later agrikol.* Investi dan lenerzi renuvlab, i.e.lenerzi kuma soler, lamare, vag,diferansyel tanperatir dan lamere eolyen. Sa pu diminye depandanslor lenerzi polyan: sarbonnter,delvil lur ek lesans/petrol.