Architectuur Constructie Actua

Ecologisch bouwen is de uitdaging voor de toekomst
Voor Geert Van Eeckhoudt is een afwerking in crépi ideaal om tot
optimale energieprestatie te komen. Hij kiest dan voor de opbouw
van dragende muren met Ytong-blokken, waarvan de dikte precies
berekend wordt in functie tot de benodigde draagkracht. Daarop
wordt Multipor aangebracht met een maximale dikte in functie tot de
gewenste isolatiewaarde. In het streven naar een wind- en luchtdicht
gebouw, is bepleistering aan buiten- en binnenzijde ideaal. “Het
is dan wel noodzakelijk dat de ramen en deuren met de grootste
zorg worden ingebracht, om geen afbreuk te doen aan de beoogde
dichtheid”, verwijst de architect. “Een systeem D ventilatie die hier
wenselijk is, kan slechts optimaal functioneren wanneer de woning
100% luchtdicht is.”
Zijn voorkeur gaat naar platte daken, omdat die zich beter laten
isoleren. “Er komen minder bouwdetails bij kijken voor de aansluiting
tussen dak en gevels, zodat de woning één massief blok kan vormen.”
De compactheid van het bouwvolume en de grote glasvlakken zijn
nog struikelblokken. Hoewel een compacte bouw eigenlijk een must
is voor optimaal ecologisch bouwen, staat dit toch al te vaak haaks
op de esthetiek van de realisatie. “Het mag nooit een blokkendoos
worden, al is die vorm dan nog zo optimaal voor de energieprestatie”,
geeft de architect toe.
leutelrol voor uitvoering
Geert Van Eeckhoudt telt heel wat doe-het-zelvers onder zijn klanten,
specifi ek voor wat verbouwingen betreft. “Zij staan heel erg open
voor het bouwen met Ytong-blokken”, merkt hij op. “De eerste laag
verloopt wat moeilijk, omdat er een gewenningsproces nodig is,
maar dan gaat het allemaal snel en rimpelloos. Bovendien zijn deze
klanten enthousiast over het gemak waarmee nadien de leidingen
ingewerkt worden. Een niet onbelangrijk pluspunt is voor de architect
de fl exibiliteit die het materiaal biedt om later te verbouwen. “Niet
zelden volstaat een zaag om de indeling aan te passen”, lacht
hij. Naar isolatie toe wordt geen onderscheid gemaakt tussen
nieuwbouw of verbouwingen.
De invoering en het stelselmatig verstrengen van de EPB-normgeving
ligt de architect zeer nauw aan het hart. Hij is er rotsvast van
overtuigd dat de opgelegde normen niet alleen een uitdaging
vormen voor het ontwerp, maar dat een onberispelijke uitvoering van
de plannen cruciaal is voor de uiteindelijke milieuprestatie van de
realisatie. “Aannemers reageren vaak nog te conservatief en werken
soms nog als twee decennia terug”, betreurt Geert Van Eeckhoudt.
“Wat jarenlang goed ging, zal dat nu ook wel doen, is de fi losofi e
bij vele uitvoerders, maar dat klopt niet langer. Zo was er in deze
regio nogal wat weerstand tegenover het bouwen met Ytong, een
weerstand die nu onder druk van de EPB langzaam afneemt. Enkel
wanneer een afwerking in sierpleister gewenst werd, was bouwen in
cellenbeton vanzelfsprekend.”
De lokale oriëntatie van de bouwactiviteiten maken dat de bouwheer
vaak al een aannemer heeft uitgezocht, nog voor de architect wordt
geconsulteerd. Gelukkig leeft het groene bewustzijn bij de bouwers
heel sterk, zodat het evenwicht tussen ecologische architectuur
en ecologische uitvoering zich wat makkelijker laat vinden. “Jonge
klanten gaan gemakkelijker voor een moderne, strakke architectuur
en staan veel meer open voor het Ytong-verhaal”, stelt de architect
vast. “Maar heel wat jonge bouwers krijgen de grond van hun ouders
en dan willen die ook hun zegje hebben, wat niet zelden een dwang tot
traditioneel bouwen betekent. Maar zelfs wie vandaag toch vasthoudt
aan traditionele bouw, accepteert al dat de eerste en bovenste laag in
Ytong worden gezet!”
Een tot dusver nog weinig gehoord argument voor Ytong-blokken: ook
bij een niet perfecte uitvoering, is er in tegenstelling tot traditioneel
metselwerk nauwelijks kans op thermische lekken!
Voor de architect is het bedenken van een concept en de creatie van
het ontwerp nog altijd de aangenaamste fase. Het is echter vandaag
veeleer een ‘hobby’ geworden, want 90% van de tijdsbesteding
gaat uit naar andere zaken. “Het realiseren van een ontwerp vergt
alsmaar meer energie” ,merkt Geert Van Eeckhoudt. “Administratie,
bijscholing op technisch en wettelijk vlak, zijn echter onontbeerlijk om
de bouwheer als architect meerwaarde te kunnen bieden voor diens
project en dat is tenslotte waarom iemand als klant voor je kiest!”
■ Eduard Coddé
Project 1
Deze woning te Herfelingen maakt dankbaar gebruik van
het hellende terreinverloop. Aan straatzijde zijn slechts twee
verdiepingen zichtbaar, terwijl er dat achteraan drie zijn. De
indeling is uitgewerkt met tussenverdiepingen, die telkens 1,40 m
verspringen. De jongerenkamers zijn op het hoogste niveau aan de
voorgevel ondergebracht; de ouders hebben een slaapkamer met
aanpalend terras en prachtig vergezicht op het achterliggende
groene landschap. Waar de voorgevel strak verloopt, is achteraan
een speels volumewerking zichtbaar. Voor de bouw werd gebruik
gemaakt van 30 cm Ytong-blokken, afgewerkt met crépi.
107