VIK - Meet- en Regeltechniek

gie van het ejaculaat. 80 % normale zaadcellen
is de norm. Daarna wordt de concentratie
bepaalt. Vervolgens verdun ik
het ejaculaat met een voedingsbodem.
Die wordt aangeleverd in poedervorm die
ik in water oplos. De ingrediënten van de
voedingsbodem zijn o.a. suiker en drie
verschillende kiemremmers. Voordelen
daarvan zijn meer spermadosissen en dat
de zaadcellen langer in leven gehouden
kunnen worden.”
“Afhankelijk van de concentratie stel ik
de verschillende dosissen samen.
Optimaal is drie miljard zaadcellen in het
afgewerkte product, want daarmee zijn de
bevruchtingskansen navenant. Een dosis
bestaat uit 110 cc. Wanneer een beer maar
100 cc ejaculaat produceert kan dat evengoed
van betere kwaliteit zijn dan 200 cc.”
“Met de automatische afvulmachine wordt
telkens 110 cc uit de maatbeker gezogen,
in een plastic zakje gedeponeerd dat meteen
wordt dichtgelast en voorzien van een
individueel etiket. Daarop staan mijn
adresgegevens, naam en ras van de beer,
datum van afname en houdbaarheidsdatum.
Vervolgens worden die zakjes op 17°
C bewaard en zo snel mogelijk afgeleverd
Dosissen
TECHNOLOGIE
In 2009 bedroeg het totale aantal geproduceerde spermadosissen in België
2.313.289. Dit is een lichte stijging van 3% ofwel 68.374 dosissen t.o.v. 2008. Ruim
93% van de geproduceerde dosissen is afkomstig van eindberen, gebruikt om
vleesvarkens te produceren. Amper 7% is toe te schrijven aan de zeugenlijnberen:
sperma gebruikt om fokzeugen te fokken. Verwacht wordt dat de productie
van sperma van zeugenlijnberen nog verder zal dalen, omdat grote bedrijven
vaker hybride fokzeugen aankopen in plaats van zelf de zeugen op te fokken.
I-mag december 2010
Eerst koeien
“ Het dier ejaculeert tussen de
5 à 10 keer en pas na een
kwartier is het voorbij.
Met die tijdspanne zouden ook
heel wat mannen blij zijn.”
bij de klant. Daar zorgen mijn vrouw en ik
voor.”
Nagenoeg 9 van de 10 vleesvarkens die in
Vlaanderen geboren werden, zijn afkomstig
van een eindbeer uit een erkend spermacentrum.
De stijgende trend illustreert
het toenemend belang van de spermacentra
voor de vleesvarkenproductie.
Daelman: “Wij begonnen 25 jaar geleden
heel primitief met een vijftal beren. Nu
hebben wij er 80. Het is de bedoeling om
volgend jaar 150 beren te houden. In
België zijn er nu 37 erkende KI-centra, terwijl
dat er een decennium geleden nog
wel dik 60 waren. Het ligt in de algemene
verwachting dat het huidige aantal KIcentra
nog zal dalen, maar dat de
bestaande groter zullen worden.”
Tekst en foto’s: Wouter PEETERS
Het was de Nederlandse dr. Jan Siebenga die als eerste met KI voor
koeien op de proppen kwam. Het eerste KI-kalf werd op 5 december
1925 in Elsloo geboren. Voor het fokken van koeien en varkens in de
vlees- en melkindustrie wordt tegenwoordig praktisch uitsluitend
met kunstmatige inseminatie, geleverd door gespecialiseerde
bedrijven, gewerkt. Ook in de paarden- en pluimveefokkerij en in de
imkerij wordt kunstmatige inseminatie veelvuldig toegepast.
De pluspunten van KI zijn o.m. het verbeteren van de verschillende
rassen, vermindering van het risico op ziektes en de mogelijkheid
om het sperma te verdunnen, zodat meer vrouwelijke dieren
bevrucht kunnen worden. Er zijn nu ook nog nauwelijks geografische
belemmeringen om het ejaculaat van een goed fokdier te verkrijgen.
Bovendien kan sperma ingevroren worden, zodat zelfs na het overlijden
van het dier de voortplanting nog voortgezet kan worden.
16
WP
Stamboek
In de erkende KI-centa zijn enkel
stamboekberen en hybride beren
toegelaten. Een stamboekbeer is
een varken waarvan de ouders en
de grootouders zijn ingeschreven
of geregistreerd in een stamboek
voor hetzelfde ras en die zelf geregistreerd
of ingeschreven is in het
stamboek. Een hybride beer is een
beer die afkomstig is van een doelbewuste
kruising tussen stamboekvarkens
van verschillende
rassen/stammen of tussen dieren
die zelf afkomstig zijn van een
kruising tussen verschillende rassen/stammen
of tussen een stamboekvarken
en een dier dat tot een
van bovengenoemde groepen
behoren en die ingeschreven zijn
in een register.
De erkende vereniging, organisatie
of private onderneming hetzij
van stamboekberen, hetzij van
hybride beren reikt voor elke ingeschreven
beer een certificaat uit,
waarop alle beschikbare en gevalideerde
gegevens over de afstamming,
de vruchtbaarheid of de
prestaties van het dier en zijn
ouders of grootouders zijn vermeld.
Elke beer in een spermacentrum
beschikt dus over dergelijk
certificaat.
Eindberen zijn bestemd voor de
productie van vleesvarkens, terwijl
zeugenlijnberen dan weer gebruikt
worden voor de productie van fokzeugen.
WP
WP