voor de leerkracht - Ben X.

4 Tips voor pedagogische verwerking
BenX is een film die het secundair onderwijs (beroeps-, technisch, algemeen en
kunstonderwijs) een aantal goede diensten kan bewijzen. De mogelijkheden tot
pedagogische verwerking zijn talrijk. Welke ervan een bepaalde school kiest, zal afhangen
van het beleid dat de school zelf voert of wil gaan voeren op het gebied van zowel de
media-opvoeding, in het bijzonder filmopvoeding, als op dat van de fenomenen pesten,
zelfdoding en mentale stoornissen zoals autisme. Zij die de concrete beslissing nemen,
kunnen zich laten inspireren door enkele krachtlijnen die hier worden uitgetekend. Dit
hoofdstuk van het filmdossier bevat enkel tips voor een pedagogische verwerking. Op
het niveau van de concrete lesvoorbereiding, biedt het dossier aan de leerkracht heel wat
basismateriaal dat hij of zij in functie van eigen lesdoelen kan investeren. In het tweede
deel van het dossier vindt de leerkracht negen uitgewerkte werkbladen die hier kort worden
toegelicht en voorgesteld.
Leeftijd
Uit de ervaringen met de theateropvoeringen voor leerlingen uit het secundair onderwijs is
gebleken dat 14 jaar de ondergrens is voor de leerlingen. Dat geldt zeker ook voor de film.
Het hoofdpersonage is ongeveer 17 jaar oud en volgt de opleiding metaalbewerking in de
derde graad van het technisch-secundair onderwijs. De identificatie van leerlingen van de
eerste graad met het hoofdpersonage is te moeilijk voor hen. Daarbij komt dat de regisseur
bewust geen kinderfilm heeft willen maken. Een zuivere jongerenfilm is BenX evenmin
daar in de film heel wat volwassenen uitvoerig in beeld en aan het woord komen. Ook op
cinematografisch gebied is BenX geen vanzelfsprekende film. De filmtaal is esthetisch zeer
verzorgd en rijk. Zowel de klankband- als de beeldband zijn sterk uitgewerkt. Leerlingen
vanaf 14 jaar kunnen zich al inleven in de gebruikte filmstijl, ook al omdat de cineast creatief
gebruik maakt van de eigen beeldtaal van de online game Archlord. Op de bovengrens
staat zeker geen leeftijd. De film biedt ook zeer interessante stof voor alle studenten in de
departementen lerarenopleiding van het hoger onderwijs.
Doelgroepen
De film kan verantwoord worden ingezet voor drie verschillende doelgroepen: de
leerlingen van de tweede en de derde graad, de groep van het onderwijzend en opvoedend
personeel, en de groep van de ouders van de scholieren. Voor elk van de drie groepen
kan de pedagogische verwerking verschillen. Algemeen gezegd, kan de werking voor de
leerlingen zich focussen op de aspecten van de filmtaal en van het hoofdpersonage Ben.
Daaraan hangen de fenomenen van de zelfdoding, het pesten en de gedragsstoornis van
het autisme vast. De werking voor de tweede doelgroep, het onderwijzend, pedagogisch
en administratief personeel, kan zich concentreren op het schoolbeleid rond pestgedrag,
het omgaan met verschillen en het bevorderen van het welbevinden op school en dit in het
kader van een pedagogische studiedag of –namiddag. De talrijke filmsequenties met de
leerkrachten en de directeur kunnen een inspirerende opstap vormen voor een dergelijk
vormingsmoment. Een bespreking ervan kan worden gelinkt aan een reflectie over het
schoolbeleid rond het welzijn of welbevinden op school, waarvan vooral het antipestbeleid
een belangrijke component vormt. Voor die scholen die al een beleid voeren, kan de film
een geschikte gelegenheid zijn voor het evalueren en, waar nodig, het bijsturen van het
beleid. Voor scholen die een dergelijk beleid nog niet hebben geformuleerd, kan de film
een ideale gelegenheid scheppen om ermee van start te gaan. In beide gevallen biedt
de gedrukte publicatie Veilig Online. Tips voor veilig ICT-gebruik op school een goede
BenX . Filmdossier deel leerkracht . Sylvain De Bleeckere
57